Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς αν η εκεχειρία μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων θα παραταθεί πέραν της αρχικής λήξης της ή αν θα διαρκέσει μόνο μέχρι τότε.

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που φαίνεται να ενθαρρύνουν την επανάληψη της ισραηλινής επίθεσης. Πολλοί έχουν επισημάνει ότι ο Νετανιάχου έχει και προσωπικό συμφέρον να παρατείνει τη σύγκρουση προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία ως ηγέτης σε καιρό πολέμου και να αποφύγει έτσι την καταδίκη του για κατηγορίες διαφθοράς. Αυτό δεν είναι άσχετο, αλλά, σε κάθε περίπτωση είναι ένας δευτερεύων παράγοντας. Δεν πιστεύω ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός μπορεί να σύρει ολόκληρη τη χώρα σε έναν πόλεμο ενάντια στη θέλησή της, σε μια προφανή προσπάθεια να σώσει το πολιτικό του τομάρι. Και ακόμη και αν το έκανε, απλώς αναβάλλει την ημέρα της κρίσης και του δίνει λίγο χρόνο για να κλείσει μια συμφωνία που θα τον οδηγήσει στην αποφυγή της ποινής φυλάκισης. Επιπλέον, η διαχείριση του πολέμου από τον ίδιο επιβαρύνει σοβαρά τον κυβερνητικό συνασπισμό, καθώς αναγκάστηκε να κάνει συμβιβασμούς με πολιτικούς αντιπάλους και να συνάψει συμφωνίες με τους Παλαιστίνιους, οι οποίες διαφορετικά δεν θα ήταν απαραίτητες.

Αντίθετα, είναι ολόκληρη η πολιτική και στρατιωτική-κατασκοπευτική ηγεσία του Ισραήλ που έχει το μεγαλύτερο συμφέρον να συνεχιστεί ο πόλεμος. Είναι συλλογικά και ατομικά υπεύθυνοι για την πανωλεθρία της 7ης Οκτωβρίου, την πιο καταστροφική στρατιωτική αποτυχία στην (ομολογουμένως σύντομη) ιστορία του Ισραήλ. Από εκείνη την ημερομηνία και παρά την πιο εντατική εκστρατεία βομβαρδισμών στην ιστορία της Μέσης Ανατολής εναντίον ενός αρκετά κατώτερου αντιπάλου που δεν διαθέτει ούτε ένα αεροπλάνο, άρμα, αντιαεροπορική συστοιχία ή APC, ο ισραηλινός στρατός απέτυχε να πετύχει οτιδήποτε στρατιωτικά σημαντικό – εκτός αν κάποιος θεωρεί την ύψωση μιας σημαίας πάνω από ένα νοσοκομείο και 10.000 memes για τούνελ το μεγαλύτερο επίτευγμα στο πεδίο της μάχης μετά τη σοβιετική νίκη στο Κουρσκ.

Ο αρχικός στρατηγικός στόχος του Ισραήλ ήταν να εκδιώξει τον παλαιστινιακό πληθυσμό της Λωρίδας της Γάζας στην έρημο του Σινά. Παρά την ενθουσιώδη και ενεργητική υποστήριξη των ΗΠΑ σε αυτή την άσκηση εθνοκάθαρσης, ιδίως από τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, η πρωτοβουλία σταμάτησε εν τη γενέσει της από την αραβική αντίθεση και την αποφασιστικότητα των Παλαιστινίων. Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ ορκίστηκαν επίσης να εξαλείψουν τη Χαμάς εκ βάθρων, τόσο ως στρατιωτική δύναμη όσο και ως πολιτικό κίνημα, και επέμειναν από κοινού ότι δεν θα υπήρχε εκεχειρία μέχρι να επιτευχθεί αυτό. Επίσης, διακήρυξαν επανειλημμένα ότι μόνο η στρατιωτική πίεση και όχι οι διαπραγματεύσεις θα είχαν ως αποτέλεσμα την ανάκτηση των αιχμαλώτων τους. Ένα μήνα αργότερα, διαπραγματεύτηκαν και σύναψαν συμφωνία με τον αρχιτέκτονα των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου, Yahya Sinwar, τόσο για την ανταλλαγή αιχμαλώτων όσο και για την εκεχειρία, και με όρους που αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό εκείνους που πρότεινε η Χαμάς πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Οι ισραηλινοί ηγέτες και οι χορηγοί τους στις ΗΠΑ έχουν την τάση να πιστεύουν ότι όταν η βία αποτυγχάνει να επιτύχει έναν στόχο, η λύση είναι ακόμη μεγαλύτερη βία, και αυτό αποτελεί ένα πρόσθετο κίνητρο γι’ αυτούς να επαναλάβουν τις εχθροπραξίες.

Μεταξύ αυτών υπάρχουν δυνάμεις εντός του ισραηλινού κυβερνητικού συνασπισμού, που δεν περιορίζονται μόνο στους Σμότριτς και Μπεν-Γβιρ, οι οποίες βλέπουν την τρέχουσα κρίση ως ευκαιρία: να διεκδικήσουν τη Λωρίδα της Γάζας για εποικισμό, να εντείνουν τον εποικισμό και την εθνοκάθαρση της Δυτικής Όχθης, να στερήσουν περαιτέρω δικαιώματα στους Παλαιστίνιους πολίτες του Ισραήλ και τελικά να κάνουν πραγματικότητα το Μεγάλο Ισραήλ. Άλλοι στην ηγεσία πιστεύουν ότι αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για μια περιφερειακή σύγκρουση και είναι πεπεισμένοι ότι αν παίξουν σωστά τα χαρτιά τους, μπορούν να παρασύρουν τις ΗΠΑ σε μια άμεση αντιπαράθεση με τον Λίβανο και ίσως ακόμη και με το Ιράν.

Υπάρχουν όμως και άλλοι και ίσως πιο επιτακτικοί λόγοι για μια παράταση. Η συμφωνία εκεχειρίας έχει δομηθεί έτσι ώστε να επιτρέπει και να ενθαρρύνει περαιτέρω ανταλλαγές αιχμαλώτων, οι οποίες μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο αν τα όπλα παραμείνουν σιωπηλά. Μέχρι στιγμής, οι Παλαιστίνιοι απελευθερώνουν μόνο Ισραηλινές και γυναίκες με διπλή υπηκοότητα και ανήλικους. Αυτό συμφωνήθηκε προκειμένου να διασκεδαστούν οι ισραηλινές ανησυχίες ότι οι ΗΠΑ θα έδιναν προτεραιότητα στην απελευθέρωση των δικών τους πολιτών και στη συνέχεια θα εγκατέλειπαν τις διαπραγματεύσεις, και για να ενισχυθεί το κύρος του Νετανιάχου στο ισραηλινό κοινό. Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης, οι οποίες λειτούργησαν ως εταίροι του Ισραήλ σε αυτόν τον πόλεμο, έχουν έτσι ένα πραγματικό κίνητρο να παρατείνουν την εκεχειρία, και αναμένεται να γνωστοποιήσουν αυτή την προτίμηση στο Ισραήλ.

Στο εσωτερικό του Ισραήλ το ισραηλινό κοινό, το οποίο έχει σαφείς αναμνήσεις από την ανταλλαγή κρατουμένων του Σαλίτ το 2011, είχε μια επιπλέον απόδειξη ότι ούτε ένας αιχμάλωτος δεν ανακτήθηκε λόγω στρατιωτικής πίεσης, ενώ δεκάδες πέτυχαν την ελευθερία τους μέσω διαπραγματεύσεων. Και το Κατάρ και η Αίγυπτος έχουν αποδείξει τα διαπιστευτήριά τους ως διαμεσολαβητές που είναι σε θέση να προσφέρουν. Σύμφωνα με πληροφορίες, προτείνουν ήδη μια περαιτέρω παράταση 5-6 ημερών της παρούσας συμφωνίας. Η δημόσια πίεση προς την κυβέρνηση για τη συνέχιση της εκεχειρίας θα μπορούσε επομένως να είναι σημαντική και να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.

Παρά τις στρατιωτικές αποτυχίες του Ισραήλ, είναι επίσης γεγονός ότι αν συνεχίσει τις επιχειρήσεις του, οι πιο δύσκολες προκλήσεις βρίσκονται μπροστά του και όχι πίσω του. Γνωρίζοντας τα όριά του ως πολεμική δύναμη, μπορεί να επιλέξει να μειώσει τις απώλειές του και να ικανοποιηθεί από τα συγκλονιστικά επίπεδα θανάτου και καταστροφής που προκλήθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας.

Με τον Μπλίνκεν σε μεγάλο βαθμό παραγκωνισμένο στην Ουάσιγκτον, η ατζέντα των ΗΠΑ φαίνεται να κυριαρχείται όλο και περισσότερο από τις ανησυχίες για τις περιφερειακές συγκρούσεις. Η επανάληψη των εχθροπραξιών καθιστά την περαιτέρω κλιμάκωση αυτή σχεδόν βέβαιη. Η εμπιστοσύνη των ΗΠΑ στην ικανότητα του Ισραήλ να πολεμήσει έναν πόλεμο σε δύο μέτωπα και ενδεχομένως σε τρία μέτωπα είναι ανύπαρκτη, όπως και η όρεξη της Ουάσινγκτον για έναν ακόμη αμερικανικό πόλεμο στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια μάλιστα ενός έτους προεδρικών εκλογών. Η ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα (και οι αυξανόμενες τιμές των ασφαλίστρων), οι επιθέσεις στις αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ και τη Συρία και το φάσμα της αντιπαράθεσης με το Ιράν, ακόμη και αν είναι απίθανο, αποτελούν πρόσθετες ανησυχίες. Τα φιλικά καθεστώτα των ΗΠΑ στην περιοχή φαίνονται σε μεγάλο βαθμό ασφαλή, αλλά απειλές για τη σταθερότητά τους θα μπορούσαν να εμφανιστούν ξαφνικά. Ενώ οι άνευ προηγουμένου διαδηλώσεις ενάντια στη συνενοχή του Μπάιντεν στα πεδία θανάτου της Γάζας και η πιθανότητα οι ψηφοφόροι των Δημοκρατικών να μείνουν αηδιασμένοι εκτός των εκλογών του 2024, είναι ένας παράγοντας, ο Μπάιντεν φαίνεται εντελώς αδιάφορος και αποφασισμένος να παραμείνει στην πορεία που έχει χαραχθεί, παρά το πολιτικό κόστος. Σε κάθε περίπτωση, και ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες οι αμερικανικές εκλογές κρίνονται από τα δολάρια και όχι από τους ψηφοφόρους – από τους οποίους οι μισοί περίπου συνήθως δεν ψηφίζουν στις προεδρικές εκλογές ούτως ή άλλως.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι πιο ευαίσθητες στην κοινή γνώμη και στις εκλογικές συνέπειες, και ορισμένες από αυτές έχουν αρχίσει να υποστηρίζουν λιγότερες ή και καθόλου περαιτέρω μαζικές δολοφονίες στη Γάζα. Τα αραβικά κράτη, και άλλοι εταίροι των ΗΠΑ παγκοσμίως, θα προτιμούσαν αυτό να έχει τελειώσει χθες.

Γνωρίζοντας ότι το Ισραήλ εργαλειοποιούσε τις εκεχειρίες κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Βηρυτού το 1982 για να προχωρήσει στρατιωτικά, αρχικά πίστευα ότι η εκεχειρία ήταν απίθανο να διαρκέσει περισσότερο από λίγες ώρες. Αλλά οι συνθήκες το 2023 είναι ριζικά διαφορετικές. Ενώ είναι αλήθεια ότι η επιθυμία του Ισραήλ για εκδίκηση φαίνεται ακόρεστη, τα ασυμβίβαστα σκληρά λόγια που προέρχονται από τον υπουργό Άμυνας Gallant και άλλους μπορεί να αποδειχθούν κάλυψη για την αποδοχή παράτασης της εκεχειρίας με το πρόσχημα ότι οι ισραηλινές απειλές την κατέστησαν δυνατή.

Η ικανότητα της Χαμάς να παραμείνει ανέπαφηΗ ικανότητα της Χαμάς να παραμείνει ανέπαφη και η αδυναμία του Ισραήλ να την νικήσει, καθιστά την παράταση της εκεχειρίας και περισσότερο και λιγότερο πιθανή. και η αδυναμία του Ισραήλ να την νικήσει, καθιστά την παράταση της εκεχειρίας και περισσότερο και λιγότερο πιθανή. Και πάλι, μπορεί κανείς σε αυτό το στάδιο να κάνει μόνο εικασίες, αλλά υποψιάζομαι ότι θα υπάρξει προσωρινή παράταση, το Ισραήλ θα εξαπολύσει κάποια στιγμή μια τελική, λυσσαλέα επίθεση, και η αποτυχία της μπορεί να αποδειχθεί το σημείο όπου το τέλος έρχεται στον ορίζοντα.

Πηγή: Substack

Μετάφραση: antapocrisis

 Το άρθρο που ακολουθεί—χωρίς να παίρνει φιλική προς τους Παλαιστίνιους θέση—στέκεται στην ανθρωπιστική καταστροφή και στις σφαγές που πραγματοποιεί το Ισραήλ επαναλαμβάνοντας ακριβώς την ίδια τακτική που ακολούθησε κατά την εισβολή του στο Λίβανο το 1982. Με διεξοδική ανάλυση των περιστατικών του 1982, επιχειρηματολογεί ότι η τακτική αυτή προκαλεί καταστροφές χωρίς να δίνει διέξοδο και στη βάση αυτή ζητά την αλλαγή του υποδείγματος αντιμετώπισης των Παλαιστινίων από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.

«Βίβα, βίβα Παλαιστίνα»: Μεγαλειώδης διαδήλωση στο Βερολίνο στις 5 Νοεμβρίου.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο πλέον κατεστημένο περιοδικό της Δύσης για διπλωματικά θέματα (σύνδεσμος χωρίς paywall εδώ) και το γεγονός αυτό από μόνο του λέει πολλά για την πίεση που δέχονται οι κυρίαρχες πολιτικές ελίτ της Δύσης. Τεράστιες διαδηλώσεις σε πόλεις όπως το Βερολίνο και το Λονδίνο αυτή τη φορά ταιριάζουν το βήμα τους με μεγάλες κινητοποιήσεις σε αμερικανικές πόλεις όπως το Σαν Φρανσίσκο κατά των γενοκτονικών πολιτικών του σιωνιστικού κράτους.

Η εντυπωσιακή διαδήλωση της 5ης Νοεμβρίου στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ

Η απαξίωση της αμερικανικής διπλωματίας και η ανοικτή περιφρόνηση με την οποία αντιμετωπίζονται πλέον οι θέσεις της Αμερικανικής κυβέρνησης διεθνώς, πράγμα που έχει σοβαρότατο αντίκτυπο στις προσπάθειές τους να περάσουν τις θέσεις της, οδήγησαν σε πρωτοφανές κείμενο διαμαρτυρίας πολλές δεκάδες Αμερικανούς διπλωμάτες, οι οποίοι κατηγορούν την κυβέρνηση Μπάιντεν ότι διασπείρει παραπληροφόρηση και καλύπτει τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει το Ισραήλ. Η κίνηση αυτή επεκτάθηκε σε πάνω από 40 κυβερνητικές υπηρεσίες με υπογραφές αρκετών εκατοντάδων αξιωματούχων κατά τους New York Times. Κατά το Time, ένας αξιωματούχος διορισμένος από τον Μπάιντεν σε πολιτικά νευραλγική θέση που βοήθησε στην «οργάνωση» ενός από τα ανοικτά γράμματα που κυκλοφορούν και που έχει συγκεντρώσει υπογραφές 650 στελεχών του ομοσπονδιακού μηχανισμού είπε ότι: «Γι’ αυτό οι άνθρωποι χρησιμοποιούν όλα τα είδη των τηλεγραφημάτων διαφωνίας και των ανοικτών επιστολών. Επειδή έχουμε ήδη περάσει από τα κανάλια της προσπάθειας να το κάνουμε εσωτερικά.»

Οι προειδοποιήσεις δεκάδων αμερικανών διπλωματών προς την κυβέρνηση του ανοιακού Μπάιντεν για τις συνέπειες της παροχής ‘δελτίου ελευθέρας’ στο Ισραήλ όσο αφορά την απήχηση των ΗΠΑ διεθνώς—σε συνδυασμό με τις μεγάλες κινητοποιήσεις—είναι που, κατά τη γνώμη μου, οδήγησαν την καθηγήτρια Sarah Parkinson στη συγγραφή του παρόντος άρθρου. Το γεγονός ότι το ‘έγκριτο’ Foreign Affairs επέλεξε να το δημοσιεύσει, πάλι κατά τη γνώμη μου, αντανακλά την ανησυχία του βαθέως διπλωματικού μηχανισμού των ΗΠΑ για τις συνέπειες της τυχοδιωκτικής εξωτερικής πολιτικής που ακολουθείται κάτω από το δίδυμο Μπλίνκεν-Νούλαντ που ηγούνται του State Department.

Ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ εγκαινιάζει στις 5 Νοεμβρίου τη νέα στολή
των αμερικανών διπλωματών στο εξωτερικό κατά την επίσκεψή του
πριν από λίγο καιρό στο υπό αμερικανική κατοχή Ιράκ

Η σημαντικότερη κίνηση προσωπικής ‘αντίστασης’ μέσα στον κυβερνητικό μηχανισμό των ΗΠΑ μέχρι στιγμής υπήρξε η παραίτηση του Josh Paul. Στις 26 Οκτωβρίου, διαβάζουμε σε συνέντευξη που του πήρε η VOA: «Ο Josh Paul, ο οποίος μέχρι την περασμένη εβδομάδα ήταν διευθυντής κοινοβουλευτικών και δημόσιων υποθέσεων στο γραφείο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που χειρίζεται τις μεταφορές όπλων και τη βοήθεια ασφαλείας σε ξένες κυβερνήσεις, παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις πολιτικές που, όπως είπε, ισοδυναμούν με πράσινο φως για τα ισραηλινά αντίποινα, ανεξάρτητα από το τίμημα στους αμάχους.»

Επιπλέον, στο θέμα της άκριτης υποστήριξης του Ισραήλ στις πολιτικές γενοκτονίας που ακολουθεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν παρατηρείται σημαντικό ρήγμα στη βάση του Δημοκρατικού κόμματος, με δεκάδες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ‘προοδευτικής’ κατεύθυνσης, οι οποίες αποδέχονται την πολιτική της αμερικανικής κυβέρνησης στο Ουκρανικό, τώρα να αποστασιοποιούνται.

Αυτό αντανακλάται και στις σφυγμομετρήσεις για τις επερχόμενες εκλογές στις ΗΠΑ, όπου παρουσιάζεται πρόβλημα στην διάθεση ψήφισης των Δημοκρατικών από κάποιους παραδοσιακούς ‘προοδευτικούς’ ψηφοφόρους τους. Ειδικότερα, στην τελευταία δημοσκόπηση του NBC News (19 Νοεμβρίου) με τίτλο: «Δημοσκόπηση: Το κύρος του Μπάιντεν χτυπά νέα χαμηλά εν μέσω του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς» και υπότιτλο: «Οι νέοι ψηφοφόροι απομακρύνονται από τον Μπάιντεν, βοηθώντας τον Τραμπ να αποκτήσει για πρώτη φορά ένα μικρό προβάδισμα σε δημοσκόπηση του NBC News (19 Νοεμβρίου), αν και η διαφορά είναι εντός του περιθωρίου λάθους» μαθαίνουμε ότι «η φθορά για τον Μπάιντεν είναι πιο έντονη μεταξύ των Δημοκρατικών, η πλειοψηφία των οποίων πιστεύει ότι το Ισραήλ έχει προχωρήσει πολύ μακριά στη στρατιωτική του δράση στη Γάζα, και μεταξύ των ψηφοφόρων ηλικίας 18 έως 34 ετών, με το 70% αυτών να αποδοκιμάζει τους χειρισμούς του Μπάιντεν στον πόλεμο».

Αντιγράφω από το ρεπορτάζ του NBC News:

«Ο Τζο Μπάιντεν βρίσκεται σε ένα μοναδικά χαμηλό σημείο της προεδρίας του και ένα σημαντικό μέρος αυτής της κατάστασης, ιδίως εντός του συνασπισμού Μπάιντεν, οφείλεται στο πώς βλέπουν οι Αμερικανοί τις ενέργειές του στην εξωτερική πολιτική”, δήλωσε ο δημοσκόπος των Δημοκρατικών Jeff Horwitt της Hart Research Associates, ο οποίος διεξήγαγε την έρευνα αυτή μαζί με τον δημοσκόπο των Ρεπουμπλικανών Bill McInturff της Public Opinion Strategies.

» Ο McInturff δήλωσε ότι δεν μπορεί να θυμηθεί άλλη φορά που εξωτερικές υποθέσεις που δεν περιλάμβαναν εμπλοκή αμερικανικών στρατευμάτων να μεταμορφώνουν το αμερικανικό πολιτικό τοπίο.”Αυτή η δημοσκόπηση είναι εκπληκτική, και είναι εκπληκτική λόγω του αντίκτυπου που έχει ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς στον Μπάιντεν”, είπε. η διάβρωση για τον Μπάιντεν είναι πιο έντονη μεταξύ των Δημοκρατικών, η πλειοψηφία των οποίων πιστεύει ότι το Ισραήλ έχει προχωρήσει πολύ μακριά στη στρατιωτική του δράση στη Γάζα, και μεταξύ των ψηφοφόρων ηλικίας 18 έως 34 ετών, με ένα επιβλητικό 70% αυτών να αποδοκιμάζει τους χειρισμούς του Μπάιντεν στον πόλεμο».

Το ενδιαφέρον βέβαια είναι ότι οι Ρεπουμπλικάνοι σύσσωμοι υποστηρίζουν την εθνοκάθαρση που πραγματοποιεί το Ισραήλ και επομένως, για αυτούς το θέμα δεν δημιουργεί πρόβλημα συνοχής ούτε θα έχει αντίκτυπο στις επερχόμενες εκλογές (αντίθετα ακριβώς από το Ουκρανικό).

Διαδήλωση υπέρ της Παλαιστίνης, Λονδίνο, 11 Νοεμβρίου.
Κατά το καθεστωτικό Sky News πολλές εκατοντάδες χιλιάδες λαού
πλημμύρισαν τους μεγαλύτερους δρόμους του Λονδίνου
σε μήκος πολλών μιλίων. Δείτε τις εντυπωσιακές εικόνες.

Αλλά ας προχωρήσουμε στο άρθρο της Sarah Parkinskon. Να προσθέσω εδώ ότι οι περισσότερες φωτογραφίες και όλα τα βίντεο είναι από τρίτες πηγές.

Τα φαντάσματα του Λιβάνου

Για να προβλέψουμε τι πρόκειται να συμβεί στη Γάζα, ας κοιτάξουμε πίσω στα γεγονότα της ισραηλινής εισβολής του 1982

Φάλαγγα ισραηλινών στρατευμάτων περνάει μέσα από χωριό
στην κοιλάδα Beqaa, Λίβανος, Ιούνιος 1982, Bryn Colton / Getty Images

Οι άνθρωποι το αποκαλούν τώρα Mukhayyam al-Shuhada: το στρατόπεδο των μαρτύρων. Ανάμεσα σε γραφικούς λόφους και οπωρώνες εσπεριδοειδών κοντά στα ισραηλινά σύνορα, ο προσφυγικός οικισμός φιλοξενούσε έναν εκτεταμένο μηχανισμό κοινωνικών υπηρεσιών, πολιτικής υποστήριξης καθώς και στρατολόγησης μαχητών που δημιουργήθηκε από παλαιστινιακές οργανώσεις. Έτσι, όταν ξεκίνησε η εισβολή, ο καταυλισμός ήταν ψηλά στη λίστα του Ισραήλ. Αρχικά, παραστρατιωτικές δυνάμεις που υποστηρίζονταν από το Ισραήλ περικύκλωσαν την κοινότητα, παγιδεύοντας τους πολίτες στο εσωτερικό της. Στη συνέχεια, δύο δωδεκάδες τανκς των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) έφτασαν. Σύμφωνα με μάρτυρες, τα τανκς των IDF βομβάρδισαν τα κλιμακοστάσια των κτιρίων -συχνά το πιο αδύναμο σημείο μιας κατασκευής- για να καταστρέψουν τις οδούς διαφυγής και να διεισδύσουν στα υπόγεια καταφύγια. Τον βομβαρδισμό αυτό ακολούθησε έντονος αεροπορικός βομβαρδισμός. Μια βόμβα έπληξε ένα κοινοτικό κέντρο- από τους 96 πολίτες που βρίσκονταν εκεί, μόνο δύο επέζησαν. Οι Παλαιστίνιοι πολιτοφύλακες στον καταυλισμό άντεξαν για τρεισήμισι ημέρες. Τελικά, οι IDF χρησιμοποίησαν και λευκό φώσφορο για να τους υποτάξουν. Οι επιζώντες λένε ότι θυμούνται τα θολά ίχνη που άφηνε το χημικό στον αέρα – μαζί με τα μαύρα, σαν κρατήρες, εγκαύματα που άφηνε στο δέρμα των ανθρώπων. Σύμφωνα με τους ηγέτες της κοινότητας, στη μάχη σκοτώθηκαν περίπου 2.600 από τους 16.000 κατοίκους του στρατοπέδου. [ΣΗΜ. Φυσικά δεν ήταν μάχη, σύμφωνα με την περιγραφή της συγγραφέως, αλλά σφαγή].

Αυτή η επίθεση θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια σκηνή από τον τρέχοντα πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, όπου οι IDF έχουν χρησιμοποιήσει άρματα μάχης, αεροπορικές επιδρομές και (σύμφωνα με ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων) λευκό φώσφορο στις επιθέσεις τους σε παλαιστινιακές πόλεις και προσφυγικούς καταυλισμούς. Όμως, στην πραγματικότητα η μάχη αυτή προέκυψε κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης που συνέβη πριν από 41 χρόνια. Η επίθεση στο Burj al-Shamali, την επίσημη ονομασία του καταυλισμού των Μαρτύρων, ήταν μία από τις πρώτες αστικές μάχες κατά την εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο το 1982. Ο πόλεμος ξεκίνησε αφού μια περιθωριακή παλαιστινιακή ομάδα προσπάθησε να δολοφονήσει τον πρεσβευτή του Ισραήλ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο άμεσος στόχος της εισβολής ήταν η εξάλειψη της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης [ΣΗΜ. το PLO], των αντάρτικων ομάδων της (μεταξύ των οποίων η Φατάχ και το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης) και άλλων παλαιστινιακών μαχητικών ομάδων. Αλλά οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι είχαν και άλλες φιλοδοξίες. Καθώς στόχευαν τις παλαιστινιακές στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές στο νότιο Λίβανο, οι Ισραηλινοί ηγέτες ήλπιζαν να δημιουργήσουν μια νεκρή ζώνη κατά μήκος των ισραηλινο-λιβανέζικων συνόρων, να τερματίσουν την παρουσία της Συρίας στο Λίβανο και να εγκαταστήσουν μια φιλική, δεξιά χριστιανική κυβέρνηση στη Βηρυτό.

Οι ομοιότητες μεταξύ της εισβολής του Ισραήλ στο Λίβανο και των επιχειρήσεών του στη Γάζα δεν περιορίζονται μόνο στην επιλογή της τακτικής. Τότε, όπως και τώρα, η εισβολή ξεκίνησε μετά από μια σοκαριστική παλαιστινιακή επίθεση. Τότε, όπως και τώρα, οι φανατικοί ηγέτες του Ισραήλ επέλεξαν μια μαξιμαλιστική απάντηση. Τότε, όπως και τώρα, το μεγαλύτερο μέρος των μαχών έλαβε χώρα σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, με τους μαχητές να βρίσκονται συχνά ανάμεσα σε αμάχους. Και τότε, όπως και τώρα, οι IDF χρησιμοποίησαν δυσανάλογη βία.

Αυτός ο παραλληλισμός δεν είναι ενθαρρυντικός. Αν ο Λίβανος αποτελεί οδηγό, ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα θα έχει άσχημη κατάληξη τόσο για τους Παλαιστίνιους όσο και για τους Ισραηλινούς. Παρά τη στρατιωτική του υπεροχή, το Ισραήλ δεν κατάφερε ποτέ να εξαλείψει την PLO. Αντίθετα, τα κύρια επιτεύγματα των IDF ήταν να σκοτώσουν δεκάδες χιλιάδες πολίτες, να κατακερματίσουν παλαιστινιακές ομάδες σε μικρότερους πυρήνες που στη συνέχεια επί πολλά έτη διεξήγαγαν επιχειρήσεις hit-and-run, να εμπνεύσουν την άνοδο ενός νέου λιβανέζικου μαχητικού κόμματος, της Χεζμπολάχ, και να χάσουν πάνω από 1.000 δικούς τους πολίτες [ΣΗΜ. στρατιώτες] σε μια κατοχή που διήρκεσε μέχρι το 2000. Πρόκειται για ένα μοτίβο που ήδη επαναλαμβάνεται. Μέχρι τις 12 Νοεμβρίου, όταν η επίθεση των IDF έκοψε την επικοινωνία με πολλά νοσοκομεία της Γάζας, τουλάχιστον 11.000 Παλαιστίνιοι πολίτες είχαν πεθάνει εξαιτίας των μαχών, ένας αριθμός που θα συνεχίσει να αυξάνεται. Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου σκότωσε περίπου 1.200 Ισραηλινούς, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν άμαχοι, και η Χαμάς έχει ισχυριστεί ότι ορισμένοι από τους 240 Ισραηλινούς ομήρους που είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια της εισβολής έχασαν τη ζωή τους σε βομβαρδισμούς των IDF. Ο ισραηλινός στρατός έχει χάσει επίσης τουλάχιστον 39 στρατιώτες στη Γάζα.

Ισραηλινοί στρατιώτες έξω από το νοσοκομείο Al–Shifa,
18 Νοεμβρίου 2023, φωτογραφία από το Al Jazeera

Και όταν όλα τελειώσουν, είναι απίθανο το Ισραήλ να έχει εξουδετερώσει τη Χαμάς ή την Ισλαμική Τζιχάντ. Μπορεί να τις αποδυναμώσει σημαντικά, όπως έκαναν οι IDF στην PLO και σε πολλές αντάρτικες παρατάξεις το 1982. Αλλά οι ομάδες θα αναδιαμορφωθούν και άλλες οργανώσεις θα αναδυθούν για να καλύψουν οποιοδήποτε κενό – όπως ακριβώς έκαναν οι ισλαμιστικές ομάδες στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Αντίθετα, αυτό που θα ανακαλύψουν οι Ισραηλινοί ιθύνοντες είναι κάτι που θα έπρεπε να έχουν ήδη καταλάβει και που οι περιφερειακοί εμπειρογνώμονες γνωρίζουν εδώ και χρόνια: δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.

[ΣΗΜ. Υπάρχει μια σημαντική διαφορά όμως: Το Ισραήλ στον Λίβανο επεδίωξε μεν να απομακρύνει τους Παλαιστίνιους από τα σύνορά του, αλλά τα εκάστοτε διαμορφωνόμενα σύνορα ήταν ρευστά και οι χριστιανικές (φασιστικές) πολιτοφυλακές που χρησιμοποιούσε εκεί ήταν αναξιόπιστες. Αυτό που επιχειρεί τώρα είναι την εκδίωξη ολόκληρου του Παλαιστινιακού πληθυσμού από τη Γάζα και τη μεταφορά του στην Αίγυπτο. Αν το επιτύχει αυτό, τότε απλά θα φυλάει τα σύνορά του ώστε αυτοί να μην επιστρέψουν. Η αναλογία είναι κοντύτερα στα γεγονότα του 1947-1948 (Νάκμπα), όπου 750,000-900,000 Παλαιστίνιοι μετακινήθηκαν με τη βία από τα χωριά τους ώστε να δημιουργηθεί ‘ζωτικός χώρος’ (για να θυμηθούμε μια αγαπημένη έκφραση του Χίτλερ) για το νεοσχηματισμένο κράτος. Όμως, άλλο είναι να μετακινήσεις 700 με 900 χιλιάδες κόσμο και άλλο είναι να μετακινήσεις 2,3 εκατομμύρια. Επίσης, το 1947 δεν υπήρχαν ένοπλες αντιστάσεις στις σιωνιστικές πολιτοφυλακές που έκαναν τις σφαγές. Και τελειώνοντας, να θυμηθούμε τη συνέντευξη του Λαβρόφ στις 16 Νοεμβρίου όπου είπε ότι αν οι Παλαιστίνιοι εκδιωχθούν από τη Γάζα, τότε ο πόλεμος θα γενικευτεί σε όλη την περιοχή άμεσα—πράγμα που, όπως είπε, δεν θα συμβεί στην περίπτωση που δεν επιδιωχθεί από το Ισραήλ μια παρόμοια μετακίνηση.]

*          *          *

ΤΟ ΒΙΕΤΝΑΜ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

Οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες ζούσαν στο Λίβανο από το 1948, όταν πάνω από 700.000 Παλαιστίνιοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη γη τους από σιωνιστικές παραστρατιωτικές ομάδες που εργάζονταν για να εκδιώξουν τους Άραβες από το έδαφος που θα γινόταν το Ισραήλ. Μεταξύ 100.000 και 130.000 από αυτούς τους πρόσφυγες κατέφυγαν στον Λίβανο. Εκεί, οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι εγκαταστάθηκαν—προσωρινά, όπως νόμιζαν—σε λιβανέζικες παραθαλάσσιες πόλεις. Οι φτωχότεροι από αυτούς πήγαν σε προσφυγικούς καταυλισμούς. Οι νόμοι εμπόδιζαν τους Παλαιστίνιους να κατέχουν ιδιοκτησία, να εργάζονται σε 72 διαφορετικά επαγγέλματα ή να πολιτογραφούνται, υποβιβάζοντας πολλούς στη μόνιμη φτώχεια και στο καθεστώς πολιτών δεύτερης κατηγορίας.

Το 1969, οι αρχές του Λιβάνου και της Παλαιστίνης συνήψαν τη συμφωνία του Καΐρου, η οποία παραχώρησε τη διακυβέρνηση των προσφυγικών καταυλισμών από έναν κλάδο των μυστικών υπηρεσιών του Λιβάνου στην PLO. Στη συνέχεια, η PLO πέρασε χρόνια δημιουργώντας έναν τεράστιο μηχανισμό διακυβέρνησης και κοινωνικών υπηρεσιών στο Λίβανο, μεταξύ άλλων μέσω των παρατάξεων που την αποτελούσαν. Αυτές οι αντάρτικες παρατάξεις, όπως η Φατάχ και το Δημοκρατικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, έχτισαν παιδικούς σταθμούς και ιατρικές κλινικές, ενώ χρηματοδοτούσαν προσκοπικές ομάδες και ομάδες χορού. Ταυτόχρονα λειτουργούσαν στρατόπεδα εκπαίδευσης και στρατολογούσαν μαχητές σε μεγάλο βαθμό από τον περιθωριοποιημένο προσφυγικό πληθυσμό, καθώς και από τις λιβανέζικες κοινότητες, μετατρέποντας τον νότιο Λίβανο σε βάση από την οποία εκτόξευαν ρουκέτες Katyusha και θανατηφόρες επιχειρήσεις ανταρτών στις βόρειες ισραηλινές πόλεις. Το Ισραήλ ανταπέδιδε με επανειλημμένους βομβαρδισμούς σε παλαιστινιακά στρατόπεδα και λιβανέζικα συνοριακά χωριά, καθώς και με στοχευμένες δολοφονίες και επιδρομές κομάντος.

Χτυπημένα Ισραηλινά άρματα δυτικά της Γάζας (Φωτο: Social Media, via AJA)

Οι IDF πραγματοποίησαν επίσης μεγαλύτερες επιχειρήσεις, από τις οποίες η “Ειρήνη για τη Γαλιλαία”—η ισραηλινή ονομασία για την εισβολή του 1982—δεν ήταν η πρώτη. Στην πραγματικότητα, οι IDF είχαν εισβάλει στο νότιο Λίβανο τέσσερα χρόνια νωρίτερα, ως απάντηση σε μια διασυνοριακή κατάληψη λεωφορείου υπό την ηγεσία της Φατάχ, η οποία σκότωσε δεκάδες Ισραηλινούς. Η εισβολή του 1978 ήταν μικρότερη από την εισβολή του 1982, αλλά και πάλι εκτόπισε πάνω από 285.000 ανθρώπους από τον νότιο Λίβανο και σκότωσε χιλιάδες Λιβανέζους πολίτες και Παλαιστίνιους. Τελείωσε με την υιοθέτηση δύο ψηφισμάτων του ΟΗΕ που ζητούσαν την αποχώρηση του Ισραήλ, τη σύσταση της προσωρινής δύναμης του ΟΗΕ στο Λίβανο για την επιβολή των ψηφισμάτων αυτών και μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της PLO. Όμως δεν αποδυνάμωσε το παλαιστινιακό μαχητικό κίνημα.

Η επιχείρηση “Ειρήνη για τη Γαλιλαία” σχεδιάστηκε για να είναι πιο εκτεταμένη και οριστική από το σχέδιο του 1978. Αλλά αρχικά, υποτίθεται ότι θα ήταν επίσης γρήγορη. Οι ιθύνοντες του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών την σχεδίασαν αρχικά ως μια 48ωρη αποστολή κατά την οποία οι IDF θα εξολόθρευαν την υποδομή της PLO και τις εγκαταστάσεις των ανταρτών εντός μιας συνοριακής ζώνης 40 χιλιομέτρων πριν αποσυρθούν.

*          *          *

«Όταν όλα έχουν ειπωθεί και τελειώσει, είναι απίθανο ότι το Ισραήλ θα έχει εξουδετερώσει τη Χαμάς ή την Ισλαμική Τζιχάντ.»

Αλλά όταν ξεκίνησε στις αρχές Ιουνίου, η Επιχείρηση ‘Ειρήνη για τη Γαλιλαία’ επηρεάστηκε αμέσως από την υφέρπουσα δράση και την ‘ομαδική σκέψη’. Ο Rafael Eitan, αρχηγός του επιτελείου των IDF, και ο Ariel Sharon, ο υπουργός Άμυνας, ήταν ιδιαίτερα πολεμοχαρείς, πιέζοντας τον στρατό να κινηθεί πολύ βαθύτερα στο λιβανέζικο έδαφος από ό,τι είχε προγραμματιστεί. Ο Sharon, όπως και ο σημερινός Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατηγορήθηκε ότι επιδίωξε τον πόλεμο για να εξυπηρετήσει τα δικά του πολιτικά συμφέροντα. (Οι εγχώριες ισραηλινές δημοσκοπήσεις δείχνουν αβυσσαλέα επίπεδα υποστήριξης για τον Νετανιάχου [ΣΗΜ. προς τα κάτω], ο οποίος δικάζεται για διαφθορά και μπορεί κάλλιστα να εκδιωχθεί όταν τελειώσει ο πόλεμος).

Το υπουργικό συμβούλιο του Νετανιάχου, όπως και του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μεναχέμ Μπέγκιν το 1982, κυριαρχείται από σκληροπυρηνικούς και έτσι ο πόλεμος ακολουθεί επιθετική πορεία. Οι ισραηλινές δυνάμεις πολεμούν ήδη μέσα στη μεγαλύτερη πόλη της Γάζας και ο μαξιμαλιστικός στόχος της κυβέρνησης—η εξόντωση της Χαμάς—σημαίνει ότι δεν υπάρχει προφανής στρατηγική για το πώς και πότε θα πρέπει να τελειώσουν οι μάχες. Στο Λίβανο, μια παρόμοια πολεμοχαρής και ασαφής στρατηγική κόστισε δεκάδες χιλιάδες ζωές αμάχων και διέλυσε τις υποδομές της χώρας. Οι Sharon και Eitan είχαν δώσει μάλιστα εντολή στις IDF να πολιορκήσουν τη Βηρυτό το καλοκαίρι του 1982, με αποτέλεσμα να αποκόψουν το νερό, τα τρόφιμα, την ηλεκτρική ενέργεια και τις μεταφορές στον πληθυσμό της πρωτεύουσας που ξεπερνούσε τους 620.000 ανθρώπους για πάνω από ένα μήνα. Το Ισραήλ ανάγκασε τελικά την PLO και τους αντάρτες να αποσυρθούν, αλλά μόνο αφού σκότωσε τουλάχιστον 6.775 κατοίκους της Βηρυτού, μεταξύ των οποίων περισσότερους από 5.000 πολίτες.

Το Ισραήλ διεξάγει μια ακόμη πιο ολοκληρωμένη πολιορκία της Γάζας, και με παρόμοια καταστροφικά αποτελέσματα. Αλλά οι Ισραηλινοί ηγέτες δεν φαίνεται να ενοχλούνται από το ανθρωπιστικό κόστος. Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Yoav Gallant, για παράδειγμα, δήλωσε ότι η χώρα του πολεμά «ανθρώπινα ζώα» και θα ενεργήσει ανάλογα. Η γραμμή του απηχεί το συναίσθημα του Eitan, ο οποίος καυχιόταν τον Απρίλιο του 1983 ότι όταν οι Ισραηλινοί «εποικίσουν τη γη, το μόνο που θα μπορούν να κάνουν οι Άραβες γι’ αυτό θα είναι να τριγυρνούν σαν ναρκωμένες κατσαρίδες μέσα σε μπουκάλι».

Ισραηλινοί στρατιώτες στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας,
Νοέμβριος 2023, Ronen Zvulun / Reuters

Η εκπληκτικά απάνθρωπη εκτίμηση του Eitan δείχνει εν μέρει γιατί οι IDF είχαν τόσα πολλά προβλήματα στο νότιο Λίβανο. Πεπεισμένοι για την ανωτερότητά τους, οι Ισραηλινοί στρατιωτικοί ηγέτες δεν περίμεναν ούτε εκπαιδεύτηκαν κατάλληλα για την έντονη παλαιστινιακή ή λιβανέζικη αντίσταση. Ως αποτέλεσμα, όταν οι ισραηλινές δυνάμεις ανέβαιναν τον παραλιακό αυτοκινητόδρομο που συνδέει τις μεγάλες πόλεις του Λιβάνου, συχνά συντρίβονταν από τη σφοδρή αντίσταση που συναντούσαν στους πυκνοκατοικημένους, φτωχούς προσφυγικούς καταυλισμούς και τις τοπικές λιβανέζικες κοινότητες. Ακόμα και όταν πολλές μονάδες του Απελευθερωτικού Στρατού της Παλαιστίνης κατέρρεαν και οι διοικητές των ανταρτών έφευγαν κάτω από τα πυρά των IDF, οι πολιτοφυλακές σε επίπεδο στρατοπέδου—δηλαδή οι ομάδες που ήταν αφοσιωμένες στην υπεράσπιση των κοινοτήτων της πατρίδας τους—κατάφερναν μεμονωμένα να συγκρατούν τις IDF για μέρες, εμποδίζοντάς τες στον αστικό πόλεμο, ανατινάζοντας άρματα μάχης και σκοτώνοντας πολλούς Ισραηλινούς αξιωματικούς.

Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τη μάχη των IDF για τον προσφυγικό καταυλισμό Ain al-Hilweh στην πόλη της Σιδώνας. Για μια ολόκληρη εβδομάδα, ομάδες Παλαιστινίων πολιτοφυλάκων εμπόδιζαν τον ισραηλινό στρατό, ξεφεύγοντας μέσα από τα δαιδαλώδη σοκάκια, τα κατειλημμένα κτίρια και τις υπόγειες σήραγγες, πριν στήσουν ενέδρα στις ισραηλινές δυνάμεις. Ανατίναξαν τα τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και τα τανκς των IDF χρησιμοποιώντας μόνο φορητά όπλα. Τουλάχιστον ένας νεαρός Παλαιστίνιος έγινε διάσημος για την ικανότητά του να χτυπάει πυργίσκους αρμάτων στο σωστό ακριβώς σημείο με χειροβομβίδες που εκτοξεύονται με ρουκέτες, καταστρέφοντας τις αρθρώσεις των αρμάτων, αχρηστεύοντας τα οχήματα και εκθέτοντας τους στρατιώτες που βρίσκονταν μέσα. Ο καταυλισμός ήταν τόσο θανατηφόρος για τους Ισραηλινούς που οι IDF αποσύρονταν κάθε βράδυ για λόγους ασφαλείας, θυσιάζοντας τα εδαφικά κέρδη που πετύχαιναν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τελικά, οι IDF κατέφυγαν στον βομβαρδισμό του στρατοπέδου με συμβατικά κα εμπρηστικά όπλα, συμπεριλαμβανομένου του λευκού φωσφόρου, προκειμένου να το καταλάβουν, να ισοπεδώσουν τα ερείπια και να συνεχίσουν να προωθούνται βόρεια.

Οι μάχες στο έδαφος δεν ήταν ο μόνος τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ επεδίωκε να εξαλείψει την αντίσταση. Ο στρατός χρησιμοποίησε επίσης μαζικές συλλήψεις, φυλακίζοντας 9.064 Παλαιστίνιους και Λιβανέζους σε ένα μόνο στρατόπεδο συγκέντρωσης και μόνο το 1982 [ΣΗΜ. Η συγγραφέας εννοεί ότι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που έστησε το Ισραήλ ήταν πολύ περισσότερα, αλλά στο συγκεκριμένο οι φρικτές συνθήκες κράτησης ήταν ακραίες]. Αλλά και αυτό, επίσης, γύρισε μπούμερανγκ για τις IDF. Υποβαλλόμενοι σε ανακρίσεις και ξυλοδαρμούς, οι κρατούμενοι -που δεν ήταν όλοι τους μαχητές- οργάνωσαν τόσο εξεγέρσεις όσο και αποδράσεις. Πολλοί που ήταν αντάρτες επέστρεψαν στις προηγούμενες παρατάξεις τους και συνέχισαν να μάχονται. Ο μαζικός εγκλεισμός και η καταστροφή των καταυλισμών των προσφύγων δημιούργησαν επίσης έναν τεράστιο πληθυσμό άστεγων Παλαιστίνιων γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων, τους οποίους οι ισραηλινές δυνάμεις δεν ήταν διατεθειμένες να βοηθήσουν – και οι οποίοι μετατράπηκαν σε μερικούς από τους πιο ισχυρούς επικριτές των IDF. Ένα κίνημα διαμαρτυρίας υπό την ηγεσία Παλαιστίνιων γυναικών στην Ain al-Hilweh, για παράδειγμα, ήρθε σε επαφή με διεθνείς ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οργανισμούς μέσων ενημέρωσης και τα Ηνωμένα Έθνη σε μια επιτυχημένη προσπάθεια να τραβήξει την προσοχή στη δεινή τους θέση. Έστησαν διαδηλώσεις, απέκλεισαν δρόμους και έκαψαν συμβολικά τις ανεπαρκείς σκηνές που παρείχαν τα Ηνωμένα Έθνη, πράξεις που ανέφεραν τόσο δημοσιογράφοι όσο και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η διεθνής φήμη του Ισραήλ, που ήδη αντιμετώπιζε προβλήματα, δέχθηκε ένα ακόμη πλήγμα.

Μια χαρακτηριστική φωτογραφία από την εκδίωξη των Παλαιστινίων από τις πατρογονικές εστίες τους μέσω βίας και σφαγών που οργάνωσαν οι Εβραϊκές πολιτοφυλακές κατά το 1947-1948 προκειμένου να δημιουργηθεί ‘ζωτικός χώρος’ για το κράτος του Ισραήλ. Ο Αριέλ Σαρόν που αναφέρεται στο κείμενο ως o υπουργός άμυνας του Ισραήλ που φέρει την ευθύνη για τη σφαγή στο στρατόπεδο προσφύγων Sabra-Shatila κατά την Νάκμπα ηγούνταν μονάδας της τρομοκρατικής εβραϊκής οργάνωσης Χαγκάνα η οποία επιδιδόταν σε σφαγές. Τον ξανασυναντάμε το 1953 στη σφαγή των χωρικών του χωριού Qibya της Δ. Όχθης ως επικεφαλής της ‘μονάδας 101’, που ο ίδιος είχε οργανώσει για να πραγματοποιεί ‘αντίποινα’ κατά των Παλαιστινίων.

Σήμερα, η φήμη του Ισραήλ δεν είναι πολύ καλύτερη. Μετά από μια έκρηξη συμπάθειας που ακολούθησε τη βίαιη επίθεση της Χαμάς, οι ειδήσεις σχετικά με τη σύγκρουση επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στις σφαγές που προκαλούν οι IDF στη Γάζα. Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν δημοσιεύσει ιστορίες για τη βία που ασκείται από ισραηλινές πολιτοφυλακές εποίκων στη Δυτική Όχθη. Σύμφωνα με αναφορές των New York Times, της Washington Post, του Reuters και οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έποικοι στη Δυτική Όχθη έχουν σκοτώσει οκτώ Παλαιστίνιους από τις 7 Οκτωβρίου, συμπεριλαμβανομένου ενός παιδιού. Οι IDF, που προστατεύουν τους εποίκους, έχουν σκοτώσει τουλάχιστον άλλους 167, συμπεριλαμβανομένων 45 παιδιών. Εκτός από τη δολοφονία Παλαιστινίων, οι έποικοι έχουν χρησιμοποιήσει εμπρησμούς, ένοπλες επιθέσεις και απειλές θανάτου για να εκδιώξουν σχεδόν 1.000 από αυτούς από τα χωριά τους. Οι επιθέσεις αυτές μοιάζουν με τη βία που ασκήθηκε από δεξιές λιβανέζικες πολιτοφυλακές το 1982 και το 1983, οι οποίες απείλησαν και εκδίωξαν παλαιστινιακούς πληθυσμούς στη Σιδώνα -και πάλι υπό την επίβλεψη των IDF.

Εξιστόρηση των γεγονότων της σφαγής στο στρατόπεδο προσφύγων Σάμπρα-Σατίλα. Το βίντεο έχει περιορισμό ηλικίας από το YouTube.

Στην πραγματικότητα, η συμμαχία IDF-στρατιωτικών βοήθησε στην παραγωγή αυτού που έγινε η πιο διαβόητη σφαγή της επιχείρησης “Ειρήνη για τη Γαλιλαία”. Αφού μια βόμβα σκότωσε τον σύμμαχο του Ισραήλ και εκλεγμένο πρόεδρο του Λιβάνου Bashir Gemayel τον Σεπτέμβριο του 1982, οι IDF κατέλαβαν τη Δυτική Βηρυτό και περικύκλωσαν τον προσφυγικό καταυλισμό Sabra-Shatila. Στη συνέχεια, οι IDF εμπόδισαν τους Παλαιστίνιους να εισέλθουν ή να εξέλθουν από τον καταυλισμό ή τις γύρω γειτονιές. Άφησε όμως τους χριστιανούς Λιβανέζους πολιτοφύλακες που ήταν προσκείμενοι στις IDF να εισέλθουν στην περιοχή. Για δύο συνεχόμενες ημέρες, αυτοί οι πολιτοφύλακες οργίασαν στη συνοικία που περιβάλλει τον καταυλισμό Sabra-Shatila, σκοτώνοντας τουλάχιστον 2.000 Παλαιστίνιους πολίτες και διαπράττοντας πλήθος άλλων φρικαλεοτήτων, συμπεριλαμβανομένων βασανιστηρίων και πράξεων σεξουαλικής βίας. Οι στρατιώτες των IDF, εν τω μεταξύ, βομβάρδιζαν την περιοχή και τη φωτίζανε με φωτοβολίδες.

Η σφαγή εξόργισε τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ. Περίπου 350.000 Ισραηλινοί συμμετείχαν σε μια πανεθνική διαμαρτυρία που ζητούσε την παραίτηση του Μπέγκιν και του Σαρόν, ωθώντας την κυβέρνηση να διεξάγει δημόσια έρευνα για τη σφαγή. Η Επιτροπή Καχάν που προέκυψε έκρινε ότι ο Σαρόν ήταν προσωπικά υπεύθυνος για τη βία και δήλωσε ότι οι ενέργειες του Εϊτάν “ισοδυναμούσαν με παράβαση καθήκοντος”. Ο Σαρόν αναγκάστηκε να παραιτηθεί και ο Εϊτάν συνταξιοδοτήθηκε, αμφότεροι το 1983. Ο Μπέγκιν παραιτήθηκε αργότερα το ίδιο έτος.

Στο βίντεο επιζώντες αυτόπτες μάρτυρες διηγούνται τα γεγονότα της σφαγής στο στρατόπεδο Σάμπρα-Σατίλα.
Το YouTube απαιτεί οι θεατές να είναι άνω των 18…

 *          *          *

ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΩΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ

Οι διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο, με τη μεσολάβηση εν μέρει του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή Philip Habib, διήρκεσαν όλο το καλοκαίρι του 1982. Τον Αύγουστο, τα μέρη συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός. Σύμφωνα με τους όρους της, η PLO και τα μέλη των αντάρτικων ομάδων – περίπου 14.398 άτομα συνολικά – εγκατέλειψαν τον Λίβανο. Τα ισραηλινά και συριακά στρατεύματα συμφώνησαν επίσης να αποσυρθούν από τη Βηρυτό. Μια ειρηνευτική αποστολή αποτελούμενη από Βρετανούς, Αμερικανούς, Γάλλους και Ιταλούς στρατιώτες συγκροτήθηκε τον Αύγουστο για να διευκολύνει την εκκένωση, να προστατεύσει τους Παλαιστίνιους πολίτες και να βοηθήσει στη διατήρηση της κατάπαυσης του πυρός. Η PLO και η Φατάχ μετέφεραν τα κεντρικά τους γραφεία στην Τυνησία, ενώ άλλες αντάρτικες ομάδες διασκορπίστηκαν σε διάφορες αραβικές χώρες. Η σφαγή Σάμπρα-Σατίλα συνέβη λιγότερο από ένα μήνα αργότερα.

Η σφαγή ήταν μόνο μία από τις πολλές ενδείξεις ότι η ήττα της PLO δεν ήταν το τέλος του πολέμου. Δεν ήταν ούτε το τέλος της PLO. Παρόλο που το Ισραήλ κατάφερε να σκοτώσει πολλούς διοικητές ανταρτών και να στερήσει από την PLO τη βάση της στο Λίβανο, η οργάνωση ανασυντάχθηκε στην Τυνησία. Το Ισραήλ συνέχισε να κατέχει μεγάλο μέρος του νότιου Λιβάνου και οι Παλαιστίνιοι μαχητές που επέζησαν από την Επιχείρηση “Ειρήνη για τη Γαλιλαία” σχημάτισαν νέους πυρήνες και μονάδες και συνέχισαν να πολεμούν το Ισραήλ. Οι ομάδες αυτές, αποσυνδεδεμένες από μια επίσημη δομή διοίκησης και ελέγχου, αποδείχθηκαν ικανές να εξαπολύουν βίαιες, χαοτικές επιθέσεις κατά των ισραηλινών δυνάμεων κατοχής και να στοχεύουν συνεργάτες των IDF. Οι παλαιστινιακές ομάδες λειτουργούσαν επίσης σε ένα περιβάλλον που διαμορφωνόταν όλο και περισσότερο από την τοπική λιβανέζικη αντίσταση στην ισραηλινή κατοχή, συμπεριλαμβανομένης της Χεζμπολάχ—η οποία δημιουργήθηκε για να εκδιώξει τις IDF—και αριστερών ομάδων όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα του Λιβάνου. Στο σύνολό τους, οι οργανώσεις αυτές αποδείχθηκε ότι ήταν αδύνατο να νικηθούν. Τα ισραηλινά στρατεύματα κατέλαβαν περιοχές του νότιου Λιβάνου για άλλα 18 χρόνια, πραγματοποιώντας τη μία επιδρομή μετά την άλλη και προβαίνοντας στη μία σύλληψη μετά την άλλη. Αλλά παρ’ όλη την ικανότητά τους—τις αεροπορικές επιδρομές και τους πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών, τις περιπολίες με τζιπ και τις μονάδες καταδρομών—οι IDF δεν μπόρεσαν να εξοντώσουν τους αντιπάλους τους.

Τα αποτελέσματα στη Γάζα θα εξαρτηθούν από τις διαπραγματεύσεις για πολύ διαφορετικά ζητήματα από εκείνα που υπήρχαν στο Λίβανο. Ο τελευταίος είναι μια κυρίαρχη χώρα με τη δική της κυβέρνηση, πολίτες, οικονομία και πολύπλοκη δυναμική. (Η φιλοξενία της PLO και των Παλαιστινίων ανταρτών έβαλε σφήνα στην εσωτερική πολιτική του Λιβάνου και συνέβαλε στην τροφοδότηση του 15ετούς εμφυλίου πολέμου της χώρας). Η πρώτη είναι ένα παλαιστινιακό έδαφος που οι διεθνείς οργανισμοί και οι ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι το Ισραήλ κατέχει και πάνω στο οποίο το Ισραήλ, μαζί με την Αίγυπτο, διατηρεί επί 16 χρόνια αποκλεισμό. Δεν έχει αυτόνομη οικονομία ή έλεγχο της ηλεκτρικής ενέργειας και του νερού της.

*          *          *

«”Ο κόσμος βλέπει τα σύμβολα αυτού του πολέμου, και πρόκειται για ένα ολοκαύτωμα”, δήλωσε ο Reagan».

Τυπική εικόνα από την βομβαρδισμένη Γάζα. Οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται αδιάκοπα.

Αλλά τα στρατιωτικά και ανθρωπιστικά διδάγματα του Λιβάνου υποδηλώνουν έντονα ότι οι σημερινές καταστροφικές συνθήκες στη Γάζα θα οξυνθούν ακόμη περισσότερο και ότι θα υπάρξουν μακροπρόθεσμες, καταστροφικές συνέπειες για όλα τα μέρη. Η μακροχρόνια προσέγγιση του Ισραήλ στον πόλεμο πόλεων, τα σχέδιά του για κατοχή (ο Νετανιάχου έχει πει ότι το Ισραήλ θα αναλάβει “τη συνολική ευθύνη ασφάλειας” για τη Γάζα για “αόριστο χρονικό διάστημα”), οι συμμαχίες του με μη κρατικές πολιτοφυλακές και η χρήση μαζικών φυλακίσεων, όλα αυτά απηχούν αυτό που συνέβη στο Λίβανο. Επομένως, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι το αποτέλεσμα θα είναι ουσιαστικά διαφορετικό.

Φωτογραφία από ρεπορτάζ του Βρετανικού Guardian όπου διαβάζουμε: «Μέσα σε ένα σκοτεινό χειρουργικό αμφιθέατρο στο μεγαλύτερο νοσοκομειακό συγκρότημα της Γάζας, το προσωπικό τύλιξε δεκάδες μικροσκοπικά πρόωρα μωρά, επτά ή οκτώ σε ένα κρεβάτι, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κρατήσει τα βρέφη ζεστά – και ζωντανά. Χωρίς παροχή οξυγόνου ή ρεύματος για θερμοκοιτίδες, οι νοσηλευτές προσπάθησαν να παράσχουν όση φροντίδα μπορούσαν σε 39 μωρά που μεταφέρθηκαν από τη μονάδα νεογνών σε άλλο τμήμα του εκτεταμένου συγκροτήματος μετά από χτύπημα στη μονάδα εντατικής θεραπείας του Dar al-Shifa. Και μόνο η μεταφορά τους στο αμφιθέατρο ήταν μια δυνητικά θανατηφόρα αποστολή, αφού το προσωπικό ανέφερε επιθέσεις σε οποιονδήποτε κινούνταν εντός του νοσοκομειακού συγκροτήματος.» Τα περισσότερα από αυτά τα μωρά έχουν πλέον πεθάνει και λόγω των συνθηκών και λόγω της υποχρεωτικής εκκένωσης του νοσοκομείου από τις IDF.

Αυτό επεκτείνεται, δυστυχώς, και στον αριθμό των νεκρών. Κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς πόσοι άνθρωποι σκοτώθηκαν στον πόλεμο του 1982- τα επίσημα αρχεία δεν περιλαμβάνουν τους ανθρώπους που θάφτηκαν κάτω από τα ερείπια, τους ανθρώπους των οποίων οι οικογένειες τους έθαψαν σε αυλές ή σε πλαγιές λόφων, ή τους ανθρώπους που εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια γεγονότων όπως η σφαγή Sabra-Shatila. Αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις της λιβανέζικης κυβέρνησης και των νοσοκομειακών αρχών, η Επιχείρηση “Ειρήνη για τη Γαλιλαία” σκότωσε 19.085 Λιβανέζους και Παλαιστίνιους μόλις τους τέσσερις μήνες μετά την έναρξή της. Περίπου το 80% από αυτούς ήταν άμαχοι. Η PLO υπολόγισε ότι 49.600 άμαχοι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν και ότι υπήρξαν 5.300 θάνατοι στρατιωτικών. Στους ίδιους τέσσερις μήνες, 364 Ισραηλινοί στρατιώτες αναφέρθηκαν νεκροί σε μάχη και άλλοι 2.388 τραυματίστηκαν. Κατά τη διάρκεια ολόκληρου του πολέμου του Λιβάνου και της επακόλουθης κατοχής του νότιου Λιβάνου από το 1982 έως το 2000, 1.216 Ισραηλινοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους, κυρίως σε μάχες με τη Χεζμπολάχ.

Οι αριθμοί των παλαιστινιακών θυμάτων, φυσικά, επισκιάζουν τους ισραηλινούς – άλλη μια ένδειξη του πόσο δυσανάλογες είναι οι τακτικές των IDF [ΣΗΜ. Εδώ η συγγραφέας παραλείπει να επισημάνει ότι η δυσαναλογία οφείλεται στις συστηματικές σφαγές γυναικόπαιδων από τους Ισραηλινούς. Αν η σύγκριση περιοριστεί στους μάχιμους άνδρες, τότε η διαφορά περιορίζεται σημαντικά. Ειδικά, αν θεωρήσουμε τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στον Λίβανο το 2006, τότε η αναλογία ανατράπηκε καθαρά—πάντα περιοριζόμενοι στους μάχιμους—κατά των IDF που είχαν πολύ περισσότερα θύματα από την Χεζμπολάχ]. Αυτό δεν καθιστά τον ισραηλινό απολογισμό ασήμαντο. Η ζημιά είναι πολύ πραγματική και εκτείνεται πέρα από τους θανάτους και τους σωματικούς τραυματισμούς. Μια μελέτη του Κέντρου Τραύματος και Ανθεκτικότητας του Ισραήλ υπολόγισε ότι σχεδόν το 20% των 70.000 Ισραηλινών που υπηρέτησαν στον πόλεμο του 1982 εμφανίζουν συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες και ότι μόνο το 11% από αυτούς έχουν ζητήσει θεραπεία. Ο Λίβανος αναφέρεται ως “το Βιετνάμ του Ισραήλ” για καλό λόγο.

Παρά τις πιθανές συνέπειες σήμερα, το Ισραήλ δεν είναι πρόθυμο να εξετάσει το ενδεχόμενο κατάπαυσης του πυρός, ισχυριζόμενο ότι αυτό θα σήμαινε νίκη της Χαμάς. Αυτό είναι παραπλανητικό. Οι πραγματικοί νικητές μιας κατάπαυσης του πυρός θα ήταν οι πολίτες και τα μη βίαια κοινωνικά κινήματα, πολλά από τα οποία υποστηρίζουν εδώ και καιρό τον τερματισμό της κατοχής, του αποκλεισμού, των παράνομων ισραηλινών εποικισμών και την αναγνώριση της ισότητας των Παλαιστινίων ως απαραίτητης τόσο για την ισραηλινή όσο και για την παλαιστινιακή ασφάλεια. Οι χαμένοι μιας κατάπαυσης του πυρός, αντίθετα, θα ήταν η Χαμάς και οι σκληροπυρηνικοί Ισραηλινοί, οι οποίοι και οι δύο ακολουθούν ακραίους τρόπους βίας—αν και οι δεύτεροι υποστηρίζονται από τη δύναμη ενός κρατικού στρατού και ενός τεράστιου μηχανισμού παρακολούθησης—για να επιτύχουν τους ιδεολογικούς τους στόχους. Ορισμένοι ισραηλινοί εξτρεμιστές, για παράδειγμα, έχουν καλέσει δημοσίως να εκκαθαριστεί η Γάζα ή να ωθηθούν οι κάτοικοι της Γάζας στην Αίγυπτο. Κανένα από αυτά τα αποτελέσματα δεν μπορεί να συμβεί χωρίς να πέσουν σφαίρες.

*          *          *

«Πεπεισμένοι για την υπεροχή τους, οι Ισραηλινοί στρατιωτικοί ηγέτες δεν περίμεναν ούτε εκπαιδεύτηκαν κατάλληλα για την έντονη αντίσταση».

Δεδομένων των σημερινών, υψηλών εντάσεων, είναι δύσκολο να πούμε πώς ή πότε μπορεί να τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Το Κατάρ έχει γίνει όλο και πιο κεντρικό πρόσωπο ως μεσολαβητής σε αυτή τη σύγκρουση, μεσολαβώντας μεταξύ της Χαμάς, του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλά η Ουάσιγκτον είναι ο μόνος παράγοντας που μπορεί να πιέσει αποτελεσματικά την ισραηλινή κυβέρνηση να σταματήσει τις μαζικές δολοφονίες στη Γάζα και τη βία στη Δυτική Όχθη. Μένει να δούμε αν η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν θα το πράξει. Μέχρι στιγμής, ο Μπάιντεν έχει απορρίψει σθεναρά τέτοια αιτήματα, απηχώντας τον ισχυρισμό του Ισραήλ ότι μια κατάπαυση του πυρός θα ωφελούσε τη Χαμάς. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πίεσαν με επιτυχία το Ισραήλ να δεχτεί μια σειρά τετράωρων “ανθρωπιστικών παύσεων” για την αποδοχή βοήθειας. Δεδομένου του πόσο μεγάλη βοήθεια χρειάζεται, και της σφοδρότητας των εχθροπραξιών, αυτές θα έχουν πιθανότατα μικρή διαρκή επίδραση στην ευημερία των πολιτών της Γάζας. Αλλά ελπίζουμε ότι ο Μπάιντεν θα αποφασίσει τελικά να πιέσει για έναν πραγματικό τερματισμό.

Αν το κάνει ο Μπάιντεν, θα ακολουθήσει ένα προηγούμενο που έχει δημιουργήσει ένας άλλος πρόεδρος των ΗΠΑ: ο Ρόναλντ Ρέιγκαν. Όταν άρχισε ο πόλεμος στον Λίβανο, η κυβέρνηση του Ρέιγκαν διχάστηκε: ορισμένοι αξιωματούχοι ήθελαν να απαιτήσουν την άμεση αποχώρηση του Ισραήλ υπό την απειλή κυρώσεων, ενώ άλλοι θεωρούσαν ότι η PLO και η Συρία θα έπρεπε να αναγκαστούν να αποχωρήσουν επίσης. Καθώς όμως η σύγκρουση εξελισσόταν σε ανθρωπιστικό εφιάλτη, ο πρόεδρος έγινε πιο επικριτικός. Τον Ιούλιο του 1982, ο Λευκός Οίκος σταμάτησε τις αποστολές πυρομαχικών διασποράς προς το Ισραήλ, δηλώνοντας ότι οι Ισραηλινοί είχαν παραβιάσει τις συμφωνίες για τα όπλα σύμφωνα με τις οποίες δεν θα χρησιμοποιούσαν αυτά τα όπλα σε μη στρατιωτικές περιοχές. Μετά από ένα ιδιαίτερα θανατηφόρο μπαράζ των IDF που εξαπολύθηκε κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Βηρυτού, ο Ρέιγκαν τηλεφώνησε στον Μπέγκιν και απαίτησε από τις IDF να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς. Για να το κάνει αυτό, χρησιμοποίησε βαθιά συναισθηματικούς όρους. «Εδώ, στην τηλεόρασή μας, νύχτα με τη νύχτα, ο λαός μας βλέπει τα σύμβολα αυτού του πολέμου, και είναι ένα ολοκαύτωμα», είπε ο Ρέιγκαν. Τον Απρίλιο του 1983, είπε στο κοινό ότι η κυβέρνησή του είχε σταματήσει τις πωλήσεις F-16 στο Ισραήλ και είπε ότι δεν θα συνεχιστούν μέχρι το κράτος να αποσυρθεί από τον Λίβανο.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι απαιτήσεις της [αμερικανικής] κυβέρνησης ανάγκασαν τους Ισραηλινούς ιθύνοντες να αλλάξουν συμπεριφορά. Τον Ιούλιο του 1982, η Washington Post έγραψε για την “εντυπωσιακή” μετριοπάθεια στη συμπεριφορά της ισραηλινής κυβέρνησης -και ανέφερε τον Ρέιγκαν ως κύριο λόγο. «Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο βασικός παράγοντας για τη νέα “ευελιξία” της κυβέρνησης Μπέγκιν ήταν μια αυστηρή επιστολή του προέδρου Ρέιγκαν την περασμένη εβδομάδα», ανέφερε το άρθρο.

Σήμερα, ο Μπάιντεν πρέπει και πάλι να χρησιμοποιήσει την επιρροή των ΗΠΑ για να πιέσει για τον τερματισμό ενός ισραηλινού πολέμου. Η κατάπαυση του πυρός είναι η μόνη πολιτικά λογική, ενισχυτική της ασφάλειας και ηθικά υπερασπίσιμη πολιτική που πρέπει να υποστηριχθεί, ιδίως αν η Ουάσιγκτον έχει οποιαδήποτε ελπίδα να παραμείνει ένας σεβαστός παίκτης στη Μέση Ανατολή. Η εναλλακτική λύση είναι να καταδικάσουμε το λαό της Γάζας -οι περισσότεροι από τους οποίους αντιτίθενται στη Χαμάς- σε περισσότερες βόμβες, σφαίρες και εγκαύματα. Είναι να τους αναγκάσουμε να υπομείνουν συνεχή αφυδάτωση, πείνα και ασθένειες. Σημαίνει να πάρουμε έναν ήδη εξαθλιωμένο, μαζικά υπερπλήρη θύλακα και να πάμε κάθε ευκαιρία που έχει για ανάπτυξη δεκαετίες πίσω. Είναι πιθανό να δημιουργήσει μια νέα γενιά μαχητών που θα διακινδυνεύσουν τη ζωή τους για να πολεμήσουν το Ισραήλ. “Όλα αυτά έχουν ξανασυμβεί” είναι το ισχυρότερο επιχείρημα που υπάρχει για να σταματήσει κάτι από το να ξανασυμβεί.

Πηγή: Foreign Affairs

Μετάφραση – σχολιασμός: Κωστής Μηλολιδάκης

Εν μέσω “απόλυτης σφαγής” στη Γάζα, ο Λευκός Οίκος επιμένει ότι η ισραηλινή κυβέρνηση έχει έναν “νόμιμο στόχο”.

Η προσωρινή εκεχειρία μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς έχει επιβραδύνει την επίθεση του ισραηλινού στρατού στη Γάζα και έχει αρχίσει να απελευθερώνει αμάχους που κρατούνται αιχμάλωτοι και από τις δύο πλευρές. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει καταστήσει σαφές ότι θα υποστηρίξει τη συνέχιση των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ όταν λήξει επίσημα η παύση – προς το παρόν, ήδη από την Τρίτη. Ο δεδηλωμένος στόχος του Ισραήλ “να προσπαθήσει να εξαλείψει τη Χαμάς”, δήλωσε ο πρόεδρος Μπάιντεν την Παρασκευή, “είναι ο νόμιμος στόχος… και δεν ξέρω πόσο καιρό θα πάρει”.

Εγκρίνοντας την επόμενη φάση των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ, ο Λευκός Οίκος αναγνωρίζει ότι η σύντομη ανάπαυλα θέτει μια νέα πρόκληση. Σύμφωνα με το Politico, “υπήρχε κάποια ανησυχία στην κυβέρνηση για μια ακούσια συνέπεια της παύσης: ότι θα επέτρεπε στους δημοσιογράφους ευρύτερη πρόσβαση στη Γάζα και την ευκαιρία να φωτίσουν περαιτέρω την καταστροφή εκεί και να στρέψουν την κοινή γνώμη εναντίον του Ισραήλ”.

Η ανησυχία της ομάδας Μπάιντεν είναι κατανοητή: η καταστροφή που υποστήριξαν στη Γάζα δεν έχει προηγούμενο στην πρόσφατη ιστορία.

Ο κορυφαίος αξιωματούχος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την παροχή βοήθειας, ο Μάρτιν Γκρίφιθ, περιγράφει τη Γάζα ως τη “χειρότερη κρίση” που έχει δει ποτέ. “Δεν νομίζω ότι έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο”, σημείωσε ο Γκρίφιθ. “Είναι μια πλήρης και απόλυτη σφαγή”. Ο πρώην ανώτερος αναλυτής του Πενταγώνου Marc Garlasco περιγράφει ομοίως ως Γάζα “πέρα από οτιδήποτε έχω δει στην καριέρα μου”. Με τόσες πολλές μεγάλες βόμβες να πλήττουν μια μικρή και πυκνοκατοικημένη περιοχή, ένα ιστορικό προηγούμενο θα μπορούσε να βρεθεί μόνο “πίσω στο Βιετνάμ ή στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο”, λέει ο Garlasco. Όπως σημειώνουν οι New York Times, αφού διέταξε εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στη βόρεια Γάζα για να βρουν υποτιθέμενο καταφύγιο στο νότο, “το Ισραήλ συνέχισε να πραγματοποιεί αεροπορικές επιδρομές σε όλο το νότο με μεγάλα πυρομαχικά: Βόμβες των 1.000 έως 2.000 λιβρών”.

Η κλίμακα της συνενοχής των ΗΠΑ στη σφαγή μεγαλώνει κάθε μέρα που περνάει. Εκτός από την παροχή οπλισμού και διπλωματικής κάλυψης, οι ΗΠΑ έχουν δώσει στο Ισραήλ τις συντεταγμένες GPS ιατρικών εγκαταστάσεων και ανθρωπιστικών ομάδων που οι ισραηλινές δυνάμεις κατέληξαν να βομβαρδίζουν, σύμφωνα με το Politico. Οι ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι αυτά τα δεδομένα θέσης μοιράστηκαν για να βοηθήσουν το Ισραήλ να αποφύγει να χτυπήσει αυτές τις τοποθεσίες- αντίθετα, φαίνεται ότι το Ισραήλ τις είδε ως στόχους. Αξιωματούχοι ανθρωπιστικής βοήθειας αναφέρουν επίσης ότι το Ισραήλ εγκαταλείπει τις πρακτικές μείωσης των συγκρούσεων που χρησιμοποιούνταν προηγουμένως για την προστασία των ανθρωπιστικών ομάδων. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση Μπάιντεν χαλαρώνει τους ήδη χαλαρούς ελέγχους για τη στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ, σύμφωνα με το The Intercept.

Υπό την ισραηλινοαμερικανική επίθεση, ο επίσημος αριθμός των Παλαιστινίων νεκρών στη Γάζα είναι αναμφίβολα σημαντικά υποεκτιμημένος. Η καταγραφή όλων των θυμάτων έχει καταστεί αδύνατη και ένας άγνωστος αριθμός θυμάτων είναι θαμμένος κάτω από τα χαλάσματα. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, εκτιμάται ότι το 67% των νεκρών στη Γάζα είναι γυναίκες και παιδιά. Σε λιγότερο από δύο μήνες, ο απολογισμός αυτός είναι ήδη υπερδιπλάσιος από τον αριθμό των γυναικών και των παιδιών που σκοτώθηκαν μέσα στην Ουκρανία στα σχεδόν δύο χρόνια από την εισβολή της Ρωσίας. Στους νεκρούς περιλαμβάνονται επίσης δεκάδες Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι, οι οποίοι τώρα σιώπησαν μόνιμα από το να φωτίσουν τον αποδεκατισμό της γης τους από το Ισραήλ.

Εξορθολογίζοντας τη συνεχιζόμενη υποστήριξή του στην ισραηλινή επιθετικότητα, ο Μπάιντεν επανέλαβε τον ισχυρισμό της κυβέρνησης Νετανιάχου ότι οι επιθέσεις της ανάγκασαν τη Χαμάς να διαπραγματευτεί την απελευθέρωση των αιχμαλώτων. “Δεν εμπιστεύομαι τη Χαμάς να κάνει τίποτα σωστό”, δήλωσε ο Μπάιντεν στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια των διακοπών του για την Ημέρα των Ευχαριστιών. “Το μόνο που εμπιστεύομαι είναι ότι η Χαμάς ανταποκρίνεται όταν υπάρχει πίεση”.

Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο. Όπως σημειώνει ο Mohammad Alsaafin, οι χιλιάδες Παλαιστίνιοι – και ένας άγνωστος αριθμός Ισραηλινών και άλλων ξένων αιχμαλώτων – που σκοτώθηκαν από ισραηλινούς βομβαρδισμούς “δεν έπρεπε να πεθάνουν – όχι μόνο επειδή το Ισραήλ θα μπορούσε να απέχει από τη στόχευση αμάχων, κάτι που αρνήθηκε σαφώς να κάνει, αλλά επειδή το περίγραμμα της συμφωνίας που ανακοινώθηκε την Τετάρτη ήταν στο τραπέζι εδώ και εβδομάδες”.

Στις 26 Οκτωβρίου, ο αξιωματούχος της Χαμάς Αλί Μπαράκε έθεσε τους όρους μιας προτεινόμενης ανταλλαγής ομήρων, παρόμοιους με αυτούς που επιτεύχθηκαν αυτή την εβδομάδα. “Είμαστε έτοιμοι να τους αφήσουμε όλους να φύγουν”, δήλωσε ο Barakeh στην Washington Post. Την ίδια ημέρα, ο ανώτερος διαπραγματευτής του Κατάρ Mohmmed al Khulaifi δήλωσε ότι πίστευε ότι “όλοι οι άμαχοι όμηροι” θα μπορούσαν να απελευθερωθούν αν το Ισραήλ σταματούσε τους βομβαρδισμούς του στη Γάζα.

Αντί να συμμετάσχει σε αυτά τα ανοίγματα, το Ισραήλ εξαπέλυσε χερσαία εισβολή την επόμενη ημέρα. Σύμφωνα με Δυτικούς και Άραβες αξιωματούχους που ερωτήθηκαν από τους New York Times, η χερσαία εισβολή του Ισραήλ στις 27 Οκτωβρίου ματαίωσε την απελευθέρωση έως και 50 αιχμαλώτων με αντάλλαγμα την παύση των βομβαρδισμών. Οι συνομιλίες “παρακωλύθηκαν” επιπλέον από την απόφαση του Ισραήλ να αποκόψει το τηλεπικοινωνιακό δίκτυο της Γάζας, γεγονός που σήμαινε ότι οι αξιωματούχοι του Κατάρ και η Χαμάς “δυσκολεύονταν να έρθουν σε γρήγορη και συνεπή επαφή”. Ένα άλλο εμπόδιο ήταν η αρχική άρνηση του Ισραήλ στην απαίτηση της Χαμάς να απελευθερωθούν από τις ισραηλινές φυλακές “οι γυναίκες και οι ανήλικοι Παλαιστίνιοι που κρατούνται χωρίς κατηγορίες” – οι αιχμάλωτοι για τους οποίους το δυτικό κοινό υποτίθεται ότι δεν ενδιαφέρεται.

Αφού υπονόμευσε μια συμφωνία για τους ομήρους με την χερσαία εισβολή του στη Γάζα, το Ισραήλ ματαίωσε μια άλλη ευκαιρία με την επίθεση της περασμένης εβδομάδας στο νοσοκομείο Αλ-Σίφα. Στις 14 Νοεμβρίου, το Ισραήλ μετέφερε την αποδοχή μιας παρόμοιας προσφοράς στη Χαμάς. Αλλά ώρες αργότερα, αφού οι ισραηλινές δυνάμεις εισέβαλαν στο Al-Shifa, η Χαμάς ξεκαθάρισε ότι “[η] συμφωνία ακυρώθηκε”, σύμφωνα με τους Times. “Φαινόταν προς το τέλος εκείνης της ημέρας … ότι πλησιάζαμε και [τότε] όλα σταμάτησαν”, δήλωσε ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος στην Washington Post. Σύμφωνα με μια πηγή που γνωρίζει τις συνομιλίες, η Χαμάς “ανησυχούσε για τις εκκενώσεις ασθενών, συμπεριλαμβανομένων των πρόωρων μωρών, και τις επιθέσεις σε άλλα νοσοκομεία”.

Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατιωτικό ανταποκριτή Amos Harel της Haaretz, η απόφαση του Ισραήλ να αποδεχθεί μια συμφωνία αυτή την εβδομάδα προήλθε “όχι μόνο… από τους όρους της συμφωνίας”, οι οποίοι “βελτιώθηκαν κάπως”, αλλά από μια πιο σημαντική επιταγή: τη διατήρηση της επίθεσης στη Γάζα μακροπρόθεσμα. Το ισραηλινό “κατεστημένο ασφαλείας”, γράφει ο Harel, έχει αναπτύξει την “κατανόηση ότι η κατακραυγή των οικογενειών των ομήρων προκαλεί ευρεία δημόσια υποστήριξη και ότι θα είναι δύσκολο να συνεχιστεί ένας χερσαίος ελιγμός στη νότια Λωρίδα της Γάζας, εάν αυξηθεί η οργή της κοινής γνώμης για αυτό που θα εκληφθεί ως εγκατάλειψη γυναικών και παιδιών”.

Με άλλα λόγια, για να συνεχίσει να σκοτώνει τις Παλαιστίνιες γυναίκες και τα παιδιά που είναι εγκλωβισμένα στη Γάζα, το Ισραήλ αποφάσισε ότι πρέπει επιτέλους να σταματήσει να εγκαταλείπει τις Ισραηλινές γυναίκες και τα παιδιά που κρατούνται όμηροι στη Γάζα.

Η απόφαση του Ισραήλ να δώσει προτεραιότητα στην επίθεση κατά της Αλ-Σίφα εις βάρος της συμφωνίας για τους ομήρους δικαιολογήθηκε με το σκεπτικό ότι η Χαμάς λειτουργούσε ένα υπόγειο “κέντρο διοίκησης και ελέγχου”, το οποίο ένας Ισραηλινός αξιωματούχος περιέγραψε ως το “κύριο κέντρο της δραστηριότητας της Χαμάς”. Η ισραηλινή κυβέρνηση έδωσε στη δημοσιότητα ένα τρισδιάστατο βίντεο κινουμένων σχεδίων που ισχυρίζεται ότι δείχνει τις υποτιθέμενες λειτουργίες του κεντρικού γραφείου της Χαμάς κάτω από την Αλ-Σίφα. Σε μια παραδοχή που υποβαθμίστηκε από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, ο ισραηλινός στρατός αναγνώρισε σιωπηλά ότι το βίντεο “ήταν μια υποθετική απεικόνιση” και “όχι μια πραγματική απεικόνιση του τι υπήρχε κάτω από το νοσοκομείο”, ανέφερε η Wall Street Journal.

Ανώνυμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι προσέδωσαν αξιοπιστία στους ισχυρισμούς του Ισραήλ, λέγοντας στους New York Times ότι “είναι βέβαιοι ότι η Χαμάς έχει χρησιμοποιήσει δίκτυα τούνελ κάτω από νοσοκομεία, ιδίως το Al Shifa, για χώρους διοίκησης και ελέγχου καθώς και για αποθήκευση όπλων”. Είναι ενδεικτικό ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν χρησιμοποίησε διαφορετική διατύπωση από τους Ισραηλινούς ομολόγους της, αναφερόμενη στο Al-Shifa ως χώρο φιλοξενίας “ενός κόμβου διοίκησης και ελέγχου” και όχι ως “κέντρο”.

Από τότε που κατέλαβε το Al-Shifa, συνέλαβε γιατρούς – συμπεριλαμβανομένου του διευθυντή Mohammad Abu Salmiya – και έδιωξε χιλιάδες ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων πρόωρων μωρών, το Ισραήλ απέτυχε να πείσει ακόμη και αξιόπιστους ρεπόρτερς των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης για τον αρχικό του ισχυρισμό. Σήραγγες ανακαλύφθηκαν κάτω από το νοσοκομείο, αλλά αυτό δεν ήταν έκπληξη, δεδομένης της παραδοχής των ίδιων των Ισραηλινών αξιωματούχων ότι τις έχτισαν πριν από σαράντα χρόνια. Και όπως σημειώνει ο Gareth Porter, ένα παραγνωρισμένο ρεπορτάζ στην Jerusalem Post μία ημέρα πριν από την επίθεση στο Al-Shifa αποκάλυψε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν ήδη ανακαλύψει μια υπόγεια εγκατάσταση διοίκησης της Χαμάς μίλια μακριά.

Τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης που έχουν παπαγαλίσει τις ισραηλινές δικαιολογίες για τον πόλεμο στη Γάζα και τις επιθέσεις σε μη στρατιωτικούς στόχους όπως η Αλ-Σίφα, έχουν επίσης επιλέξει να υποβαθμίσουν ή να αγνοήσουν τις δηλώσεις των ισραηλινών αξιωματούχων που καθιστούν σαφή μια ξεκάθαρη πρόθεση γενοκτονίας. Αυτές περιλαμβάνουν παραδοχές ότι το Ισραήλ “δίνει έμφαση στις ζημιές και όχι στην ακρίβεια”, ότι “η Γάζα θα μετατραπεί τελικά σε μια πόλη από σκηνές” και ότι “το Ισραήλ δεν έχει άλλη επιλογή από το να μετατρέψει τη Γάζα σε ένα μέρος που είναι προσωρινά ή μόνιμα ακατάλληλο για ζωή”.

Καταστρέφοντας τα σπίτια της Γάζας, το νοσοκομείο, τα σχολεία και κάθε άλλη πτυχή της ζωής των Παλαιστινίων πολιτών, το Ισραήλ ακολουθεί τους ανοιχτά διακηρυγμένους στόχους του, και τους μακροχρόνιους στόχους του. Ο σημερινός ισραηλινός πόλεμος κατά της Γάζας είναι αναμφισβήτητα η πιο βάρβαρη φάση αυτού που ο αείμνηστος ισραηλινός κοινωνιολόγος Baruch Kimmerling ονόμασε “εκστρατεία πολιτικής δολοφονίας” μετά το 1948. Ο Kimmerling την όρισε ως μια “διαδικασία που έχει ως απώτερο στόχο τη διάλυση της ύπαρξης του παλαιστινιακού λαού ως νόμιμης, ανεξάρτητης κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής οντότητας”, συμπεριλαμβανομένης, όπως προειδοποίησε, “της σταδιακής εθνοκάθαρσής του, μερικής ή πλήρους, από τη Γη του Ισραήλ ή την ιστορική Παλαιστίνη”.

Όπως το μακελειό στη Γάζα καθιστά σαφές, αυτή είναι η “νόμιμη” ισραηλινή εκστρατεία που η κυβέρνηση Μπάιντεν συνεχίζει να υποστηρίζει στο όνομα της προσπάθειας να “εξαλειφθεί η Χαμάς”.

Πηγή: aaronmate.net

Μετάφραση: antapocrisis

Στο άρθρο που ακολουθεί ο γνωστός αναλυτής σε θέματα της Μ. Ανατολής Alastair Crooke αναδεικνύει τον στόχο της Ισραηλινής στρατιωτικής επιχείρησης στη Γάζα, ο οποίος δεν είναι η ήττα της Χαμάς–πράγμα αμφίβολο αν θα μπορέσει το Ισραήλ να το επιτύχει με την τρέχουσα στρατηγική ανάπτυξης των δυνάμεών του–αλλά η μαζική εκδίωξη του άμαχου πληθυσμού, μια δεύτερη Νάκμπα[1] δηλαδή, η οποία στοχεύει στην ίδρυση του “Μεγάλου Ισραήλ” της Βίβλου, το οποίο θα εκτείνεται από τον Ν. Λίβανο (συμπεριλαμβανομένου) μέχρι το Σινά με την πλήρη εξάλειψη του Παλαιστινιακού στοιχείου.

Κατά τον Crooke, τέτοιου τύπου μεσσιανικές και εσχατολογικές δοξασίες κυριαρχούν πλέον στο Ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο αλλά και στην Ισραηλινή κοινή γνώμη. Όμως, ο χρόνος είναι λίγος για την πραγματοποίηση αυτών των Ισραηλινών σχεδίων λόγω αφενός της διεθνούς κατακραυγής όσο και του προεκλογικού αμερικανικού τοπίου.

Εξ αιτίας της αδυναμίας να πραγματοποιηθεί αυτό το σχέδιο μέσα στον διαθέσιμο ωφέλιμο χρόνο, κατά τον Crooke, προκύπτει η επείγουσα ανάγκη να τραβηχτεί η  Χεζμπολάχ στη σύγκρουση και ίσως και το Ιράν, ώστε η κλιμάκωσή της να καταστεί αναπόφευκτη. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η επέμβαση των ΗΠΑ στη συνέχεια θα καταστεί αναπόφευκτη, βοηθώντας έτσι το Ισραήλ στην υλοποίηση της ‘μεγάλης εικόνας’.

Το “Δόγμα Νάκμπα” του Ισραήλ

 

Καθώς το “Ισραήλ” στρέφεται προς το “Μεγάλο Ισραήλ” της Βίβλου, ο ισλαμικός κόσμος εμφανίζεται όλο και πιο ασυμβίβαστος.

Καθώς επικρατεί το “Δόγμα Νάκμπα” τόσο οι συνθήκες που θα ευνοούσαν την
απελευθέρωση των ομήρων (που η Χαμάς συνδέει με μακροχρόνια εκεχειρία
καθώς και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας) ξεθωριάζουν.  

“Στην πραγματικότητα, τώρα ξεδιπλώνουμε τη Νάκμπα της Γάζας”, λέει ο Avi Dichter, “Ισραηλινός” υπουργός Γεωργίας και πρώην επικεφαλής της Shin Bet[2]. Το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο έχει ενημερωθεί ότι έως και 1.700.000 κάτοικοι της Γάζας (σε συνολικό πληθυσμό 2,2 εκατομμυρίων) δεν είναι πλέον σε θέση να ζήσουν στα σπίτια τους, είτε επειδή έχουν “εκτοπιστεί”, είτε επειδή τα σπίτια τους έχουν καταστραφεί/πληγεί.

Για να προβάλλεται η εικόνα του ισραηλινού στρατού ως “ορμητικού” στην επιχείρησή του για την εξάλειψη της Χαμάς, πάντως, βλέπουμε πολλά βίντεο με άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού γύρω από την πόλη της Γάζας – αλλά σε αντίθεση, παρατηρούμε εντυπωσιακά λίγες εικόνες με στρατιώτες της IOF[3] να περιπολούν πεζοί – είτε αυτό συμβαίνει για να προστατεύουν τα άρματα μάχης, τα οποία δέχονται πυρά ελεύθερων σκοπευτών ή RPG[4], είτε (όπως υποψιάζονται πολλοί σχολιαστές) από φόβο για ισραηλινές απώλειες.

Προφανώς, το “Ισραήλ”[5] παραμένει στα τεθωρακισμένα του, αν και δέχεται τακτικές απώλειες των οχημάτων του από ‘αστραπιαίες’ επιθέσεις μικρών ομάδων μαχητών της Χαμάς που εμφανίζονται ξαφνικά από κρυφές σήραγγες για να καταστρέψουν τα οχήματα – πριν εξαφανιστούν και πάλι υπόγεια.

Η IOF έχει εισέλθει στην πόλη της Γάζας, προχωρώντας μερικά χιλιόμετρα κατά τη διάρκεια του μήνα, αλλά δεν έχει δείξει μέχρι σήμερα κανένα σοβαρό στοιχείο ότι έχει συναντήσει τις δυνάμεις της Χαμάς, ούτε ότι έχει εξουδετερώσει έναν αξιοσημείωτο αριθμό από αυτές. Γιατί;

Με απλά λόγια, οι Ισραηλινοί πολεμούν ακολουθώντας ένα συμβατικό μοντέλο πολέμου (μια τεθωρακισμένη “γροθιά” που προχωράει μπροστά υπό μαζική αεροπορική υποστήριξη). Όμως η αντίφαση σε αυτό το μοντέλο είναι ολοφάνερη: ο λεγόμενος “εχθρός” στο έδαφος είναι απλά άμαχοι, οι οποίοι πεθαίνουν σε τρομακτικό αριθμό, ενώ οι δυνάμεις της Χαμάς παραμένουν άθικτες, βαθιά κάτω από το έδαφος. Εκεί, επίσης, βρίσκεται η υποδομή της Χαμάς.

Οι αντιφάσεις που ενυπάρχουν σε αυτή την προσέγγιση έχουν τις ρίζες τους στην εξέλιξη της IOF κατά τη διάρκεια δεκαετιών ώστε να γίνει μια οιονεί αποικιακή αστυνομική δύναμη, που έχει συνηθίσει να αστυνομεύει την κατοχή μέσω των δίδυμων πτυχών της χρήσης μαζικής ισχύος και της απόλυτης προστασίας [αυτής] της ισχύος. Δεν είναι μυστικό ότι η IOF φοβάται να εμπλακεί σε μάχες σώμα με σώμα με μονάδες της Χαμάς στο σύμπλεγμα των σηράγγων (για τις οποίες οι μαχητές της δεν είναι προετοιμασμένοι). Έτσι, αντί γι’ αυτό, έχουμε μια επίδειξη τεθωρακισμένων οχημάτων που παρελαύνουν στην επιφάνεια, σε συνδυασμό με σε μεγάλο βαθμό αβάσιμους ισχυρισμούς της IOF για ζημιές που προκάλεσε στη Χαμάς.

Η πιο προφανής αντίφαση είναι ο ισχυρισμός του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου ότι οι σχεδόν ανύπαρκτες στρατιωτικές πιέσεις στη Χαμάς καθαυτές, δημιουργούν τις συνθήκες για την απελευθέρωση των ομήρων, ενώ η πραγματική πίεση – οι αδιάκοπες αεροπορικές επιδρομές – που καταστρέφουν τον άμαχο πληθυσμό και τις υποδομές του (νοσοκομεία, σχολεία, φούρνους και προσφυγικούς καταυλισμούς), διευκολύνει μια δεύτερη Νάκμπα – περισσότερο από οποιαδήποτε απελευθέρωση ομήρων.

Ίσως η Χαμάς απελευθερώσει και άλλους ομήρους (συνυπολογίζοντας τους στρατηγικούς της στόχους). Αν ναι, αυτό πιθανότατα θα ερμηνευθεί—λανθασμένα—ως ότι η Χαμάς αισθάνεται πόνο. Συνεπώς, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι οι βομβαρδισμοί τάπητος “λειτουργούν”. Όπως περιγράφει ο Zvi Bar’el στη φιλελεύθερη ισραηλινή εφημερίδα Haaretz:

«Σύμφωνα με την αντίληψη του Ισραήλ, η ανθρωπιστική κρίση είναι μέρος ενός οπλοστασίου που διαθέτει, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί όχι μόνο ως διαπραγματευτικό χαρτί στις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των ομήρων. Ο ρόλος της είναι να εμφυσήσει στη συνείδηση των Παλαιστινίων την αποκαλυπτική τιμωρία που αντιμετωπίζει όποιος από εδώ και στο εξής τολμήσει να προκαλέσει το Ισραήλ.

Αυτό αποτελεί συνέχεια της βαθιά ριζωμένης στρατηγικής αντίληψης σύμφωνα με την οποία η ανθρωπιστική δυστυχία μπορεί να αποφέρει κέρδη που σχετίζονται με την ασφάλεια …

Το πιο σημαντικό είναι ότι η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα δίνει πλέον στο Ισραήλ διπλωματικό μοχλό πίεσης, ο οποίος περιλαμβάνει την εξασφάλιση παραχωρήσεων … Πάνω απ’ όλα, συνεπάγεται την αποδυνάμωση της αμερικανικής βιασύνης για την επίτευξη λύσης δύο κρατών».

Συνεπώς, η αναπόφευκτη λογική αυτής της ανάλυσης είναι η συνέχιση της υφιστάμενης κατάστασης: Εάν δεν λειτουργεί σε σχέση με την απελευθέρωση των ομήρων ή την εξασθένιση της Χαμάς, μπορεί να παρουσιαστεί στο ισραηλινό κοινό ως “λειτουργικό” μέσω του εξαναγκασμού των αμάχων να εγκαταλείψουν τις κατεστραμμένες κοινότητές τους (αυτό που ο Ντίχτερ αποκαλεί “Νάκμπα της Γάζας”).

Με το “Δόγμα της Νάκμπα” να παίρνει σάρκα και οστά, οι ευνοϊκές συνθήκες για την απελευθέρωση των ομήρων (για την οποία η Χαμάς ζητά ως προϋπόθεση μια μακρόχρονη κατάπαυση του πυρός και ανθρωπιστικές προμήθειες) εξανεμίζονται. Οι IOF μπορούν να έχουν ή το ένα ή το άλλο: Ή συνεχή καταστροφή ή συνθήκες για απελευθέρωση ομήρων. (Φαίνεται ότι το υπουργικό συμβούλιο έχει επιλέξει το πρώτο).

Το άλλο (πιο βαθύ) δίλημμα είναι ότι συσσωρεύονται οι διεθνείς πιέσεις για κατάπαυση του πυρός (και απελευθέρωση των ομήρων). Ο χρόνος είναι λίγος και η στρατιωτική επιχείρηση μπορεί να χρειαστεί να σταματήσει. Το ζήτημα για το υπουργικό συμβούλιο Νετανιάχου είναι αν—μόλις σταματήσει—θα είναι δυνατόν να συνεχιστούν οι σφαγές αμάχων και οι πιέσεις για τη Νάκμπα της Γάζας;

Σε αυτό το πλαίσιο, το ισραηλινό λαϊκό αίσθημα — ακόμη και μεταξύ των πρώην φιλελεύθερων — κινείται προς μια ακόμη μεγαλύτερη Νάκμπα. Η Γάζα βρίσκεται υπό την πίεση της Νάκμπα. Το ίδιο και η Δυτική Όχθη, καθώς η βία των εποίκων κατά των Παλαιστινίων αυξάνεται. Ακόμη και ένας “φιλελεύθερος” όπως ο πρώην ηγέτης της αντιπολίτευσης Lapid συμφωνεί τώρα ότι οι “έποικοι” στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη δεν είναι καθόλου “έποικοι”, αφού η γη δεν είναι παρά η “βιβλική γη του Ισραήλ”.

Οι “φιλοδοξίες” της Νάκμπα επεκτείνονται και στον Νότιο Λίβανο (μέχρι τον ποταμό Λιτάνι). Τα ριζοσπαστικά μέλη της κυβέρνησης Νετανιάχου λένε ότι οι Ισραηλινοί δεν θα επιστρέψουν ποτέ στα κιμπούτς που γειτνιάζουν με τον Λίβανο, χωρίς την απομάκρυνση της Χεζμπολάχ από τη συνοριακή περιοχή.

Έτσι, ακούγεται πλέον και το κάλεσμα προς το “Ισραήλ” να “καταλάβει” τον Λίβανο μέχρι τον ποταμό Λιτάνι (βασική πηγή νερού) — και “όλως κατά σύμπτωση” η ισραηλινή αεροπορία έχει αρχίσει να επιχειρεί μέχρι και 40 χιλιόμετρα μέσα στον Λίβανο. Τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου μιλούν τώρα ανοιχτά για την ανάγκη οι IOF να στρέψουν την προσοχή τους στη Χεζμπολάχ μόλις η Χαμάς “εξαλειφθεί”.

Τα βόρεια σύνορα αναπόφευκτα θερμαίνονται. Η Χεζμπολάχ χρησιμοποιεί τα πιο εξελιγμένα και πιο θανατηφόρα όπλα της εναντίον θέσεων των IOF στο βόρειο “Ισραήλ”, καθώς οι “κανόνες” εμπλοκής συνεχώς θολώνουν. Και το “Ισραήλ” απαντά, με επιθέσεις που μετατοπίζονται όλο και πιο βαθιά στο Νότιο Λίβανο (δήθεν για να χτυπήσουν τις οπίσθιες υποδομές της Χεζμπολάχ).

Χθες το βράδυ, το ισραηλινό πολεμικό υπουργικό συμβούλιο ψήφισε για την πρόκληση ενός σοβαρού πλήγματος κατά της Χεζμπολάχ – αλλά ο Νετανιάχου έκανε πίσω. Οι ΗΠΑ φέρονται να υποπτεύονται ότι το “Ισραήλ” προκαλεί τη Χεζμπολάχ, ελπίζοντας να παρασύρει τις ΗΠΑ σε πόλεμο κατά του Λιβάνου.

Είναι φανερό ότι ο Λευκός Οίκος αγωνίζεται να αποφύγει την διολίσθηση προς έναν πλήρη περιφερειακό πόλεμο, καθώς τόσο το μέτωπο του Λιβάνου όσο και το μέτωπο του Ιράκ θερμαίνονται: Την Κυριακή, ιρακινές κινήσεις εκτόξευσαν και πάλι πυραύλους εναντίον της αμερικανικής βάσης στο Σαντάντι.

Το “Ισραήλ” διαισθάνεται ότι η παρούσα κρίση αποτελεί ταυτόχρονα υπαρξιακό κίνδυνο, αλλά και ‘ευκαιρία’ – μια ευκαιρία να εδραιώσει το “Ισραήλ” σε όλη τη “βιβλική του γη” μακροπρόθεσμα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία – αυτή είναι η κατεύθυνση του ταξιδιού του ισραηλινού λαϊκού αισθήματος, τόσο από την αριστερή όσο και από τη δεξιά πτέρυγα, προς την αιματηρή εσχατολογία.

Όπως έγραψε ένας διακεκριμένος Ισραηλινός σχολιαστής αφού παρακολούθησε (την ατεκμηρίωτη) 47λεπτη ταινία της IOF για τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου:

«Αφού είδα την ταινία, δεν έχω καμία συμπόνια για κανέναν άνθρωπο στη Γάζα, ούτε για γυναίκα, ούτε για παιδί και σίγουρα ούτε για άνδρα. Όλοι αξίζουν έναν οδυνηρό θάνατο, όλοι ήσασταν συνένοχοι σε αυτή τη σφαγή. Ελπίζω να μη μείνει κανείς ζωντανός στη Γάζα, τελεία και παύλα! … Είμαι σίγουρος ότι ο Θεός σας σας περιφρονεί, ντρέπεται για σας και θα σας έκαιγε στην κόλαση, όπως ακριβώς σας κάνουν τώρα οι IDF».

Η “φυλή του Αμαλέκ” σήμερα αναφέρεται ευρέως. (Ο βασιλιάς Σαούλ, στο πρώτο βιβλίο του Σαμουήλ, δίνει εντολή στον Σαμουήλ να σκοτώσει κάθε άτομο από τους Αμαληκίτες: «Μην τους λυπηθείτε- θανατώστε άνδρες και γυναίκες, παιδιά και βρέφη, βοοειδή και πρόβατα, καμήλες και γαϊδούρια»).

Καθώς η διάθεση των Ισραηλινών στρέφεται προς τη Βίβλο, η οργή της παγκόσμιας πλειοψηφίας ανεβαίνει. Και έτσι οι μουσουλμάνοι αρχίζουν να βλέπουν την κρίση ως έναν ασυμβίβαστο πολιτιστικό πόλεμο – Η Δύση εναντίον “μας”.

Οι ταυτόχρονες δύο διασκέψεις — του Αραβικού Συνδέσμου και του OIC[6] (που πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα στο Ριάντ) — υπογράμμισαν την πλήρη κατάρρευση της εικόνας του “Ισραήλ” σε ολόκληρο τον ισλαμικό κόσμο. Η έκρηξη οργής και πάθους ήταν αισθητή και μεταμορφώνει τη νέα παγκόσμια πολιτική.

Στη Δύση, ο θυμός διασπά τις κυρίαρχες πολιτικές δομές και προκαλεί ευρεία αναταραχή. Οι παγκόσμιες διαμαρτυρίες είναι μαζικές.

Έτσι, καθώς το “Ισραήλ” κινείται προς ένα βιβλικό “Μεγάλο Ισραήλ”, ο ισλαμικός κόσμος γίνεται όλο και πιο ασυμβίβαστος. Παρόλο που οι διασκέψεις δεν συμφώνησαν σε κάποιο σχέδιο δράσης, τόσο η εικόνα του προέδρου Raisi να κάθεται δίπλα στον MbS[7] όσο και το γεγονός ότι οι πρόεδροι Ερντογάν και Άσαντ συναναστρέφονταν στη διάσκεψη, ήταν συγκλονιστικό.

Το στρατηγικό συμπέρασμα είναι σκληρό: οι Ισραηλινοί τώρα απαρνούνται τους κινδύνους της συμβίωσης με τους μουσουλμάνους, και το συναίσθημα προς τον εβραϊκό φανατισμό είναι πλήρως αμοιβαίο από τους Παλαιστίνιους. Το παλιό υπόδειγμα για μια πολιτική λύση καθίσταται παρωχημένο.

O Alastair Crooke είναι πρώην ανώτερος Βρετανός διπλωμάτης. Διετέλεσε στέλεχος της ΜΙ6 με μεγάλη συμμετοχή σε θέματα της Μ. Ανατολής. Διευθύνει το βασισμένο στη Βηρυτό Conflicts Forum. Τα άρθρα και οι συνεντεύξεις του φιλοξενούνται σε σημαντικά διεθνή φόρα πολλαπλών πολιτικών προσανατολισμών—π.χ. σε εκπομπές του Ρωσικού Sputnik ή του Valdai Club—τραβώντας σταθερά το ενδιαφέρον με τις αναλύσεις του λόγω τόσο της βαθιάς γνώσης όσο και της εσωτερικής πληροφόρησης που διαθέτει. Αρθρογραφεί τακτικά στο almayadeen και στο strategic culture

[1] Κατά το 1947-1948 μεταξύ 750,000 και 900,000 Παλαιστινίων, ανδρών, γυναικών και παιδιών εξορίστηκαν βίαια από την πατρική τους γη μέσω πολιτικών εθνοκάθαρσης  των Ισραηλινών πολιτοφυλακών. Υπολογίζεται ότι ερήμωσαν πάνω από 500 χωριά και πόλεις.

[2] H Shin Bet είναι η υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ.

[3] IOF παραφθορά του IDF. Το πρώτο αρκτικόλεξο σημαίνει Ισραηλινές Δυνάμεις Κατοχής ενώ το δεύτερο σημαίνει Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας.

[4] RPGs: Φορητά αντιαρματικά, αντιαρματικές χειροβομβίδες (Rocket Propelled Grenades).

[5] O συγγραφέας σταθερά τοποθετεί τη λέξη ‘Ισραήλ’ σε εισαγωγικά.

[6] OIC: Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας (Organization of Islamic Cooperation)

[7] Ο πρόεδρος του Ιράν και ο ισχυρός διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας

Πηγή: english.almayadeen.net/

Μετάφραση – σχολιασμός: Κωστής Μηλολιδάκης

Αναδημοσιεύουμε ένα άρθρο του ιστορικού Rashid Khalidi, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Columbia των ΗΠΑ που βασίστηκε σε ομιλία του στις 16 Νοεμβρίου με θέμα τον σχεδόν εκατονταετή πόλεμο στην Παλαιστίνη. Ως ακαδημαϊκός στη Δύση και μάλιστα στην έδρα της μητρόπολης του καπιταλισμού, ο Rashid Khalidi δεν μπορεί παρά να είναι εξαιρετικά προσεκτικός στις διατυπώσεις του για ζητήματα αμάχων, πολεμικών επιχειρήσεων και Διεθνούς Δικαίου, ωστόσο οι επισημάνσεις που κάνει έχουν ιδιαίτερη σημασία καθώς υπογραμμίζουν τη δυνατότητα να υπάρξει μια αλλαγή παραδείγματος, μια μετάβαση στον τρόπο με τον οποίο εκλαμβάνεται το Παλαιστινιακό ζήτημα στη Δύση. Από το σύνολο των παρατηρήσεών του αξίζει να κρατήσουμε ότι η προκλητική διαφοροποίηση που κάνει η Δύση στην αξία της ανθρώπινης ζωής όταν αυτή είναι Ισραηλινού αμάχου συγκρινόμενη με τη ζωή Παλαιστίνιου αμάχου, είναι και η βάση που αλλάζει την κοινή γνώμη σε όλο τον κόσμο υπέρ της Παλαιστινιακής υπόθεσης.

Πριν από έξι εβδομάδες, αυτή η ομιλία θα είχε διαφορετικό τίτλο και διαφορετικό περιεχόμενο. Τότε θα έδινα το ιστορικό υπόβαθρο της σημερινής στιγμής μέσω του πλαισίου που περιγράφεται στο βιβλίο μου “Ο εκατονταετής πόλεμος στην Παλαιστίνη“: Μια ιστορία εποικισμού, αποικιοκρατίας και αντίστασης. Το βιβλίο αυτό εξηγεί τα γεγονότα στην Παλαιστίνη από το 1917 ως αποτέλεσμα ενός πολέμου που διεξήχθη κατά του γηγενούς παλαιστινιακού πληθυσμού σε διάφορα στάδια από διάφορες μεγάλες δυνάμεις που συμμάχησαν με το σιωνιστικό κίνημα – ένα κίνημα που ήταν ταυτόχρονα εποικιστικό-αποικιοκρατικό και εθνικιστικό. Αυτές οι δυνάμεις συμμάχησαν αργότερα με το ισραηλινό έθνος-κράτος που προέκυψε από αυτό το κίνημα.

Εξακολουθώ να θεωρώ αυτό το πλαίσιο ως τον καλύτερο τρόπο για να εξηγήσουμε την ιστορία του περασμένου αιώνα και όχι μόνο. Έτσι, δεν πρόκειται για μια προαιώνια σύγκρουση μεταξύ Αράβων και Εβραίων και η κόντρα αυτή δεν συνεχίζεται από αμνημονεύτων χρόνων. Είναι ένα εντελώς πρόσφατο προϊόν της εισβολής του ιμπεριαλισμού στη Μέση Ανατολή και της ανόδου των σύγχρονων εθνικοκρατικών εθνικισμών, τόσο των αραβικών όσο και των εβραϊκών. Επιπλέον, αυτός ο πόλεμος δεν ήταν απλώς ένας πόλεμος μεταξύ του σιωνισμού και του Ισραήλ από τη μια πλευρά και των Παλαιστινίων από την άλλη, με τους τελευταίους να υποστηρίζονται περιστασιακά από αραβικούς και άλλους παράγοντες. Περιελάμβανε πάντα τη μαζική παρέμβαση των μεγάλων δυνάμεων στο πλευρό του σιωνιστικού κινήματος και του Ισραήλ: Η Βρετανία μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και οι ΗΠΑ και άλλες δυνάμεις από τότε. Αυτές οι μεγάλες δυνάμεις δεν ήταν ποτέ ουδέτερες, δεν ήταν ποτέ έντιμοι μεσίτες, αλλά ήταν και είναι ενεργά μέρη αυτού του πολέμου στο πλευρό του Ισραήλ. Δεδομένων αυτών των γεγονότων, μακριά από το να υπάρχει μια ισοδυναμία μεταξύ των δύο πλευρών, αυτός ήταν ένας πόλεμος μεταξύ αποικιοκράτη και αποικιοκρατούμενων, μεταξύ καταπιεστή και καταπιεσμένων, και υπήρχε πάντα μια τεράστια ανισορροπία μεταξύ των δύο πλευρών στην Παλαιστίνη υπέρ του Σιωνισμού και του Ισραήλ.

Ωστόσο, ενώ νομίζω ότι αυτό το πλαίσιο έχει ενισχυθεί τις τελευταίες έξι εβδομάδες από το εντυπωσιακό για παράδειγμα επίπεδο της συμμετοχής των ΗΠΑ και – σε αντιδιαστολή – τη σχετικά περιορισμένη φύση της συμμετοχής του Ιράν και των αραβικών κρατών, μπορεί να βλέπουμε μια αλλαγή παραδείγματος εξαιτίας νέων στοιχείων που εμφανίστηκαν από τις 7 Οκτωβρίου. Αυτό που πρόκειται να προτείνω είναι εξαιρετικά προσωρινό. Ως ιστορικός, διστάζω να προβλέψω πώς θα μπορούσαν να εξελιχθούν τα γεγονότα. Αλλά, υπό το πρίσμα της πορείας αυτού του πολέμου για περισσότερο από έναν αιώνα, είναι σαφές ότι έχουν εμφανιστεί νέα στοιχεία που ενδεχομένως να υποδηλώνουν ότι αυτός ο πόλεμος εισέρχεται σε μια νέα φάση. Θέλω να ξεχωρίσω πέντε από αυτά τα στοιχεία.

I.

Το πρώτο είναι ο αριθμός των νεκρών του Ισραήλ που ξεπερνά τους 1.200, ο τρίτος υψηλότερος στην ιστορία της χώρας. Πάνω από 800 ισραηλινοί πολίτες σκοτώθηκαν, καθώς και πάνω από 350 μέλη του στρατού και της αστυνομίας, και όλα αυτά σε διάστημα λίγο μεγαλύτερο της μιας ημέρας. Από τότε, έχουν σκοτωθεί 64 Ισραηλινοί στρατιώτες. Αυτός είναι πιθανώς ο υψηλότερος αριθμός νεκρών Ισραηλινών πολιτών που έχει σημειωθεί ποτέ [719 πολίτες σκοτώθηκαν στη δεύτερη ιντιφάντα σε διάστημα τεσσάρων ετών- οι περισσότεροι από τους 6.000 νεκρούς του Ισραήλ το 1948, τον υψηλότερο αριθμό νεκρών σε οποιονδήποτε πόλεμο που ήταν στρατιώτες]. Οι απώλειες του ισραηλινού στρατού και της αστυνομίας, σε συνδυασμό με εκείνες που προκλήθηκαν από τότε που ξεκίνησε η χερσαία εισβολή πριν από αρκετές εβδομάδες, έχουν ήδη ξεπεράσει κατά πολύ τις 400. Ο αριθμός αυτός σύντομα θα πλησιάσει τον αριθμό των Ισραηλινών στρατιωτών που σκοτώθηκαν κατά την εισβολή του Ισραήλ στο Λίβανο το 1982 [όταν σκοτώθηκαν πάνω από 450].

Ο σημερινός αριθμός των Παλαιστινίων που ξεπερνά τους 11.500 νεκρούς, όπως και εκείνος του Ισραήλ, δεν είναι ακόμη οριστικός και θα αυξηθεί από τα υψηλά ποσοστά θανάτων που θα μπορούσαν να προληφθούν από ασθένειες, παιδική θνησιμότητα και άλλες αιτίες, καθώς και από την πιθανή προσθήκη των περισσότερων από τους 2.700 ανθρώπους που αγνοούνται. Αυτό καθιστά ήδη τον αριθμό των νεκρών Παλαιστινίων τον δεύτερο υψηλότερο από το 1948, όταν σκοτώθηκαν περίπου 20.000, κυρίως άμαχοι, και είναι πιθανώς υψηλότερος από τον αριθμό των νεκρών Παλαιστινίων κατά τη διάρκεια του ισραηλινού πολέμου στο Λίβανο το 1982, όταν σκοτώθηκαν 20.000 άνθρωποι, περισσότεροι από τους μισούς Παλαιστίνιοι και οι υπόλοιποι Λιβανέζοι [κατά τη διάρκεια της δεύτερης ιντιφάντα σκοτώθηκαν περίπου 5.000 Παλαιστίνιοι].

Παραθέτω αυτά τα φρικτά στατιστικά στοιχεία ως απόδειξη ενός στοιχείου αυτού που μπορεί να είναι μια αλλαγή παραδείγματος. Ο απολογισμός των ισραηλινών θυμάτων, ιδιαίτερα ο αριθμός των αμάχων που σκοτώθηκαν, δημιούργησε ένα τραυματικό σοκ που αντηχεί στο Ισραήλ, στις εβραϊκές κοινότητες σε όλο τον κόσμο και σε όλη τη Δύση. Τα μακροπρόθεσμα πολιτικά αποτελέσματά του είναι αδύνατο να προβλεφθούν, αλλά έχουν ήδη επηρεάσει σημαντικά τις αποφάσεις τόσο της ισραηλινής όσο και της αμερικανικής κυβέρνησης, καθιστώντας και τις δύο χώρες πιο επιθετικές και αδιάλλακτες. Εν τω μεταξύ, ο μακροπρόθεσμος πολιτικός αντίκτυπος ενός τόσο τεράστιου αριθμού παλαιστινιακών θανάτων σε σύντομο χρονικό διάστημα, όχι μόνο στους Παλαιστίνιους, αλλά και στον αραβικό κόσμο, και ίσως και πιο μακριά, είναι επίσης ανυπολόγιστος και μπορεί κάλλιστα να επηρεάσει την εσωτερική πολιτική αρκετών αραβικών κρατών, καθώς και το μέλλον του Ισραήλ στην περιοχή.

II.

Τα στοιχεία αυτά πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο δύο άλλων χαρακτηριστικών. Το πρώτο είναι ότι η αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς, η συντριβή της άμυνας του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της ήττας μιας ολόκληρης μεραρχίας του ισραηλινού στρατού (της μεραρχίας της Γάζας), η πλήρης αποτυχία της ισραηλινής τεχνολογίας πληροφοριών και επιτήρησης και η σφαγή τόσων πολλών ισραηλινών πολιτών, αντιπροσωπεύουν την πρώτη φορά που διεξάγεται πόλεμος με αυτή τη σφοδρότητα σε ισραηλινό έδαφος από το 1948. Το Ισραήλ έχει υποστεί και στο παρελθόν σοβαρές επιθέσεις κατά του άμαχου πληθυσμού του, από ρουκέτες και βομβιστές αυτοκτονίας, αλλά από το 1948 και μετά, όλοι οι μεγάλοι ισραηλινοί πόλεμοι – το 1956, το 1967, ο πόλεμος της φθοράς 1968-70, το 1973, το 1982, η δεύτερη ιντιφάντα και όλοι οι πόλεμοι στη Γάζα – διεξήχθησαν ουσιαστικά σε αραβικό έδαφος. Τίποτα τέτοιο δεν έχει συμβεί στο Ισραήλ εδώ και 75 χρόνια.

III.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι ο πόλεμος αυτός αντιπροσωπεύει την προσωρινή κατάρρευση του δόγματος ασφαλείας του Ισραήλ. Αυτό συχνά αποκαλείται λανθασμένα “αποτροπή”, αλλά στην πραγματικότητα προέρχεται από το επιθετικό δόγμα που διδάχθηκε για πρώτη φορά στους ιδρυτές των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων από Βρετανούς ειδικούς στην καταπολέμηση της εξέγερσης, όπως ο Orde Wingate. Το δόγμα αυτό υποστηρίζει ότι με προληπτικές επιθέσεις ή με αντίποινα με συντριπτική δύναμη, ο εχθρός μπορεί να ηττηθεί αποφασιστικά, να εκφοβιστεί μόνιμα και να αναγκαστεί να αποδεχθεί τους ισραηλινούς όρους. Όσον αφορά τη Γάζα, αυτό σήμαινε περιοδικά σφυροκοπήματα κατά των κατοίκων της Γάζας και τη θανάτωση μεγάλου αριθμού από αυτούς για να τους αναγκάσει να αποδεχθούν την πολιορκία και τον αποκλεισμό που διαρκούν εδώ και 16 χρόνια.

Λέω η προσωρινή κατάρρευση αυτού του δόγματος, διότι ενώ αυτό που συνέβη στις 7 Οκτωβρίου θα έπρεπε να έχει δείξει την απόλυτη χρεοκοπία του, το ισραηλινό κατεστημένο ασφαλείας είναι σαφές ότι δεν έμαθε τίποτα. Φαίνεται να έχουν ξεχάσει τη ρήση του Κλαούζεβιτς ότι ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα. Είναι προφανές ότι η ισραηλινή ηγεσία δεν έχει κανένα σαφή πολιτικό στόχο για τη διεξαγωγή αυτού του πολέμου, πέρα από την εκδίκηση για τον απολογισμό των απωλειών μεταξύ των αμάχων και την ταπεινωτική στρατιωτική ήττα της 7ης Οκτωβρίου, η οποία παρουσιάζεται ως αποκατάσταση της “αποτροπής”. Αντί να έχουν έναν ακριβή πολιτικό στόχο για αυτόν τον πόλεμο, η ισραηλινή κυβέρνηση και ο στρατός έχουν θέσει τον αδύνατο στόχο της καταστροφής της Χαμάς, μιας πολιτικο-στρατιωτικο-ιδεολογικής οντότητας που μπορεί ίσως να ηττηθεί στρατιωτικά, αλλά δεν μπορεί έτσι να καταστραφεί. Είτε αποδυναμωθεί είτε ενισχυθεί η Χαμάς στο τέλος, κάτι που θα το μάθουμε καλά-καλά μετά το τέλος αυτού του πολέμου, δεν θα καταστραφεί ως πολιτική δύναμη και ιδεολογία όσο συνεχίζεται η κατοχή και η καταπίεση του παλαιστινιακού λαού.

IV.

Ένα άλλο νέο στοιχείο που μπορεί να αποτελεί μέρος μιας αλλαγής παραδείγματος είναι ότι μετά την ευρεία αρχική συμπάθεια για το Ισραήλ σε παγκόσμιο επίπεδο στην αρχή, υπήρξαν έντονες αρνητικές αντιδράσεις για τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα. Αυτό συνέβη σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο, στις περισσότερες μουσουλμανικές χώρες και στο μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου κόσμου (ή μάλλον στον πραγματικό κόσμο, εξαιρουμένων των ΗΠΑ και μερικών δυτικών χωρών). Παρόμοια έντονη ήταν η αρνητική αντίδραση ακόμη και μεταξύ ευρέων τμημάτων του αμερικανικού και του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Είναι αδύνατο να πούμε αν αυτή η αντίδραση θα έχει μόνιμο αποτέλεσμα. Σίγουρα δεν είχε σχεδόν καμία διακριτή επίδραση στην πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν για την καθολική υποστήριξη του Ισραήλ, η οποία φτάνει μέχρι το επίπεδο της ενεργού συμμετοχής στον πόλεμό του κατά της Γάζας, και η οποία μπορεί να οδηγήσει στη δέσμευση αμερικανικών δυνάμεων σε μάχη, αν, Θεός φυλάξοι, η σύγκρουση αυτή εξελιχθεί σε ευρύτερο πόλεμο.

Η αντίδραση στις αραβικές χώρες αποδεικνύει τουλάχιστον την απόλυτη άγνοια των δυτικών και ισραηλινών πολιτικών και ειδημόνων, οι οποίοι ισχυρίζονταν αλαζονικά ότι “οι Άραβες δεν ενδιαφέρονται για την Παλαιστίνη”. Με την αυτοπεποίθησή τους αυτή, μπέρδεψαν τους απολυταρχικούς και κλεπτοκράτες που κυβερνούν τις περισσότερες αραβικές χώρες με τους λαούς τους, οι οποίοι πολύ ξεκάθαρα νοιάζονται πολύ για την Παλαιστίνη, ξεκινώντας τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχουν γίνει στις περισσότερες αραβικές πρωτεύουσες εδώ και δώδεκα χρόνια. Όπως θα μπορούσε να τους πει οποιοσδήποτε σοβαρός ιστορικός, για πάνω από έναν αιώνα, οι αραβικοί λαοί έχουν δείξει βαθύ ενδιαφέρον για την Παλαιστίνη. Είναι αδύνατο να πούμε αν αυτή η έντονη αρνητική αντίδραση στο Ισραήλ θα έχει διάρκεια και αν και πότε τα αντιδημοκρατικά καθεστώτα που μαστίζουν την περιοχή θα καταφέρουν να πατάξουν την έκφραση αυτών των συναισθημάτων. Αυτό που είναι σαφές είναι ότι στις μελλοντικές πολιτικές τους έναντι του Ισραήλ, θα πρέπει να είναι πολύ πιο προσεκτικά από ό,τι ήταν προηγουμένως, λαμβάνοντας υπόψη την παθιασμένη υποστήριξη των λαών τους για την παλαιστινιακή υπόθεση.

V.

Υπάρχει ένα πέμπτο και τελευταίο στοιχείο σε αυτή την πιθανή αλλαγή παραδείγματος. Τα άνισα μέτρα με τα οποία οι δυτικές ελίτ και οι πολιτικοί εκτιμούν τις μελαμψές ή αραβικές ζωές από τη μία πλευρά και τις λευκές ή ισραηλινές ζωές από την άλλη, έχουν δημιουργήσει μια τοξική ατμόσφαιρα στους χώρους που κυριαρχούνται από αυτές τις ελίτ, όπως η πολιτική αρένα, οι εταιρείες, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και πανεπιστήμια όπως το Κολούμπια. Αυτές οι ελίτ, και πολλοί άλλοι, θεωρούν ότι οι σφαγές ισραηλινών αμάχων είναι θεμελιωδώς διαφορετικές από τις σφαγές δωδεκαπλάσιων παλαιστινίων αμάχων. Στα δεινά των ισραηλινών αμάχων, και μόνο αυτών, αναφέρθηκε ρητά για άλλη μια φορά ο Πρόεδρος Μπάιντεν μόλις στις 15 Νοεμβρίου, ενώ ταυτόχρονα ωραιοποιούσε τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς της Γάζας και, με τον χαρακτηριστικό ασυνάρτητο τρόπο του, επαναλάμβανε απομνημονευμένα ισραηλινά τσιτάτα.

Αυτή η κατάφωρα άνιση προσέγγιση είναι δίκοπο μαχαίρι: ενώ μπορεί να εξυπηρετεί το Ισραήλ βραχυπρόθεσμα, η προκατάληψη και τα διπλά πρότυπα που ενυπάρχουν σε αυτήν προσφέρονται σε κοινή θέα σε όλο τον κόσμο και σε αυξανόμενα τμήματα της κοινής γνώμης στη Δύση, ιδίως στους νεότερους ανθρώπους. Αυτό ισχύει γενικά για όλους εκείνους που δεν είναι μεθυσμένοι από τις έντονα μεροληπτικές εκπομπές των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης, τα οποία γενικά παρουσιάζουν εκείνες τις ειδήσεις που το Ισραήλ θεωρεί σκόπιμο να παρουσιάσει. Η υποστήριξη του 68% των Αμερικανών, συμπεριλαμβανομένης μιας μεγάλης πλειοψηφίας των Δημοκρατικών, για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, ένα μέτρο στο οποίο αντιτίθεται σφοδρά η ισραηλινή κυβέρνηση και ο υποστηρικτής της στον Λευκό Οίκο, είναι μια ένδειξη που έχει σημασία, ακόμα και αν δεν είναι προάγγελος μιας αλλαγής παραδείγματος.

Παρ’ όλα αυτά, παρά την ωμή πολιτική εκμετάλλευση των θανάτων Ισραηλινών αμάχων και της απαγωγής αμάχων ομήρων, είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε ότι τα ζητήματα αυτά παρουσιάζουν ένα σοβαρό ηθικό πρόβλημα, καθώς και νομικό και πολιτικό, για τους υποστηρικτές των παλαιστινιακών δικαιωμάτων. Το ηθικό στοιχείο είναι προφανές: οι γυναίκες, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και όλοι οι άοπλοι μη μαχητές πρέπει αναμφισβήτητα να προστατεύονται σε καιρό πολέμου. Το νομικό στοιχείο θα πρέπει να είναι επίσης προφανές. Κάποιος μπορεί να επιλέξει να μην εφαρμόσει τα πρότυπα του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου (ΔΑΔ). Ωστόσο, αν κάποιος θέλει να τα εφαρμόσει, πρέπει να ισχύουν για όλους. Το Ισραήλ ισχυρίζεται ψευδώς ότι τηρεί το ΔΑΔ, αν και έχει παραδεχθεί ρητά, μέσω του “δόγματος Dahiya” που διατύπωσε το 2007 ένας πρώην στρατηγός, ο Gadi Eizenkot, ο οποίος είναι τώρα μέλος του ισραηλινού πολεμικού υπουργικού συμβουλίου, ότι δεν το κάνει. Οι ηγέτες του Ισραήλ έχουν επανειλημμένα και ανοιχτά δηλώσει ότι δεν τηρούν τουλάχιστον δύο από τα βασικά στοιχεία του ΔΑΔ, την αναλογικότητα, η οποία απαιτεί ότι η απώλεια ανθρώπινων ζωών ή περιουσίας δεν πρέπει να είναι υπερβολική σε σχέση με το όφελος που αναμένεται από την καταστροφή ενός στρατιωτικού στόχου, και τη διάκριση, η οποία απαιτεί διάκριση μεταξύ του άμαχου πληθυσμού και των μαχητών. Στις καθημερινές επιθέσεις του στη Γάζα, όπως και πολλές φορές στο παρελθόν, το Ισραήλ έχει δείξει την πλήρη αδιαφορία του για τις αρχές αυτές, εξαφανίζοντας τις ζωές αμέτρητων αμάχων, επιδιώκοντας δήθεν να σκοτώσει έναν ή περισσότερους μαχητές.

Είναι αλήθεια ότι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι λαοί υπό κατοχή έχουν το δικαίωμα να αντιστέκονται, και αυτό ισχύει, φυσικά, για τους Παλαιστίνιους. Ωστόσο, αν κάποιος θέλει να απαιτήσει την εφαρμογή του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου στο Ισραήλ, αυτό πρέπει να εφαρμοστεί εξίσου και στους Παλαιστίνιους δρώντες, και πρέπει να παραδεχτεί ότι παρά τις κατάφωρες παραβιάσεις των νόμων αυτών από το Ισραήλ, οι παραβιάσεις της Χαμάς και άλλων πρέπει να υπόκεινται στα ίδια πρότυπα.

Το πολιτικό πρόβλημα είναι ότι, ενώ το Ισραήλ παραβιάζει το ΔΑΔ με πλήρη ατιμωρησία και με την καθολική έγκριση των ΗΠΑ και ορισμένων δυτικών κυβερνήσεων, οι παλαιστινιακές παραβιάσεις της ηθικής και του ΔΑΔ που αφορούν τη δολοφονία και την απαγωγή αμάχων, οι οποίες περιφρονούν αυτές τις ηθικές και νομικές αρχές, αξιοποιούνται για τη σπίλωση και την απονομιμοποίηση ολόκληρης της παλαιστινιακής υπόθεσης και όχι μόνο των δραστών. Όπως είναι προφανές από την πολιτική, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τη θεσμική αντίδραση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη από τις 7 Οκτωβρίου, η οποία είναι εξ ολοκλήρου επικεντρωμένη σε αυτές τις παραβιάσεις, όπως είδαμε στο Κολούμπια και σε άλλα πανεπιστήμια, είναι ο αγώνας για τα παλαιστινιακά δικαιώματα που στοχοποιείται με αυτόν τον τρόπο.

Αυτό που συμβαίνει στον εχθρικό πολιτικό, μιντιακό και θεσμικό χώρο στις ΗΠΑ και τη Δύση που πολλοί από εμάς καταλαμβάνουν έχει τεράστια σημασία. Αν δεχτούμε ότι το Ισραήλ είναι ένα αποικιοκρατικό (καθώς και εθνικό) σχέδιο εποίκων, τότε οι ΗΠΑ και η Δύση είναι η μητρόπολή του. Όπως κατάλαβαν τα απελευθερωτικά κινήματα της Ιρλανδίας, της Αλγερίας, του Βιετνάμ και της Νότιας Αφρικής, δεν αρκεί να αντισταθούμε στην αποικιοκρατία στην αποικία. Ήταν επίσης απαραίτητο να κερδηθεί η γνώμη στη μητρόπολη, πράγμα που συχνά περιλάμβανε περιορισμούς στη χρήση βίας, καθώς και τη χρήση μη βίαιων μέσων (όσο δύσκολο κι αν είναι αυτό να γίνει μπροστά στη μαζική βία του αποικιοκράτη). Έτσι κέρδισαν οι Ιρλανδοί τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας τους από το 1916 έως το 1921, έτσι κέρδισαν οι Αλγερινοί το 1962 και έτσι κέρδισαν επίσης οι Βιετναμέζοι και οι Νοτιοαφρικανοί. Στους εχθρικούς πολιτικούς και μιντιακούς χώρους στους οποίους δραστηριοποιούνται όσοι υποστηρίζουν τα παλαιστινιακά δικαιώματα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, η απόλυτη σαφήνεια σε αυτά τα ζητήματα είναι απαραίτητη, όχι μόνο για ηθικούς και νομικούς λόγους, αλλά και για πολιτικούς.

Αν και η έκβαση αυτού του πολέμου είναι προφανώς αδύνατο να προβλεφθεί σε αυτό το στάδιο, έχει τουλάχιστον οδηγήσει στις αλλαγές που περιέγραψα. Θα οδηγήσει σε βαθιές ανθρωπιστικές και πολιτικές αλλαγές παραδείγματος; Βλέπω τρία σημαντικά ερωτήματα:

1.) Θα οδηγήσει η εκδίωξη ενάμισι εκατομμυρίου ανθρώπων από το βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Γάζας, η οποία είναι ήδη ένα είδος νέας Νάκμπα, στη μόνιμη εθνοκάθαρση αυτής της βόρειας περιοχής;

2.) Θα παρουσιάσει η διεθνής κοινότητα, ή οι ΗΠΑ (που συχνά ενεργούν σαν να αποτελούν μόνοι τους τη διεθνή κοινότητα), μια πρωτότυπη πολιτική λύση στη σύγκρουση, βασισμένη στην ισότητα και τη δικαιοσύνη;

3.) Ή, όπως είναι πιο πιθανό, θα επαναφέρει απλώς κάποια μορφή του προηγούμενου καταπιεστικού status quo της κατοχής και του εγκλωβισμού των Παλαιστινίων σε όλο και μικρότερους χώρους, ενώ θα διοχετεύει περισσότερη φορμαλδεΰδη στο ετοιμόρροπο πτώμα της προ πολλού νεκρής “λύσης των δύο κρατών”;

Είναι αδύνατο να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα σήμερα, αν και η εικασία μου είναι ότι οι απαντήσεις θα μπορούσαν να είναι αντίστοιχα ναι στο πρώτο, όχι στο δεύτερο και ναι στο τρίτο.

Ωστόσο, μπορεί κανείς να ελπίζει ότι ένα αποτέλεσμα μπορεί να αποκλειστεί: αυτό είναι η εθνοκάθαρση μέρους ή του συνόλου του πληθυσμού της Λωρίδας της Γάζας και της Δυτικής Όχθης με την εκδίωξή τους από την ιστορική Παλαιστίνη και την εγκατάστασή τους στο αιγυπτιακό Σινά και την Ιορδανία. Κατά τη διάρκεια των πρώτων επισκέψεών του στην περιοχή μετά το ξέσπασμα του πολέμου, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, ενεργώντας προφανώς ως παιδί για τα θελήματα του Ισραήλ, άσκησε πιέσεις στους ηγέτες της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Σαουδικής Αραβίας να αποδεχθούν αυτό το αποτέλεσμα. Όλοι τους τον απέρριψαν αποφασιστικά. Με τον τρόπο αυτό, οι κυβερνήσεις αυτές ενήργησαν με βάση το εθνικό συμφέρον των κρατών τους και προς το συμφέρον της διατήρησης των καθεστώτων τους, αλλά και προς το συμφέρον των Παλαιστινίων, οι οποίοι γνωρίζουν από 75 χρόνια πικρής εμπειρίας ότι το Ισραήλ δεν επέτρεψε ποτέ σε κανέναν που εκδίωξε από την Παλαιστίνη να επιστρέψει.

Το καπνισμένο όπλο που αποδεικνύει τις κακόβουλες προθέσεις του Λευκού Οίκου του Μπάιντεν βρίσκεται στο αίτημα του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού της 20ής Οκτωβρίου 2023 προς το Κογκρέσο για δισεκατομμύρια δολάρια στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία και το Ισραήλ. Αυτό περιλαμβάνει ένα αίτημα για χρηματοδότηση υπό τον τίτλο “Βοήθεια για τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες” για “πιθανές ανάγκες των κατοίκων της Γάζας που διαφεύγουν σε γειτονικές χώρες”, για “εκτοπισμό μέσω των συνόρων” και για “απαιτήσεις προγραμματισμού εκτός της Γάζας”.

Στη μυωπία της κυβέρνησης Μπάιντεν να ευθυγραμμιστεί δουλοπρεπώς με μια ισραηλινή πολεμική προσπάθεια που περιλαμβάνει πολλαπλά πιθανά εγκλήματα πολέμου και που δεν έχει κανένα διακριτό ή εφικτό πολιτικό αποτέλεσμα, πρέπει να προστεθεί και η εσωτερική πολιτική ανοησία της. Αγνόησε αποφασιστικά την αυξανόμενη αντίθεση στην απεριόριστη υποστήριξή της στον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Γάζας από πολλούς από τους ίδιους τους αξιωματούχους της, καθώς και από βασικά στοιχεία της βάσης του Δημοκρατικού κόμματος. Αυτή αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από νεαρούς ψηφοφόρους, φιλελεύθερα και προοδευτικά στοιχεία της εβραϊκής και της χριστιανικής κοινότητας, Άραβες, μουσουλμάνους και ηγετικά στοιχεία των μαύρων και άλλων μειονοτικών κοινοτήτων. Καθώς η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα συνεχίζεται με την πλήρη υποστήριξη της κυβέρνησης, είναι ολοένα και πιο δύσκολο να δούμε πώς μεγάλος αριθμός αυτών των ομάδων, ιδίως εκείνων που βρίσκονται σε κρίσιμες πολιτείες που ταλαντεύονται, θα καταφέρει να ψηφίσει τον Τζόζεφ Μπάιντεν το 2024.

Πέρα από την αμερικανική υποστήριξη προς το Ισραήλ στην εκδίωξη πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπων από το βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, αν δεν υπήρχε η αποφασιστική αντίθεση (μέχρι στιγμής) μερικών αραβικών κυβερνήσεων, θα είχε προστεθεί η επαίσχυντη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια νέα φάση της 75χρονης διαδικασίας της εθνοκάθαρσης των Παλαιστινίων από την πατρίδα τους από το Ισραήλ. Δεν έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο, και ελπίζουμε ότι δεν θα φτάσουμε ποτέ. Ωστόσο, ενώ μέχρι στιγμής έχει αποτραπεί η συνενοχή της σε αυτή τη συγκεκριμένη θηριωδία, η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει ήδη βουτήξει με τα μούτρα σε μια άβυσσο ηθικής εξαχρείωσης, υποστηρίζοντας υλικά το Ισραήλ στη σφαγή χιλιάδων Παλαιστινίων και στο να καταστήσει τη Γάζα ακατοίκητη, και επιτρέποντας την εθνοκάθαρση εντός της Γάζας.

Πηγή: Mondoweiss

Μετάφραση: antapocrisis