Άρθρα

Potere al Popolo: μία αναγκαία ανάλυση

Ανακοίνωση του Δικτύου Κομμουνιστών.

Το αποτέλεσμα των εκλογών της 4ης Μαρτίου στην Ιταλία μας προσφέρει μια πολύ ρεαλιστική απεικόνιση της ιταλικής κοινωνίας: το ποσοστό συμμετοχής υπερέβη τις προβλέψεις, ενάντια στη γενική αυξητική τάση της αποχής κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

Σηματοδότησε την τιμωρία των κυβερνητικών κομμάτων, ιδίως των Σοσιαλδημοκρατικών, και μια ισχυρή μετατόπιση του πολιτικού σκηνικού προς τη Δεξιά· η μετατόπιση του σκηνικού στην Ιταλία είναι αντίστοιχη προς αυτή που έχει ήδη γίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη και τις ΗΠΑ.Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτέλεσε πραγματικό πολιτικό σεισμό. Η άγρια, υλική και ιδεολογική επίθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενάντια στην εργατική, τη μεσαία και τη μικροαστική τάξη, προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, ισχυρή αντίδραση του εκλογικού σώματος (σε ένα πλαίσιο ουσιαστικού και γενικού κοινωνικού αποκλεισμού) ενάντια σε αυτούς που επέβαλαν και διαχειρίστηκαν τα μέτρα λιτότητας. Με την ελπίδα ότι “κάτι θα αλλάξει”, αυξήθηκαν πολύ τα ποσοστά του «Κινήματος 5 Αστέρων» (M5S) και της “Λέγκας” (μέχρι πρότινος “Λέγκα του Βορρά”).

Η αποτυχία του «Δημοκρατικού Κόμματος» (PD) και των συμμάχων του – που περιλαμβάνουν το ακραία νεοφιλελεύθερο κόμμα “+Europe” και μερικούς πρώην μπερλουσκονικούς «αποστάτες»- και το ποσοστό του “ForzaItalia” (που έγινε δεύτερο κόμμα εντός του συνασπισμού της Κεντροδεξιάς) δημιουργούν συνθήκες μεγάλης αστάθειας. Σε μία τέτοια συγκυρία κρίσης της ηγεμονίας της κυρίαρχης τάξης στην Ιταλία και την Ευρώπη, η Ε.Ε. πιθανόν να παρέμβει άμεσα προκειμένου να εξασφαλίσει μία σταθερή κυβέρνηση. Θα πρέπει να περιμένουμε για να δούμε εάν η απόπειρα ενσωμάτωσης του «Κινήματος 5 Αστέρων» (που ήρθε πρώτο στις εκλογές) από τις δυνάμεις της Τρόικα θα έχει επιτυχία· εξάλλου, η «Λέγκα του Βορρά» παρά την ριζοσπαστικοποίηση της δεξιόστροφης, «αντισυστημικής» ρητορικής της, έχει αποτελέσει υπεύθυνο και πολύ στενό κυβερνητικό εταίρο των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

Οι λαϊκές περιοχές προφανώς εμπιστεύτηκαν λάθος δυνάμεις, ακόμη και αν αυτό είναι εντελώς κατανοητό: τόσα χρόνια κυβερνήσεων του Δημοκρατικού Κόμματος και ηγεμονίας της κεντροαριστεράς είχαν ως αποτέλεσμα σειρά απογοητεύσεων σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο· όπως και να έχει, αυτή η επιλογή του λαού αποκαλύπτει κάποιας μορφής αντίθεση στις επιπτώσεις των πολιτικών της Ε.Ε. αν όχι και στην ίδια την Ε.Ε. ως θεσμό, όσο κι αν είναι αμφίσημη και αντικρουόμενη. Πράγματι, η λαϊκή ψήφος κατευθύνθηκε προκειμένου να ενισχύσει όλες τις πολιτικές δυνάμεις που, ορθά ή λανθασμένα, έχουν θεωρηθεί ευρωσκεπτικιστικές ή γενικώς κριτικές απέναντι στις επιταγές των Βρυξελλών. Έχουν προκληθεί τα πάντα, πέρα από τα χαμηλά ποσοστά πολιτικών κομμάτων ανοιχτά νεο-φασιστικών, από την εξάπλωση του ρατσισμού και από έναν πόλεμο ανάμεσα στους φτωχούς, στοιχεία που συνθέτουν το πολιτισμικό υπόβαθρο μιας διαδικασίας “φασιστικοποίησης” τμήματος της Ιταλικής κοινωνίας, την οποία δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε.

Αληθεύει ότι κατά τους τελευταίους μήνες, τόσο το Κίνημα 5 Αστέρων όσο και η Λέγκα, μετέβαλλαν την πολιτική τους ατζέντα σε κάτι πιο αποδεκτό από το ευρωπαϊκό κατεστημένο και προσπάθησαν να κερδίσουν πόντους παρουσιαζόμενοι ως ταιριαστοί εταίροι μιας κυβέρνησης “υπεύθυνης” απέναντι στις ανάγκες της Ε.Ε. Ωστόσο, οι πολιτικές αυτές δυνάμεις αναγνωρίζονται ακόμη από το λαό ως εργαλείο αντίθεσης σε μια “αριστερά” (το Δημοκρατικό κόμμα και το πολιτικό μπλοκ του) που έχει εφαρμόσει μετά χαράς κάθε υπαγόρευση της Ε.Ε. κατά το πρόσφατο παρελθόν, δημιουργώντας μία άνευ προηγουμένου κοινωνική σφαγή.

Οι εκλογές της Κυριακής πιστοποίησαν αναμφισβήτητα μιαν απόλυτη δύση της “Αριστεράς” ως πολιτικής επιλογής με μαζικά χαρακτηριστικά. Κατά κάποιο τρόπο, αυτό είχε είδε διαφανεί από τα χαμηλά αποτελέσματα των τελευταίων εκλογικών αναμετρήσεων: το τέλος της “Αριστεράς” όπως την ξέρουμε, σε όλες τις εκδοχές της, ήπιες ή ριζοσπαστικές. Η διάχυτη κρίση του αριστερού κινήματος δεν αφορά μόνο την Ιταλία, αλλά έχει πανευρωπαϊκό χαρακτήρα: Εξάλλου, η “Αριστερά” έχει χάσει κάθε χαρακτήρα δύναμης κοινωνικής απελευθέρωσης· ενσωματώθηκε στο πλαίσιο των συστημάτων καπιταλιστικής διακυβέρνησης· έχει υιοθετήσει τις ιδεολογικές και υλικές κατηγορίες της αγοράς, τους συμβιβασμούς, το ανέφικτο του μετασχηματισμού της κοινωνίας. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης και μόνιμης γενετικής μετάλλαξης, που δημιούργησε ρήγμα με τα λαϊκά κομμάτια της κοινωνίας.

Το αποτέλεσμα του “Potere al Popolo” (PaP) δεν μπορεί να ειδωθεί ξέχωρα· πρέπει να γίνει μία ανάλυση του παγκόσμιου πλαισίου. Το αποτέλεσμα του PaP δεν μπορεί να θεωρηθεί θετικό, αφού αποτελεί ιστορικό χαμηλό για την ριζοσπαστική αριστερά· Ωστόσο, δεν θα πρέπει και να υποτιμηθεί. Καταδεικνύει, όντως, την ύπαρξη ενός αξιόλογου ανθρώπινου και πολιτικού κεφαλαίου από το οποίο επανεκκινεί, στη βάση μιας ειλικρινούς και ρεαλιστικής ανάλυσης.

Ένα πολύ καλύτερο αποτέλεσμα δεν ήταν νοητό· Το PaP ήταν ένας εκλογικός σχηματισμός που συγκροτήθηκε σε μία συγκυρία κατά την οποία η απήχηση της “αριστεράς” στην εργατική τάξη έχει εξασθενίσει εντελώς, με εξαίρεση ορισμένους θύλακες σε πάλαι ποτέ “κόκκινες” περιοχές της Ιταλίας. Επιπλέον, το μικρό χρονικό διάστημα κατά το οποίο συγκροτήθηκε ο συνασπισμός δεν βοήθησε.

Το PaP έδωσε μία νέα ευκαιρία σε πολιτικούς, κοινωνικούς και συνδικαλιστές αγωνιστές, προερχόμενους από διαφορετικές γενιές, παρέχοντάς τους νέο πάθος και συγκεντρώνοντας σημαντική προσοχή. Το αποτέλεσμα έχει σημασία σε ένα πλαίσιο αυξανόμενης απογοήτευσης και αδιαφορίας, που πηγάζει κατά κύριο λόγο από τα καταστροφικά λάθη των ηγεσιών των κομμάτων της ριζοσπαστικής αριστεράς κατά τα τελευταία χρόνια. Ολόκληρη η εκλογική καμπάνια διαπνεόταν από αγωνιστικό πνεύμα και είχε στόχο να αξιοποιήσει τις εκλογές ως εργαλείο πολιτικής παρέμβασης. Δεν δημιουργήθηκε καμία “εκλογική επιτροπή” ούτε και πρόκειται.

‘Ένα ακόμη στοιχείο προόδου που δεν πρέπει να υποτιμηθεί: για πρώτη φορά ένας πολιτικός και κοινωνικός συνασπισμός της ριζοσπαστικής αριστεράς δήλωσε την απόλυτη ανεξαρτησία και το διαχωρισμό του όχι μόνο από το Δημοκρατικό Κόμμα, αλλά από τους κεντροαριστερούς και μετριοπαθείς ιστορικούς εταίρους του. Το ουσιώδες αυτό στοιχείο θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω και να εφαρμοστεί και στις επόμενες τοπικές εκλογικές αναμετρήσεις.

Υπό αυτές τις θετικές προϋποθέσεις, το PaP θα πρέπει να μετασχηματιστεί σε ένα συνεκτικό και πλήρες πολιτικό σχέδιο, βασισμένο στην ανεξαρτησία, την οργάνωση, την αντιπαράθεση και, πάνω από όλα, στη σχέση με το κοινωνικό μπλοκ αναφοράς: την Εργατική Τάξη.

Όλοι μας, ενωμένοι, πρέπει να δώσουμε συνέχεια και αποτελεσματικότητα σε αυτό το πολιτικό σχέδιο· Για να το πετύχουμε αυτό, θα πρέπει να αναλογιστούμε την εμπειρία των τελευταίων μηνών και να επωφεληθούμε από την κουραστική αυτή εκλογική καμπάνια.

Το PaP, με εξαίρεση ορισμένα αξιοσημείωτα παραδείγματα, δεν θα μπορούσε να διακόψει πεδία του κοινωνικού μας μπλοκ, τα οποία πρέπει να αποτελούν πυλώνα κάθε πολιτικού σχεδίου. Θα πρέπει να επικεντρωθούμε στις ανάγκες και τα προβλήματα των λαϊκών τάξεων, αντί να εστιάζουμε σε ιδεολογικές υπερβολές ή ενδοαριστερές αντιπαραθέσεις. Η εργατική τάξη δεν έχει το παραμικρό ενδιαφέρον για αυτά τα ζητήματα αυτή τη στιγμή.

Κατά την άποψή μας, υπήρξαν και ορισμένες χαμένες ευκαιρίες, όπως: η απόφαση να μην εξεταστεί σε βάθος ο χαρακτήρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης· η αποτυχία να περιλάβουμε στην εκλογική διακήρυξη μια καθαρή θέση ρήξης με την Ε.Ε. και αποχώρησης από το ΝΑΤΟ και την Ευρωζώνη. Η αντιπαράθεση γύρω από την Ε.Ε. δεν μπορεί να θεωρηθεί απλώς ένα από τα πολλά ζητήματα της τρέχουσας πολιτικής ατζέντας· θα πρέπει να αποτελέσει κεντρικό στοιχείο της πολιτικής μας πλατφόρμας, ικανό να καταδείξει μια εναλλακτική πρόταση. Εάν καταδικάζουμε τα αποτελέσματα των μέτρων λιτότητας και των περικοπών στο κοινωνικό κράτος, που πλήττουν την εργατική τάξη, θα πρέπει να αναδείξουμε και τις αιτίες. Έπειτα, εφόσον έχουν αναγνωρίσει τις αιτίες, θα πρέπει να είμαστε συνεπείς και να προτείνουμε εναλλακτικές: θα πρέπει να δείξουμε στους αγωνιστές μας ποιον εχθρό να πολεμήσουν· θα πρέπει να προτείνουμε μία εναλλακτική. Αλλά, το πιο σημαντικό, θα πρέπει να τα απευθύνουμε όλα αυτά στο κοινωνικό μπλοκ που φιλοδοξούμε να εκπροσωπήσουμε. Η αποχώρηση από την Ε.Ε., την Ευρωζώνη και το ΝΑΤΟ είναι αναγκαίες προϋποθέσεις, προκειμένου να αποκαταστήσουμε τις δημόσιες υπηρεσίες, και τις κοινωνικές δαπάνες, και να κρατικοποιήσουμε στρατηγικούς κλάδους της βιομηχανίας.

Η εναλλακτική μας πρόταση δεν μπορεί να διαπνέεται από εθνικισμό και αυταρχισμό. Αντιθέτως, συμπίπτει με μία εναλλακτική, μεσογειακή συσπείρωση λαών και πολιτισμών που χαρακτηρίζεται από σχέσεις ισότητας, όχι από σχέσεις ιεραρχίας, όπως η Ε.Ε.

Γνωρίζουμε ότι εντός του PaP υπάρχουν διαφορετικές απόψεις· Ωστόσο, το να αναβάλλουμε την αντιπαράθεση γύρω από κεντρικά ζητήματα μπορεί να μας αποδυναμώσει· το να την αγνοήσουμε εντελώς μπορεί να είναι ακόμη χειρότερο: μπορεί να μας καταστήσει λιγότερο αξιόπιστους.

Δίκτυο Κομμουνιστών – RETE DEI COMUNISTI

Ρώμη, 8 Μαρτίου 2018

ΣτΜ. Potere al Popolo: Δύναμη στο Λαό, εκλογικός συνασπισμός της ριζοσπαστικής αριστεράς που συμμετείχε στις εθνικές εκλογές της Ιταλίας στις 4 Μαρτίου και κατέγραψε ποσοστό 1,13%.

Μετάφραση: Ειρήνη Τσαλουχίδη

Οι ταλαντεύσεις του Γκρίλο για την ΕΕ και η σύγχυση της «μεσαίας τάξης»

Τις  τελευταίες μέρες παρατηρήσαμε ένα διπλό παραπάτημα στην θέση της ομάδας της κίνησης των 5 Αστέρων (M5S) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι  ηγέτες των 5 Αστέρων, συμπεριλαμβανομένου και του Ντείβιτ Μπορρέλλι ( φιλοευρωπαίο και φιλελεύθερο συντονιστή του κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) συμφώνησαν κρυφά την συμπόρευση με τον Πρόεδρο της ομάδας ALDE(Συμμαχία Φιλελεύθερων και Δημοκρατικών), Γκί Φερχοφστάτ. Ως αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας, 17 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου των 5 Αστέρων, θα πρέπει να εγκαταλείψουν την ομάδα της UKIP,και να προσχωρήσουν στην ομάδα που συσπειρώνεται από διάφορα Ευρωπαϊκά Φιλελεύθερα κόμματα.

Η μετάβαση ενός Ευρωσκεπτικιστικού κόμματος, εδραιωμένο ως λαϊκίστικη ( και δεξιά) δύναμη, όπως και το κίνημα του Φάρατζ, σε μια ομάδα φιλελεύθερη και φιλό-ευρωπαϊκή, στις θέσεις τις οποίας βρίσκονται κάποιοι από τους αυτουργούς των κοινωνικών σφαγών που έχουν επιβάλλει οι Βρυξέλες σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, συμφωνήθηκε κρυφά και ανακοινώθηκε αιφνίδια, ‘για να αποφευχθούν διαρροές’  όπως διαβεβαίωσε ο Μπέπε Γκρίλο, ο οποίος παρουσίασε την απόφαση αποκλειστικά ως ‘τακτική επιλογή’.

Σε αντάλλαγμα για μερικές θέσεις και μια δραστική αύξηση της χρηματοδότησης, παρεχόμενα με την είσοδο στην ομάδα, η οποία θα γινόταν η Τρίτη ομάδα με την μεγαλύτερη επιρροή στο ημικύκλιο του Στρασβούργου, οι βουλευτές των 5 Αστέρων, υποσχέθηκαν να ψηφίσουν τον φιλελεύθερο Βερχοφστάτ για Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μαζί με τους Σοσιάλ Δημοκράτες ή ακόμη και με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

Βέβαια η μεταβολή των θέσεων στο Στρασβούργο, ελλοχεύει πολλά και σημαντικά μηνύματα. Η συμφωνία που υπογράφηκε κρυφά μεταξύ Γκρίλο και Φερχοφστάτ, περιλάμβανε μια σειρά από αξιολογήσεις, δηλώσεις αρχής και δεσμεύσεις που διαγράφουν ένα πολύ μακρινό μονοπάτι από τις θέσεις ,(παρότι αόριστες) τις οποίες το κόμμα επικαλούταν από την ίδρυση του.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτικό είναι ένα απόσπασμα από τις δηλώσεις, των συμβαλλομένων μερών στο οποίο ανακοινώνεται ότι  : “πολλοί από τους πολίτες μας βλέπουν την ΕΕ ως μέρος του προβλήματος, σαν μια έμμεση βοήθεια πίσω από την ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση, η οποία έχει επωφελήσει μόνο λίγους. Πιστεύουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, μπορεί να εκμεταλλευτεί την παγκοσμιοποίηση, σαν μια  δύναμη του καλού που θα διασφαλίσει ότι τα οφέλη της θα επηρεάσουν όλους. ”

Ποίος όμως ήταν ο πραγματικός στόχος των ηγετών του Κινήματος των 5 Αστέρων ;

Όσο το κόμμα παραμένει, ένα ‘Αντισυστημικό’ κίνημα, παρότι αντιφατικο και ασαφές, ένα πρόβλημα για το αποτυχημένο πολιτικό σύστημα της Ιταλίας, το οποίο βασιζόταν στην εναλλαγή και την διπολικότητα , ο Γκρίλο δεν θα καταφέρει να μπει στην κυβέρνηση, ούτε να αντέξει και νικήσει στη συνεχή διαμάχη με τα ισχυρά κέντρα της Ευρώπης, και το λιντσάρισμα από τα ΜΜΕ.

Τους τελευταίους μήνες το M5S προσπαθεί να εμφανίζεται –με κάποια επιτυχία- ως μια μετριοπαθής δύναμη, υπεύθυνη και συμβατή σε μερικούς  ισχυρούς επιχειρηματικούς κύκλους της Ιταλίας. Το γεγονός αυτό εξηγεί και η παγκόσμια περιοδεία του Ντι Μεο (ενός από τους πιο ‘μετριοπαθείς’ και συνιδρυτή, μαζί με τον Γκρίλο του M5S), στην προσπάθεια του να χτίσει σχέσεις με επιχειρηματικά συμφέροντα και διεθνή κέντρα πίεσης.

Πριν την απότομη τούμπα στο Στρασβούργο, οι κριτικές για την ΕΕ και οι ερωσκεπτικιστικές δηλώσεις που χαρακτήριζαν την ρητορεία του Γκρίλο, εγκαταλείφτηκαν ή αποσιωπήθηκαν σημαντικά, σε μια αναγκαία προσπάθεια να γίνει το κίνημα των 5 Αστέρων αποδεκτό στις κυρίαρχες τάξεις της ΕΕ, μετατρέποντας το από πρόβλημα, σε κάτι το οποίο πιθανά να αποδεικνυόταν χρήσιμο.

Η ΕΕ, στην μάχη με μια πρωτοφανή κρίση της ηγεμονίας των κυρίαρχων τάξεων σε πολλές χώρες, αναζητεί απεγνωσμένα για λύσεις, έστω προσωρινές, που θα οδηγήσουν την Ιταλία πίσω στο  πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που επιβάλλει η Τρόικα, μετά την απομάκρυνση του Μπερλουσκόνι ,τώρα μερικώς διακοπτόμενο από την ήττα του Ρέντσι στο συνταγματικό δημοψήφισμα και την παραίτηση του.

Ενδιαφέρον επίσης έχει το γεγονός ότι την Συμφωνία του Γκρίλο με τον Φερχοφστάτ, την αρνήθηκαν τα περισσότερα κόμματα που συμμετέχουν στην  ALDE, κατηγορώντας τα στελέχη M5S για τα πάντα ακόμα και για γελοίους.

Ο Γκρίλο και ο Κασαλέγκιο αντέδρασαν, εγκαταλείποντας παντελώς τα παλιά αντί-ΕΕ σλόγκαν όπως : κάτω η TTIP, να σταματήσουν τα μέτρα κατά της Ρωσίας. Την  ίδια στάση ακολούθησε ακόμα και ο πιο ακραία μετριοπαθής Ντι Μέο , προσπαθώντας να δώσει στο κόμμα του κάποιο πάτημα λογικής σε κάποια ζητήματα.

Τελικά η αποτυχία του εγχειρήματος εισαγωγής στην ομάδα των Φιλελεύθερων και Δημοκρατικών στο Στρασβούργο, υπογραμμίζει την έλλειψη αξιοπιστίας των δηλώσεων αυτών.

Παρότι το εγχείρημα ματαιώθηκε – με πρωτοβουλία των Φιλελεύθερων- , ο Γκρίλο έχει στείλει ξεκάθαρο μήνυμα σε αυτούς που ήθελε να τονίσει ότι : “είμαστε εδώ, και δεν είμαστε επικίνδυνοι ” Στο παρελθόν, πολλά κόμματα της αριστεράς ,ακόμα και ριζοσπαστικά όπως το Rifondazione Comunista της Ιταλίας ή ο Σύριζα στην Ελλάδα, ακλούθησαν ίδιες λογικές ,με τα καταστροφικά αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε.

Θα ήταν όμως λάθος να εξετάσουμε μόνο την πολιτική πλευρά του ζητήματος, χωρίς να αναζητήσουμε ποιες είναι οι βάσεις πάνω στις οποίες οι ηγέτες των M5S στηρίζουν μια πρωτοβουλία εξαιρετικά αντιφατική , η οποία εναλλάσσεται μεταξύ μετριοπάθειας και ‘αντί-συστημικών’ μηνυμάτων.

Οι συνεχείς σεισμικές δονήσεις προκάλεσαν αρκετές εντάσεις και διαφωνίες μέσα στα όργανα του κινήματος  – μετά την αποχώρηση περίπου δώδεκα μελών του κογκρέσου και γερουσιαστών, τώρα ακόμη δυο μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εγκατέλειψαν τον Γκρίλο-,χωρίς όμως να επηρεάζουν ιδιαίτερα την εκλογική του δύναμη.

Παρότι η διαδικτυακή σύσκεψη για την απόφαση να αλλάξει ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, γνωστοποιήθηκε πολύ σύντομα, σχεδόν το 80% των περίπου 40 χιλιάδων υποστηρικτών του κινήματος, υποσχέθηκαν να ακολουθήσουν την απόφαση του ιδρυτή και κεντρικού προσώπου του κινήματος , παρά την έντονη κριτική από κάποιους επικεφαλείς του κόμματος.

Η πραγματικότητα είναι ότι οι συνεχείς συγκρούσεις και η αντιφατική φύση των επιλογών της κίνησης των 5 αστέρων, είναι η έκφραση της κοινωνικής βάσης που το κόμμα εκπροσωπεί: μια μικροαστική τάξη και μια ‘μεσαία τάξη’ (μικρούς επιχειρηματίες, εμπόρους, υπάλληλοι-ανώτερα στελέχη στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα , αυτοαπασχολούμενοι, νεολαία με ανώτερο επίπεδο εκπαίδευσης αλλά αβέβαιη, άνεργη ή ημιάνεργη. ), που καταπιέζονται από την οικονομική κρίση και τις αυταρχικές και αντιπατριωτικές πολιτικές που προωθεί η ΕΕ, βιώνοντας τα από την οικονομική υποβάθμιση της εκάστοτε τάξης.

Ο κοινωνικός παράγοντας επομένως, από μόνος του, δεν μπορεί να κάνει ριζοσπαστική και οργανική κριτική σε ένα σύστημα που κρίνει την ‘κακοδιοίκηση’ και προτείνει να την διαχειριστεί, με ταμπέλα την ειλικρίνεια, την ικανότητα και την αξιοπιστία.

Τελικά η ροπή προς την προλεταριοποίηση, η οποία έχει εδώ και καιρό ριζώσει, λόγο των διαδικασιών συγκέντρωσης του πλούτου και της δύναμης (που εν τέλει προκαλείται από τον συγκεντρωτισμό της ιεραρχίας στην ΕΕ και την διαμόρφωση μιας υπερ-εθνικής και ευρωπαϊκής μπουρζουαζίας) προκάλεσε την αντίδραση της ‘ μεσαίας τάξης’ η οποία με θυμό και αγανάκτηση, ευελπιστώντας να ανακτήσει το στάτους της, την οικονομική και πολιτική της δύναμη ,εναλλάχθηκε μεταξύ αντί-συστημικών μηνυμάτων και κομφορμιστικών και συντηρητικών ενστίκτων.( χωρίς ιδιαίτερη συντηρητική αντίδραση στο προσφυγικό ζήτημα).

Στα χαρακτηριστικά των ανατροπών της κοινωνίας, εκεί πρέπει να αναζητήσουμε τον «σκληρό πυρήνα» του κινήματος των 5 αστέρων και τις ασυνέχειες και αντιφάσεις του, και όχι στο χαρακτήρα των ηγετών της.

Η λαϊκή υποστήριξη του κινήματος των 5 αστέρων – η οποία δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί από τις συνεχείς τούμπες και τα παραπτώματα  των εθνικών ηγετών, ή τις επιπτώσεις από τη διακυβέρνηση σε τοπικό επίπεδο του M5S  στην Ρώμη- έχει πολύ πιο βαθιέ ρίζες από την βίαιη προλεταριοποίηση της μεσαίας τάξης, προκαλούμενη από την παγκοσμιοποίηση και την αναζωπύρωση αντιπατριωτικών, αυταρχικών, και ιμπεριαλιστικών χαρακτηριστικών στη  ΕΕ.

Πάνω σε αυτή την αντίφαση και την αδυναμία της μεσαίας τάξης να αναδείξει μια πραγματική εναλλακτική για τις εργαζόμενες τάξεις που ψήφισαν το M5S,είναι που πρέπει  οι Κομμουνιστές να αναδείξουν μια εναλλακτική και διαφορετική στρατηγική με διακύβευμα την έξοδο από την Ε.Ε.. Τέλος, οι Κομμουνιστές πρέπει να εξασκήσουν την ηγεμονία τους όχι μόνο στη εργατική τάξη αλλά και σε συγκεκριμένα κομμάτια της μεσαίας τάξης που αναζητούν την αλλαγή.

Το διακύβευμα της 4ης Δεκεμβρίου

Παρότι το 90% των ιταλικών μέσων μαζικής ενημέρωσης έχει τοποθετηθεί ξεκάθαρα υπέρ του Ναι, παρά τη μόνιμη κατάληψη των τηλεοπτικών δικτύων – δημοσίων και μη – από τον Matteo Renzi και τους δικούς του, παρά την ψυχολογική τρομοκρατία που διασπείρουν με γενναιοδωρία οι υποστηρικτές της αντιμεταρρύθμισης του συντάγματος – «εάν κερδίσει το Όχι επιστρέφει η αστάθεια» – οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, με όποια αξία θα μπορούσε να τους δώσει κανείς, συνεχίζουν να δίνουν έντονο προβάδισμα στο Όχι στην ψηφοφορία στις 4 Δεκεμβρίου.

Και όχι μόνο αυτές. Τις τελευταίες μέρες, εφημερίδες και πολιτικοί αντιπρόσωποι, ακόμα και αυτοί που ανήκουν στην πλειοψηφία, έχουν αρχίσει να θεωρούν δεδομένη την ήττα τους, έχοντας ήδη αρχίσει να συζητούν τα πιθανά σενάρια που θα ανοίξουν μετά την ήττα της προσπάθειας του Renzi να αλλάξει προς το χειρότερο ένα Σύνταγμα, τoοποίο στην πραγματικότητα δεν εφαρμόζεται.
Και το γεγονός ότι η χυδαία και φτηνή προπαγάνδα του Προέδρου του Συμβουλίου δεν είναι πλέον πειστική και ότι ένα μέρος της κοινής γνώμης αρχίζει να αντιλαμβάνεται το πραγματικό ζήτημα – η επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης τα τελευταία χρόνια είναι αδιαμφισβήτητη – τους οδηγεί σε αφηρημένα ιδεολογήματα, που τρέφονται με τσαρλατανισμούς της Φλωρεντίας. Η απόσταση μεταξύ των ιδεολογικών μηχανισμών του κράτους και την κοινωνία είναι πλέον σημαντική.

Επιπλέον, η κρίση ηγεμονίας και προοπτικής των Δυτικών αστικών τάξεων, που εκδηλώνεται αρχικά με τη νίκη του Brexit στο Λονδίνο και στη συνέχεια με τον Trump στις ΗΠΑ, δεν θα μπορούσε να σώσει τον Matteo Renzi που, σαν «παιδί του σωλήνα», είχε κυριολεκτικά εφευρεθεί από την Ιταλική και την Ευρωενωσιακή καθεστηκυία τάξη για να κρατήσει την κατάσταση υπό έλεγχο στη χώρα μας.

Αν, σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα, το 98% των κορυφαίων Ιταλών μάνατζερ, που εργάζονται για τις 100 μεγαλύτερες και σημαντικότερες εταιρείες θα ψηφίσουν Ναι στο δημοψήφισμα για το σύνταγμα, οι λαϊκές διαθέσεις είναι πολύ διαφορετικές, συχνά αντίθετες. Παρά τα λάθη και την αδράνεια των επίσημων επιτροπών για τo Όχι – που συνεχίζουν να συμμετέχουν σε μια τεχνοκρατική και πολιτικάντικη μάχη, συχνά επιδεικνύοντας έναν κομφορμισμό και έναν συντηρητισμό που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το αντίπαλο μέτωπο – και την επιλογή «επιφανών» μελών του λεγόμενου προοδευτικού μετώπου να στηρίξουν το χώρο του Renzi , από τον Cuperlo μέχρι τον Pisapia, στη χώρα έχουν πολλαπλασιαστεί οι πρωτοβουλίες του «κοινωνικού όχι». Η σοσιαλιστική πλατφόρμα Eurostop, ο ταξικός και ανεξάρτητος συνδικαλισμός, οι εδαφικές και πολιτικές πραγματικότητες που έχουν καλά κατανοήσει ότι αυτό που διακυβεύεται στις 4 Δεκεμβρίου δεν είναι μόνο μια σύγκρουση για τη Γερουσία ή «παιχνίδι της πολιτικής», αλλά ότι το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο και γενικό. Ένα διακύβευμα για το οποίο πρέπει να αγωνιστούμε ακολουθώντας το μονοπάτι που ξεκίνησε στις 21 και 22 Οκτωβρίου, με δύο ημέρες γενικής κινητοποίησης και απεργίας, στην οποία συμμετείχαν κοινωνικές, συνδικαλιστικές και πολιτικές δυνάμεις οι οποίες έχουν εντοπιστεί τον αντίπαλο που πρέπει να νικήσουν: την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις αυταρχικές και αντιλαϊκές υπαγορεύσεις της, τη διάλυση του συνταγματικού πλαισίου που οι ισχυρές δυνάμεις θεωρούν πλέον σαφές εμπόδιο στην επιδίωξη των δικών τους συμφερόντων.

Σε όποιον υποτιμά τη σημασία της μάχης για το Όχι, θεωρώντας την ένα ακόμη δώρο στις δεξιές δυνάμεις από το εναπομείναν φάντασμα της αριστεράς, η απάντηση είναι το δώρο αυτό το προσφέρει η ασάφεια και η ανοησία των λεγόμενων προοδευτικών δυνάμεων ν’ ανοίξουν ένα διαφορετικό δρόμο και έτσι αφήνουν τις ξενοφοβικές και ρατσιστικές δυνάμεις να εκμεταλλεύονται τον αγώνα ενάντια στην ΕΕ καθώς και το ότι οι δικές του καταστροφές, από τη διαχείριση του συστήματος, άφησαν χώρο ελεύθερο γι’ αυτές ν’ αναπτυχθούν.

Στις 4 Δεκεμβρίου, δεν πρέπει να νικηθεί μόνο το αυταρχικό πραξικόπημα του Matteo Renzi, των εργοδοτών και των ιταλικών και ευρωπαϊκών δυνάμεων, αλλά να ζυγιαστεί και μια προοπτική κοινωνικής και πολιτικής ρήξης με το «κλουβί», την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αν κερδίσει το Όχι θα έχουμε συμβάλλει στην αποδυνάμωση αυτού του κλουβιού.