Covid-19: ενδημικό δεν σημαίνει ακίνδυνο

Οι αισιόδοξες υποθέσεις θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία – οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να δράσουν τώρα για να διευθετήσουν αυτό που θα συμβεί κατά τα επόμενα χρόνια.

Η λέξη «ενδημική» έχει γίνει μια από τις πιο καταχρηστικές έννοιες της πανδημίας. Και πολλές από τις λανθασμένες υποθέσεις που γίνονται ενθαρρύνουν έναν άστοχο εφησυχασμό. Η ενδημικότητα της COVID-19 δεν σημαίνει και το φυσικό της τέλος.

Για έναν επιδημιολόγο, μια ενδημική λοίμωξη είναι μια λοίμωξη στην οποία τα συνολικά ποσοστά είναι στατικά: ούτε αυξάνονται ούτε μειώνονται. Πιο συγκεκριμένα, σημαίνει ότι το ποσοστό των ατόμων που μπορούν να νοσήσουν εξισορροπεί τον βασικό «αριθμό αναπαραγωγής» του ιού, (σ.σ. δηλαδή) τον αριθμό των ατόμων που θα μπορούσε να μολύνει ένα μολυσμένο άτομο, υποθέτοντας έναν πληθυσμό στον οποίο όλοι θα μπορούσαν να νοσήσουν. Ναι, το κοινό κρυολόγημα είναι ενδημικό. Το ίδιο ισχύει και για τον πυρετό Lassa, την ελονοσία και την πολιομυελίτιδα. Το ίδιο ίσχυε και για την ευλογιά, μέχρι που την εξαφάνισαν τα εμβόλια.

Με άλλα λόγια, μια ασθένεια μπορεί να είναι ενδημική και ταυτόχρονα διαδεδομένη και θανατηφόρα. Η ελονοσία σκότωσε περισσότερους από 600.000 ανθρώπους το 2020. Δέκα εκατομμύρια αρρώστησαν από φυματίωση το ίδιο έτος και 1,5 εκατομμύριο πέθαναν. Ενδημική σίγουρα δεν σημαίνει ότι η εξέλιξη έχει με κάποιο τρόπο δαμάσει ένα παθογόνο, ώστε η ζωή απλά να επιστρέψει στο «φυσιολογικό».

Ως εξελικτικός βιολόγος, απογοητεύομαι όταν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής επικαλούνται τη λέξη «ενδημικό» ως δικαιολογία για να μην κάνουν τίποτα. Στην παγκόσμια πολιτική υγείας υπάρχουν περισσότερες επιλογές από το να μάθουμε να ζούμε με έναν ενδημικό ροταϊό, ηπατίτιδα C ή ιλαρά.

Η δήλωση ότι μια λοίμωξη θα γίνει ενδημική δεν λέει τίποτα για το πόσος χρόνος μπορεί να χρειαστεί για να φτάσει σε ισορροπία, ποια θα είναι τα ποσοστά των κρουσμάτων, τα επίπεδα νοσηρότητας ή τα ποσοστά θανάτου ή, κυρίως, πόσος πληθυσμός -και ποιοι τομείς- θα είναι ευπαθείς. Ούτε υποδηλώνει εγγυημένη σταθερότητα: μπορεί ακόμη να υπάρξουν ανατρεπτικά κύματα από ενδημικές λοιμώξεις, όπως παρατηρήθηκε με την επιδημία ιλαράς στις ΗΠΑ το 2019. Οι πολιτικές υγείας και η ατομική συμπεριφορά θα καθορίσουν ποια μορφή -από τις πολλές πιθανές μορφές- θα λάβει η ενδημική COVID-19.

Αμέσως μετά την εμφάνιση και εξάπλωση της παραλλαγής Άλφα στα τέλη του 2020, υποστήριξα ότι, αν δεν κατασταλούν οι νέες λοιμώξεις, η εξέλιξη του ιού θα είναι γρήγορη και απρόβλεπτη, με την εμφάνιση περισσότερων παραλλαγών με διαφορετικά και δυνητικά πιο επικίνδυνα βιολογικά χαρακτηριστικά. Έκτοτε, τα συστήματα δημόσιας υγείας πιέστηκαν κάτω από την εξαιρετικά μεταδοτική και πιο ιογενή παραλλαγή Δέλτα, και τώρα υπάρχει η παραλλαγή Όμικρον, με τη σημαντική ικανότητά της να αποφεύγει το ανοσοποιητικό σύστημα, προκαλώντας επαναμολύνσεις και υποτροπές. Οι Βήτα και Γάμμα ήταν επίσης εξαιρετικά επικίνδυνες, αλλά δεν εξαπλώθηκαν στον ίδιο βαθμό.

Ο ίδιος ιός μπορεί να προκαλέσει ενδημικές, επιδημικές ή πανδημικές λοιμώξεις: αυτό εξαρτάται από τις αλληλεπιδράσεις: της συμπεριφοράς ενός πληθυσμού, της δημογραφικής δομής, της ευπάθειας και της ανοσίας, καθώς και από το αν εμφανίζονται παραλλαγές του ιού. Διαφορετικές συνθήκες σε όλο τον κόσμο μπορούν να επιτρέψουν την ανάπτυξη πιο επιτυχημένων μεταλλάξεων, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν νέα κύματα επιδημιών. Αυτά τα ενδεχόμενα νέα κύματα συνδέονται με τις πολιτικές αποφάσεις μιας περιοχής και την ικανότητα αντιμετώπισης νέων λοιμώξεων. Ακόμα και αν μια περιοχή φτάσει σε μια (σ.σ. ενδημική) ισορροπία -είτε αυτή είναι χαμηλή είτε υψηλή σε νοσήματα και θανάτους-, αυτή μπορεί να διαταραχθεί όταν φτάσει μια νέα μετάλλαξη με νέα χαρακτηριστικά.

Η COVID-19 δεν είναι, φυσικά, η πρώτη πανδημία στον κόσμο. Το γεγονός ότι τα ανοσοποιητικά συστήματα των οργανισμών έχουν εξελιχθεί για να αντιμετωπίζουν τις συνεχείς λοιμώξεις, καθώς και τα ίχνη ιικού γενετικού υλικού που έχουν ενσωματωθεί στο δικό μας γονιδίωμα από αρχαίες ιικές λοιμώξεις, αποτελούν απόδειξη τέτοιων εξελικτικών μαχών (σ.σ. μεταξύ ανθρωπότητας και αρχαίων πανδημιών). Είναι πιθανό ότι ορισμένοι ιοί «εξαφανίστηκαν» από μόνοι τους ενώ παράλληλα προκαλούσαν υψηλά ποσοστά θνησιμότητας κατά την έξοδό τους.

Υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη, αισιόδοξη παρανόηση ότι οι ιοί εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου και γίνονται πιο ακίνδυνοι. Αυτό δεν ισχύει: δεν υπάρχει προκαθορισμένο εξελικτικό μονοπάτι για να γίνει ένας ιός πιο ακίνδυνος, ιδίως εκείνοι, όπως ο SARS-CoV-2, στους οποίους η μεγαλύτερη μετάδοση συμβαίνει πριν ο ιός προκαλέσει σοβαρή ασθένεια. Σκεφτείτε ότι ο Άλφα και ο Δέλτα είναι πιο ιογενείς από το στέλεχος που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο Wuhan της Κίνας. (σ.σ. Αντίστοιχα), το δεύτερο κύμα της πανδημίας γρίπης του 1918 ήταν πολύ πιο θανατηφόρο από το πρώτο.

Πολλά μπορούν να γίνουν για να μετατοπιστεί η εξελικτική «κούρσα εξοπλισμών» υπέρ της ανθρωπότητας:
Πρώτον, πρέπει να αφήσουμε στην άκρη την οκνηρή αισιοδοξία.

Δεύτερον, πρέπει να είμαστε ρεαλιστές όσον αφορά τα πιθανά επίπεδα θανάτου, (σ.σ. μακροχρόνιων επιπλοκών: disability) και ασθένειας. Οι στόχοι που έχουν τεθεί για τη μείωση θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι ο ιός που κυκλοφορεί εγκυμονεί τον κίνδυνο να δημιουργήσει νέες παραλλαγές.

Τρίτον, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε -σε παγκόσμιο επίπεδο- τα αποτελεσματικά διαθέσιμα όπλα: αποτελεσματικά εμβόλια, αντιιικά φάρμακα, διαγνωστικές εξετάσεις και καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο μπορεί να σταματήσει ένας ιός ο οποίος μεταδίδεται με τον αέρα, μέσω της χρήσης μάσκας, των μέτρων φυσικής αποστασιοποίησης, του αερισμού και του φιλτραρίσματος του αέρα.

Τέταρτον, πρέπει να επενδύσουμε σε εμβόλια που προστατεύουν από ένα ευρύτερο φάσμα παραλλαγών (σ.σ. του ιού).

Ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί η εμφάνιση περισσότερων, πιο επικίνδυνων ή πιο μεταδοτικών μεταλλάξεων είναι να σταματήσει η ανεξέλεγκτη εξάπλωση του ιού, και αυτό απαιτεί πολλές ολοκληρωμένες παρεμβάσεις δημόσιας υγείας και κυρίως, της ισότιμης πρόσβασης στα εμβόλια.

Όσο περισσότερο πολλαπλασιάζεται ένας ιός, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να προκύψουν προβληματικές παραλλαγές, πιθανότατα εκεί όπου η εξάπλωση είναι υψηλότερη. Η παραλλαγή Άλφα εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Δέλτα βρέθηκε για πρώτη φορά στην Ινδία και η Όμικρον στη Νότια Αφρική – όλα μέρη όπου η εξάπλωση ήταν ανεξέλεγκτη.

Το να πιστεύουμε ότι η ενδημικότητα είναι ήπια και αναπόφευκτη είναι κάτι περισσότερο από λάθος, είναι επικίνδυνο: προετοιμάζει την ανθρωπότητα για πολλά ακόμη χρόνια νόσησης, συμπεριλαμβανομένων απρόβλεπτων κυμάτων επιδημιών. Είναι πιο παραγωγικό να σκεφτούμε πόσο άσχημα θα μπορούσαν να γίνουν τα πράγματα αν συνεχίσουμε να δίνουμε στον ιό ευκαιρίες να μας νικήσει. Τότε θα μπορούσαμε να κάνουμε περισσότερα για να διασφαλίσουμε ότι αυτό δεν θα συμβεί.

Ο Άρης Κατζουράκης είναι Καθηγητής Εξέλιξης και Γονιδιωματικής, στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Η μετάφραση του κειμένου έγινε από τον Αχιλλέα Μαντέ.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Nature 601, 485 (2022)
doi: https://doi.org/10.1038/d41586-022-00155-x

Πηγή: Commune

Έκθεση ΟΟΣΑ 2021: Η κατάρρευση της υγείας στην Ελλάδα

Στις 13/12 δημοσιοποιήθηκε η έκθεση του ΟΟΣΑ για την ‘’Κατάσταση της Υγείας στην Ελλάδα του 2021’’[i]. Αυτή η έκθεση δημοσιοποιείται κάθε δυο έτη για όλες τις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ. Σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί αντικειμενικό ανάγνωσμα, καθώς προέρχεται από τα παγκόσμια think tank της εμπορευματοποίησης και διάλυσης των δημόσιων Εθνικών Συστημάτων Υγείας. Παρόλα αυτά τα ευρήματά της μαρτυρούν την εγκληματική διαχείριση της πανδημίας στην Ελλάδα. Μιας και συνηθίζουν να χάνονται τελευταία οι επιστημονικές εκθέσεις που διαλύουν το κυβερνητικό αφήγημα της επιτυχούς διαχείρισης της πανδημίας, ας σταθούμε στα βασικά συμπεράσματα από την έκθεση του ΟΟΣΑ:

  1. Η Πλεονάζουσα Θνησιμότητα στην Ελλάδα εκτοξεύθηκε στα χρόνια της πανδημίας – Το μέσο προσδόκιμο επιβίωσης μειώθηκε κατά 6 μήνες

Ήδη ο μέσος όρος ζωής στην Ελλάδα έχει μειωθεί κατά 6 μήνες στα έτη 2019 – 2020 σαν αποτέλεσμα της πανδημίας. Βρίσκεται πλέον στα 81,7 έτη, λίγο πιο πάνω από το μέσο όρων των χωρών του ΟΟΣΑ.

Ο Π.Ο.Υ ορίζει την πλεονάζουσα θνησιμότητα ως «οι επιπρόσθετοι συνολικοί θάνατοι που καταγράφονται μέσα σε μία κρίση (όπως η Πανδημία Covid) σε σχέση με τους αναμενόμενους θανάτους υπό φυσιολογικές συνθήκες». Με αυτόν τον τρόπο υπολογίζονται όχι μόνο οι θάνατοι από COVID – 19, αλλά και από το σύνολο των άλλων ασθενειών (καρδιαγγειακά, καρκίνοι, λοιμώξεις κτλ). Πρόκειται δηλαδή για τους θανάτους που οφείλονται στην πανδημία, αλλά δεν προκαλούνται από τον ίδιο τον ιό. Προκαλούνται από την «παράλληλη πανδημία» της «λοιπής νοσηρότητας». Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Π.Ο.Υ υπολογίζεται ότι οι συνολικοί επιπρόσθετοι θάνατοι το 2020 είναι 1,11 έως 1,21 εκατομμύρια μόνο για την Ευρώπη, την ίδια στιγμή που οι θάνατοι από COVID ήταν 600 χιλιάδες! Δηλαδή από το σύνολο της πλεονάζουσας θνησιμότητας οι μισοί θάνατοι οφείλονται στην νόσο COVID και οι άλλοι μισοί στα υπόλοιπα νοσήματα[ii].

Η έκθεση του ΟΟΣΑ εκτιμάει ότι η Πλεονάζουσα Θνησιμότητα στην Ελλάδα μεταξύ Μαρτίου 2020 και Δεκεμβρίου 2020 άγγιζε τις 8.500 χιλιάδες. Αντίστοιχα δεδομένα καταγράφει το ‘’Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Δημόσια Υγεία, Την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και την Πολιτική Υγείας’’ (ΚΕΠΥ) για την περίοδο 22 Φεβρουαρίου-31 Δεκεμβρίου 2020 που αφορά το 1ο και το 2ο Κύμα της Πανδημίας. Στην Ελλάδα καταγράφηκαν 8.405 θάνατοι περισσότεροι, δηλαδή +8,4% σε σχέση με τους αναμενόμενους βάσει της πενταετίας 2015-2019 πριν την πανδημία. Σχεδόν οι μισοί (3.799) από αυτούς τους θανάτους δεν μπορούν να αποδοθούν στην COVID-19[iii]. Όπως μας ενημερώνει ο καθηγητής Η. Κονδύλης η δραματική αυτή κατάσταση οφείλεται:

Α) Στην αδυναμία ελέγχου της πανδημίας. Στην απροθυμία επένδυσης σε μόνιμες δομές δημόσιας υγείας, δομές επιδημιολογικής επιτήρησης και υγειονομικού προσωπικού. Στην πριμοδότηση του ιδιωτικού τομέα σε βάρος του δημοσίου. Στην αντιεπιστημονική επένδυση στην ατομική ευθύνη έναντι της κοινωνικής και κρατικής ευθύνης.

Β) Στην έκρηξη της μη COVID – 19 θνησιμότητας στην Ελλάδα. Η μετατροπή του ΕΣΥ σε ‘’μονοθεματικό’’ σύστημα φροντίδας υγείας οδήγησε στην μειωμένη διάγνωση, θεραπεία και αποκατάσταση χρόνιων ασθενών[iv].

Γράφημα 1.

Πηγή: ΚΕΠΥ 2020

Όσον αφορά το 3ο Κύμα της Πανδημίας, αντλούμε στοιχεία από την βάση δεδομένων της Eurostat όπως περιγράφεται από το Γράφημα 2.

Γράφημα 2: Στοιχεία για την Πλεονάζουσα Θνησιμότητα στην Ελλάδα Γενάρης 2020 έως Σεπτέμβρη 2021

Πηγή: Eurostat (πρόσβαση 22/12/2021)[v]

Παραπάνω βλέπουμε πως κυμάνθηκε η πλεονάζουσα θνησιμότητα στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρώπη. Ήδη από το τρίτο κύμα της Πανδημίας και έπειτα η Ελλάδα βρίσκεται κατά πολύ πάνω από τον Μ.Ο της Ευρώπης σε σχέση με το ποσοστό της Πλεονάζουσας θνησιμότητας παρουσιάζοντας ραγδαία αύξηση από τον Ιούλιο και μετά. Βέβαια, τα διαθέσιμα στοιχεία σταματάνε στα τέλη Σεπτεμβρίου, δηλαδή πριν από την αρχή του τέταρτου και φονικότερου κύματος της Πανδημίας.

Μία εικόνα του μεγέθους της καταστροφής που προκάλεσε το τέταρτο κύμα της πανδημίας μας δείχνουν τα στοιχεία από το John Hopkins στο παρακάτω γράφημα 3. Απεικονίζονται οι εβδομαδιαίοι θάνατοι ανά εκατομμύριο πληθυσμό από COVID – 19. Βλέπουμε ότι από το καλοκαίρι του 2021 η Ελλάδα όχι απλώς είναι πρώτη σε θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμού, αλλά έχει διπλάσιους σε σχέση με τον Μ.Ο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γράφημα 3: Εβδομαδιαίοι Θάνατοι από COVID – 19 ανά εκατομμύριο πληθυσμό.

Πηγή: Our World in Data (πρόσβαση 22/12/2021)[vi]

Τα Γραφήματα 2 και 3 δείχνουν την ζοφερή κατάσταση της υγείας του Ελληνικού πληθυσμού για τα έτη 2020 και 2021.

Γενικά, η πλεονάζουσα θνησιμότητα μειώνεται όταν αυξάνονται οι δαπάνες για την υγεία, τα διαθέσιμα τεστ ανίχνευσης. Καθώς και όταν αυξάνεται ο αριθμός γιατρών, νοσηλευτών και νοσοκομειακών κρεβατιών. Αντίθετα η πλεονάζουσα θνησιμότητα εντείνεται με την υποχρηματοδότηση του συστήματος υγείας, την ανεπαρκή και αργοπορημένη εφαρμογή μέτρων συγκράτησης και περιορισμού της πανδημίας καθώς και με τις πολιτικές ιδιωτικοποίησης στην Υγεία[vii].

Έτσι χιλιάδες θάνατοι θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί (πολλοί περισσότεροι από τους 1535 της μελέτης Τσιόδρα – Λύτρα[viii]), αν είχε ακολουθηθεί διαφορετική πολιτική σε σχέση με την χρηματοδότηση του Ε.Σ.Υ, τις προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού, νοσοκομειακών κλινών, την ενίσχυση της Π.Φ.Υ, την έγκαιρη εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού και την ενίσχυση δομών δημόσιας υγείας και επιδημιολογικής επιτήρησης. Αντί αυτού το υπουργείο υγείας και η κυβέρνηση Μητσοτάκη επέλεξαν την πριμοδότηση του ιδιωτικού τομέα υγείας και την διάλυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας όπως θα αναδειχθεί παρακάτω.

  1. Η κρατική χρηματοδότηση του Ε.Σ.Υ πριν την έναρξη της πανδημίας ήταν και παρέμεινε από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη

Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ η Ελλάδα το 2019 η δαπάνησε το 7,8% (μεικτές δαπάνες, δημόσιες και ιδιωτικές) του Α.Ε.Π για την υγεία, σε σύγκριση με το 9.9% που αποτελεί τον Μ.Ο στην Ευρώπη. Θυμίζουμε ότι από το 2009 και μετά συστηματικά οι δαπάνες για την υγεία βρίσκονται πολύ κάτω από τον Μ.Ο της Ευρώπης με τις κρατικές δαπάνες υγείας να μειώνονται σωρευτικά πάνω από 40% στα χρόνια της μνημονιακής επέλασης. Η Ελλάδα δαπανά μόλις 1.603 ευρώ κατά κεφαλήν, ποσό από τα χαμηλότερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υποδιπλάσιο από το Μ.Ο των 3.523 ευρώ όπως φαίνεται και στο γράφημα 4.

Γράφημα 4: Δαπάνες Υγείας κατά κεφαλή και σαν ποσοστό επί του ΑΕΠ για την Ελλάδα και τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πηγή: ΟΟΣΑ 2021

Από το σύνολο των δαπανών για την υγεία που διατίθεται μόλις το 1,7% από αυτά πάνε στην μακροχρόνια φροντίδα (έναντι 16,3% στην Ε.Ε) και μόλις το 1,4% για την πρόληψη (έναντι 2,9% στην Ε.Ε). Αντίθετα το 44% διατίθεται για νοσηλευόμενους ασθενείς – ποσοστό 2ο υψηλότερο στην Ε.Ε – που αντανακλά τον Νοσοκομειοκεντρικό χαρακτήρα του ελληνικού συστήματος υγείας. Κάτι τέτοιο υποστηρίζεται και από το γεγονός ότι οι γενικοί γιατροί (General practitioners) αποτελούν μόλις το 7% των ιατρών σε σχέση με το αντίστοιχο 26% στην Ε.Ε.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το σημείο της έκθεσης που καταρρίπτει ευθέως τις πρωθυπουργικές αιτιάσεις για πλεονάζοντα νοσοκομεία που πρέπει να κλείσουν. Το 2019 αντιστοιχούσαν 4,2 νοσοκομειακές κλίνες ανά 1000 κατοίκους σε σχέση με τις 5,3 ανά 1000 κατοίκους της Ε.Ε.

Από το σύνολο της χρηματοδότησης μόλις το 60% προέρχεται από πηγές δημόσιας χρηματοδότησης (δηλαδή Κρατικές δαπάνες και Ασφαλιστικά ταμεία) σε σχέση με το 80% που είναι ο μέσος όρος της Ευρώπης. Από το υπόλοιπο 40% , οι απευθείας πληρωμές των πολιτών (out-of-pocket) για την υγεία αντιστοιχούν στο 35% ενώ το άλλο 5% αποτελεί την ιδιωτική ασφάλιση που σημειώνει σταδιακή αύξηση. Η Ελλάδα παραμένει στην κορυφή της λίστας των ιδιωτικών δαπανών για την Υγεία

Γράφημα 5: Οι απευθείας πληρωμές για την Υγεία στην Ελλάδα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη.

Πηγή: ΟΟΣΑ 2021

Η εικόνα του συστήματος υγείας το 2019 δείχνει την συστηματική υποχρηματοδότηση που ακολούθησε τον οδοστρωτήρα των μνημονίων. Ουσιαστικά μιλάμε για ένα σύστημα υγείας διαλυμένο, με υποβαθμισμένες δημόσιες υποδομές και μεγάλο βαθμό ιδιωτικοποίησης πριν καν το χτυπήσει η πανδημία.

  1. Το ποσοστό των ακάλυπτων υγειονομικών αναγκών στην Ελλάδα αυξήθηκε από 18 στο 24% μέσα στην πανδημία

Πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα παρουσιάζει η έκθεση του ΟΟΣΑ σε σχέση με την πρόσβαση των πολιτών στην υγεία. Σύμφωνα με την έκθεση η Ελλάδα έχει το 2ο μεγαλύτερο ποσοστό σε ανικανοποίητες ανάγκες υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2019, με το ποσοστό αυτό να αγγίζει το 8,1% του γενικού πληθυσμού. Το ποσοστό αυτό παρουσιάζει μεγάλη διακύμανση σε σχέση με την οικονομική διαστρωμάτωση του πληθυσμού, καθώς αγγίζει το 18,1% στα χαμηλότερα εισοδήματα ενώ συρρικνώνεται στο 0,9% για τα υψηλότερα εισοδήματα. Το χάσμα μεταξύ φτωχών και πλουσίων στην πρόσβαση σε υγεία είναι το μεγαλύτερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Γράφημα 6: Το Χάσμα σε αναφερόμενες ανικανοποίητες ανάγκες υγείας μεταξύ των χαμηλότερων και των υψηλότερων εισοδημάτων

Πηγή: ΟΟΣΑ 2021

Η κυρίαρχη αιτία των ανικανοποίητων αναγκών υγεία στην Ελλάδα είναι το κόστος των υπηρεσιών υγείας. Οι ακραίες διαφορές ανάμεσα στην κάλυψη των αναγκών υγείας μεταξύ φτωχών και πλουσίων αναδεικνύουν την εμπορευματοποίηση του συστήματος υγείας, την παντελή έλλειψη κοινωνικού κράτους και κράτους πρόνοιας (που θα άμβλυνε τέτοιες αντιθέσεις) καθώς και τον βαθμό ιδιωτικοποίησης του συστήματος υγείας – όπου ολόκληροι τομείς ‘’φιλέτα’’ έχουν παραχωρηθεί αποκλειστικά στον ιδιωτικό τομέα για εκμετάλλευση (διαγνωστικές εξετάσεις, φάρμακο, οδοντιατρική περίθαλψη).

Οι απευθείας πληρωμές στην Ελλάδα (out-of-pocket) ξεπερνούν το 35% των συνολικών δαπανών για την υγεία, 3ο υψηλότερο στην Ε.Ε. Το νούμερο δε, είναι υπερδιπλάσιο από τον Μ.Ο της ΕΕ (15,4%). Σαν αποτέλεσμα η Ελλάδα έχει το 8ο υψηλότερο ποσοστό καταστροφικών δαπανών για την υγεία στο 8,9% σε σχέση με το 6,5% μ.ο. της Ε.Ε. Ποσοστό που βρίσκεται σε συνεχή αύξηση από το 2010. Επηρεάζει ελάχιστα τα υψηλότερα οικονομικά στρώματα ενώ πάνω από τις μισές περιπτώσεις αφορούν τα χαμηλότερα εισοδήματα.

Γράφημα 7: Καταστροφικές δαπάνες υγείας στην Ελλάδα

Πηγή: ΟΟΣΑ 2021

Τα παραπάνω γραφήματα αναδεικνύουν μια σκληρή αλήθεια, ότι η πρόσβαση σε υγεία στην Ελλάδα διέπετε από σκληρούς ταξικούς φραγμούς. Χαρακτηριστικά, τα χαμηλότερα εισοδήματα – τα οποία κατά τεκμήριο έχουν τις περισσότερες ανάγκες υγείας – πληρώνουν δυσανάλογα πολλά χρήματα (μέσω απευθείας πληρωμών), ενώ τους παρέχονται οι λιγότερες υπηρεσίες υγείας. Η κατάσταση δε είναι ακόμα χειρότερη για ειδικούς πληθυσμούς όπως είναι οι πρόσφυγες και μετανάστες.

Μέσα στην πανδημία, το χάσμα των ανικανοποίητων αναγκών διευρύνθηκε. Τους πρώτους 12 μήνες της πανδημίας το 24% του Ελληνικού πληθυσμού δηλώνει ανικανοποίητες ανάγκες υγείας συγκριτικά με το 21% Μ.Ο στην Ε.Ε. Με κυβερνητική παρέμβαση, όχι απλώς δεν αυξήθηκαν οι υπηρεσίες υγείας , πράγμα που αποτελεί την μόνη απάντηση σε υγειονομικές κρίσεις, αλλά μειώθηκαν! Το ΕΣΥ μετατράπηκε σε σύστημα μιας νόσου, τα χειρουργεία μειώθηκαν, τα εξωτερικά ιατρεία έκλεισαν. Το ΚΕΠΥ υπολογίζει ότι στο 1ο και 2ο κύμα της πανδημίας (Φεβρουάριος – Νοέμβριος 2020) «χάθηκαν 3,9 εκατ. επισκέψεις στα επείγοντα, τα τακτικά και τα απογευματινά ιατρεία των νοσοκομείων του ΕΣΥ, πραγματοποιήθηκαν 253.000 λιγότερες νοσηλείες και 108.000 λιγότερες χειρουργικές επεμβάσεις στα δημόσια νοσοκομεία σε σχέση με τις αναμενόμενες βάσει του μέσου όρου χρήσης των υπηρεσιών του ΕΣΥ κατά την τριετία 2017-2019».

Η ταξικότητα στην πρόσβαση υπηρεσιών υγείας μέσα στην πανδημία διογκώθηκε με επιλογή της κυβέρνησης. Το ΕΣΥ δεν εξυπηρετούσε (με όποιες δυνάμεις είχε) τους πλούσιους, αλλά τον απλό λαό. Το κλείσιμο των υποδομών του και η διάλυση του στοχεύει να δημιουργήσει περισσότερους πελάτες για τους ιδιωτικούς ομίλους υγείας. Τι γίνεται όμως με αυτούς που δεν έχουν; Ποιο το ποσοστό ανικανοποίητων αναγκών υγείας των χαμηλότερων εισοδημάτων μέσα στην πανδημία; Όταν το 2019 τα ποσοστά ανικανοποίητων αναγκών για τους χαμηλοεισοδηματίες άγγιζαν το 18,1% ενώ ο γενικός μέσος όρος ήταν στο 8,1%, τώρα μέσα στην πανδημία όπου ο γενικός μέσος όρος εκτοξεύθηκε στο 24%, τι ποσοστό άραγε φτωχών μένουν χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες για ανάγκες υγείας;

  1. Η συνολική ετοιμότητα του συστήματος Υγείας στην Ελλάδα ήταν κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ σε όλα τα επίπεδα

Το Ελληνικό Σύστημα υγείας ξεκίνησε την μάχη με την πανδημία το 2020 ήδη από πολύ κακές θέσεις και με κακούς οιωνούς, όπως φαίνεται παρακάτω, καθώς σε επίπεδο κανονισμών υστερούσε σχεδόν σε όλους τους τομείς.

Γράφημα 8: Διεθνείς υγειονομικοί κανονισμοί και Ελλάδα πριν την Πανδημία

Πηγή: ΟΟΣΑ 2021

Η αυταπάρνηση του υγειονομικού προσωπικού του ΕΣΥ που ρίχτηκε στην μάχη της πανδημίας δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχες κινήσεις από το υπουργείο υγείας και την κυβέρνηση. Μέσα στην θύελλα της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης η κυβέρνηση έπρεπε να:

Α) Να ενισχύσει το ΕΣΥ

Β) Να προσλάβει μόνιμο προσωπικό

Γ) Να αυξήσει τις δομές δημόσιας υγείας και την επιδημιολογική επιτήρηση της χώρας

Δ) Να συγκροτήσει σχέδιο και να ενισχύσει την Π.Φ.Υ

Ε) Να υποστηρίξει και να προστατεύσει την εργασία

Αντί αυτού, δέσμια στις εμμονές της περί ιδιωτικού τομέα επέλεξε την μείωση των προϋπολογισμών για την υγεία, την διάλυση του ΕΣΥ, την εξόντωση του υγειονομικού προσωπικού, την περαιτέρω υποβάθμιση της Π.Φ.Υ και την πριμοδότηση του ιδιωτικού τομέα – που κερδοσκοπεί στις πλάτες του λαού. Ζητήματα δημόσιας υγείας, ζωής και θανάτου υποτάχτηκαν στις ιδεοληψίες και τις κομματικές σκοπιμότητες στης κυβέρνησης. Ακόμα και ένα από τα βασικότερα όπλα ενάντια στην πανδημία, το εμβόλιο – κατάφερε να το μετατρέψει σε όχημα μικροπολιτικής. Η εμβολιαστική καμπάνια πήγε περίπατο με αποτέλεσμα η Ελλάδα να είναι ουραγός στην κάλυψη του πληθυσμού της με βάση τα στοιχεία του ECDC[ix]. Σαν αποτέλεσμα ο λαός να μετράει εκατόμβες νεκρούς και ο σύστημα υγείας να έχει καταρρεύσει υπό το βάρος του τέταρτου κύματος. Η πλεονάζουσα θνησιμότητα αποτελεί βασικό δείκτη για την διαχείριση της πανδημίας. Η κυβέρνηση φέρει ακέραια την ευθύνη όχι μόνο για τους 1535 νεκρούς της μελέτης Λύτρα – Τσιόδρα, αλλά για πολλούς περισσότερους;

Θα λογοδοτήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη κανείς για τη δολοφονική της πολιτική;

Θα ανατραπεί ο εγκληματικός για τη δημόσια υγεία νεοφιλελευθερισμός;

Θα αμφισβητηθεί το κοινωνικό και οικονομικό σύστημα που βλέπει την υγεία ως χώρο κερδοφορίας του κεφαλαίου και όχι ως αναφαίρετο κοινωνικό δικαίωμα;

[i] OECD, State of Health in Europe – Country Health Profiles: Greece, 13 December 2021, Retrieved from https://www.oecd.org/health/country-health-profiles-eu.htm

[ii] World Health Organization, The true death toll of COVID-19: Estimating global excess mortality, Retrieved from https://www.mendeley.com/guides/web-citation-guide/

[iii] Συλλογικό Έργο, Πανδημία και Σύγχρονες απειλές στη Δημόσια Υγεία, Ιούνιος 2021, Εκδόσεις Τόπος, Επιμέλεια Κονδύλης Η. Μπένος Α.

[iv] Κονδύλης Η. Μάιος 2021, Θανατηφόρα η εγκατάλειψη του δημόσιου συστήματος υγείας, Πρόσβαση από https://www.efsyn.gr/ellada/ygeia/296104_thanatifora-i-egkataleipsi-toy-dimosioy-systimatos-ygeias

[v] Eurostat, November 2021, Excess mortality increased again in September 2021, Retrieved from https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/ddn-20211116-2

[vi] Our World in Data, Biweekly confirmed COVID-19 deaths per million people, Retrieved from https://ourworldindata.org/grapher/biweekly-covid-deaths-per-million-people Accessed 22-12-2021

[vii] Kapitsinis, N. The underlying factors of excess mortality in 2020: a cross-country analysis of pre-pandemic healthcare conditions and strategies to cope with Covid-19. BMC Health Serv Res 21, 1197 (2021). https://doi.org/10.1186/s12913-021-07169-7

[viii] Lytras T, Tsiodras S. Total patient load, regional disparities and in-hospital mortality of intubated COVID-19 patients in Greece, from September 2020 to May 2021. Scand J Public Health. 2021, Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34903101/

[ix] European Centre for Disease Prevention and Control, Covid – 19 Vaccine Tracker, Retrieved from https://vaccinetracker.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/vaccine-tracker.html#uptake-tab Accessed 22/12/2021

Οι ανασφάλιστοι ξανά στον Καιάδα;

Η κυβέρνηση με τροπολογία της τελευταίας στιγμής, που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο και εκδόθηκε μάλιστα στο ΦΕΚ το Σάββατο 04.12 (άρθρο 38, ν.4865/2021) καταργεί από 1.1.22 για εκατομμύρια ανασφάλιστους συμπολίτες μας το δικαίωμα συνταγογράφησης φαρμάκων, καθώς και διαγνωστικών και εργαστηριακών εξετάσεων από ιδιώτες γιατρούς συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ . Οι ανασφάλιστοι πλέον είναι υποχρεωμένοι να προσφεύγουν μόνο στο ΕΣΥ για μια απλή συνταγογράφηση των φαρμάκων τους ή μιας απλής πχ αιματολογικής εξέτασης.

Τα περισσότερα νοσοκομεία έχουν μετατραπεί σε νοσοκομεία αποκλειστικά για covid ή έχουν αναστείλει τα τακτικά τους ιατρεία. Τα δε Κέντρα Υγείας και η Δημόσια Πρωτοβάθμια Φροντίδα έχουν αποψιλωθεί από προσωπικό που μετακινείται στα νοσοκομεία και αναγκαστεί να μειώσουν τα τακτικά τους ραντεβού έως και 50% λόγω της αύξησης των εμβολιαστικών γραμμών και της λειτουργίας ιατρείων covid. Άρα, ή ο ανασφάλιστος θα περιμένει για μήνες μέχρι να βρει διαθέσιμο ραντεβού στο ΕΣΥ ή θα αναγκαστεί να πληρώσει το αντίτιμο από το υστέρημά του, προσφεύγοντας στον ιδιωτικό τομέα. Αν έχει. Αν δεν έχει… Πρόκειται ουσιαστικά για αποκλεισμό των ανασφάλιστων από την στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, που θα εκτινάξει την νοσηρότητα από άλλες παθήσεις και την υπερβάλλουσα θνησιμότητα. Σε συνθήκες πανδημίας, επιστροφή στα χρόνια του Μνημονίου, που οι ανασφάλιστοι έκαναν ουρά στα Κοινωνικά Ιατρεία και Φαρμακεία.

Με το νόμο του 2016 και κάτω από την πίεση του λαϊκού κινήματος, θεσμοθετήθηκε η καθολική δωρεάν πρόσβαση στο ΕΣΥ, παρότι το μέτρο αυτό δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης και στελέχωσης των νοσοκομείων για να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες. Η πρόσθετη δαπάνη για την περίθαλψη των ανασφάλιστων δεν ξεπέρασε ποτέ τα 250 εκ., που αντιστοιχούν σε 100 ευρώ, δηλαδή ένα εμβόλιο πνευμονιόκοκκου και ένα για τη γρίπη για κάθε ανασφάλιστο τον χρόνο. Η χώρα μας συνέχισε να έχει το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο «μη καλυπτόμενων αναγκών  ιατρικής περίθαλψης» –κυρίως λόγω κόστους– στην ΕΕ, με το ποσοστό να διπλασιάζεται για τα φτωχότερα νοικοκυριά.

Η κυβέρνηση στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας ομολογεί ότι

Η προτεινόμενη διάταξη κρίνεται αναγκαία για τη συγκράτηση της δαπάνης του Ελληνικού Δημοσίου που προκαλείται από συνταγογράφηση φαρμάκων, θεραπευτικών πράξεων και διαγνωστικών εξετάσεων σε ανασφάλιστους πολίτες… η προτεινόμενη διάταξη επιδιώκει να ελέγξει, μεταξύ άλλων, τη φαρμακευτική δαπάνη και να εξορθολογίσει το κόστος συνταγογράφησης..

Τη στιγμή που έχει «συγκρατήσει» τη δημόσια δαπάνη για την Υγεία και την Πρόνοια ήδη δύο συνεχόμενες χρονιές και αισίως οδεύουμε για τρίτη, (ο φετινός προϋπολογισμός προβλέπει 900 ευρώ μείωση των δαπανών για το Υπ.Υγείας και 1,7 δις των δαπανών για Πρόνοια, στήριξη ανέργων, παροχές υγείας κτλ),  απ’ την άλλη ασυγκράτητα ενισχύει το μεγάλο ιδιωτικό κεφάλαιο που έχει λιποτακτήσει από την αντιμετώπιση της πανδημίας, έμμεσα και άμεσα. Στην προκειμένη δίνει δωράκι στις φαρμακευτικές εταιρίες που λόγω ισχύος του clawback (από ένα ποσό φαρμακευτικής δαπάνης και πάνω, οι φαρμακευτικές δεν αποζημιώνονται) θα έχουν τεράστια κέρδη.

Η πιο κυνική και αδίστακτη κυβέρνηση των τελευταίων ετών δεν αρκείται στον υγειονομικό και κοινωνικό όλεθρο που έχει προκαλέσει με τη διαχείριση της πανδημίας. Επιχειρεί να επιβάλλει μια νέα πραγματικότητα, κοινωνικού κανιβαλισμού, με τεράστιες ταξικές ανισότητες, με τους φτωχούς και αδύναμους όχι μόνο να μην έχουν πρόσβαση στην περίθαλψη, αλλά να ωθούνται προς τον πάτο της κοινωνικής πυραμίδας.

Τα σωματεία, οι σύλλογοι, οι δημοτικές κινήσεις, η αριστερά πρέπει να πρωτοστατήσουν στον αγώνα για την κατάργηση του απαράδεκτου νόμου, για το δικαίωμα στη Ζωή και την Υγεία των ανασφάλιστων, των ανέργων και των φτωχών.

Κάθε μέρα συντελείται έγκλημα ενάντια στην Υγεία. Θα λογοδοτήσει κανείς;

Μια ακόμα μέρα ξημέρωσε με αριθμό νεκρών κοντά στους 100. Το ΕΣΥ έχει καταρρεύσει. Δεν ωφελεί να το αρνούμαστε, ούτε να κρυβόμαστε πίσω από τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του υγειονομικού προσωπικού. Τα νοσοκομεία δεν είναι απλώς στο όριο. Η κατάσταση έχει γίνει επικίνδυνη για την κοινωνία και τους ασθενείς. Ας το παραδεχτούμε ανοιχτά, μήπως και γίνει κάτι. Γιατί ο κόσμος πεθαίνει άδικα (αχρείαστα, θα έλεγε ο γόνος που κυβερνά τη χώρα), αλλά δεν κουνιέται φύλλο. 

Οι αναφορές από τους γιατρούς πρώτης γραμμής πληθαίνουν και όλες λένε το ίδιο πράγμα: Απόγνωση και απελπισία. Μάχη χωρίς στρατό και χωρίς όπλα που μετατρέπεται σε σφαγή. Κόσμος πεθαίνει εκτός ΜΕΘ, οι διασωληνώσεις σε κοινούς θαλάμους είναι πλέον καθεστώς, σε κάθε εφημερία τα ράντσα γεμίζουν τους διαδρόμους, επείγοντα περιστατικά αναζητούν ΜΕΘ χωρίς αποτέλεσμα, οι διακομιδές αργούν, το οξυγόνο δεν επαρκεί, πολλοί ασθενείς είτε δεν προσέρχονται στα νοσοκομεία, είτε προσέρχονται και αποχωρούν. Διευθυντής ΜΕΘ παραδέχεται ότι η αναβολή των προγραμματισμένων χειρουργείων κόστισε σε πολλούς μη covid ασθενείς τη ζωή τους. 

Κάθε μέρα χάνονται σταθερά πολλές δεκάδες ζωές, αλλά για την κυβέρνηση και τα ΜΜΕ που ελέγχει, όλα βαίνουν καλώς. 

Η Ελλάδα είναι δεύτερη σε υπερβάλλουσα θνητότητα σε όλη την Ευρώπη και αυτό σημαίνει ότι έχει αποτύχει τραγικά στη διαχείριση της πανδημίας. Σύμφωνα με τη Eurostat, η υπερβάλλουσα θνητότητα είναι ο πιο έγκυρος τρόπος για να συγκριθούν οι επιδόσεις των χωρών στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού, καθώς καταγράφονται όχι μόνο οι θάνατοι λόγω covid, αλλά συνολικά και όσοι χάθηκαν από άλλη πάθηση. 

Το έγκλημα είναι ακριβώς αυτό: Η κατάρρευση του ΕΣΥ δεν αφορά μόνο τους θανάτους από κορωνοϊό, αλλά όλη τη λοιπή νοσηρότητα (καρδιοπάθειες, καρκίνοι κλπ) η οποία γίνεται όλο και περισσότερο θανατηφόρα καθώς το σύστημα υγείας δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στις ανάγκες. 

Το ΕΣΥ παραβιάζει πλέον την καταστατική του αρχή: Ισότιμη και καθολική πρόσβαση όλων των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας, ανεξάρτητα από την κοινωνική και οικονομική τους κατάσταση. Όχι επειδή δεν μπορούν οι γιατροί και οι νοσηλευτές να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, αλλά επειδή η κυβέρνηση και η πολιτική της, δεν τους το επιτρέπει. 

Η κατάρρευση των ΜΕΘ με 640 διασωληνωμένους αποδεικνύει ότι οι κυβερνητικοί πανηγυρισμοί για διπλασιασμό των κλινών εντατικής θεραπείας, ήταν θέατρο. Η θνητότητα στις ΜΕΘ, ειδικά σε μικρότερα επαρχιακά νοσοκομεία αποδεικνύει ότι ΜΕΘ δεν είναι ένα κρεβάτι αλλά κυρίως προσωπικό, εξειδικευμένο και επαρκές, που λειτουργεί ως ομάδα γύρω από τον ασθενή. Οι χυδαιότητες του βουλευτή της ΝΔ Παπαδημητρίου για τις ΜΕΘ που είναι νεκροθάλαμοι και την εκτός ΜΕΘ διασωλήνωση που είναι ψευδοπρόβλημα δεν είναι τίποτα άλλο από την κυνική απόπειρα να δικαιολογηθούν οι εγκληματικές ευθύνες της κυβερνητικής διαχείρισης. Βρίσκονται σε πλήρη στοίχιση με τις παλιότερες δηλώσεις Γεραπετρίτη (“αν είχαμε περισσότερες ΜΕΘ, θα πέθαινε περισσότερος κόσμος”) και τις πρόσφατες δηλώσεις Σκέρτσου (“δεν υπάρχει λόγος για πολυτελές σύστημα υγείας”). 

Η οδηγία της Γκάγκα για μείωση των χειρουργείων κατά 80% αποτελεί ευθεία προσβολή της δυνατότητας των Ελλήνων πολιτών να μείνουν υγιείς με έγκαιρες επεμβάσεις σε προβλήματα που τυχόν καθυστερήσεις αποβαίνουν μοιραίες. Την ίδια στιγμή, τα χειρουργεία στον ιδιωτικό τομέα φουλάρουν, καθώς τα ιδιωτικά νοσοκομεία κρατιούνται αμόλυντα και ανεπηρέαστα από τον covid για να γεμίζουν οι τσέπες των ιδιοκτητών τους από την ολοένα αυξανόμενη ιδιωτική δαπάνη υγείας. Αυτοί που πρέπει να χειρουργηθούν είτε θα πάνε στα ιδιωτικά υποθηκεύοντας το εισόδημα το δικό τους και των οικογενειών τους, είτε θα πεθάνουν.

Τα δημόσια νοσοκομεία, η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, το Εθνικό Σύστημα Υγείας καταρρέει, με τους γιατρούς να φεύγουν όλο και περισσότεροι για το εξωτερικό. Να δραπετεύουν από ένα σύστημα που δεν τους υπολογίζει, τους χρωστά εφημερίες, τους αφήνει ολιγάριθμους ανά κλινική και μονάδα, τους στίβει χωρίς αντίκρισμα. 

Νέοι νοσηλευτές, ακούγοντας το τι γίνεται και ξέροντας ότι το κράτος τους θέλει μόνο προσωρινά, για επικουρικούς, προτιμούν να αλλάξουν επάγγελμα και να στραφούν αλλού. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ενάμισι και πλέον χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, έχει φέρει τα νοσοκομεία και τον υγειονομικό κόσμο της χώρας σε πολύ χειρότερη κατάσταση. 

Ειδικά η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ο αποφασιστικός κρίκος που θα επέτρεπε την έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση, δίνοντας έτσι ανάσες στα νοσοκομεία, έχει τιναχτεί στον αέρα με τους γιατρούς και τους νοσηλευτές να μην επαρκούν καθώς το ήδη λειψό αριθμητικά δυναμικό φορτώθηκε και με το καθήκον του εμβολιασμού.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, αντί να ενισχύσει το ΕΣΥ που έδινε τη μάχη, ενίσχυσε τις ιδιωτικές κλινικές που λιποτάκτησαν, θησαυρίζοντας μάλιστα από την λοιπή νοσηρότητα. Αντί να προχωρήσει γρήγορα τις εκκρεμούσες προσλήψεις γιατρών και να προκηρύξει επειγόντως νέες προσλήψεις, ανακοίνωνε κάθε τρεις και λίγο προσλήψεις αστυνομικών και αγορές περιπολικών. Αντί να ενισχύσει το δημόσιο σύστημα υγείας, διαφήμιζε τις δωρεές ιδιωτών, προσπαθώντας να εμπεδώσει στην κοινωνία κλίμα αποδοχής του κερδοσκοπικού κεφαλαίου στην υγεία. 

Αυτή είναι όμως η πολιτική των εμμονικών, των φανατισμένων νεοφιλελεύθερων: Να στραγγίξουν το κράτος στις πιο απαραίτητες λειτουργίες του (κοινωνικά δικαιώματα) και να λειτουργεί ως ντήλερ του ιδιωτικού κεφαλαίου. 

Η εμβολιαστική εκστρατεία ναρκοθετήθηκε από την πρώτη στιγμή, τότε που η κυβέρνηση καλλιέργησε φρούδες ελπίδες για εύκολη και γρήγορη εντός μηνών “ελευθερία” και τινάχτηκε στον αέρα όταν λίγο αργότερα, με αήθη κυνισμό και μικροπολιτική σκοπιμότητα, έστησε το ρεύμα του αντιεμβολιασμού. Πονηρά και σκόπιμα ανέθεσε τον εμβολιασμό και πάλι στην ατομική ευθύνη των πολιτών, βάφτισε την πανδημία ως πανδημία των ανεμβολίαστων. Αντιμετώπισε τους εμβολιασμένους ως ασφαλείς και αμέτοχους της πανδημίας και τους ανεμβολίαστους ως ρεύμα παραδοξολόγων και συνωμοσιολόγων, παρουσιάζοντας τον εαυτό της ως φωνή της λογικής. Ο στόχος του Μητσοτάκη δεν ήταν να πετύχει η εμβολιαστική εκστρατεία, αλλά να κυριαρχήσει πολιτικά στο μεσαίο χώρο με το ΠΑΣΟΚ σε αποδρομή και τον ΣΥΡΙΖΑ ανίκανο να ανακάμψει. Η Ελλάδα είναι στις τελευταίες πλέον θέσεις της Ευρώπης στην εμβολιαστική κάλυψη και με αυτή την κυβερνητική διαχείριση είναι πλέον σχεδόν αδύνατο να ανακάμψει.

Η πανδημία βρήκε την Ελλάδα με μια κυβέρνηση που εκμεταλλεύτηκε χυδαία την καλή τύχη της χώρας στο πρώτο κύμα για να στήσει ένα παρανοϊκό σκηνικό αποθέωσης του Μητσοτάκη και των ικανοτήτων του. Το σύστημα άλλωστε που υπηρετεί, δεν βλέπει την υγεία ως κοινωνικό δικαίωμα, αλλά ως ευκαιρία πλουτισμού του ιδιωτικού κεφαλαίου που δραστηριοποιείται στο χώρο. 

Με δεκάδες νεκρούς καθημερινά, αντί να προβληματιστούν, να σκύψουν το κεφάλι, να πάρουν μέτρα, να αλλάξουν δρόμο στο ζήτημα του εμβολιασμού, ξιφουλκούν αναίσχυντα εναντίον της ενίσχυσης του ΕΣΥ και περιμένουν να ηρεμήσουν τα πράγματα για να εκχωρήσουν ολοκληρωτικά την υγεία στο ιδιωτικό κεφάλαιο, με ΣΔΙΤ, είσοδο των ιδιωτών στα νοσοκομεία, με έμμεση ή άμεση ιδιωτικοποίηση. 

Εγκληματούν κάθε μέρα σε βάρος της υγείας των πολιτών και της κοινωνίας και έχουν και ύφος χιλίων πιθήκων χαρακτηρίζοντας τις ΜΕΘ, τα νοσοκομεία, το ΕΣΥ, την ενίσχυσή του, “αχρείαστες πολυτέλειες”. 

Νομίζουν ότι δεν θα λογοδοτήσουν γιατί δεν νιώθουν να απειλούνται από καμιά αντιπολίτευση. Νομίζουν ότι θα εγκληματούν σε βάρος της δημόσιας υγείας χωρίς συνέπειες.

Θα λογοδοτήσουν; Θα υπάρξει αντιπολίτευση, Αριστερά, κόμμα της εργατικής τάξης, συνδικαλιστικό κίνημα, που θα επιβάλει να λογοδοτήσουν;

Ή θα συνεχίσουν να χορεύουν το χορό της Θάτσερ πάνω από τους τάφους για τους οποίους οι ίδιοι ευθύνονται;

Να πληρώσουν επιτέλους!

Δύο χρόνια πανδημίας και η χώρα μετρά χιλιάδες θανάτους από covid και χιλιάδες από ελλιπή αντιμετώπιση άλλων παθήσεων –παρεπόμενο κι αυτό του covid.

Δύο χρόνια πανδημίας με αποδυναμωμένο ΕΣΥ, με τραγικές ελλείψεις προσωπικού και υποδομών στα νοσοκομεία, με υγειονομικούς τα εξουθενωμένους ξεπερνώντας καθημερινά τα όρια και τις αντοχές τους στην προσπάθεια να σώσουν ζωές. Με τις ιδιωτικές κλινικές ανέγγιχτες –μη και χάσουν λίγο από υπέρογκα κέρδη τους.

Με την κυβέρνηση εγκληματικά αδιάφορη και τα ΜΜΕ να τη λιβανίζουν, αποσείοντας κάθε ευθύνη για τη διαχείριση της πανδημίας και ρίχνοντας αυτή την ευθύνη ατομικά στον κάθε πολίτη. Με την –ακαταδίωκτη– επιτροπή ειδικών να προσαρμόζει τις οδηγίες της στις πολιτικές κατευθύνσεις του υπουργείου υγείας και της κυβέρνησης.

Ο Μητσοτάκης μίλησε για «αχρείαστους» θανάτους –λες και υπάρχουν «χρειαζούμενοι» θάνατοι.

«Αχρείαστοι» θάνατοι λοιπόν, είναι όσων ασθενών έχρηζαν νοσηλείας σε ΜΕΘ και δεν υπήρχε κρεβάτι. Όσων δεν είχαν την απαιτούμενη και αναγκαία φροντίδα γιατί δεν επαρκούσε το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Όσων δεν πήγαν στο νοσοκομείο ή πήγαν πολύ αργά, ακολουθώντας τις οδηγίες του ΕΟΔΥ να μείνουν σπίτι τους. Όσων είχαν άλλες παθήσεις και η θεραπεία τους έμεινε πίσω γιατί τα νοσοκομεία διαχειρίζονται κυρίως τον covid και γίνονται τα «άκρως απαραίτητα» χειρουργεία. Όσων κατέληξαν έχοντας κολλήσει στα ΜΜΜ, στους χωρίς μέτρα προστασίας χώρους δουλειάς, στις στριμωγμένες σχολικές αίθουσες… Αλλά και όσων δεν εμβολιάστηκαν είτε γιατί έτσι είπε ο παπάς της ενορίας (η εκκλησία είναι στο απυρόβλητο), είτε γιατί υιοθετούν κάθε λογής ανορθολογικές και καθυστερημένες απόψεις. Ο ανορθολογισμός και η καθυστέρηση καλλιεργείται με κάθε τρόπο γιατί μια καθυστερημένη και αποβλακωμένη κοινωνία δεν θα αμφισβητήσει ποτέ ουσιαστικά το σύστημα.

Για όλους αυτούς τους «αχρείαστους» θανάτους, για την ανεξέλεγκτη εξάπλωση της πανδημίας, για την κατάσταση της κοινωνίας και της οικονομίας δυο χρόνια τώρα, αποκλειστικά υπεύθυνη είναι η κυβέρνηση και το σύστημα που υπηρετεί. Με αδίστακτο και αδυσώπητο τρόπο, μέσα από τις πολιτικές και τις αποφάσεις τους δηλώνουν ξεκάθαρα ότι μόνο ένα πράγμα τους νοιάζει: η διατήρηση της εξουσίας τους και η ελαχιστοποίηση της φθοράς τους. Δεν τους νοιάζουν ούτε οι νεκροί ούτε το γονάτισμα της κοινωνίας. Χωρίς κανέναν να τους βάζει ουσιαστικό εμπόδιο, πατώντας  κυριολεκτικά πάνω σε πτώματα, εφαρμόζουν τις πολιτικές διάλυσης κάθε τι δημόσιου, δίνοντας χώρο στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Οι εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας έχουμε υποχρέωση και καθήκον να αποκαλύπτουμε στο λαό και να καταγγέλλουμε καθημερινά και με κάθε τρόπο την εγκληματική ευθύνη της κυβέρνησης, και να απαιτούμε να πληρώσει γι’ αυτό.

Να μην εξοικειωθούμε, να μη γίνουν «συνήθεια» οι δεκάδες καθημερινές απώλειες συνανθρώπων μας, που θα μπορούσαν να έχουν σωθεί.

Να μην πυροβολούμε τα πόδια μας – Η οργή και ο θυμός απέναντι στην κυβέρνηση να εκφραστεί με διεκδικήσεις και αιτήματα που τους στριμώχνουν και όχι με ανέξοδα αντάρτικα κάθε λογής «άρνησης» που τους βολεύουν.

Να υπερασπιστούμε το δημόσιο σύστημα υγείας – να μην επιτρέψουμε παραπέρα αποδυνάμωση και διάλυσή του.

Να απαιτήσουμε μόνιμες προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού, περισσότερες απλές κλίνες, κλίνες ΜΑΦ και ΜΕΘ. Ενίσχυση της πρωτοβάθμιας υγείας και των περιφερειακών νοσοκομείων. Επίταξη –κυριολεκτική κι όχι καλοπληρωμένη– ιδιωτικών κλινικών.

Οι υπουργοί και κυβερνητικοί παράγοντες που επισκέπτονται τα νοσοκομεία να μην γίνονται δεκτοί με χαιρετούρες, αλλά με διαμαρτυρίες και διεκδικήσεις, με την απαίτηση να πληρώσουν για την κατάσταση που μας έχουν οδηγήσει.

Να οργανώνουμε καθημερινά μικρές ολιγόλεπτες συγκεντρώσεις στις εισόδους των νοσοκομείων όπου να αποκαλύπτουμε την κατάσταση και να θέτουμε τα αιτήματά μας.

Να οργανώνουμε αντίστοιχες μικρές συγκεντρώσεις σε πλατείες, σταθμούς αγορές, όπου να αποκαλύπτουμε, να καταγγέλλουμε, να μιλάμε με τον κόσμο και να τον καλούμε να ξεσηκωθεί.

Να ζητήσουμε τη στήριξη σωματείων, συλλόγων, τοπικής αυτοδιοίκησης.

Η κυβέρνηση έχει τα (καλοπληρωμένα) ΜΜΕ – εμείς έχουμε μόνο τη φωνή μας.

Να πάρουμε άμεσες πρωτοβουλίες και να συμβάλουμε στην ανάπτυξη λαϊκού κινήματος που θα λογαριαστεί με την κυβέρνηση και τις πολιτικές της – θα υπερασπίζεται την υγεία και τη ζωή.

Δημήτρης Ζιαζιάς,
παθολόγος, πρόεδρος Ε.Ι.Ν.Α (Ένωση Ιατρών Νοσοκομείων Αχαΐας )

Στέλιος Τσόχατζης,
χειρουργός, γραμματέας Ε.Ι.Ν.Α,
μέλος ΓΣ Ο.Ε.Ν.Γ.Ε (Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας)

Αχρείαστες απώλειες ή αχρείαστος πρωθυπουργός;

Τι αναμάσησε ο κ. Μητσοτάκης στο πολλοστό διάγγελμά του για την πανδημία;

1. Επιχείρησε για ακόμα μια φορά να ρίξει το ανάθεμα για την τραγική εξέλιξη της πανδημίας στους ανεμβολίαστους και στην ατομική τους ευθύνη. Μίλησε για πανδημία ανεμβολίαστων, ενώ στην πραγματικότητα έχουμε πανδημία ανικανότητας, αδιαφορίας, κυνισμού και μικροπολιτικής. Η Ελλάδα απέκτησε ρεύμα αντιεμβολιαστών από την ώρα που η κυβέρνηση αποφάσισε εντελώς κυνικά και ασυνείδητα να δημιουργήσει ένα βολικό αντίπαλο για να μην αναλάβει τις ευθύνες της. Ο νυν Υπουργός Υγείας ήταν αυτός που δήλωνε ότι “δεν είναι ευθύνη του κράτους να πείσει τους πολίτες να εμβολιαστούν”. Ο νυν Υπουργός Ανάπτυξης ήταν αυτός που δήλωνε για τους ανεμβολίαστους “μη σώσουν και εμβολιαστούν”, επιχειρώντας φτηνά, ρηχά και ανεύθυνα να στήσει έναν ένοχο για την υγειονομική χρεοκοπία. Τον έστησε, μπράβο και συγχαρητήρια αλλά η χώρα είναι εδώ και μήνες σε μία από τις χειρότερες θέσεις της Ευρώπης.

2. Παρά το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης μιλά για πανδημία ανεμβολίαστων, η πανδημία αφορά τους πάντες. Είναι δεδομένο ότι με τέτοια διασπορά, η πανδημία αφορά ΚΑΙ τους εμβολιασμένους, οι οποίοι και νοσούν, και μεταδίδουν, αν και σε πολύ λιγότερο βαθμό. 

Πολύ περισσότερο όμως, η πανδημία αφορά τους πάντες, γιατί το ΕΣΥ έχει καταρρεύσει, οι εξοντωμένοι γιατροί δραπετεύουν στο εξωτερικό, τα νοσοκομεία είναι αποκλειστικά μίας νόσου και η λοιπή νοσηρότητα καλπάζει προκαλώντας υπερβάλλουσα θνητότητα σήμερα και σε βάθος χρόνου. Η πανδημία επιτείνεται από τους ανεμβολίαστους, αφορά όμως όλο το λαό. Και χωρίς να υποχωρούμε ούτε εκατοστό από την ανάγκη καθολικού εμβολιασμού, υποχρεωτικού για συγκεκριμένες κοινωνικές και επαγγελματικές κατηγορίες, τα μέτρα προστασίας, οι έλεγχοι, τα τεστ έπρεπε και πρέπει να αφορούν τους πάντες.

3. Τα πανηγύρια της κυβέρνησης, οι αναγγελίες νίκης κάθε τρεις και λίγο, η ίδια η εμβολιαστική εκστρατεία που ξεκίνησε ως κυβερνητική επιτυχία, ως “επιχείρηση ελευθερία” και αυτοθαυμαζόμενους πανηγυρισμούς, οι χωρίς αντίκρισμα υποσχέσεις για γρήγορη επιστροφή στην προ πανδημίας “κανονικότητα”, δημιούργησαν αντικειμενικά κλίμα χαλάρωσης. Τα αχρείαστα σκληρά και υγειονομικώς ακατανόητα και αναποτελεσματικά μέτρα του προηγούμενου χειμώνα έφεραν την κοινωνία στο όριό της. Με ασυνείδητο και ανεύθυνο τρόπο η κυβέρνηση Μητσοτάκη έστησε ένα επικοινωνιακό σόου που πλέον η χώρα πληρώνει ακριβά.

4. Ακριβώς όπως το παρατεταμένο λοκντάουν και οι επί μήνες βλακώδεις και σκληροί περσινοί περιορισμοί κούρασαν την κοινωνία και τίναξαν στον αέρα κάθε μελλοντικό μέτρο προφύλαξης, έτσι και σήμερα, η καφενειακή ρητορεία για τους αντιεμβολιαστές, τινάζει στον αέρα την απαραίτητη εμβολιαστική κάλυψη. Πρόκειται για τον απύθμενο κυνισμό μιας κυβέρνησης που δεν νοιάζεται για τίποτα πέρα από την δημοσκοπική και πολιτική επιβίωση του πρωθυπουργού.

5. Το ΕΣΥ δεν είναι στο όριό του. Έχει καταρρεύσει. Ασθενείς διασωληνώνονται εκτός ΜΕΘ, πεθαίνουν εν αναμονή εντατικής νοσηλείας, νοσηλεύονται όταν είναι ήδη αργά. Η θνητότητα στην Ελλάδα είναι πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο γιατί η Πρωτοβάθμια Υγεία αποσαρθρώθηκε, η έγκαιρη διάγνωση δεν υφίσταται, η νοσηλεία στο ΕΣΥ έφτασε στα άνω όριά της. Ακόμα και σήμερα, ενάμισι χρόνο μετά την έναρξη της πανδημίας, καλούνται σε ΜΕΘ covid ειδικευόμενοι (και όχι ειδικευμένοι) γιατροί ασχέτων ειδικοτήτων, με τελευταίο τραγικό σημερινό παράδειγμα μια ειδικευόμενη γυναικολόγο που κλήθηκε να στελεχώσει τη ΜΕΘ περιφερειακού νοσοκομείου.

6. Ο κ. Μητσοτάκης εξήγγειλε ένταση των ελέγχων από ένα αστυνομικό σώμα που βρίθει ανεμβολίαστων, συνωμοσιολόγων, ακροδεξιών και παραδοξολόγων. Θα όφειλε να κάνει υποχρεωτικό τον εμβολιασμό στα σώματα ασφαλείας και στο στρατό. Συνεχίζει επίσης να κλείνει το μάτι στο μηχανισμό της εκκλησίας που συνιστά τον σκληρό πυρήνα των αρνητών του εμβολιασμού. Από τη Δευτέρα απαγορεύεται η πρόσβαση σε κλειστούς χώρους, ακόμα και με την επίδειξη αρνητικού rapid test, με την εξαίρεση όμως των εκκλησιών.

7. Η Ελλάδα είναι πλέον εδώ και μήνες σε μία από τις χειρότερες θέσεις της Ε.Ε. σε ότι αφορά τους θανάτους. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη σπατάλησε εγκληματικά το χρόνο που κερδήθηκε στο πρώτο λοκντάουν, αρνήθηκε πεισματικά να ακολουθήσει τη zero – covid στρατηγική, κατεύθυνση που έχει δώσει ουσιαστικά αποτελέσματα στην Ανατολική Ασία αλλά η Δύση δεν μπορεί και δεν θέλει να ακολουθησει, αδιαφόρησε για το ΕΣΥ και είδε στην πανδημία την ευκαιρία να κερδοφορήσει το φιλικό της ιδιωτικό κεφάλαιο στην υγεία. Παρά τον αυτοθαυμαζόμενο πρωθυπουργό που διοργάνωσε προσωπικά ο ίδιος άψογα την εμβολιαστική εκστρατεία, η παρακάτω εικόνα έχει φαρδιά πλατιά την υπογραφή του. Η πολιτική του ευθύνη είναι απαράγραπτη.

Η Φώφη, ο καρκίνος και οι ελλείψεις του ΕΣΥ

Ο θάνατος της Φώφης Γεννηματά έχει προκαλέσει πανελλήνια συγκίνηση. Η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ υπήρξε μια προσωπικότητα η οποία είχε συμπάθειες πέρα από τα όρια του κομματικού χώρου της. Ωστόσο, η συγκίνηση που εκδηλώνεται, έχει να κάνει και με τον τρόπο που αντιμετώπισε τον καρκίνο. Η Φώφη Γεννηματά έμεινε αξιοπρεπής και πιστή στις επιλογές της ως το τέλος. Η στάση της ας αποτελέσει παράδειγμα για όλες και όλους μας.

Ο καρκίνος είναι μια διαρκής επιδημία. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Στατιστική Καρκίνου 2020 της Διεθνούς Υπηρεσίας Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) και της Αμερικανικής Εταιρείας Καρκίνου, 1 στους 5 ανθρώπους παγκοσμίως θα νοσήσει από καρκίνο σε κάποια φάση της ζωής του. Το στοιχείο ότι 1 στους 8 άντρες και 1 στις 11 γυναίκες θα πεθάνουν εντέλει από καρκίνο, δείχνει με μεγαλύτερη ενάργεια την απειλή που συνιστά η ασθένεια. Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ανάγνωση των στατιστικών αναδεικνύει την τεράστια πρόοδο που έχει κάνει η επιστήμη στη αντιμετώπιση του. Ο καρκίνος δεν είναι πια η ανίατη “επάρατος νόσος”, τόσο τρομακτική που δεν την ονοματίζουμε καν. Αν διαγνωστούν εγκαίρως, πολλές μορφές καρκίνου μπορούν να θεραπευτούν.

Παρ’ όλο που στη σχετική δημόσια συζήτηση το (απολύτως απαραίτητο) ψυχικό σθένος του ασθενούς καταλαμβάνει δυσανάλογα μεγάλο χώρο, στην πραγματικότητα η αποτελεσματική αντιμετώπιση του καρκίνου (όπως και κάθε ασθένειας) είναι πρωτίστως θέμα της επιστήμης και της πολιτικής Υγείας.

Ο κορονοϊός

Στην τρέχουσα συγκυρία το μεγαλύτερο πρόβλημα για μια αποτελεσματική αντιμετώπιση του καρκίνου είναι το ότι το ΕΣΥ έχει αφοσιωθεί σχεδόν ολοκληρωτικά στην αντιμετώπιση του κορονοϊού. Σύμφωνα με την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου, στην Ελλάδα το 2020 έγιναν 40% λιγότερες διαγνώσεις νέων κρουσμάτων καρκίνου. Ανάλογη είναι η τάση διεθνώς. Η μη έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου σημαίνει πολύ μικρότερες πιθανότητες επιβίωσης. Σημαίνει επίσης χαμηλότερη ποιότητα ζωής για τον ασθενή που θα επιβιώσει εντέλει.

Πέρα από την πρόληψη, προβλήματα προκύπτουν και για τη θεραπεία. Στη μελέτη “COVID-19 Πανδημία και οι σύγχρονες απειλές για τη δημόσια υγεία” που επιμελήθηκαν οι καθηγητές Ιατρικής Ηλ. Κονδύλης και Αλ. Μπένος (Εκδόσεις Τόπος και ΚΕΠΥ) αναφέρεται ότι την περίοδο Φεβρουαρίου-Νοεμβρίου 2020 πραγματοποιήθηκαν 253.000 λιγότερες νοσηλείες και 108.000 λιγότερες χειρουργικές επεμβάσεις από τον μέσο όρο της τριετίας 2017-19. Επισημαίνονται δε σημαντικές καθυστερήσεις στη χρήση κρίσιμων για τη ζωή των ασθενών υπηρεσιών, όπως οι χειρουργικές επεμβάσεις για καρκίνο του πνεύμονα.

Εν ολίγοις ο κορονοϊός και η ανεπάρκεια του ΕΣΥ βλάπτουν σοβαρά και την αντιμετώπιση του καρκίνου, όπως και άλλων σοβαρών ασθενειών.

Τα διαχρονικά προβλήματα

Εκτός από τον κορονοϊό, υπάρχουν τα διαχρονικά προβλήματα στην αντιμετώπιση του καρκίνου στο πλαίσιο του ΕΣΥ. Συγκεκριμένα:

  • Παρότι αρκετές προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις είναι δωρεάν, μεγάλος αριθμός πολιτών δεν τις κάνει. Η Πολιτεία δεν κάνει συνεχείς καμπάνιες ενημέρωσης/προτροπής και δεν καλλιεργεί την κουλτούρα της πρόληψης.
  • Οι καρκινοπαθείς αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα στο να βρουν ραντεβού στα δημόσια νοσοκομεία για τις αναγκαίες εξετάσεις τους. Ορισμένες δε σύγχρονες εξειδικευμένες εξετάσεις (όπως η μαγνητική με πρωτόκολλο Ορθού) δεν είναι δωρεάν.
  • Όπως όλοι οι ασθενείς του ΕΣΥ, οι καρκινοπαθείς που νοσηλεύονται, βρίσκονται αντιμέτωποι με τις μεγάλες ελλείψεις του συστήματος σε νοσηλευτικό προσωπικό, κάτι που επηρεάζει τόσο την εξέλιξη της θεραπείας τους όσο και το ηθικό τους.
  • Δεν έχει εξασφαλιστεί η καθολική πρόσβαση στις γονιδιακές θεραπείες.
  • Το Εθνικό Ινστιτούτο Νεοπλασιών που θα μπορούσε να συμβάλει στη μάχη κατά του καρκίνου, έχει μείνει στα χαρτιά.
  • Δεδομένου ότι οι χημειοθεραπείες και οι ακτινοθεραπείες είναι μακροχρόνιες κι επίπονες, οι ασθενείς πρέπει να λείψουν μεγάλα διαστήματα από την εργασία τους. Το επίδομα ασθενείας (μισό του τεκμαρτού ημερομισθίου της ασφαλιστικής κλάσης στην οποία κατατάσσεται ο ασφαλισμένος) είναι ανεπαρκές, ιδιαίτερα αν ληφθούν τα αναπόφευκτα έξτρα έξοδα που συνεπάγεται η νοσηλεία. Στην πραγματικότητα, στην Ελλάδα όποιος αντιμετωπίζει μακροχρόνια ασθένεια, δύσκολα τα βγάζει πέρα χωρίς τη στήριξη των οικείων του.
  • Αν και οι έρευνες δείχνουν ότι το υποστηρικτικό περιβάλλον ανεβάζει τις πιθανότητες ίασης, εντούτοις, η Πολιτεία δεν έχει διαμορφώσει πλαίσιο ψυχολογικής και υλικής στήριξης των ασθενών που δεν έχουν οικείους να τους συνδράμουν. Ας αναλογιστούμε ότι τις μέρες που ακολουθούν η λήψη της χημειοθεραπείας, ο ασθενής μπορεί να δυσκολεύεται ακόμα και να σηκωθεί από το κρεβάτι -ενώ βρίσκεται σπίτι του. Στο πεδίο της κατ’ οίκον νοσηλείας/στήριξης σημειώνονται μερικές από τις πιο χτυπητές ελλείψεις του κράτους πρόνοιας στη χώρα μας.

Σε σχέση με το που βρισκόμασταν πριν κάποια χρόνια, αναντίρρητα έχει γίνει τεράστια πρόοδος στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετά που μπορούν άμεσα να γίνουν για να σώσουμε πολλές ζωές και να εξασφαλίσουμε ποιότητα σε ακόμα περισσότερες.

Πηγή: news247

Η συνωμοσία των συνωμοσιολόγων

Όταν τον Ιανουάριο του 2020 ξεκινούσε το παγκόσμιο δράμα της πανδημίας του Covid-19 σαν μακρινές ιστορίες, είχα φοβηθεί μήπως επικρατούσε πανικός στον πληθυσμό και τρομολαγνεία από τα media, όπως είχαμε δει να εξελίσσεται το “παιχνίδι” στα ‘00s. Ήδη από τον Μάρτιο του ‘20 όμως το σενάριο αποδεικνυόταν πλήρως ανεστραμμένο: το γεωστρατηγικό game έπαιζε ανάποδα, υπήρχαν οργανωμένοι πυρήνες συντονισμένης παραπληροφόρησης με σκοπό την αγνόηση του κινδύνου, την αποτυχία της προσπάθειας περιορισμού, την πρόκληση – κυριολεκτικά και σκοπούμενα – νεκρών και μιας διαρκούς έκτακτης ανάγκης.

Πρόκειται για δράση βιοτρομοκρατίας, όπου ναι μεν το βιολογικό όπλο δεν είναι “εργαστηριακό” ούτε διασπείρεται απευθείας από τους δράστες, αλλά η δράση τους ευνοεί συνειδητά την συνεχιζόμενη διασπορά και την συνεχιζόμενη υπερφόρτωση των συστημάτων υγείας μέσα από την παράσυρση ευκολόπιστων να αγνοήσουν την Επιστήμη και την Λογική. Σκοπός δε είναι η επιρροή στο πολιτικό/κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, με λίγα λόγια ο ορισμός της “τρομοκρατίας”.

Ποιοι;

Το να θεωρήσεις πως ο κάθε “πειραγμένος” Qannonίτης ή θρησκόληπτος δεισιδαίμονας (ανεξαρτήτου δόγματος) ή UFOλόγος χιπστεροκρυσταλλοθεραπευόμενος κλπ. σε όλη την υφήλιο είναι μέλος μιας παγκόσμιας συνωμοσίας είναι εξίσου γελοίο με τις δικές τους “θεωρίες” – όχι, όχι. Αυτοί είναι τα χρήσιμα θύματα της δικής τους ψυχοπαθολογίας, της παθολογικής ψυχολογικής άμυνας της άρνησης απέναντι στον φόβο, την αβεβαιότητα και την τυχαιότητα του φαινομένου της ζωής που η πανδημία μας έτριψε στα μούτρα που είχαμε φτιασιδώσει με απαράδεκτη για ένα ακόμη θηλαστικό έπαρση.

Δεν είναι καν “μέλη” της οι τραγικοί κατά τόπους “οπλαρχηγοί” τους, οι αρχιψέκες αρχικλόουν ηγέτες τους, που διαρρηγνύουν ιμάτια για κάθε αντικοινωνική άρνηση που προκύπτει συντονισμένα και παγκόσμια και που αλλάζει σε εβδομαδιαία βάση: από την άρνηση της σοβαρότητας της πανδημίας, στην χρησιμότητα των περιοριστικών μέτρων, στα μέτρα ατομικής προστασίας, στον εμβολιασμό, στην συνέχιση των μέτρων, στην δυσφήμιση των Εθνικών Συστημάτων Υγείας. Ταυτόχρονα βέβαια οι ίδιοι συχνά έχουν κάνει όλα όσα εισηγείται η Επιστήμη για να προστατεύσουν εαυτούς και οικογένειες, αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες που περνάνε ανεξέταστες από τους οπαδούς τους. Παντού τα ίδια “επιχειρήματα”, πάντα συγχρονισμένα. Αλλά δεν είναι καν αυτοί τα “αφεντικά”. Είναι τα χρήσιμα λαμόγια που θα έχουν κάποιο δικό τους τοπικό συμφέρον να φερθούν ανάλογα και να παρασύρουν τους παραμυθιασμένους: θες για προβλεπόμενη ψηφοθηρία, θες για πώληση εγγραφών στις “υπηρεσίες” τους, θες για ακροαματικότητα, θες για τον ατόφιο ναρκισσισμό των like στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Και τότε Ποιοι; Και πώς;

Πώς;

Όχι, όχι. Στην εποχή των big data, των trending hashtags και του Google syndication δεν χρειάζεται – και δεν πρέπει – να εμπλέξεις όλους αυτούς τους σαχλαμάρες στα πόδια σου. Αν δεν κατάλαβες τους από πάνω όρους, καλημέρα boomer, ζήτα από έναν GenZ να σου εξηγήσει. Συγγνώμη αλλά χρειάζεσαι εντατικά φροντιστήρια από το web 2.0 και δώθε, επιμορφώσου και ξαναέλα να συνεχίσεις το διάβασμα.

Όχι λοιπόν, φτάνει να τους χρηματοδοτήσεις και να τους τροφοδοτήσεις με το κατάλληλο “υλικό”. Θα βρεθούν οι “χρήσιμοι και ικανοί” σε μια διαστροφή της δαρβινικής θεωρίας που θα “διεκδικήσουν” τον κοινωνικό οικολογικό θώκο της ΨΕΚΑΣ σε κάθε κοινωνία. Όπως σοφά λένε οι Αμερικάνοι, follow the money, και για να το επεκτείνουμε στην σημερινή εποχή και διάσταση, follow the data. Έχω ξανα-αναφέρει πως από αναλύσεις δικτύου των κατά καιρούς διασπειρομένων “επιχειρημάτων” στα social media προκύπτει αβασάνιστα το συμπέρασμα πως στο επίκεντρο όλης αυτής της μπουρδολογίας βρίσκονται διεθνώς ακροδεξιά μορφώματα και τα τοπικά μεγάλα ή μικρότερα πλοκάμια τους, συχνά δε αντικρουόμενα και μεταξύ τους. Και φυσικά βρίσκεις κάπου μπλεγμένα και κομματάκια της πάλαι ποτέ Cambridge Analytica – ω τι αναπάντεχο, τυχαίο θα είναι!

Στην Ελλάδα μάλιστα βιώνουμε την αμφίβολη “πρωτοτυπία” σε αυτή την παραζάλη να πρωτοστατούν και ομάδες αυτοπροσδιοριζόμενες “στην αριστερά” – παρότι το διαζύγιο με τον ορθολογισμό και τον διαλεκτικό υλισμό είχε επέλθει για αυτούς εδώ και πολλά χρόνια (αν υπήρξε και ποτέ μια όποια σχέση τους με αυτά). Αρκετοί όμως, αν όχι όλοι, από αυτούς διατηρούν μια σχεδόν μυστικιστική σχέση λατρείας με μια χιονισμένη πρωτεύουσα της Ανατολής ενώ οι έστω συναισθηματικοί λόγοι αυτής της αφοσίωσης έχουν πάψει εδώ και 30 χρόνια! Ω τι αναπάντεχο και αυτό, τυχαίο επίσης θα είναι.

Follow the money & follow the data είπαμε, και ξαφνικά αναδύεται ένα δίκτυο σχέσεων και συνδέσεων μιας ακροδεξιάς “Διεθνούς”, είτε το παραδέχεται πως είναι τέτοια είτε όχι, αφού το “αξιακό” τους σύστημα ταυτίζεται με αυτά τα “ιδεώδη”: της απέχθειας για τον αδύναμο, της αποστροφής για την κοινωνική αλληλεγγύη και την συλλογικότητα, της αδιαφορίας για τον “μη χρήσιμο” ή τον “κοστοβόρο” κάθε τύπου και μορφής. Το μανιφέστο τους ενδύεται έναν μανδύα ψευδο-επιστημονικό και κυκλοφορεί ως τέτοιο με το όνομα Great Barrington Declaration. Κι αν σου φαίνεται παράξενο πως μια ακροδεξιά – κατά τόπους υπερβαίνουσα τις γραμμές της νεοναζιστικής – πολιτική οπτική το παίζει “επιστήμη” ίσως δεν ξέρεις, δεν θυμάσαι πως και οι ορίτζιναλ του 20ου αιώνα το ίδιο τρικ είχαν οπλοποιήσει. Ψάξε για την ευγονική στις αρχές του 20ου αιώνα και πώς πλασαριζόταν ως τάχα προοδευτική και επιστημονικά βάσιμη κοσμοθεωρία και πως αντιδραστικά εξώθησε την τότε φρέσκια Σοβιετική Ένωση να βλέπει με άσχημο μάτι την επιστημονική αλήθεια της εξελικτικής θεωρίας και να πέφτει θύμα αποφυάδων του λαμαρκισμού για μεγάλο χρονικό διάστημα (με κόστος ακόμα και ανθρώπινο μέσω αποτυχιών στις καλλιέργειες).

Ωραία όλα αυτά που μας γράφεις θα πεις, κάνουν και για το σενάριο μιας επόμενης ταινίας James Bond, αλλά αυτά θέλουν χρήμα άφθονο και δεν υπάρχει κανείς να το πετάξει για να κάνει “χαβαλέ” με την κοινωνία που βυθίζεται στον παραλογισμό και την διαρκή έκτακτη ανάγκη και με τις “παρελάσεις” από τους “στρατούς” αφιονισμένων ακροδεξιών, όσο αντικοινωνικός διαταραγμένος και αν είναι – δεν υπάρχει Goldfinger στην πραγματική ζωή. Ω, μα συμφωνώ απόλυτα. Δεν γίνεται για τον χαβαλέ…

Follow the money & follow the data και ίσως αναρωτηθείς τι κοινό έχουν consortia της βαριάς βιομηχανίας της Αμερικής, ατζέντηδες της διεθνούς καπνικής βιομηχανίας και πολιτικώς υποχείρια της χιονισμένης ανατολικής πρωτεύουσας. Εδώ πρέπει να βρεις και το γιατί – όλοι αυτοί δεν είναι Goldfingers. Ποιοι, Πώς και Γιατί;

Γιατί;

Τι έχει μεσολαβήσει από τα ‘00s έως σήμερα; Η κατάρρευση μιας τεράστιας χρηματοπιστωτικής φούσκας το ‘08 και η ουσιαστική συγκάλυψή της μέσα από το χτίσιμο μιας ακόμη μεγαλύτερης, αυτής του QE (Quantitative Easing). Πριν 20 χρόνια ο μεσοαστός που παρήγαγε αξία είχε δυνατότητες που τώρα ακόμα και η πιο υψηλή μισθωτή ελίτ δεν δύναται να ονειρευτεί. Ζούμε σε ταχύτητα δίνης την 4η βιομηχανική επανάσταση των data και της πληροφορίας, όπου ανατρέπονται παραδοσιακές οικονομίες κλίμακας, και την ταυτόχρονη προλεταριοποίηση των εξειδικευμένων, την υποδούλωση ολόκληρων πρώην προνομιούχων τμημάτων της κοινωνίας μέσα σε αόρατες φυλακές χρέους. Δέκα χρόνια μετά την έναρξη της γιγαφούσκας που κουκούλωσε την μεγαφούσκα, είναι προφανές ότι το πράγμα τελματώνει. Ήδη από το καλοκαίρι του 2019 ισχυροί οικονομικοί κύκλοι βολιδοσκοπούσαν μέσα από άρθρα την ύπαρξη ενός γεγονότος – “μαύρου κύκνου” (Black Swan) που θα αιτιολογούσε το καινούριο “πλοπ”. Μετά ήρθε η πανδημία και πάτησε όλος ο πλανήτης pause. Ή μήπως όχι;

Something’s gotta give… Όπως σωστά είχε προβλέψει ο (δισεκατομμυριούχος) Hanauer το ‘13 σε μια ομιλία TEDx – σταθμό, “έρχονται τσουγκράνες”. Και ο μόνος τρόπος για να μην έρθουν είναι να ξανανοίξουν οι κάνουλες για τους μεσοαστούς. Ο μόνος τρόπος να αποφύγεις την ανατροπή σε βάθος χρόνου είναι να θυμηθείς τον Κέινς και το New Deal. Αυτή την φορά όμως θα είναι Green New Deal, γιατί το επιβάλλουν οι καιροί, το επιβάλλει και η Επιστήμη. Εμπρός λοιπόν για την οικονομική αναγέννηση της μεσαίας τάξης μέσα από νέες τεχνολογίες, ΑΠΕ, 4η βιομηχανική επανάσταση, “ιννοβέισιο” ρε παιδί μου. Εμπρός για σεισάχθεια των δυσβάσταχτων στον σαξονικό κόσμο φοιτητικών δανείων των νέων εξειδικευμένων παραγωγών αξίας και για Universal Basic Income. Ή μήπως όχι;
Κάποιοι έχουν να χάσουν πάρα πολλά από αυτή την σωτήρια μακροπρόθεσμα για το σύστημα επιλογή. Η παλιά βιομηχανία που είναι δεμένη σε λογικές κλίμακας, η βιομηχανία και το εμπόριο που περιστρέφεται γύρω από το ορυκτό καύσιμο και την εσωτερική καύση, οι γεωστρατηγικοί παράγοντες που στο ορυκτό έχουν το ισχυρότερο τους χαρτί. Και πώς θα σταματήσεις τις τσουγκράνες που έρχονται, αν δεν αφήσεις να συμβεί το από πάνω; Απλή λύση: ακροδεξιά εκτροπή. Ακροδεξιά εκτροπή όχι μόνο από την μετάδοση των “ιδεών” μέσα από τα φερέφωνα της αντιεπιστημονικής βοθρίλας αλλά και από την διαρκή και συνεχιζόμενη έκτακτη ανάγκη των κοινωνιών και από την απαίτηση των ίδιων στο τέλος για το “μάζεμα” των πρώτων. Γιατί τότε θα είναι εύκολο το ακόλουθο τσουβάλιασμα και των “τσουγκρανοφόρων ιδεών” μαζί με τους αντικοινωνικούς. Εξάλλου το ισαποστασίτικο υπόβαθρο για αυτό το παιχνιδάκι έχει τεθεί προ πολλού. Και εδώ βλέπεις την σύγκλιση συμφερόντων αυτών που χρηματοδοτούν και πληροφοριοδοτούν την ΨΕΚΑ International.

Έχεις το Γιατί, έχεις το Πώς, έχεις και το Ποιοι. Συνέχισε να κάνεις πως δεν καταλαβαίνεις, ω στρουθοκάμηλε!

Γιατί ο Covid-19 είναι ένας πραγματικά ταξικός ιός

Όχι, ο covid δεν είναι ίδιος για όλους, όπως λέγεται συχνά. Οι πιο αδύναμοι εκτίθενται πολύ περισσότερο στον ιό και τις οικονομικές συνέπειές του. Οι πλούσιοι κατάφεραν ακόμη και να τον εκμεταλλευτούν. Η κρίση του κορωνοϊού έχει ρίξει ένα δυνατό φως πάνω στην ταξική δομή του κόσμου μας.

Ένας ιός εντελώς ταξικός

Αυθόρμητα θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι ο ιός δεν γνωρίζει ούτε βαθμίδα ούτε τάξεις, αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι.

Μια πρόσφατη μελέτη στις Ηνωμένες Πολιτείες διαπίστωσε ότι η ανισότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην εξάπλωση και τις συνέπειες του ιού. Όσο χαμηλότερα βρισκόμαστε στην κοινωνική βαθμίδα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να μολυνθούμε, να νοσηλευτούμε, ή και να μην επιβιώσουμε από τον COVID-19.

Η μελέτη προβάλλει τρεις λόγους. Πρώτον, η γενική κατάσταση της υγείας των φτωχότερων ανθρώπων είναι λιγότερο καλή﮲ οι άνθρωποι αυτοί είναι, για παράδειγμα, πιο παχύσαρκοι. Αυτό ακριβώς τους καθιστά λιγότερο ανθεκτικούς στον ιό.

Δεύτερον, υπάρχουν οι συνθήκες εργασίας. Οι καλύτερα αμειβόμενοι εργαζόμενοι, τα στελέχη των επιχειρήσεων, ήταν γενικά σε θέση να μείνουν στο σπίτι, ενώ οι απλοί εργαζόμενοι δεν είχαν αυτή την πολυτέλεια. Τα επαγγέλματα άμεσης επαφής (πωλητές, υπάλληλοι, ταμίες κλπ) δεν είναι καλά ή είναι κακοπληρωμένα, ενώ ήταν κυρίως αυτά που βρέθηκαν στο στόχαστρο. Επιπλέον, σε πολλές εταιρείες τα μέτρα ασφαλείας απέναντι στην πανδημία καταπατήθηκαν. Βρίσκουμε εντυπωσιακά παραδείγματα για αυτό στα βιβλία Planète Malade των Michel και Collon και μας έκαναν να ξεχάσουμε τον Peter Mertens.

Τέλος, τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα – κι αυτό είναι κατανοητό – εμπιστεύονται λιγότερο την κυβέρνηση. Ως εκ τούτου, εμφανίζουν την τάση να μην ακολουθούν τα μέτρα ασφαλείας ή να μην εμβολιάζονται. Επιπλέον, μόλις μολυνθούν, δυσκολεύονται περισσότερο με την απομόνωση στο σπίτι.

Αυτοί οι τρεις λόγοι καθιστούν τον SARS-CoV-2 έναν πραγματικά ταξικό ιό. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Οι κάτοικοι των φτωχότερων περιοχών μιας μεγάλης πόλης όπως η Αμβέρσα είναι σχεδόν τρεις φορές πιο πιθανό να μολυνθούν. Το φτωχότερο 10% έχει περισσότερες από δύο φορές πιθανότητα να νοσηλευτεί και έως και πέντε φορές περισσότερη πιθανότητα να πεθάνει.

Οι πλούσιοι πλούτισαν σκανδαλωδώς

Όχι μόνο ο κορωνοϊός είναι ένας ταξικός ιός από ιατρική άποψη, αλλά η πανδημία βάθυνε δραματικά το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Σύμφωνα με την Washington Post, η ύφεση που προκλήθηκε από τον COVID-19 ήταν η πιο άνιση στη σύγχρονη ιστορία.

Καθώς δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι βρέθηκαν στην ανεργία και τη φτώχεια, οι 32 μεγαλύτερες πολυεθνικές είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται κατά 109 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020. Πέρυσι 493 δισεκατομμυριούχοι προστέθηκαν στην παγκόσμια λίστα, ρεκόρ σύμφωνα με το Forbes. Τουλάχιστον 40 από αυτούς τους νέους δισεκατομμυριούχους συνδέονται με εταιρείες που συμμετέχουν στον αγώνα κατά του COVID-19, όπως ο Stéphane Bancel από τη Moderna και ο Uğur Şahin από την BioNTech. Οι φαρμακευτικοί γίγαντες μπόρεσαν να επωφεληθούν από πολύ γενναιόδωρες επιχορηγήσεις και κυβερνητική υποστήριξη για την ανάπτυξη των εμβολίων, αλλά κατάφεραν να συγκεντρώσουν οι ίδιοι στις τσέπες τους τα μεγάλα κέρδη.

Ο συνδυασμένος πλούτος αυτών των υπερ-πλουσίων αυξήθηκε κατά 5,1 τρισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ του Μαρτίου 2020 και του Μαρτίου 2021, αύξηση της τάξης του 62%. Αυτό το υπέρογκο ποσό είναι ίσο με τον πλούτο που παράγεται κάθε χρόνο από τρία δισεκατομμύρια ανθρώπους (1). Οι Βέλγοι δεν έχουν αγοράσει ποτέ τόσες Ferrari ή Lamborghini όσες κατά το έτος covid 2020.

Εμβόλια: θέμα ζωής και θανάτου – αλλά όχι αρκετά διαθέσιμα

Στην καταπολέμηση του κορωνοϊού, το εμβόλιο είναι μια πραγματική αλλαγή πορείας. Οι μη εμβολιασμένοι άνθρωποι έχουν 29 φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσηλευτούν και 11 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από τον COVID-19. Η αγγλική υγειονομική υπηρεσία εκτιμά ότι ο εμβολιασμός έχει σώσει ήδη 100.000 ζωές στην Αγγλία. Για τις ΗΠΑ και την ΕΕ συνολικά, αυτό αντιπροσωπεύει περίπου 1,4 εκατομμύρια ζωές που σώθηκαν.

Οι μη εμβολιασμένοι άνθρωποι είναι επίσης μια πηγή νέων μεταλλάξεων. Αυτό σίγουρα συμβαίνει σε περιοχές όπου η εμβολιαστική κάλυψη είναι χαμηλή. Αυτές οι περιοχές μπορούν εύκολα να γίνουν εστίες μόλυνσης επειδή ο ιός έχει τόσους πολλούς ευάλωτους ξενιστές για επίθεση. Όσο περισσότεροι άνθρωποι δεν εμβολιάζονται, τόσο πιο πιθανό είναι ότι νέες μεταλλάξεις του Covid θα αναπτυχθούν και θα γίνουν ανθεκτικές στα εμβόλια.

Αυτός είναι ο και λόγος για τον οποίο η συμπεριφορά αποθήκευσης εμβολίων εκ μέρους των πλούσιων χωρών είναι τόσο ντροπιαστική αν και τόσο επίμονη. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, από τις 30 Αυγούστου, οι 30 φτωχότερες χώρες του κόσμου είχαν εμβολιάσει μόνο το 2% του πληθυσμού τους, ενώ στις χώρες υψηλού εισοδήματος το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 57%. Στο Κονγκό, το ποσοστό εμβολιασμού είναι 0,1%, στην Αϊτή 0,24%, το Τσαντ 0,27% και στην Τανζανία 0,36%.

Οι επιστήμονες έχουν δείξει ότι τα τρέχοντα εμβόλια για τον covid λειτουργούν αρκετά καλά που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζονται ακόμη περαιτέρω δόση. Παρόλα αυτά, οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται για μια ακόμα ενισχυτική δόση και το Ισραήλ σχεδιάζει ακόμη και μια τέταρτη.

Το Covax είναι ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από τα Ηνωμένα Έθνη για την παροχή προσιτών εμβολίων σε χώρες του Νότου. Μέχρι σήμερα, έχει παραδοθεί μόνο το 11% των 2 δισεκατομμυρίων δόσεων που είχαν υποσχεθεί. Ακόμα πιο σκανδαλώδες: πλούσιες χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, η Νότια Κορέα, η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ έχουν αγοράσει εκατοντάδες χιλιάδες δόσεις αυτών των εμβολίων Covax για δική τους χρήση.

Ενώ οι πλούσιες χώρες θα έχουν σύντομα πλεόνασμα πάνω από ένα δισεκατομμύριο εμβόλια, περίπου 10.000 άνθρωποι πεθαίνουν καθημερινά, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κάτι που θα ήταν «απολύτως αποτρέψιμο» εάν τα εμβόλια διανέμονταν πιο δίκαια. Πράγματι, ο ιός είναι ταξικός…

Σημείωση:

(1) Αφορά τους κατοίκους της Αφρικής (πλην της Νιγηρίας) και της νότιας Ασίας.

Πηγή: dewereldmorgen.be

Μετάφραση: antapocrisis από INVESTIG’ ACTION

Ο εμβολιασμός των υγειονομικών είναι κοινωνική και ηθική μας υποχρέωση. Τελεία και παύλα.

Των Δημήτρη Ζιαζιά και Στέλιου Τσόχατζη

Σήμερα βγήκαν σε αναστολή εκατοντάδες υγειονομικοί ως ανεμβολίαστοι. Με τις ελλείψεις προσωπικού στα δημόσια νοσοκομεία να είναι ήδη τεράστιες, το γεγονός αυτό δίνει τη χαριστική βολή στην προσδοκία να αντέξουμε το νέο κύμα της πανδημίας το οποίο εξελίσσεται μπροστά μας.

Οι υγειονομικοί, χωρίς ναι μεν αλλά, οφείλαμε να έχουμε κάνει το εμβόλιο.

Το οφείλαμε, όχι επειδή απείλησε η κυβέρνηση με αναστολή. Το ξέρουμε ότι είναι στόχος αυτής της κυβέρνησης η μείωση του προσωπικού στα δημόσια νοσοκομεία, το μπάσιμο των ιδιωτών, το κλείσιμο μονάδων, η συγχώνευση τμημάτων, η δραματική υποβάθμιση του ΕΣΥ, η σκανδαλώδης στήριξη στα ιδιωτικά νοσοκομεία και η παραίτηση από τη συνταγματική υποχρέωση της πολιτείας να εξασφαλίζει ισότιμη και καθολική πρόσβαση των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας. Αυτά θέλει η κυβέρνηση, αυτά απαιτεί ο νεοφιλελευθερισμός. Και η αναστολή εργασίας των ανεμβολίαστων υγειονομικών δίνει ένα ακόμα πρόσχημα στην κυβέρνηση να γκρεμίσει ό,τι με κόπο έμεινε όρθιο.

Οι υγειονομικοί οφείλαμε να εμβολιαστούμε γιατί δεν περισσεύει κανείς από ένα σύστημα υγείας που αγκομαχεί από εγκληματικές ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές. Στο σημείο που είμαστε, η άρνηση εμβολιασμού, πέρα από όλα τα άλλα οδηγεί στη διάλυση του ΕΣΥ – πράγμα εντελώς επιθυμητό από την κυβέρνηση. Βγάζουμε τα μάτια μας με τα ίδια μας τα χέρια.

Δανειζόμαστε λοιπόν την πρόταση του συναδέλφου Ζδούκου: Να επιστρέψουν άμεσα οι ανεμβολίαστοι συνάδελφοι στην εργασία τους, στην πρώτη γραμμή. Και επειδή κατά πλειοψηφία ισχυρίζονται ότι δεν κάνουν το εμβόλιο γιατί δεν το χρειάζονται, γιατί δεν προστατεύει, γιατί οι ίδιοι δεν φοβούνται ή γιατί δεν υπάρχει πανδημία, να επιστρέψουν στα νοσοκομεία, στην πρώτη γραμμή, μέσα στις κλινικές Covid.

Γιατί – κακά τα ψέματα – και εδώ θα γίνουμε δυσάρεστοι, η άρνηση εμβολιασμού από έναν υγειονομικό, μοιάζει με την άρνηση να μπει σε θέση μάχης, μοιάζει με την αναζήτηση ψευδών πιστοποιητικών και μαϊμού αναρρωτικών, μοιάζει με την επιδίωξη διοικητικής πολυθρόνας και όχι μάχιμου νοσηλευτικού πόστου, μοιάζει με την επιστράτευση πολιτευτών και βουλευτών που θα εξασφαλίσουν – με μέσον – μια καλύτερη και πιο ξεκούραστη θέση. Γιατί κοινός παρανομαστής σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις είναι το ατομικό βόλεμα και όχι η επιστημονική, κοινωνική και ηθική ανταπόκριση στις ανάγκες της δημόσιας υγείας.

Οι υγειονομικοί οφείλαμε να εμβολιαστούμε επειδή πρέπει να κρίνουμε και να πράττουμε με βάση την επιστήμη. Οδηγός μας δεν μπορεί να είναι οι φοβίες, οι προκαταλήψεις, οι δεισιδαιμονίες και οι θεωρίες συνωμοσίας. Οδηγός μας είναι τα πραγματικά δεδομένα που λένε ότι τα εμβόλια προστατεύουν σε σημαντικό ποσοστό από τη βαριά νόσηση και το θάνατο. Οι δε παρενέργειές τους είναι απειροελάχιστες μπροστά στα οφέλη που αποκομίζουμε. Και αυτό είναι μια πραγματικότητα που επιβεβαιώνεται παγκοσμίως. Οι εργαζόμενοι στην υγεία δεν μπορούν να πάρουν διαζύγιο με την επιστημονική αλήθεια. Όπως δεν θα ξαναγυρίσουμε στην εποχή που οι γιατροί έβαζαν βδέλλες να ρουφάνε το αίμα του ασθενούς, έτσι δεν μπορούμε να προσχωρήσουμε στο σκοταδιστικό και οπισθοδρομικό ρεύμα του αντιεμβολιασμού.

Οι υγειονομικοί οφείλαμε να εμβολιαστούμε, παρά το γεγονός ότι ο εμβολιασμός χρησιμοποιήθηκε εργαλειακά από την κυβέρνηση για να αναδείξει ένα βολικό και χρήσιμο ηλίθιο αντίπαλο ώστε να αποσείσει τις δικές της ευθύνες. Στο γεγονός ότι δεν έγινε καμμιά ουσιαστική καμπάνια ενημέρωσης στο γενικό πληθυσμό, προστέθηκε ο Τσιτσιπάς που αφού μας προέτρεψε να μείνουμε σπίτι, πάρταρε στο Ντουμπάι και προέκυψε αρνητής των εμβολίων, προστέθηκε η μηντιακή ανακωχή με τους αντεμβολιαστές, η δράση εκκλησιαστικών παραγόντων, η ανοχή και το κλείσιμο του ματιού στην ακροδεξιά (βλέπε και τον νέο υπουργό υγείας), και η αντιεμβολιαστική δράση των κυκλωμάτων της παραδοσιακής θρησκόληπτης Δεξιάς, ιδιαίτερα ισχυρή μέσα στο νοσηλευτικό πληθυσμό.

Οι υγειονομικοί οφείλαμε να εμβολιαστούμε γιατί το ΕΜΕΙΣ πρέπει να μπαίνει πάνω από το ΕΓΩ. Το ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ και όχι το ΑΤΟΜΙΚΟ οφείλει να μας καθορίζει. Οφείλουμε να σεβόμαστε τη βούληση της ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ και όχι να ανάγουμε τις «ιδιαιτερότητες» μιας μειοψηφίας σε παντιέρα που καταλήγει να στιγματίζει έναν ολόκληρο κλάδο.

Τα συνδικάτα των υγειονομικών, τα σωματεία, οι ενώσεις, οι ομοσπονδίες όφειλαν να καλέσουν πειστικά και ζωηρά στον καθολικό εμβολιασμό των μελών τους. Δεν γίνεται να «ξεχνιέται» και να τίθεται σε δεύτερη μοίρα η διεκδίκηση για καθολική πρόσβαση και άρση της πατέντας των εμβολίων και να μονοπωλεί τον αγώνα η εναντίωση στην υποχρεωτικότητα.  Δεν επιτρέπεται να κλείνουν το μάτι στον αντιεμβολιασμό, να πετάνε την μπάλα στην εξέδρα, να παίζουν το παιχνίδι της υποχρεωτικότητας που διευθύνεται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Για να έχουμε την αξιοπιστία και το ηθικό κύρος μπροστά στην κοινωνία να σταθούμε ενάντια στην κυβέρνηση που επιχειρεί να απαξιώσει τη Δημόσια Υγεία και το ΕΣΥ, πρέπει να της στερήσουμε τη δυνατότητα να ρίξει (και πάλι) το φταίξιμο στην ατομική ευθύνη. Και αυτή τη φορά όχι απλώς στον πολίτη που δεν τηρούσε τα μέτρα, αλλά στον υγειονομικό που δεν εμβολιάστηκε.

Οι υγειονομικοί οφείλαμε να εμβολιαστούμε.

Όχι επειδή η κυβέρνηση απειλεί με αναστολή. Όχι μόνο επειδή κανείς δεν πρέπει να λιποτακτήσει από τη μάχη. Όχι απλώς επειδή μας το λέει η επιστήμη.

Οφείλαμε να εμβολιαστούμε επειδή είναι κοινωνική μας υποχρέωση. Επειδή έτσι μεταφράζουμε σήμερα, στην πολύ συγκεκριμένη συγκυρία, τον όρκο του Ιπποκράτη. Επειδή η δημόσια υγεία είναι ευθύνη απέναντι στην κοινωνία. Δεν είναι άθροισμα προσωπικών επιλογών, όσο κι αν η κυβέρνηση πασχίζει από την αρχή της πανδημίας να φορτώσει τα πάντα στην ατομική ευθύνη. Δεν νοείται υγειονομικός που βάζει τον αδικαιολόγητο φόβο του, το θρησκευτικό του παραλογισμό, ή τη συνωμοσιολογική του θεωρία, πάνω από το κοινωνικό καλό.

Ορισμένες φορές στη ζωή χρειάζεται να γινόμαστε δυσάρεστοι. Ορισμένες επίσης φορές πρέπει να μιλάμε περισσότερο πολιτικά και κοινωνικά, και λιγότερο συνδικαλιστικά. Με γνώμονα το καθήκον μας απέναντι στην κοινωνία και στους ασθενείς και όχι σκέτα την εκπροσώπηση όλων – μα όλων – των συναδέλφων.

Δημήτρης Ζιαζιάς, πρόεδρος Ε.Ι.Ν.Α, μέλος Δ.Σ Ιατρικού Συλλόγου Πάτρας

Στέλιος Τσόχατζης, αντιπρόεδρος Ε.Ι.Ν.Α, μέλος Γ.Σ ΟΕΝΓΕ, μέλος Δ.Σ Ιατρικού Συλλόγου Πάτρας