Σχετικά με την απελευθέρωση των Αζόφων εγκληματιών πολέμου, την «έκτη φάλαγγα», τον Ερντογάν και τη Συμφωνία με τα Σιτηρά

Αφορμή για το σημείωμα αυτό έδωσε το σημερινό τακτικό άρθρο του ‘φιλορώσου’ αρθρογράφου με το ψευδώνυμο «Simplicius ο Στοχαστής» στο Substack. Το άρθρο έχει ως τίτλο τον: «Οι διοικητές του Αζόφ επιστρέφουν και η έκτη φάλαγγα αφηνιάζει». Στην έκτη φάλαγγα ο ‘στοχαστής’ κατατάσσει όσους επισημαίνουν τον θλιβερό χαρακτήρα της κατάληξης της ανταλλαγής ξένων μισθοφόρων και Αζόφων εγκληματιών πολέμου με τον ηγέτη της Ουκρανικής αξιωματικής αντιπολίτευσης, ολιγάρχη και κουμπάρο του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλ. Πούτιν.

Πράγματι, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Τουρκία, ο Ζελένσκι έλαβε ως πεσκέσι αυτούς που αποκάλεσε «ήρωες της Ουκρανίας» δηλαδή τους πέντε ναζί εγκληματίες πολέμου που κατά τα λεγόμενα είχε συμφωνηθεί να παραμείνουν στην Τουρκία φιλοξενούμενοι του Ερντογάν μέχρι τη λήξη του πολέμου. Οι ίδιοι δήλωσαν (και ο ‘στοχαστής’ παραθέτει και σχετικά βίντεο με τις δηλώσεις του Προκοπένκο) ότι επιστρέφουν προκειμένου να πάνε στον μέτωπο για να πολεμήσουν. Ουσιαστικά πρόκειται για επαναστελέχωση του συντάγματος Αζόφ με τους παλιούς καλούς ναζί που καθοδηγούσαν την εγκληματική δράση του. Ο ίδιος ο πρόεδρος Πούτιν, μέσω του εκπροσώπου τύπου του Πεσκόφ, δήλωσε ότι πρόκειται για παραβίαση της συμφωνίας (δηλαδή ότι εξαπατήθηκε) αλλά έσπευσε να δικαιολογήσει την εξαπάτηση με το σκεπτικό ότι πρέπει να ασκήθηκαν πιέσεις από το ΝΑΤΟ στον Ερντογάν. Αν αυτό ισχύει θα το εξετάσουμε παρακάτω, αλλά πρώτα να δούμε λίγο ακόμη την επιχειρηματολογία του ‘στοχαστή’.

Ο διοικητής του Συντάγματος Αζόφ, μόλις επέστρεψε στην Ουκρανία (σύμφωνα με βίντεο που παραθέτει ο ‘στοχαστής’), αφού έκανε τον γνωστό χαιρετισμό των νέο-ναζί του Αζόφ, απάντησε σε ερωτήσεις, από όπου και ο παραπάνω διάλογος: ΕΡ.-«Θα επιστρέψετε στο μέτωπο;» ΑΠ.-«Φυσικά. Αυτός είναι ο λόγος που επιστρέψαμε στην Ουκρανία. Αυτή είναι η κύρια επιδίωξή μας.»

Κατ’ αυτόν λοιπόν εδώ πρόκειται για έναν ακόμη …θρίαμβο του Πούτιν και φυσικά ο χαρακτηρισμός ‘έκτη φάλαγγα’ που αποδίδει σε όσους ασκούν κριτική στην θλιβερή κατάληξη της ανταλλαγής παραπέμπει ευθέως στο ότι αυτοί που ‘βγάζουν γλώσσα’ είναι προδότες που δουλεύουν για το ΝΑΤΟ κ.λπ., κ.λπ. Εμείς όμως ενδιαφερόμαστε σταθερά για τα επιχειρήματα της κάθε πλευράς και όχι για τους χαρακτηρισμούς, γι’ αυτό εξετάζουμε ποιο είναι το επιχείρημα του ‘στοχαστή’ για τον χρωματισμό της ανταλλαγής με τη θλιβερή κατάληξη ως «θρίαμβο».

Κατά τον Simplicius λοιπόν, οι Αζόφοι που πολιορκούνταν στο εργοστάσιο Αζοφστάλ θα παρέμεναν εκεί για μήνες ίσως και χρόνια δεσμεύοντας μεγάλες δυνάμεις των πολιορκητών Ρώσων σε μια περίοδο που οι δυνάμεις τους ήταν πολύ περιορισμένες (δεν είχε γίνει ακόμη επιστράτευση) και επείγε η μεταφορά τους σε άλλα μέτωπα. Κάνοντας την συμφωνία ο Πούτιν πέτυχε, χαρίζοντας την απελευθέρωση σε πέντε ναζί εγκληματίες πολέμου, να απεμπλέξει τις δυνάμεις που στη συνέχεια είχαν σημαντικές επιτυχίες  σε άλλα μέτωπα, με κορυφαίες τις καταλήψεις του Σεβεροντονέτσκ και του Λυσιτσάνσκ.

Αλλά μισό λεπτό: Η συμφωνία για την απελευθέρωση/μεταφορά στην Τουρκία των πέντε Αζόφων διοικητών έγινε στις 20 Σεπτεμβρίου του 2022 ενώ το Αζοφστάλ είχε παραδοθεί στις 20 Μαΐου του 2022. Και επιπλέον, τότε το Λυσιτσάνσκ και το Σεβεροντονέτσκ είχαν ήδη καταληφθεί! Κάτι δεν πάει καλά εδώ με τους συλλογισμούς του ‘στοχαστή’.

Ο μόνος τρόπος να ισχύει αυτό που αποτελεί το μοναδικό επιχείρημα του Simplicius είναι η συμφωνία για την παράδοση του Αζοφστάλ να είχε προβλέψει ότι ‘εν ευθέτω χρόνω’ οι νέο-ναζί διοικητές θα παραδίδονταν στον Ερντογάν, δηλαδή ήδη προ τετραμήνου να είχε κλειστεί η συμφωνία.

Αυτό είναι μια καινοφανής θεωρία που εγώ τουλάχιστον (και παρακολουθώ στενά τα γεγονότα ξοδεύοντας πολλές ώρες—στ’ αλήθεια πολλές πολλές) δεν έχω ξαναδεί. Θα περίμενε κανένας ότι ο ‘στοχαστής’, που παραπέμπει διαρκώς και για ‘ψύλλου πήδημα’ σε δεκάδες πηγές, θα έκανε τον κόπο να παραθέσει μία πηγή τουλάχιστον για τον καινοφανή ισχυρισμό του. Αλλά δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει, ο ισχυρισμός πάνω στον οποίο στηρίζεται όλο το οικοδόμημα των ύβρεων προς όποιον ασκεί κριτική στο θλιβερό γεγονός παραμένει αθεμελίωτος.

Αντίθετα από την ‘βολική’ θεωρία που εκ των υστέρων ανακάλυψε ο ‘στοχαστής’, αυτοί που παρακολουθήσαμε από κοντά τα γεγονότα θυμόμαστε ότι οι Αζόφοι πολέμησαν λυσσασμένα και η τύχη τους σφραγίστηκε όταν τους κόπηκε κάθε οδός ανεφοδιασμού. Θυμόμαστε ότι ο Σόϊγκου είχε επισκεφθεί τον πρόεδρο Πούτιν για να του ανακοινώσει την έναρξη της επιχείρησης εκπόρθησης του Αζοφστάλ και ο τελευταίος, πολύ σωστά, τον είχε αποτρέψει λέγοντας ότι δεν βλέπει τον λόγο για απώλειες και άλλων Ρώσων. Η λύση, είχε πει σωστά ο Πούτιν, είναι ο πλήρης και ολοκληρωτικός αποκλεισμός του εργοστασίου («να μην μπορεί να μπει μέσα ή να βγει έξω ούτε μύγα» ήταν η έκφραση που χρησιμοποίησε) και ο Σόϊγκου είχε απαντήσει (πολύ σωστά) “Yes Sir” κατά το TASS.

Αποτέλεσμα αυτής της τακτικής ήταν η στέρηση τροφίμων και ιατρικού υλικού από τους Αζόφους. Παρ’ όλα αυτά κρατούσαν μέχρι τη στιγμή που οι πολιορκητές ανακάλυψαν την κρυφή δίοδο (ίσως πάνω από μία) από την οποία οι Αζόφοι τραβούσαν νερό από το ποτάμι και τους την έκοψαν. Αυτό ήταν το τελειωτικό χτύπημα που οδήγησε στην παράδοση και δεν υπήρξε καμία συμφωνία ‘εξυπηρέτησης’ των αρχηγών ναζί.

Αντίθετα, η πρόβλεψη ήταν ότι αυτοί θα λογοδοτούσαν για τα εγκλήματά τους μπροστά σε δικαστήρια, και μάλιστα δεν ξέρω αν είχαν ήδη προλάβει να δικάσουν και καταδικάσουν κάποιους από τους νυν απελεύθερους. Είχαν ανοίξει δικαστικές υποθέσεις, διεξάγονταν ανακρίσεις και παίρνονταν μαρτυρίες και γενικά τίποτα δεν προϊδέαζε για την μεταφορά των πέντε μεγαλύτερων κακοποιών από δαύτους στην Τουρκία.

Ο ‘στοχαστής’ που συχνά γίνεται εξαιρετικά φλύαρος και κουραστικός (βλ. π.χ. την ανάλυσή του για το ποιος κατέστρεψε το φράγμα Νόβα Καχόβκα) λέγοντας σε πέντε σελίδες πράγματα που χωράνε σε πέντε γραμμές, εδώ πετά μια βόμβα (περί συμφωνίας για την παράδοση του Αζοφστάλ) χωρίς να την στηρίξει ούτε με μισή γραμμή. Και πάνω σε αυτό τον φανταστικό γεγονός στηρίζει ένα βαρύτατο κατηγορητήριο προς όποιον επισημαίνει τα αυτονόητα: Ότι τώρα το Αζόφ θα ανασυγκροτηθεί και θα το ξαναβρούν χειρότερο από πριν μπροστά τους (το σύνταγμα Αζόφ που έχει συγκροτηθεί αυτήν τη στιγμή έχει απωλέσει πολλά από τα παλαιά χαρακτηριστικά του λόγω αλλαγής της στελέχωσής του).

Αλλά το κυριότερο, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι η Ρωσία κινδυνεύει σοβαρά να χάσει το ηθικό πλεονέκτημα που της προσφέρει η επίκληση του πολέμου στην Ουκρανία ως μιας αντι-ναζιστικής σταυροφορίας. Με τι πρόσωπο τώρα οι εκπρόσωποι της Ρωσίας θα κατηγορούν τους Δυτικούς ότι υποθάλπουν ναζί όποτε οι τελευταίοι συναγελάζονται με τους Αζόφους (π.χ. βλ. την πρόσφατη επίσκεψη Αζόφων στο διακεκριμένο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ Stanford) τη στιγμή που η ίδια η Ρωσία συνετέλεσε στην απελευθέρωση και επιστροφή στην εγκληματική δράση των πέντε χειρότερων (κατά τεκμήριο) Ουκρανών ναζί;

*          *          *

Και περνάμε τώρα στη στάση του Ερντογάν που εξαπάτησε το Κρεμλίνο, αλλά που το τελευταίο είναι πρόθυμο να του ‘κλείσει το μάτι’ καθώς αυτός—λέει το Κρεμλίνο—υπέστη αφόρητες πιέσεις από το ΝΑΤΟ.

Κατ’ αρχήν, λίγοι θα πιστέψουν τα περί αφόρητων πιέσεων τώρα—ο Ερντογάν έχει υποστεί πραγματικές πιέσεις από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ για πολύ σημαντικότερα γεγονότα και δεν ενέδωσε.

Και το πιο ενδιαφέρον είναι ότι όσοι μεταδίδουν τα περί αφόρητων πιέσεων από το ΝΑΤΟ στον Ερντογάν ξεχνούν και, κυρίως, καν δεν αναφέρουν ότι ο ίδιος διαβεβαίωσε τον Ζελένσκι δημοσίως ότι η Τουρκία υποστηρίζει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, του οποίου, είπε ο Ερντογάν, η Ουκρανία θα αποτελέσει πανάξιο μέλος. Και παρεμπιπτόντως εδώ, ας συνδυάσουμε αυτή τη θέση της Τουρκίας με την κατηγορηματική άρνησή της να αποδεχθεί ότι η Κριμαία μπορεί να ανήκει σε οιονδήποτε άλλο πλην της Ουκρανίας.

Πολλοί συνέδεσαν τη στάση αυτή του Ερντογάν με τη συμφωνία για τα σιτηρά. Μάλιστα ο Dima του Military Summary Channel το τράβηξε πολύ μακριά. Ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία αναζητά έναν τρόπο να ‘σπάσει’ τη συμφωνία για τα σιτηρά και έφτιαξε κι αυτός—προφανώς πρόκειται για τον γνωστό ιό Μινχάουζεν—μια φανταστική ιστορία που μάλιστα κάποιοι διαδίδουν ως αληθή. Σύμφωνα με αυτήν, ο πρόεδρος Πούτιν σε κρυφή συμφωνία με τον Ερντογάν (αχ αυτές οι ‘κρυφές’ συμφωνίες) έπεισε τον τελευταίο να απελευθερώσει τους πέντε ναζί Αζόφους διοικητές ώστε να μπορεί (ο Πούτιν) να δικαιολογήσει το σπάσιμο της συμφωνίας ως εύλογη συνέπεια της απαράδεκτης συμπεριφοράς της Ουκρανικής ηγεσίας (η οποία είχε συνομολογήσει τη συμφωνία για την παραμονή των πέντε ναζί στην Τουρκία).

Εδώ ταιριάζει αυτό που έλεγε ο πατέρας μου για συλλογισμούς αυτής της ποιότητας: «Άλα, μάλα, κάκαλα». Οι δύο συμφωνίες (για τους Αζόφους και για τα σιτηρά) είναι ανεξάρτητες και δεν συνδέονται. Δεν συνηθίζεται τα κράτη να σπάνε την άλφα συμφωνία επειδή δεν τηρήθηκε η βήτα ούτε κανείς θα έδινε δίκιο σε μια τέτοια αιτιολόγηση. Και άλλωστε η Ρωσική διπλωματία δεν κάνει τέτοια στοιχειώδη λάθη.

Τι συμβαίνει λοιπόν με τον Ερντογάν και ποια μύγα τον τσίμπησε. Κάποιοι στο Τέλεγκραμ γράφουν ότι είναι οργισμένος επειδή οι Ρώσοι χτύπησαν στο Ιντλίμπ της Συρίας φιλοτουρκικές δυνάμεις. Πραγματικά αστεία πράγματα να θεωρούν ότι ο Ερντογάν κινείται από τέτοια κίνητρα αποκλειστικά, αν και ενδεχομένως και το Συριακό να εντάσσεται στη νέα τακτική της Τουρκίας απέναντι στη Ρωσία.

Μιας και κυκλοφορεί ο ιός Μινχάουζεν, ας διακινδυνεύσω κι εγώ μια θεωρία για τη στάση του Ερντογάν. Αυτός ‘τρίζει τα δόντια’ στους Ρώσους για να τους υπενθυμίσει την ισχύ που κατέχει απέναντί τους αν σπάσουν τη συμφωνία για τα σιτηρά. Διότι, ο βασικό κερδισμένος από τη συμφωνία είναι η Τουρκία, η οποία είναι μακράν η πρώτη χώρα στην απορρόφηση των Ουκρανικών σιτηρών πάνω στα οποία έχει αναπτύξει μια μεγάλη εξαγωγική βιομηχανία τροφίμων που αποδίδει μεγάλα κέρδη. Λέγεται ότι αν η Ρωσία αποσυρθεί, τότε Τουρκικά πολεμικά θα αναλάβουν να συνοδεύουν ως προστασία από τους Ρώσους τα πλοία που μεταφέρουν το Ουκρανικό σιτάρι θέτοντας τη Ρωσία μπροστά σε ένα τρομερό δίλημμα.

Ο Ερντογάν με τις τουφεκιές που έριξε (απελευθέρωση Αζόφων και καλά λόγια για υποδοχή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ) ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΕΙ τη Ρωσία για το ότι δεν θα διστάσει να τα βάλει μαζί της αν το παιχνίδι χοντρύνει.

Απομένει να δούμε πως θα καταφέρει η Ρωσία να απεμπλακεί από τη δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει στο παιχνίδι σκακιού που παίζει με τον Ερντογάν. Και δεν ξεχνάμε ότι ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ είχε χαρακτηρίσει τον Τούρκο πρόεδρο ως δεινό ‘σκακιστή’.

Κλυδωνισμοί στη Ρωσική οικονομία λόγω της συνεχιζόμενης εξάρτησης από την παραγωγή ενέργειας

H εκτέλεση του Ρωσικού προϋπολογισμού κινδυνεύει καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ρωσίας από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του τρέχοντος έτους διαμορφώθηκε στα 3,41 τρισεκατομμύρια ρούβλια σύμφωνα με προκαταρκτική εκτίμηση που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών της χώρας. Τα έσοδα του προϋπολογισμού μειώθηκαν κατά 19% σε σχέση με πέρυσι, ενώ οι δαπάνες αυξήθηκαν κατά 27%, όντας επιβαρυμένες λόγω και της Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης στην Ουκρανία.

Εδώ αναρτούμε μετάφραση και σχολιάζουμε δύο άρθρα που αναφέρονται στο ζήτημα κάτω από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Ελπίζουμε η προσέγγιση μας να φωτίσει κάπως το όλο ζήτημα.

*          *          *

Το πρώτο άρθρο με τίτλο: «Τα Ρωσικά έσοδα από το πετρέλαιο μειώθηκαν σχεδόν κατά 50% λόγω του ανώτατου ορίου τιμών: ΗΠΑ» στηρίζεται σε ρεπορτάζ του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων (AFP) και έχει αναρτηθεί στις 16 Ιουνίου από το ETEnergyworld.com των Indian Times. Ουσιαστικά συνοψίζει τις εκτιμήσεις της Αμερικανικής κυβέρνησης για την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων και της επιβολής πλαφόν στην τιμή πώλησης της βασικής Ρωσικής εξαγώγιμης ποικιλίας πετρελαίου, της Urals. Η Ινδία έχει καταστεί κεντρικός ενδιάμεσος κόμβος στην διακίνηση των Ρωσικών προϊόντων πετρελαίου, γεγονός ευρύτατα γνωστό και απολύτως αποδεκτό από τις ΗΠΑ και την ΕΕ.

Τα Ινδικά διυλιστήρια και οι Ινδοί μεσάζοντες (με βασικό τον ρόλο του ίδιου του κράτους της Ινδίας) κερδίζουν μυθώδη ποσά από την αγορά με έκπτωση Ρωσικού πετρελαίου και την μεταπώλησή του σε τρίτες χώρες, κυρίως Ευρωπαϊκές, ως Ινδικού. Οι τρίτες αυτές χώρες εμφανίζονται έτσι να ‘πειθαρχούν’ στις κυρώσεις της Δύσης κατά του Ρωσικού πετρελαίου ενώ ταυτόχρονα ικανοποιούν τις ενεργειακές τους ανάγκες, αν και σε πολύ χειρότερες τιμές από αυτές που θα πετύχαιναν με απευθείας αγορά από τη Ρωσία.

Οι εξαγωγές Ρωσικού αργού σε εκατομμύρια βαρέλια προς την Ινδία
μεταξύ Μαρτίου και Νοεμβρίου του 2022 σύμφωνα με πίνακα που παραθέτει ο S. Vakulenko.

Ο μηχανισμός αυτός δεν αποτελεί ‘παραβίαση’ των κυρώσεων, αλλά αντίθετα υποθάλπεται και ενθαρρύνεται από τις ΗΠΑ προκειμένου να πιέζεται η Ρωσική οικονομία πουλώντας φτηνά, να γίνονται πιο ανταγωνιστικά τα ακριβά Αμερικανικά προϊόντα ενέργειας αφού η τελική τιμή των Ρωσικών προϊόντων ανεβαίνει χωρίς η χώρα να καρπώνεται την αύξηση, και να μην καταρρεύσουν οι οικονομικές αλυσίδες λόγω έλλειψης προσφοράς.

Η τακτική των κυρώσεων επί του Ρωσικού πετρελαίου και αερίου έχει πραγματικά επιτύχει τον περιορισμό των εσόδων του Ρωσικού κράτους παρά την αύξηση του όγκου των πωλήσεων, έστω και αν τα νούμερα που δίνει η Αμερικανική κυβέρνηση είναι εκτός πραγματικότητας (η μείωση των εσόδων κατά 50% που αναφέρεται στο ρεπορτάζ του AFP είναι στην πραγματικότητα 19%, όπως θα δούμε[i]).

Όμως, στον πραγματικό κόσμο το Ρωσικό πετρέλαιο πωλείται πολύ ακριβότερα από τις τιμές που καταγράφει το ρεπορτάζ του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων και τις εκτιμήσεις που παραθέτουν σε αυτό Αμερικανοί αξιωματούχοι. Ήδη έχουν δει το φως της δημοσιότητας πληροφορίες που καταγράφουν πληρωμές ‘κάτω από το τραπέζι’ για το Ρωσικό πετρέλαιο και στις οποίες έχουν αναφερθεί και συστημικά Αμερικανικά ΜΜΕ (π.χ. βλ. το ρεπορτάζ του CNBC με τίτλο «Οι κυρώσεις στο Ρωσικό αργό έχουν ‘αποτύχει εντελώς’ λέει αναλυτής της αγοράς πετρελαίου»).

Επίσης, σε ρεπορτάζ των Ινδικών Economic Times της 9ης Ιουλίου αναφέρονται σημαντικές υπερ-κοστολογήσεις των ναύλων που χρεώνει ο νέος Ρωσικός στόλος δεξαμενοπλοίων, γεγονός που στην ουσία αποτελεί έμμεση αύξηση της τιμής του πετρελαίου χωρίς να παραβιάζεται η οροφή που έχει τεθεί από τους G7. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ αυτό, ως αποτέλεσμα των νέων μηχανισμών πώλησης της ποιότητας Urals, οι εκπτώσεις που απολάμβαναν οι Ινδοί εισαγωγείς Ρωσικού αργού έχουν μειωθεί από $30/βαρέλι στα μέσα του περσινού χρόνου σε $4 αυτόν τον καιρό. Έτσι, η πραγματική τιμή πώλησης του Urals είναι περίπου $70-$75 ανά βαρέλι, ποσό σημαντικά πάνω από την οροφή των $60 ανά βαρέλι που ορίζουν οι κυρώσεις των G7.

Πώς λοιπόν γίνεται να ανθεί η αγορά του Urals και παρόλα αυτά τα έσοδα του Ρωσικού δημοσίου να μειώνονται εξ αιτία της επιβεβλημένης οροφής των $60/βαρέλι; Η απάντηση βρίσκεται στην επίσημη τιμολόγηση των πωλήσεων που ακολουθούν οι Ρωσικές εταιρείες εξόρυξης, η οποία σέβεται το πλαφόν των G7 αλλά χρεώνει τη διαφορά από την πραγματική τιμή μέσω άλλων τρόπων. Όμως, η φορολόγηση των πωλήσεων από το Ρωσικό Δημόσιο γίνεται σύμφωνα με έναν μαθηματικό τύπο που λαμβάνει υπόψη την καταγεγραμμένη στα παράβολα τιμή του Urals, δηλαδή την τιμή πώλησης κάτω από την επιβεβλημένη οροφή των $60/βαρέλι. Το αποτέλεσμα είναι η τεράστια φοροδιαφυγή εις βάρος των εσόδων του Ρωσικού δημοσίου και μάλιστα σε καιρό πολέμου.

Η τιμή αγοράς από τα Ινδικά διυλιστήρια του Ρωσικού αργού συγκρινόμενη με αυτήν του Brent,
σύμφωνα με πίνακα που παραθέτει ο S. Vakulenko.

Στη Ρωσική κυβέρνηση συζητούν εδώ και καιρό την αλλαγή του τύπου υπολογισμού της φορολόγησης μέσω της αντικατάστασης σε αυτόν της τιμής αναφοράς του Urals με την τιμή του Brent μετά την επιβολή επ΄αυτής μιας πάγιας σταθερής έκπτωσης. Η καθυστέρηση της αλλαγής της φόρμουλας φορολόγησης δεν γνωρίζουμε πού οφείλεται, αν και ορισμένοι ασκούν κριτική στον προτεινόμενο νέο τρόπο υπολογισμού της φορολογητέας τιμής, επειδή θα παγιώσει την έκπτωση στον υπολογισμό της φορολογητέας τιμής του Ρωσικού αργού.

Όπως και να έχει, οι μανούβρες των Δυτικών έχουν οδηγήσει στη μείωση των εσόδων του Ρωσικού Δημοσίου και στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει πλέον η εκτέλεση του Ρωσικού προϋπολογισμού, όχι μόνο και όχι κυρίως χάρη στα ίδια τα μέτρα των κυρώσεων, πλαφόν, κ.λπ., αλλά κυρίως λόγω της έλλειψης της θέλησης στη Ρωσική κυβέρνηση να ελεγχθούν οι ολιγάρχες του κυκλώματος ενέργειας. Είναι πολύ πιθανόν ότι η Αμερικανική κυβέρνηση γνωρίζει ότι η τιμή πλαφόν δεν λειτουργεί καθεαυτή, αλλά παρόλ’ αυτά την επιβάλει, ακριβώς επειδή δεν την ενδιαφέρει η αληθής τιμή πώλησης αλλά ο περιορισμός των εσόδων του Ρωσικού κράτους, ο οποίος έτσι επιτυγχάνεται ακόμη και όταν το πλαφόν δεν τηρείται.

Για τους ενδιαφερόμενους, ένα πολύ καλό άρθρο που περιγράφει τις ασάφειες και τους μηχανισμούς που διαμορφώνουν την πραγματική τιμή πώλησης του Urals είναι αυτό του Ρώσου ειδικού αναλυτή και συμβούλου πετρελαϊκών εταιριών Sergey Vakulenko με τίτλο: «Ένα πλαφόν στην τιμή ή καπνοί και εικόνες σε καθρέπτες; Ποιο είναι το πραγματικό κόστος του Ρωσικού πετρελαίου;».

*          *          *

Όμως, κατά την εξέταση των εσόδων του Ρωσικού κράτους μέσω των εξαγωγών ενεργειακών πρώτων υλών, το κεντρικό κοινωνικο/πολιτικό ζήτημα δεν είναι το τεχνικό θέμα του καθορισμού της φορολογητέας τιμής, αλλά ο συνολικός προσανατολισμός της Ρωσικής οικονομίας. Όντως, η μείωση των εσόδων προκαλεί πονοκέφαλο στην εκτέλεση του Ρωσικού προϋπολογισμού, αλλά το ζήτημα είναι πολύ βαθύτερο, και στο θέμα αυτό αναφέρεται το δεύτερο άρθρο του Μιχαήλ Γιεβστινγκνέεβ από την εφημερίδα του ΚΚΡΟ Πράβδα της 7ης Ιουλίου με τίτλο: «Η ‘κατάρα του πετρελαίου’ έγινε πραγματικότητα».

Το ΚΚΡΟ εδώ και χρόνια προειδοποιεί για το ευάλωτο του μοντέλου της Ρωσικής οικονομίας που προωθούσαν επί χρόνια οι άρχουσες ελίτ της Ρωσίας. Πρόκειται για ένα μοντέλο εξάρτησης από τον Δυτικό ιμπεριαλισμό που στηρίζεται στην εξαγωγή πρώτων υλών, κυρίως ενεργειακών προϊόντων και την εγκατάλειψη και καταδίκη σε μαρασμό ολόκληρων βιομηχανικών τομέων που επί Σοβιετικής εποχής είχαν αξιόλογες επιδόσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ρωσία αυτή τη στιγμή παλεύει κυριολεκτικά για να μπορέσει να ξανα-αρχίσει την παραγωγή επιβατικών αεροπλάνων στα επόμενα χρόνια, την στιγμή που παλαιότερα ήταν αυτόνομη στον τομέα αυτό. Η μαζική επιβολή κυρώσεων από τη Δύση δεν πέτυχε την κατάρρευση της Ρωσικής οικονομίας, αλλά πέτυχε την καταρράκωση των θεωριών που υποστήριζαν την νέο-αποικιοκρατική τοποθέτηση της Ρωσίας στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα ως παραγωγού πρώτων υλών και καταναλωτή έτοιμων Δυτικών βιομηχανικών προϊόντων, καθώς κατέδειξε ότι αυτή η τοποθέτηση οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην διάλυση της Ρωσικής Ομοσπονδίας ως αυτοτελούς κρατικής οντότητας από τις ιμπεριαλιστικές χώρες.

Είναι γεγονός ότι η μαζική έξοδος των Δυτικών βιομηχανιών από τη Ρωσία λειτούργησε ευεργετικά για την ανάπτυξη της εσωτερικής βιομηχανίας, η οποία είχε (και έχει ακόμη σε πολύ μεγάλο βαθμό) εγκαταλειφθεί μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Όμως, η καθυστέρηση στην ενίσχυση της Ρωσικής βιομηχανίας και η υποστήριξη των Δυτικών βιομηχανιών για επέκταση στη Ρωσία, πολιτική που ακολουθήθηκε από την εποχή του Γιέλτσιν και εξής, έχει υπονομεύσει σε μεγάλο βαθμό τις δυνατότητες της Ρωσικής οικονομίας που τώρα παλεύει να ανταπεξέλθει σε αυτό το καθήκον καθυστερημένα και κάτω από πολεμικές συνθήκες.

Το άρθρο του Μ. Γιεβστινγκνέεβ επισημαίνει τις τρέχουσες δυσκολίες και αδιέξοδα λόγω της καθυστέρησης απαλλαγής από το μοντέλο της εξάρτησης από τη Δύση και της έμφασης στην παραγωγή πρώτων υλών που ακολουθούν οι Ρωσικές κυβερνητικές ελίτ.

Προχωρούμε τώρα στη μετάφραση των δύο άρθρων που προαναφέραμε.

*          *          *

Τα ρωσικά έσοδα από το πετρέλαιο μειώθηκαν σχεδόν κατά 50% λόγω του ανώτατου ορίου τιμών: ΗΠΑ

Αυτή η μείωση των εσόδων από το πετρέλαιο σε σχέση με ένα χρόνο πριν “συνέβη παρά το γεγονός ότι η Ρωσία εξάγει σήμερα περισσότερο αργό πετρέλαιο από ό,τι κατά την έναρξη του πολέμου”, δήλωσε ο Adeyemo σε προετοιμασμένες παρατηρήσεις σε εκδήλωση του Κέντρου για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια στην Ουάσιγκτον.

AFP, 16 Ιουνίου 2023

Ουάσινγκτον: Τα έσοδα της ρωσικής κυβέρνησης από το πετρέλαιο σημείωσαν πτώση σχεδόν 50% τους πρώτους πέντε μήνες του τρέχοντος έτους, δήλωσε την Πέμπτη ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Γουόλι Αντεγιέμο, έξι μήνες μετά τη θέσπιση ανώτατου ορίου τιμών.

Για να περιοριστούν τα έσοδα της Μόσχας μετά την εισβολή της στην Ουκρανία και ταυτόχρονα να διασφαλιστεί ότι θα συνεχίσει να τροφοδοτεί την παγκόσμια αγορά, ένας συνασπισμός στον οποίο συμμετέχουν η Ομάδα των Επτά κορυφαίων οικονομιών, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αυστραλία έθεσε ανώτατο όριο τιμών 60 δολαρίων ανά βαρέλι για το ρωσικό αργό τον Δεκέμβριο.

Αυτή η μείωση των εσόδων από το πετρέλαιο σε σχέση με ένα χρόνο πριν “συνέβη παρά το γεγονός ότι η Ρωσία εξάγει σήμερα περισσότερο αργό πετρέλαιο από ό,τι κατά την έναρξη του πολέμου”, δήλωσε ο Adeyemo σε προετοιμασμένες παρατηρήσεις σε εκδήλωση του Κέντρου για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια στην Ουάσινγκτον.

“Παρά τις υψηλότερες εξαγωγές, η Ρωσία κερδίζει λιγότερα χρήματα, επειδή το πετρέλαιό της διαπραγματεύεται τώρα με έκπτωση 25% σε σχέση με το υπόλοιπο παγκόσμιο πετρέλαιο”, πρόσθεσε.

Παρά τις προπαγανδιστικές εκστρατείες, οι ΗΠΑ δεν υποστηρίζουν την επιβολή εμπάργκο στο Ρωσικό πετρέλαιο, λόγω της οικονομικής κρίσης που θα προκαλούνταν, αλλά επιδιώκουν τον σοβαρό περιορισμό των εσόδων του Ρωσικού κράτους από τη φορολόγηση των εξαγωγών ενεργειακών προϊόντων.

Ερωτηθείς για το πώς η Ουάσινγκτον υπολογίζει τα ρωσικά έσοδα, ένας αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν διάφορα εργαλεία – μεταξύ άλλων, την παρακολούθηση των αγοραίων τιμών που λαμβάνουν οι Ρώσοι εξαγωγείς για το πετρέλαιο.

Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν επίσης αναφερθεί στην πίεση από τη μείωση των πετρελαϊκών εσόδων, πρόσθεσε ο αξιωματούχος, και σημείωσε ότι δεν υπάρχει σχέδιο για το πότε θα καταργηθεί το ανώτατο όριο τιμών.

Προς το παρόν, η Ρωσία εξετάζει το ενδεχόμενο να θέσει ένα κατώτατο όριο στις απώλειες των εσόδων της, απομακρυνόμενη από τη φορολόγηση με βάση την αγοραία τιμή του Urals –του κυρίαρχου μείγματος πετρελαίου της.

Αντ’ αυτού, οι ρωσικές αρχές θα υπολογίζουν τους φόρους υποθέτοντας μια τιμή που αποτελεί “σταθερή σημαντική έκπτωση σε σχέση με το Brent, το παγκόσμιο σημείο αναφοράς”, δήλωσε ο Adeyemo στις προετοιμασμένες παρατηρήσεις του.

Ενώ αυτό υποδηλώνει ότι οι ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες θα δουν τους φόρους τους να αυξάνονται ακόμη και όταν το ανώτατο όριο τιμών συμπαρασύρει τα έσοδα, ο Adeyemo πρόσθεσε ότι η αλλαγή ουσιαστικά “κλειδώνει μια τεράστια έκπτωση λόγω του αντίκτυπου του ανώτατου ορίου τιμών”.

Οι κυρώσεις και οι έλεγχοι των εξαγωγών έχουν καταστήσει δύσκολο για τη Ρωσία να αντικαταστήσει περισσότερα από 10.000 κομμάτια εξοπλισμού που έχει χάσει εν μέσω του πολέμου, σύμφωνα με τον Adeyemo.

*          *          *

Η “κατάρα του πετρελαίου” έγινε πραγματικότητα

ΠΡΑΒΔΑ αριθ. 70 (31419) 7-10 Ιουλίου 2023, 1η σελίδα

Του Μιχαήλ Γιεβστινγκνέεβ.

Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ρωσίας από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του τρέχοντος έτους διαμορφώθηκε στα 3,41 τρισεκατομμύρια ρούβλια. Αυτή είναι η προκαταρκτική εκτίμηση που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών. Τα έσοδα του προϋπολογισμού μειώθηκαν κατά 19% σε σχέση με πέρυσι, ενώ οι δαπάνες αυξήθηκαν κατά 27% (λογικό, γιατί ζούμε σε εποχή ειδικών επιχειρήσεων). Και η τρύπα του προϋπολογισμού συνεχίζει να μεγαλώνει. Οι κύριοι λόγοι γι’ αυτό είναι η απότομη μείωση των εσόδων από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο λόγω του “πλαφόν” τιμών που επέβαλε η Δύση, η πτώση της τιμής του Urals και η μείωση των εξαγωγών φυσικού αερίου. Αυτοί είναι οι καρποί της κοντόφθαλμης αντίληψης των αξιωματούχων και της νοοτροπίας “μετά από εμάς ο κατακλυσμός” των αρχών.

 

Έτσι, η Ρωσία έχει πέσει σε μια παγίδα πρώτων υλών, η οποία υποσκάπτεται κάτω από τη χώρα εδώ και δεκαετίες ελέω της κυβερνώσας ελίτ που δεν χρησιμοποίησε τον επαρκή χρόνο που της έδωσε η ιστορία για να διαφοροποιήσει πραγματικά την οικονομία της. Εδώ και χρόνια, τα όμορφα λόγια που ακούγονται από τους υψηλούς θώκους για τη “μετάβαση σε καινοτόμες κατευθύνσεις”, για την απομάκρυνση από την “πετρελαϊκή κατάρα” και για την οικοδόμηση μιας οικονομίας υψηλής τεχνολογίας δεν αποδείχθηκαν τίποτα περισσότερο από αερολογίες. Όπως λέει και το ανέκδοτο: οδεύουμε προς τη νάνο-επανάσταση με νάνο-βήματα.

Όπως και προηγουμένως, εξαρτόμαστε για τα πάντα από τον μαύρο χρυσό. Στα χρόνια των παχιών αγελάδων, όταν οι τιμές του πετρελαίου εκτοξεύονταν στα ύψη, αυτό μπορεί να μην πείραζε. Ωστόσο, τώρα που η χώρα βρίσκεται υπό κυρώσεις, τα ξένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας έχουν καταβροχθιστεί από τη Δύση και οι κρατικές δαπάνες αυξάνονται ραγδαία (όχι μόνο λόγω της στρατιωτικής δράσης, αλλά και λόγω της ανάγκης να ανασυγκροτηθεί η οικονομία υπό τα νέα δεδομένα, και με τις εκλογές στη γωνία – δεν θέλω να προσβάλω τον λαό), έφτασε η δυσάρεστη στιγμή της αλήθειας. Η κατανόηση ότι η παραμικρή διακύμανση στις παγκόσμιες τιμές του “μαύρου χρυσού” είναι αρκετή για να κάνει ολόκληρο το οικονομικό μας μεγαθήριο να αρχίσει να τρέμει και να πέσει σε δημοσιονομικό κλυδωνισμό αποτέλεσε μια ψυχρολουσία.

Η οικονομία μοιάζει ολοένα και περισσότερο με το καφτάνι του Τρίσκα, όπου όταν μπαλώνεται μια τρύπα σε ένα μέρος ανοίγει μια νέα τρύπα σε ένα άλλο. Υπάρχουν ουσιαστικά μόνο τρεις τρόποι για να λυθεί το πρόβλημα, και όλοι τους είναι εξαιρετικά επώδυνοι. Είτε να γίνει αναθεώρηση του προϋπολογισμού [sequestration], δηλαδή να περικοπούν κονδύλια, για παράδειγμα, που αφορούν κατασκευές παγίων, ανάπτυξη υποδομών, πράγμα που σημαίνει θέσεις εργασίας και μισθούς για χιλιάδες ανθρώπους, και περικοπή επενδυτικών προγραμμάτων. Είτε να αυξηθούν οι φόροι, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει παραμονές εκλογών. Είτε να υποτιμήσουμε το ρούβλι, κάτι που θα βοηθήσει τους ίδιους εξαγωγείς εμπορευμάτων να γεμίσουν τον προϋπολογισμό με “κέρματα” και το κράτος να διατηρήσει ένα καλό πρόσωπο σε ένα κακό παιχνίδι και να ανταποκριθεί πλήρως στις ίδιες κοινωνικές υποχρεώσεις. Και το γεγονός ότι η υποτίμηση του ρουβλιού θα ανεβάσει σίγουρα τις τιμές θα [τους] είναι αδιάφορο – η Rosstat θα τις τιθασεύσει ούτως ή άλλως. Και αν η Στατιστική Υπηρεσία δεν το φροντίσει, τότε για άλλη μια φορά θα αντικατασταθεί ο επικεφαλής της υπηρεσίας με κάποιον που είναι πιο ικανός στο να ζωγραφίζει χαρούμενες εικόνες.

Τι γίνεται λοιπόν με το πετρέλαιο – την ευλογία και την κατάρα μας ταυτόχρονα;

“Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, η μέση τιμή του αργού πετρελαίου Urals για την περίοδο από τις 15 Μαΐου έως τις 14 Ιουνίου ήταν 54,57 δολάρια ανά βαρέλι έναντι 55,97 δολαρίων ανά βαρέλι την προηγούμενη περίοδο. Οι τιμές του πετρελαίου δεν έχουν ακόμη εμφανίσει σημάδια αύξησης, οπότε τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο θα συνεχίσουν να υπολείπονται από τις προβλέψεις του κρατικού προϋπολογισμού. Στο πλαίσιο αυτό, δεν θα πρέπει να περιμένουμε ότι το ρωσικό εθνικό νόμισμα θα ενισχυθεί- μάλλον θα πρέπει να περιμένουμε ότι το νόμισμα θα κινηθεί προς τα 90 ρούβλια ανά δολάριο κοντά στο φθινόπωρο. Εάν η τιμή του Brent δεν καταφέρει να αυξηθεί πάνω από τα 79,7 δολάρια ανά βαρέλι μέχρι το τέλος Ιουνίου, αυτό σημαίνει ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο θα παραμείνουν ελλειμματικά για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο”, δήλωσε στην Pravda ο Αλεξάντερ Ποτάβιν, αναλυτής της Finam Group.

Το “πετρελαϊκό πλαφόν” που έχει θέσει η Δύση στην τιμή του εξαγόμενου ρωσικού πετρελαίου έχει επίσης αντίκτυπο.

“Δεδομένου ότι όλοι οι φόροι και οι επιδοτήσεις για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο (με εξαίρεση τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στα πετρελαιοειδή) υπολογίζονται με βάση τύπους που λαμβάνουν υπόψη την τιμή του πετρελαίου των Ουραλίων και τις τιμές των πετρελαιοειδών στην ευρωπαϊκή αγορά, τα έσοδα του προϋπολογισμού είναι εκτεθειμένα στην παγκόσμια συγκυρία. Εάν δεν λαμβάνονταν υπόψη οι εκπτώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο, η κάλυψη του προϋπολογισμού θα ήταν κατά 20-25% υψηλότερη”, δήλωσε η Ταμάρα Σαφόνοβα, διδάκτωρ Οικονομικών, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Μάρκετινγκ και Διεθνούς Συνεργασίας του Ινστιτούτου Διοίκησης και Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ρωσικής Προεδρικής Ακαδημίας Εθνικής Οικονομίας και Δημόσιας Διοίκησης, σε συνομιλία με την Pravda.

Κάτω από τις περιστάσεις αυτές, τίθεται το ερώτημα: Όλα αυτά τα χρόνια, τι εμπόδιζε τις αρχές από το να μετατρέψουν την πορεία ανάπτυξης της χώρας από μια πορεία βασισμένη στους [φυσικούς] πόρους σε μια καινοτόμα πορεία ανάπτυξης, χωρίς να περιμένουν να τσιμπήσει ο κόκορας των κυρώσεων;

 

[i] Στην πραγματικότητα, 19% είναι η συνολική μείωση εσόδων του προϋπολογισμού κατά το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου φέτος συγκρινόμενο με το αντίστοιχο πεντάμηνο πέρυσι. Εδώ υποθέσαμε ότι υπάρχει ομοιογένεια στη μείωση.

Η Αμερική μόλις κατέστρεψε μια μεγάλη αυτοκρατορία

Ο Ηρόδοτος (Ιστορία, Βιβλίο 1.53) αφηγείται την ιστορία του Κροίσου, βασιλιά της Λυδίας γύρω στο 585-546 π.Χ. σε αυτό που σήμερα είναι η Δυτική Τουρκία και η Ιωνία ακτή της Μεσογείου. Ο Κροίσος κατέκτησε την Έφεσο, τη Μίλητο και τα γειτονικά ελληνόφωνα βασίλεια, λαμβάνοντας φόρους και λάφυρα που τον κατέστησαν έναν από τους πλουσιότερους ηγεμόνες της εποχής του. Αλλά αυτές οι νίκες και ο πλούτος οδήγησαν σε αλαζονεία και ύβρη. Ο Κροίσος έστρεψε το βλέμμα του προς τα ανατολικά, φιλοδοξώντας να κατακτήσει την Περσία, που κυβερνούσε ο Κύρος ο Μέγας.

Έχοντας προικίσει τον κοσμοπολίτικο ναό των Δελφών της ευρύτερης περιοχής με σημαντικό ασήμι και χρυσό, ο Κροίσος ρώτησε το μαντείο του αν θα πετύχαινε την κατάκτηση που σχεδίαζε. Η ιέρεια Πυθία απάντησε: “Αν πας σε πόλεμο εναντίον της Περσίας, θα καταστρέψεις μια μεγάλη αυτοκρατορία”.

Ο Κροίσος ξεκίνησε λοιπόν να επιτεθεί στην Περσία γύρω στο 547 π.Χ. Βαδίζοντας ανατολικά, επιτέθηκε στο υποτελές κράτος της Περσίας, τη Φρυγία. Ο Κύρος οργάνωσε μια Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση για να απωθήσει τον Κροίσο, νίκησε τον στρατό του Κροίσου, τον αιχμαλώτισε και βρήκε την ευκαιρία να αρπάξει τον χρυσό της Λυδίας για να εισαγάγει το δικό του περσικό χρυσό νόμισμα. Έτσι, ο Κροίσος κατέστρεψε πράγματι μια μεγάλη αυτοκρατορία, αλλά ήταν η δική του.

Προχωρήστε γρήγορα στη σημερινή προσπάθεια της κυβέρνησης Μπάιντεν να επεκτείνει την αμερικανική στρατιωτική ισχύ εναντίον της Ρωσίας και, πίσω από αυτήν, της Κίνας. Ο πρόεδρος ζήτησε συμβουλές από το σημερινό ανάλογο του μαντείου των Δελφών της αρχαιότητας: τη CIA και τις συμμαχικές της δεξαμενές σκέψης. Αντί να προειδοποιήσουν για την ύβρη, ενθάρρυναν το νεοταξικό όνειρο ότι η επίθεση στη Ρωσία και την Κίνα θα εδραίωνε τον έλεγχο των ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία, επιτυγχάνοντας το τέλος της Ιστορίας.

Έχοντας οργανώσει ένα πραξικόπημα στην Ουκρανία το 2014, οι Ηνωμένες Πολιτείες έστειλαν τον στρατό πληρεξουσίων του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά, δίνοντας όπλα στην Ουκρανία για να πολεμήσει έναν εθνοτικό πόλεμο εναντίον του Ρωσόφωνου πληθυσμού της και να μετατρέψει τη ναυτική βάση της Ρωσίας στην Κριμαία σε φρούριο του ΝΑΤΟ. Αυτή η φιλοδοξία επιπέδου Κροίσου είχε ως στόχο να παρασύρει τη Ρωσία σε μάχη και να εξαντλήσει την ικανότητά της να αμυνθεί, καταστρέφοντας την οικονομία της κατά τη διαδικασία και καταστρέφοντας την ικανότητά της να παρέχει στρατιωτική υποστήριξη στην Κίνα και σε άλλες χώρες που έχουν στοχοποιηθεί εξ αιτίας της επιδίωξης τους για αυτάρκεια ως εναλλακτική λύση στην ηγεμονία των ΗΠΑ.

Μετά από οκτώ χρόνια προκλήσεων, μια νέα στρατιωτική επίθεση κατά των ρωσόφωνων Ουκρανών προετοιμάστηκε επιδεικτικά, έτοιμη να φτάσει ως τα ρωσικά σύνορα τον Φεβρουάριο του 2022. Η Ρωσία προστάτευσε τους ρωσόφωνους συμπατριώτες της από περαιτέρω εθνοτική βία, οργανώνοντας τη δική της Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ κατάσχεσαν αμέσως τα συναλλαγματικά αποθέματα της Ρωσίας που βρίσκονταν στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική και απαίτησαν από όλες τις χώρες να επιβάλουν κυρώσεις κατά της εισαγωγής ρωσικής ενέργειας και σιτηρών, ελπίζοντας ότι αυτό θα συντρίψει τη συναλλαγματική ισοτιμία του ρουβλιού. Το δελφικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ περίμενε ότι αυτό θα προκαλούσε την εξέγερση των Ρώσων καταναλωτών και την ανατροπή της κυβέρνησης του Βλαντιμίρ Πούτιν, δίνοντας τη δυνατότητα υλοποίησης στα σχέδια των ΗΠΑ να εγκαταστήσουν μια υποτελή ολιγαρχία, σαν αυτή που είχαν υποθάλψει τη δεκαετία του 1990 υπό τον πρόεδρο Γιέλτσιν.

Ένα παράγωγο αυτής της αντιπαράθεσης με τη Ρωσία ήταν να κλειδώσει ο έλεγχος της Αμερικής επί των δυτικοευρωπαϊκών δορυφόρων της. Ο στόχος αυτού του ενδοΝΑΤΟϊκού ανταγωνισμού ήταν να αποκλειστεί το όνειρο της Ευρώπης να επωφεληθεί από στενότερες εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις με τη Ρωσία ανταλλάσσοντας τα βιομηχανικά της προϊόντα με ρωσικές πρώτες ύλες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτροχίασαν αυτή την προοπτική με την ανατίναξη των αγωγών φυσικού αερίου Nord Stream, αποκόπτοντας τη Γερμανία και άλλες χώρες από την πρόσβαση σε χαμηλές τιμές ρωσικού φυσικού αερίου. Αυτό άφησε την κορυφαία οικονομία της Ευρώπης εξαρτημένη από το υψηλότερου κόστους υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) των ΗΠΑ.

Εκτός του ότι πρέπει να επιδοτήσει την εγχώρια ευρωπαϊκή κατανάλωση φυσικού αερίου για να αποτρέψει την εκτεταμένη χρεοκοπία, ένα μεγάλο μέρος των γερμανικών αρμάτων μάχης Leopard, των αμερικανικών πυραύλων Patriot και άλλων “όπλων-θαυμάτων” του ΝΑΤΟ καταστρέφονται στις μάχες εναντίον του ρωσικού στρατού. Έχει γίνει σαφές ότι η στρατηγική των ΗΠΑ δεν είναι απλώς να “πολεμήσουν μέχρι τον τελευταίο Ουκρανό”, αλλά να πολεμήσουν μέχρι το τελευταίο άρμα, πύραυλο και άλλο όπλο που απαλείφεται από τα αποθέματα του ΝΑΤΟ.

Αυτή η εξάντληση των όπλων του ΝΑΤΟ αναμενόταν να δημιουργήσει μια τεράστια αγορά αντικατάστασης που θα εμπλούτιζε το αμερικανικό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα. Οι πελάτες του ΝΑΤΟ καλούνται να αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες στο 3 ή ακόμη και στο 4 τοις εκατό του ΑΕΠ. Αλλά οι αδύναμες επιδόσεις των αμερικανικών και γερμανικών όπλων στο πεδίο της ουκρανικής μάχης μπορεί να έχουν γκρεμίσει αυτό το όνειρο, ενώ οι οικονομίες της Ευρώπης βυθίζονται στην ύφεση. Και με τη βιομηχανική οικονομία της Γερμανίας να έχει απορρυθμιστεί από τη διακοπή του εμπορίου της με τη Ρωσία, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Christian Lindner δήλωσε στην εφημερίδα Die Welt στις 16 Ιουνίου 2023 ότι η χώρα του δεν μπορεί να αντέξει να πληρώσει περισσότερα χρήματα στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον οποίο είναι εδώ και καιρό ο μεγαλύτερος συνεισφέρων.

Χωρίς τις γερμανικές εξαγωγές να στηρίζουν την ισοτιμία του ευρώ, το νόμισμα θα δέχεται πιέσεις έναντι του δολαρίου, καθώς η Ευρώπη αγοράζει υγροποιημένο φυσικό αέριο και το ΝΑΤΟ αναπληρώνει τα εξαντλημένα αποθέματα οπλισμού του αγοράζοντας νέα όπλα από την Αμερική. Μια χαμηλότερη συναλλαγματική ισοτιμία θα συμπιέσει την αγοραστική δύναμη της ευρωπαϊκής εργασίας, ενώ η μείωση των κοινωνικών δαπανών για την πληρωμή του επανεξοπλισμού και την παροχή επιδοτήσεων φυσικού αερίου βυθίζει την ήπειρο σε ύφεση.

Όμως μια εθνικιστική αντίδραση κατά της αμερικανικής κυριαρχίας αναπτύσσεται σε όλες τις ευρωπαϊκές πολιτικές σκηνές, και αντί η Αμερική να κλειδώσει τον έλεγχό της πάνω στις ευρωπαϊκές πολιτικές, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να καταλήξουν να χάσουν – όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά κυρίως σε ολόκληρο τον Παγκόσμιο Νότο. Αντί να μετατρέψει το “ρούβλι της Ρωσίας σε συντρίμμια” [ΣΗΜ. “ruble to rubble”, το γνωστό λογοπαίγνιο του Μπάιντεν], όπως υποσχέθηκε ο πρόεδρος Μπάιντεν, το εμπορικό ισοζύγιο της Ρωσίας έχει εκτοξευθεί και τα αποθέματα χρυσού της έχουν αυξηθεί. Το ίδιο και τα αποθέματα χρυσού άλλων χωρών, οι κυβερνήσεις των οποίων στοχεύουν τώρα στην απο-δολαριοποίηση των οικονομιών τους.

Είναι η αμερικανική διπλωματία που οδηγεί την Ευρασία και τον Παγκόσμιο Νότο έξω από την τροχιά εξάρτησης από τις ΗΠΑ. Η υβριστική προσπάθεια της Αμερικής για μονοπολική παγκόσμια κυριαρχία θα μπορούσε να διαλυθεί τόσο γρήγορα μόνο εκ των έσω. Η κυβέρνηση Μπάιντεν-Μπλίνκεν-Νούλαντ έχει κάνει αυτό που ούτε ο Βλαντιμίρ Πούτιν ούτε ο Κινέζος πρόεδρος Σι θα μπορούσαν να ελπίζουν ότι θα επιτύχουν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Κανένας από τους δύο δεν ήταν έτοιμος να πετάξει το γάντι και να δημιουργήσει μια εναλλακτική λύση στην αμερικανοκεντρική παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Αλλά οι κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας, του Ιράν, της Βενεζουέλας και της Κίνας είχαν ως αποτέλεσμα την επιβολή προστατευτικών δασμολογικών φραγμών για την επιβολή της αυτάρκειας σε αυτό που ο διπλωμάτης της ΕΕ Josep Borrell αποκαλεί παγκόσμια “ζούγκλα” εκτός του “κήπου” των ΗΠΑ/ΝΑΤΟ.

Παρόλο που ο Παγκόσμιος Νότος και άλλες χώρες διαμαρτύρονται για την κυριαρχία των ΗΠΑ από τον καιρό της Διάσκεψης των Αδεσμεύτων Εθνών της Μπαντούνγκ το 1955, δεν είχαν την κρίσιμη μάζα για να δημιουργήσουν μια βιώσιμη εναλλακτική λύση. Αλλά η προσοχή τους έχει τώρα εστιαστεί μετά την κατάσχεση από τις ΗΠΑ των επίσημων αποθεμάτων δολαρίων της Ρωσίας σε χώρες του ΝΑΤΟ. Αυτό διέλυσε τη σκέψη ότι το δολάριο είναι ένα ασφαλές όχημα για τη διακράτηση διεθνών αποταμιεύσεων. Η προηγούμενη κατάσχεση από την Τράπεζα της Αγγλίας των αποθεμάτων χρυσού της Βενεζουέλας που φυλάσσονται στο Λονδίνο – υποσχόμενη να τα δωρίσει σε όποιον μη εκλεγμένο αντίπαλο του σοσιαλιστικού καθεστώτος της ορίσουν οι Αμερικανοί διπλωμάτες – δείχνει το πώς η στερλίνα και το ευρώ όπως και το δολάριο έχουν καταστεί όπλο. Και παρεμπιπτόντως, τι απέγιναν τα αποθέματα χρυσού της Λιβύης;

Οι Αμερικανοί διπλωμάτες αποφεύγουν να σκεφτούν αυτό το σενάριο. Βασίζονται στο μοναδικό πλεονέκτημα που έχουν να προσφέρουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Και αυτό δεν είναι παρά η αποφυγή από το να βομβαρδίσουν [όσους τις υπακούνε], από το να διοργανώσουν σε αυτούς μια έγχρωμη επανάσταση για να τους “Πινοσετάρει” μέσω του Εθνικού Ιδρύματος για τη Δημοκρατία [ΣΗΜ. Το γνωστό μας παρακλάδι της CIA, το NED], ή από το να εγκαταστήσουν έναν νέο “Γιέλτσιν” που θα παραχωρήσει την οικονομία τους σε μια πελατειακή ολιγαρχία.

Αλλά η αποχή από τέτοιες συμπεριφορές είναι το μόνο που μπορεί να προσφέρει η Αμερική. Έχει αποβιομηχανοποιήσει τη δική της οικονομία, και η ιδέα της για τις ξένες επενδύσεις είναι να χαράζει ευκαιρίες αναζήτησης μονοπωλιακών υπερ-κερδών, συγκεντρώνοντας το μονοπώλιο σε τεχνολογίες και τον έλεγχο του πετρελαίου και του εμπορίου σιτηρών σε αμερικανικά χέρια, λες και αυτό συνιστά οικονομική αποτελεσματικότητα και όχι αναζήτηση υπερ-κερδών.

Αυτό που έχει συμβεί είναι μια αλλαγή στη συνειδητοποίηση. Βλέπουμε την Παγκόσμια Πλειοψηφία να προσπαθεί να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη και ειρηνικά διαπραγματευόμενη επιλογή ως προς το τι είδους διεθνή τάξη θέλουν. Στόχος τους δεν είναι απλώς να δημιουργήσουν εναλλακτικές λύσεις στη χρήση δολαρίων, αλλά μια ολόκληρη σειρά από θεσμικές εναλλακτικές λύσεις στο ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, το σύστημα τραπεζικών εκκαθαρίσεων SWIFT, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και ολόκληρη τη σειρά θεσμών που οι διπλωμάτες των ΗΠΑ έχουν υφαρπάξει από τα Ηνωμένα Έθνη.

Το αποτέλεσμα θα είναι πολιτισμικό σε έκταση [ΣΗΜ. Δηλαδή θα έχει συνολικές επιπτώσεις στην εξέλιξη του πολιτισμού της ανθρωπότητας]. Δεν βλέπουμε το τέλος της Ιστορίας, αλλά μια νέα εναλλακτική λύση στον αμερικανοκεντρικό νεοφιλελεύθερο χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό και τα σκουπίδια του, την οικονομία των ιδιωτικοποιήσεων, τον ταξικό πόλεμο κατά της εργασίας. Η ιδέα ότι το χρήμα και η πίστωση θα πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν στα χέρια μιας στενής χρηματοπιστωτικής τάξης αντί να αποτελούν μια δημόσια υπηρεσία για τη χρηματοδότηση των οικονομικών αναγκών και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου αντιμετωπίζει επιτέλους τον αντιλογισμό της.

Η ειρωνεία έγκειται στο γεγονός ότι ο ιστορικός ρόλος της Αμερικής, παρόλο που η ίδια δεν μπόρεσε να οδηγήσει τον κόσμο προς τα εμπρός πάνω σε αυτές τις γραμμές, με τις προσπάθειές της να εγκλωβιστεί η υφήλιος σε ένα αντιδιαμετρικό ιμπεριαλιστικό σύστημα, μέσω της κατάκτησης της Ρωσίας στις πεδιάδες της Ουκρανίας και της προσπάθειάς της να απομονώσει την τεχνολογία της Κίνας (από το να σπάσει την προσπάθεια των ΗΠΑ να μονοπωλήσουν την πληροφορική), συνίσταται στο ότι κατάφερε οι προσπάθειες αυτές να γίνουν ο μεγάλος καταλύτης που έσπρωξε την παγκόσμια πλειοψηφία μακριά από τις ΗΠΑ.

Μετάφραση: Κωστής Μηλολιδάκης

Πηγή: michael-hudson.com

Ατομική ευθύνη και …στις εργασιακές σχέσεις;

Το περιστατικό στην Ρόδο σήκωσε θύελλα αντιδράσεων, και σε κάποιο βαθμό, όχι αδικαιολόγητα. Η εικόνα του εργαζόμενου, ο οποίος βουτάει στο νερό της θάλασσας, (που μάλλον αποτελεί… κομμάτι της επιχείρησης για κάποιον λόγο) για να μεταφέρει παραγγελία ταιριάζει με την γενική εικόνα της εργασίας στην σεζόν. Κακή εργοδοσία, εξευτελιστικές συνθήκες, εξαντλητικά ωράρια, μισθοί δυσανάλογοι με το βάρος της δουλειάς, διαμονή σε σκηνές ή στοίβαγμα σε απαράδεκτα καταλύμματα.

Αυτό που καθόλου δεν ταίριαζε με την εικόνα που έχουν ορισμένοι για τον κόσμο της εργασίας, αποτέλεσε η στάση του εργαζομένου και των συναδέλφων του στην επιχείρηση. Λίγο πολύ, η ανακοίνωση τους έγραφε:

“δεν εργαζόμαστε με “συνθήκες μεσαίωνα” όπως ειπώθηκε από μέσα μαζικής ενημέρωσης ούτε “εκβιαζόμαστε”, ούτε “εξαναγκαζόμαστε” να κάνουμε πράγματα που δεν επιθυμούμε κατά την εκτέλεση των καθηκόντων μας. Αντίθετα: Το beach bar στο οποίο εργαζόμαστε, στελεχώνεται από νέους ανθρώπους στο οποίο οι περισσότεροι εργαζόμαστε ήδη πολλά χρόνια, έχουμε κέφι και διάθεση για δουλειά, μεταξύ μας επικρατεί φιλικό κλίμα και πνεύμα συνεργασίας για κοινό όφελος, παίρνουμε πρωτοβουλίες και μοιραζόμαστε ιδέες τις οποίες όλοι μαζί πραγματοποιούμε»”…

Το αν αυτή η ανακοίνωση γράφτηκε εθελουσίως ή μέσα από τους γνωστούς πειθαναγκασμούς που υπάρχουν στον χώρο εργασίας (και οξύνονται στην σεζόν), είναι καταρχάς αδιάφορο. Το γιατί επίσης το περιστατικό έφτασε στα μάτια και τα αυτιά μας από τρίτο άτομο, και όχι από τον ίδιο τον εργαζόμενο, είναι εξίσου δευτερεύον.

Το σημαντικό είναι, πως αντιδρά ο “κόσμος της προόδου” όταν τον απογοητεύει ο κόσμος της εργασίας. Και η αντίδραση ήταν βγαλμένη μέσα από τα καλύτερα κιτάπια του Μητσοτακισμού: “Ατομική ευθύνη”. Είναι δυνατόν ο εργαζόμενος να το ανέχεται; Γιατί δεν αντιδρά; αυτές ήταν οι συνήθεις αντιδράσεις.

Ορισμένες επισημάνσεις με αφορμή το περιστατικό

1. Το μοντέλο του υπερ-τουρισμού παράγει ιδεολογία. Κοινωνοί της δεν είναι μόνο τα αφεντικά, αλλά και οι εργαζόμενοι. Και στα νησιά, ο εργαζόμενος είναι μόνος του, όπως μόνος του είναι και στην ενδοχώρα, όταν αποφασίζει ότι για να ζήσει, πρέπει να πάει σεζόν. Όλα τα άλλα είναι προεκλογική φανφάρα. Αρα, μην πέφτουμε από τα σύννεφα για την “αδιαφορία” του συναδέλφου ή τη συναίνεσή του σε ένα -προσβλητικό για εμάς- μοντέλο εργασίας.

2. Αυτό το μοντέλο δεν έχει δεχτεί κριτική. Η αντιπολίτευση κάνει φθηνή συναισθηματική κριτική, όταν η ίδια έριξε τον πήχη των προσδοκιών στο πάτωμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έφτιαξε τον άνθρωπο χωρίς προσδοκίες, που θα ζει σαν σκύλος στην επιδοματική κόλαση του Μητσοτάκη. Κανείς, όμως, δεν μίλησε ποτέ για μία άλλη χώρα, με άλλον ρόλο, με άλλο μοντέλο οικονομίας και όχι με “βαριά βιομηχανία” τον τουρισμό.

3. Η μόνη ενδιαφέρουσα αντίσταση στα φαινόμενα αυτά, εκφράστηκε επίσης σε πεδίο ατομικό: η παραίτηση, η μεγάλη αποστροφή του τουρισμού σε μερίδες εργαζομένων, η άρνηση από το να επιστρέψει ο εργαζόμενος στην σεζόν, η έλλειψη εργαζομένων στην τουριστική βιομηχανία. Το σύστημα, βέβαια, θα προσπεράσει τον σκόπελο, με την εισαγωγή ξένων εργατών. Η ατομική αυτή στάση δεν φανερώνει ότι κοινή πεποίθηση στους εργαζομένους αποτελεί η κατοχυρωμένη μοναξιά απέναντι στο καθεστώς του υπερ-τουρισμού, που γεννιέται από την απουσία ισχυρών μηχανισμών προστασίας;

Η επίκληση από την σοσιαλδημοκρατία σε αρχές, που πρώτη η ίδια καταπάτησε, και που σήμερα δεν λένε τίποτα στον εργαζόμενο, είναι κενά λόγια. H συνείδηση του εργαζόμενου χάθηκε, όταν ήδη είδε ως μοναδικό δρόμο επιβίωσης τη σεζόν. Και ας γράφονται σεντόνια από τους καθεδρας ινστρούκτορες κοινωνιολόγους των πληκτρολογίων…

Δεν είναι προοδευτική άποψη, αυτή που πέφτει να “φάει” τον εργαζόμενο που παίρνει 200 ευρώ μπουρμπουάρ βουτώντας στην θάλασσα.

Έστησαν οι πολιτικώς “αρμόδιοι” εκεί, ένα μαζικό και μαχητικό σωματείο (ή μήπως “μόνο ο λαός θα σώσει τον λαό”); Άραγε, η αδυναμία ή η ανυποληψία των “πολιτικά αρμοδίων” παίζει ρόλο στην ατομική στάση ή την συλλογική απολογία των εργαζομένων, που δεν θέλουν να διακινδυνεύσει η θέση τους;

Όσοι κυβέρνησαν, πήραν εκείνο τον συνδυασμό ελεγκτικών και κυρωτικών μέτρων, ώστε να περιορίσουν το φαινόμενο του υπερτουρισμού αλλά και το εργασιακό καθεστώς που γεννά; Άλλαξε στοιχειωδώς το οτιδήποτε, όχι στην μεγάλη νομοθεσία, αλλά στον εκτελεστικό, ελεγκτικό και κυρωτικό μηχανισμό, σε επίπεδο πραγματικής ζωής, ώστε να μην δημιουργείται η διαρκής αίσθησης ατιμωρησίας;

Η παραίτηση από την αλλαγή του κόσμου, λόγω της “καθυστέρησης των συνειδήσεων”, ήταν, είναι και θα είναι το ταυτοτικό στοιχείο της Δεξιάς: “Δεν βλέπεις πως είναι ο κόσμος”; Και το μεγαλύτερο πάγωμα της σκέψης, επέρχεται όταν από την αδυναμία μας να καταλάβουμε την πραγματική κατάσταση των ίδιων μας “των ηρώων”, φτιασιδωνόμαστε με θεωρίες για αυτούς χωρίς να κατανοούμε.

Υ.Γ. Οι διάφοροι αρμόδιοι κατήγγειλαν το περιστατικό στον… εισαγγελέα, ώστε οι αξιόπιστοι μηχανισμοί της αστικής δικαιοσύνης να βάλουν φρένο στον στυλοβάτη αυτής της χώρας, τον τουρισμό. Μέχρι στιγμής, η μόνη “παρέμβαση” έγινε από … τον Άδωνη Γεωργιάδη.

Η Γαλλία αντιμέτωπη με μια συνολική κρίση. Όχι με ένα ζήτημα ρατσισμού.

Οι περισσότερες γαλλικές πόλεις φλέγονται για 5η μέρα, με αφορμή τη δολοφονία 17χρονου Γάλλου αλγερινής καταγωγής. Ή για να είμαστε ακριβείς 17χρονου με γιαγιά από την Αλγερία, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των Γάλλων νεαρών που ζουν στα γκέτο των προαστίων, αποτελούν παιδιά ή και εγγόνια εργατών που ήρθαν από τις γαλλικές αποικίες πριν περίπου μισό αιώνα για να στηρίξουν με φτηνά εργατικά χέρια τη Γαλλική βιομηχανία.

Τις ίδιες μέρες διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις στην Ε.Ε. για τη διαχείριση των μεταναστατευτικών ροών. Ουκρανία και Πολωνία προβάλλουν βέτο και αρνούνται να δεχτούν μετανάστες από την Αφρική ή την Ασία, που φτάνουν στις Μεσογειακές χώρες της Ευρώπης.

Ο Κασιδιάρης από τη φυλακή αλλά και οι υπόλοιποι της ακροδεξιάς δεν αφήνουν την ευκαιρία να πάει χαμένη. Διαλαλούν στα κανάλια που ελέγχουν στο διαδίκτυο ότι η Γαλλία αποδεικνύει πως Δημοκρατία, κοινωνική ηρεμία και πολυπολιτισμικότητα δεν πάνε μαζί. Καλούν σε έλεγχο της παγκοσμιοποίησης, κλείσιμο των συνόρων, απέλαση των μεταναστών (άσχετα αν πολλά στελέχη τους εκμεταλλεύονται τη φτηνή εργασία των μεταναστών). Καλούν σε μια νέα Ευρώπη των εθνών, στο δρόμο που χαράζουν η Ουγγαρία και η Πολωνία σήμερα, ή η Μελόνι και η Λεπέν μεθαύριο. Βλέπουν την άνοδο της ακροδεξιάς σε Φινλανδία, Γερμανία, Σουηδία, Ισπανία κ.α. και καταλαβαίνουν ότι μπορούν να πατήσουν πάνω στα υπαρκτά προβλήματα της παγκοσμιοποίησης και να γιγαντωθούν.

Αλλά αυτή ήταν πάντα η ακροδεξιά. Πατάει πάνω σε υπαρκτά προβλήματα, διαστρέφει τις αιτίες και τους ενόχους, ώστε να βγαίνει καθαρό το σύστημα της εκμετάλλευσης και όσοι πλουτίζουν από τις πολιτικές της παγκοσμιοποίησης και των ιμπεριαλιστικών πολέμων. Βασίζονται σε πολλούς μύθους, για να φτιάξουν ένα δήθεν συνεκτικό αφήγημα, σε αντίθεση με την αριστερά που δεν έχει απαντήσεις ή απλώς συμπλέει με τις δυνάμεις του συστήματος και της παγκοσμιοποίησης.

Πρώτος μύθος, ότι στη Γαλλία έχουμε τα αποτελέσματα της πολυπολιτισμικής κοινωνίας. Στη Γαλλία η γκετοποιημένη νεολαία έχει γίνει ταινίες και τραγούδια. Έχει δώσει δυο μεγάλες εξεγέρσεις και πάρα πολλά επεισόδια. Όμως οι εξεγέρσεις αυτές ξεκίνησαν μετά το 2000, ενώ οι μετανάστες είχαν πάει στη Γαλλία, από τις αποικίες, 30-40 ή και περισσότερα χρόνια πριν. Ήταν τα χρόνια όπου η Γαλλία ήταν περήφανη για το κοινωνικό της κράτος και την ανάπτυξή της, εν πολλοίς οφειλόμενη στους μετανάστες εργάτες. Μετά το 2000 αυτό που συνέβη είναι η αλλαγή μοντέλου, η σταδιακή συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, η κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού, η αύξηση των ανισοτήτων, η επέκταση της μερικής κακοπληρωμένης εργασίας και ως αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών η γκετοποίηση και η συνακόλουθη καταστολή. Η γκετοποιημένη νεολαία είναι ένας εσωτερικός εχθρός. Ακόμα και όταν διεκδικεί δικαιώματα στη μόρφωση και δεν εξεγείρεται τυφλά, αντιμετωπίζεται ως εχθρικό στράτευμα (βίντεο από μαθητική κινητοποίηση του 2018).

https://www.facebook.com/1020452190/posts/10215982994940626/?vh=e&extid=MSG-UNK-UNK-UNK-AN_GK0T-GK1C

Άρα το πρόβλημα δεν ήταν οι μετανάστες και ο διαφορετικός πολιτισμός τους, γιατί αυτός ήταν εκεί εδώ και 30-40 χρόνια, αλλά οι πολιτικές ενσωμάτωσης. Και πώς να ενσωματώσεις αυτά τα κομμάτια, όταν η διεύρυνση των ανισοτήτων ξεπερνάει χρώμα, φυλή, θρησκεία. Και όταν η συνακόλουθη καταστολή γίνεται ο κανόνας;

Δεύτερος μύθος, στη Γαλλία έχουμε μια κρίση λόγω της σύγκρουσης των γκέτο με τις δυνάμεις καταστολής. Μην έχουμε κοντή μνήμη. Έως πριν ένα μήνα και για 100 περίπου οι μέρες η Γαλλία συνταράσσονταν από ένα τεράστιο κύμα κατά της ιδιωτικοποίησης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Ένα κίνημα που απέκτησε και δημοκρατικά αιτήματα όταν ο Μακρόν δεν πέρασε το νόμο στη Βουλή ως όφειλε, αλλά με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, στα όρια της συνταγματικής τάξης. Είναι ο ίδιος Μακρόν που απαγορεύει τώρα την κυκλοφορία και απαγορεύει την διακίνηση υλικού από την εξέγερση της νεολαίας στο twitter, όπως καταγγέλλει η δημοσιογράφος Μ. Δεναξά. Πριν 4 χρόνια είχαμε για πάνω από ένα χρόνο το μοναδικό σε αντοχή και μαζικότητα κίνημα των κίτρινων γιλέκων, με βασικό επίδικο τη φτώχεια. Στη Γαλλία των Βερσαλλιών, των ωραίων κρασιών, της κουλτούρας και της φινέτσας πριν 2 μήνες ήρθαν στο φως της δημοσιότητας φωτογραφίες από άδεια ράφια σουπερ μάρκετ λόγω των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Φωτογραφίες από Γάλλους φοιτητές που στέκονται σε ουρές χιλιομέτρων για ένα συσσίτιο.

Ουρές σχηματίζουν και οι Γάλλοι συνταξιούχοι και φτωχοί για να πάνε για μια εξέταση στον οικογενειακό γιατρό https://www.facebook.com/1020452190/posts/1144777566382692/?vh=e&extid=MSG-UNK-UNK-UNK-AN_GK0T-GK1C

Ουρές, συσσίτια, φτώχεια, διάλυση στα σχολεία και την υγεία, ιδιωτικοποίησεις και συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, απαγορεύσεις, καταστολή, καθεστωτισμός Μακρόν, περιορισμοί στο διαδίκτυο και στο βάθος γκετοποίηση έως και δολοφονίες των περισσότερο αποκλεισμένων.

Αυτό δεν είναι αποτυχία της πολυτισμικής κοινωνίας και γενικώς μιας ουδέτερης παγκοσμιοποίησης, όπως ισχυρίζονται οι ακροδεξιοί. Αυτό είναι η αποτυχία της νεοφιλελεύθερης και ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης. Είναι το αποτέλεσμα μιας δομικής κρίσης. Με τις ιδιωτικοποιήσεις, την διεύρυνση της  μερικής απασχόλησης, τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους,  την αύξηση των ανισοτήτων, τις κυβερνήσεις που  κυβερνούν με «ανεξάρτητες αρχές» και πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Κυρίως όλα αυτά έγιναν με την εκχώρηση της λαϊκής κυριαρχίας σε αντιδημοκρατικούς-ανεξέλεγκτους οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ, ΤΟ ΔΝΤ, Η Ε.Ε.. Για αυτήν την παγκοσμιοποίηση οι ακροδεξιοί δε λένε τίποτα. Βολεύονται με την αφέλεια της κυρίαρχης αριστεράς και θέλουν να καναλιζάρουν το μίσος και την οργή από αυτές τις πολιτικές προς τους μετανάστες. Για τους οποίους προφανώς και το ανοιχτά σύνορα δεν αποτελούν πολιτική, αλλά εδώ το βασικό πρόβλημα είναι οι πολιτικές ενσωμάτωσης, όπως έχει δείξει η ιστορία της Ευρώπης. Και όχι πώς θα τους φυλακίζουμε ή πώς θα τους πνίγουμε.

Είναι αλήθεια ότι η Γαλλία είναι μήτρα και εργαστήρι για την ευρωπαϊκή ήπειρο. Και είναι σε μια γενική κρίση. Η Γαλλία είναι και σε μια βαθιά γεωπολιτική κρίση. Θα συνεχίσει να είναι το σκυλάκι των αμερικανών, στον πόλεμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας με κόστος τα συσσίτια και τα άδεια ράφια για το λαό της;

Άρα οι δύο εναλλακτικές που μας απομένουν είναι η Ευρώπη των Κασιδιάρη, Ορμπαν, Λεπέν από τη μια που έρχονται ως ανερχόμενο ρεύμα, και η χρεοκοπημένη Ευρώπη σε διαρκή κρίση και γεωπολιτική υποχώρηση των Μακρόν, Σουλτς, Μητσοτάκη από την άλλη; Δεν υπάρχει άλλη λύση για την Ευρώπη; Στον πόλεμο στην Ουκρανία, στη  λιτότητα, το κοινωνικό κράτος, τη λαϊκή κυριαρχία, τα σύμφωνα σταθερότητας;

Μήπως να θυμηθούμε τι συζητάγαμε τέτοιες μέρες πριν 8 χρόνια;

Ως ερωτήματα και προβληματισμό. Όχι ως καταστροφική διαχείριση από την ηγεσία Τσιπρα-ΣΥΡΙΖΑ.

Ελεύθερη επιλογή σχολείου ή ξεδιάλεγμα μαθητών από τα σχολεία;

Ευφημισμός, ο: ένα σχήμα λόγου που χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάτι αρνητικό με μια θετική λέξη που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Πχ. ιλαρά (από το ιλαρός, γεμάτος χαρά) για να περιγράψει την παιδική ασθένεια.

Άλλο παράδειγμα: “ελεύθερη επιλογή σχολείου από τον γονέα” -που προτίθεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση της ΝΔ- για να περιγράψει ένα ακραία ταξικό μέτρο που, στην πραγματικότητα, σημαίνει επιλογή, ξεδιάλεγμα, των μαθητών από τα ίδια τα σχολεία.

Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα σχολείο με πολύ καλή φήμη, που, όπως όλα τα σχολεία, έχει συγκεκριμένο αριθμό τάξεων που χωράνε συγκεκριμένο αριθμό μαθητών, ας πούμε 100. Αν το σχολείο αυτό δεχτεί 500 αιτήσεις, θα πρέπει να διαλέξει τους 100 μαθητές του. Και είναι εύκολο να φανταστούμε τα κριτήρια: μαθητές με υψηλές επιδόσεις, χωρίς διαγνωσμένες μαθησιακές ή συμπεριφορικές δυσκολίες, με γονείς που, φυσικά, δεν είναι χωρισμένοι και καλύτερα να είναι και οι ίδιοι μορφωμένοι ή/ και ευκατάστατοι. Δε συζητάμε καν για τα παιδιά μεταναστών, εξάλλου για σημαντικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, όπως φάνηκε, αυτοί είναι καλό να πνίγονται στα ανοιχτά της Πύλου, πόσο μάλλον να διεκδικήσουν θέση σε ένα καλό σχολείο.

Το μέτρο αυτό το πιθανότερο είναι να γίνει δεκτό με ενθουσιασμό από μεγάλο κομμάτι γονέων, γιατί η ψευδαίσθηση επιλογής ενίοτε βαραίνει περισσότερο -“ο λόγος σου με χορτασε και το ψωμί σου φάτο”, όλοι με μια ελπίδα ζούμε.

Η δημόσια εκπαίδευση, παρά τα μύρια προβληματά της, παραμένει η σημαντικότερη οδός ταξικής κινητικότητας, παρά τους φραγμούς που ήδη υπάρχουν. Η αμέσως προηγούμενη τετραετία της ΝΔ συστηματικά υψωσε και άλλους φραγμους-ΕΒΕ, τράπεζα θεμάτων.

Το συγκεκριμένο μέτρο, θα δυσχεράνει περαιτέρω παιδιά από ήδη όχι τόσο προνομιούχα περιβάλλοντα, μαθαίνοντας τα από την α’ δημοτικού ποια είναι η θέση τους – στο σχολείο με τους άριστους ή στο σχολείο με τους προβληματικούς;- .

Θα εκτοξεύσει την παραπαιδεία με φροντιστήρια από το νηπιαγωγείο μπας και καταφέρει και πάει το παιδί σου στο σχολείο το καλό, θα δημιουργήσει γκέτο και “κολέγια” και, φυσικά, θα πάει σε άλλα επίπεδα τη ρουσφετολογία, αφού, για το καλό του παιδιού σου, ναι, θα ρίξεις τα μούτρα σου και θα γλείψεις τον κάθε τελευταίο πρόεδρο τοπικής οργάνωσης της ΝΔ.

Και το χειρότερο, μετά από μερικά χρόνια εφαρμογής του μέτρου, η νέα πραγματικότητα θα φαντάζει ως η μόνη δυνατή να υπάρξει.

Το σημαντικό δεν είναι τι έγινε χθες αλλά τι θα γίνει αύριο

Ανακοίνωση της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

1.

Το αποτέλεσμα ήταν λίγο ή πολύ προδιαγεγραμμένο. Η πολιτική κυριαρχία της ΝΔ ήταν δεδομένη, όπως δεδομένη ήταν και η γενικευμένη απαξίωση της Αριστεράς και η ενίσχυση κάθε λογής ακροδεξιάς. Αν στις πρώτες εκλογές το σοκαριστικό ήταν το εύρος της νίκης Μητσοτάκη και η κατάρρευση ΣΥΡΙΖΑ, στις εκλογές της 25ης Ιουνίου σοκάρει η άνοδος της ακροδεξιάς. Το πολιτικό βαρόμετρο εδώ και καιρό δείχνει προς τα δεξιά και τα ακροδεξιά, προς την πολιτική συντηρητικοποίηση, την ιδεολογική οπισθοδρόμηση και τον κοινωνικό αγριανθρωπισμό.
Αυτή η εκτίμηση οδηγούσε στην πολιτική στάση που επικέντρωνε όχι στην εκλογική μάχη, αλλά στην επόμενη μέρα. Η εκλογική “στιγμή” δεν θα μπορούσε να διευκολύνει, ούτε να λειτουργήσει καταλυτικά για την ανάκαμψη της Αριστεράς και του αγωνιστικού κινήματος.
Ωστόσο, ακόμα και στις στιγμές της πιο μεγάλης οπισθοδρόμησης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ίδια κοινωνία που χθες έδωσε αυτά τα αποτελέσματα, οκτώ χρόνια πριν, ενάντια στην αστική της τάξη, στη δικτατορία των αγορών και στους εκβιασμούς των Βρυξελλών, κατέγραφε ένα συντριπτικό 63%. Σήμερα, μία στάση είναι να θρηνείς για το τι απέγινε αυτό το ποσοστό. Η άλλη στάση είναι να αναρωτηθούμε τι πρέπει να κάνουν τα υποκείμενα για να ανασυγκροτηθεί το αγωνιστικό φρόνημα της κοινωνικής πλειοψηφίας, για να τεθούν ξανά τα υπαρξιακά ερωτήματα για τη χώρα και τον προσανατολισμό της, για να ανιχνευθούν νέοι δρόμοι σε όφελος του εργαζόμενου κόσμου.

2.

Η πολιτική κυριαρχία της ΝΔ θα αποτυπωθεί σε ένα νέο κύμα εφαρμογής επιθετικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών που δεν θα απαλύνονται πλέον από τις συνθήκες δημοσιονομικής χαλάρωσης λόγω πανδημίας και ενεργειακής κρίσης.
Την επόμενη μέρα κάθε πιθανή αντίδραση στην κυβερνητική πολιτική θα αγνοείται επιδεικτικά με την επίκληση των ποσοστών της ΝΔ, ποσοστά τα οποία θα απικαλούνται διαρκώς για να “σβήσουν” τις βαριές κυβερνητικές ευθύνες όχι μόνο για την ακρίβεια και το τσάκισμα των πραγματικών μισθών, αλλά και για τα Τέμπη, την Πύλο, τις υποκλοπές, την καταπάτηση του Συντάγματος και των δημοκρατικών δικαιωμάτων κοκ.
Το ποσοστό της ΝΔ, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν θα έχει επί της ουσίας κοινοβουλευτική αντιπολίτευση, ακόμα και στο ενιαίο πλαίσιο του παλιού δικομματισμού, θα επιτείνει φαινόμενα αυταρχισμού, εκτροπής, έπαρσης και βοναπαρτισμού, τα οποία ούτως ή άλλως χαρακτηρίζουν και την παράταξη και τον επικεφαλής της.
Το πρόγραμμα της ΝΔ για ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών αγαθών, ασυδοσία του κεφαλαίου και περαιτέρω χτύπημα της εργασίας θα ξεδιπλωθεί παράλληλα με την επαναφορά της δημοσιονομικής πειθαρχίας, την οποία οι Βρυξέλλες έχουν ήδη αποφασίσει. Ωστόσο, να θυμηθούμε ότι το πρόγραμμα της ΝΔ δεν θα αρχίσει να εφαρμόζεται σήμερα και δεν ξεκίνησε να εφαρμόζεται το 2019.
Οι γενικευμένες ιδιωτικοποιήσεις, το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και των υποδομών, οι αντεργατικές και αντι-ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις, το χτύπημα στο εισόδημα και στους μισθούς συνιστούν κοινή, διακομματική και αδιάλειπτη πολιτική, τουλάχιστον από το 2010 και μετά. Το ποσοστό Μητσοτάκη, αλλά και ο κατακερματισμός – διάλυση της αντιπολίτευσης, θα επιταχύνουν μια πορεία η οποία όμως ήδη μετρά πολλά χρόνια.
Αυτή η πορεία έχει μετατρέψει τη χώρα σε πεδίο προκλητικής κερδοφορίας για το μεγάλο κεφάλαιο, σε οικονομία που ζει και αναπνέει από τις φούσκες του τουρισμού και των ακινήτων, σε κοινωνία που συντηρητικοποιείται θεωρώντας ότι η βελτίωση της κατάστασής της περνά μέσα από τον ατομικό δρόμο και την ιδιωτική βολή και όχι από τη συλλογική διεκδίκηση ή την απαίτηση για κοινωνικό κράτος παιδεία, υγεία.

Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ είναι συνέπεια της ανεξίτηλης διπλής αναξιοπιστίας του. Αναξιοπιστία προς τα αριστερά αφού εφάρμοσε με ευλάβεια τα μνημόνια, τα προγράμματα λιτότητας και τις εντολές των ΗΠΑ και των Βρυξελλών. Αλλά και αναξιοπιστία προς τα δεξιά, καθώς η άρχουσα τάξη δεν μπορεί να του συγχωρέσει το πρώτο εξάμηνο του 2015, την ήπια έστω αμφισβήτηση των ορίων του ελληνικού αστισμού, το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015. Κυρίως δεν μπορεί να του συγχωρεθεί το γεγονός ότι επέτρεψε  με το δημοψήφισμα να τεθεί στην ελληνική κοινωνία για πρώτη φορά το ερώτημα που απειλούσε τον ευρωατλαντικό προσανατολισμό της χώρας.
Μόνο και μόνο για το γεγονός αυτό, ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να τιμωρηθούν παραδειγματικά, για να μην τολμήσει ξανά καμιά πολιτική δύναμη να αμφισβητήσει (έστω και χωρίς να το εννοεί) το απαραβίαστο πλαίσιο που θέτει για τη χώρα και την κοινωνία η αστική τάξη.
Η φαιδρή αντιπολίτευση που άσκησε ο ΣΥΡΙΖΑ τα χρόνια 2019 – 2023 λειτούργησε αθροιστικά αρνητικά στην κυβερνητική του θητεία του 2015 – 2019 και στις πολιτικές και ιδεολογικές ασχήμιες στις οποίες διέπρεψε, ενάντια στην κοινωνική πλειοψηφία, στον κόσμο της εργασίας, στην Αριστερά και στην ιστορία της.
Και στο παρελθόν το σύστημα πολέμησε την Αριστερά αλλά δεν κατάφερε να την ξεριζώσει από τις λαϊκές τάξεις. Εκείνη η Αριστερά, πριν δεκαετίες, είχε ταυτιστεί με την αυτοθυσία, την αντίσταση, την μετωπική αντίληψη, το πρόγραμμα και τις θέσεις για τα προβλήματα του λαού, την καθημερινή διεκδίκηση εκεί που ζει και δουλεύει ο λαός, την εθνική ανεξαρτησία, την κατάργηση των προνομίων.
Τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ εξαϋλώνεται σε λίγα χρόνια μέσα. Τι σχέση έχει όμως η Αριστερά που αναφέραμε, με αυτήν που έκανε κωλοτούμπα σε όλες τις βασικές θέσεις της (μνημόνια, ιδιωτικοποιήσεις, λιτότητα, ΝΑΤΟ κοκ) για την καρέκλα; Που αντέγραφε τις χειρότερες παραδόσεις του αυριανισμού και του πασοκισμού ως στάση και συμπεριφορά;
Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα δεν είναι Αριστερά, αλλά η ήττα του καταγράφεται ως ήττα της Αριστεράς και για αυτό είναι πολλαπλά υπεύθυνος για τον κοινωνικό χειμώνα που προδιαγράφεται. Η προσχώρησή του στο μνημονιακό στρατόπεδο το 2015 λειτουργεί και θα λειτουργεί για πολλά ακόμα χρόνια ως ζώσα υπενθύμιση ότι το πλαίσιο που ορίζει για την κοινωνία η άρχουσα τάξη δεν πρέπει να αμφισβητείται, και αν αμφισβητείται, οδηγεί σε ατιμωτικές μετάνοιες.
Με αυτή τη βαθιά ριζωμένη πλέον πεποίθηση στην ελληνική κοινωνία θα πρέπει να αναμετρηθεί η όποια προσπάθεια ανάταξης της Αριστεράς.
Επιπρόσθετα ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ έχουν το στρατηγικό αδιέξοδο που έχουν όλα τα μεταλλαγμένα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στην Ευρώπη, τα οποία έχουν καθηλωθεί σε ποσοστά κάτω του 20%-25%. Πολιτική αναδιανομής και στήριξης του κοινωνικού κράτους δεν μπορούν να εφαρμόσουν, γιατί κάτι τέτοιο δεν το επιτρέπει το κεφάλαιο. Όταν το επέτρεψε ιστορικά, το έκανε υπό το φόβο ενός θανάσιμου αντιπάλου, του κομμουνιστικού κινήματος. Από την άλλη, τη γνήσια εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου προγράμματος την διεκδικεί η δεξιά. Επομένως τα κόμματα αυτά βρίσκονται σε κρίση ταυτότητας και προσανατολισμού.

4.

Το πλήθος και τα ποσοστά των ακροδεξιών, εθνικιστικών, παραθρησκευτικών και μουσολινικών δυνάμεων που μπαίνουν στη Βουλή οφείλουν να προβληματίσουν για το βάθος και την ποιότητα της συντηρητικής αναδίπλωσης στην ελληνική κοινωνία.
Ελληνική Λύση και Νίκη αντλούν από την κλασική και διαχρονική δεξαμενή της ακροδεξιάς που ισχυροποιήθηκε τα τελευταία χρόνια από τη χρεοκοπία της υπαρκτής Αριστεράς και τον ηθικό πανικό που προκαλούν τα ζητήματα της μετανάστευσης, των δικαιωμάτων αλλά και των εθνικών.
Το αξιοσημείωτο όμως είναι ότι μία απλή δήλωση του φυλακισμένου νεοναζί Κασιδιάρη αρκούσε για να εκτοξευθεί μέσα σε τρεις μόλις εβδομάδες το μόρφωμα “Σπαρτιάτες” στο Κοινοβούλιο καταγράφοντας μάλιστα ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά, όχι απλώς στις παραδοσιακές δεξιές περιφέρειες της επαρχίας αλλά κυρίως στις λαϊκές και περιθωριοποιημένες περιοχές των αστικών κέντρων. Το φασιστικό φαινόμενο παραμένει ζωντανό στην ελληνική κοινωνία, τρέφεται από ένα μίγμα οργής, απόρριψης, αντιπολιτικής και υποκουλτούρας και γράφει ισχυρά στη νεολαία.
Η Πλεύση Ελευθερίας είναι ένα ακραία προσωποπαγές κόμμα που στηρίχθηκε από τα ΜΜΕ ως αντιΣΥΡΙΖΑ μαντρόσκυλο και έχει κλείσει οριστικά τους λογαριασμούς με την ριζοσπαστική αντιμνημονική περίοδο της επικεφαλής της. Οι προθέσεις και οι προσδοκίες των ψηφοφόρων της μπορεί να είναι διαφορετικές, αλλά το ύφος, ο ναρκισσισμός, ο αυταρχισμός και η προσαρμοστικότητα στις επιταγές του συστήματος που επιδεικνύει η επικεφαλής της, προσομοιάζουν στον Μουσολίνι.
Συνολικά το ακροδεξιό ρεύμα αποκτά σημαντική υπόσταση στην ελληνική κοινωνία, όχι μόνο γιατί πετυχαίνει υψηλά εκλογικά ποσοστά, αλλά γιατί έχει διαμορφώσει ισχυρή ακροδεξιά ατζέντα (μετανάστες, ομοφυλόφιλοι, οικογένεια, πατρίδα, δικαιώματα), σε ευαίσθητα κοινωνικά στρώματα. Στη νεολαία, στη φτωχή εργατική τάξη, στα περιθωριοποιημένα κοινωνικά στρώματα, αυτή η ατζέντα εξελίσσεται δυναμικά, επιθετικά και συγκροτημένα, ακόμα και αν τα πολιτικά σχήματα που την εκφράζουν, είναι εφήμερα.
Επιβεβαιώνεται και στην Ελλάδα άλλη μια τάση που εκφράζεται διεθνώς και αφορά την αντίθεση από τους «ριγμένους της παγκοσμιοποίησης» προς ένα σύστημα που υπόσχεται τέλος του έθνους κράτους, σε όφελος των πολυεθνικών, ένα σύστημα που προωθεί ένα παγκοσμιοποιημένο ομοιόμορφο εμπόρευμα υποκουλτούρας – υπερκαταναλωτισμού προς αντικατάσταση της παραδοσιακής κουλτούρας (οικογένεια, θρησκεία κλπ), ένα σύστημα που προπαγανδίζει την δικαιωματική πολιτική και τα ατομικά δικαιώματα – πολλά από τα οποία είναι ώριμα και πρέπει να ικανοποιηθούν – την ώρα που διαλύει τα κοινωνικά δικαιώματα.

5.

Το ΚΚΕ αντιμετωπίζει την εκλογική του επίδοση με ακατανόητη έπαρση και μικρές λαθροχειρίες. Χαρακτηρίζει ιστορικά τα αποτελέσματά του και πανηγυρίζει για αυτά, την ώρα που για παράδειγμα το 2009 κατέγραφε τα ίδια ποσοστά (7.54%) και τον Μάιο του 2012 ακόμα ψηλότερα (8,48%), ποσοστά που δεν χρησίμευσαν στο παραμικρό στις πολιτικές μάχες που δόθηκαν εκείνη την περίοδο και αργότερα. Το ΚΚΕ είναι απών από τον πολιτικό στίβο, δεν ενοχλεί και δεν ενοχλείται, καταγράφει δυνάμεις ανάλογα με την πίεση που υφίσταται, αλλά η εκλογική του επίδοση ούτε σήμερα, ούτε αύριο, δεν θα μετασχηματιστεί σε πολιτικό σχέδιο για αλλαγή του συσχετισμού, για να αποτραπούν αντιλαϊκές πολιτικές και για να αλλάξουν τα πράγματα. Πρόκειται για μια μαρκίζα με 100 χρόνια ιστορία, βολικό καταφύγιο ενός αριστερού δυναμικού για την απόσυρση από τον πολιτικό αγώνα, με εκλογικά ποσοστά που δεν μετασχηματίζονται σε πολιτικές.
Ακόμα και οι πανηγυρισμοί για την άνοδο του ΚΚΕ σε σωματεία, φοιτητές κλπ είναι αναντίστοιχοι αφού πουθενά σχεδόν δεν συνδυάζονται με άνοδο των αγώνων και του λαϊκού φρονήματος (γιατροί, φοιτητές, ΓΣΕΕ, μια σειρά εργατικά κέντρα). Η εκνευριστική αυτααναφορικότητα ενός κόμματος-μηχανισμού που πανηγυρίζει για τη δική του εκλογική αύξηση, ενώ ο συσχετισμός χειροτερεύει, δεν έχει καμία σχέση με την ιστορία ενός κόμματος που η μοίρα του ήταν συνδεδεμένη με την πορεία των λαϊκών αγώνων, πριν μισό και βάλε αιώνα.
Το ΜΕΡΑ 25 – Συμμαχία για τη Ρήξη απέτυχε να μπει στη Βουλή, κατέγραψε πτώση όχι μόνο από τα ποσοστά του 2019 αλλά και από τα ποσοστά του Μαΐου, αποδεικνύοντας ότι η ρεπλίκα ενός παλιού καλού ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να πείσει. Το δυναμικό και τα πρόσωπα που συνδέθηκαν με εκείνη την περίοδο δεν μπορούν να παίξουν θετικό ρόλο στην ανάταξη της αριστερής αξιοπιστίας και στη συγκρότηση μιας μαχητικής αντιπολίτευσης. Μικρότερα αριστερά σχήματα και ψηφοδέλτια βρίσκονται ακριβώς στην ίδια κατάσταση που βρίσκονταν δέκα χρόνια πριν και θα βρίσκονται και δέκα χρόνια μετά, χρήσιμα για τους συνδικαλιστικούς ή κοινωνικούς αγώνες, ανήμπορα και άχρηστα στα πολιτικά διακυβεύματα.
Συνολικά η Αριστερά και το εργατικό κίνημα, ανεξάρτητα από τους στρουθοκαμηλικούς πανηγυρισμούς του ΚΚΕ, βρίσκονται σε χειρότερη θέση. Η Δεξιά για πρώτη φορά από το 1974 είναι ισχυρότερη από την αντιδεξιά, ενώ επίσης για πρώτη φορά έχουμε κυβέρνηση που ασκεί εξουσία με την αντιπολίτευση τόσο πολύ κατακερματισμένη και την αξιωματική αντιπολίτευση κάτω από το 20%.
Επιπλέον στο χώρο το κέντρου κυριαρχεί ολοκληρωτικά η ΝΔ, αφήνοντας μηδαμινές εφεδρείες στην Κεντροαριστερά (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ). Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει και ένα αντιαριστερό μένος το οποίο καλλιεργήθηκε από τα ΜΜΕ, συγκροτήθηκε όμως ως κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά, και αυτό το αντιαριστερό μένος στρέφεται ενάντια στην Αριστερά και όχι μόνο ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ.
Όλα αυτά δεν μπορεί να μην αποτυπωθούν σε κοινωνικές διεργασίες, στην ποιότητα και στη μαζικότητα των αντιστάσεων της επόμενης μέρας, στην κοινωνική νομιμοποίηση των κυβερνητικών πολιτικών.

6.

Η ελληνική κοινωνία έχει αλλάξει. Πολιτικά, ιδεολογικά, οικονομικά. Ο αυθόρμητος ριζοσπαστισμός της μνημονιακής περιόδου που έφτασε μέχρι και το δημοψήφισμα έχει εξαϋλωθεί, αλλά πάντα θα λειτουργεί ως υπενθύμιση δυνατοτήτων και ευκαιριών για τον εργαζόμενο λαό – κινδύνων και απειλών για την αστική τάξη.
Η κοινωνική και οικονομική οπισθοχώρηση της προηγούμενης δεκαετίας έχει επιβάλει ως πλειοψηφική την ατζέντα της ακροδεξιάς, η οποία ενισχύθηκε αποφασιστικά από την κυβέρνηση της ΝΔ (αντιμεταναστευτική, πατριδοκάπηλη ρητορεία) και πλέον αναζητά ανεξάρτητη πολιτική έκφραση.
Ο κοινωνικός αγριανθρωπισμός, η οικονομική επιβίωση ως αλληλοεξόντωση, η ισχύς του δυνατού έναντι του αδύναμου, η αναδίπλωση στην οικογενειακή – ατομική επιτυχία, είναι οι κυρίαρχες τάσεις. Αυτά, παράγουν συγκεκριμένα πολιτικά αποτελέσματα.
Οικονομικά, μετά από μια δεκαετία ασφυξίας, η -λόγω πανδημίας και ενεργειακής κρίσης- δημοσιονομική χαλάρωση επέτρεψε στα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα να κοιτάζουν τη ΝΔ ως ευεργέτιδα δύναμη που μοίρασε χρήμα, σε αντίθεση με τους προηγούμενους που το μάζευαν. Επιπλέον, η μικρή ιδιοκτησία, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, η μικρή επιχειρηματικότητα, ταΐστηκαν καλύτερα συγκριτικά με το παρελθόν, είτε λόγω κρατικής πολιτικής (προγράμματα, επιδοτήσεις, ελαφρύνσεις), είτε λόγω τουριστικής φούσκας και έκρηξης στα ακίνητα. Αυτά, σε συνέργεια με τις πολιτικές και ιδεολογικές μετατοπίσεις, διαμόρφωσαν το βαθύ δεξιό χρώμα του πολιτικού χάρτη.

7.

Ο πολιτικός ζόφος που χαρακτηρίζει το νέο Κοινοβούλιο αλλά και η κοινωνική συναίνεση στο πολιτικό και οικονομικό σχέδιο της ΝΔ θα πολλαπλασιάσει αναπόφευκτα συμπεριφορές και ψυχολογίες αντιπολιτικής και απογοήτευσης. Ο εύκολος δρόμος θα είναι το ανάθεμα και οι κατάρες στο λαό που δεν καταλαβαίνει τι ψηφίζει. Ο δύσκολος δρόμος είναι η πορεία ανάταξης που προϋποθέτει όμως διαδικασίες επανίδρυσης.
Για όσους θέλουν να βρίσκονται στο έδαφος της θεωρίας και της πρακτικής της Αριστεράς και του κομμουνισμού, η κοινωνία δεν είναι εχθρός που πρέπει να αντιμετωπιστεί, αλλά τάξεις που διαμορφώνονται από τις πολιτικές και ιδεολογικές πρακτικές των υποκειμένων. Απόψεις που αντιμετωπίζουν τον λαό ως εχθρό και καθυστερημένο, ή που βλέπουν την κοινωνία ως μπετόν αρμέ ιδεών και συμπεριφορών, δεν έχουν την παραμικρή σχέση με την Αριστερά.
Όσοι το 2015, χαρακτηρίζαμε την ήττα ως στρατηγικής σημασίας με συνέπειες σε βάθος χρόνου που θα επηρεάσει για πολλά χρόνια τους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες και θα κηλιδώσει βαθιά την Αριστερά, χαρακτηριζόμασταν απαισιόδοξοι. Σήμερα, στη γενικευμένη (αλλά χρονοκαθυστερημένη) απαισιοδοξία της Αριστεράς και των αριστερών πρέπει να αντιτάξουμε την αισιοδοξία όχι απλά της βούλησης να αλλάξουν τα πράγματα, αλλά και της συνείδησης πλέον ότι απαιτούνται τομές, ανατροπές και “πατροκτονίες” για να έχει ελπίδα η ανάταξη και η επανίδρυση.
Χρειάζεται επίσης στην αναζήτηση της πολιτικής – εκλογικής ευκολίας και του γρήγορου και ανέξοδου δρόμου της επιτυχίας να αντιπαρατεθεί η δύσκολη και επίπονη ιεράρχηση της συγκρότησης και συγκέντρωσης δύναμης σε ένα προγραμματικό επίπεδο.
Η συγκρότηση κομμουνιστικής δύναμης και η αναζήτηση μιας νέας πολιτικής μετωπικής σύνθεσης, είναι ένα δίδυμο καθήκον με το οποίο κάθε αριστερός που προβληματίζεται από το εκλογικό αποτέλεσμα θα πρέπει να αναμετρηθεί. Αυτή είναι η αναγκαιότητα της επόμενης μέρας και είναι πολύ πιο σημαντική από το εκλογικό αποτέλεσμα και την πολιτική αποτύπωση της στιγμής.

Ελληνικός τουρισμός, ένα προϊόν που στην πραγματικότητα δεν απευθύνεται σε κανέναν

Πήρα ένα ταξί από την Πύλο προχθές και ο οδηγός μάς έλεγε ότι ζήτησε δωμάτιο από ένα γνωστό του για τον Αύγουστο. Θέλει να έρθει ένας ξάδελφός του (του ταξιτζή) από τη Γερμανία για μια εβδομάδα με τα παιδιά του.

«Μου ζήτησε 500 ευρώ τη βραδιά για ένα ενοικιαζόμενο δύο δωματίων μέσα στο χωριό», έλεγε ο ταξιτζής, «σκέψου πόσα ζητάει από τους άγνωστους».

Στο πίσω κάθισμα ήταν ένας νεαρός που είχε μόλις φτάσει από την Αθήνα για να δουλέψει στο ολοκαίνουργιο Mandarin και έλεγε ότι «δίνουν καλά χρήματα, ο επικεφαλής του μπαρ μπορεί να φτάσει τα 1.200 ευρώ». Ο μη-επικεφαλής του μπαρ θα πάει γύρω στα 800-1000.

Με διαμονή και φαγητό. Ένα μηνιάτικο ισούται με δύο βραδιές στο απάρτμεντ του λετ του κυρίου δηλαδή.

Δίπλα στον νεαρό καθόταν μια κυρία γύρω στα 50, ντόπια, ιδιοκτήτρια κι εκείνη κάποιων ρουμς που βαφτίστηκαν χοτέλ, όχι μέσα στην Πύλο, ούτε πάνω στη θάλασσα, πάνω στο «διεθνή» σε ένα απόμερο σημείο. «Εγώ τα δίνω 140 τη βραδιά, το βρίσκω πολύ λογική τιμή», λέει.

«Έχετε πληρότητα;» τη ρώτησα. «Αυτήν την εποχή όχι, αλλά στη φουλ σεζόν πάμε πολύ καλά», μου απάντησε. Η φουλ σεζόν είναι 40 μέρες στο μεταξύ, το πολύ. «Ρίχνετε τις τιμές τώρα για να έρθει κόσμος;», επέμενα. «Ο γιος μου κάνει κουμάντο, λέει ότι δεν πρέπει να τα δίνουμε πιο φτηνά, τους βάλαμε και ψυγείο μέσα, δίκιο έχει», μου απάντησε.

Έφερα την κουβέντα στο ναυάγιο. «Τι λέει ο κόσμος γι αυτό;» ρώτησα.

«Ποιο ναυάγιο;», είπε η κυρία. «Αυτό με τους μετανάστες», απαντάει ο ταξιτζής. «Έγινε ναυάγιο; Πότε;», ρωτάει η κυρία.

Ο ταξιτζής εξηγεί.

«Α, δεν βλέπω καθόλου τηλεόραση, δεν το ήξερα», λέει η κυρία και η κουβέντα συνεχίζεται στα φλέγοντα. «Αγοράσανε ξένοι ένα ξενοδοχείο στην περιοχή», μονολογεί η κυρία. «Αλλά δεν ήταν το δικό μας», προσθέτει περίλυπα.

Προσπαθώ να επεξεργαστώ την πληροφορία ότι ένας άνθρωπος που ζει στην περιοχή δεν ξέρει καν ότι έγινε ναυάγιο. Ότι ζητάνε 500 ευρώ για μια διανυκτέρευση. Ότι με ένα «ψυγείο μέσα» η τιμή του δωματίου έχει εκτοξευτεί από τα 30 ευρώ που έκανε πριν από 5-6 χρόνια στα «λογικά» 140. Ότι ο νεαρός στο Mandarin θεωρεί καλά χρήματα τα 1000 που θα παίρνει το μήνα.

Πάει απόγευμα και πάω να φάω σε μια ταβέρνα. Μέχρι τις 6, σε μια παραλία 4 χιλιομέτρων και ρουμς των 140 ευρώ μίνιμουμ, δεν υπάρχει πουθενά μέρος ανοικτό για να φας έστω και ένα σάντουιτς.

Οι πατάτες είναι προτηγανισμένες αλλά πεινάω· θα τις σώσω με λίγο λάδι σκέφτομαι, όλα σώζονται με λίγο λάδι, ειδικά το ντόπιο.

Κοιτάω γύρω, στα τραπέζια πουθενά λάδι. Ζητάω να μου φέρουν, ο σερβιτόρος αιφνιδιάζεται, μου φέρνει τελικά λίγο λάδι σε ένα κρασοπότηρο με ένα κουταλάκι του γλυκού μέσα…

Στη νότια Μεσσηνία αυτό. Που ξύνεις το έδαφος κι αναβλύζουν λάδια.

Είπα να το βγάλω φωτογραφία, αλλά σκέφτηκα ότι όλα αυτά που κουβεντιάζουμε μεταξύ μας δεν έχουν στην πραγματικότητα κανένα νόημα.

Οι άνθρωποι έχουν τρελαθεί με τον τουρισμό και έχουν τρελαθεί αυστηρά προς μια κατεύθυνση: Ποσοτικά. Στο μυαλό τους η εξίσωση είναι μια: Πολλοί τουρίστες, θ’ ανεβάσω εξωφρενικά τις τιμές, θα κονομήσω και τσιμέντο να γίνει. Τελεία.

Η ποιότητα, τόπου, περιβάλλοντος, υπηρεσιών και προϊόντων είναι άγνωστη λέξη. Διότι κανείς δεν τους τη δίδαξε και κανείς δεν τους κατευθύνει προς τα εκεί.

Κι έτσι δημιουργείται ένα προϊόν τουρισμού που δεν απευθύνεται στην πραγματικότητα σε κανέναν: Πολύ ακριβό για τους μεσαίους, πολύ κακό ποιοτικά για τους πλούσιους.

Σκέφτηκα επίσης ότι θα αδικήσω και κάποιους -λίγους είναι η αλήθεια- που επιμένουν να μην ανεβάζουν τις τιμές, να μην καταστρέφουν το περιβάλλον, να μην πουλάνε την παραλία τους (που είναι και Νατούρα), να μην ρίχνουν την ποιότητα, αλλά ούτε και να προσποιούνται ξαφνικά ότι το ρουμ με τα σουηδικά έπιπλα της δεκαετίας του ’80 και το aircondition που σφυρίζει και αγκομαχάει όλο το βράδυ και τη θέα στα βρακιά του απέναντι, έγινε μπουτίκ χοτέλ επειδή «έβαλες μέσα ψυγείο».

Σαφώς και υπάρχουν τέτοιοι και είναι εκείνοι που οι επιχειρήσεις τους είναι γεμάτες πέντε και έξι μήνες το χρόνο, από Γερμανούς κυρίως, που έρχονταν εδώ ως παιδιά και μετά μεγάλωσαν εδώ τα δικά τους παιδιά κι εκείνα φέρνουν τα δικά τους.

Αυτός ο τουρισμός στήριξε διαχρονικά την περιοχή, αυτοί την αγαπάνε πιο πολύ απ’ όλους. Αλλά, δεν είναι κουτά τα «γερμανάκια». Αυτό έλλειπε.

Δεν έχω να κάνω προβλέψεις, αν έχω μάθει κάτι από την ενασχόλησή μου με όσα συμβαίνουν στον κόσμο, είναι ότι τίποτε δεν είναι βέβαιο και τίποτε δεν μπορεί να ερμηνευθεί κοντόφθαλμα.

Shit happens, όπως είδαμε και με την πανδημία. Το πρόβλημα είναι ότι συχνά δεν συμβαίνουν απλώς οι «στραβές», αλλά τις προκαλείς εσύ ο ίδιος.

Πηγή: parallaxi

Η Ομπρέλα της Ρόδου, μπροστά, στον αγώνα για ελεύθερες παραλίες

Ηπροκλητική εμπορευματοποίηση του αιγιαλού δημιουργεί πλέον συναισθήματα αγανάκτησης και οργής  σε κατοίκους και επισκέπτες.

Η έκφραση της αγανάκτησης όμως δεν αρκεί! Δεν αρκούν οι γκρίνιες και τα παράπονα για τις ακριβές ξαπλώστρες και την έλλειψη ελεύθερου αιγιαλού και ηρεμίας,  εάν οι αντιδράσεις αυτές δεν πάρουν οργανωμένη υπόσταση ώστε να ασκηθεί πίεση στις αρμόδιες αρχές.

Την αρχή απέναντι στις αυθαίρετες και παράνομες κατασκευές που συχνά αναδιαμορφώνουν ριζικά το τοπίο με ανατίναξη βράχων, με καταπάτηση ή και καταστροφή αρχαιολογικών χώρων, έκανε στα τέλη του περασμένου Μαΐου στη Ρόδο μία μικρή ομάδα μόλις έξι πολιτών. Πάνω στο τραπέζι έπεσε η ιδέα για τη δημιουργία ενός δικτύου ανθρώπων που νοιάζονται για τον τόπο τους και διεκδικούν το δικαίωμα στις ελεύθερες παραλίες, με αποτέλεσμα την δημιουργία της ροδίτικης οργάνωσης «Ομπρέλα».

Η Ομπρέλα κατάφερε να κάνει αισθητή την ύπαρξή της από τις πρώτες κιόλας μέρες στη Ρόδο, ταράζοντας τα νερά όχι μόνον του νησιού αλλά και άλλων τουριστικών περιοχών της χώρας καθώς σημαντικό μέρος του κόσμου ευαισθητοποιήθηκε μπροστά στην άναρχη εμπορική εκμετάλλευση των παραλιών, έπειτα και από τον βάρβαρο ξυλοδαρμό του αρχαιολόγου Μανώλη Ψαρρού στη Μύκονο από μπράβους επιχειρηματιών του νησιού τον περασμένο Απρίλιο.

Η νέα αυτή συλλογικότητα έκανε την εμφάνισή της και στο Facebook κερδίζοντας μέσα σε περίπου ένα μήνα πάνω από 3.100 μέλη σε Ρόδο και άλλες περιοχές της χώρας.

Μέσα σε μερικές βδομάδες η συλλογικότητα αυτή ανέπτυξε πλούσια δράση αναδεικνύοντας όχι μόνον τα προβλήματα της υπερεκμετάλλευσης των παραλιών από ντόπια και αλλότρια επιχειρηματικά συμφέροντα αλλά και τις δυσμενείς επιπτώσεις σε περιβάλλον (ντόπια χλωρίδα και πανίδα) και κοινωνία.

Επισημάνθηκαν οι γενικευμένες παρανομίες και το καθεστώς ανομίας και ατιμωρησίας που προκαλεί η άναρχη ανάπτυξη των επιχειρηματικών συμφερόντων σε κεντρικές παραλίες του νησιού, που κάποτε οι κάτοικοι και οι επισκέπτες απολάμβαναν ελεύθερα.

Η Ομπρέλα ανέδειξε επίσης τις άσχημες επιπτώσεις από την βραδύτητα ή απροθυμία των αρχών να «διαταράξουν» τις υπάρχουσες δραστηριότητες και τα επόμενα, «μεγαλεπήβολα σχέδια» επιχειρηματιών σε βάρος του δημόσιου χώρου και του ελεύθερου αιγιαλού με αποτέλεσμα αλυσιδωτές συνέπειες σε σειρά καταστάσεων που επιδεινώνουν τη ζωή κατοίκων και επισκεπτών.

Τα μέλη της συλλογικότητας της Ομπρέλας ανέδειξαν επίσης την προσπάθεια δημιουργίας μονοπωλιακής εκμετάλλευσης (καρτέλ) παραλιών-φιλέτα της Ρόδου από συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα που εκμεταλλεύονται κάθε κενό και παραθυράκι του νόμου για να βάλουν στο χέρι την εγκατάσταση ομπρέλας και ξαπλώστρας σε γνωστές παραλίες (όπως η περιοχή Έλλη στην πόλη της Ρόδου) που εδώ και πολλά χρόνια εκμεταλλεύονται οι ντόπιοι «ομπρελάδες» και οι οικογένειές τους.

Παράλληλα με το παράδειγμα της ροδίτικης Ομπρέλας εμφανίστηκαν και οι Παριανοί που προχώρησαν τον Ιούνιο στη δημιουργία της συλλογικότητας «Κίνηση Πολιτών Πάρου για Ελεύθερες Παραλίες». Από κει και πέρα το παράδειγμα της οργανωμένης αντίδρασης σε Ρόδο και Πάρο βρίσκει μιμητές και σε άλλα τουριστικά νησιά της χώρας μας καθώς ολοένα και περισσότεροι, αργά ή γρήγορα, συνειδητοποιούν πως εάν δεν μπει ένα φρένο στην υπερεκμετάλλευση των παραλιών του τόπου μας, σύντομα θα εξοστρακιστούμε από αυτές λόγω υπέρογκου (και αδικαιολόγητου) κόστους.

Για όλα αυτά το Κοσμοδρόμιο συνομίλησε πριν λίγες μέρες με τον Ιάκωβο Γρύλλη, που είναι από τα ιδρυτικά στελέχη του Δικτύου πολιτών Ρόδου, Ομπρέλα.

Ο πολιτικός μηχανικός, Ιάκωβος Γρύλλης, πρώην πρόεδρος του ΤΕΕ Δωδεκανήσου

Πώς σας ήρθε η ιδέα να δημιουργήσετε το Δίκτυο Πολιτών Ομπρέλα;

Αυτή η ιδέα προέκυψε στα τέλη Μαΐου. Βρεθήκαμε έξι άτομα που είχαμε εμπλοκή ο καθένας στο κομμάτι προστασίας των παραλιών και γενικότερα του δημόσιου χώρου, απέναντι και στην αυθαιρεσία που υπάρχει με τα μπιτς μπαρ κ.λπ. και κάναμε μία συνάντηση. Από την κουβέντα εκείνη σκεφτήκαμε ότι μόνο εάν ενώσουμε τις δυνάμεις μας μπορούμε να κάνουμε κάτι. Υπήρχαν μοναχικές παράλληλες πορείες και σκεφθήκαμε ότι είναι καλύτερα να ενώσουμε αυτές τις πορείες για να κάνουμε κάτι πιο αποτελεσματικό. Προφανώς, οι εξελίξεις δικαίωσαν αυτή την επιλογή γιατί μέσα σε ελάχιστο διάστημα, από τα μέσα Ιουνίου που ξεκίνησε ουσιαστικά η δράση μας, έχουν γίνει αρκετά πράγματα. Αναδείξαμε το θέμα σε μεγάλο βαθμό και ασκείται μία πίεση από όλη την κοινωνία και έχει ενεργοποιηθεί αρκετά μεγάλος αριθμός πολιτών που ευαισθητοποιείται με το θέμα των ελεύθερων χώρων  στις παραλίες.

Υπάρχει παράλληλα μία σελίδα στο Facebook που υπερβαίνει τα 3.000 μέλη που είναι ένας σημαντικός δίαυλος επικοινωνίας και ενημέρωσης και ανατροφοδότησης με ιδέες και θέματα αυτού του ζητήματος.

Επιδιώκετε, πέρα από επικοινωνία μέσω του Δικτύου στο Facebook, κάποιες ανοικτές συνελεύσεις, συζητήσεις για να γίνει ζωντανός δημόσιος διάλογος στο θέμα της ελεύθερης πρόσβασης στις παραλίες;

Έχουμε συζητήσει ότι πρέπει να πραγματοποιήσουμε μία σειρά δράσεων για να υπάρξει ενημέρωση και να καταγραφούν ιδέες και ενδεχομένως να καταγραφεί η διαθεσιμότητα πολιτών για πιθανές δράσεις που θα ακολουθήσουν την επόμενη περίοδο.

Οι παραδοσιακοί ομπρελάδες δε χρεώνουν 50 και 100 ευρώ το ζευγάρι τις ξαπλώστρες.

Ο κόσμος, που έχει αγκαλιάσει την Ομπρέλα από την πρώτη στιγμή, ποιες αγωνίες σας εκφράζει  πέρα από την ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες; Βλέπετε έναν γενικότερο προβληματισμό;

Πρώτα από όλα, ο κόσμος αγκάλιασε την Ομπρέλα από την πρώτη στιγμή γιατί αντιλαμβάνεται ότι δεν εξυπηρετεί οποιουδήποτε τύπου σκοπιμότητες. Αυτό είναι το πρώτο που είναι πολύ σημαντικό.

Το δεύτερο είναι πως υπάρχει μία μεθοδική δουλειά με παρεμβάσεις και άσκηση πίεσης προς αυτή την κατεύθυνση και το τρίτο είναι πως πέρα από το θέμα με τις παραλίες υπάρχουν και άλλες διαστάσεις στην υπόθεση. Όπως το γεγονός πως μία πολύ μικρή ομάδα επιχειρηματιών διεκδικεί να καταλάβει το σύνολο των παραλιών με οικονομικό ενδιαφέρον, πάμε δηλαδή σε δημιουργία ολιγοπωλίου, υπάρχουν τοπικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον χώρο και με την επέλαση αυτών των λίγων επιχειρηματιών έχουν χάσει ή κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους!

Βλέπουμε πως παρά την ενεργοποίηση των πολιτών, μέσω και του Δικτύου Ομπρέλα, ούτε η δημοτική αρχή το βάζει  κάτω, ούτε και τα επιχειρηματικά συμφέροντα που διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος σε παραλίες-φιλέτα.  Την Δευτέρα, 17 Ιουλίου, θα γίνει νέα δημοπρασία για τέσσερις θέσεις εγκατάστασης ομπρελών και ξαπλώστρων μπροστά από το Καζίνο της Ρόδου με τιμή εκκίνησης για κάθε μία τα 145.000 ευρώ που είναι απαγορευτικό για τους ντόπιους «ομπρελάδες». Πώς το σχολιάζετε;

Αυτά είναι ποσά που δείχνουν αντίληψη εκτεταμένης εκμετάλλευσης της παραλίας και για να βγουν κέρδη, ουσιαστικά, δε θα υπάρχει ελεύθερος διαθέσιμος χώρος. Αυξάνονται επίσης οι πιθανότητες δημιουργίας και νέων επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Μπιτς μπαρ καινούρια μπροστά από το καζίνο, σωστά;

Σωστά. Ακριβώς. Υπάρχει και ένα ζήτημα διαφάνειας μεταξύ άλλων…

Αυτό όμως σημαίνει ότι θα περιοριστεί ακόμη περισσότερο το δικαίωμα όχι μόνο των τουριστών αλλά ακόμη και των κατοίκων του νησιού που δε θα μπορούν να κάνουν ελεύθερα το μπάνιο τους όπως το έκαναν εδώ και χρόνια!

Ακριβώς. Η πόλη της Ρόδου εξυπηρετεί σε πολύ μεγάλο βαθμό τους χιλιάδες μόνιμους κατοίκους τής.

Ομπρέλες…με βελονάκι μπροστά στην περίφημη Εξέδρα της πόλης της Ρόδου

Αυτό το θέμα, πιστεύετε πως θα τεθεί στον δημόσιο διάλογο ενόψει και των επικείμενων δημοτικών εκλογών; Δεν πρέπει όλες οι παρατάξεις υποψηφίων δημάρχων να πάρουν θέση για τον ελεύθερο χώρο και τις παραλίες;

Στις προηγούμενες εκλογές οι παραλίες και ο ελεύθερος χώρος δεν ήταν στον δημόσιο διάλογο. Εμείς, ως Δίκτυο Ομπρέλα, όταν οριστικοποιηθούν τα σχήματα των υποψηφίων, θα επιδιώξουμε συναντήσεις προκειμένου να καταγραφούν οι θέσεις τους απέναντι στο ζήτημα και να τεθούν στην κρίση των πολιτών.

Μέσω των οργανώσεων και δικτύων όπως αυτό της Ομπρέλας, πιστεύετε πως ο κόσμος μπορεί να αντιπαλέψει τα επιχειρηματικά συμφέροντα που παρανομούν και αυθαιρετούν;

Συνδυαστικά πρέπει να πάει η δραστηριοποίηση των πολιτών και ανάλογα με τις εξελίξεις, ενδεχομένως, να πρέπει να αξιοποιηθούν και νομικά εργαλεία και νομικές διαδικασίες.

Ανοίγει, άραγε, και ο δρόμος για δημόσιο διάλογο για περισσότερα πράγματα από τις παραλίες;

Στην παρούσα φάση τα θέματα είναι τόσα πολλά και καυτά και σε διαφορετικά επίπεδα, οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές. Ως εκ τούτου, αποφεύγουμε να αναλώσουμε ενέργεια σε κάτι διαφορετικό. Τουλάχιστον, στην παρούσα φάση.

Ξαπλώστρες και ομπρέλες ως το…κύμα

Οπότε το θέμα παραλία δε θα «ξεχαστεί» με το τέλος του καλοκαιριού. Θα έχουμε συνέχεια και το φθινόπωρο και ίσως το χειμώνα;

Προφανώς! Όμως, το καλύτερο από όλα θα ήταν να διευθετηθεί το ζήτημα και να εκλείψουν οι λόγοι που οδήγησαν στη δημιουργία του Δικτύου ΟΜΠΡΕΛΑ.

Μήπως θα πρέπει να τεθεί ζήτημα ανασχεδιασμού του τουρισμού αν όχι στη Ρόδο, γενικότερα στη χώρα μετά από αυτά που βλέπουμε;

Σίγουρα η συζήτηση αφορά και το γενικότερο τουριστικό προϊόν. Βλέπουμε ότι η ύπαρξη της τουριστικής υπερεκμετάλλευσης ενός τόπου, αργά ή γρήγορα, προκαλεί δυσμενείς επιπτώσεις στη συνολική ανάπτυξη της περιοχής.

Θέλουμε να έχουμε έναν σχεδιασμό για αειφόρο ανάπτυξη, σίγουρα, και γι’ αυτό, το ζήτημα των παραλιών και του ελεύθερου χώρου πρέπει να είναι βασικό «συστατικό» αυτής της συζήτησης!

Πηγή: Κοσμοδρόμιο