Η Επιστροφή του Προμηθέα

Η νέα κινηματογραφική δουλειά του ζωγράφου, σκηνογράφου, συγγραφέα, σκηνοθέτη Κυριάκου Κατζουράκη “Η Επιστροφή του Προμηθέα”, σε σενάριο του ίδιου και του Λεωνίδα Βατικιώτη, ερευνά ένα φλέγον ζήτημα που αφορά πολλούς και για το οποίο μιλάμε λίγο. Την ενεργειακή φτώχεια. Πώς μπορεί να μιλήσει κανείς για ένα τόσο επίκαιρο και πολιτικά μείζον ζήτημα με τρόπο ολιστικό, κατανοητό και δημιουργικό ταυτόχρονα;

H μνήμη, η αρχέγονη, η ιστορική και η πρόσφατη είναι ο οδηγός αυτού του εξαιρετικού ντοκιμαντέρ που δεν χαρίζεται σε κανέναν αλλά και δεν διολισθαίνει στο λαϊκισμό, την εύκολη αφήγηση ή σε μια τετριμμένη δημοσιογραφική και επιστημονική μόνο προσέγγιση.

Με αφετηρία τον μύθο του Προμηθέα, στη συνέχεια μαθαίνουμε για την τόσο σημαντική και αποσιωπημένη μάχη της Ηλεκτρικής τον Σεπτέμβριο του 1944 (όταν ο ΕΛΑΣ απέτρεψε τους Γερμανούς από την ανατίναξη του εργοστασίου στο Κερατσίνι και τη βύθιση στο σκοτάδι της Αθήνας και του Πειραιά) και οδηγούμαστε στην ανάδειξη των προβλημάτων που συνοδεύουν την ακολουθούμενη ενεργειακή πολιτική και την υπό εξέλιξη μετάβαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

“Πανταχού παρόν ο Ήφαιστος στην αρχαία ελληνική μυθολογία δείχνει την αναντικατάστατη αξία της ενέργειας σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα εάν και εφόσον φυσικά η ενέργεια διατίθεται ελεύθερα. Η παράβαση αυτή της συνθήκης, της ελεύθερης διάδοσης της φωτιάς και της ενέργειας, είναι που μετατρέπει τον Προμηθέα σε ήρωα μιας εποχής που ξεπερνάει κατά πολύ την αρχαιότητα.” Όλες οι αφηγηματικές τέχνες έχουν τις ρίζες τους στην τέχνη της προφορικής αφήγησης, όλες ξεκινούν από εκείνη τη στερεοτυπική εικόνα των προϊστορικών homines sapientes συγκεντρωμένων γύρω από τη φωτιά να ακούν κάποιον να διηγείται μια ιστορία. Και έτσι, με την εικόνα μιας φωτιάς και μιας αρχαίας αναπαράστασης του μύθου του Προμηθέα, ο Κατζουράκης αφηγείται μια ιστορία για την ενέργεια και τον Προμηθέα που κάθε εποχή χρειάζεται.

Μέσα σε 40′ ο Κατζουράκης πραγματοποιεί μια έρευνα περιεχομένου ξεκινώντας από την Αρχή (της ιστορίας της ενέργειας) με τρόπο μορφικά παράλληλο (τεχνικές της αρχής του κινηματογράφου). Με τεχνικές αφήγησης από τον βωβό κινηματογράφο (στατικές μαύρες κάρτες τίτλων), αρχειακό υλικό κινούμενων και στατικών εικόνων (βίντεο και φωτογραφίες), εικαστικά έργα του σκηνοθέτη, μέθοδο συνεντεύξεων και μια χρονική αφήγηση που συνδέει παρόν, παρελθόν και μέλλον, ο Κατζουράκης φτάνει να αρθρώνει μια αλήθεια για την οποία λίγοι μιλούν. Πώς στην αυγή του 21ου αιώνα, άνθρωποι πεθαίνουν από το κρύο.

Aπό την αρχαία ελληνική μυθολογία και τις συλλογικές διεκδικήσεις του 20ού αιώνα για την ενέργεια μέχρι τις σημερινές κινητοποιήσεις των τοπικών κοινοτήτων απέναντι στις ΑΠΕ, το ουσιαστικό ερώτημα που διατρέχει τόσες χιλιάδες χρόνων είναι αν η ενέργεια αντιμετωπίζεται ως κοινό συλλογικό αγαθό ή ως εμπόρευμα σε μια παράλληλη έρευνα με την προσπάθεια ιδιωτικοποίησής της τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια στην Ευρώπη αλλά και την Ελλάδα.

Επιχειρείται στο ντοκιμαντέρ μια αποδόμηση των μύθων πάνω στους οποίους έχει χτιστεί η αφήγηση της κυρίαρχης σύγχρονης ενεργειακής πολιτικής, στην λεγόμενη μετα-λιγνιτική εποχή.

Μύθοι που αφορούν την “ανάγκη” εγκατάστασης Ανανεώσημων Πηγών Ενέργειας (ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά), την φιλικότητα στο περιβάλλον και την αποδοτικότητά τους. Ανάγκη για ποιούς και προς όφελος ποιών; Η προώθηση των ΑΠΕ συνοδεύεται από τεράστιο οικονομικό κόστος το οποίο επιβάλλεται στους πολίτες, μέσω των λογαριασμών του ηλεκτρικού, συχνά εν αγνοία τους, και φυσικά παράλληλα με την επονομαζόμενη απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας που στην Ελλάδα ξεκίνησε με τον ν.2773/1999. Έκτοτε, μέσα από τις Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δόθηκε από πλευράς ελληνικών κυβερνήσεων κάθε ευκαιρία και νομοθετικό πλαίσιο για να υπάρξουν επενδύσεις των ιδιωτών παραγωγών στην Ελλάδα και να οδηγούμεστε σταδιακά στην ιδιωτικοποίηση ενός αγαθού που στοιχειοθετεί τον δυτικό πολιτισμό σήμερα: την ενέργεια.

Από το σύνθημα “Κάτω η Πάουερ” -για την αγγλική εταιρία που με αποικιακή σύμβαση εξασφάλισε το 1929 την αποκλειστικότητα και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα –  που κυριαρχούσε στα ογκώδη συλλαλητήρια της δεκαετίας του ΄20 στα οποία συμμετείχαν οι εργαζόμενοί της έως τη δεκαετία του ΄50 με τη δημιουργία της  ΔΕΗ και του τιτάνιου έργου της να εξηλεκτρίσει τη χώρα και να παρέχει ισότιμα σε όλους τους πολίτες ενιαίο φθηνό τιμολόγιο διαφαίνεται η διαμάχη για ένα κοινωνικό αγαθό που αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα. Και που η αντιμετώπισή του ως τέτοιο θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τις ανάγκες των πολιτών αλλά ακόμη την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και την οικονομική της ανάπτυξη.

Μέσα από τις συνεντεύξεις, οι Αναστασία Μαρινοπούλου (καθηγήτρια ΑΕΙ φιλοσοφίας), Λευτέρης Καλογιαννίδης (αντιστασιακός Κερατσίνι), Κώστας Ασαλουμίδης (συνδικαλιστής ΔΕΗ), Στέφανος Πράσσος (συνδικαλιστής ΔΕΗ ), Γεώργιος Γεωργίου (δικηγόρος, Βέρμιο SOS), Μάκης Ζέρβας (καθηγητής ΑΕΙ, μηχανικός) και Γιώτα Σταθά (συνδικαλίστρια ΔΕΗ, μηχανικός) αναδεικνύουν τις διαφορετικές όψεις και γωνίες του ίδιου ζητήματος, και στοιχειοθετούν με τρόπο επιστημονικό και κατανοητό, πράγμα δύσκολο, πόσο μάλλον σε συνδυασμό με την τέχνη των εικόνων, τον κινηματογράφο. Και εδώ έρχεται ο ολιστικός και δημιουργικός τρόπος αφήγησης του σκηνοθέτη που μην ξεχνώντας τη σημασία των εικόνων και της αισθητικής γλώσσας κρατά μια ισορροπία ανάμεσα στο λεκτικό και το οπτικό χωρίς να “χάνει” από καμία πλευρά.

Την ώρα που σε όλη την Ελλάδα οι τοπικές κοινωνίες ξεσηκώνονται απέναντι στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την λεηλάτηση του φυσικού περιβάλλοντος, ο Κατζουράκης θυμίζει πως ο αγώνας για τη ζωή, για το μέλλον, περνά μέσα από τον αγώνα της μνήμης ενάντια στη λήθη. Μνήμης αρχέγονης, μνήμης ιστορικής, μνήμης πρόσφατης.

Απέναντι στον θεό του κέρδους και της ελεύθερης αγοράς, ο σύγχρονος Προμηθέας είμαστε εμείς.

Πληροφορίες της Ταινίας.

Διάρκεια: 39’

Έτος παραγωγής: 2019

Σκηνοθεσία: Κυριάκος Κατζουράκης

Έρευνα – σενάριο: Λεωνίδας Βατικιώτης

Μοντάζ: Κυριάκος Κατζουράκης, Σπύρος Κόκκας

Ηχοληψία, κάμερα: Θάνος Τσάντας

Film colorist: Ντίνος Βαμβακούσης

Επεξεργασία ήχου: Ανδρέας Δημητρίου

Μίξη ήχου, επιμέλεια Post production: Βαγγέλης Φάμπας

Εργαστήρια εικόνας και ήχου: Akron Studio / Massive Production

Διακρίσεις: Advanced Media Institute, Χορηγίες 2018

Πρωτότυπη μουσική: Σωτήρης Κιζήλος, Δημήτρης Νιώπας, Δημήτρης Χρυσομάλλης

Social: Facebook page, twitter: @PrometheusRet

Το άλλο άκρο στο εδώλιο – Δικαιοσύνη ή ατιμωρησία ξανά;

Φίλες και Φίλοι,

Στοιχειώδης ανάληψη κοινωνικής ευθύνης μετά τις τελευταίες εξελίξεις και τα μέτρα για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορονοϊού, οδηγεί όσο εμένα, όσο και τον εκδοτικό οίκο «ΤΟΠΟΣ Α.Ε.» στην απόφαση για τη ματαίωση της εκδήλωσης παρουσίασης του βιβλίου μου «Το άλλο άκρο στο εδώλιο – Δικαιοσύνη ή ατιμωρησία ξανά» (Αγόρευση στην δίκη της Χρυσής Αυγής 20 & 21/1/2020).

Μετά τη λήξη των έκτακτων μέτρων θα εκτιμηθεί εάν και πότε θα προγραμματισθεί εκ νέου η εκδήλωση παρουσίασης.

Οσον αφορά το βιβλίο είναι ήδη διαθέσιμο. Οσοι επιθυμούν να το προμηθευτούν, παρακαλώ να επικοινωνήσουν μαζί μου στα παρακάτω τηλέφωνα.

Κώστας Παπαδάκης δικηγόρος

Κυρ. Λουκάρεως 11 & Λ. Αλεξάνδρας, Αθήνα 11471

Τηλ : 210 3834545 – Φαξ : 210 3300690

Κιν : 6937068612, e – mail : kopapad@otenet.gr

Εισαγωγή: Γιατί η έκδοση αυτού του βιβλίου

Το ξέσπασμα των αντιφασιστικών διαδηλώσεων σε όλη την Ελλάδα, που ακολούθησε την δολοφονία του Παύλου Φύσσα είχε ως αποτέλεσμα να υποχρεώσει την κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου και τους μηχανισμούς της δικαστικής εξουσίας, που μέχρι τότε για ενάμιση χρόνο μαζί με όλο το πολιτικό σύστημα παρατηρούσαν χωρίς καμία παρέμβαση την καθημερινή, κλιμακούμενη, εγκληματική, βία της ναζιστικής Χρυσής Αυγής και των «Ταγμάτων Εφόδου» της, να προχωρήσει στην ποινική της καταστολή, έστω και κουτσουρεμένα.

Ο τότε Υπουργός Δημόσιας Τάξης Νίκος Δένδιας με επιστολή του στον Εισαγγελέα Αρείου Πάγου ζήτησε να ερευνηθεί ποινικά η δραστηριότητα της Χρυσής Αυγής στο σύνολό της ως εγκληματική οργάνωση. Ανατέθηκε κατεπείγουσα σχετική προκαταρκτική εξέταση στον αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Χαράλαμπο Βουρλιώτη στις 19/9/2013, ο οποίος στις 28/9/2013 ολοκλήρωσε και διαβίβασε την αναφορά του και την ημέρα εκείνη έγιναν οι πρώτες συλλήψεις ηγετικών στελεχών της Χρυσής Αυγής, έρευνες κατασχέσεις κλπ.

Η διεξαγωγή κύρια ανάκρισης ανατέθηκε αρχικά σε δύο «ανακριτές διαφθοράς» του Πρωτοδικείου Αθηνών και λίγο αργότερα, ύστερα από σύγκληση της Ολομέλειας Εφετών σε δύο Εφέτες Ανακρίτριες (Ιωάννα Κλάππα και Μαρία Δημητροπούλου) υπό την εποπτεία του Αντιεισαγγελέα Εφετών Ισίδωρου Ντογιάκου. Η ανάκριση ολοκληρώθηκε στις 31/7/2014, οπότε και η δικογραφία διαβιβάστηκε στο εποπτεύοντα εισαγγελέα, ο οποίος στις 15/10/2014 υπέβαλε την σχετική παραπεμπτική πρόταση του στο Συμβούλιο Εφετών Αθηνών.

Η πρότασή του περιελάμβανε διώξεις μόνο για το ΠΚ 187 (εγκληματική οργάνωση), όχι όμως και για το ΠΚ 187Α (τρομοκρατική οργάνωση), ενώ παρά τα πάμπολλα περιστατικά ηθικών αυτουργιών, που δέχεται το παραπεμπτικό βούλευμα (βλ. αναλυτικά στην αγόρευση) τα ηγετικά στελέχη της Χρυσής Αυγής παραπέμφθηκαν μόνο για το αδίκημα της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης και όχι και για ηθικές αυτουργίες στις επιμέρους πράξεις. Τελικά, στις 4/2/2015 εκδόθηκε το υπ’ αριθμ. 215/2015 παραπεμπτικό βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών, το οποίο αποφάσισε κατά πλειοψηφία σύμφωνα με την πρόταση Ντογιάκου με μειοψηφία ενός εφέτη, που έκρινε ότι δεν έπρεπε να υπάρξει παραπομπή για το αδίκημα της εγκληματικής οργάνωσης, επειδή δεν είχε αποδοθεί οικονομικό κίνητρο στην Χρυσή Αυγή. Ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά από το 2001, που ισχύει το ΠΚ 187, που Έλληνας δικαστής το έκρινε αντισυνταγματικό για οποιονδήποτε λόγο.

Η δίκη της Χ.Α. προσδιορίστηκε στο Α΄ Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών για τις 20/4/2015, οπότε και ξεκίνησε, ενώ ως τόπος διεξαγωγής της μεθοδεύθηκε από την τότε διοίκηση του Εφετείου Αθηνών και την ανοχή του Υπουργείου Δικαιοσύνης να είναι η αίθουσα γυναικείων φυλακών του Κορυδαλλού αντί της αίθουσας εκδηλώσεων του Εφετείου που βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας και είναι πολύ μεγαλύτερη σε χωρητικότητα. Υστερα από μεγάλο αγώνα η δίκη μεταφέρθηκε τμηματικά και μόλις τους τελευταίους μήνες ολικά στο Εφετείο. Δυστυχώς όμως διεξήχθη κάτω από συνθήκες αφόρητης και πολλαπλής υποβάθμισης με ευθύνη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ που συντηρούσε το σχετικό νομικό καθεστώς, όπως έλλειψη ραδιοτηλεοπτικής κάλυψης, έλλειψη τήρησης ηχογραφημένων πρακτικών της δίκης και διανομής απομαγνητοφωνημένου κειμένου την επόμενη μέρα, σοβαροί περιορισμοί στην κάλυψη της από φωτογράφους και με πλήρη σχεδόν αποχή των περισσότερων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ιδίως κατά τις ημέρες διεξαγωγής στον Κορυδαλλό με εξαίρεση τις καθημερινές εφημερίδες της αριστεράς (ΕφΣυντ, Αυγή, Ριζοσπάστης). Αν δεν υπήρχε η καθημερινή καταγραφή από το παρατηρητήριο «Golden Dawn Watch», το εβδομαδιαίο «βιντεοχρονολόγιο» του «Omnia TV» στους συνεργάτες των οποίων οφείλονται πολλές ευχαριστίες, αλλά και η ακούραστη και συνεπέστατη καθημερινή παρουσία συντακτών από τις εβδομαδιαίες εφημερίδες της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς όπως, η Εργατική Αλληλεγγύη πάντα με υλικό μιας ολόκληρης σελίδας, Κόντρα με συχνά αποκαλυπτικά άρθρα, ως ένα σημείο και η Νέα Προοπτική, το ΠΡΙΝ και άλλες εφημερίδες), και ελάχιστοι ραδιοφωνικοί σταθμοί (Κόκκινο, ΕΡΤ, 984) και ιστοσελίδες, η δίκη θα βρίσκονταν κυριολεκτικά στο σκοτάδι. Ενώ σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν και οι σχετικές ενημερωτικές εκδηλώσεις που οργανώθηκαν σε διάφορες πόλεις από κοινωνικούς και αντιφασιστικούς φορείς.

Οι κατηγορούμενοι στη δίκη είναι 68, από τους οποίους οι 39 αντιμετωπίζουν κυρίως το αδίκημα της ένταξης ή διεύθυνσης (20 + 19) σε εγκληματική οργάνωση, ενώ οι υπόλοιποι βαρύνονται επιπλέον και με άλλα κακουργήματα (συνέργεια στην ανθρωποκτονία Παύλου Φύσσα 18/9/2013, απόπειρα ανθρωποκτονίας κατά των Αιγυπτίων ψαράδων 12/6/2012 και απόπειρα ανθρωποκτονίας κατά των συνδικαλιστών μελών του Π.Α.Μ.Ε. 13/9/2013). Όλα τα στελέχη της ηγεσίας παραπέμπονται μόνο ως διευθυντές εγκληματικής οργάνωσης χωρίς να τους αποδίδεται καμμία ηθική αυτουργία για τις πράξεις της !

Οι παραπάνω τρείς αποτελούν τις κύριες υποθέσεις της δίκης ενώ εκτός από τους κατηγορουμένους των υποθέσεων αυτών, στο εδώλιο κάθονται μόνο με την κατηγορία της ένταξης σε εγκληματική οργάνωση δράστες άλλων εγκληματικών ενεργειών (π.χ. ανθρωποκτονία Σαχτζάτ Λουκμάν, απόπειρα ανθρωποκτονίας στο στέκι Αντίπνοια κ.α.), που έχουν δικαστεί ή εκκρεμοδικούν αυτοτελώς χωρίς όμως στις δίκες εκείνες να έχει αποδοθεί το αδίκημα της ένταξης σε εγκληματική οργάνωση, για το οποίο δικάζονται αποκλειστικά στην παρούσα δίκη.

Στην διάρκεια των συνεδριάσεων αυτών εξετάσθηκαν 153 μάρτυρες κατηγορίας και πολιτικής αγωγής, 61 μάρτυρες υπεράσπισης, ενώ αναγνώσθηκαν εκατοντάδες έγγραφα και προβλήθηκαν, ακροάσθηκαν ή επισκοπήθηκαν χιλιάδες ψηφιακά πειστήρια (ηχητικά, συνομιλίες, βίντεο, φωτογραφίες, SMS κ.α.) προερχόμενα κατά κύριο λόγο από κατασχέσεις υλικών φορέων (Η/Υ, κινητά τηλέφωνα κατηγορουμένων και άλλων μελών της Χρυσής Αυγής).

Αναγνώσθηκαν  επίσης με αίτημα των κατηγορουμένων επί πολλούς μήνες ατέρμονες κοινοβουλευτικές ερωτήσεις βουλευτών της Χρυσής Αυγής, οι οποίοι με τον τρόπο αυτό ήθελαν να δείξουν το τεράστιο κοινοβουλευτικό τους έργο, προκειμένου να τεκμηριώσουν, ότι διώκονται εξαιτίας του φιλολαϊκού του χαρακτήρα. Και βέβαια απολογήθηκαν σχεδόν όλοι οι κατηγορούμενοι. Για τους περισσότερους η μέρα απολογίας ήταν η μόνη που εμφανίστηκαν στη δίκη, τουλάχιστον εκούσια. Η αποδεικτική διαδικασία ολοκληρώθηκε στις 7/11/2019 με την απολογία Μιχαλολιάκου, ενώ στις 18/12/2019 διατυπώθηκε η πρόταση της εισαγγελέως της έδρας, η οποία εισηγήθηκε όπως είναι γνωστό την αθώωση όλων όσων κατηγορούνται, είτε για ένταξη είτε για διεύθυνση σε εγκληματική οργάνωση με το σκεπτικό, ότι η Χρυσή Αυγή δεν είναι εγκληματική οργάνωση.

Η εικόνα του ακροατηρίου περιελάμβανε σε όλη σχεδόν τη διάρκεια της δίκης άδεια τα εδώλια των κατηγορουμένων, που εκπροσωπούνται καθημερινά από έναν πυρήνα επιμελών συνηγόρων υπεράσπισης. Αδεια σχεδόν πάντα και γεμάτα λίγες μόνο φορές όταν υπήρχε σχέδιο τραμπουκισμών τα έδρανα των οπαδών των κατηγορουμένων. Το αντιφασιστικό ακροατήριο είχε πιο σταθερή παρουσία αν και όχι αυτή που θα έπρεπε. Αντιφασίστες, μετανάστες θύματα της Χ.Α. και εκπρόσωποι συλλόγων, στελέχη του Κ.Κ.Ε., του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., μέλη οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, της Κ.Ε.Ε.Ρ.Φ.Α., αντιπροσωπείες της Α.Δ.Ε.Δ.Υ, σωματείων αλλά και διεθνών ενώσεων για τα δικαιώματα, βουλευτές κ.α. Ανάμεσα στις συχνές παρουσίες – σίγουρα πολλούς παραλείπω και ζητώ εκ των προτέρων συγνώμη –  ο Ναίμ Ελγαντούρ και η Αννα Στάμου από τη Μουσουλμανική Κοινότητα, ο πρόεδρος της Πακιστανικής Κοινότητας Τζαβέντ Ασλάμ και ο πατέρας του Σαχτζάτ Λουκμάν, ο παλαίμαχος αγωνιστής και αυτόπτης μάρτυρας στη δολοφονία Λαμπράκη Λεωνίδας Κοντουδάκης. Κορυφαία και σχεδόν καθημερινή παρουσία και όχι μόνο σε όσες συνεδριάσεις αφορούσαν τη δολοφονία του γιού της η συγκλονιστική μορφή της Μάγδας Φύσσα, συμπαραστάτριας, οδηγήτριας και πηγής έμπνευσης για όλους μας. Τίμησε τη μνήμη του Παύλου της και τον παρέδωσε στην ιστορία ως «λευτεριάς λίπασμα».

Ακολούθησαν, μετά την διακοπή των Χριστουγέννων, από 8/1/2020 οι αγορεύσεις των συνηγόρων πολιτικής αγωγής. Αγόρευσαν κατά σειρά οι συνήγοροι Χρύσα Παπαδοπούλου (οικογένεια Φύσσα), Κώστας Σκαρμέας, Θανάσης Καμπαγιάννης και Κώστας Παπαδάκης (Αιγύπτιων ψαράδων), Χάρης Στρατής, Παναγιώτης Σαπουντζάκης, Μάνος Μαλαγάρης, Θόδωρος Θεοδωρόπουλος, Αντώνης Αντανασιώτης και Αγγελος Βρεττός (συνδικαλιστών μελών Π.Α.Μ.Ε). Η δίκη μέχρι την ολοκλήρωση των αγορεύσεων των συνηγόρων πολιτικής αγωγής (13/2/2020) είχε πραγματοποιήσει 416 συνεδριάσεις. Μετά την ολοκλήρωση τους ξεκίνησαν οι αγορεύσεις των συνηγόρων υπεράσπισης. Δεν είναι γνωστό πόσοι από όσους έχουν δηλωθεί στην δίκη θα ασκήσουν το δικαίωμα αυτό. Σίγουρα πάντως αρκετές δεκάδες. Οι ολοκλήρωση των αγορεύσεων τους στην δίκη, η οποία πλέον διεξάγεται αποκλειστικά στο Εφετείο, αναμένεται στους επόμενους δύο μήνες και η έκδοση της απόφασης εκτός απροόπτου τους καλοκαιρινούς μήνες 2020. Έως τότε η δίκη θα έχει υπερβεί τα 5 χρόνια από την έναρξη της και ο αριθμός των συνεδριάσεων, που θα πραγματοποιήσει θα πλησιάζει τις 500. Αγνωστο πόσοι μήνες (δεν τολμώ να πω χρόνια) θα περάσουν μέχρι να καθαρογραφούν και να είναι διαθέσιμα τα πρακτικά της δίκης μαζί με το σκεπτικό της απόφασης. Και ας μην μιλήσω για την κατ έφεση δίκη.

Δεν είναι ωστόσο μόνο ο όγκος (αναπόφευκτος λόγω της προφανούς ανάγκης συνεκδίκασης με ενιαία κριτήρια όλων των υποθέσεων για τη συναγωγή των στοιχείων της εγκληματικής οργάνωσης) και η διάρκειά της το στοιχείο, που την καθιστά μοναδική. Είναι αναμφισβήτητη η ελληνική και διεθνής ιστορική της βαρύτητα και η απαίτηση του αντιφασιστικού κινήματος και των θυμάτων της Χρυσής Αυγής για την καταδίκη της ναζιστικής εγκληματικής βίας, ενώ εκδηλώνεται καθημερινά από πολλούς και με κάθε τρόπο η έντονη αγανάκτηση για την εισαγγελική πρόταση, που κινδυνεύει για άλλη μια φορά στην ιστορία να αφήσει τη  φασιστική εγκληματική βία στο απυρόβλητο. Που πιθανότατα θα είναι και τελεσίδικο καθώς η πολιτική αγωγή δεν έχει δικαίωμα να προσβάλει με ένδικα μέσα αθωωτική απόφαση.

Η ελλιπής δημοσιότητα όλα τα χρόνια της διεξαγωγής της δίκης κατέστησε αναγκαία κατά την γνώμη μας την δημοσιοποίηση των αγορεύσεων των συνηγόρων πολιτικής αγωγής, προκειμένου η επιχειρηματολογία, η τεκμηρίωση και τα στοιχεία τους να γίνουν ευρύτερα γνωστές. Εξ άλλου δεν είμαστε δικηγόροι μόνο για τα έδρανα των δικαστηρίων. Είμαστε μέρος του αντιφασιστικού κινήματος που μας ανέθεσε τιμητικά την έκφραση της φωνής του. Από αυτό πηγάζουν οι αρμοδιότητές μας και σε αυτό επιστρέφει και αναφέρεται η αποστολή μας μέσα και έξω από τη δίκη. Χρέος μας να σταθούμε άξιοι για να τιμήσουμε αυτή την αποστολή με βαθειά επίγνωση του μεγέθους της ευθύνης που την περιβάλλει. Το χρωστάμε στα θύματα του φασισμού και του ναζισμού στη χώρα μας και όχι μόνο, το χρωστάμε στη γενιά της αντίστασης, το χρωστάμε στη γενιά του αντιδικτατορικού αγώνα και του Πολυτεχνείου, το χρωστάμε σε όλους όσους αγωνίζονται τις μέρες αυτές για την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και μετανάστες, ενάντια στα υπολείμματα της ρατσιστικού δηλητήριου της Χ.Α, όπου και αν αυτό βρίσκει φιλοξενία. Και φυσικά το χρωστάμε στις επόμενες γενιές για να ζήσουν και εκείνες με τις ελευθερίες που κατέκτησαν και μας προσέφεραν οι προηγούμενες.

Και δεν θα κάνουμε τη χάρη σε κανένα να πνίξουμε την αλήθεια στη σιωπή και στην αστική υποκρισία.

Μάρτιος 2020

Κώστας Παπαδάκης

Η άνοδος και η πτώση των Εργατικών Διεθνών, Β’ ΚΥΚΛΟΣ: Η 2η Σοσιαλιστική Διεθνής

Ο δεύτερος τόμος του έργου Η άνοδος και η πτώση των Εργατικών Διεθνών αναφέρεται στη Δεύτερη Σοσιαλιστική Διεθνή και συνολικά στην περίοδο που ακολούθησε την αιματηρή καταστολή της Παρισινής Κομμούνας, και ολοκληρώθηκε με το ολοκαύτωμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Η ιστορική αφήγηση εστιάζει στη συγκρότηση των μαζικών συνδικάτων και των ισχυρών σοσιαλδημοκρατικών και εργατικών κομμάτων, ως οργανώσεων του κόσμου της εργασίας και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, καθώς και στους μεγάλους μετασχηματισμούς που σφράγισαν την ανοδική πορεία του καπιταλισμού.

Οι διαδικασίες συγκρότησης και ανάπτυξης του κινήματος παρουσιάζονται αναλυτικά –με τις ιδιομορφίες που προκύπτουν από τα εθνικά χαρακτηριστικά–, όχι μόνο στην Ευρώπη, η οποία υπήρξε το λίκνο της Δεύτερης Διεθνούς, αλλά και σε χώρες του νέου κόσμου, τόσο στη Βόρεια, Κεντρική και Λατινική Αμερική όσο και στην Ασία, την Αυστραλία και την Αφρική.

Ξεχωριστή αναφορά γίνεται στους ηγέτες των συνδικάτων και των σοσιαλιστικών κομμάτων, αλλά και στους επιφανείς θεωρητικούς και διανοούμενους που αφιέρωσαν τις γνώσεις και τη ζωή τους στη νέα ανερχόμενη τάξη.

Ο Τάκης Μαστρογιαννόπουλος γεννήθηκε το 1946 στον Άλιμο, όπου και διαμένει. Δραστηριοποιήθηκε πολιτικά στον χώρο της ανανεωτικής κομμουνιστικής και σήμερα της ριζοσπαστικής αριστεράς. Συνεργάζεται επί μακρόν και αρθρογραφεί τακτικά στην εφημερίδα Η Εποχή, υπήρξε εκδότης του περιοδικού Το Στίγμα, ενώ συμμετείχε και στη συντακτική ομάδα του περιοδικού Μαρξιστική Σκέψη.

Ποιητική συλλογή: «Έχω δει θεούς να γκρεμίζονται», Συνέντευξη με τον Θωμά Νικολάου

Το antapocrisis αναδημοσιεύει τη συνέντευξη του Θωμά Νικολάου με αφορμή την πρώτη ποιητική του συλλογή από το alfavita.

Πως προέκυψε αυτή η πρώτη σου ποιητική συλλογή;

Η ποιητική αυτή συλλογή προέκυψε από την ανάγκη να εκφραστούν καλλιτεχνικά οι μέχρι τώρα εμπειρίες μου στη ζωή, πολιτικές, κοινωνικές αλλά και ερωτικές. Από τα πρώτα χρόνια έγραφα ποιήματα και αρκετές φορές οι καθηγητές μου είχαν επισημάνει την έφεσή μου σ’ αυτή τη μορφή του λόγου. Προσωπικά εκτιμώ πολύ το noir μυθιστόρημα αλλά η έκθεση των ποιημάτων μου μέσω του διαδικτύου και τα ωραία σχόλια των αναγνωστών μου τόνωσαν το ηθικό για να εκδώσω την πρώτη μου ολοκληρωμένη δουλειά.

Γιατί «Έχω δει θεούς να γκρεμίζονται;»

Γιατί ζούμε σε μια εποχή όπου οι μύθοι γκρεμίζονται. Το μεταπολιτευτικό τείχος έχει διαρραγεί και η κοινωνία βρίσκεται σε μετάβαση. Πολιτιστικά βρισκόμαστε στην πιο δύσκολη συγκυρία γιατί το παλιό πεθαίνει φυσικά και το καινούριο δυσκολεύεται να εκφραστεί. Για να μην πεθάνει η καλλιτεχνική παράδοση και συνέχεια στην Ελλάδα πρέπει να γκρεμιστούν οι ψεύτικοι θεοί οι οποίοι συνεχώς ανανεώνονται μέσα από τα reality  και τους παθητικούς δέκτες της πραγματικότητας. Αν η τέχνη δεν καταφέρει να ξαναδιαρήξει αυτή τη σχέση με το κοινό και ειδικά η ποίηση από την οποία έχουμε απίστευτο κληρονομημένο πλούτο η κοινωνική συνείδηση θα συνεχίσει να παρακμάζει.

Γιατί ο κόσμος σήμερα δεν διαβάζει ποίηση;

Το βάρος δεν πέφτει κατά τη γνώμη μου μόνο στους ποιητές αλλά και στους αναγνώστες. Παλιότερα η ποίηση θεωρούνταν λαϊκή τέχνη κι όχι ένα εξεζητημένο είδος και ποιητές όπως ο Ρίτσος, ο Βάρναλης, ο Γκάτσος είχαν λαϊκή αποδοχή. Θυμηθείτε τι έγινε την περίοδο της κατοχής στην Κηδεία του Παλαμά και του Σεφέρη επί Χούντας, όταν το μέσο μορφωτικό επίπεδο του τότε δεν διαννοούνταν το σημερινό. Οι άνθρωποι σήμερα έχουν περισσότερες ειδικές γνώσεις αλλά χαμηλότερη κοινωνική και ηθική μόρφωση. Οι κλίκες, οι αυθεντίες που εμφανίζονται χωρίς να έχουν το ανάλογο κύρος και έργο δεν βοηθάνε στην εποικοδομητική συναναστροφή των καλλιτεχνών, ρίχνουν τον λόγο στο κενό χάριν της εικόνας και περιορίζουν την εποικοδομητική επικοινωνία. Παλιότερα υπήρχαν στέκια όπου οι ποιητές συναντιόντουσαν και συζητούσαν, σήμερα είναι κλεισμένοι στο καβούκι τους περιμένοντας την ώρα της απαγγελίας, με αποτέλεσμα να εκφράζονται στην πραγματικότητα ελιτίστικα και φοβικά. Απ’ την άλλη πολλοί εκδοτικοί οίκοι δεν επενδύουν στην ποιότητα αλλά στην ποσότητα. Για να ξαναυπάρξει κατά τη γνώμη μου τόσο μέλλον όσο παρελθόν θα πρέπει οι δημιουργοί να έρθουν πιο κοντά αποβάλλοντας τη ματαιότητα που είναι δύσκολο να εκριζωθεί από την αντιποιητική εποχή που ζούμε.

Αν κάποτε οι άνθρωποι κατάφεραν να γράψουν αριστουργήματα κάτω από εξαιρετικά απάνθρωπες συνθήκες θα πρέπει να ξαναδοθεί ώθηση ώστε να ξαναυπάρξει αυτή η δυνατότητα χωρίς να φτάσουμε σε τέτοιες καταστάσεις. Με αρκετή προσπάθεια ευελπιστώ η τέχνη να ξανακερδίσει το χαμένο έδαφος αναβαθμίζοντας το περιεχόμενο και νικώντας τον βερμπαλισμό.

Ποιοι ποιητές θεωρείς ότι σ’ έχουν επηρεάσει περισσότερο;

Παρότι δηλώνω αριστερός και η πολιτική μου ένταξη ακολούθησε αυτό το δρόμο και όχι το mainstream, θυμάμαι στο λύκειο να έχω κάτω από το θρανίο μου τα άπαντα του Ελύτη για να διαβάζω σε στιγμές που βαριέμαι. Παρόλο που το ποιητικό του στυλ δεν το έχω προσεγγίσει μέχρι σήμερα μ’ έχει επηρεάσει βαθύτατα. Έχω μελετήσει όλους τους γνωστούς Έλληνες ποιητές και αρκετούς όχι τόσο γνωστούς, εκεί που βρίσκω περισσότερη «λογική» πράγμα που είναι ζητούμενο στην Τέχνη για να μπορεί να υπάρξει εποικοδομητική ισορροπία με το περιβάλλον είναι στην ποίηση του Καβάφη μιλώντας περισσότερο ως δημιουργός και λιγότερο ως αναγνώστης.

Η ποιητική σου ματιά έχει μια επαναστατικότητα, θεωρείς ότι η τέχνη μπορεί να παίξει τέτοιο ρόλο στις παρούσες συνθήκες;

Η αλήθεια είναι πως αρκετά ποιήματά μου στοχεύουν στην επαναστατικότητα παρά στην διαχρονικότητα γι’ αυτό το λόγο ίσως να υπάρχει και μια παιδικότητα αλλά όχι η ψευδαίσθηση ότι η ποίηση λειτουργεί ξεχωριστά από την αναγκαιότητα χωρίς να είμαι οπαδός της στρατευμένης τέχνης.

Ποιο ποίημα θα μας αφιέρωνες μέσα από το οποίο πιστεύεις ότι εκφράζεται καλύτερα ο στόχος της πρώτης σου ποιητικής συλλογής;

ΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ

Θα έρθει η μέρα που
οι ποιητές
θα έχουνε την εξουσία
και θα ανατινάζουν δόγματα.
Με νεκρούς σωρούς από
άχρηστα ονόματα, λέξεις
και εξισώσεις
θα γεμίσουν οι πόλεις,
μετά τις πρώτες εκρήξεις.
Και η αδυναμία των αρχών
να συλλάβει την εξέγερση των οργασμών
θα τιμωρηθεί
με μελαγχολία.

Σε ευχαριστώ ελπίζω να συνεχίσεις και να μας δώσεις κι άλλη ποίηση στο μέλλον.

Ευχαριστώ κι εγώ.

Την ποιητική συλλογή του Θωμά Νικολάου μπορείτε να την προμηθευτείτε από τα βιβλιοπωλεία Ιανός, Μωβ Σκίουρος, Πρωτοπορία και Ευρυπίδης καθώς και από το ηλεκτρονικό κατάστημα των εκδόσεων «ΛΟΓΟΤΕΧΝΟΝ»

Πηγή: alfavita.gr

Πέντε ιστορίες για την Κούβα, τον Φιντέλ και τον Τσε

Γεννιέται η Κούβα

Επανάσταση και αποκάλυψη: οι μαύροι είχαν τώρα πρόσβαση στις παραλίες, εκείνες τις παραλίες που τους ήταν απαγορευμένες γιατί ξέβαφε το δέρμα τους και τις λέρωνε, και ξαφνικά βγήκαν στην επιφάνεια όλες οι Κούβες που έκρυβε η Κούβα.

Στα βουνά, στο εσωτερικό του νησιού, παιδιά που δεν είχαν δει ποτέ τους κινηματογράφο αγάπησαν τον Τσάρλι Τσάπλιν, και οι δάσκαλοι έφεραν το αλφάβητο στις πιο απόμερες περιοχές, εκεί όπου τέτοια σπάνια πράγματα δεν έφταναν ποτέ.

Σε μια κρίση τροπικής τρέλας, η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα άρχισε να περιοδεύει σύσσωμη, με Μπετόβεν κι απ’ όλα, σε χωριά χαμένα από το χάρτη, και οι ντόπιοι έφτιαχναν με κέφι ταμπέλες προσκαλώντας τον κόσμο: “Ελάτε να χορέψουμε και να γλεντήσουμε με την Συμφωνική Ορχήστρα!”.

Βρισκόμουνα στα ανατολικά του νησιού, εκεί όπου τα μικρά χρωματιστά σαλιγκάρια πέφτουν βροχή από τα δέντρα, και τα γαλάζια βουνά της Αϊτής διαγράφονται στον ορίζοντα.

Σε ένα χωματόδρομο διασταυρώθηκα με ένα ζευγάρι.

Εκείνη πήγαινε καβάλα στο γαϊδούρι, κάτω από την ομπρέλα, για να προφυλαχτεί από τον ήλιο.

Εκείνος, με τα πόδια.

Ήταν και οι δυο ντυμένοι γιορτινά, μια βασίλισσα και ένας βασιλιάς, άτρωτοι από το χρόνο και τη λάσπη: ούτε μια τσάκιση, ούτε ένας λεκές στα κατάλευκα ρούχα τους, που ποιος ξέρει πόσα χρόνια περίμεναν, πόσους αιώνες, από την ημέρα του γάμου τους, καταχωνιασμένα στο ντουλάπι.

Τους ρώτησα πού πήγαιναν. Μου απάντησε εκείνος:

“Πάμε στην Αβάνα. Στο καμπαρέ Τροπικάνα. Έχουν εισιτήρια για το Σάββατο”.

Και χάιδεψε την τσέπη του για να σιγουρευτεί.

Εγώ μπορώ

Όταν το 1961 ένα εκατομμύριο Κουβανοί έμαθαν να διαβάζουν και να γράφουν, έσβησαν τα κοροϊδευτικά χαμόγελα και οι σπλαχνικές ματιές που είχαν δεχτεί οι εθελοντές, όταν είχαν ανακοινώσει πως αυτό θα γινόταν μέσα σε ένα χρόνο.

Μετά από καιρό η Κάθριν Μέρφι συγκέντρωσε κάποιες αναμνήσεις:
Γκρισέλντα Αγκιλέρα: Οι γονείς μου είχαν πάρει μέρος στο πρόγραμμα του αλφαβητισμού, εδώ στην Αβάνα. Εγώ τους παρακαλούσα να με πάρουν μαζί τους, αλλά δεν ήθελαν. Κάθε πρωί έφευγαν από τα χαράματα και οι δύο, ενώ εγώ έμενα σπίτι μέχρι το βράδυ. Μια μέρα, αφού τους είχα χιλιοπαρακαλέσει, με πήραν μαζί τους. Ο πρώτος μου μαθητής ονομαζόταν Κάρλος Πέρες Ίσλα. Ήταν πενήντα οχτώ χρονών. Εγώ, εφτά.

Σίξτο Χιμένες: Ούτε εμένα με άφηναν, να τους συνοδεύσω. Ήμουνα δώδεκα χρονών, ήξερα να γράφω και να διαβάζω, κάθε μέρα τους παρακαλούσα, αλλά τίποτα. Είναι πολύ επικίνδυνο, έλεγε η μητέρα μου. Κι ακριβώς εκείνες τις μέρες έγινε η απόβαση στον Κόλπο των Χοίρων, είχαν έρθει οι εγκληματίες να εκδικηθούν, οι αφέντες της Κούβας, διψασμένοι για αίμα. Εμείς τους ξέραμε καλά, παλιά μας είχαν κάψει το σπίτι δυο φορές, πάνω στο βουνό. Τότε η μητέρα μου ετοίμασε το σακίδιό μου. Αντίο, μου είπε.

Σίλα Οσόριο: Η μητέρα μου συμμετείχε στο πρόγραμμα αλφαβητισμού στο βουνό, κάπου κοντά στο Μανσανίγιο. Είχα αναλάβει μια οικογένεια με εφτά παιδιά. Κανένας τους δεν ήξερε γραφή και ανάγνωση. Έμεινε στο σπίτι τους έξι μήνες. Την ημέρα μάζευε καφέ, κουβαλούσε νερό… Τα βράδια έκανε μάθημα. Όταν πια είχαν μάθει όλοι, έφυγε. Είχε πάει μόνη της αλλά δεν επέστρεψε μόνη. Για φαντάσου, αν δεν είχε πάει να τους μάθει γράμματα, εγώ δεν θα είχα γεννηθεί.

Χόρχε Οβιέδο: Εγώ ήμουνα δεκατεσσάρων χρονών όταν ήρθαν στο Πάλμα Σοριάνο οι εθελοντές. Δεν είχα πάει ποτέ μου σχολείο. Πήγα στο πρώτο μάθημα, ζωγράφισα κάτι μπαστούνια και τότε κατάλαβα: ήταν εκείνο που μου άρεσε. Την επόμενη το έσκασα από το σπίτι και πήρα τους δρόμους. Κάτω από τη μασχάλη είχα το αλφαβητάρι. Περπάτησα πολύ, μέχρι που έφτασα σε ένα απόμερο χωριό στην ανατολική μεριά. Παρουσιάστηκα σαν εθελοντής. Έκανα το πρώτο μάθημα, επανέλαβα ό,τι είχα ακούσει στο Πάλμα Σοριάνο. Τα θυμόμουνα όλα. Για το δεύτερο μελέτησα, ή μάλλον μάντεψα τι ακριβώς έλεγε το αλφαβητάρι. Στα επόμενα μαθήματα…
Εγώ μάθαινα γράμματα στους άλλους πριν ακόμα μάθω ο ίδιος να γράφω και να διαβάζω. Μπορεί να έγιναν και τα δυο συγχρόνως, ποιος ξέρει.

Φιντέλ

Οι εχθροί του λένε ότι ήταν ένας μονάρχης δίχως στέμμα, και πως δεν ξεχώριζε τη συμφωνία από την ομοφωνία.

Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.

Οι εχθροί του λένε ότι, αν ο Ναπολέων διέθετε μια εφημερίδα όπως η Γκράνμα, κανένας Γάλλος δεν θα είχε πληροφορηθεί την πανωλεθρία στο Βατερλό.

Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.

Οι εχθροί του λένε πως άσκησε την εξουσία μιλώντας πολύ και ακούγοντας λίγο, γιατί είχε συνηθίσει περισσότερο στον ήχο της φωνής του παρά στις άλλες φωνές.

Σε αυτό οι εχθροί του έχουν δίκιο.

Όμως οι εχθροί του δεν λένε πως, όταν έγινε η εισβολή στην Κούβα, δεν έβαλε το στήθος του μπροστά απλά και μόνο για να τον απαθανατίσει η Ιστορία,

πως αντιμετώπισε όλους τους τυφώνες σαν να ήταν κι ο ίδιος ένας τυφώνας,

πως γλίτωσε από εξακόσιες τριάντα δολοφονικές απόπειρες,

πως με την αποφασιστικότητά του, που ήταν μεταδοτική, κατάφερε να κάνει την αποικία πατρίδα,

και πως δεν ήταν χάρη στα μάγια του Μαντίγκα ή στο θαύμα του Θεού,

πως αυτή η νέα πατρίδα κατάφερε να επιβιώσει μετά από δέκα προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών, έτοιμους πάντα να ορμήσουν με μαχαίρι και με πιρούνι να τη φάνε.

Οι εχθροί του επίσης δεν λένε ότι η Κούβα είναι μια παράξενη χώρα, γιατί δεν παίρνει μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Υποτέλειας.

Ούτε λένε πως η επανάσταση, τιμωρημένη απ’ όλες τις μεριές, είναι αυτό που κατάφερε να γίνει, όχι εκείνο που ήθελε να γίνει. Δεν λένε πως κατά ένα μεγάλο βαθμό, το τείχος ανάμεσα σ’ εκείνο που ποθούσε και στην πραγματικότητα ψήλωνε εξαιτίας του εμπάργκο που της είχε επιβάλει η αυτοκρατορία, η οποία δεν άφησε να αναπτυχθεί μια δημοκρατία κουβανέζικης ιδιαιτερότητας, αλλά υποχρέωσε την κοινωνία να στρατευθεί, δίνοντας στη γραφειοκρατία, που για κάθε λύση έχει κι ένα πρόβλημα, τα άλλοθι που χρειάζεται για να δικαιολογείται και να διαιωνίζεται.

Ούτε λένε πως παρά τα προβλήματα, παρά τις επιθέσεις από τα έξω και τις αυθαιρεσίες εκ των έσω, αυτό το βασανισμένο νησί που επιμένει να είναι χαρούμενο κατάφερε να είναι η λιγότερο άδικη λατινοαμερικανική κοινωνία.

Ούτε λένε οι εχθροί του πως κάτι τέτοιο επιτεύχθηκε χάρη στην αυτοθυσία του λαού της Κούβας, αλλά και στην ισχυρογνωμοσύνη και τα αναχρονιστικά ιδεώδη ενός ιππότη που πολεμούσε πάντα στο πλευρό των αδικημένων, όπως εκείνου του άλλου ιππότη, στα μέρη της Καστίλης.

Μια σύντομη ανασκόπηση για το πώς η Αμερική σπέρνει Δημοκρατίες.

Το 1915 οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέβαλα στην Αϊτή. Ο Ρόμπερτ Λάνσινγκ, εξ ονόματος της κυβέρνησης, εξήγησε ότι η μαύρη φυλή δεν μπορούσε να κυβερνηθεί από μόνη της, καθώς έχει “έμφυτη μέσα της την άγρια ζωή και είναι ανίκανη από την φύση της για τον Πολιτισμό”. Οι εισβολείς παρέμειναν δεκαεννιά χρόνια. Τον πατριώτη Σαρλμάν Περάλτ τον σταύρωσαν σε μια πόρτα.

Η κατοχή της Νικαράγουας είχε κρατήσει είκοσι ένα χρόνια, και κατέληξε στη δικτατορία του Σομόσα, ενώ η κατοχή της Δημοκρατίας του Αγίου Δομίνικου κράτησε εννιά και κατέληξε στη δικτατορία του Τρουχίγιο.

Το 1954 οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκαινίασαν με βομβαρδισμούς τη δημοκρατία στη Γουατεμάλα, δίνοντας τέλος στις ελεύθερες εκλογές και σε άλλες παρόμοιες διαστροφές. Το 1964, οι στρατηγοί που απέτρεψαν τις ελεύθερες εκλογές και άλλες παρόμοιες διαστροφές στη Βραζιλία, έλαβαν χρήματα, όπλα, πετρέλαιο και συγχαρητήρια από το Λευκό Οίκο. Κάτι ανάλογο συνέβη και στη Βολιβία, όπου κάποιος είπε συμπερασματικά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η μόνη χώρα όπου δεν γίνονται πραξικοπήματα, γιατί εκεί δεν υπάρχει πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το συμπέρασμα αυτό επιβεβαιώθηκε όταν ο στρατηγός Πινοτσέτ υπάκουσε στο προειδοποιητικό σήμα κινδύνου του Χένρι Κίσινγκερ, κι απέτρεψε να γίνει η Χιλή, “λόγω ανευθυνότητας του λαού της”, κομμουνιστική.

Λίγο νωρίτερα, ή αργότερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες βομβάρδισαν τρεις χιλιάδες φτωχούς στον Παναμά για να πιάσουν έναν αποστάτη γραφειοκράτη, αποβίβασαν στρατό στον Άγιο Δομίνικο για να αποτραπεί η επιστροφή ενός εκλεγμένου από το λαό προέδρου, και αναγκάστηκαν να επιτεθούν στη Νικαράγουα ώστε να εμποδίσουν τη Νικαράγουα να εισβάλει στις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω του Τέξας.

Την ίδια εποχή η Κούβα είχε δεχτεί μια φιλική επίσκεψη, εκ μέρους της Ουάσιγκτον, από αεροπλάνα, πολεμικά πλοία, μισθοφόρους κι εκατομμυριούχους, σε εκπαιδευτική αποστολή. Δεν μπόρεσαν να περάσουν πέρα από τον Κόλπο των Χοίρων.

Μια φωτογραφία: Μάτια που αγκαλιάζουν όλο τον κόσμο

Αβάνα, Πλατεία της Επανάστασης, Μάρτιος του 1960.

Ένα πλοίο ανατινάχτηκε στο λιμάνι. Εβδομήντα έξι εργάτες νεκροί. Το πλοίο μετέφερε όπλα και πολεμοφόδια για την άμυνα της Κούβας, και η κυβέρνηση του Αϊζενχάουερ έχει απαγορεύσει στην Κούβα να υπερασπιστεί τον εαυτό της.

Το πλήθος έχει ξεχυθεί στους δρόμους της πόλης.

Ο Τσε Γκεβάρα κοιτάζει από την εξέδρα εκείνη την αγανάκτηση.

Έχει στα μάτια όλο εκείνο το πλήθος.

Ο Κόρντα τράβηξε τη φωτογραφία όταν οι “γενειοφόροι” ήταν περίπου ένα χρόνο στην εξουσία.

Η εφημερίδα του δεν τη δημοσιεύει. Ο διευθυντής δεν της βρίσκει τίποτα το ιδιαίτερο.

Τα χρόνια περνούν. Η φωτογραφία εκείνη θα γίνει το σύμβολο της εποχής μας.


 

Οι παραπάνω ιστορίες περιέχονται στο βιβλίο “Καθρέφτες” του Εντουάρντο Γκαλεάνο.