Δημοσιεύουμε ένα επιστημονικό άρθρο από τη σελίδα www.sciencemag.org με τίτλο: As COVID-19 soars in many communities, schools attempt to find ways through the crisis. Στο άρθρο σημειώνονται διάφορες πρακτικές που ακολουθήθηκαν σε διάφορες χώρες. Παρόλο που η επιστημονική συζήτηση είναι σε εξέλιξη, γίνεται σαφές ότι υπάρχουν διαφορές, ανάλογα με τις προτεραιότητες που θέτει η κάθε κοινωνία. Στη βάση αυτή γενικά στις ΗΠΑ κλείνουν πιο εύκολα τα σχολεία, ενώ κρατάνε ανοιχτές άλλες οικονομικές δραστηριότητες, από ό,τι σε Ευρωπαϊκές χώρες. Όπως επίσης γίνεται σαφές ότι για τη στήριξη των σχολείων, σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες, τίθεται θέμα πόρων. Από τα τεστ και τους μηχανισμούς ελέγχου, έως τις μικρότερες τάξεις. Η δική μας κυβέρνηση ούτε εναλλακτικές στρατηγικές αναζήτησε, ούτε πόρους είχε τη βούληση να διαθέσει. Έθεσε ένα αυθαίρετο όριο για «500 κρούσματα τη μέρα», ώστε να μην ανοίξουν ποτέ τα σχολεία.

Όπως όμως σημειώνεται στο άρθρο «Αν και οι αριθμοί μπορούν να προσφέρουν μια βάση, πολλοί λένε ότι οι αποφάσεις σχετικά με το άνοιγμα και το κλείσιμο σχολείων είναι τόσο ηθικές και πολιτικές όσο και επιστημονικές. «Δεν νομίζω ότι η σωστή ερώτηση είναι, σε ποιο σημείο κλείνουμε τα σχολεία», λέει ο Greer, του Πανεπιστημίου του Guelph. «Αντ ‘αυτού, τι πρέπει να κάνουμε για να διατηρήσουμε τα σχολεία ανοιχτά;»

Τα σχολεία σε όλο τον κόσμο είναι και πάλι ο τόπος ενός μεγάλου, και σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτου, πειράματος.

Όταν τα σχολεία από τη Νέα Ζηλανδία έως τη Νορβηγία στην Ιαπωνία άνοιξαν ξανά τον Απρίλιο και τον Μάιο, καθώς το πρώτο κύμα του COVID-19 υποχώρησε, ο ιός παρέμεινε υπό έλεγχο. Αξιωματούχοι υγείας και εκπαίδευσης πανηγύριζαν, έχοντας στοιχηματίσει ότι τα τεράστια οφέλη της δια ζώσης σχολικής εκπαίδευσης υπερέβαιναν τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού μεταξύ παιδιών και δασκάλων – και από τα σχολεία στις ευρύτερες κοινότητες.

Ως αποτέλεσμα, πολλές περιοχές  που είχαν κινηθεί προσεκτικά στην αρχή άφησαν ορθάνοιχτες τις πόρτες των σχολείων τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Τα σχολεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Δανία και την Ολλανδία μετατοπίστηκαν από τις εκ περιτροπής μικρές ομάδες μαθητών σε τάξεις πλήρους μεγέθους. Πόλεις όπως το Μόντρεαλ που είχαν κρατήσει τα σχολεία κλειστά, καλωσόρισαν πίσω στις τάξεις τους μαθητές τους. Στο Manaus της Βραζιλίας, μια πόλη με αριθμό θανάτων από COVID-19 από τους υψηλότερους στον κόσμο, περισσότεροι από 100.000 μαθητές επέστρεψαν στις τάξεις τους. Οι έφηβοι συνέρρεαν στους διαδρόμους των σχολείων στη Τζόρτζια, την Αϊόβα και το Τέξας. Αλλά το σκηνικό είναι πολύ διαφορετικό τώρα: Σε πολλές περιοχές, ο COVID-19 έχει φτάσει σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα από ό, τι στις αρχές του έτους.

Τον Ιούλιο, το Science εξέτασε τα πιο ενθαρρυντικά διδάγματα από τα πρώτα ανοίγματα μεταξύ σχολείων σε περιοχές με μικρή διασπορά του COVID-19. Τώρα, ο έλεγχος του ανοίγματος των σχολείων σε χώρες όπου ο ιός επανεμφανίζεται, μας παρέχει μια πιο περίπλοκη εικόνα των κινδύνων και του τρόπου αντιμετώπισής τους.

Ο ιός έχει εκθέσει τις ανισότητες μεταξύ και εντός των χωρών, με τις πιο ανησυχητικές να εντοπίζονται στα σχολεία. Σε πολλές χώρες, όπως η Ινδία, το Μεξικό και η Ινδονησία, τα περισσότερα σχολεία παραμένουν κλειστά. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι μαθητές που εγγράφονται σε δημόσια σχολεία από το Λος Άντζελες ως στο Σικάγο, τα οποία σε κανονικές συνθήκες ενδέχεται να δυσκολεύονται να παρέχουν αρκετό σαπούνι και χαρτί υγείας, συνεχίζουν να μαθαίνουν από το σπίτι, ενώ πλούσια ιδιωτικά σχολεία έχουν εγκαταστήσει σκηνές για υπαίθρια μάθηση και προσέλαβαν περισσότερους καθηγητές για να συρρικνώσουν τις ήδη μικρές τάξεις. «Οι ανισότητες από σχολείο σε σχολείο είναι αδικαιολόγητες και ψυχοφθόρες», λέει ο Tom Kelly, επικεφαλής του σχολείου Horace Mann, ενός ιδιωτικού σχολείου στη Νέα Υόρκη που άντλησε πολλούς πόρους για να ανοίξει.

Τα πρώιμα στοιχεία, που συχνά συγκεντρώθηκαν από ερευνητές με παιδιά στο σχολείο ή από συζύγους εκπαιδευτικών, υποδηλώνουν ότι τα σχολεία μπορούν να παραμείνουν ανοιχτά ακόμη και ενόψει μιας σημαντικής εξάπλωσης του ιού στην κοινότητα, λαμβάνοντας υπόψη τα ισχυρά μέτρα ασφάλειας και την πολιτική βούληση. Πολλές χώρες κλείνουν εστιατόρια, μπαρ και γυμναστήρια και καλούν τους κατοίκους να αποφεύγουν τις κοινωνικές συγκεντρώσεις προκειμένου να περιορίσουν τη διάδοση και να κρατήσουν τα σχολεία ανοιχτά. Μερικές φορές, αυτό δεν ήταν αρκετό: Η Τσεχική Δημοκρατία, η Ρωσία και η Αυστρία έκλεισαν τα σχολεία ενόψει της ανόδου των αριθμών των κρουσμάτων τον Οκτώβριο και στις αρχές Νοεμβρίου.

«Νομίζω ότι τα σχολεία πρέπει να κλείσουν τελευταία», λέει ο Michael Wagner, μικροβιακός οικολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, ο οποίος είναι μέλος μιας κοινοπραξίας που μελετά τον επιπολασμό του ιού στα σχολεία της Αυστρίας. Ωστόσο, προειδοποιεί ότι είναι ευκταία η σκέψη να προτείνουμε ότι τα ανοιχτά σχολεία δεν μπορούν να τροφοδοτήσουν την εξάπλωση του ιού. Το κλείσιμο τους μπορεί να είναι «ένα από τα πιο ισχυρά μέτρα που έχουμε, αλλά και ένα από τα πιο δαπανηρά» για τα παιδιά.

Στην Αυστρία, τα σχολεία έμειναν κλειστά ως τις 17 Νοεμβρίου. Ωστόσο, άλλες χώρες, όπως η Νότια Κορέα και η Αυστραλία, έκλεισαν πολλά σχολεία στα πρώτα σημάδια της αύξησης των κρουσμάτων, καθώς οι αρχές εργάστηκαν για να εξαλείψουν ακόμη και τη μέτρια μετάδοση. «Η συζήτηση είναι αρκετά πολωμένη αυτή τη στιγμή ως προς το εάν τα σχολεία πρέπει να είναι ανοιχτά ή πρέπει να κλείνουν», λέει η Nisha Thampi, γιατρός παιδιατρικών μολυσματικών ασθενειών στο Παιδικό Νοσοκομείο του Ανατολικού Οντάριο. “Οι άνθρωποι ερμηνεύουν τα δεδομένα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο για να δικαιολογήσουν το ένα ή το άλλο.”

Πόσο συνηθισμένη είναι η έξαρση του ιού στα σχολεία;

Ένα εκνευριστικό άγχος για τους δασκάλους και τους γονείς είναι η σιωπηλή εξάπλωση του ιού μέσω των διαδρόμων και των τάξεων. Τα περισσότερα σχολεία διαθέτουν μέτρα προστασίας όπως την απαίτηση χρήσης μάσκας ή την τήρηση των αποστάσεων για να εμποδίσουν ένα ξέσπασμα εάν ένας μαθητής ή μέλος του προσωπικού φέρει τον COVID-19 στο κτίριο. Αλλά με τις περιπτώσεις των κρουσμάτων να αυξάνονται σε πολλές κοινότητες, αυτά τα προστατευτικά μέτρα αντιμετωπίζουν ένα στρες τεστ. «Βρίσκεσαι διαρκώς επί ξυρού ακμής», λέει ο Bradford Gioia, επικεφαλής της Montgomery Bell Academy στο Νάσβιλ του Τενεσί, ένα σχολείο με 800 αγόρια μαθητές από την έβδομη έως τη 12η τάξη.

Μέχρι στιγμής, λένε οι επιστήμονες, τα κρούσματα στο σχολείο φαίνονται λιγότερο κοινά από ό, τι αρχικά φοβόντουσαν, μόνο που τα δεδομένα είναι αραιά. Στο Πανεπιστήμιο Duke, οι Danny Benjamin και Kanecia Zimmerman, όντας και οι δύο παιδίατροι όσο και επιδημιολόγοι, συνεργάζονται με περισσότερες από 50 σχολικές περιοχές καθώς και με τοπικά τμήματα υγείας για τη μελέτη του COVID-19 στα σχολεία. Η προσπάθεια περιλαμβάνει τη συλλογή δεδομένων για συστάδες και μεμονωμένες περιπτώσεις από ένα υποσύνολο έξι σχολικών περιοχών – 50.000 μαθητές και προσωπικό – στις πρώτες 9 εβδομάδες της δια ζώσης διδασκαλίας. Η εξάπλωση του ιού στην κοινότητα στη Βόρεια Καρολίνα ήταν υψηλή και η ομάδα κατέγραψε 197 περιπτώσεις COVID-19 που προέκυψαν εκτός σχολείου και μόλις οκτώ επιβεβαιώθηκαν ως «δευτεροβάθμια μετάδοση» ή εξαπλώθηκαν από το ένα άτομο στο άλλο μέσα σε ένα σχολείο. Σε αυτούς τους αριθμούς σχεδόν λείπουν περιπτώσεις ασυμπτωματικών λοιμώξεων. Αλλά ο Benjamin πιστεύει ότι τα δεδομένα υποστηρίζουν την προσέγγιση που ακολουθούν τα σχολεία της Βόρειας Καρολίνας, με μικρές τάξεις και μάσκες για όλους. Εκτιμά ότι για κάθε 10.000 άτομα στο σχολείο, θα υπάρχουν μεταξύ ενός και πέντε περιπτώσεων δευτεροβάθμιας μετάδοσης περίπου κάθε 2 μήνες.

Η κατανόηση του γιατί συμβαίνουν εξάρσεις του ιού μπορεί να βοηθήσει τα σχολεία να ενισχύσουν την προστασία τους. Σύμφωνα με τα δεδομένα του Benjamin , μια έξαρση του ιού εντοπίστηκε σε μια ομάδα δασκάλων που επιβιβάστηκαν στο ίδιο αυτοκίνητο για να αγοράσουν φαγητό. Η ασυνεπής κάλυψη με μάσκα σε τάξη προνήπιων στο Τενεσί συνδέθηκε με μια μικρή εστία στην περιοχή. Ο Kelly, ο επικεφαλής του Horace Mann, ανησύχησε όταν τρεις καθηγητές βγήκαν θετικοί ο ένας μετά τον άλλο. Ο Kelly έκλεισε το γυμνάσιο και το λύκειο για 2 εβδομάδες. Ωστόσο, η ανίχνευση των επαφών έδειξε ότι οι περιπτώσεις δεν σχετίζονταν και πως κανένας άλλος δεν ήταν θετικός κατά τη διάρκεια του κλεισίματος.

Πολλές περιπτώσεις κρουσμάτων μεταξύ μαθητών ορθά πυροδοτούν ανησυχίες σχετικά με την εξάπλωση στο σχολείο. Αλλά οι ζωές των νέων είναι αλληλένδετες και ο ιός έχει πολλές πιθανότητες να μολύνει τους νέους εκτός σχολείου. «Τα παιδιά έχουν μαθήματα χορού, τάξη ποδοσφαίρου, σχολικό λεωφορείο», λέει ο Gail Carter-Hamilton, νοσοκόμος στο Τμήμα Δημόσιας Υγείας της Φιλαδέλφειας που παρέχει υποστήριξη σε τοπικά σχολεία.

Ο εντοπισμός του ιού θα μπορούσε να δείξει εάν σχετίζονται πολλές περιπτώσεις σε ένα σχολείο. Αλλά σχεδόν ποτέ δεν έχει γίνει, λέει ο Trevor Bedford, ειδικός στην αλληλουχία ιών γονιδιώματος στο Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο του Fred Hutchinson. «Είναι πραγματικά απογοητευτικό», δηλώνει.

Πολλοί εμπειρογνώμονες εκφράζουν την απογοήτευση τους για το γεγονός ότι παρόλο που οι αξιωματούχοι της υγείας συχνά αναφέρουν χαμηλό αριθμό σχολικών περιπτώσεων, η τήρηση αρχείων είναι ασυνεπής, όπως και η διαφάνεια, ιδίως όσον αφορά τις έρευνες. «Δείξτε μας τα δεδομένα», λέει η Amy Greer, επιδημιολόγος μολυσματικής νόσου στο Πανεπιστήμιο του Guelph. Αναγνωρίζει ότι η προστασία του ατομικού απορρήτου είναι απαραίτητη – αλλά τα αναγνωρισμένα δεδομένα μπορούν ακόμα να μελετηθούν και να κοινοποιηθούν. «Πρέπει να είμαστε σε θέση να καταλάβουμε ποια είναι τα δεδομένα που έχουμε για τη μετάδοση στα σχολεία», λέει.

Το Montgomery Bell Academy προσφέρει επιτόπου τεστ, και πολλές ημέρες, μερικοί μαθητές βρίσκονται στο σπίτι μετά από θετικές διαγνώσεις, με μεγαλύτερο αριθμό σε καραντίνα λόγω στενής επαφής με κάποιον που έχει μολυνθεί. Οι περισσότερες περιπτώσεις εντοπίστηκαν σε εξωτερικές δραστηριότητες, αν και τρία αγόρια που βρέθηκαν από κοινού σε μια αίθουσα μελέτης έξι ατόμων μολύνθηκαν από τον ιό. Η διαφάνεια σχετικά με την πρόσβαση σε ιούς σε ένα σχολείο μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά όλο και περισσότερο ο Gioia πλησιάζει προς την πλευρά της διαφάνειας. «Οι περισσότεροι εκτιμούν την ειλικρίνεια», λέει.

Αλλάζουν τα σχολεία την αντίληψη του κινδύνου;

Αθλητισμός. Ραντεβού. Πάρτι γενεθλίων. Πρακτική ορχήστρας. Όταν ανοίγουν τα σχολεία, οι άλλες δραστηριότητες των μαθητών ενδέχεται να συνεχιστούν. Και αυτό ανησυχεί τους ερευνητές.

«Οι οικογένειες κοιτούν προς τα σχολεία για να επικοινωνήσουν το τι είναι εντάξει», λέει η Jennifer Lerner, η οποία μελετά την ψυχολογία της κρίσης και της λήψης αποφάσεων στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Ακόμα και όταν τα σχολεία κάνουν ό, τι μπορούν για να μετριάσουν την εξάπλωση του COVID-19 μέσα στα κτίρια τους, η απλή πράξη ανοίγματος μπορεί να στείλει ένα ανεπιθύμητο μήνυμα ότι η ανάμιξη μεταξύ τους είναι καλοήθης – και παρέχει περισσότερες ευκαιρίες να το πράξει.

Εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αξιολογούν τον κίνδυνο, ο Lerner επισημαίνει ένα επιδραστικό έγγραφο που δημοσιεύθηκε το 1987 στο Science, στο οποίο ο ψυχολόγος Paul Slovic στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον έγραψε ότι όσο πιο αβέβαιο και ανεξέλεγκτο φαίνεται κάτι, τόσο πιο επικίνδυνο οι άνθρωποι το θεωρούν. Οι δραστηριότητες που σχετίζονται με το σχολείο θεωρούνται οικείες και ελεγχόμενες και έτσι μπορεί να φαίνονται λιγότερο επικίνδυνες, λέει ο Greer. Διαπίστωσε σε μια εθνική έρευνα ότι το 40% των οικογενειών έχουν τα παιδιά τους σε τουλάχιστον μία δραστηριότητα μετά το σχολείο, και μερικές «έχουν παιδιά που συμμετέχουν σε εξωσχολικές ημέρες 5 ημέρες την εβδομάδα».

Για πολλούς ανθρώπους, είναι ιδιαίτερα δύσκολο το  να φανταστούν το σχολείο χωρίς σπορ. Ωστόσο, υπάρχει η πιθανότητα εξάπλωσης του ιού. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, πολλά κρούσματα τον Αύγουστο εντοπίστηκαν σε δραστηριότητες ποδοσφαίρου. Στις αρχές αυτού του μήνα, το Iowa High School Girls Athletic Union φιλοξένησε ένα κρατικό πρωτάθλημα βόλεϊ που συγκέντρωσε 20.000 οπαδούς και παίκτες γυμνασίου σε μια εσωτερική αρένα, ενώ οι περιπτώσεις στην πόλη υποδοχής, Cedar Rapids, σημείωσαν υψηλά ρεκόρ και τα νοσοκομεία εξάντλησαν την χωρητικότητα τους. Στο Οντάριο του Καναδά, τα κρούσματα έχουν συνδεθεί με το χόκεϊ των νέων. Αν ο COVID-19 εξαπλώθηκε κατά τη διάρκεια του ίδιου του παιχνιδιού ή μετά από συναντήσεις με την οικογένεια και τους φίλους δεν είναι γνωστό. «Τα σχολεία θα έχουν μια πολύ δύσκολη στιγμή με σπορ», λέει ο Μπέντζαμιν. «Είναι δύσκολο να τα κάνεις ασφαλή.»

Τα πάρτι, επίσης, ήταν ένα ζήτημα σε όλο τον κόσμο. Στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής, μια συγκέντρωση μαθητών γυμνασίου σε ένα μπαρ προκάλεσε ένα ξέσπασμα που τελικά μόλυνε περισσότερους από 80 ανθρώπους. Στο σχολείο της κόρης του Lerner, όλες οι οικογένειες υπέγραψαν μια δέσμευση ότι, μεταξύ άλλων, θα συμμορφωθούν με τους κρατικούς περιορισμούς στις κοινωνικές συγκεντρώσεις. Όταν αρκετά κορίτσια πραγματοποίησαν πάρτι, υποχρεώθηκαν να μείνουν σε καραντίνα στο σπίτι για 2 εβδομάδες. Για τους υπαλλήλους υγείας, μια δύσκολη πράξη εξισορρόπησης μπορεί να είναι σωστή. Το μήνυμα προς τις σχολικές κοινότητες, λέει ο Lerner, πρέπει να είναι: «Υπάρχει τόσο τεράστιο όφελος από το άνοιγμα των σχολείων». Για να το υποστηρίξουμε αυτό, “Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι μειώνουμε τον κίνδυνο σε όλα τα άλλα πιθανά μέρη.”

Πόσος καθαρός αέρας είναι αρκετός;

Καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν στο Βόρειο Ημισφαίριο, πολλά σχολεία δεν εκπέμπουν την ζεστασιά που κάποτε είχαν. Η πανδημία του corona δημιούργησε μια νέα ρουτίνα: Ανοίξτε τα παράθυρα, ανεξάρτητα από τον καιρό.

Στη Γερμανία, οι μαθητές φορούν παλτά και χειμερινά καπέλα στην τάξη. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τους επιτρέπεται να φορούν επιπλέον ρούχα πάνω από στολές. Είναι μέρος μιας προσπάθειας διασποράς τυχόν εκπνεόμενων ιογενών σωματιδίων προτού κάποιος μπορεί να τα εισπνεύσει.

«Τα μοτίβα ροής αέρα που έχετε εντός τάξης κάνουν μεγάλη διαφορά στην πιθανή έκθεσή σας», λέει ο Paul Linden, ο οποίος μελετά τη μηχανική ρευστών στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και τον Σεπτέμβριο έκανε μια δημοσίευση σχετικά με το πώς ο εξαερισμός μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξάπλωσης του ιού. Αλλά με μεταβλητότητα στις καιρικές συνθήκες, στα συστήματα εξαερισμού και στο μέγεθος και την τοποθέτηση των παραθύρων, η καθοδήγηση είναι ασαφής. «Είναι πολύ δύσκολο να είμαστε επιτακτικοί», λέει.

Αντί να βυθίζονται σε υπολογισμούς για κάθε εσωτερικό χώρο, επιστήμονες όπως η Linden υιοθετούν μια απλή εναλλακτική λύση: οθόνες διοξειδίου του άνθρακα υψηλής ποιότητας (CO2), οι οποίες κοστίζουν μόλις 100 $. Επειδή το CO2 εκπνέεται καθώς οι άνθρωποι αναπνέουν, μπορεί να χρησιμεύσει ως πληρεξούσιο για το πόσο έχει αναπτυχθεί ο εκπνεόμενος αέρας και ο πιθανός ιός. Σε εξωτερικούς χώρους, η συγκέντρωση CO2 είναι περίπου 400 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm). «Αυτό που προτείνουμε στα σχολεία είναι ότι το CO2 είναι κάτω από 700 ppm», ακόμα κι αν όλοι φορούν μάσκα, λέει ο Jose-Luis Jimenez, επιστήμονας αερολύματος στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, Boulder, ο οποίος διαμορφώνει τον κίνδυνο μετάδοσης. Σε μια εκκλησία στην πολιτεία της Ουάσινγκτον, όπου ξεκίνησε το ξέσπασμα του Μάρτιο μεταξύ των μελών της χορωδίας, η μοντελοποίηση του Jimenez δείχνει ότι τα επίπεδα CO2 ήταν περίπου 2500 ppm.

Προκαταρκτικά στοιχεία από οθόνες CO2 στα σχολεία υποδηλώνει ότι έχουμε ακόμα πολλά να λάβουμε υπόψη. Η Linden διαπίστωσε ότι τα επίπεδα CO2 στις αίθουσες διδασκαλίας πριν από την πανδημία ήταν περίπου διπλάσια το χειμώνα από το καλοκαίρι. Στη Μαδρίτη, ο Javier Ballester, εμπειρογνώμονας υγρής δυναμικής στο Πανεπιστήμιο της Σαραγόσα, διαπίστωσε ότι, όταν τα παράθυρα είναι κλειστά, μια τυπική τάξη με 15 μαθητές περνάει τα 1.000 ppm σε μόλις 15 έως 20 λεπτά.

Ένα μέρος της πρόκλησης είναι πρακτικό. Εάν τα παιδιά «παγώνουν από το κρύο, αυτό δεν θα βοηθήσει τη μαθησιακή τους εμπειρία», λέει ο Henry Burridge, ειδικός μηχανικών ρευστών στο Imperial College London. Οι υπολογισμοί του Ballester υποδηλώνουν ότι το άνοιγμα πολλών παραθύρων κατά 15 εκατοστά είναι πιθανό να είναι επαρκές. Η Γερμανία προσπαθεί να δοκιμάσει ένα διαφορετικό συμβιβασμό: Οι αίθουσες διδασκαλίας μπορούν να αφήσουν τα παράθυρα κλειστά για 20 λεπτά και στη συνέχεια ανοιχτά για 5 λεπτά. (Τα σχολεία του Βερολίνου έπρεπε να εγκαταστήσουν δεκάδες χιλιάδες νέες λαβές σε παράθυρα που είχαν σχεδιαστεί ως κλειστά).

Ορισμένα σχολεία προσθέτουν φίλτρα αέρα επαγγελματικής ποιότητας για να προσπαθήσουν να εξαλείψουν τον ιό και οι επιστήμονες αναπτύσσουν άλλες δημιουργικές λύσεις. Ο Frank Helleis, φυσικός στο Ινστιτούτο Χημείας του Max Planck, ανέπτυξε ένα σύστημα απορροφητικών κώνων πάνω από τα γραφεία των μαθητών και των δασκάλων. Αυτός και οι συνάδελφοί του δοκιμάζουν τις εγκαταστάσεις σε ένα σχολείο στο Μάιντς της Γερμανίας, όπου η γυναίκα του είναι δασκάλα. Οι κουκούλες σε σχήμα κώνου κρέμονται από την οροφή, συνδέονται με σωλήνες που οδηγούν σε παράθυρο, όπου ένας ανεμιστήρας φυσάει αέρα έξω. Ο θερμός αέρας γύρω από ένα άτομο ανεβαίνει, μεταφέροντας τον εκπνεόμενο αέρα στην κουκούλα και απομακρύνει περίπου το 90% των αερολυμάτων πριν αυτά μπορέσουν να κυκλοφορήσουν, λέει ο  Helleis. «Συμβαίνει γρήγορα μέσα σε 10 δευτερόλεπτα.» Χτισμένο από αναλώσιμα που διατίθενται σε καταστήματα οικιακής βελτίωσης, ο σχεδιασμός είναι ελεύθερα διαθέσιμος.

Ο Ballester, του οποίου η σύζυγος είναι κι αυτή δασκάλα, προσπάθησε να συνδέσει ένα τυπικό φίλτρο αέρα σε έναν ανεμιστήρα. Οι αρχικές δοκιμές δείχνουν ότι είναι σχεδόν εξίσου αποτελεσματικό με τα μηχανήματα επαγγελματικής ποιότητας. Τα περισσότερα σχολεία δεν μπορούν να ξοδέψουν 500 $ ανά τάξη, λέει ο Ballester, “αλλά αν είναι 50 $ ή 60 $, μπορούν.” Ανεμιστήρες με φίλτρα που καθαρίζουν τον εσωτερικό αέρα «λειτουργούν πολύ καλά», λέει ο Jimenez και χρησιμοποιούνται ήδη σε περιοχές με δασικές πυρκαγιές ή ατμοσφαιρική ρύπανση. Τέτοιες λύσεις Ιδιαίτερα μπορεί να είναι πολύτιμες για αίθουσες διδασκαλίας με λίγα ή καθόλου παράθυρα – μια συνηθισμένη κατάσταση στα σχολεία των Η.Π.Α. που γεννά ανησυχίες αναφορικά με το εκ νέου άνοιγμα των σχολείων.

Εντέλει τα τεστ κάνουν τη διαφορά;

Από τον Μάιο, οι έφηβοι στο Γυμνάσιο Carolinum, ένα σχολείο στο Neustrelitz της Γερμανίας, έδωσαν δείγμα του επιχρίσματος του λαιμού τους δύο φορές την εβδομάδα. Μαζί με τους μαθητές, το προσωπικό και τα μέλη της οικογένειας σε άλλα έξι σχολεία και μια ημερήσια φροντίδα, οι έφηβοι στέλνουν τα δείγματα στην Centogene, μια εταιρεία βιοτεχνολογίας. Ο ιστότοπος της εταιρείας δηλώνει, «Σχολείο παρά τον  κορονοϊό αλλά ασφαλές!» Έχει διεξαγάγει σχεδόν 40.000 τεστ μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τους οποίους ο Volkmar Weckesser, διευθυντής πληροφοριών της Centogene, έχει εντοπίσει «πολλαπλές» περιπτώσεις αλλά δεν έχει εντοπίσει κρούσματα. «Δεν μπορούμε να πούμε τι θα συνέβαινε αν δεν είχαμε βρεθεί εκεί», αναγνωρίζει, αλλά η απομόνωση των περιπτώσεων απέσυρε την πιθανότητά τους να προκαλέσουν περισσότερες μολύνσεις.

Τα τεστ κορωνοϊού στα σχολεία είναι ανοργάνωτα, αντικατοπτρίζοντας βασικές αβεβαιότητες, συμπεριλαμβανομένου του πόσο τα παιδιά διαδίδουν τον ιό και τη μεταβλητή ακρίβεια διαφορετικών δοκιμών. Ορισμένα προγράμματα χρησιμοποιούν δοκιμές για παρακολούθηση, όπως η Νέα Υόρκη, η οποία έχει πραγματοποιήσει μηνιαία τεστ σε ποσοστό 10% έως 20% του προσωπικού και των μαθητών σε πολλά δημόσια σχολεία. Ο Wagner, του Πανεπιστημίου της Βιέννης, και οι συνάδελφοί του εξετάζουν μαθητές και καθηγητές σε αυστριακά σχολεία, και αυτό το φθινόπωρο διαπίστωσε ότι περίπου ένας στους 250 ανθρώπους μολύνθηκε χωρίς συμπτώματα.

Τα μαζικά τεστ έχουν τα οφέλη τους. Ωστόσο, καταλαμβάνουν δυνητικά περιορισμένους πόρους και μπορεί να δώσουν μια ψευδή εικόνα, προειδοποιεί ο Δούκας του Μπέντζαμιν Ακόμη και οι πιο ακριβείς εξετάσεις μπορεί να χάσουν μολύνσεις σε πρώιμο στάδιο. «Οι παρεμβάσεις σας στη δημόσια υγεία πρέπει να υποθέτουν ότι όλοι έχουν μολυνθεί», λέει.

Αρκετές μελέτες στρέφονται σε τεστ για να ανιχνεύσουν μια άγνωστη μεταβλητή: εάν άτομα χωρίς συμπτώματα διαδίδουν το SARS-CoV-2 στο σχολείο. Στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Charité του Βερολίνου, μια ομάδα συνεργάζεται με 48 σχολεία και ημερήσιες φροντίδες για να ελέγχουν τακτικά το προσωπικό, τους μαθητές και τα μέλη της οικογένειάς τους για ιούς και αντισώματα. Στο Νάσβιλ, μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο Vanderbilt κατεβαίνει κάθε 2 εβδομάδες σε ένα σχολείο, όπου τα παιδιά ηλικίας 4 ετών φτύνουν σε ένα φλιτζάνι και παραδίδουν το δείγμα τους. “Έχει σημασία ακόμη και αν ένα μικρό ποσοστό έχει ανιχνεύσιμο ιό στο σάλιο, αλλά δεν είναι συμπτωματικό και δεν εκδηλώνεται;” αναρωτιέται ο Ritu Banerjee, ένας από τους τρεις ειδικούς παιδιατρικών μολυσματικών ασθενειών που διεξάγουν τη μελέτη, μαζί με τη Sophie Katz και την Kathryn Edwards. Μέχρι στιγμής, αυτή και οι συνάδελφοί της έχουν συλλέξει τέσσερις παρτίδες με περισσότερα από 180 δείγματα η καθεμία και έχουν πραγματοποιήσει δοκιμές σε τρεις από αυτές. Εμφανίστηκε μια θετική περίπτωση σε κάθε παρτίδα και καμία δεν φάνηκε να έχει μολύνει κανέναν στο σχολείο.

Στο Μόντρεαλ, ο ειδικός για την παρακολούθηση της υγείας David Buckeridge και η ειδική παιδιατρικών μολυσματικών ασθενειών Caroline Quach-Thanh στο Πανεπιστήμιο McGill σχεδιάζουν ένα πείραμα σε δύο σχολεία. Θέλουν να μάθουν αν είναι ασφαλές να περιορίσουμε μια καραντίνα 14 ημερών για στενές επαφές σε 7 ημέρες με τεστ πριν επιστρέψουν στο σχολείο. Οι ερευνητές του Μόντρεαλ και του Νάσβιλ έχουν κάτι κοινό: τα παιδιά τους φοιτούν στα σχολεία που υποδέχτηκαν τους ερευνητές. Αυτή η σύνδεση, λέει ο Buckeridge, ήταν ζωτικής σημασίας για να καταστεί δυνατή η εργασία.

Θα πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία όσο εκτοξεύονται τα κρούσματα;

Το πρώιμο άνοιγμα των σχολείων δημιούργησε αισιοδοξία για την ασφάλεια. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτή η εμπειρία έχει περιορισμένη σημασία για τις περιοχές υψηλής μετάδοσης σήμερα. «Οι περιοχές που άνοιξαν ξανά τα σχολεία την άνοιξη… είχαν πολύ, πολύ λίγο ιό να  κυκλοφορεί στην κοινότητα», λέει ο Matthew Oughton, γιατρός μολυσματικών ασθενειών στο McGill. Ωστόσο, η Δανία, για παράδειγμα, είχε περισσότερες από πέντε φορές περισσότερες περιπτώσεις την εβδομάδα όπως εκείνες της άνοιξης και η Γαλλία περισσότερες από 10 φορές. Οι αξιωματούχοι αντιμετωπίζουν δύσκολες αποφάσεις σχετικά με το εάν και πότε πρέπει να κλείσουν τα σχολεία.

Οι επιστημονικές αβεβαιότητες δεν βοηθούν. Οι αρχικές μελέτες έδειξαν ότι τα παιδιά κάτω των 10 ετών ήταν λιγότερο πιθανό από τα μεγαλύτερα και τους ενήλικες να κολλήσουν  και να μεταδώσουν τον SARS-CoV-2. Όμως νεότερα δεδομένα έχουν μπερδέψει την εικόνα. Τον Σεπτέμβριο, μια μελέτη οικογενειών εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης του Ηνωμένου Βασιλείου δεν βρήκε καμία διαφορά στην ευαισθησία ανά ηλικία. Οι έρευνες αντισωμάτων στη Βραζιλία και τη νότια Γερμανία ανέφεραν παρόμοια αποτελέσματα. Σε ένα παιδικό σταθμό στην Πολωνία, πέντε μικρά παιδιά, κανένα με συμπτώματα, προφανώς μόλυναν εννέα μέλη των οικογενειών τους. «Νομίζω ότι οι ασυμπτωματικές λοιμώξεις επέτρεψαν στα παιδιά να περνάνε απαρατήρητα από τα ραντάρ», λέει η Zoë Hyde, επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας, Περθ.

Ωστόσο, ορισμένες χώρες διαπιστώνουν ότι μπορούν να καταστέλλουν τον ιό ενώ τα σχολεία παραμένουν ανοιχτά. Στα μέσα Οκτωβρίου, η Ιρλανδία έκλεισε το μεγαλύτερο μέρος της δημόσιας ζωής, περιορίζοντας τους ανθρώπους σε απόσταση μέχρι 5 χιλιόμετρα από το σπίτι τους, αλλά η δια ζώσης εκπαίδευση συνεχίστηκε. Περίπου το ίδιο διάστημα, στην Ολλανδία έκλεισαν εστιατόρια, μπαρ και μουσεία αλλά κράτησαν τα σχολεία ανοιχτά. Και στις δύο χώρες, οι νέες περιπτώσεις έχουν μειωθεί σημαντικά.

Χωρίς σαφήνεια σχετικά με το ζήτημα της μετάδοσης στο σχολείο, τα σχολεία αναζητούν τις ενδείξεις  για το πότε πρέπει να ρίξουν την πετσέτα και να στραφούν σε εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Αξιωματούχοι στην Αϊόβα δεν θα εξετάσουν το κλείσιμο των τοπικών σχολείων έως ότου το ποσοστό θετικής δοκιμής ενός νομού υπερβεί το 15% ενώ η Νέα Υόρκη ανακοίνωσε σήμερα ότι έκλεισε τα σχολεία στο 3%. Άλλες περιοχές αναλύουν τα επίπεδα ιών σε γειτονιές από τις οποίες αντλεί δυναμικό ένα σχολείο. Οι αρχές του Βερολίνου επικεντρώνονται στο τι συμβαίνει μέσα σε ένα σχολείο, αξιολογώντας εβδομαδιαία τον αριθμό των νέων κρουσμάτων και των ατόμων σε καραντίνα.

Ο Χάιντ και ο Ντέιβιντ Ρούμπιν, επικεφαλής του PolicyLab στο Παιδικό Νοσοκομείο της Φιλαδέλφειας, πιστεύουν ότι τα σχολεία θα πρέπει πιθανώς να κλείσουν εάν υπάρχουν τόσες πολλές περιπτώσεις που η ανίχνευση επαφών στην κοινότητα δεν είναι πλέον εφικτή. Στην περιοχή της Φιλαδέλφειας, «το ίχνος επαφής καταρρέει», λέει ο Ρούμπιν. Στα μέσα Νοεμβρίου, με την αύξηση των ποσοστών μετάδοσης, συνέστησε στα σχολεία της περιοχής να εξετάσουν το ενδεχόμενο κλεισίματος, ειδικά για μεγαλύτερα παιδιά, έως τον Ιανουάριο του 2021.

Αν και οι αριθμοί μπορούν να προσφέρουν μια βάση, πολλοί λένε ότι οι αποφάσεις σχετικά με το άνοιγμα και το κλείσιμο σχολείων είναι τόσο ηθικές και πολιτικές όσο και επιστημονικές. «Δεν νομίζω ότι η σωστή ερώτηση είναι, σε ποιο σημείο κλείνουμε τα σχολεία», λέει ο Greer, του Πανεπιστημίου του Guelph. «Αντ ‘αυτού, τι πρέπει να κάνουμε για να διατηρήσουμε τα σχολεία ανοιχτά;»

Στο παράδειγμα που έθεσε η Ιρλανδία και η Ολλανδία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Γερμανία έχουν κρατήσει τους μαθητές στις αίθουσες διδασκαλίας ενώ κλείνουν άλλα μέρη της δημόσιας ζωής. Ωστόσο, οι πόλεις των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της Βοστώνης και του Σαν Φρανσίσκο, έχουν καθυστερήσει ή έκλεισαν τα δημόσια σχολεία, χωρίς σημαντικές αναστολές στις επιχειρήσεις. «Πολλές σχολικές περιοχές δεν λαμβάνουν την υποστήριξη που χρειάζονται», συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης για μέτρα ασφαλείας, λέει η Meagan Fitzpatrick, μοντελοποιητής μολυσματικών ασθενειών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Maryland.

Τελικά, συμπληρώνει, μόνο οι ερευνητές μπορούν να προσφέρουν πολλά. Μέχρι τα υποκατάστατα της πανδημίας, πιθανότατα με τη βοήθεια ενός εμβολίου, αξιωματούχοι, γονείς και δάσκαλοι αντιμετωπίζουν ερωτήσεις που δεν εμπίπτουν στην επιστήμη: «Τι εννοείς με τον όρο ασφαλής; Και ποια επίπεδα κινδύνου είστε διατεθειμένοι να αποδεχτείτε για το άνοιγμα του σχολείου σας; ”

Πηγή: sciencemag.org

Μετάφραση: antapocrisis