Άρθρα

Το Ισραήλ εκβιάζει τις ΗΠΑ καθώς ετοιμάζεται «να αλλάξει θεμελιωδώς τα σύνορα με τον Λίβανο»—Προειδοποιήσεις της Washington Post

Όπως φαίνεται, το Ισραήλ, προκειμένου να υλοποιήσει τα σχέδιά του για το “Μεγάλο Ισραήλ”, είναι αποφασισμένο να ανοίξει δεύτερο μέτωπο προς Λίβανο στην προσπάθειά του να επεκταθεί έως τον ποταμό Λιτάνι. Η ιδέα είναι ότι καθώς θα κινδυνεύει με στρατιωτική συντριβή (ας θυμηθούμε τι συνέβη το 2006) οι ΗΠΑ θα αναγκαστούν να επέμβουν στο πλευρό του και με την πλάτη των Αμερικανών θα πετύχει να υλοποιήσει τα σχέδιά του. Κατά τούτο το Ισραήλ συμπίπτει απολύτως με το άλλο κράτος μαριονέτα των ΗΠΑ, την ελεγχόμενη από το καθεστώς του Κιέβου Ουκρανία, η οποία κάνει ό,τι μπορεί για να σύρει το ΝΑΤΟ άμεσα στον πόλεμο.

Το Ισραήλ δεν θεωρεί ότι ‘ρισκάρει’ στην άσκηση αυτού του εκβιασμού προς τις ΗΠΑ (καθώς περί εκβιασμού πρόκειται) επειδή θεωρεί ως βέβαιο το αποτέλεσμα μετά την άσκησή του. Δηλαδή πιστεύει ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν άλλο δρόμο από το να παρέμβουν αν φοβηθούν ότι η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε καταστροφή για τους σιωνιστές. Όμως, στην πραγματικότητα το στοίχημα αυτό είναι μετέωρο επειδή μπορεί να λειτουργήσουν πολλοί απρόβλεπτοι παράγοντες. Εδώ ισχύει η γνωστή παροιμία ότι όποιος παίζει με τη φωτιά μπορεί να καεί.

Οι αμερικανικές κρατικές υπηρεσίες βλέπουν αυτές τις κινήσεις και δεν αισθάνονται ευτυχείς, αλλά με την παράλυση της Αμερικανικής Διοίκησης από αντίρροπες δυνάμεις, την οποία παρακολουθούμε μέσα από τις ανοικτές διαμαρτυρίες των αμερικανών διπλωματών και τις προειδοποιήσεις των στρατιωτικών υπηρεσιών αφενός αλλά και την ανοιχτή συμπόρευση της κυβέρνησης του προέδρου Μπάιντεν με τους τυχοδιωκτισμούς και τις εθνοκαθάρσεις του Ισραήλ αφετέρου, οι συνθήκες ευνοούν, έστω φαινομενικά, τον νέο τυχοδιωκτισμό του κράτους-απαρτχάιντ. Ας θυμηθούμε ότι δεν είναι πολύς καιρός που ο ημι-ξεμωραμένος αμερικανός πρόεδρος δήλωνε ότι αυτός ανέκαθεν ήταν σιωνιστής ακολουθώντας το παράδειγμα αντίστοιχων προηγούμενων δηλώσεων του υπουργού εξωτερικών Μπλίνκεν. Συμπερασματικά, οι εξελίξεις είναι εντελώς ρευστές.

Χθες Κυριακή 7 Ιανουαρίου, είχαμε μια παρέμβαση από την Washington Post, τον ένα από τους δύο βασικούς εκφραστές του ‘βαθέως κράτους’ των ΗΠΑ. Σύμφωνα με την εφημερίδα, μια μυστική αξιολόγηση από την Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών (Defense Intelligence Agency – DIA) της Ουάσιγκτον διαπίστωσε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις θα ήταν «δύσκολο να επιτύχουν» σε έναν διμέτωπο πόλεμο εναντίον της Χαμάς στη Γάζα και της Χεζμπολάχ στο Λίβανο. Κατά την WaPo, ήδη ανώτατοι απεσταλμένοι του Μπάιντεν οργώνουν τη Μ. Ανατολή με στόχο να αποτραπεί η έναρξη πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ.

Σήμερα Δευτέρα 8 Ιανουαρίου ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ Μπλίνκεν καταφθάνει στο Ισραήλ

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) έχουν εμπλακεί σε ανταλλαγές πυρών με τους μαχητές της Χεζμπολάχ από την έναρξη του πολέμου με τη Χαμάς τον Οκτώβριο. Όμως η δολοφονία από το Ισραήλ ενός ανώτερου ηγέτη της Χαμάς στη Βηρυτό λίγες ημέρες νωρίτερα, οδήγησε σε αντίποινα της Χεζμπολάχ η οποία σφυροκόπησε με πυραύλους μια βάση των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών το Σάββατο 6 Ιανουαρίου. Αυτά τα γεγονότα θεωρούνται σοβαρή κλιμάκωση στη σύγκρουση Χεζμπολάχ-Ισραήλ.

Συγκεκριμένα, συναγερμοί για εισερχόμενους πυραύλους ακούστηκαν το Σάββατο σε όλο το βόρειο Ισραήλ, καθώς δεκάδες πύραυλοι έπληξαν τη βάση στην κορυφή του όρους Μερόν, την υψηλότερη κορυφή στο ισραηλινό έδαφος εκτός των υψωμάτων του Γκολάν. Η βάση έχει εξαιρετική στρατιωτική σημασία καθώς φιλοξενεί σταθμό ραντάρ και συσκευές επιτήρησης που χρησιμοποιούνται για την καθοδήγηση ισραηλινών πολεμικών αεροσκαφών πάνω από τον Λίβανο και τμήματα της Συρίας και για την υποκλοπή επικοινωνιών και από τις δύο χώρες.

«Στο πλαίσιο της αρχικής απάντησης στο έγκλημα της δολοφονίας του σπουδαίου ηγέτη Σέιχ Σάλεχ αλ-Αρούρι… η Ισλαμική Αντίσταση στόχευσε τη βάση εναέριου ελέγχου του Μερόν με 62 πυραύλους διαφόρων τύπων», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Χεζμπολάχ, η οποία περιέγραψε τη βάση Μερόν ως «το μοναδικό κέντρο διοίκησης, παρακολούθησης και αεροπορικού ελέγχου στο βόρειο τμήμα της σφετεριστικής οντότητας [Ισραήλ]», χωρίς το οποίο το Ισραήλ δεν έχει «καμία βιώσιμη εναλλακτική λύση» [στην καθοδήγηση των επιθέσεων κατά Λιβάνου και Συρίας].

 

*          *          *

Ενώ ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει υποσχεθεί να κάνει μια «θεμελιώδη αλλαγή» στην κατάσταση ασφαλείας κατά μήκος των λιβανικών συνόρων, Αμερικανοί αξιωματούχοι τον έχουν προειδοποιήσει κατ’ ιδίαν να μην ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο, ανέφερε η Washington Post.

«Αν το έκανε, μια νέα απόρρητη αξιολόγηση από την Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών (DIA) διαπίστωσε ότι θα είναι δύσκολο για τις Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) να έχουν επιτυχία, επειδή τα στρατιωτικά μέσα και οι πόροι τους θα ήταν πολύ αραιά κατανεμημένα, δεδομένης της σύγκρουσης στη Γάζα», αναφέρει η WaPo επικαλούμενη δύο ανώνυμους αξιωματούχους και μια απόρρητη έκθεση της DIA.

Πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στην Washington Post ότι φοβούνται ότι ο Νετανιάχου μπορεί να επιτεθεί στη Χεζμπολάχ προκειμένου να σώσει την πολιτική του καριέρα. Ο Ισραηλινός ηγέτης αντιμετώπιζε εκτεταμένες διαμαρτυρίες πριν από την έναρξη του πολέμου και επικρίθηκε στη συνέχεια επειδή δεν πρόλαβε την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, η οποία άφησε πίσω της περίπου 1.200 νεκρούς Ισραηλινούς.

«Μια σύγκρουση πλήρους κλίμακας μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου θα ξεπερνούσε την αιματοχυσία του πολέμου Ισραήλ-Λιβάνου το 2006, λόγω του σημαντικά μεγαλύτερου οπλοστασίου της Χεζμπολάχ σε όπλα μεγάλου βεληνεκούς και ακριβείας», ανέφερε η εφημερίδα, επικαλούμενη αξιωματούχους που προειδοποίησαν επίσης ότι η μαχητική οργάνωση θα μπορούσε να εξαπολύσει πυραυλικές επιθέσεις σε ισραηλινά πετροχημικά εργοστάσια και πυρηνικούς αντιδραστήρες.

Σε μήνυμα που αναρτήθηκε στον λογαριασμό Χ (πρώην Twitter) του Νετανιάχου μετά τη συνάντησή του με τον ειδικό προεδρικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Amos Hochstein στο Τελ Αβίβ την Πέμπτη, επαναλαμβάνεται ότι το Ισραήλ «έχει δεσμευτεί να επιφέρει μια θεμελιώδη αλλαγή στα σύνορά του με τον Λίβανο».

Ο Νετανιάχου φόρεσε το κράνος του και ετοιμάζεται να εκστρατεύσει για το «Μεγάλο Ισραήλ».

Ήδη ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, Νασράλα, προειδοποίησε: «Εάν ο εχθρός σκέφτεται να διεξάγει πόλεμο εναντίον του Λιβάνου, τότε οι μάχες μας θα είναι χωρίς οροφή, χωρίς όρια, χωρίς κανόνες. Και ξέρουν τι εννοώ», δήλωσε ο Νασράλα. «Δεν φοβόμαστε τον πόλεμο. Δεν τον φοβόμαστε. Δεν είμαστε διστακτικοί».

Σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Κυριακή, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι «εθνικός στόχος» του κράτους του είναι η προστασία των πολιτών του. «Προτείνω στη Χεζμπολάχ να μάθει αυτό που έχει ήδη μάθει η Χαμάς τους τελευταίους μήνες: κανένας τρομοκράτης δεν έχει ανοσία», πρόσθεσε.

«Είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τους πολίτες μας και να επιστρέψουμε τους κατοίκους του βορρά με ασφάλεια στα σπίτια τους. Αυτός είναι ένας εθνικός στόχος που μοιραζόμαστε όλοι και ενεργούμε υπεύθυνα για να τον πετύχουμε. Αν μπορούμε, θα το κάνουμε με διπλωματικά μέσα, και αν όχι, θα δράσουμε με άλλους τρόπους».

Στην ομιλία του την Κυριακή, ο Νετανιάχου υποσχέθηκε να συνεχίσει να μάχεται, καθώς «ο πόλεμος δεν πρέπει να σταματήσει μέχρι να ολοκληρώσουμε όλους τους στόχους του – την εξάλειψη της Χαμάς, την επιστροφή όλων των ομήρων μας και την υπόσχεση ότι η Γάζα δεν θα αποτελεί πλέον απειλή για το Ισραήλ».

Τόνισε ότι το μήνυμά του απευθύνεται «τόσο στους εχθρούς όσο και στους φίλους μας», απορρίπτοντας έτσι έμμεσα τις αντιρρήσεις του στενότερου συμμάχου του Ισραήλ—των ΗΠΑ—για τη συνεχιζόμενη κλιμάκωση. Με την ευκαιρία να προσθέσουμε ότι ανησυχίες έχει εκφράσει και ο ‘σπινθηροβόλος’ Μπορέλ της ΕΕ—αλλά ποιος τον λογαριάζει αυτόν;—λέγοντας ότι «κανείς δεν θα κερδίσει» αν το Ισραήλ και ο Λίβανος παρασυρθούν σε ανοιχτή σύγκρουση.

Με τον Νετανιάχου να ετοιμάζεται να δώσει ‘τα ρέστα του’ οι ΗΠΑ, που κατά τον Μπάιντεν αποτελούν το «ουσιώδες» κράτος της υφηλίου και κατά την υπουργό οικονομικών Γέλεν μπορούν άνετα να πολεμήσουν ευθέως σε δύο και τρία μέτωπα (λέγε με Ρωσία, Κίνα και Ιράν), βλέπουν τον όλεθρο να πλησιάζει όπως το ζώο που τυφλωμένο από τα φώτα σε μια λεωφόρο, ακινητοποιημένο, περιμένει το αναπόφευκτο.

Όχι μόνον η Ισραηλινή, αλλά και η Αμερικανική Κυβέρνηση δεν διδάσκεται από το παρελθόν

 Το άρθρο που ακολουθεί—χωρίς να παίρνει φιλική προς τους Παλαιστίνιους θέση—στέκεται στην ανθρωπιστική καταστροφή και στις σφαγές που πραγματοποιεί το Ισραήλ επαναλαμβάνοντας ακριβώς την ίδια τακτική που ακολούθησε κατά την εισβολή του στο Λίβανο το 1982. Με διεξοδική ανάλυση των περιστατικών του 1982, επιχειρηματολογεί ότι η τακτική αυτή προκαλεί καταστροφές χωρίς να δίνει διέξοδο και στη βάση αυτή ζητά την αλλαγή του υποδείγματος αντιμετώπισης των Παλαιστινίων από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.

«Βίβα, βίβα Παλαιστίνα»: Μεγαλειώδης διαδήλωση στο Βερολίνο στις 5 Νοεμβρίου.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο πλέον κατεστημένο περιοδικό της Δύσης για διπλωματικά θέματα (σύνδεσμος χωρίς paywall εδώ) και το γεγονός αυτό από μόνο του λέει πολλά για την πίεση που δέχονται οι κυρίαρχες πολιτικές ελίτ της Δύσης. Τεράστιες διαδηλώσεις σε πόλεις όπως το Βερολίνο και το Λονδίνο αυτή τη φορά ταιριάζουν το βήμα τους με μεγάλες κινητοποιήσεις σε αμερικανικές πόλεις όπως το Σαν Φρανσίσκο κατά των γενοκτονικών πολιτικών του σιωνιστικού κράτους.

Η εντυπωσιακή διαδήλωση της 5ης Νοεμβρίου στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ

Η απαξίωση της αμερικανικής διπλωματίας και η ανοικτή περιφρόνηση με την οποία αντιμετωπίζονται πλέον οι θέσεις της Αμερικανικής κυβέρνησης διεθνώς, πράγμα που έχει σοβαρότατο αντίκτυπο στις προσπάθειές τους να περάσουν τις θέσεις της, οδήγησαν σε πρωτοφανές κείμενο διαμαρτυρίας πολλές δεκάδες Αμερικανούς διπλωμάτες, οι οποίοι κατηγορούν την κυβέρνηση Μπάιντεν ότι διασπείρει παραπληροφόρηση και καλύπτει τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει το Ισραήλ. Η κίνηση αυτή επεκτάθηκε σε πάνω από 40 κυβερνητικές υπηρεσίες με υπογραφές αρκετών εκατοντάδων αξιωματούχων κατά τους New York Times. Κατά το Time, ένας αξιωματούχος διορισμένος από τον Μπάιντεν σε πολιτικά νευραλγική θέση που βοήθησε στην «οργάνωση» ενός από τα ανοικτά γράμματα που κυκλοφορούν και που έχει συγκεντρώσει υπογραφές 650 στελεχών του ομοσπονδιακού μηχανισμού είπε ότι: «Γι’ αυτό οι άνθρωποι χρησιμοποιούν όλα τα είδη των τηλεγραφημάτων διαφωνίας και των ανοικτών επιστολών. Επειδή έχουμε ήδη περάσει από τα κανάλια της προσπάθειας να το κάνουμε εσωτερικά.»

Οι προειδοποιήσεις δεκάδων αμερικανών διπλωματών προς την κυβέρνηση του ανοιακού Μπάιντεν για τις συνέπειες της παροχής ‘δελτίου ελευθέρας’ στο Ισραήλ όσο αφορά την απήχηση των ΗΠΑ διεθνώς—σε συνδυασμό με τις μεγάλες κινητοποιήσεις—είναι που, κατά τη γνώμη μου, οδήγησαν την καθηγήτρια Sarah Parkinson στη συγγραφή του παρόντος άρθρου. Το γεγονός ότι το ‘έγκριτο’ Foreign Affairs επέλεξε να το δημοσιεύσει, πάλι κατά τη γνώμη μου, αντανακλά την ανησυχία του βαθέως διπλωματικού μηχανισμού των ΗΠΑ για τις συνέπειες της τυχοδιωκτικής εξωτερικής πολιτικής που ακολουθείται κάτω από το δίδυμο Μπλίνκεν-Νούλαντ που ηγούνται του State Department.

Ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ εγκαινιάζει στις 5 Νοεμβρίου τη νέα στολή
των αμερικανών διπλωματών στο εξωτερικό κατά την επίσκεψή του
πριν από λίγο καιρό στο υπό αμερικανική κατοχή Ιράκ

Η σημαντικότερη κίνηση προσωπικής ‘αντίστασης’ μέσα στον κυβερνητικό μηχανισμό των ΗΠΑ μέχρι στιγμής υπήρξε η παραίτηση του Josh Paul. Στις 26 Οκτωβρίου, διαβάζουμε σε συνέντευξη που του πήρε η VOA: «Ο Josh Paul, ο οποίος μέχρι την περασμένη εβδομάδα ήταν διευθυντής κοινοβουλευτικών και δημόσιων υποθέσεων στο γραφείο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που χειρίζεται τις μεταφορές όπλων και τη βοήθεια ασφαλείας σε ξένες κυβερνήσεις, παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις πολιτικές που, όπως είπε, ισοδυναμούν με πράσινο φως για τα ισραηλινά αντίποινα, ανεξάρτητα από το τίμημα στους αμάχους.»

Επιπλέον, στο θέμα της άκριτης υποστήριξης του Ισραήλ στις πολιτικές γενοκτονίας που ακολουθεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν παρατηρείται σημαντικό ρήγμα στη βάση του Δημοκρατικού κόμματος, με δεκάδες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ‘προοδευτικής’ κατεύθυνσης, οι οποίες αποδέχονται την πολιτική της αμερικανικής κυβέρνησης στο Ουκρανικό, τώρα να αποστασιοποιούνται.

Αυτό αντανακλάται και στις σφυγμομετρήσεις για τις επερχόμενες εκλογές στις ΗΠΑ, όπου παρουσιάζεται πρόβλημα στην διάθεση ψήφισης των Δημοκρατικών από κάποιους παραδοσιακούς ‘προοδευτικούς’ ψηφοφόρους τους. Ειδικότερα, στην τελευταία δημοσκόπηση του NBC News (19 Νοεμβρίου) με τίτλο: «Δημοσκόπηση: Το κύρος του Μπάιντεν χτυπά νέα χαμηλά εν μέσω του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς» και υπότιτλο: «Οι νέοι ψηφοφόροι απομακρύνονται από τον Μπάιντεν, βοηθώντας τον Τραμπ να αποκτήσει για πρώτη φορά ένα μικρό προβάδισμα σε δημοσκόπηση του NBC News (19 Νοεμβρίου), αν και η διαφορά είναι εντός του περιθωρίου λάθους» μαθαίνουμε ότι «η φθορά για τον Μπάιντεν είναι πιο έντονη μεταξύ των Δημοκρατικών, η πλειοψηφία των οποίων πιστεύει ότι το Ισραήλ έχει προχωρήσει πολύ μακριά στη στρατιωτική του δράση στη Γάζα, και μεταξύ των ψηφοφόρων ηλικίας 18 έως 34 ετών, με το 70% αυτών να αποδοκιμάζει τους χειρισμούς του Μπάιντεν στον πόλεμο».

Αντιγράφω από το ρεπορτάζ του NBC News:

«Ο Τζο Μπάιντεν βρίσκεται σε ένα μοναδικά χαμηλό σημείο της προεδρίας του και ένα σημαντικό μέρος αυτής της κατάστασης, ιδίως εντός του συνασπισμού Μπάιντεν, οφείλεται στο πώς βλέπουν οι Αμερικανοί τις ενέργειές του στην εξωτερική πολιτική”, δήλωσε ο δημοσκόπος των Δημοκρατικών Jeff Horwitt της Hart Research Associates, ο οποίος διεξήγαγε την έρευνα αυτή μαζί με τον δημοσκόπο των Ρεπουμπλικανών Bill McInturff της Public Opinion Strategies.

» Ο McInturff δήλωσε ότι δεν μπορεί να θυμηθεί άλλη φορά που εξωτερικές υποθέσεις που δεν περιλάμβαναν εμπλοκή αμερικανικών στρατευμάτων να μεταμορφώνουν το αμερικανικό πολιτικό τοπίο.”Αυτή η δημοσκόπηση είναι εκπληκτική, και είναι εκπληκτική λόγω του αντίκτυπου που έχει ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς στον Μπάιντεν”, είπε. η διάβρωση για τον Μπάιντεν είναι πιο έντονη μεταξύ των Δημοκρατικών, η πλειοψηφία των οποίων πιστεύει ότι το Ισραήλ έχει προχωρήσει πολύ μακριά στη στρατιωτική του δράση στη Γάζα, και μεταξύ των ψηφοφόρων ηλικίας 18 έως 34 ετών, με ένα επιβλητικό 70% αυτών να αποδοκιμάζει τους χειρισμούς του Μπάιντεν στον πόλεμο».

Το ενδιαφέρον βέβαια είναι ότι οι Ρεπουμπλικάνοι σύσσωμοι υποστηρίζουν την εθνοκάθαρση που πραγματοποιεί το Ισραήλ και επομένως, για αυτούς το θέμα δεν δημιουργεί πρόβλημα συνοχής ούτε θα έχει αντίκτυπο στις επερχόμενες εκλογές (αντίθετα ακριβώς από το Ουκρανικό).

Διαδήλωση υπέρ της Παλαιστίνης, Λονδίνο, 11 Νοεμβρίου.
Κατά το καθεστωτικό Sky News πολλές εκατοντάδες χιλιάδες λαού
πλημμύρισαν τους μεγαλύτερους δρόμους του Λονδίνου
σε μήκος πολλών μιλίων. Δείτε τις εντυπωσιακές εικόνες.

Αλλά ας προχωρήσουμε στο άρθρο της Sarah Parkinskon. Να προσθέσω εδώ ότι οι περισσότερες φωτογραφίες και όλα τα βίντεο είναι από τρίτες πηγές.

Τα φαντάσματα του Λιβάνου

Για να προβλέψουμε τι πρόκειται να συμβεί στη Γάζα, ας κοιτάξουμε πίσω στα γεγονότα της ισραηλινής εισβολής του 1982

Φάλαγγα ισραηλινών στρατευμάτων περνάει μέσα από χωριό
στην κοιλάδα Beqaa, Λίβανος, Ιούνιος 1982, Bryn Colton / Getty Images

Οι άνθρωποι το αποκαλούν τώρα Mukhayyam al-Shuhada: το στρατόπεδο των μαρτύρων. Ανάμεσα σε γραφικούς λόφους και οπωρώνες εσπεριδοειδών κοντά στα ισραηλινά σύνορα, ο προσφυγικός οικισμός φιλοξενούσε έναν εκτεταμένο μηχανισμό κοινωνικών υπηρεσιών, πολιτικής υποστήριξης καθώς και στρατολόγησης μαχητών που δημιουργήθηκε από παλαιστινιακές οργανώσεις. Έτσι, όταν ξεκίνησε η εισβολή, ο καταυλισμός ήταν ψηλά στη λίστα του Ισραήλ. Αρχικά, παραστρατιωτικές δυνάμεις που υποστηρίζονταν από το Ισραήλ περικύκλωσαν την κοινότητα, παγιδεύοντας τους πολίτες στο εσωτερικό της. Στη συνέχεια, δύο δωδεκάδες τανκς των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) έφτασαν. Σύμφωνα με μάρτυρες, τα τανκς των IDF βομβάρδισαν τα κλιμακοστάσια των κτιρίων -συχνά το πιο αδύναμο σημείο μιας κατασκευής- για να καταστρέψουν τις οδούς διαφυγής και να διεισδύσουν στα υπόγεια καταφύγια. Τον βομβαρδισμό αυτό ακολούθησε έντονος αεροπορικός βομβαρδισμός. Μια βόμβα έπληξε ένα κοινοτικό κέντρο- από τους 96 πολίτες που βρίσκονταν εκεί, μόνο δύο επέζησαν. Οι Παλαιστίνιοι πολιτοφύλακες στον καταυλισμό άντεξαν για τρεισήμισι ημέρες. Τελικά, οι IDF χρησιμοποίησαν και λευκό φώσφορο για να τους υποτάξουν. Οι επιζώντες λένε ότι θυμούνται τα θολά ίχνη που άφηνε το χημικό στον αέρα – μαζί με τα μαύρα, σαν κρατήρες, εγκαύματα που άφηνε στο δέρμα των ανθρώπων. Σύμφωνα με τους ηγέτες της κοινότητας, στη μάχη σκοτώθηκαν περίπου 2.600 από τους 16.000 κατοίκους του στρατοπέδου. [ΣΗΜ. Φυσικά δεν ήταν μάχη, σύμφωνα με την περιγραφή της συγγραφέως, αλλά σφαγή].

Αυτή η επίθεση θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια σκηνή από τον τρέχοντα πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, όπου οι IDF έχουν χρησιμοποιήσει άρματα μάχης, αεροπορικές επιδρομές και (σύμφωνα με ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων) λευκό φώσφορο στις επιθέσεις τους σε παλαιστινιακές πόλεις και προσφυγικούς καταυλισμούς. Όμως, στην πραγματικότητα η μάχη αυτή προέκυψε κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης που συνέβη πριν από 41 χρόνια. Η επίθεση στο Burj al-Shamali, την επίσημη ονομασία του καταυλισμού των Μαρτύρων, ήταν μία από τις πρώτες αστικές μάχες κατά την εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο το 1982. Ο πόλεμος ξεκίνησε αφού μια περιθωριακή παλαιστινιακή ομάδα προσπάθησε να δολοφονήσει τον πρεσβευτή του Ισραήλ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο άμεσος στόχος της εισβολής ήταν η εξάλειψη της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης [ΣΗΜ. το PLO], των αντάρτικων ομάδων της (μεταξύ των οποίων η Φατάχ και το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης) και άλλων παλαιστινιακών μαχητικών ομάδων. Αλλά οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι είχαν και άλλες φιλοδοξίες. Καθώς στόχευαν τις παλαιστινιακές στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές στο νότιο Λίβανο, οι Ισραηλινοί ηγέτες ήλπιζαν να δημιουργήσουν μια νεκρή ζώνη κατά μήκος των ισραηλινο-λιβανέζικων συνόρων, να τερματίσουν την παρουσία της Συρίας στο Λίβανο και να εγκαταστήσουν μια φιλική, δεξιά χριστιανική κυβέρνηση στη Βηρυτό.

Οι ομοιότητες μεταξύ της εισβολής του Ισραήλ στο Λίβανο και των επιχειρήσεών του στη Γάζα δεν περιορίζονται μόνο στην επιλογή της τακτικής. Τότε, όπως και τώρα, η εισβολή ξεκίνησε μετά από μια σοκαριστική παλαιστινιακή επίθεση. Τότε, όπως και τώρα, οι φανατικοί ηγέτες του Ισραήλ επέλεξαν μια μαξιμαλιστική απάντηση. Τότε, όπως και τώρα, το μεγαλύτερο μέρος των μαχών έλαβε χώρα σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, με τους μαχητές να βρίσκονται συχνά ανάμεσα σε αμάχους. Και τότε, όπως και τώρα, οι IDF χρησιμοποίησαν δυσανάλογη βία.

Αυτός ο παραλληλισμός δεν είναι ενθαρρυντικός. Αν ο Λίβανος αποτελεί οδηγό, ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα θα έχει άσχημη κατάληξη τόσο για τους Παλαιστίνιους όσο και για τους Ισραηλινούς. Παρά τη στρατιωτική του υπεροχή, το Ισραήλ δεν κατάφερε ποτέ να εξαλείψει την PLO. Αντίθετα, τα κύρια επιτεύγματα των IDF ήταν να σκοτώσουν δεκάδες χιλιάδες πολίτες, να κατακερματίσουν παλαιστινιακές ομάδες σε μικρότερους πυρήνες που στη συνέχεια επί πολλά έτη διεξήγαγαν επιχειρήσεις hit-and-run, να εμπνεύσουν την άνοδο ενός νέου λιβανέζικου μαχητικού κόμματος, της Χεζμπολάχ, και να χάσουν πάνω από 1.000 δικούς τους πολίτες [ΣΗΜ. στρατιώτες] σε μια κατοχή που διήρκεσε μέχρι το 2000. Πρόκειται για ένα μοτίβο που ήδη επαναλαμβάνεται. Μέχρι τις 12 Νοεμβρίου, όταν η επίθεση των IDF έκοψε την επικοινωνία με πολλά νοσοκομεία της Γάζας, τουλάχιστον 11.000 Παλαιστίνιοι πολίτες είχαν πεθάνει εξαιτίας των μαχών, ένας αριθμός που θα συνεχίσει να αυξάνεται. Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου σκότωσε περίπου 1.200 Ισραηλινούς, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν άμαχοι, και η Χαμάς έχει ισχυριστεί ότι ορισμένοι από τους 240 Ισραηλινούς ομήρους που είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια της εισβολής έχασαν τη ζωή τους σε βομβαρδισμούς των IDF. Ο ισραηλινός στρατός έχει χάσει επίσης τουλάχιστον 39 στρατιώτες στη Γάζα.

Ισραηλινοί στρατιώτες έξω από το νοσοκομείο AlShifa,
18 Νοεμβρίου 2023, φωτογραφία από το
Al Jazeera

Και όταν όλα τελειώσουν, είναι απίθανο το Ισραήλ να έχει εξουδετερώσει τη Χαμάς ή την Ισλαμική Τζιχάντ. Μπορεί να τις αποδυναμώσει σημαντικά, όπως έκαναν οι IDF στην PLO και σε πολλές αντάρτικες παρατάξεις το 1982. Αλλά οι ομάδες θα αναδιαμορφωθούν και άλλες οργανώσεις θα αναδυθούν για να καλύψουν οποιοδήποτε κενό – όπως ακριβώς έκαναν οι ισλαμιστικές ομάδες στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Αντίθετα, αυτό που θα ανακαλύψουν οι Ισραηλινοί ιθύνοντες είναι κάτι που θα έπρεπε να έχουν ήδη καταλάβει και που οι περιφερειακοί εμπειρογνώμονες γνωρίζουν εδώ και χρόνια: δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.

[ΣΗΜ. Υπάρχει μια σημαντική διαφορά όμως: Το Ισραήλ στον Λίβανο επεδίωξε μεν να απομακρύνει τους Παλαιστίνιους από τα σύνορά του, αλλά τα εκάστοτε διαμορφωνόμενα σύνορα ήταν ρευστά και οι χριστιανικές (φασιστικές) πολιτοφυλακές που χρησιμοποιούσε εκεί ήταν αναξιόπιστες. Αυτό που επιχειρεί τώρα είναι την εκδίωξη ολόκληρου του Παλαιστινιακού πληθυσμού από τη Γάζα και τη μεταφορά του στην Αίγυπτο. Αν το επιτύχει αυτό, τότε απλά θα φυλάει τα σύνορά του ώστε αυτοί να μην επιστρέψουν. Η αναλογία είναι κοντύτερα στα γεγονότα του 1947-1948 (Νάκμπα), όπου 750,000-900,000 Παλαιστίνιοι μετακινήθηκαν με τη βία από τα χωριά τους ώστε να δημιουργηθεί ‘ζωτικός χώρος’ (για να θυμηθούμε μια αγαπημένη έκφραση του Χίτλερ) για το νεοσχηματισμένο κράτος. Όμως, άλλο είναι να μετακινήσεις 700 με 900 χιλιάδες κόσμο και άλλο είναι να μετακινήσεις 2,3 εκατομμύρια. Επίσης, το 1947 δεν υπήρχαν ένοπλες αντιστάσεις στις σιωνιστικές πολιτοφυλακές που έκαναν τις σφαγές. Και τελειώνοντας, να θυμηθούμε τη συνέντευξη του Λαβρόφ στις 16 Νοεμβρίου όπου είπε ότι αν οι Παλαιστίνιοι εκδιωχθούν από τη Γάζα, τότε ο πόλεμος θα γενικευτεί σε όλη την περιοχή άμεσα—πράγμα που, όπως είπε, δεν θα συμβεί στην περίπτωση που δεν επιδιωχθεί από το Ισραήλ μια παρόμοια μετακίνηση.]

*          *          *

ΤΟ ΒΙΕΤΝΑΜ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

Οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες ζούσαν στο Λίβανο από το 1948, όταν πάνω από 700.000 Παλαιστίνιοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη γη τους από σιωνιστικές παραστρατιωτικές ομάδες που εργάζονταν για να εκδιώξουν τους Άραβες από το έδαφος που θα γινόταν το Ισραήλ. Μεταξύ 100.000 και 130.000 από αυτούς τους πρόσφυγες κατέφυγαν στον Λίβανο. Εκεί, οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι εγκαταστάθηκαν—προσωρινά, όπως νόμιζαν—σε λιβανέζικες παραθαλάσσιες πόλεις. Οι φτωχότεροι από αυτούς πήγαν σε προσφυγικούς καταυλισμούς. Οι νόμοι εμπόδιζαν τους Παλαιστίνιους να κατέχουν ιδιοκτησία, να εργάζονται σε 72 διαφορετικά επαγγέλματα ή να πολιτογραφούνται, υποβιβάζοντας πολλούς στη μόνιμη φτώχεια και στο καθεστώς πολιτών δεύτερης κατηγορίας.

Το 1969, οι αρχές του Λιβάνου και της Παλαιστίνης συνήψαν τη συμφωνία του Καΐρου, η οποία παραχώρησε τη διακυβέρνηση των προσφυγικών καταυλισμών από έναν κλάδο των μυστικών υπηρεσιών του Λιβάνου στην PLO. Στη συνέχεια, η PLO πέρασε χρόνια δημιουργώντας έναν τεράστιο μηχανισμό διακυβέρνησης και κοινωνικών υπηρεσιών στο Λίβανο, μεταξύ άλλων μέσω των παρατάξεων που την αποτελούσαν. Αυτές οι αντάρτικες παρατάξεις, όπως η Φατάχ και το Δημοκρατικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, έχτισαν παιδικούς σταθμούς και ιατρικές κλινικές, ενώ χρηματοδοτούσαν προσκοπικές ομάδες και ομάδες χορού. Ταυτόχρονα λειτουργούσαν στρατόπεδα εκπαίδευσης και στρατολογούσαν μαχητές σε μεγάλο βαθμό από τον περιθωριοποιημένο προσφυγικό πληθυσμό, καθώς και από τις λιβανέζικες κοινότητες, μετατρέποντας τον νότιο Λίβανο σε βάση από την οποία εκτόξευαν ρουκέτες Katyusha και θανατηφόρες επιχειρήσεις ανταρτών στις βόρειες ισραηλινές πόλεις. Το Ισραήλ ανταπέδιδε με επανειλημμένους βομβαρδισμούς σε παλαιστινιακά στρατόπεδα και λιβανέζικα συνοριακά χωριά, καθώς και με στοχευμένες δολοφονίες και επιδρομές κομάντος.

Χτυπημένα Ισραηλινά άρματα δυτικά της Γάζας (Φωτο: Social Media, via AJA)

Οι IDF πραγματοποίησαν επίσης μεγαλύτερες επιχειρήσεις, από τις οποίες η “Ειρήνη για τη Γαλιλαία”—η ισραηλινή ονομασία για την εισβολή του 1982—δεν ήταν η πρώτη. Στην πραγματικότητα, οι IDF είχαν εισβάλει στο νότιο Λίβανο τέσσερα χρόνια νωρίτερα, ως απάντηση σε μια διασυνοριακή κατάληψη λεωφορείου υπό την ηγεσία της Φατάχ, η οποία σκότωσε δεκάδες Ισραηλινούς. Η εισβολή του 1978 ήταν μικρότερη από την εισβολή του 1982, αλλά και πάλι εκτόπισε πάνω από 285.000 ανθρώπους από τον νότιο Λίβανο και σκότωσε χιλιάδες Λιβανέζους πολίτες και Παλαιστίνιους. Τελείωσε με την υιοθέτηση δύο ψηφισμάτων του ΟΗΕ που ζητούσαν την αποχώρηση του Ισραήλ, τη σύσταση της προσωρινής δύναμης του ΟΗΕ στο Λίβανο για την επιβολή των ψηφισμάτων αυτών και μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της PLO. Όμως δεν αποδυνάμωσε το παλαιστινιακό μαχητικό κίνημα.

Η επιχείρηση “Ειρήνη για τη Γαλιλαία” σχεδιάστηκε για να είναι πιο εκτεταμένη και οριστική από το σχέδιο του 1978. Αλλά αρχικά, υποτίθεται ότι θα ήταν επίσης γρήγορη. Οι ιθύνοντες του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών την σχεδίασαν αρχικά ως μια 48ωρη αποστολή κατά την οποία οι IDF θα εξολόθρευαν την υποδομή της PLO και τις εγκαταστάσεις των ανταρτών εντός μιας συνοριακής ζώνης 40 χιλιομέτρων πριν αποσυρθούν.

*          *          *

«Όταν όλα έχουν ειπωθεί και τελειώσει, είναι απίθανο ότι το Ισραήλ θα έχει εξουδετερώσει τη Χαμάς ή την Ισλαμική Τζιχάντ.»

Αλλά όταν ξεκίνησε στις αρχές Ιουνίου, η Επιχείρηση ‘Ειρήνη για τη Γαλιλαία’ επηρεάστηκε αμέσως από την υφέρπουσα δράση και την ‘ομαδική σκέψη’. Ο Rafael Eitan, αρχηγός του επιτελείου των IDF, και ο Ariel Sharon, ο υπουργός Άμυνας, ήταν ιδιαίτερα πολεμοχαρείς, πιέζοντας τον στρατό να κινηθεί πολύ βαθύτερα στο λιβανέζικο έδαφος από ό,τι είχε προγραμματιστεί. Ο Sharon, όπως και ο σημερινός Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατηγορήθηκε ότι επιδίωξε τον πόλεμο για να εξυπηρετήσει τα δικά του πολιτικά συμφέροντα. (Οι εγχώριες ισραηλινές δημοσκοπήσεις δείχνουν αβυσσαλέα επίπεδα υποστήριξης για τον Νετανιάχου [ΣΗΜ. προς τα κάτω], ο οποίος δικάζεται για διαφθορά και μπορεί κάλλιστα να εκδιωχθεί όταν τελειώσει ο πόλεμος).

Το υπουργικό συμβούλιο του Νετανιάχου, όπως και του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μεναχέμ Μπέγκιν το 1982, κυριαρχείται από σκληροπυρηνικούς και έτσι ο πόλεμος ακολουθεί επιθετική πορεία. Οι ισραηλινές δυνάμεις πολεμούν ήδη μέσα στη μεγαλύτερη πόλη της Γάζας και ο μαξιμαλιστικός στόχος της κυβέρνησης—η εξόντωση της Χαμάς—σημαίνει ότι δεν υπάρχει προφανής στρατηγική για το πώς και πότε θα πρέπει να τελειώσουν οι μάχες. Στο Λίβανο, μια παρόμοια πολεμοχαρής και ασαφής στρατηγική κόστισε δεκάδες χιλιάδες ζωές αμάχων και διέλυσε τις υποδομές της χώρας. Οι Sharon και Eitan είχαν δώσει μάλιστα εντολή στις IDF να πολιορκήσουν τη Βηρυτό το καλοκαίρι του 1982, με αποτέλεσμα να αποκόψουν το νερό, τα τρόφιμα, την ηλεκτρική ενέργεια και τις μεταφορές στον πληθυσμό της πρωτεύουσας που ξεπερνούσε τους 620.000 ανθρώπους για πάνω από ένα μήνα. Το Ισραήλ ανάγκασε τελικά την PLO και τους αντάρτες να αποσυρθούν, αλλά μόνο αφού σκότωσε τουλάχιστον 6.775 κατοίκους της Βηρυτού, μεταξύ των οποίων περισσότερους από 5.000 πολίτες.

Το Ισραήλ διεξάγει μια ακόμη πιο ολοκληρωμένη πολιορκία της Γάζας, και με παρόμοια καταστροφικά αποτελέσματα. Αλλά οι Ισραηλινοί ηγέτες δεν φαίνεται να ενοχλούνται από το ανθρωπιστικό κόστος. Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Yoav Gallant, για παράδειγμα, δήλωσε ότι η χώρα του πολεμά «ανθρώπινα ζώα» και θα ενεργήσει ανάλογα. Η γραμμή του απηχεί το συναίσθημα του Eitan, ο οποίος καυχιόταν τον Απρίλιο του 1983 ότι όταν οι Ισραηλινοί «εποικίσουν τη γη, το μόνο που θα μπορούν να κάνουν οι Άραβες γι’ αυτό θα είναι να τριγυρνούν σαν ναρκωμένες κατσαρίδες μέσα σε μπουκάλι».

Ισραηλινοί στρατιώτες στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας,
Νοέμβριος 2023, Ronen Zvulun / Reuters

Η εκπληκτικά απάνθρωπη εκτίμηση του Eitan δείχνει εν μέρει γιατί οι IDF είχαν τόσα πολλά προβλήματα στο νότιο Λίβανο. Πεπεισμένοι για την ανωτερότητά τους, οι Ισραηλινοί στρατιωτικοί ηγέτες δεν περίμεναν ούτε εκπαιδεύτηκαν κατάλληλα για την έντονη παλαιστινιακή ή λιβανέζικη αντίσταση. Ως αποτέλεσμα, όταν οι ισραηλινές δυνάμεις ανέβαιναν τον παραλιακό αυτοκινητόδρομο που συνδέει τις μεγάλες πόλεις του Λιβάνου, συχνά συντρίβονταν από τη σφοδρή αντίσταση που συναντούσαν στους πυκνοκατοικημένους, φτωχούς προσφυγικούς καταυλισμούς και τις τοπικές λιβανέζικες κοινότητες. Ακόμα και όταν πολλές μονάδες του Απελευθερωτικού Στρατού της Παλαιστίνης κατέρρεαν και οι διοικητές των ανταρτών έφευγαν κάτω από τα πυρά των IDF, οι πολιτοφυλακές σε επίπεδο στρατοπέδου—δηλαδή οι ομάδες που ήταν αφοσιωμένες στην υπεράσπιση των κοινοτήτων της πατρίδας τους—κατάφερναν μεμονωμένα να συγκρατούν τις IDF για μέρες, εμποδίζοντάς τες στον αστικό πόλεμο, ανατινάζοντας άρματα μάχης και σκοτώνοντας πολλούς Ισραηλινούς αξιωματικούς.

Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τη μάχη των IDF για τον προσφυγικό καταυλισμό Ain al-Hilweh στην πόλη της Σιδώνας. Για μια ολόκληρη εβδομάδα, ομάδες Παλαιστινίων πολιτοφυλάκων εμπόδιζαν τον ισραηλινό στρατό, ξεφεύγοντας μέσα από τα δαιδαλώδη σοκάκια, τα κατειλημμένα κτίρια και τις υπόγειες σήραγγες, πριν στήσουν ενέδρα στις ισραηλινές δυνάμεις. Ανατίναξαν τα τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και τα τανκς των IDF χρησιμοποιώντας μόνο φορητά όπλα. Τουλάχιστον ένας νεαρός Παλαιστίνιος έγινε διάσημος για την ικανότητά του να χτυπάει πυργίσκους αρμάτων στο σωστό ακριβώς σημείο με χειροβομβίδες που εκτοξεύονται με ρουκέτες, καταστρέφοντας τις αρθρώσεις των αρμάτων, αχρηστεύοντας τα οχήματα και εκθέτοντας τους στρατιώτες που βρίσκονταν μέσα. Ο καταυλισμός ήταν τόσο θανατηφόρος για τους Ισραηλινούς που οι IDF αποσύρονταν κάθε βράδυ για λόγους ασφαλείας, θυσιάζοντας τα εδαφικά κέρδη που πετύχαιναν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τελικά, οι IDF κατέφυγαν στον βομβαρδισμό του στρατοπέδου με συμβατικά κα εμπρηστικά όπλα, συμπεριλαμβανομένου του λευκού φωσφόρου, προκειμένου να το καταλάβουν, να ισοπεδώσουν τα ερείπια και να συνεχίσουν να προωθούνται βόρεια.

Οι μάχες στο έδαφος δεν ήταν ο μόνος τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ επεδίωκε να εξαλείψει την αντίσταση. Ο στρατός χρησιμοποίησε επίσης μαζικές συλλήψεις, φυλακίζοντας 9.064 Παλαιστίνιους και Λιβανέζους σε ένα μόνο στρατόπεδο συγκέντρωσης και μόνο το 1982 [ΣΗΜ. Η συγγραφέας εννοεί ότι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που έστησε το Ισραήλ ήταν πολύ περισσότερα, αλλά στο συγκεκριμένο οι φρικτές συνθήκες κράτησης ήταν ακραίες]. Αλλά και αυτό, επίσης, γύρισε μπούμερανγκ για τις IDF. Υποβαλλόμενοι σε ανακρίσεις και ξυλοδαρμούς, οι κρατούμενοι -που δεν ήταν όλοι τους μαχητές- οργάνωσαν τόσο εξεγέρσεις όσο και αποδράσεις. Πολλοί που ήταν αντάρτες επέστρεψαν στις προηγούμενες παρατάξεις τους και συνέχισαν να μάχονται. Ο μαζικός εγκλεισμός και η καταστροφή των καταυλισμών των προσφύγων δημιούργησαν επίσης έναν τεράστιο πληθυσμό άστεγων Παλαιστίνιων γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων, τους οποίους οι ισραηλινές δυνάμεις δεν ήταν διατεθειμένες να βοηθήσουν – και οι οποίοι μετατράπηκαν σε μερικούς από τους πιο ισχυρούς επικριτές των IDF. Ένα κίνημα διαμαρτυρίας υπό την ηγεσία Παλαιστίνιων γυναικών στην Ain al-Hilweh, για παράδειγμα, ήρθε σε επαφή με διεθνείς ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οργανισμούς μέσων ενημέρωσης και τα Ηνωμένα Έθνη σε μια επιτυχημένη προσπάθεια να τραβήξει την προσοχή στη δεινή τους θέση. Έστησαν διαδηλώσεις, απέκλεισαν δρόμους και έκαψαν συμβολικά τις ανεπαρκείς σκηνές που παρείχαν τα Ηνωμένα Έθνη, πράξεις που ανέφεραν τόσο δημοσιογράφοι όσο και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η διεθνής φήμη του Ισραήλ, που ήδη αντιμετώπιζε προβλήματα, δέχθηκε ένα ακόμη πλήγμα.

Μια χαρακτηριστική φωτογραφία από την εκδίωξη των Παλαιστινίων από τις πατρογονικές εστίες τους μέσω βίας και σφαγών που οργάνωσαν οι Εβραϊκές πολιτοφυλακές κατά το 1947-1948 προκειμένου να δημιουργηθεί ‘ζωτικός χώρος’ για το κράτος του Ισραήλ. Ο Αριέλ Σαρόν που αναφέρεται στο κείμενο ως o υπουργός άμυνας του Ισραήλ που φέρει την ευθύνη για τη σφαγή στο στρατόπεδο προσφύγων Sabra-Shatila κατά την Νάκμπα ηγούνταν μονάδας της τρομοκρατικής εβραϊκής οργάνωσης Χαγκάνα η οποία επιδιδόταν σε σφαγές. Τον ξανασυναντάμε το 1953 στη σφαγή των χωρικών του χωριού Qibya της Δ. Όχθης ως επικεφαλής της ‘μονάδας 101’, που ο ίδιος είχε οργανώσει για να πραγματοποιεί ‘αντίποινα’ κατά των Παλαιστινίων.

Σήμερα, η φήμη του Ισραήλ δεν είναι πολύ καλύτερη. Μετά από μια έκρηξη συμπάθειας που ακολούθησε τη βίαιη επίθεση της Χαμάς, οι ειδήσεις σχετικά με τη σύγκρουση επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στις σφαγές που προκαλούν οι IDF στη Γάζα. Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν δημοσιεύσει ιστορίες για τη βία που ασκείται από ισραηλινές πολιτοφυλακές εποίκων στη Δυτική Όχθη. Σύμφωνα με αναφορές των New York Times, της Washington Post, του Reuters και οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έποικοι στη Δυτική Όχθη έχουν σκοτώσει οκτώ Παλαιστίνιους από τις 7 Οκτωβρίου, συμπεριλαμβανομένου ενός παιδιού. Οι IDF, που προστατεύουν τους εποίκους, έχουν σκοτώσει τουλάχιστον άλλους 167, συμπεριλαμβανομένων 45 παιδιών. Εκτός από τη δολοφονία Παλαιστινίων, οι έποικοι έχουν χρησιμοποιήσει εμπρησμούς, ένοπλες επιθέσεις και απειλές θανάτου για να εκδιώξουν σχεδόν 1.000 από αυτούς από τα χωριά τους. Οι επιθέσεις αυτές μοιάζουν με τη βία που ασκήθηκε από δεξιές λιβανέζικες πολιτοφυλακές το 1982 και το 1983, οι οποίες απείλησαν και εκδίωξαν παλαιστινιακούς πληθυσμούς στη Σιδώνα -και πάλι υπό την επίβλεψη των IDF.

Εξιστόρηση των γεγονότων της σφαγής στο στρατόπεδο προσφύγων Σάμπρα-Σατίλα. Το βίντεο έχει περιορισμό ηλικίας από το YouTube.

Στην πραγματικότητα, η συμμαχία IDF-στρατιωτικών βοήθησε στην παραγωγή αυτού που έγινε η πιο διαβόητη σφαγή της επιχείρησης “Ειρήνη για τη Γαλιλαία”. Αφού μια βόμβα σκότωσε τον σύμμαχο του Ισραήλ και εκλεγμένο πρόεδρο του Λιβάνου Bashir Gemayel τον Σεπτέμβριο του 1982, οι IDF κατέλαβαν τη Δυτική Βηρυτό και περικύκλωσαν τον προσφυγικό καταυλισμό Sabra-Shatila. Στη συνέχεια, οι IDF εμπόδισαν τους Παλαιστίνιους να εισέλθουν ή να εξέλθουν από τον καταυλισμό ή τις γύρω γειτονιές. Άφησε όμως τους χριστιανούς Λιβανέζους πολιτοφύλακες που ήταν προσκείμενοι στις IDF να εισέλθουν στην περιοχή. Για δύο συνεχόμενες ημέρες, αυτοί οι πολιτοφύλακες οργίασαν στη συνοικία που περιβάλλει τον καταυλισμό Sabra-Shatila, σκοτώνοντας τουλάχιστον 2.000 Παλαιστίνιους πολίτες και διαπράττοντας πλήθος άλλων φρικαλεοτήτων, συμπεριλαμβανομένων βασανιστηρίων και πράξεων σεξουαλικής βίας. Οι στρατιώτες των IDF, εν τω μεταξύ, βομβάρδιζαν την περιοχή και τη φωτίζανε με φωτοβολίδες.

Η σφαγή εξόργισε τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ. Περίπου 350.000 Ισραηλινοί συμμετείχαν σε μια πανεθνική διαμαρτυρία που ζητούσε την παραίτηση του Μπέγκιν και του Σαρόν, ωθώντας την κυβέρνηση να διεξάγει δημόσια έρευνα για τη σφαγή. Η Επιτροπή Καχάν που προέκυψε έκρινε ότι ο Σαρόν ήταν προσωπικά υπεύθυνος για τη βία και δήλωσε ότι οι ενέργειες του Εϊτάν “ισοδυναμούσαν με παράβαση καθήκοντος”. Ο Σαρόν αναγκάστηκε να παραιτηθεί και ο Εϊτάν συνταξιοδοτήθηκε, αμφότεροι το 1983. Ο Μπέγκιν παραιτήθηκε αργότερα το ίδιο έτος.

Στο βίντεο επιζώντες αυτόπτες μάρτυρες διηγούνται τα γεγονότα της σφαγής στο στρατόπεδο Σάμπρα-Σατίλα.
Το
YouTube απαιτεί οι θεατές να είναι άνω των 18…

 *          *          *

ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΩΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ

Οι διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο, με τη μεσολάβηση εν μέρει του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή Philip Habib, διήρκεσαν όλο το καλοκαίρι του 1982. Τον Αύγουστο, τα μέρη συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός. Σύμφωνα με τους όρους της, η PLO και τα μέλη των αντάρτικων ομάδων – περίπου 14.398 άτομα συνολικά – εγκατέλειψαν τον Λίβανο. Τα ισραηλινά και συριακά στρατεύματα συμφώνησαν επίσης να αποσυρθούν από τη Βηρυτό. Μια ειρηνευτική αποστολή αποτελούμενη από Βρετανούς, Αμερικανούς, Γάλλους και Ιταλούς στρατιώτες συγκροτήθηκε τον Αύγουστο για να διευκολύνει την εκκένωση, να προστατεύσει τους Παλαιστίνιους πολίτες και να βοηθήσει στη διατήρηση της κατάπαυσης του πυρός. Η PLO και η Φατάχ μετέφεραν τα κεντρικά τους γραφεία στην Τυνησία, ενώ άλλες αντάρτικες ομάδες διασκορπίστηκαν σε διάφορες αραβικές χώρες. Η σφαγή Σάμπρα-Σατίλα συνέβη λιγότερο από ένα μήνα αργότερα.

Η σφαγή ήταν μόνο μία από τις πολλές ενδείξεις ότι η ήττα της PLO δεν ήταν το τέλος του πολέμου. Δεν ήταν ούτε το τέλος της PLO. Παρόλο που το Ισραήλ κατάφερε να σκοτώσει πολλούς διοικητές ανταρτών και να στερήσει από την PLO τη βάση της στο Λίβανο, η οργάνωση ανασυντάχθηκε στην Τυνησία. Το Ισραήλ συνέχισε να κατέχει μεγάλο μέρος του νότιου Λιβάνου και οι Παλαιστίνιοι μαχητές που επέζησαν από την Επιχείρηση “Ειρήνη για τη Γαλιλαία” σχημάτισαν νέους πυρήνες και μονάδες και συνέχισαν να πολεμούν το Ισραήλ. Οι ομάδες αυτές, αποσυνδεδεμένες από μια επίσημη δομή διοίκησης και ελέγχου, αποδείχθηκαν ικανές να εξαπολύουν βίαιες, χαοτικές επιθέσεις κατά των ισραηλινών δυνάμεων κατοχής και να στοχεύουν συνεργάτες των IDF. Οι παλαιστινιακές ομάδες λειτουργούσαν επίσης σε ένα περιβάλλον που διαμορφωνόταν όλο και περισσότερο από την τοπική λιβανέζικη αντίσταση στην ισραηλινή κατοχή, συμπεριλαμβανομένης της Χεζμπολάχ—η οποία δημιουργήθηκε για να εκδιώξει τις IDF—και αριστερών ομάδων όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα του Λιβάνου. Στο σύνολό τους, οι οργανώσεις αυτές αποδείχθηκε ότι ήταν αδύνατο να νικηθούν. Τα ισραηλινά στρατεύματα κατέλαβαν περιοχές του νότιου Λιβάνου για άλλα 18 χρόνια, πραγματοποιώντας τη μία επιδρομή μετά την άλλη και προβαίνοντας στη μία σύλληψη μετά την άλλη. Αλλά παρ’ όλη την ικανότητά τους—τις αεροπορικές επιδρομές και τους πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών, τις περιπολίες με τζιπ και τις μονάδες καταδρομών—οι IDF δεν μπόρεσαν να εξοντώσουν τους αντιπάλους τους.

Τα αποτελέσματα στη Γάζα θα εξαρτηθούν από τις διαπραγματεύσεις για πολύ διαφορετικά ζητήματα από εκείνα που υπήρχαν στο Λίβανο. Ο τελευταίος είναι μια κυρίαρχη χώρα με τη δική της κυβέρνηση, πολίτες, οικονομία και πολύπλοκη δυναμική. (Η φιλοξενία της PLO και των Παλαιστινίων ανταρτών έβαλε σφήνα στην εσωτερική πολιτική του Λιβάνου και συνέβαλε στην τροφοδότηση του 15ετούς εμφυλίου πολέμου της χώρας). Η πρώτη είναι ένα παλαιστινιακό έδαφος που οι διεθνείς οργανισμοί και οι ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι το Ισραήλ κατέχει και πάνω στο οποίο το Ισραήλ, μαζί με την Αίγυπτο, διατηρεί επί 16 χρόνια αποκλεισμό. Δεν έχει αυτόνομη οικονομία ή έλεγχο της ηλεκτρικής ενέργειας και του νερού της.

*          *          *

«”Ο κόσμος βλέπει τα σύμβολα αυτού του πολέμου, και πρόκειται για ένα ολοκαύτωμα”, δήλωσε ο Reagan».

Τυπική εικόνα από την βομβαρδισμένη Γάζα. Οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται αδιάκοπα.

Αλλά τα στρατιωτικά και ανθρωπιστικά διδάγματα του Λιβάνου υποδηλώνουν έντονα ότι οι σημερινές καταστροφικές συνθήκες στη Γάζα θα οξυνθούν ακόμη περισσότερο και ότι θα υπάρξουν μακροπρόθεσμες, καταστροφικές συνέπειες για όλα τα μέρη. Η μακροχρόνια προσέγγιση του Ισραήλ στον πόλεμο πόλεων, τα σχέδιά του για κατοχή (ο Νετανιάχου έχει πει ότι το Ισραήλ θα αναλάβει “τη συνολική ευθύνη ασφάλειας” για τη Γάζα για “αόριστο χρονικό διάστημα”), οι συμμαχίες του με μη κρατικές πολιτοφυλακές και η χρήση μαζικών φυλακίσεων, όλα αυτά απηχούν αυτό που συνέβη στο Λίβανο. Επομένως, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι το αποτέλεσμα θα είναι ουσιαστικά διαφορετικό.

Φωτογραφία από ρεπορτάζ του Βρετανικού Guardian όπου διαβάζουμε: «Μέσα σε ένα σκοτεινό χειρουργικό αμφιθέατρο στο μεγαλύτερο νοσοκομειακό συγκρότημα της Γάζας, το προσωπικό τύλιξε δεκάδες μικροσκοπικά πρόωρα μωρά, επτά ή οκτώ σε ένα κρεβάτι, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κρατήσει τα βρέφη ζεστά – και ζωντανά. Χωρίς παροχή οξυγόνου ή ρεύματος για θερμοκοιτίδες, οι νοσηλευτές προσπάθησαν να παράσχουν όση φροντίδα μπορούσαν σε 39 μωρά που μεταφέρθηκαν από τη μονάδα νεογνών σε άλλο τμήμα του εκτεταμένου συγκροτήματος μετά από χτύπημα στη μονάδα εντατικής θεραπείας του Dar al-Shifa. Και μόνο η μεταφορά τους στο αμφιθέατρο ήταν μια δυνητικά θανατηφόρα αποστολή, αφού το προσωπικό ανέφερε επιθέσεις σε οποιονδήποτε κινούνταν εντός του νοσοκομειακού συγκροτήματος.» Τα περισσότερα από αυτά τα μωρά έχουν πλέον πεθάνει και λόγω των συνθηκών και λόγω της υποχρεωτικής εκκένωσης του νοσοκομείου από τις IDF.

Αυτό επεκτείνεται, δυστυχώς, και στον αριθμό των νεκρών. Κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς πόσοι άνθρωποι σκοτώθηκαν στον πόλεμο του 1982- τα επίσημα αρχεία δεν περιλαμβάνουν τους ανθρώπους που θάφτηκαν κάτω από τα ερείπια, τους ανθρώπους των οποίων οι οικογένειες τους έθαψαν σε αυλές ή σε πλαγιές λόφων, ή τους ανθρώπους που εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια γεγονότων όπως η σφαγή Sabra-Shatila. Αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις της λιβανέζικης κυβέρνησης και των νοσοκομειακών αρχών, η Επιχείρηση “Ειρήνη για τη Γαλιλαία” σκότωσε 19.085 Λιβανέζους και Παλαιστίνιους μόλις τους τέσσερις μήνες μετά την έναρξή της. Περίπου το 80% από αυτούς ήταν άμαχοι. Η PLO υπολόγισε ότι 49.600 άμαχοι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν και ότι υπήρξαν 5.300 θάνατοι στρατιωτικών. Στους ίδιους τέσσερις μήνες, 364 Ισραηλινοί στρατιώτες αναφέρθηκαν νεκροί σε μάχη και άλλοι 2.388 τραυματίστηκαν. Κατά τη διάρκεια ολόκληρου του πολέμου του Λιβάνου και της επακόλουθης κατοχής του νότιου Λιβάνου από το 1982 έως το 2000, 1.216 Ισραηλινοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους, κυρίως σε μάχες με τη Χεζμπολάχ.

Οι αριθμοί των παλαιστινιακών θυμάτων, φυσικά, επισκιάζουν τους ισραηλινούς – άλλη μια ένδειξη του πόσο δυσανάλογες είναι οι τακτικές των IDF [ΣΗΜ. Εδώ η συγγραφέας παραλείπει να επισημάνει ότι η δυσαναλογία οφείλεται στις συστηματικές σφαγές γυναικόπαιδων από τους Ισραηλινούς. Αν η σύγκριση περιοριστεί στους μάχιμους άνδρες, τότε η διαφορά περιορίζεται σημαντικά. Ειδικά, αν θεωρήσουμε τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στον Λίβανο το 2006, τότε η αναλογία ανατράπηκε καθαρά—πάντα περιοριζόμενοι στους μάχιμους—κατά των IDF που είχαν πολύ περισσότερα θύματα από την Χεζμπολάχ]. Αυτό δεν καθιστά τον ισραηλινό απολογισμό ασήμαντο. Η ζημιά είναι πολύ πραγματική και εκτείνεται πέρα από τους θανάτους και τους σωματικούς τραυματισμούς. Μια μελέτη του Κέντρου Τραύματος και Ανθεκτικότητας του Ισραήλ υπολόγισε ότι σχεδόν το 20% των 70.000 Ισραηλινών που υπηρέτησαν στον πόλεμο του 1982 εμφανίζουν συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες και ότι μόνο το 11% από αυτούς έχουν ζητήσει θεραπεία. Ο Λίβανος αναφέρεται ως “το Βιετνάμ του Ισραήλ” για καλό λόγο.

Παρά τις πιθανές συνέπειες σήμερα, το Ισραήλ δεν είναι πρόθυμο να εξετάσει το ενδεχόμενο κατάπαυσης του πυρός, ισχυριζόμενο ότι αυτό θα σήμαινε νίκη της Χαμάς. Αυτό είναι παραπλανητικό. Οι πραγματικοί νικητές μιας κατάπαυσης του πυρός θα ήταν οι πολίτες και τα μη βίαια κοινωνικά κινήματα, πολλά από τα οποία υποστηρίζουν εδώ και καιρό τον τερματισμό της κατοχής, του αποκλεισμού, των παράνομων ισραηλινών εποικισμών και την αναγνώριση της ισότητας των Παλαιστινίων ως απαραίτητης τόσο για την ισραηλινή όσο και για την παλαιστινιακή ασφάλεια. Οι χαμένοι μιας κατάπαυσης του πυρός, αντίθετα, θα ήταν η Χαμάς και οι σκληροπυρηνικοί Ισραηλινοί, οι οποίοι και οι δύο ακολουθούν ακραίους τρόπους βίας—αν και οι δεύτεροι υποστηρίζονται από τη δύναμη ενός κρατικού στρατού και ενός τεράστιου μηχανισμού παρακολούθησης—για να επιτύχουν τους ιδεολογικούς τους στόχους. Ορισμένοι ισραηλινοί εξτρεμιστές, για παράδειγμα, έχουν καλέσει δημοσίως να εκκαθαριστεί η Γάζα ή να ωθηθούν οι κάτοικοι της Γάζας στην Αίγυπτο. Κανένα από αυτά τα αποτελέσματα δεν μπορεί να συμβεί χωρίς να πέσουν σφαίρες.

*          *          *

«Πεπεισμένοι για την υπεροχή τους, οι Ισραηλινοί στρατιωτικοί ηγέτες δεν περίμεναν ούτε εκπαιδεύτηκαν κατάλληλα για την έντονη αντίσταση».

Δεδομένων των σημερινών, υψηλών εντάσεων, είναι δύσκολο να πούμε πώς ή πότε μπορεί να τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Το Κατάρ έχει γίνει όλο και πιο κεντρικό πρόσωπο ως μεσολαβητής σε αυτή τη σύγκρουση, μεσολαβώντας μεταξύ της Χαμάς, του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλά η Ουάσιγκτον είναι ο μόνος παράγοντας που μπορεί να πιέσει αποτελεσματικά την ισραηλινή κυβέρνηση να σταματήσει τις μαζικές δολοφονίες στη Γάζα και τη βία στη Δυτική Όχθη. Μένει να δούμε αν η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν θα το πράξει. Μέχρι στιγμής, ο Μπάιντεν έχει απορρίψει σθεναρά τέτοια αιτήματα, απηχώντας τον ισχυρισμό του Ισραήλ ότι μια κατάπαυση του πυρός θα ωφελούσε τη Χαμάς. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πίεσαν με επιτυχία το Ισραήλ να δεχτεί μια σειρά τετράωρων “ανθρωπιστικών παύσεων” για την αποδοχή βοήθειας. Δεδομένου του πόσο μεγάλη βοήθεια χρειάζεται, και της σφοδρότητας των εχθροπραξιών, αυτές θα έχουν πιθανότατα μικρή διαρκή επίδραση στην ευημερία των πολιτών της Γάζας. Αλλά ελπίζουμε ότι ο Μπάιντεν θα αποφασίσει τελικά να πιέσει για έναν πραγματικό τερματισμό.

Αν το κάνει ο Μπάιντεν, θα ακολουθήσει ένα προηγούμενο που έχει δημιουργήσει ένας άλλος πρόεδρος των ΗΠΑ: ο Ρόναλντ Ρέιγκαν. Όταν άρχισε ο πόλεμος στον Λίβανο, η κυβέρνηση του Ρέιγκαν διχάστηκε: ορισμένοι αξιωματούχοι ήθελαν να απαιτήσουν την άμεση αποχώρηση του Ισραήλ υπό την απειλή κυρώσεων, ενώ άλλοι θεωρούσαν ότι η PLO και η Συρία θα έπρεπε να αναγκαστούν να αποχωρήσουν επίσης. Καθώς όμως η σύγκρουση εξελισσόταν σε ανθρωπιστικό εφιάλτη, ο πρόεδρος έγινε πιο επικριτικός. Τον Ιούλιο του 1982, ο Λευκός Οίκος σταμάτησε τις αποστολές πυρομαχικών διασποράς προς το Ισραήλ, δηλώνοντας ότι οι Ισραηλινοί είχαν παραβιάσει τις συμφωνίες για τα όπλα σύμφωνα με τις οποίες δεν θα χρησιμοποιούσαν αυτά τα όπλα σε μη στρατιωτικές περιοχές. Μετά από ένα ιδιαίτερα θανατηφόρο μπαράζ των IDF που εξαπολύθηκε κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Βηρυτού, ο Ρέιγκαν τηλεφώνησε στον Μπέγκιν και απαίτησε από τις IDF να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς. Για να το κάνει αυτό, χρησιμοποίησε βαθιά συναισθηματικούς όρους. «Εδώ, στην τηλεόρασή μας, νύχτα με τη νύχτα, ο λαός μας βλέπει τα σύμβολα αυτού του πολέμου, και είναι ένα ολοκαύτωμα», είπε ο Ρέιγκαν. Τον Απρίλιο του 1983, είπε στο κοινό ότι η κυβέρνησή του είχε σταματήσει τις πωλήσεις F-16 στο Ισραήλ και είπε ότι δεν θα συνεχιστούν μέχρι το κράτος να αποσυρθεί από τον Λίβανο.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι απαιτήσεις της [αμερικανικής] κυβέρνησης ανάγκασαν τους Ισραηλινούς ιθύνοντες να αλλάξουν συμπεριφορά. Τον Ιούλιο του 1982, η Washington Post έγραψε για την “εντυπωσιακή” μετριοπάθεια στη συμπεριφορά της ισραηλινής κυβέρνησης -και ανέφερε τον Ρέιγκαν ως κύριο λόγο. «Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο βασικός παράγοντας για τη νέα “ευελιξία” της κυβέρνησης Μπέγκιν ήταν μια αυστηρή επιστολή του προέδρου Ρέιγκαν την περασμένη εβδομάδα», ανέφερε το άρθρο.

Σήμερα, ο Μπάιντεν πρέπει και πάλι να χρησιμοποιήσει την επιρροή των ΗΠΑ για να πιέσει για τον τερματισμό ενός ισραηλινού πολέμου. Η κατάπαυση του πυρός είναι η μόνη πολιτικά λογική, ενισχυτική της ασφάλειας και ηθικά υπερασπίσιμη πολιτική που πρέπει να υποστηριχθεί, ιδίως αν η Ουάσιγκτον έχει οποιαδήποτε ελπίδα να παραμείνει ένας σεβαστός παίκτης στη Μέση Ανατολή. Η εναλλακτική λύση είναι να καταδικάσουμε το λαό της Γάζας -οι περισσότεροι από τους οποίους αντιτίθενται στη Χαμάς- σε περισσότερες βόμβες, σφαίρες και εγκαύματα. Είναι να τους αναγκάσουμε να υπομείνουν συνεχή αφυδάτωση, πείνα και ασθένειες. Σημαίνει να πάρουμε έναν ήδη εξαθλιωμένο, μαζικά υπερπλήρη θύλακα και να πάμε κάθε ευκαιρία που έχει για ανάπτυξη δεκαετίες πίσω. Είναι πιθανό να δημιουργήσει μια νέα γενιά μαχητών που θα διακινδυνεύσουν τη ζωή τους για να πολεμήσουν το Ισραήλ. “Όλα αυτά έχουν ξανασυμβεί” είναι το ισχυρότερο επιχείρημα που υπάρχει για να σταματήσει κάτι από το να ξανασυμβεί.

Πηγή: Foreign Affairs

Μετάφραση – σχολιασμός: Κωστής Μηλολιδάκης

Ο Μέγας Αναπροσανατολισμός: Ο Λίβανος κοιτάει ανατολικά

Το κακόγουστο déjà vu που φέτος ζω στην Χώρα των Κέδρων κορυφώνεται αυτές τις μέρες.

Άρχισε δειλά-δειλά με τις τεράστιες διαδηλώσεις εν μέσω κρίσης χρέους τον περασμένο Οκτώβρη. Συνέχισε όταν επιβλήθηκαν άτυπα capital controls. Γιγαντώθηκε με τις ουρές στα ΑΤΜ και τις μολότοφ στις τράπεζες πριν τον κορονοϊό.

Κάποια στιγμή επεκτάθηκε και σε δημόσια πρόσωπα. Π.χ. ένας επιφανής αριστερός οικονομικός δημοσιογράφος, ο Μohammad Ζbeeb, θύμιζε μετεμψύχωση Βαρουφάκη. Ίδια καράφλα, ίδια καφρίλα εναντίον του.

Σήμερα το déjà vu είναι η καθημερινότητα μου. Μισθοί σε ελεύθερη πτώση, η ανεργία και η ακρίβεια σκαρφαλώνουν, το ΔΝΤ προ των πυλών με ακονισμένα μαχαίρια.

Οι ΗΠΑ βάζουν όρους για να έρθει το ΔΝΤ: να κόψει η χώρα όλους τους δεσμούς με Συρία, ενώ κάτι γραφικοί διαδηλώνουν ενάντια στα όπλα της Χεζμπολάχ πετώντας την μπάλα στην εξέδρα – μόνο το aperol στο χέρι τους λείπει.

Είναι η λιβανέζικη εκδοχή του “Mένουμε Eυρώπη”. Με την διαφορά ότι εδώ πολλοί, παρά πολλοί, θέλουν να… πάνε Ανατολή.

Η γεωπολιτική-οικονομικη στροφή της χώρας προς τα ανατολικά (Συρία, Ιράκ, Ιράν και στο βάθος Κίνα), μόλις κατατέθηκε ως πρόταση στο τραπέζι από τα χείλη του Χασάν Νασράλα, του γενικού γραμματέα της Χεζμπολάχ.

“Δεν χρειαζόμαστε τους Αμερικανούς. Ο κόσμος είναι μεγάλος, ο κόσμος είναι ανοιχτός, υπάρχουν πολλοί και κάλοι φίλοι” είπε ο Νασράλα, ως άλλος Ανδρέας.

Στα σοβαρά όμως: Ο “Μέγας Αναπροσανατολισμός” της χώρας φαίνεται πως είναι η απάντηση του αυτό-ονομαζομενου “Άξονα της Αντίστασης” απέναντι στον οικονομικό πόλεμο που διεξάγουν ανοιχτά πια οι ΗΠΑ.

Αυτές άλλωστε έδειξε ο Νασράλα πίσω από την εξαφάνιση των δολαρίων στην αγορά, γεγονός που στέλνει τις τιμές και την λαϊκή αγανάκτηση στα ύψη.

Και αν αυτό μένει ακόμα να αποδειχθεί, οι ΗΠΑ μόλις επέβαλλαν αβάσταχτες οικονομικές κυρώσεις στην Συρία και σε όσους συνεργάζονται μαζί της – με την υπερψήφιση του Caesar Αct από το αμερικανικό Κογκρέσο.

Η Συρία, ακόμα και θανάσιμα τραυματισμένη, είναι καίριος σιτοβολώνας, βασική πηγή αγροτικών και φαρμακευτικών προϊόντων και το μοναδικό ανοικτό χερσαίο σύνορο του Λιβάνου.

Οι κυρώσεις έχουν ήδη καταρρακώσει την οικονομία της Συρίας, η φτώχεια απλώνεται παντού, απειλώντας να αποτελειώσει ό,τι άφησε όρθιο ο πόλεμος.

Ο Καίσαρας της Αυτοκρατορίας δείχνει τα δόντια του, έτοιμος να τα βυθίσει στις σάρκες άλλης μιας αραβικής χώρας.

Για να την σώσει από τον γκρεμό θέλει λάφυρο στο ΔΝΤ την κρατική περιουσία και δώρο στο Ισραήλ τα όπλα της αντίστασης.

Κραδαίνοντας κυρώσεις, θέτει τον Λίβανο σε αναγκαστικό δίλημμα.

Είτε υποταγή στο δυτικό γεωπολιτικό στρατόπεδο είτε οικονομικός πόλεμος, και πιθανή ρότα προς εμφύλιο πόλεμο.

Οι Λιβανέζοι μετά το τέλος του εμφυλίου το 1990 ζουν με τον φόβο του κάθε μέρα. Στις μνήμες, στα μπαούλα, ακόμα και στο κοινοβούλιο βλέπουν παλιούς πολεμάρχους με γραβάτες.

Το φάντασμα του εμφυλίου απλώνεται πάνω από την χώρα, ειδικά κάθε φορά που η γεωπολιτική μέγγενη σφίγγει, επαναφέροντας το εκβιαστικό δίλημμα μεταξύ Δύσης (και των συμμάχων της στον Νότο, βλ. Ισραήλ και Σαουδική Αραβία) ή Ανατολής (και των συμμάχων της στον Βορρά, βλ. Ρωσία).

Αυτό το δίλημμα δεν τίθεται και από τους δύο πόλους ισόμετρα, ωστόσο.

Δεν πρόκειται για δυο άλογα που τραβούν πεισμωμένα το ένα προς την Δύση, το άλλο προς την Ανατολή.

Το δίλημμα στον Λίβανο δεν τίθεται από το Ιράν, την Συρία, την Κίνα – που ζητούν συνεργασία, όχι αποκλειστικότητα.

Το δίλημμα “ή με εμάς ή εναντίον μας” μπαίνει μόνο από αυτούς που διαφημίζουν την δημοκρατία ως υπέρτατο εξαγωγικό τους αγαθό.

Από αυτούς των οποίων οι ιδρυτικές αρχές είναι η ελευθερία και η ισότητα…

Από αυτούς των οποίων το μήνυμα στους ιθαγενείς της Μέσης Ανατολής είναι “καθολική υποταγή ή καταστροφικός πόλεμος”.

Και αν προς τις αυτοχθονικές αραβικές μάζες το δίλημμα μπαίνει με ανοιχτά αποικιοκρατικούς όρους, δεν συμβαίνει το ίδιο προς τις ελίτ τους και σε χώρες πάνω στο γεωπολιτικό-γεωγραφικό σύνορο μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

Εκεί το δίλημμα μπαίνει με ορούς οριενταλισμού, αυτού του εξευγενισμένου ιού της αποικιοκρατίας.

Ο νοητός οριενταλιστικός μεσημβρινός παρουσιάζεται σήμερα ως πολιτισμικό σύνορο μεταξύ της “πεφωτισμένης Δύσης” και της “βάρβαρης Ανατολής”.

Αρχίζει ενίοτε από Ελσίνκι, περνάει από Βαρσοβία και Βιέννη, κατεβαίνει Βελιγράδι και Σοφία, διασχίζει τα Σκόπια, διχαλιάζει μεταξύ Ισταμπούλ και Αθήνας και μετά ανοίγεται προς Λευκωσία και Βυρητό.

Οι αναλογίες με το αποικιοκρατικής έμπνευσης “σύνορο πολιτισμού” (frontier) κατά την εξάπλωση του ευρωπαϊκού εποικισμού της αμερικανικής ηπείρου είναι αυταπόδεικτες για τα θύματα, αλλά ανύπαρκτες για τους φανατικούς καταναλωτές του.

Τι και αν αυτά τα ρατσιστικά ψευτοδιλήμματα τα βάζει σχεδόν πάντα η πεφωτισμένη Δύση;

Τι και αν σε αυτά χώρες, όπως η Τουρκία απαντούν με πολύπλοκη και πολύπλευρη αναψηλάφηση της ταυτότητας τους, την οποία οι μετα-αποικιοκρατες βαφτίζουν ως ένα άλλο δίλημμα (πχ. κεμαλικοι ή νεο-οθωμανοί);

Τι και αν στα θολά νερά του οριενταλιστικού συνόρου ψαρεύουν αβέρτα και οι προοδευτικοί της Ευρώπης και της Ελλάδας, προβάλλοντας ανάκατα το Ιράν, το ISIS και τους Ταλιμπάν ως απόλυτα μεγέθη στον παγκόσμιο μετρητή βαρβαρότητας και ανελευθερίας;

Αυτό που συμβαίνει σήμερα στον Λίβανο, δεν συμβαίνει μόνο στον Λίβανο.

Συμβαίνει σε κάθε μέρος που βρίσκεται πάνω στο νοητό, μεταφερόμενο σύνορο μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

Αυτό μπορεί να βρίσκεται στο κέντρο της Βυρητού, στο μετρό του Παρισιού, στα παράλια της Λέσβου, στο μυαλό όλων μας, όπου και αν βρισκόμαστε, όσο μακριά κι αν πήγαμε για να ξεφύγουμε από το δίλημμα και την πίεση να απαντηθεί έτσι ή αλλιώς.

Σκέφτομαι τελικά ότι το déjà vu που ζω σήμερα είναι η νέμεση απέναντι στην ύβρη που επιτέλεσα κάμποσα χρόνια πριν. Όταν, κυνηγημένος από την απόλυτα καταφατική αποδοχή του διλήμματος στην χώρα όπου γεννήθηκα, βρήκα καταφύγιο στον Λίβανο.

Τώρα το δίλημμα με βρήκε και εδώ. Κανένα καταφύγιο. Ο Μέγας Αναπροσανατολισμός εμπρός μας.