Βρισκόμαστε στην χώρα μας προφανώς ακόμα στην αρχή της διάδοσης του κορωνοιού. Δεν έχουμε φτάσει στην κορύφωση της και την συνολική αξιολόγηση των συνεπειών. Στην υγεία του πληθυσμού και την οικονομία της χώρας. Αλλά είναι αναγκαίος ο χρόνος, για να αξιολογήσουμε την προετοιμασία μας, την επάρκεια του Συστήματος υγείας και των μέτρων προστασίας που έχουν ήδη εφαρμοστεί. Να αξιολογήσουμε τις προτεραιότητες της Πολιτείας και το πως αντιλαμβάνεται το Κράτος και η Πολιτική του ηγεσία τα βασικά του καθήκοντα.

Είναι εντελώς προφανές, ότι δεν αντιλαμβάνονται όλοι με τον ίδιο τρόπο τα πράγματα, ούτε διαπνέονται από την ίδια ιδεολογική γραμμή. Και εδώ και σε άλλες χώρες. Ας τα δούμε αναλυτικότερα.

Πρώτο δίλλημα:

Δημόσιο ή ιδιωτικό σύστημα Υγείας;

Η ζωή και η πραγματικότητα απάντησαν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο. Σε όλες τις σοβαρές κρίσεις, σε όλες τις σοβαρές περιπτώσεις, οι πολίτες μπορούν να προσβλέπουν μόνο στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας. Ακόμα και σε αυτό το αδυνατισμένο, υποβαθμισμένο, βαρύτατα πληγωμένο από την εφαρμοσμένη μνημονιακή πολιτική. Βαθύτατα πληγωμένο από την ιδεολογική προτίμηση υποστήριξης των ιδιωτικών επιχειρηματικών συμφερόντων στον κλάδο της υγείας.

Ας δούμε τι έχει συμβεί: Σύμφωνα με τις καταγγελίες, αλλά και τις εκκλήσεις των επαγγελματικών ενώσεων ιατρικών και νοσηλευτικών κλάδων, υπάρχουν ήδη πολλές χιλιάδες κενές οργανικές θέσεις στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Σε γιατρούς, νοσηλευτές και λοιπό προσωπικό. Ελλείψεις σε εξοπλισμό, μέσα προστασίας, εργαστηριακό εξοπλισμό. Που συσσωρεύονται για χρόνια.

Αυτά δημιουργούν ανετοιμότητα! Η κάλυψη αυτών των κενών, θα συνιστούσε ορθή προετοιμασία. Και όχι η εκ των υστέρων πρόσληψη των 2000 εκτάκτων. Μέχρι να ολοκληρωθεί θα είναι κατόπιν εορτής.

Ποιος δημιούργησε αυτή την κατάσταση; Την δημιούργησε η κοινή πολιτική των κυβερνώντων για την μείωση του «δημοσιονομικού κόστους», η εφαρμογή των μνημονίων σε βάρος της δημόσιας υγείας, σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων. Η μέχρι χθες, είμαστε βέβαιοι ότι στην πραγματικότητα υπάρχει και σήμερα, διακηρυγμένη προσήλωση της παρούσας Κυβέρνησης στην κυριαρχία των ιδιωτικών συμφερόντων στο χώρο της υγείας. Στην μέγιστη συρρίκνωση των δαπανών για το Δημόσιο Σύστημα Υγείας.

Μέγιστη η υποκρισία μέρους των ταγών της χώρας, να «χειροκροτούν» τους λειτουργούς της δημόσιας υγείας, όταν είναι έτοιμοι να τους κατασπαράξουν σε κάθε διεκδίκηση τους, όταν τους έχουν καταδικάσει σε 30ωρες βάρδιες με πενιχρότατες αμοιβές.

Δεύτερο δίλλημα:

Η θεωρία της «ατομικής ευθύνης»

Να κάνουμε απολύτως σαφές, ότι η θεωρία πάσχει σοβαρά. Γιατί σε κάθε περίπτωση, η όποια ατομική ευθύνη, δεν μπορεί να υποκαταστήσει την συλλογική ευθύνη, την ευθύνη του οργανωμένου κράτους. Διευκρινίζουμε: Είναι πολύ σωστά τα μέτρα της αυτοπροστασίας από την διάδοση του ιού, και πρέπει όλοι να πειθαρχήσουμε με συνέπεια, αλλά παραμένουν εξίσου σημαντικά, η δυνατότητα διάγνωσης, η θεραπεία, εν ανάγκη η νοσηλεία; των ασθενών.

Γιατί προβάλλεται σε όλους τους τόνους η ατομική ευθύνη; Διότι το Κράτος μας πάσχει, αδυνατεί για λόγους πρακτικούς αλλά και ιδεολογικούς, να ανταποκριθεί στην δική του συλλογική ευθύνη!

Δύο παραδείγματα:

Το πρώτο: Η Κυβέρνηση επέτρεψε για ένα μήνα, να είναι στο κέντρο του διαλόγου, το αν οι θρησκευτικοί χώροι είναι κλειστοί άρα επικίνδυνοι χώροι για την μετάδοση του ιού. Το αν, το Δισκοπότηρο έχει την Θεία ανοσία σε οποιονδήποτε ιό. Μακριά από κάθε ευθύνη προστασίας της δημόσιας υγείας, μακριά από κάθε επιστημονική άποψη, μακριά από κάθε στοιχειώδη ορθολογισμό. Γιατί η Κυβέρνηση, δεν τόλμησε να συγκρουστεί με τον σκοταδισμό Εκκλησιαστικών παραγόντων! Δεν τόλμησε να συγκρουστεί με τον σκοταδισμό με τον οποίο ταυτίζεται πλήθος στελεχών της. Την στιγμή μάλιστα, που πάνω από πενήντα κρούσματα και ένας ήδη νεκρός στην περιοχή μας, προέρχονται από Θρησκευτικό προσκύνημα στους Αγίους Τόπους. Μαζί με αυτά, καθυστέρηση στο να αναγνωρίσουμε την πιθανότητα της εισαγωγής του ιού από χώρες υψηλού κινδύνου. Κανένα από τα μέτρα δεν ήταν στον σωστό χρόνο.

Η άποψη μας: Οι Θρησκευτικοί χώροι, έπρεπε να κλείσουν τουλάχιστον ταυτόχρονα με τα Σχολεία και τα γήπεδα. Όπως και ο έλεγχος σε λιμάνια και αεροδρόμια και η υποχρεωτική και ελεγχόμενη καραντίνα κάθε εισερχομένου έπρεπε να τεθεί σε εφαρμογή το αργότερο μετά το πρώτο κρούσμα.

Το δεύτερο παράδειγμα:

Η Κυβέρνηση και ο ΕΟΔΥ, μας συμβουλεύουν να μην επισκεφθούμε τα Νοσοκομεία, ακόμα και αν παρουσιάσουμε συμπτώματα. Να τα αξιολογήσει ο γιατρός μας. Σωστό. Αλλά, το να μην εξεταστούμε για το αν είμαστε φορείς του ιού, σε ποια λογική υπακούει; Μήπως, η Κυβέρνηση και ο ΕΟΔΥ, μετατρέπουν σε ιατρική οδηγία την αδυναμία του συστήματος να προβεί σε επαρκείς εργαστηριακούς ελέγχους; Στο μέχρι πριν λίγες μέρες μοναδικό κέντρο ελέγχου, (ΠΑΣΤΕΡ), πόσους ελέγχους μπορεί να πραγματοποιήσει; Διαβάσαμε, ότι πχ στην Γερμανία, μπορούν να γίνονται έλεγχοι 12 000 δειγμάτων την ημέρα. Εδώ, έχουν ελεγχθεί, από την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος μέχρι σήμερα περίπου 3 500 δείγματα. Σε περίπου ένα μήνα.

Μήπως λοιπόν, ο αριθμός των φορέων του ιού, με συμπτώματα ή χωρίς, είναι στην πραγματικότητα πολύ μεγαλύτερος; Μήπως η αδυναμία του συστήματος να ελέγξει, στην πραγματικότητα οδηγεί στην εφαρμογή, της θεωρίας που ανεπίσημα καταγγέλλεται, της «ανοσίας της αγέλης»;

Είναι προφανές, ότι πιστεύουμε, πως όποιος παρουσιάσει συμπτώματα, αλλά και το περιβάλλον του, πρέπει να ελέγχονται.

Θα πουν πολλοί, ότι μέσα στον πυρετό της μάχης, δεν είναι ώρα για κριτική. Είναι σωστό. Αλλά ορισμένα πρώτα συμπεράσματα πρέπει να αξιολογηθούν. Όπως η πλήρης δικαίωση και εδώ και σε όλες τις χώρες, της άποψης για την απόλυτη στήριξη και την αποκλειστική προσήλωση στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας. Για την προστασία της δημόσιας υγείας από ιούς, πανδημίες και από την φτώχια σε κάθε μορφή της.

Πιστεύουμε, ότι όλα τα ιδιωτικά Νοσοκομεία, Κλινικές, Διαγνωστικά κέντρα, μαζί με το προσωπικό τους, έπρεπε να είχαν επιταχθεί από την πρώτη μέρα! Μαζί και οι κλίνες Εντατικής Θεραπείας που διαθέτουν.

Ο κορωνοιός θα παρέλθει. Με τις όποιες συνέπειες και απώλειες. Ελπίζουμε στο καλύτερο και στην ελαχιστοποίηση των κακών συνεπειών. Στηρίζουμε τις ελπίδες μας, στην αυτοθυσία των λειτουργών της δημόσιας υγείας.

Αυτό που πρέπει να κληρονομήσουμε, είναι η «ανάρρωση» του Δημόσιου Συστήματος Υγείας. Η «ανάρρωση» από τις αντιλήψεις του σκοταδισμού, του νεοφιλελευθερισμού, της οπισθοδρόμησης. Η προσήλωση μας στα δικαιώματα του ανθρώπου, στην καλυτέρευση της ζωής μας.

Ευχόμαστε το καλύτερο σε κάθε συμπολίτη και συνάνθρωπο μας.

Χρήστος Πατούχας

Ο Χρήστος Πατούχας είναι στέλεχος της Αριστεράς, επικεφαλής της δημοτικής κίνησης Ανυπότακτη Πολιτεία, δημοτικός σύμβουλος Πάτρας.

Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές και αλλάζουν ώρα με την ώρα. Η κυβέρνηση, που μέχρι χθες μιλούσε για ΣΔΙΤ στα νοσοκομεία, σε άμεση παραδοχή της “αποτυχίας” συνολικά του μνημονιακού νεοφιλελεύθερου μοντέλου που εφαρμόστηκε ειδικά στο κοινωνικό κράτος και στη δημόσια υγεία τουλάχιστον τα τελευταία 10 χρόνια, χρησιμοποιεί “σοβιετικού” τύπου μέτρα (προσλήψεις, επιτάξεις ιδιωτικών κλινικών κτλ) προκειμένου να περιορίσει την ύστατη στιγμή την μετάδοση του ιού.

Οι φιλελεύθεροι πολιτικοί παράγοντες και δημοσιογράφοι που μέχρι χθες μιλούσαν για κλείσιμο νοσοκομείων και απολύσεις προσωπικού, για προνομιακό πεδίο ιδιωτικών επενδύσεων στην υγεία και επενδύσεις οι οποίες πρέπει να ενισχυθούν, πάντα βέβαια στη λογική του μοντέλου του κρατικοδίαιτου καπιταλισμού, τώρα εκλιπαρούν για δημόσια υγεία και κράτος πρόνοιας ή στην καλύτερη έχουν λουφάξει και τρυπώσει στις φωλιές τους.

Την ίδια στιγμή βέβαια, η κυβέρνηση αφήνει αφήνει ανοιχτούς τους ναούς και δεν τολμά κατ΄ ελάχιστο να τα βάλει με την εκκλησία, αναβαθμίζοντας ουσιαστικά το ρόλο της και την ισχύ της μέσα στην ελληνική κοινωνία, την ίδια ώρα που ακόμη και οι πιο σκληροπυρηνικοί φορείς παγκοσμίως έχουν αναστείλει τις  θρησκευτικές συναθροίσεις. Παράλληλα, έκαναν την εμφάνιση τους (οι πρώτες;) περιπτώσεις αισχροκέρδειας προϊόντων πρώτης ανάγκης και ο τηλεπωλητής υπουργός, ως άξιος απόγονος των λαδέμπορων του ‘40, δεν έχασε την ευκαιρία να βγει δια της τηλεόρασης και να υποστηρίξει τους όμοιους του. Μας εξήγησε «μαυραγορίτικα» ότι δεν υπάρχει αισχροκέρδεια, μόνο ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης, αλλά δύο μέρες μετά αναγκάστηκε να δεχτεί τη διατίμηση προϊόντων, διότι η ελεύθερη αγορά δεν ρυθμίζει τα πάντα.

Ο Σύριζα, πέρα από τις κοκορομαχίες του Πολάκη, εφάρμοσε σχολαστικά στα χρόνια της διακυβέρνησης του το νεοφιλελεύθερο μοντέλο διαχείρισης στη δημόσια υγεία, με μοναδικές ίσως διαφοροποιήσεις στο ότι δεν προχώρησε ανοιχτά σε ιδιωτικοποιήσεις και άσκησε μια επιδοματική πολιτική στα πλαίσια της κοινωνικής πρόνοιας, αλλά πάντα εντός μνημονιακού πλαισίου, καθώς η μειωμένη κρατική χρηματοδότηση συνεχίστηκε επί διακυβέρνησής του και η ιδιωτική περίθαλψη και ιατρική ασφάλιση προχώρησε αυξητικά.

Η σχεδόν ανύπαρκτη αντικειμενική δημοσιογραφία, η κυριαρχία του μεταφυσικού έναντι του επιστημονικά τεκμηριωμένου, αλλά κυρίως η διάπλαση της συλλογικής συνείδησης υπό τον νεοφιλελευθερισμό και κάτω από το θατσερικό δόγμα «δεν υπάρχει κοινωνία, μόνο άτομα», έχει διαμορφώσει μια αντίληψη στο μέσο Έλληνα, που βασίζεται στην εξατομίκευση και την ανυπαρξία αλληλεγγύης. Στο ίδιο μοτίβο, η κυβέρνηση. Προσπαθεί να κρύψει την ευθύνη της για την απαξίωση της δημόσιας υγείας, μεταθέτοντας την ευθύνη για τον περιορισμό της μετάδοσης του ιού σε ατομικό επίπεδο. Η ατομική ευθύνη, σαφώς απαραίτητη στη δοκιμασία αυτή, δεν πρέπει να κρύψει την πολιτική ευθύνη για την προστασία της δημόσιας υγείας.

Στη διαμόρφωση ωστόσο της συνείδησης ενός κόσμου, που την ίδια ώρα που συνωστίζεται στα σούπερ μάρκετ για τρόφιμα και χαρτί, κατηγορεί τους κατατρεγμένους του πολέμου και του ιμπεριαλισμού ότι «δεν κάθισαν στις χώρες τους να πολεμήσουν», βλέπει τους άμαχους στον Έβρο σαν εχθρό και εισβολέα αλλά εθελοτυφλεί σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, στέλνει τρόφιμα και πίτες στα σώματα ασφαλείας που πριν τρείς μέρες είχαν κάνει απόβαση σαν δυνάμεις κατοχής στα νησιά του Β. Αιγαίου,  παίζει μεγάλο ρόλο η ανυπαρξία αντιπαραθετικής πολιτικής άποψης που σήμερα δεν εκφράζεται σχεδόν από κανένα πολιτικό φορέα της Αριστεράς, με σκοπό την αναδιαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης της κοινωνίας, που είναι σε τελική ανάλυση το πραγματικό ζητούμενο, και όχι την αντοχή στο χρόνο που έχει γίνει αυτοσκοπός ή την επαναστατική ονείρωξη στη σφαίρα του φαντασιακού.

Οι αυτονόητες απαγορεύσεις σε σχέση με τον κορωνοϊό (που συνοδεύονται με βαριές ποινικές διώξεις) έπρεπε να γίνουν χθες. Αν το Ιταλικό δράμα δεν λειτουργούσε προειδοποιητικά για την Ελλάδα, τα προληπτικά μέτρα θα ήταν μάλλον μικρής ισχύος σήμερα. Ωστόσο, υπάρχει ορατός κίνδυνος «να γίνει της Ιταλίας», καθώς το σύστημα υγείας της γείτονας, ειδικά στο βόρειο τμήμα, είναι σαφώς καλύτερο από το απαξιωμένο ΕΣΥ και επίσης η οργάνωση του κράτους της Ιταλίας είναι πιο κοντά στο μοντέλο της Β. Ευρώπης, παρά στην Ελλάδα. Αν οι καιρικές συνθήκες δεν λειτουργήσουν ενάντια στη διάδοση του ιού, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να δούμε αντίστοιχες καταστάσεις και εδώ, με απροσδιόριστες ατομικές ή μαζικές συμπεριφορές.

Είναι σίγουρο ότι η πανδημία έχει λειτουργήσει και θα συνεχίσει να λειτουργεί σαν αιτία αλλά συχνά και άλλοθι για τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως είναι σίγουρο ότι οι οικονομικές επιπτώσεις από τα μέτρα προστασίας (μείωση κατανάλωσης, πτώση διεθνούς εμπορίου και μεταφορών, αποφυγή-απαγόρευση μετακινήσεων, μείωση τουριστικής κίνησης, κτλ) θα την βαθύνουν ακόμη περισσότερο. Σε εθνικό επίπεδο, τα οικονομικά μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν προς το παρόν, πέραν αυτών της στήριξης του ΕΣΥ, αφορούν μόνο στις επιχειρήσεις και έχουν ελάχιστο δημοσιονομικό κόστος. Η γενίκευση ωστόσο και κορύφωση της πανδημίας θα φέρει καθολική οικονομική ύφεση αφού θα περιοριστούν σχεδόν όλες οι οικονομικές δραστηριότητες, άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα ακόμη. Από πολλές απόψεις, η περίοδος του κορωνοϊου θα αποτελέσει ένα σημείο τομής. Στη μετα-Κορωνοϊό εποχή, η διακυβέρνηση της χώρας θα είναι πιο αυταρχική, οι μηχανισμοί ελέγχου του πληθυσμού πιο διαδεδομένοι, οι εργασιακές σχέσεις πιο ελαστικές, οι εργοδότες πιο ενισχυμένοι, οι μικρές επιχειρήσεις λιγότερες, οι άνεργοι περισσότεροι.

Για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις χρειάζονται ισχυρά οικονομικά μέτρα στήριξης, που υπολογίζονται σε κάποια δισ. Ωστόσο, το πλαίσιο της δημοσιονομικής πολιτικής της χώρας είναι πολύ συγκεκριμένο (ευρωζώνη, Σύμφωνο Σταθερότητας, πρωτογενές πλεόνασμα). Αν μιλάμε λοιπόν για ουσιαστικά οικονομικά μέτρα στήριξης των οικονομικών επιπτώσεων προκειμένου να ξεπεραστεί η κρίση, πρέπει αναγκαστικά να μιλήσουμε για χαλάρωση της ασφυκτικής δημοσιονομικής πολιτικής της ΕΖ, χαλάρωση των μέτρων λιτότητας και δραστική συρρίκνωση των «ματωμένων» πρωτογενών πλεονασμάτων (όπως σωστά τα αποκαλούσε ο Τσίπρας πριν τα εφαρμόσει κατά γράμμα).

Χρειάστηκε ένας ιός προκειμένου να καταρρεύσουν τα στερεότυπα του μπουρδο-φιλελευθερισμού, να ξεγυμνωθεί η «ελεύθερη αγορά» και η οικονομία να σηκώσει τα «αόρατα χέρια» της ψηλά, παραδομένη στον «κρατισμό» της δημόσιας υγείας και την προστασίας της κοινωνίας. Σήμερα άπαντες αντιλαμβάνονται την σημασία της δημόσιας υγείας και πρόνοιας, αλλά και τον ρόλο των γιατρών και νοσηλευτών του ΕΣΥ που μέχρι χτες ήταν «πλεονάζοντες» και «προς απόλυση».

Η παταγώδης αυτή κατάρρευση ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας να ανοίξουν μαζικά μέσα στην κοινωνία, και να γίνουν πράξη μετά, δύο βασικά ζητήματα: 1. η υπεράσπιση της δημόσιας υγείας και πρόνοιας ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό και 2. η δημιουργία μιας συλλογικής και αλληλέγγυας συνείδησης, ενάντια στην εξατομίκευση και τον κατακερματισμό.

Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα. Αυτή είναι η δική μας μάχη!

– Ή με τη ζωή, ή με τα πλεονάσματα.

– Η αλληλεγγύη μας το μόνο φάρμακο ενάντια στον ιό του φόβου και του κατακερματισμού.

Πάνος Λεονταράκης

Μέλος της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ, αρθρογραφεί στο antapocrisis.

Το σπίτι σας καίγεται, αλλά οι άνθρωποι στους οποίους εμπιστεύεστε τον εαυτό σας δεν προσπαθούν να σβήσουν τη φωτιά. Παρόλο που ήξερε τι έρχεται και μπορούσε να δουν τι έγινε με τους γείτονες οι οποίοι κλυδωνίστηκαν με τρομακτική ταχύτητα, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου επέλεξε ανεξήγητα να ρίξει πετρέλαιο στις φλόγες, με την λάθος αντίληψη ότι με κάποιο τρόπο θα μπορέσει να τις ελέγξει.

Όταν το άκουσα για πρώτη φορά, δεν μπορούσα να το πιστέψω. Ερευνώ και διδάσκω την εξέλιξη και την επιδημιολογία των λοιμωδών νοσημάτων στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ. Οι συνάδελφοί μου εδώ στις ΗΠΑ, ήδη σε σύγχυση από την απαράδεκτη διαχείριση της επιδημικής κρίσης από τον Τραμπ, θεώρησαν ότι οι ειδήσεις για τη συγκεκριμένη βρετανικής πολιτική ήταν σάτιρα – ένα παράδειγμα του κακού χιούμορ για το οποίο φημίζεται αυτή η χώρα.

Δυστυχώς ήταν πραγματικές.

Επιτρέψτε μου να ασχοληθώ με τα επιχειρήματα για τα πλεονεκτήματα που θεωρούν ότι έχει η συγκεκριμένη πολιτική. Ο επιδιωκόμενος στόχος ήταν να επιτευχθεί «ανοσία αγέλης», προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ξέσπασμα και να αποφευχθεί ένα καταστροφικό «δεύτερο κύμα» του ιού τον ερχόμενο χειμώνα. Ο Ματ Χάνκοκ (Υπουργός Υγείας) επιχείρησε να βάλει το συγκεκριμένο τζίνι πίσω στο μπουκάλι αυτό το Σαββατοκύριακο, επιμένοντας ότι το κυβερνητικό σχέδιο δεν είναι η στρατηγική της «ανοσίας της αγέλης». Μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού έχει χαμηλές πιθανότητες να νοσήσει σοβαρά: σε γενικές γραμμές αφορά τις ηλικίες μέχρι 40 ετών. Έτσι, η συγκεκριμένη λογική λέει ότι αν και σε έναν τέλειο κόσμο δεν θα θέλαμε να νοσήσει κανείς, το να αρρωστήσουν αυτά τα νεαρά άτομα ώστε μετά να προκαλέσουν την «ανοσία της αγέλης», είναι ένας τρόπος προστασίας του πληθυσμού στο σύνολό του.

Όταν μιλάμε για εμβόλια, λέμε ότι αυτά δημιουργούν ανοσία αγέλης, γιατί λοιπόν κάτι τέτοιο είναι διαφορετικό;

Απλά, επειδή αυτό δεν είναι εμβόλιο.

Είναι μια πραγματική πανδημία που θα αρρωστήσει έναν πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων, και ορισμένοι από αυτούς θα πεθάνουν. Παρόλο που το ποσοστό θνησιμότητας είναι πιθανό να είναι αρκετά χαμηλό, ένα μικρό ποσοστό ενός πολύ μεγάλου αριθμού, εξακολουθεί να είναι ένας μεγάλος αριθμός. Και το ποσοστό θνησιμότητας θα αυξηθεί όταν το NHS (Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου), είναι κλονισμένο. Αυτό αναμένεται να συμβεί, ακόμη και αν κάνουμε την γενναία υπόθεση ότι η κυβέρνηση θα πετύχαινε να περιορίσει τον ιό στον πληθυσμό χαμηλού κινδύνου. Στο ζενίθ της επιδημικής έξαρσης, οι αριθμοί των ασθενών που θα χρειάζονται κρίσιμη φροντίδα θα είναι μεγαλύτεροι από τον αριθμό των διαθέσιμων κλινών. Αυτό επιδεινώνεται από το γεγονός ότι τα άτομα που είναι άρρωστα, παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα άρρωστα, γεγονός που αυξάνει το βάρος.

Και φυσικά δεν μπορείτε να το περιορίσετε σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα. Σκεφτείτε όλους τους ανθρώπους ηλικίας 20 έως 40 ετών που εργάζονται στην υγειονομική περίθαλψη ή φροντίζουν ηλικιωμένους. Δεν χρειάζεστε πολλή συζήτηση για να καταλάβετε ότι συνθήκες σαν κι αυτές προκαλούν αυτό που λέμε «σοβαρά αποτελέσματα». Στην πολιτεία της Ουάσινγκτον, σχεδόν όλοι οι θάνατοι που αναφέρθηκαν μέχρι τώρα, έχουν συσχετιστεί με νοσοκομεία. Όλοι όσοι ανήκουν σε μια ομάδα υψηλού κινδύνου θα μπορούσαν πραγματικά να αποσυρθούν εντελώς από την κοινωνία για έξι μήνες και να εμφανιστούν μόνο όταν αποφευχθεί το (μέχρι σήμερα εντελώς φανταστικό) δεύτερο κύμα;

Σχετικά με το δεύτερο κύμα: επιτρέψτε μου να είμαι σαφής. Τα δεύτερα κύματα είναι πραγματικά και τα βλέπουμε σε πανδημίες γρίπης. Δεν πρόκειται όμως για πανδημία γρίπης. Οι κανόνες της γρίπης δεν ισχύουν. Ίσως να υπάρχει ένα δεύτερο κύμα, ειλικρινά δεν το γνωρίζω. Αλλά οι ευάλωτοι άνθρωποι δεν πρέπει να εκτίθενται σε έναν ιό αυτή τη στιγμή, προσδοκώντας ένα υποθετικό μέλλον.

Το να κρατήσουμε τους ανθρώπους ασφαλείς σημαίνει σήμερα αυτοαπομόνωση εάν αναπτύξετε συμπτώματα, αλλά η επίσημη συμβουλή εδώ, είναι επίσης παραπλανητική. Ενώ είναι εξαιρετικά σημαντικό να μένουν οι άρρωστοι στο σπίτι για να μην μολύνουν άλλους, είναι ολοένα και πιο σαφές ότι η μετάδοση μπορεί να συμβεί, προτού αναπτυχθούν τα συμπτώματα. Γνωρίζουμε ότι αυτό ισχύει από τη μοντελοποίηση και τις μελέτες παρατήρησης. Κι εγώ το έχω δει να συμβαίνει. Δεν γνωρίζουμε πόσο συχνά συμβαίνει ή πόσο σημαντική είναι μια τέτοια ασυμπτωτική μετάδοση στην επιδημιολογία, αλλά σίγουρα συμβαίνει.

Ωστόσο, τα επιχειρήματα σχετικά με το ποσοστό θνησιμότητας, οι παράμετροι μετάδοσης και η ασυμπτωματική μετάδοση, χάνουν το νόημα. Αυτός ο ιός είναι ικανός να κλείσει χώρες ολόκληρες. Δεν θα θέλατε να είστε οι επόμενοι μετά το Ουχάν, το Ιράν, την Ιταλία ή την Ισπανία. Σε αυτά τα μέρη, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης έχουν καταρρεύσει. Στην Ιταλία, είναι αλήθεια ότι γίνεται επιλογή για το ποιος πρέπει να σωθεί και ποιος θα μείνει να πεθάνει. Θα πρέπει αντίθετα να δούμε το παράδειγμα της Νότιας Κορέας, η οποία, μέσω ενός συνδυασμού έντονης επιτήρησης και κοινωνικής απομόνωσης, φαίνεται να έχει αποκτήσει, με κάποιες επιφυλάξεις, τον έλεγχο του ιού. Μπορούμε να μάθουμε από τη Νότια Κορέα, τη Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν, οι οποίες χώρες μέχρι στιγμής έχουν κάνει καλή δουλειά για να μειώσουν τα χειρότερα, παρά το γεγονός ότι έχουν αναφέρει περιπτώσεις ασθενών από την αρχή της πανδημίας και, ειδικά στην περίπτωση της Νότιας Κορέας, υπέστησαν σημαντική επιδημική έξαρση.

Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν πρέπει να προσπαθεί να δημιουργήσει ανοσία αγέλης, η οποία θα φροντίσει για τον εαυτό της. Η πολιτική θα πρέπει να  πασχίζει για την επιβράδυνση της επιδημίας σε ένα (πιο) διαχειρίσιμο ποσοστό. Αυτό σημαίνει μια ισχυρή κοινωνική αποστασιοποίηση. Όποιος μπορεί να εργαστεί από το σπίτι, πρέπει να το κάνει. Τα άτομα που δεν εργάζονται ακόμα από το σπίτι θα πρέπει να ενθαρρύνονται να το κάνουν. Οι εργοδότες θα πρέπει να εγγυώνται την αμοιβή των ασθενών εργαζομένων τους, συμπεριλαμβανομένων των επαφών γνωστών κρουσμάτων, και να κάνουν ό,τι μπορούν για να αποθαρρύνουν τη φυσική παρουσία. Δεν πρέπει να σφίξετε τα χέρια. Με κανέναν. Πρέπει να πλένετε τα χέρια σας για 20 δευτερόλεπτα αρκετές φορές την ημέρα και κάθε φορά που μπαίνετε στο σπίτι σας (ή στο σπίτι κάποιου άλλου). Ακυρώστε τις μεγάλες συγκεντρώσεις. Εκπαιδεύστε τους ανθρώπους σχετικά με τις μάσκες και πώς θα πρέπει να φυλάσσονται για τους επαγγελματίες της υγείας που τις χρειάζονται. Όλα αυτά και πολλά άλλα θα έπρεπε να έχουν ξεκινήσει πριν από εβδομάδες.

Η απόφαση να κλείσουν τα σχολεία είναι δύσκολη. Η δουλειά τους άλλωστε είναι κάτι περισσότερο από την απλή εκπαίδευση. Αλλά αυτή είναι μια πανδημία, και έτσι πρέπει να περιμένετε ότι θα κλείσουν αργά ή γρήγορα. Στο Χονγκ Κονγκ, έχουν κλείσει για εβδομάδες. Εάν ακούσετε κάποια ομιλούσα κεφαλή στην τηλεόραση να εξηγεί ότι τα παιδιά δεν αρρωσταίνουν, να θυμάστε ότι αυτό δεν σημαίνει ότι τα παιδιά δεν μπορούν να μολυνθούν και φυσικά να μεταδώσουν τον ιό. Ίσως είναι καλή ιδέα να σταματήσετε τις επισκέψεις στη γιαγιά και στον παππού.

Η βασικότερη αποστολή μιας κυβέρνησης είναι να κρατήσει τους πολίτες ασφαλείς. Από αυτό προέρχεται η εξουσία της, η εμπιστοσύνη του λαού και η νομιμότητά της. Κανείς δεν πρέπει να ζει με την ψευδαίσθηση ότι η πανδημία είναι κάτι που μπορεί να αποφευχθεί με κάποιο τρόπο αν χειριστούμε έναν ιό που μόλις τώρα αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε. Αυτό δεν θα περάσει από δίπλα σας. Δεν πρόκειται για ανεμοστρόβιλο, αλλά για τυφώνα.

Μην πανικοβληθείτε, αλλά προετοιμαστείτε. Εάν η κυβέρνησή σας δεν σας βοηθά, βοηθήστε τον εαυτό σας.

Πηγή: The Guardian

Μετάφραση: antapocrisis.gr

William Hanage

Ο William Hanage είναι καθηγητής της εξέλιξης και της επιδημιολογίας των λοιμωδών νοσημάτων στο Χάρβαρντ.

Γιατί τόσες χώρες έβλεπαν την επιδημία να εξαπλώνεται για εβδομάδες και συμπεριφέρονταν σαν να μην τους ενδιέφερε;

Όταν επέστρεψα από την πτήση μου από το Πεκίνο στο Λονδίνο πριν δυο εβδομάδες, ήξερα τι έπρεπε να κάνω: να μπω σε ατομική καραντίνα.

Ζω στην Κίνα, όπου η αυστηρή απαγόρευση κυκλοφορίας στα τέλη Ιανουαρίου, είχε καταστήσει σαφές σε όλους τους πολίτες, ακόμα και σε αυτούς που ζουν μακριά από το επίκεντρο του ξεσπάσματος του ιού στο Ουχάν, ότι βρισκόμαστε στη μέση μιας παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης. Η διαδικασία επιβίβασης στο Πεκίνο ήταν η τελευταία υπενθύμιση: δύο υποχρεωτικοί έλεγχοι θερμοκρασίας και μια ηλεκτρονική δήλωση υγείας στην οποία έπρεπε να δώσω μια διεύθυνση email και δύο αριθμούς τηλεφώνου.

Ωστόσο, καθώς το αεροπλάνο πλησίαζε στο Λονδίνο επικρατούσε μία παράλογη κατάσταση. Η αεροπορική εταιρεία μοίραζε ένα φθηνό φυλλάδιο που η μόνη συμβουλή που έδινε ήταν να καλέσουμε την συνηθισμένη γραμμή επικοινωνίας του Εθνικού Κέντρου Υγείας εάν αισθανόμασταν άρρωστοι. Κατά την άφιξη μας, δεν υπήρχε έλεγχος θερμοκρασίας, ούτε δήλωση της κατάστασης της υγείας μας- γεγονός που σημαίνει, ότι οι Βρετανικές αρχές δεν θα μπορούσαν να μας εντοπίσουν  εύκολα σε περίπτωση που κάποιος από εμάς είχε νοσήσει με τον COVID-19. Αντίθετα, απλώς αποβιβαστήκαμε από το αεροπλάνο, βγάλαμε τις μάσκες μας και εξαφανιστήκαμε μέσα στην πόλη.

Από εκείνες τις μέρες και μετά, η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κλυδωνιστεί με την γρήγορη εξάπλωση του κορωνοϊού σε αυτές τις περιοχές. Η Ιταλία τώρα βρίσκεται ολόκληρη σε καραντίνα και τα κρούσματα του ιού πολλαπλασιάζονται ταχύτατα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα χρηματιστήρια έχουν πέσει κατακόρυφα. Την Τετάρτη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επίσημα ανακοίνωσε αυτό που όλοι ήδη γνωρίζαμε: πρόκειται για πανδημία. Ίσως, από την στιγμή που το διαβάζετε αυτό, έλεγχοι και δηλώσεις υγείας στα αεροδρόμια θα είναι επιτέλους υποχρεωτικά σε μέρη όπως το Λονδίνο.

Αυτό βέβαια δεν αλλάζει το γεγονός ότι εδώ και εβδομάδες, η αντίδραση εν όψει στο ξέσπασμα του κορωνοϊού στις Ηνωμένες Πολιτείες και πολύ περισσότερο στην Ευρώπη, ήταν για κάποιον παράξενο λόγο κατόπιν εορτής, αν όχι εντελώς παθητική- ή ότι οι κυβερνήσεις σε αυτές τις χώρες άφησαν να περάσει η μεγαλύτερη τους ευκαιρία να περιορίσουν την εξάπλωση του ιού. Έχοντας δει ήδη στην Κίνα να υπάρχει μια αρχική άρνηση, αισθάνομαι ένα ντεζαβού. Αλλά ενώ η Κίνα έπρεπε να αντιμετωπίσει μια κακή και ξαφνική έκπληξη, οι κυβερνήσεις της Δύσης είχαν προειδοποιηθεί εδώ και εβδομάδες.

Είναι σαν η εμπειρία της Κίνας να μην είχε δώσει στις Δυτικές χώρες καμία προειδοποίηση για τους κινδύνους της αδράνειας. Αντ’ αυτού, πολλές κυβερνήσεις φαίνεται να έχουν μιμηθεί μερικά από τα χειρότερα μέτρα που έθεσε η Κίνα σε εφαρμογή, ενώ συχνά κλείνουν τα μάτια τους στα καλύτερα μέτρα ή τις επιτυχίες τους.

Οι εκτός Κίνα, φαίνεται να θεωρούν ότι η κινέζικη εμπειρία δεν τους αφορά. Φαντάζομαι ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό, συμπεριλαμβανομένης της καθησυχαστικής ιδέας ότι η Κίνα βρίσκεται πολύ μακριά και μια επιδημία δεν μπορεί να φτάσει τόσο μακριά και τόσο γρήγορα προς τα εδώ. Πολύ περισσότερο, όμως, πιστεύω ότι οι εκτός Κίνας, και ειδικά οι Δυτικοί, έχουν πάθει εμμονή με το αυταρχικό πολιτικό σύστημά της, και αυτό τους κάνει να παραβλέπουν την πιθανή αξία και σχέση των δικών τους αποφάσεων με αυτές της Κίνας.

Μέχρι πρόσφατα, η κυρίαρχη αντίληψη ήταν ότι η επιδημία στην Κίνα βγήκε εκτός ελέγχου επειδή οι αρχές αγνόησαν κατά τις αρχές τους Δεκεμβρίου τις πρώτες πληροφορίες, επιτρέποντας έτσι στον ιό να εξαπλωθεί. Όταν η Κίνα έθεσε σε ισχύ δρακόντεια μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας και καραντίνας τον Ιανουάριο, μερικές καθωσπρέπει αναφορές σε ξένα ΜΜΕ δεν κατέκριναν απλώς τα μέτρα αυτά ως υπερβολικά, αλλά  περιέγραψαν ολόκληρη την άσκηση είτε ως επιστροφή στο παρελθόν είτε ως επί της ουσίας άσκοπη. Η Κίνα έλαβε βεβαίως τα εύσημα γιατί έχτισε δύο νοσοκομεία σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, αλλά ακόμα και υπό το δέος αυτού του κατορθώματος, υπήρχε η υπόνοια ότι κάτι μοχθηρό ετοιμαζόταν – σαν να λέμε περίπου ότι και ο Χίτλερ έφτιαξε αυτοκινητόδρομους. Ακόμα και όταν δημιουργήθηκαν καταφύγια καραντίνας για να φιλοξενήσουν ασθενείς ώστε να μην μεταδώσουν τον ιό στις οικογένειες τους στο σπίτι, η κίνηση παρουσιάστηκε ως κάτι το δυστοπικό ή, στην καλύτερη, χαοτικό.

Το να επιχειρηματολογώ εναντίον αυτών των ερμηνειών μου φέρνει ναυτία. Καταλαβαίνω ότι οι Κινέζικες αρχές κουκούλωσαν το πρόβλημα που προέκυψε στα τέλη του Δεκέμβριου και αρχές Ιανουαρίου- με μια καταστροφική σειρά αποφάσεων. Και ξέρω ότι τώρα οι ηγέτες της Κίνας θέλουν να εμφανίσουν τις σκληρές μεθόδους που χρησιμοποίησαν ως άξιες προς μίμηση. Ο πρόεδρος Xi Jinping πραγματοποίησε την πρώτη του επίσκεψη στην Ουχάν την Τρίτη. Ήταν μια σιωπηλή δήλωση επιτυχίας.

Ακόμα και αν ο ιός σκότωνε κάθε μέρα δεκάδες άτομα εκεί, η κυβερνητική προπαγάνδα εκθείαζε το κινέζικο μοντέλο ενώ διακωμωδούσε τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών να αντιμετωπίσουν τις φυσικές καταστροφές. Τώρα που και άλλα μέρη του κόσμου υποφέρουν, η Κίνα κάνει μεγάλη προσπάθεια να διαφημίσει   την προσφορά της για βοήθεια, στέλνοντας ομάδες στο Ιράν και την Ιταλία για να μεταφέρουν  προμήθειες και να προσφέρουν συμβουλές. Επίσης έχει θέσει ταξιδιωτικές απαγορεύσεις από κάποιους προορισμούς όπου έχουν χτυπηθεί από τον ιό- ένα μέτρο που η ίδια η κινεζική κυβέρνηση το είχε αποκηρύξει ως υπερβολικό όταν είχε τεθεί απέναντι στην Κίνα.

Βέβαια θα ήταν ηλίθιο να πιστεύουμε ότι οι αποφάσεις της Κίνας ήταν κυρίως βασισμένες στον σκληρό αυταρχισμό. Δεν χρειάζεται κάποιος να υπερασπιστεί όλα τα μέτρα με ιατρικά επιχειρήματα. Αυτά είναι θέματα για τα οποία οι επαγγελματίες της υγείας θα συζητούν για τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο έχει σημασία να αναγνωρίσουμε ότι δεν οφείλονται όλες οι αποτυχίες της Κίνας στο πολιτικό της σύστημα, και ότι κάποια από τα μέτρα που πάρθηκαν βασίστηκαν στη σοβαρή ανησυχία για το δημόσιο συμφέρον και εκτελέστηκαν από εξαιρετικά ικανές κρατικές υπηρεσίες.

Για παράδειγμα, πριν καταδικάσουμε την απόφαση των Κινέζικων αρχών να αποκρύψουν τον κίνδυνο μιας επικείμενης επιδημίας, ας θυμηθούμε ότι εκείνη την περίοδο δεν είχε καταγραφεί κανένας θάνατος από τον κορωνοϊό. Αντίθετα, με ό,τι κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα: Παρόλο που έχουν ελεύθερη ροή πληροφοριών εδώ και εβδομάδες και έχουν γίνει μάρτυρες χιλιάδων θανάτων στην Κίνα, τμήματα του πολιτικού κατεστημένου της Αμερικής – συμπεριλαμβανομένου του Λευκού Οίκου – έχουν προωθήσει μια καμπάνια παραπληροφόρησης για να υποβαθμίσουν τον κίνδυνο.

Και αν νομίζετε ότι είναι πολύ εύκολο να κάνει κανείς κριτική στον Πρόεδρο Τραμπ, θυμηθείτε την εμπειρία μου στο αεροδρόμιο του Λονδίνου, ή αναλογιστείτε την απόφαση της Γερμανίας νωρίτερα αυτή την εβδομάδα να πραγματοποιήσει ένα μαζικό αθλητικό γεγονός με την επιδημία διαρκώς επιδεινούμενη. Ή την απόφαση της Ιαπωνίας να αφήσει ένα μολυσμένο από τον ιό κρουαζιερόπλοιο ελεύθερο, χωρίς τις απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις. Μερικές από αυτές τις χώρες τώρα τρέχουν και δεν φτάνουν, προσπαθώντας να εξηγήσουν την μπλαζέ συμπεριφορά τους. Τώρα όμως είναι πολύ αργά.

Οι ηγέτες της Κίνας δίστασαν στην αρχή, αλλά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, έδρασαν πολύ πιο αποφασιστικά από όπως έχουν μέχρι στιγμής δράσει πολλοί δημοκρατικά εκλεγμένοι ηγέτες. Αυταρχικοί ή όχι, οι Κινέζοι ηγέτες θέλουν την έγκριση του λαού. Οι κινέζοι ηγέτες μπορεί να μην αντιμετωπίζουν τους ψηφοφόρους, νοιάζονται όμως και αυτοί για τη νομιμότητα, και αυτό εξαρτάται και από τις δικές τους πράξεις.

Πτυχές της καραντίνας της Κίνας -ιδιαίτερα όταν εμπόδιζαν τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρία να λαμβάνουν ιατρική περίθαλψη- ήταν αχρείαστα σκληρές. Παρόλα αυτά, δεν νομίζω ότι τα μέτρα ήταν μη δημοφιλή. Η κυβέρνηση εργάστηκε σκληρά για να κάνει τους ανθρώπους να δεχτούν την ανάγκη για σκληρά μέτρα. Βομβάρδιζε το κοινό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με σποτ, με διαφημιστικές πινακίδες, με ραδιοφωνικές εκπομπές και άρθρα σχετικά με τους κινδύνους που ενέχει ο ιός. Σε ένα πάρκο στο Πεκίνο ένα επαναλαμβανόμενο  ηχογραφημένο μήνυμα προειδοποιούσε τους ανθρώπους: «Πλένετε τα χέρια σας σχολαστικά. Αποφύγετε να συναντήσετε φίλους σας. Κρατήστε μια ασφαλή απόσταση».

Από την εμπειρία μου, ζώντας στην Κίνα για εβδομάδες κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής της απαγόρευσης κυκλοφορίας, και μιλώντας σε διάφορες ομάδες, πέρα από τις δυσαρεστημένες ελίτ, οι άνθρωποι ήταν απογοητευμένοι, ακόμα και αναστατωμένοι από τα μέτρα περιορισμού- αλλά επίσης τα στήριζαν σε μεγάλο βαθμό.

Και ενώ κάποιοι στη Δύση επαναλάμβαναν εμμονικά πώς το σύστημα της Κίνας απέτυχε να σταματήσει το ξέσπασμα από την αρχή, αγνοούσαν τις πλευρές εκείνες που λειτούργησαν. Δεν υπάρχει τίποτα αυταρχικό στον έλεγχο της θερμοκρασίας σώματος στα αεροδρόμια, στην μείωση της κοινωνικής συναναστροφής ή στην παροχή δωρεάν ιατρικής περίθαλψης σε οποιονδήποτε έχει προσβληθεί από τον Covid -19.

Δεν κινήθηκαν όμως όλες οι ανοιχτές κοινωνίες απρόσεκτα. Η Σιγκαπούρη, η Ταιβάν και ίσως σύντομα η Νότια Κορέα, έχουν κινηθεί με αυστηρότητα, αλλά και με κατανόηση, για να περιορίσουν τον ιό, δείχνοντας το είδος της αντίληψης που φαίνεται να λείπει σε μεγάλο μέρος της  Δύσης. Μπορεί να φταίει βέβαια και ότι αυτές οι χώρες βρίσκονται αρκετά κοντά στο κέντρο της επιδημίας ώστε οι κυβερνήσεις να μπορούν να αναγνωρίσουν τη σοβαρότητά της, ενώ παράλληλα είναι επιφυλακτικές με τα σκληρά μέτρα της Κίνας.

Όμως, πάρα πολλές άλλες χώρες απλώς παρατηρούσαν εδώ και εβδομάδες τι εκτυλίσσεται στην Κίνα και στη συνέχεια στην Ασία, σαν να μην τρέχει τίποτα. Μερικές κυβερνήσεις χαρακτηρίστηκαν από έλλειψη πολιτικής βούλησης. Κάποιες φαίνεται να πέφτουν για μια ακόμα φορά θύματα της αντίληψης ότι η Κίνα είναι ο αιώνιος “άλλος”, του οποίου η εμπειρία δεν θα μπορούσε να σχετίζεται με εμάς, ούτε ακόμα να παρέχει οποιοδήποτε μάθημα – εκτός από το τι να μην κάνουμε.

Πηγή: New York Times

Μετάφραση: antapocrisis.gr

Ian Johnson

Ο Ian Johnson είναι αρθρογράφος και συγγραφέας με έδρα το Πεκίνο. Έχει βραβευθεί με το βραβείο Πούλιτζερ.