Η νέα γενιά στους δρόμους… γυρεύοντας μια αλλιώτικη ζωή

Με μεγάλη ηλιακή απόσταση από τη σπουδάζουσα γενιά κατά συνέπεια με ότι αυτό σημαίνει για την έλλειψη γνώσης της και άρα για την μεγάλη πιθανότητα λάθους, μάλλον δεν μου προκύπτει εύκολα ότι η νέα γενιά ξεσηκώνεται μόνο και μόνο για να μη γίνει νόμος του κράτους η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ναι για αρκετές βδομάδες η πανεπιστημιακή κοινότητα και η ελληνική κοινωνία συγκλονίστηκε από τις καταλήψεις και τις μαζικές αγωνιστικές κινητοποιήσεις των φοιτητών. Ναι η σπουδάζουσα νεολαία επέβαλλε ατζέντα στα κοινοβουλευτικά κόμματα και βεβαίως σε ορισμένα τους άλλαξε και την στάση και την ψήφο τους για το επίμαχο νομοσχέδιο. Ναι η νέα γενιά κατέβηκε στους δρόμους του αγώνα κάνοντας το παρθενικό της ταξίδι όχι γιατί την κατέβασε ο Κουτσούμπας , ο Κασσελάκης, ο θεσμικός κοινοβουλευτικός… Απέδειξε ότι δεν είναι μειοψηφία αλλά γενιά που επέλεξε –και ας μην γνωρίζει την έννοια- να γίνει συγκρουσιακή αντιπολίτευση Γιατί μάλλον υπάρχει κατι πιο βαθύ που την πληγώνει, που σπρώχνει τη νέα γενιά να αναζητήσει στους δρόμους του αγώνα, μια άλλη ελπίδα μια άλλη αλήθεια ίσως και γιατί όχι να γυρεύει μια αλλιώτικη ζωή.

Μήπως αυτό το κάτι άλλο είναι η αναζήτηση μιας άλλης συλλογικής κοινωνικής ταυτότητας της γενιάς τους; Μιας άλλης ταυτότητας που μετασχηματίζει και την αντίστοιχη ατομική. Την αποκαλούν γενιά Ζ, ενώ έχει ακούσει για τη γενιά της αντίστασης, του 114, των Λαμπράκηδων, του Πολυτεχνείου, της μεταπολίτευσης… Είναι μια γενιά που έζησε στα παιδικά της χρόνια την κρίση και τον φόβο, την φτώχεια, την υποβάθμιση, την ανέχεια, και την απώλεια της ατομικής και της εθνικής αξιοπρέπειας, που η κρίση και οι μνημονιακές πολιτικές της έσπειραν. Είναι η γενιά που έζησε τον φόβο, τον θάνατο και τον διετή εγκλεισμό με τις σκληρές απαγορεύσεις μέσα στο COVID, που έζησε σε μια χώρα με τις χειρότερες στατιστικές και τους χιλιάδες θανάτους, με ένα διαλυμένο σύστημα υγείας αλλά με μια εύρωστη οικονομικά ιδιωτική υγεία.

Η γενιά Ζ, όπως την αποκαλούν, αγωνίζεται για βδομάδες, δημιουργώντας μια πολύ ευχάριστη ελπιδοφόρα έκπληξη. Αφορμή για αυτό τον αγώνα είναι η μια επιπλέον αντιδραστική μεταρρύθμιση μετά την αποτυχία της πανεπιστημιακής αστυνομίας, που στην πράξη δεν εφαρμόζεται. Είναι η επιμονή της κυβέρνησης να ξαναφέρει στην επιφάνεια τα ιδιωτικά πανεπιστήμια/εκδοτήρια πτυχίων. Όταν μάλιστα αυτή η μεταρρύθμιση της ίδιας κυβέρνησης της ΝΔ, είχε μείνει στα χαρτιά πριν 18 χρόνια, από τον αγώνα μιας άλλης γενιάς.

Μήπως όμως η αιτία βρίσκεται στην αναζήτηση, αυτής της γενιάς να δώσει και να βρεί το νόημα στο(στην ) Ζ. Γιατί αυτό που της προσφέρθηκε σαν ζωή δεν την ικανοποιεί, δεν της αρέσει .Γιατί της έχουν επιβάλλει να ζεί σε ένα άχρωμο διαρκές παρόν χωρίς μέλλον και χωρίς πολλές προσδοκίες αλλά με υψηλές απαιτήσεις, χωρίς ατομικά όνειρα – όμορφες εκπλήξεις και κοινωνικά οράματα.

Είναι η γενιά που έζησε και ζει τις «φυσικές» καταστροφές, την έκρηξη της ακρίβειας, μα πάνω από όλα την μαζική δολοφονία των Τεμπών. Τα Τέμπη ήταν το κρίσιμο σημείο, για να λειτουργήσουν οι καρδιές με σκέψεις. Για να πλημμυρίσουν με συναισθήματα τους νέους και τις νέες που ήδη πενθούσαν για τη χαμένη διετία τους για το δύσκολο και απροσδιόριστο μέλλον τους. Συναισθήματα οργισμένου θυμού, απελπισίας, ανασφάλειας και ασφυξίας όταν στα μάτια τους προβάλλει ένας νεοφιλελεύθερος μονόδρομος που τους εγκλωβίζει μέσα στους τοίχους του, όταν δεν εμφανίζονται πραγματικές και εφικτές εναλλακτικές που να τους γεμίζουν με αισιοδοξία. Η γενιά Ζ δεν χωράει και δεν συγκινείται από το νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό, δεν γνωρίζει η και θεωρεί χρεοκοπημένο τον «υπαρκτό σοσιαλισμό». Μήπως αυτή είναι η βάση των μεγάλων αδιεξόδων της;

Είναι η γενιά -άμεσα θα γίνει- της μετανάστευσης και του ξεριζώματος για μια (καλύτερη) δουλειά, είναι η γενιά της ευέλικτης εργασίας, του ευέλικτου εργαζόμενου που είναι σε θέση -όντας αδύναμος- να αποδεχθεί κάθε καθήκον ρόλο και καταναγκασμό για να είναι αποδοτικός και δεκτικός από τα αφεντικά. Διαισθάνεται ότι θα είναι η γενιά που ζει για να δουλεύει. Είναι η γενιά της τηλεργασίας, της μοναξιάς, που κυνηγάει τον ίδιο της τον εαυτό για επιτυχίες και επιδόσεις. Είναι αυτή και η προηγούμενη γενιά με τα πολλαπλά κρούσματα κρίσεων πανικού και κατάθλιψης που έχουν γίνει πελάτες των κάθε λογής ψυχολόγων και φαρμακευτικών ουσιών που υπόσχονται θεραπεία στην ατομική «ανεπάρκεια», στην έλλειψη αυτοπεποίθησης…

Αυτή η γενιά είναι ένα καζάνι που σιγόβραζε αόρατα και πλέον ξεπέρασε με έκρηξη τον κρίσιμο βαθμό του βρασμού. Αναζητείται πλέον, αν υπάρχει και ποιο είναι το σημείο εκτόνωσης.

Η γενιά αυτή είχε και έχει συσσωρεύσει πολλούς πάρα πολλούς και διαφορετικούς λόγους αντίδρασης. Ανακάλυψε την δυνατότητα αλλά και την ικανότητα της να δημιουργήσει μια μεγάλη ρωγμή για να γυρέψει τους όρους μιας άλλης ύπαρξης της, για να προβάλει στο προσκήνιο, για να πρωταγωνιστήσει πραγματικά, γιατί πολύ απλά η ζωή της ανήκει.

Σε αυτή την ανακάλυψη την βοήθησε τόσο η νεοφιλελεύθερη δεξιά της ΝΔ που με αμετροεπή αλαζονεία εκτιμούσε ότι δεν έχει αντίπαλο (μάλλον γιατί κοίταζε μόνο τα έδρανα της βουλής) και γέμιζε τα εκπορνευμένα ΜΜΕ με την προπαγάνδα της για το πόσο ωφέλιμα είναι τα μη κρατικά πανεπιστήμια (επιχειρώντας να κάνει κουρελόχαρτο το σύνταγμα), όσο όμως και η αριστερά . Αυτή βεβαίως, η εν πολλές από το παρελθόν αμαρτίες αριστερά, που για πρώτη φορά ενώθηκε από κοινού σε ένα αγωνιστικό πλαίσιο και παρόλες τις ιδιοτελείς σκοπιμότητες για οργανωτική-εκλογική ανάπτυξη και κυριαρχία ήταν ο πυροκροτητής ενός νικηφόρου αγώνα.

Γιατί ήταν αγώνας και όχι μπάχαλο που αναφέρει ο παχυλά αμειβόμενος υπάλληλος του νεοφιλελευθερισμού και διευθυντής της «Καθημερινής» Παπαχελάς. Αγώνας μαζικός μεγάλης διάρκειας, με συνελεύσεις επιχειρήματα, αποδεικτικό λόγο(σε αυτό βοήθησαν και οι πραγματικοί πνευματικοί πατέρες, που ήταν οι καθηγητές που τίμησαν το δημόσιο Παν/μιο και τον ρόλο τους), με ζωντανές καταλήψεις, με εκδηλώσεις με μαζικές πορείες με πανελλαδικότητα, με συντριπτική μειοψηφία τα γαλάζια παιδιά της ΔΑΠ. Πόσα χρόνια, πόσες δεκαετίες είχαμε να δούμε κάτι τέτοιο και μάλιστα σε μια περίοδο κυριαρχίας της δεξιάς και με χωρίς καν κοινοβουλευτικό αντίπαλο;

Γιατί είναι νικηφόρος αυτός ο αγώνας; γιατί η νέα γενιά ήξερε από τα Τέμπη και πλέον το έμαθε ακόμα καλλίτερα και σε βάθος ότι η ιδιωτικοποίηση αντιπροσωπεύει κάτι πολύ κακό και βλάπτει σοβαρά τις ζωές μας. Γιατί ανακάλυψε τον τρόπο να μαθαίνει, να γίνεται συλλογικότητα, να φτιάχνει κοινότητες, να συζητά, να συμφωνεί, να διαφωνεί, να ενώνεται και να συγκρούεται. Γιατί διεκδικεί την δική της φωνή και ταυτότητα. Γιατί εκ των πραγμάτων ξεπερνάει την ιδεολογία που πιστεύει στο άτομο, γιατί αντιλαμβάνεται ότι η πολιτική αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων και έχει σημασία το πρόσημο της, καθώς και το πόσοι πως και ποιοι δρουν πολιτικά.

Είναι νικηφόρος αυτός ο αγώνας γιατί θα συνεχισθεί. Θα συνεχισθεί γιατί η μάχη για την κατάργηση του άρθρου 16 έχει και άλλα επεισόδια και δεν τελείωσε με την ψήφιση του νομοσχεδίου. Γιατί αυτός ο αγώνας θα μεταφερθεί και μέσα στη καθημερινή φοιτητική ζωή μιας και αποκαλύφθηκαν οι καθηγητές που σιτίζονται από το δημόσιο πανεπιστήμιο αλλά είναι υπέρ των ιδιωτικών εκδοτηρίων πτυχίων, που η κυβέρνηση τα ονομάζει μη κρατικά. Γιατί μάλλον είναι οι ίδιοι «ακαδημαϊκοί» που δεν δίνουν λογαριασμό και είναι ανεξέλεγκτοι για τις αυθαιρεσίες τους ενάντια στους φοιτητές για όλες τις διαδικασίες πειθάρχησης που επιβάλλουν στη διδασκαλία, στις εξετάσεις…Γιατί είναι πολλά αυτά που ενοχλούν γιατί υπάρχουν συσσωρευμένα προβλήματα και ένα κατεστραμμένο οικονομικά δημόσιο πανεπιστήμιο…

Είναι νικηφόρος αυτός ο αγώνας για όλους εμάς που έχουμε μάθει πολύ καλά με συζητήσεις και λόγους της ήττας και να υπάρχουμε μέσα στην κοινοτοπία της αδράνειας, γιατί μας ξεβολεύει και μας αναγκάζει να βαθύνουμε σε μια αυτοκριτική που στην ουσία δεν έγινε ποτέ τα τελευταία 15 κρίσιμα χρόνια που «χάσαμε χωρίς να ρίξουμε μια τουφεκιά».

Είναι νίκη για όλους μας. Γιατί δείχνει και δίνει ένα παράδειγμα και μια απάντηση στο ερώτημα: Απέναντι στον Μητσοτάκη ποιός; Η απάντηση δεν είναι ο μεσσίας ούτε η Δευτέρα παρουσία. Η απάντηση είναι τώρα, ΕΜΕΙΣ

Μπορεί η λεγόμενη αριστερά να αντιμετωπίσει σαν νικηφόρο αυτό τον αγώνα; Θα ήταν θετική η απάντηση αν κάνει έμπρακτα βήματα να αλλάξει τον τρόπο που υπάρχει και που σκέφτεται. Να συζητήσει, τα συνθήματα τις μορφές, τους όρους και τις προϋποθέσεις ύπαρξης κοινωνικών κινημάτων του ρόλου της και της σχέσης της με αυτά. Να μάθει να ενώνεται όχι κυρίως για τις εκλογές αλλά για να υπάρξει μέσα στον κόσμο, για να βοηθήσει στα μικρά κοινωνικά «αντάρτικα», στις μικρές διεκδικήσεις που μπορούν να γίνουν νικηφόρες και να αλλάξουν τον τρόπο και την εμπιστοσύνη που οι βασικές μάζες δείχνουν και σκέφτονται για τούς αγώνες. Γιατί η κρίση εμπιστοσύνης δεν λύνεται με συνθήματα και παχιά λόγια, δεν λύνεται με το γνωστό προεκλογικό παιχνίδι του μουτζούρη, με τις κοινοτοπίες του σχολιασμού και της αδράνειας και τις φλυαρίες των ανακοινώσεων που δεν διαβάζονται ούτε από τα μέλη των οργανώσεων. Απαιτείται νυστέρι σε όλο το σώμα της αριστεράς στον τρόπο που σκέφτεται που δρα και που δεν ενώνεται -αλλά και δεν ενώνει- εκεί που υπάρχει ανάγκη να ενωθεί.

Είναι αυταπάτη κάποιοι να νομίζουν ότι η επιστροφή των νέων στην πολιτική θα γίνει με τους παλιούς καλούς(;) κλασικούς όρους, να εκτιμούν ότι είναι δεδομένη η στροφή της νεολαίας προς την αριστερά, όταν αυτή η αριστερά είναι είτε ανυπόληπτη, είτε ακίνδυνη είτε συνεχίζει να έχει τον ρόλο του καλού ψηφοδοχείου. Το ζήτημα της οικοδόμησης μιας άλλης συνείδησης μέσα στη νέα γενιά που να είναι ικανή να συνδέει την αντίθεση της με την ιδιωτικοποίηση με τον αγώνα για την εξάλειψη της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης απαιτεί μια άλλη αριστερά (που μπορεί να υπάρξει) που να διακατέχεται από το επαναστατικό πνεύμα. Απαιτεί μια αριστερά που να μιλήσει αξιόπιστα για ένα άλλο κόσμο και να τον προδιαγράφει σε όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής, σε κριτική αντιπαράθεση με τον σημερινό κόσμο και τον αντίστοιχο ανθρωπότυπο που χτίζεται, που να οικοδομήσει μια αξιόπιστη δύναμη άμεσα χρήσιμη στους από κάτω και άμεσα επικίνδυνη στους από πάνω

Σήμερα όμως αυτή τη νίκη της νέας γενιάς πρέπει να την γιορτάσουμε γιατί μας έδωσε μια αίσθηση αισιοδοξίας, γιατί ήταν μια νίκη των από κάτω.