Άρθρα

Να μην χαρίσουμε στην ακροδεξιά την ιδέα της ελευθερίας

Όποιος θυμάται την τελική περίοδο της προεδρίας Τραμπ και ιδιαίτερα την προεκλογική καμπάνια που οδήγησε στην ήττα του, θα παρατήρησε με πόση επιμονή ο ίδιος και το περιβάλλον των υποστηρικτών του δήλωναν ότι αποτελούν τους θεματοφύλακες της ατομικής ελευθερίας.

Freedom, η ελευθερία είναι ένα mantra για την αμερικάνικη ιστορία και κατά τη διάρκεια της μακράς σύγκρουσής της με τον κομμουνισμό, η λέξη ελευθερία χρησιμοποιήθηκε για να ταυτοποιήσει όλα αυτά που δεν ήταν κομμουνισμός. Πρώτα και κύρια, ελευθερία της αγοράς, το αντίθετο του κομμουνιστικού διευθυντισμού. Η έννοια της ελευθερίας ως υπέρτατη αξία και βασική αρχή της πολιτισμένης ύπαρξης και της ίδιας της γαλλικής επανάστασης, μεταμορφώθηκε -ήδη- κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα σε μια έννοια περί ελευθερίας ως συστατικού στοιχείου μιας συγκεκριμένης οικονομικής τάξης πραγμάτων και ενός συγκεκριμένου θεσμικού καθεστώτος. Έτσι μετατράπηκε από μια αξία που έδινε μια ταυτότητα σε μια τάξη, την αστική τάξη, σε μια αξία που έδωσε μια ταυτότητα στο κεφάλαιο, ενώ την ίδια ώρα οι κατώτερες τάξεις ύψωναν το λάβαρο που έγραφε “αλληλεγγύη”.

Αυτό που συμβαίνει όμως σήμερα είναι εντελώς διαφορετικό γιατί η ιδέα της ελευθερίας που προωθείται από την ακροδεξιά -και νομίζουμε ότι μπορούμε να εντάξουμε τον Τραμπ στο χώρο της ακροδεξιάς- πρέπει να μπορέσει να μετατατραπεί σ’ ένα αναγνωρίσιμο σύμβολο από εκείνο το “πλήθος” χωρίς ταξικά συμφραζόμενα, το οποίο και αποτελεί το προϊόν της αποσάθρωσης της μεσαίας τάξης [middle class] και τον κατακερματισμό της εργατικής τάξης [working class].

Επομένως, αυτή δεν πρέπει να αντιπροσωπεύει άμεσα ένα συνώνυμο μιας συγκεκριμένης κοινωνικής, οικονομικής και θεσμικής κατάστασης πραγμάτων, αλλά τη βιολογική ουσία μιας ανθρωπότητας που αναζητεί την καθαρόαιμη ευημερία. Έτσι, η ελευθερία μετατρέπεται απλά σε δικαίωμα του μεμονωμένου ατόμου να κάνει ότι θέλει, όχι μόνο έξω από κάθε θεσμικό κανόνα, αρχή και τάξη πραγμάτων, αλλά και έξω από κάθε έγνοια για την ύπαρξη του άλλου. Ελευθερία σημαίνει ότι το άτομο έχει το δικαίωμα να κάνει ότι θέλει, χωρίς ν’ ανησυχεί αν η πράξη του θα ωφελήσει ή θα βλάψει τους άλλους. Άλλωστε, ο άλλος υπάρχει μονάχα ως φορέας αυτού του ίδιου δικαιώματος. Η ιδέα της ελευθερίας που υπονοείται στην αντιεμβολιαστική [no vax] στάση και προπαγάνδα είναι αυτού του είδους. Γι’ αυτό θεωρούμε ότι το αντιεμβολιαστικό κίνημα ως τέτοιο είναι -και δεν θα μπορούσε να μην είναι- μια έκφραση της ακροδεξιάς.

(Να μην συγχέουμε το αντιεμβολιαστικό κίνημα με τις διαμαρτυρίες ενάντια στην πράσινη κάρτα εισόδου [green pass]. Πρόκειται για δυο διαφορετικά πράγματα που θα εξετάσουμε ξεχωριστά. Η ανάμιξη τους παρέδωσε την ηγεσία [leadership] των διαδηλώσεων στις πλατείες στην ακροδεξιά. Αυτό φανερώνει την έκταση της σύγχυσης που επικρατεί στα μυαλά πάρα πολλών συντρόφων, παρά πολλών εργατών και καλών ανθρώπων…)

Θεωρούμε ότι το αντιεμβολιαστικό κίνημα έχει συγχυσμένες ιδέες γύρω από τα εμβόλια και τη διαχείριση τους (ούτε εμείς αλλά ούτε και ο ίδιος Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τις έχει ξακάθαρες). Στο εσωτερικό του υπάρχουν άτομα διαφορετικών και αντιτιθέμενων πολιτικών απόψεων, αλλά όλοι τους αποδέχονται, πάνω κάτω συνειδητά, ότι η ορθή ιδέα περί της ελευθερίας είναι αυτή: ο καθένας έχει δικαίωμα να κάνει ότι θέλει και κανένας, ακόμα και αυτός ο μηχανισμός που ονομάζεται Κράτος, δεν έχει το δικαίωμα να τον εμποδίσει.

Επομένως, το αντιεμβολιαστικό κίνημα είναι ουσιαστικά αντικρατικό κίνημα. Η έφοδος στο Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον τον Γενάρη του 2021 αποτελεί την πληρέστερη και πλέον εύγλωττη αναπαράσταση του. Έτσι, γίνεται κατανοητός ο λόγος για τον οποίο πολλές αναρχικές τάσεις ωθήθηκαν σε μια όσμωση με το αντιεμβολιαστικό κίνημα.

Η άρνηση του Κράτους σημαίνει την άρνηση της δημόσιας υπηρεσίας, επομένως της εγγενούς παραδοχής πως η διαχείριση της υγείας, του νερού, του σχολείου, των μετακινήσεων, της ασφάλισης κλπ, πρέπει και μπορούν να είναι δημόσια. Τα πάντα πρέπει να παραχωρηθούν στους ιδιώτες. Το αντιεμβολιαστικό κίνημα είναι μια από τις πάμπολλες συνιστώσες του νεοφιλελεύθερου μοντέλου.

Καλά θα κάνουμε να απελευθερωθούμε από τα στερεότυπα που πάντοτε χρησιμοποιήσαμε για τον ορισμό της ακροδεξίας, ιδιαίτερα από τα στερεότυπα του ναζισμού ή του φασισμού. Σήμερα πρέπει να μιλάμε πλέον για ένα “νεοναζισμό χωρίς Χίτλερ”, αφού ο εθνικοσοσιαλισμός της δεκαετίας του 1930, όπως τον γνωρίσαμε πριν και μετά τις θηριωδίες του, δεν ήταν διόλου μια ατομικιστική ιδεολογία. Αντίθετα, βασιζόταν στην ιδέα της Volksgemeinschaft, της κοινότητας του λαού, και συγκεκριμένα του “γερμανικού”.

Σήμερα, ο Τραμπικός ατομικισμός έχει μια παγκόσμια διάσταση, θέλει να στέκεται στο ύψος του Ίντερνετ και από τη στιγμή που το ψηφιακό σύμπαν του διαδικτύου είναι ένα σύμπαν χωρίς θεσμικούς περιορισμούς, χωρίς μια θεσμική αρχή και χωρίς μια κανονιστική εξουσία, προσφέρεται θαυμάσια ως ο χώρος μέσα στον οποίο το φαντασιακό του ατόμου του σύγχρονου “πλήθους” αντικατοπτρίζει τις υλικές συμπεριφορές του. Μέσα στο ψηφιακό σύμπαν του διαδικτύου το άτομο πιστεύει ότι μπορεί να κάνει ότι θέλει, καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να του επιβάλει κανόνες, καμία εξουσία δεν μπορεί να το πειθαρχήσει. Εκείνο είναι (αισθάνεται πως είναι) εντελώς ελεύθερο.

Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη το γεγονός ότι ο καπιταλισμός των πολυεθνικών, το στάδιο που θεωρούσαμε ως το απώτατο μέσα στην εξέλιξη του, έχει πλέον παλιώσει. Η τάξη που επιβάλουν οι νέοι Λεβιάθαν, οι Google, Facebook, Amazon και λίγοι ακόμα αντίστοιχοι τους, αποτελεί ένα καπιταλιστικό στάδιο με αρκετά διαφορετικά χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι ακριβώς ο “εκδημοκρατισμός” της πρόσβασης στην επικοινωνία, η δυνατότητα που παραχωρείται στο άτομο ώστε να επικοινωνεί με τον κόσμο και θεωρητικά να επιχειρεί στην αγορά. Το καπιταλιστικό μοντέλο των πολυεθνικών παραχωρούσε στην εταιρεία την αποκλειστικότητα της πρόσβασης στην αγορά. Την αποκλειστικότητα για τη δυνατότητα υλικής, οικονομικής επιβίωσης του ατόμου, αφού η εταιρεία ήταν η μόνη που παρήγαγε εξαρτημένη εργασία σε αντάλλαγμα του μισθού. Σήμερα, η τάση προς τον ατομικισμό, -με τη μορφή της ψυχολογίας του free lance που αποτελεί τη φιγούρα σύμβολο της εποχής μας και πρέπει να μελετηθεί προσεχτικά- ισχυροποιείται από την πεποίθηση ότι η πρόσβαση στο διαδίκτυο μπορεί να μετατραπεί σε πρόσβαση στην αγορά και επομένως στην επιβίωση, χωρίς τη μεσολάβηση κάποιου θεσμού, χωρίς τη μεσολάβηση της εξαρτημένης εργασίας και του μισθού.

Η καθοδήγηση της συμπεριφοράς από την πεποίθηση ότι ο καθένας έχει δικαίωμα να κάνει αυτό που θέλει είναι ο πιο ριζικός τρόπος για ν’ απαρνηθείς όλες τις αξίες επάνω στις οποίες οικοδομήθηκε το εργατικό κίνημα, ο σοσιαλισμός, με λίγα λόγια “η αριστερά”. Σημαίνει ν’ απαρνηθείς την αξία της αλληλοβοήθειας, της αλληλεγγύης, της κοινότητας, αξίες πάνω στις οποίες υφάνθηκαν ο κοινωνικός ιστός και η σύγκρουση.

* * *

Τούτων λεχθέντων, μπορούμε να καταπιαστούμε με τα ζητήματα που αφορούν τη δημόσια υγεία, ζητήματα που το αντιεμβολιαστικό κίνημα επιλύει μέσα από την απλούστευση τους: ο καθένας ας κάνει ότι νομίζει, η δημόσια υγεία δεν είναι δικό μου πρόβλημα, εγώ πρέπει να φροντίσω μόνο για τη δική μου υγεία, δεν υπάρχει μια επιστήμη της υγείας, άλλωστε δεν υπάρχει καν η επιστήμη, επομένως δεν μπορεί να υφισταται μια κανονιστική εξουσία βασισμένη σε κάποια υποτιθέμενη μεγαλύτερη γνώση από εκείνη που διαθέτει το ίδιο το άτομο και που ενυπάρχει συνολικά στην επιβεβαίωση της δικής του ατομικής ελευθερίας. Η ιδέα περί της καθαυτής ατομικής ελευθερίας ως γνώσης, και μάλιστα ανώτερης συγκριτικά μ’ εκείνη των θεωρούμενων “τεχνικών” -οι οποίοι εντοπίζονται πάντοτε είτε ως λειτουργοί μιας κρατικής εξουσίας είτε ως λειτουργοί των φαρμακευτικών πολυεθνικών- ισοδυναμεί με την άρνηση των αξιών της τεχνογνωσίας, της επιμόρφωσης, της έρευνας.

Ο εξτρεμισμός της σύγχρονης δεξιάς χαρακτηρίζεται από μια ηλιθιότητα και μια άγνοια που δεν συναντιούνται ούτε στις ωμότερες εκδηλώσεις του χιτλερικού ναζισμού, αφού τότε ο εθνικοσοσιαλισμός ως απόλυτη εξουσία εγγυόταν την επιβίωση της άριας φυλής, επομένως στόχευε στην πλήρη απασχόληση του γερμανικού λαού (αφού πρώτα θα είχε βγάλει από τη μέση τους πολιτικούς αντιπάλους του, τους ανάπηρους, τους ανίατους ασθενείς και τους ψυχικά άρρωστους, τις τρεις κατηγορίες του lebensunwertige Leben). Σήμερα, ο φανατικός υπερασπιστής των ατομικών ελευθεριών του, μην αναγνωρίζοντας το Κράτος ως ρυθμιστή, δεν αναγνωρίζει ούτε το κοινωνικό κράτος [welfare stateκαι επαφίεται εξ’ ολοκλήρου και ασυνείδητα στην αγορά, η οποία δεν παραλείπει να τον στύψει καταδικάζοντας τόν σε μια επισφαλή ύπαρξη φτωχού εργαζόμενου [working poor].

Το αντιεμβολιαστικό κίνημα δεν έχει ιδέα γύρω από την υγεία ή τη δημόσια υγιεινή. Αυτό συμβαίνει γιατί η διάσταση του συλλογικού τού είναι εντελώς ανοίκεια, όπως ανοίκεια τού είναι και η έννοια της δημόσιας υπηρεσίας. Επομένως, δεν γίνεται αντιληπτός ο λόγος για τον οποίο εκείνοι που ανακαλούν εντελώς διαφορετικές αξίες, αξίες γενικά “αριστερές’, πρέπει να συμπαραταχθούν και να ακολουθήσουν αυτό τη συμμορία ανεύθυνων και επικίνδυνων ατόμων.

Αυτή η υπαγμένη συμπεριφορά είναι ακόμα περισσότερο απαράδεκτη και -εν μέρει- ακατανόητη, αφού στη δική μας παράδοση εμπειριών, αγώνων, σκεπτικών και ερευνών, τόσο το πρόβλημα της δημόσιας υγείας όσο και το πρόβλημα των επιδημιών, τέθηκαν επί μακρόν και ξεψαχνίστηκαν. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 κι έπειτα είχε αναπτυχθεί εκείνο το “κίνημα αγώνα για την υγεία”, το οποίο βρήκε τα πρώτα ερεθίσματα του μέσα από το περιοδικό Sapere [Γνώση] που διευθυνόταν από τον Giulio Maccacaro. Εκείνο το κίνημα έδωσε πολιτικές και νομικές μάχες που οδήγησαν στη θέσπιση αποζημίωσης για τους κινδύνους που διατρέχουν οι εργαζόμενοι που εκτίθενται σε συγκεκριμένες τοξικές ουσίες (αμίαντοτετρααιθύλιο μολύβδου, χλώριο βινυλίου, βεταναφθυλαμίνη κλπ), το δικαίωμα στην αποζημίωση και τη δίωξη των υπεύθυνων για τις βλάβες και το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων. Ήταν ένα κίνημα που στόχευε στη συγκρότηση υγειονομικών λειτουργών στα εδάφη, για να πολεμηθεί η θρασύτητα των φαρμακευτικών εταιριών και βιομηχανιών που αρνούνται τις ξεκάθαρες ζημιές που προκαλούν οι δραστηριότητες τους και χρηματοδοτούν αφειδώς κατευθυνόμενες έρευνες για να αποδείξουν την ανυπαρξία κινδύνου. Ένα κίνημα που είχε γεννηθεί για να παλέψει ενάντια σε ένα μοντέλο δημόσιας υγείας, βασισμένο αποκλειστικά σε μεγάλα υπερεξιδεικευμένα νοσοκομειακά συγκροτήματα και ιδιωτικές κλινικές, στην υπηρεσία εκείνων που μπορούν να πληρώσουν τις πολυδάπανες θεραπείες.

Αυτός είναι ο πλούτος των εμπειριών και των γνώσεων που μας άφησε για κληρονομιά το κίνημα των κοινωνικών αγώνων της δεκαετίας του 1970. Ένας πλούτος που ανανεώνεται από γενιά σε γενιά. Εμείς δεν έχουμε ανάγκη να καταφύγουμε σε συγχυσμένες θεωρίες συνωμοσίας για να καταγγείλουμε τα πάμπολλα εγκλήματα που διαπράττουν οι φαρμακευτικές εταιρίες. Μας αρκεί η καταφυγή στη μαρξική έννοια του κέρδους.

ΥΓ: Μετά τη φασιστική έφοδο στην έδρα της Γενικής Ιταλικής Συνομοσπονδίας Εργασίας [CGILστη Ρώμη, από διάφορες πλευρές τέθηκε το αίτημα για να βγει εκτός νόμου η Forza Nuova. Είμαστε αντίθετοι. Γιατί; Εδώ και αρκετά χρόνια, το πρόβλημα της αναγέννησης της φασιστικής πίστης στην Ιταλία είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Η αριστερά, οι εφημερίδες, μεγάλο μέρος των διανοούμενων, το δικαστικό σώμα, όχι μόνο αγνόησαν αυτό το πρόβλημα αλλά υπoστήριξαν τη χειρότερη επάνοδο της ακροδεξιάς, όπως στην περίπτωση των βαράθρων [foibe] [1]Βγάζοντας εκτός νόμου τη Forza Nuova νομίζουν ότι θα λύσουν το πρόβλημα ενώ θα συνεχίσουν να το αγνοούν, να παριστάνουν ότι δεν υπάρχει. Όχι. Η Forza Nuova και οι χειρότερες νεοναζιστικές γκρούπες πρέπει να μπορούν να δρουν ελεύθερα, αρκεί η αστυνομία να τις αντιμετωπίζει όπως αντιμετωπίζει και τους απεργούς εργάτες. Τα υπόλοιπα είναι δική μας δουλειά, δική μας ευθύνη να δημιουργήσουμε εκείνες τις συνθήκες όπου θα απομονωθούν και θα ηττηθούν.


[*Βιογραφικό σημείωμα του Σέρτζιο Μπολόνια (από την ελληνική έκδοση της μελέτης του “Ναζισμός και Εργατική Τάξη. Κρίση, Κράτος Πρόνοιας και Αντιφασιστική Βία στη Γερμανία του Μεσοπολέμου” [εκδόσεις antifa scripta. Β’ έκδοση. Αθήνα, 2012].

Ζει στην Ιταλία και είναι γνωστός για την ενεργό συμμετοχή του από τη δεκαετία του 1960 στο ρεύμα των εργατιστών και μετέπειτα, κατά τη δεκαετία του 1970, στην εργατική αυτονομία. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της οργάνωσης “Εργατική Εξουσία” [Potere Operaio] και μαζί με τον Αντόνιο Νέγκρι και τον Φράνκο Πιπέρνο συγκρότησαν την πρώτη γενική γραμματεία της οργάνωσης το 1969. Από την οργάνωση αποχώρησε το 1970. Την περίοδο 1960 και 1970 συμμετείχε σε αρκετά περιοδικά (Quaderni Rossi, Cronache Operaia, Quaderni Piacentini, Linea di Massa) όπου συνεισέφερε με γόνιμες αναλύσεις σχετικά με την καπιταλιστική ανάπτυξη, τις νέες εργατικές φιγούρες, τη μορφή του κράτους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τους κύκλους αγώνων στην Ιταλία και το νόημα της εργατικής αυτονομίας. Μια τέτοια ανάλυση, και ίσως η πιο γνωστή στα μέρη μας, είναι η “Φυλή των Τυφλοπόντικων”, που δημοσιεύτηκε την άνοιξη του 1977 στην ιστορική επιθεώρηση Primo Maggio, την οποία ίδρυσε ο ίδιος το 1973. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο του Τρέντο και ως καθηγητής Ιστορίας του Εργατικού Κινήματος στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα. Πρόσφατα ασχολείται με τις αλλαγές που σημειώνονται με την ανάπτυξη του τριτογενούς τομέα, τις νέες φιγούρες των διανοητικών εργατών, τους επισφαλείς εργάτες και τα προβλήματα της συλλογικής τους οργάνωσης. Αρθρογραφεί επίσης στην εφημερίδα “Manifesto” .

[1Ως “σφαγές των βαράθρων [foibe]” έχουν καταγραφεί ιστορικά οι πολύνεκρες επιχειρήσεις αντιποίνων που εξάπελυσαν στην τελική φάση και αμέσως μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου οι Γιουγκοσλάβοι παρτιζάνοι κατά των ιταλικών στρατευμάτων (αλλά και αμάχων) στις περιοχές της Βενετίας – Τζούλια, του Κουαρνάρο και της Δαλματίας.

Πηγή: www.officinaprimomaggio.eu

Αναδημοσίευση από Προλεταριακή Πρωτοβουλία

Γιατί η κυβέρνηση δεν προωθεί αποφασιστικά τον εμβολιασμό;

Η είδηση του πρώτου νεκρού νεκρού από κορονοϊο, που ήταν πλήρως εμβολιασμένος, τροφοδότησε εκ νέου τη δυσπιστία γύρω από την ανάγκη μαζικού εμβολιασμού. Ακόμα κι αν οι ανεμβολίαστοι νεκροί για τους τελευταίους 2-3 μήνες, όπου είχε εμβολιαστεί σχεδόν ο μισός ενήλικος πληθυσμός, ξεπερνούσαν τους 500. Τα ΜΜΕ, φιλοκυβερνητικά και μη, δεν έπαιξαν την είδηση με τίτλο «500 φορές περισσότεροι οι ανεμβολίαστοι νεκροί», αλλά με τίτλο «πέθανε πλήρως εμβολιασμένος χωρίς υποκείμενα νοσήματα». Έτσι, για να πάρουν το κλικ.

Την ίδια στιγμή, ενώ η πίεση στο σύστημα υγείας, από το 4ο κύμα, είναι μικρότερη, λόγω του εμβολιασμού, για Αύγουστο μήνα, είναι ισχυρή. Επιπλέον δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί με δεδομένο ότι δεν υπάρχουν περιοριστικά μέτρα. Ήδη πλησιάζουμε τους 300 διασωληνωμένους, αριθμός αδιανόητος για Δεκαπενταύγουστο, ενώ σε ορισμένες περιοχές όπως στην Κρήτη, τα νοσοκομεία είναι στα όρια τους, στην συντριπτική πλειοψηφία τους λόγω ελλιπούς εμβολιασμού του πληθυσμού. Όσο και να το ξορκίζουμε, ένα τρίτο κύμα περιοριστικών μέτρων για το φθινόπωρο μπαίνει ξανά στην ατζέντα, όσο γεμίζουν τα νοσοκομεία.

Να προλάβουμε μια ένσταση σχετικά με το παραπάνω «τρομοκρατικό» σενάριο.  Αν η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε επιλέξει να ενισχύσει το ΕΣΥ, αν είχε επιλέξει να επενδύσει στην πρωτοβάθμια υγεία, αν είχε αναλάβει ο ΕΟΔΔΥ την ιχνηλάτηση και τα μαζικά δωρεάν τεστ, αν γίνονταν έλεγχοι στους χώρους εργασίας και είχε ενισχυθεί ο στόλος των ΜΜΜ, αν με λίγα λόγια υπήρχε μια διαφορετική διαχείριση της πανδημίας και όχι το δόγμα της ατομικής ευθύνης, η πίεση στα νοσοκομεία δε θα ήταν το ίδιο μεγάλη.

Σωστά.

Όμως τα παραπάνω δεν αλλάζουν ότι ο πλέον ασφαλής τρόπος δημιουργίας αντισωμάτων του πληθυσμού, σε ένα τέτοιο ιό, είναι ο μαζικός εμβολιασμός. Το εμβόλιο δεν είναι το μοναδικό, αλλά είναι ένα από τα πλέον ισχυρά όπλα για το ξεπέρασμα της πανδημίας. Το ότι η κυβέρνηση έχει επιλέξει να είναι σχεδόν το μοναδικό, δεν σημαίνει ότι πρέπει να πεταχτεί και να μη στηριχθεί. Ένα τέτοιο «πείσμα» θα στοιχίσει χιλιάδες ζωές και πιθανά νέα λουκέτα και λοκντάουν. Και δε θα είναι πολιτική δράση – πέρα από την ενίσχυση του ακροδεξιού μπλοκ – αλλά απλά ένα πείσμα.

Ακόμα και με βάση το δόγμα της κυβέρνησης όμως, σύμφωνα με το οποίο το εμβόλιο είναι το μοναδικό όπλο, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν κάνει αυτά που οφείλει μια κυβέρνηση απέναντι στην παραπληροφόρηση των αντιεμβολιαστών. Ενώ τα δίκτυα της παραπληροφόρησης οργιάζουν για την μη αποτελεσματικότητα των εμβολίων απέναντι στην covid 19, τους υποτιθέμενους χιλιάδες θανάτους  από τον εμβολιασμό, τις συνωμοσιολογικές απόψεις ότι ο εμβολιασμός είναι ένα κόλπο των πολυεθνικών του φαρμάκου.

Δεν κάνει αυτά που οφείλει από επιλογή, όχι από προχειρότητα ή από αβλεψία.

Ενώ μπορεί να μιλήσει, με νούμερα και στοιχεία, για την προστασία που παρέχει ο μαζικός εμβολιασμός, δεν το κάνει. Δεν προωθεί τηλεοπτικές καμπάνιες με αυτά τα νούμερα. Δεν οργανώνει το δίκτυο ενημέρωσης μέσω τοπικής αυτοδιοίκησης. Δε χρησιμοποιεί αθλητές, καλλιτέχνες και ανθρώπους επιρροής και κύρους για να προωθήσει τον εμβολιασμό. Δεν απευθύνεται με ειδικές καμπάνιες στις μεγαλύτερες ηλικίες, όπου σχεδόν το 1/3 των άνω των 80 ετών και το 1/4 των ατόμων από 60 έως 80 ετών παραμένουν ανεμβολίαστοι. Δε χρησιμοποιεί το ακριβοπληρωμένα ΜΜΕ για να κάνουν μια στοχευμένη καμπάνια με στοιχεία και νούμερα, που να απαντάνε στην παραπληροφόρηση. Δεν κάνει καν μια πρόχειρη καμπάνια που θα έκανε μια μικρομεσαία επιχείρηση για να προωθήσει ένα στόχο.

Το ερώτημα είναι γιατί;

  • Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο καθηγητής ιατρικής του ΕΚΠΑ και πνευμονολόγος,Στυλιανός Λουκίδης στις 26/07, από τους νοσηλευόμενους στα νοσοκομεία εμβολιασμένοι είναι το 5% με 7% στις απλές κλίνες Covid και στις ΜΕΘ είναι λιγότεροι από 2%. Κι αυτά όταν είναι εμβολιασμένοι 6/10 ενήλικες. Τα ίδια στοιχεία επιβεβαίωσε και 15 μέρες μετά ο συντονιστής των ΜΕΘ Κρήτης, τη στιγμή που τα νοσοκομεία γέμιζαν, μέσα στο Αύγουστο. Από τους δεκάδες ασθενείς στις ΜΕΘ, δύο μόνο ήταν εμβολιασμένοι. Το εμβόλιο είναι συντριπτικά αποτελεσματικό απέναντι στη νόσηση και ειδικά στη βαριά νόσηση.
  • Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Κρήτης, το τελευταίο διάστημα έχουν αποφευχθεί 400 θάνατοι από covid λόγω του εμβολιασμού.
  • Αναλυτικά δεδομένα έδωσαν στην δημοσιότητα τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) στις ΗΠΑ. Τα στοιχεία αφορούν το διάστημα έως και τις 19 Ιουλίου 2021. Μέχρι εκείνη την ημέρα, οι πλήρως εμβολιασμένοι Αμερικανοί ήταν πάνω από 161 εκατομμύρια. Οι θάνατοι από covid εμβολιασμένων, σε διάστημα όλων αυτών των μηνών, ήταν κάτω από 1000. Όσοι είναι οι νεκροί ανεμβολίαστοι μέσα σε 5 μέρες. Την ίδια στιγμή οι θάνατοι από παρενέργειες από το εμβόλιο μετριούνται στα δάχτυλα των δύο χεριών. Το εμβόλιο στις ΗΠΑ έχει σώσει χιλιάδες ζωές και θα σώσει δεκάδες χιλιάδες ζωές.
  • Στις 30/07 το Υπουργείο Υγείας της Γαλλίας ανακοίνωσε τα αντίστοιχα στατιστικά στοιχεία. Το 7% των διασωληνωμένων λόγω covid είναι εμβολιασμένοι, όταν το ποσοστό των εμβολιασμένων στο γενικό πληθυσμό είναι 35%. Αν λάβουμε υπόψη ότι το ποσοστό αυτό αυξάνεται στον ενήλικο πληθυσμό (ο κίνδυνος βαριάς νόσησης μειώνεται στις μικρές ηλικίες που κατά κανόνα δεν εμβολιάζονται) και από τα εκατομμύρια των εμβολιασμένων τα στοιχεία είναι συντριπτικά ότι σώζονται χιλιάδες ζωές.
  • Για τις λεγόμενες παρενέργειες από τα εμβόλια η κυβέρνηση αφήνει ανενόχλητα βίντεο που ισχυρίζονται ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει ανακοινώσει 15.000 νεκρούς στην Ε.Ε. από το εμβόλιο. Βεβαίως τέτοια ανακοίνωση ή έκθεση δεν υπάρχει και το βίντεο είναι κατασκευασμένο. Αντίθετα ο ΕΜΑ συστήνει το μαζικό εμβολιασμό και η θέση του είναι ότι οι παρενέργειες είναι απειροελάχιστες. Κι όμως αυτό το βίντεο έχει εκατοντάδες χιλιάδες επισκέψεις και κυκλοφορεί ανενόχλητο.
  • Όσον αφορά τα στοιχεία από το Ισραήλ, που με την κατάλληλη κοπτοραπτική κάνουν σημαία οι αντιεμβολιαστές. Από τον Απρίλη ήταν γνωστό ότι τα εμβόλια δίνουν ανοσία για τουλάχιστον 3 μήνες, αλλά δε ξέραμε για πόσο. Στο Ισραήλ η συντριπτική πλειοψηφία είχε εμβολιαστεί τους μήνες Γενάρη-Φλεβάρη, δηλαδή πριν 7-8 μήνες. Για 5 μήνες, από το Μάρτιο έως και πριν λίγες μέρες, το Ισραήλ κατέγραφε μονοψήφιο ή και μηδενικό αριθμό θανάτων. Σε οποιοδήποτε άλλο 5μηνο, προ του εμβολιασμού, οι νεκροί από Κορονοϊό ήταν πολλαπλάσιοι. Και εδώ εκατοντάδες ζωές σώθηκαν από τον εμβολιασμό. Τα στοιχεία των τελευταίων 2-3 βδομάδων με στοιχεία του Υπουργείου Υγείας δείχνουν ότι σε έναν ενήλικο πληθυσμό – και ειδικά από την ηλικία των 40, 50 και άνω- που έχουν εμβολιαστεί σχεδόν όλοι, 6/10 νοσηλείες αφορούν εμβολιασμένους. Άρα η προστασία του εμβολίου μειώνεται μετά από 6-7 μήνες, αλλά αυτό το γνωρίζαμε από την αρχή, όπως το γνωρίζουμε και για πολλά άλλα εμβόλια που είναι ετήσια (όπως αυτό της γρίπης). Ακόμα και οι πιο σκεπτικιστικές φωνές που μιλούν για προετοιμασία μπροστά σε μεταλλάξεις που δεν θα αρκεί μόνο το εμβόλιο, σημειώνουν ότι το εμβόλιο είναι και θα είναι η πρώτη γραμμή άμυνας.

Τα στοιχεία είναι συντριπτικά. Με το μαζικό εμβολιασμό σώζονται ήδη εκατοντάδες χιλιάδες ζωές διεθνώς, εκατοντάδες ζωές για τη χώρα μας. Μόνο από covid, για να μην αναφερθούμε στο έμφραγμα των νοσοκομείων, όταν τα κρούσματα ανεβαίνουν και στις συνακόλουθες συνέπειες σε λοιπούς ασθενείς. Για το 2020 τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι οι νεκροί από Κορωνοϊό ήταν 5000, αλλά η συνολική αύξηση σε θνησιμότητα είναι διπλάσια, πιθανότατα λόγω άλλων ασθενών και ευάλωτων ομάδων που δεν είχαν πρόσβαση στο μπλοκαρισμένο από τον COVID σύστημα υγείας. Την ίδια στιγμή οι σοβαρές παρενέργειες μετρούνται στα δάχτυλα των χεριών.

Το εμβόλιο δεν είναι το μοναδικό όπλο, αλλά είναι ένα βασικό όπλο για να σωθούν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπινες ζωές.

Η κυβέρνηση αντί να προσανατολίσει όλους τους πόρους του κρατικού μηχανισμού στην εκλαΐκευση μιας τέτοιας καμπάνιας επέλεξε να πολώσει και να διχάσει τον πληθυσμό, να πατήσει πάνω στους φόβους, να αφήσει ανενόχλητη την παραπληροφόρηση των αντιεμβολιαστών, να εξατομικεύσει την υπόθεση του εμβολιασμού με μέτρα αποκλεισμού από τη ψυχαγωγία.

Για μικροπολιτικά παιχνίδια επιλέγει να αφήσει απροστάτευτο τον πληθυσμό και να έχουμε το επόμενο διάστημα πάλι εκατοντάδες θανάτους.  Θανάτους για τους οποίους ευθύνεται το κράτος και η κυβέρνηση και όχι ατομικά ο κάθε αντιεμβολιαστής.

  • Πολιτικά και εκλογικά το δίπολο ορθολογιστές-λαϊκιστές τη βολεύει καθώς ναι μεν χάνει κάποιους μακεδονομάχους από την επιρροή της, προσωρινά, αλλά απευθύνεται στον πολύ μεγαλύτερο «μεσαίο χώρο» και παραλύει ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς η λαϊκή έλλειψη εμπιστοσύνης και η δυσπιστία απέναντι στην κυβέρνηση βρίσκει διέξοδο στο «όχι στον εμβολιασμό του Μητσοτάκη». Την δική της κρίση εμπιστοσύνης, λόγω οικονομικής κρίσης από την πανδημία, λόγω κούρασης από τα λοκντάουν, λόγω νεποτισμού, λόγω αποτυχίας στις πρόσφατες φωτιές, την μετακυλύει σε ένα βολικό για αυτήν θέμα. Αντί αυτό το τσαντισμένο κομμάτι του λαού να διεκδικεί υγεία, παιδεία, πολιτική προστασία, εκτονώνεται στο… δε θα κάνω το εμβόλιο του Μητσοτάκη…
  • Ιδεολογικά συνεχίζει και παίζει το παιχνίδι της ατομικής ευθύνης και ότι η αντιμετώπιση της πανδημίας ως ένα ζήτημα δημόσιας υγείας είναι ένα ζήτημα «ατομικής επιλογής» και ατομικών συνεπειών. Σε αυτή τη λογική βέβαια κινούνται και η πλειοψηφία των αντιεμβολιαστών, καθώς έχουν κάνει σημαία την «αυτοδιάθεση του σώματος τους» και την «ελευθερία επιλογής».
  • Οικονομικά και κοινωνικά προωθεί την αντεργατική της ατζέντα καθώς προώθησε τροπολογία σύμφωνα με την οποία κατηγορίες εργαζομένων που δε θα εμβολιαστούν θα έχουν παρακράτηση μισθού, θα βγαίνουν σε αναστολή ή και θα απολύονται. Έτσι και η εργασία από δικαίωμα γίνεται ατομική ευθύνη ή τιμωρία… (Να γίνει σαφές ότι κατά τη γνώμη μας, τουλάχιστον για εργαζόμενους σε χώρους που σχετίζονται με ευπαθείς ομάδες όπως νοσοκομεία και οίκοι ευγηρίας, ο εμβολιασμός θα πρέπει είναι υποχρεωτικός).

Ακόμα και την εισήγηση της δικής της κρατικής επιτροπής Βιοηθικής να ακολουθούσε θα είχε μια διαφορετική κατεύθυνση, από το να έχει τον Άδωνι να ουρλιάζει στα πάνελ ενάντια στον έναν και τον άλλο αντιεμβολιαστή. Η εισήγηση αυτή προτείνει τρία διακριτά βήματα.

  1. Προσαρμοσμένες σε κάθε επαγγελματική ομάδα (ιατροί, νοσηλευτές, εργαστηριακοί, προσωπικό μονάδων φροντίδας)  εκστρατείες στοχευμένης ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για εκούσιο εμβολιασμό, οι οποίες βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία που επικαιροποιούνται συνεχώς, με προϋπόθεση την προηγούμενη κατανόηση των φόβων και των γενικότερων αντιλήψεων.
  2. Μέτρα ενθάρρυνσης/αποθάρρυνσης που θα μπορούσαν να σχεδιαστούν από την Πολιτεία σε συνεργασία με τη διοίκηση των μονάδων Υγείας, όπως διευκόλυνση του ραντεβού για τον εμβολιασμό, ελαστικότητα στο ωράριο εργασίας τις ημέρες του εμβολιασμού, προτεραιότητα στη επιλογή αδειών ή υποχρεωτική χρήση διπλής μάσκας και εξοπλισμού ατομικής προστασίας.
  3. Πρόβλεψη υποχρεωτικότητας ως έσχατη λύση, η οποία πρέπει να έχει συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και να εφαρμοσθεί μόνον εφόσον τα προηγούμενα μέτρα δεν αποφέρουν σημαντική αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού.

Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν κάνει τα 1 και 2 αλλά συστηματικά τα αποφεύγει. Ούτε το 3 αναλαμβάνει την ευθύνη να κάνει. Ατομικοποιεί την υπόθεση του εμβολιασμού – όπως ακριβώς κάνουν και στην πλειοψηφία τους οι αντιεμβολιαστές – και παίζει πολιτικά παιχνίδια εις βάρος της δημόσιας υγείας.

Αυτή η πολιτική πρέπει να καταγγελθεί ως «θανατοπολιτική» και ως αγριανθρωπισμός. Δε γίνεται να έχουμε τους επόμενους μήνες χιλιάδες θανάτους, που θα μπορούσαμε να γλιτώσουμε με το μαζικό εμβολιασμό, τουλάχιστον όσων είναι άνω των 40, για τα μικροπολιτικά παιχνίδια Μητσοτάκη.

Να καταγγελθούν και οι ρατσιστικές πολιτικές των ατομικών αποκλεισμών και κυρώσεων – που γιγαντώνουν αντί να συρρικνώνουν το πολιτικό στρατόπεδο των «ατομικιστών όπως φάνηκε το τελευταίο δίμηνο-αντιεμβολιαστών» – και να ζητηθεί η αποφασιστική προώθηση του εμβολιασμού.

Τέλος, η πολιτική της αριστεράς δεν πρέπει ούτε στιγμή να χαϊδεύει τα αυτιά των αντιεμβολιαστών. Να αναλάβει κι αυτή το μέρος που της αναλογεί υπέρ της καμπάνιας για τον καθολικό εμβολιασμό. Να τοποθετηθούν με σαφήνεια τα συνδικάτα. Πέρα από το να αντιδρούν στα μέτρα απολύσεων και αναστολών, να ζητάνε ειδικές καμπάνιες και ενημερώσεις.

Η αριστερά δεν έχει να κερδίσει τίποτα αν δεν αντιπαλεύει τις βασικές συνωμοσιολογικές θεωρίες, όπως ότι το εμβόλιο είναι ένα κόλπο που επέβαλλαν οι πολυεθνικές του φαρμάκου ή ότι η πανδημία είναι μια αφορμή για να γίνει πράξη ο έλεγχος των λαών ή ότι το εμβόλιο είναι ένα εργαλείο για να περάσει ο Μητσοτάκης την αντεργατική και αντιλαϊκή του ατζέντα. Ο Μητσοτάκης είχε ξεκάθαρο πρόγραμμα από το 2019 και αέρα στα πανιά του από την συνθηκολόγηση του 2015. Δεν είχε ανάγκη κανένα εμβόλιο να διαλύσει τις κοινωνικές αντιστάσεις και να λεηλατήσει τα εναπομείναντα εργατικά δικαιώματα.

Τα εμβόλια είναι μια κατάκτηση της ανθρωπότητας. Τα 17 εμβόλια που κάνουμε (τα περισσότερα υποχρεωτικά) στα παιδιά μας – ορισμένα με 3 και 4 δόσεις – είναι μια τεράστια πρόοδος.

Δεν είναι ένα αμφιλεγόμενο εργαλείο «ελέγχου» της εξουσίας που αφορά τα ατομικά δικαιώματα. Δυστυχώς η διαχείριση της κυβέρνησης τα έχει μετατρέψει σε κάτι τέτοιο.

Με αφορμή τον εμβολιασμό – αντιεμβολιασμό: Ποια είναι η αντίσταση που χρειαζόμαστε σήμερα;

Η εκ του πονηρού ανάδειξη της αντίθεσης εμβολιασμένων – ανεμβολίαστων που επιχειρεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποτελεί την καλύτερη επιχείρηση κάλυψης – απόκρυψης των ευθυνών που έχει η ίδια και το σύστημα το οποίο υπηρετεί. Η συζήτηση μάλιστα για την υποχρεωτικότητα, τις ποινές, τις διακρίσεις, τον τιμωρητικό χαρακτήρα, ρίχνει νερό στο μύλο του αντιεμβολιασμού. Όπως σωστά επισημαίνει ο καθηγητής Η. Κονδύλης «είναι υπαρκτός ο κίνδυνος ο εμβολιαστικός εξαναγκασμός όχι μόνο να μη μειώσει αλλά να αυξήσει τον αντιεμβολιαστικό ανορθολογισμό».

Η αντιεμβολιαστική συμπεριφορά δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, δεν είναι μόνο πρόσφατο, ενώ έχει και μια ευρεία γκάμα αιτιών: Από τη δικαιολογημένη δυσπιστία απέναντι στα μεγαθήρια της φαρμακοβιομηχανίας μέχρι τα ερωτηματικά για την ανάγκη εμβολιαστικής κάλυψης ηλικιών που δεν εμφανίζουν στατιστικά σημαντικά ποσοστά βαριάς νόσησης. Και από ένα πλήθος συνωμοσιολογικών και ανορθολογικών απόψεων, συνήθως θρησκευόμενων και συντηρητικών πεποιθήσεων, μέχρι τη μεταμοντέρνα αποθέωση της ατομικότητας και του ιδιωτικού δικαιώματος γράφοντας στα παλιότερα των υποδημάτων τις κοινωνικές προτεραιότητες και τις συλλογικές ανάγκες.

Ωστόσο από τα επιστημονικά δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας και τα οποία δεν επιδέχονται διπλής ή αμφίσημης ερμηνείας, τα διαθέσιμα εμβόλια έχουν ισχυρή προληπτική ικανότητα απέναντι στη βαριά νόσηση και στο θάνατο από Covid. Αυτό είναι μια πραγματικότητα και δεν αφορά μόνο τις ανακοινώσεις των ίδιων των εταιρειών, αλλά και το σύνολο των επιστημονικών δημοσιεύσεων, τις εκατοντάδες ανεξάρτητες έρευνες σε όλο τον πλανήτη, τα πορίσματα των πιο διαφορετικών οργανισμών υγείας ανά τον κόσμο, καθώς και τα εμπειρικά δεδομένα των εθνικών συστημάτων υγείας.

Το συμπέρασμα στο οποίο συγκλίνουν όλα αυτά, είναι ότι τα εμβόλια σώζουν ζωές.

Τελεία και παύλα.

Μπορεί κάποιος να θέλει να επιβεβαιώσει ότι ο καπιταλισμός είναι μια καλά οργανωμένη συνωμοσία και όχι ένα σύστημα κοινωνικών σχέσεων. Μπορεί κάποιος άλλος να εφαρμόζει στην πράξη το θατσερικό μότο «δεν υπάρχουν κοινωνίες υπάρχουν μόνο άτομα». Ή μπορεί κανείς να επηρεάζεται από τις βαθιά συντηρητικές και θρησκόληπτες δοξασίες για τον αντίχριστο και το χάραγμα του οξαποδώ.

Η πικρή αλήθεια είναι όμως ότι ο καπιταλισμός δεν αισθάνεται καμιά ιδιαίτερη απειλή για την κυριαρχία του, για να έχει ανάγκη το «μπόλιασμα» για να τη βαθύνει και να τη διαιωνίσει. Αντίθετα από τους ισχυρισμούς των όψιμα αντιστασιακών αντιεμβολιαστών, ο καπιταλισμός εμπέδωσε την κυριαρχία του κερδίζοντας την πολύ πιο κρίσιμη αντίθεση κεφαλαίου – εργασίας προς όφελός του.

Από την αντιπαράθεση αυτή που διεξήχθη επί δεκαετίες και για όλο τον προηγούμενο αιώνα, ο βασικός πυρήνας των σημερινών αντιεμβολιαστών, στην καλύτερη περίπτωση απουσίασε. Στη χειρότερη πήρε το μέρος της παλιάς τάξης πραγμάτων. Και μόνον όταν ο κίνδυνος του κομμουνισμού φάνηκε στα τέλη του εικοστού αιώνα να εξαφανίζεται, θυμήθηκε ο ανορθολογικός, συντηρητικός και θρησκόληπτος κόσμος να ενοχοποιήσει το παγκόσμιο κεφάλαιο και να δώσει ώθηση σε προϋπάρχουσες αλλά μέχρι τότε εντελώς μειοψηφικές θεωρίες συνωμοσίας.

Αυτή η ανορθολογική παράκρουση έφτασε μέχρι και να εκλέγει τον πρόεδρο των ΗΠΑ, σε συμμαχία βέβαια με ένα τμήμα του κεφαλαίου και σε σύγκρουση με ένα άλλο. Σήμερα, στο έδαφος μιας καθόλα υπαρκτής και επικίνδυνης πανδημίας βρήκε νέο εύφορο έδαφος.

Η στάση του προοδευτικού ανθρώπου απέναντι στα εμβόλια δεν τίθεται σε αμφισβήτηση, ούτε μπορεί να αμφιταλαντεύεται στο όνομα κάποιας θολής αντικαπιταλιστικής συμπεριφοράς. Η υποστήριξη του μαζικού, καθολικού εμβολιασμού είναι απαραίτητη. Και πρέπει αυτή η υποστήριξη να εξελίσσεται συλλογικά, ενεργητικά, ψύχραιμα, υπομονετικά και ορθολογικά.

Στην εποχή της κυριαρχίας του κεφαλαίου η επιστήμη έγινε δούλα του. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να κηρύξουμε τον πόλεμο σε κάθε επιστημονικό δεδομένο και να γυρίσουμε στην εποχή των σπηλαίων. Σημαίνει πως πρέπει να αμφισβητήσουμε την υπαγωγή της επιστήμης στο κεφάλαιο, να συγκρουστούμε με τη στρατηγική επιλογή του συστήματος να μετατρέψει την δημόσια υγεία σε πεδίο κερδοφορίας, να αντιπαρατεθούμε με την επιλογή των συστημάτων υγείας να δίνουν έμφαση στο νοσοκομειοκεντρικό μοντέλο της θεραπείας και όχι στο πρωτοβάθμιο μοντέλο της πρόληψης και της δημόσιας υγείας, να αμφισβητήσουμε κάθε λέξη από τα πορίσματα των ειδικών που επιχειρούν να ντύσουν με προβιά επιστημοσύνης και αντικειμενικότητας τις πολιτικές επιλογές των κυβερνώντων.

Σε αντίθεση με τις προτροπές Μητσοτάκη, στον εικοστό πρώτο αιώνα είναι που χρειάζεται η αμφισβήτηση της επιστήμης. Γιατί ο σφιχτός εναγκαλισμός της με το κεφάλαιο την έχει αποκαθηλώσει από το πρώην ευυπόληπτο βάθρο της. Όμως αμφισβήτηση δεν σημαίνει ούτε άρνηση της πραγματικότητας, ούτε να καταπίνουμε την κάμηλο της καθολικής εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης των πάντων και να διυλίζουμε τον κώνωπα των εμβολίων.

Με άλλα λόγια χρειάζεται να κριτικάρουμε την αντικειμενικότητα και την ουδετερότητα με την οποία περιβάλλονται πλείστα από τα επιστημονικά πορίσματα, την ώρα που πρέπει να διατηρούμε στο ακέραιο τη δυνατότητά μας να ξεχωρίζουμε την πραγματικότητα από τη μυθολογία.

Η δημόσια υγεία είναι κοινωνικό αγαθό και όχι ατομικό δικαίωμα

Ανακοίνωση της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ.

Η βολική και σκόπιμη ανάδειξη της αντίθεσης ορθολογιστών – σκοταδιστών με αφορμή τον εμβολιασμό, δεν μπορεί να κρύψει τις ευθύνες της κυβέρνησης και του συστήματος που υπηρετεί. Για την αρνητική εξέλιξη της πανδημίας, για τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, για την οριακή κατάσταση του συστήματος υγείας, υπάρχουν ευθύνες με ονοματεπώνυμο. Την ίδια στιγμή, οι προοδευτικοί άνθρωποι, η Αριστερά, και ειδικά το κομμουνιστικό κίνημα, δεν μπορεί να μην αντιπαρατίθεται με τον ατομισμό και την εγωκεντρική ιδεολογία, ειδικά όταν αυτή συμπορεύεται με σκοταδιστικές και συνωμοσιολογικές θεωρίες.

Τα πρόσφατα αντιεμβολιαστικά συλλαλητήρια δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών. Το δικαίωμα στον μη εμβολιασμό δεν αποτελεί γενικώς δημοκρατικό δικαίωμα, όπως δεν αποτελούσε δημοκρατικό δικαίωμα η μη χρήση μάσκας σε κλειστούς χώρους το χειμώνα. Δεν συνιστά προοδευτική τοποθέτηση η άποψη ότι δεν χρειάζονται μέτρα περιορισμού μιας επικίνδυνης πανδημίας, αλλά ότι έπρεπε αυτή να αφεθεί ανενόχλητη να «κάνει τον κύκλο της». Το ότι τα μέτρα περιορισμού έγιναν η αποκλειστική πολιτική της κυβέρνησης και ότι κάποια εξ αυτών δεν είχαν καμία λογική, δεν συνεπάγεται ότι οι πολιτικές περιορισμού του ιού ήταν συλλήβδην αντιδημοκρατική εκτροπή και βιοπολιτικό πείραμα.

Η ιδιωτικοποίηση είναι στρατηγική επιλογή της άρχουσας τάξης. Όχι μόνο επειδή τα κοινωνικά δικαιώματα μετατρέπονται σε μηχανισμό κερδοφορίας για το κεφάλαιο, αλλά και επειδή καταργεί την κοινωνία και τη συλλογικότητα στο όνομα του ατόμου που ιδιωτεύει. Το ιδιωτικό δικαίωμα συγκρούεται με το δημόσιο συμφέρον, η ατομική επιλογή αντιπαρατίθεται με την κοινωνική συνείδηση. Αυτό ισχύει γενικά, ισχύει και στο ζήτημα της δημόσιας υγείας και του εμβολιασμού.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αφού αρνήθηκε να ενισχύσει το σύστημα δημόσιας υγείας, πρόληψης και ελέγχου της πανδημίας, αφού απέτυχε να οργανώσει ένα αποτελεσματικό σχέδιο και σύστημα εμβολιασμού του πληθυσμού, επιδίδεται στην ενοχοποίηση τρίτων και στην αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων. Φορτώνει την ευθύνη για την εξέλιξη της πανδημίας στις ατομικές επιλογές των ανεμβολίαστων. Σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας εκκόλαψε την αμφιβολία και τις αντιεπιστημονικές απόψεις για την αντιμετώπιση του Covid, συχνά με τη βοήθεια της επιτροπής Ειδικών, εμφανίζοντας τις πολιτικές της επιλογές ως αντικειμενικές και επιστημονικές εισηγήσεις.

Αντί να αναλάβει την ευθύνη της να πείσει την κοινωνία, να υλοποιήσει μια εκστρατεία ενημέρωσης και γνώσης, να μιλήσει ψύχραιμα, πειστικά και ενωτικά, οργανώνει διχαστικά διλήμματα εκ του πονηρού.

Αντί να επιμείνει στον εμβολιασμό των ηλικιωμένων, όπου η Ελλάδα καταγράφει τα χειρότερα ποσοστά στην Ευρώπη, επιχειρεί χυδαία να εξαγοράσει την εκλογική συμπεριφορά της νεολαίας τάζοντας 150 ευρώ μαζί με τον εμβολιασμό.

Αντί να χρησιμοποιήσει κάθε πόρο του κρατικού μηχανισμού για να προωθήσει τον εμβολιασμό, συγκρουόμενη αποφασιστικά με τις εστίες του σκοταδισμού (θρησκευτικού και εθνικιστικού), απειλεί με κυρώσεις τους ανεμβολίαστους.

Μετατρέπει ένα κοινωνικό ζήτημα και μια συλλογική πρόκληση σε ανταγωνιστικές ατομικές πρακτικές. Αυτό συνιστά έγκλημα, το ίδιο σοβαρό με την επιχείρηση διάλυσης της δημόσιας υγείας σε όφελος του ιδιωτικού κεφαλαίου.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη εξυπηρετείται από το δίλημμα σκοταδιστές – ορθολογιστές, ακριβώς όπως η αξιωματική αντιπολίτευση βολεύεται από το ψάρεμα που κάνουν στελέχη της στα θολά νερά της συνωμοσιολογίας.

Ο λόγος είναι ότι τέτοια διλήμματα, από τη μια τσουβαλιάζουν συλλήβδην τους ανεμβολίαστους ως αρνητές του ιού και ψεκασμένους, από την άλλη όμως κρύβουν τις πραγματικές αιτίες της χαμηλής εμβολιαστικής κάλυψης: Απουσία συστηματικής ενημέρωσης, αντιφατικά μηνύματα, καθυστερήσεις στην προμήθεια εμβολίων λόγω δεσμεύσεων από τις συμφωνίες της ΕΕ, άρνηση αντιπαράθεσης με την εκκλησία και το σκοταδισμό, εξύμνηση της ατομικής «επιλογής» και «ελευθερίας», πολιτικές σκοπιμότητες που τροφοδοτούν – αντί να μειώνουν – τη δυσπιστία, ειδικά σε κοινωνικά στρώματα χαμηλότερου μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου.

Η εμβολιαστική εκστρατεία και η ανάγκη καθολικού εμβολιασμού υπονομεύεται από την απόπειρα της κυβέρνησης να οξύνει την αντίθεση εμβολιασμένων – ανεμβολίαστων ώστε να απεκδυθεί των δικών της ευθυνών. Το ίδιο υπονομευτική είναι η αντιμετώπιση της υπαρκτής λαϊκής δυσπιστίας απέναντι στα εμβόλια με όρους μικροκομματικούς και συμφεροντολογικούς σε όφελος της κυβέρνησης, και όχι με τρόπο που να εξηγεί, να ερμηνεύει, να πείθει, να αλλάζει το συσχετισμό σε όφελος του εμβολιασμού.

Είναι ωστόσο προφανές ότι η δημόσια υγεία δεν μπορεί να διαμορφώνεται από το άθροισμα των ατομικών επιλογών, αλλά από τη συντεταγμένη βούληση της οργανωμένης κοινωνίας. Εξατομικεύοντας και ιδιωτικοποιώντας τόσο τον εμβολιασμό όσο και το σύστημα υγείας συνολικότερα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποτελεί την μία όψη του νομίσματος της ατομικότητας, της ιδιοτέλειας, της ιδιώτευσης. Η άλλη όψη είναι αυτή του ατομικού δικαιώματος και της αυτοδιάθεσης που αγνοεί τα παραδεκτά επιστημονικά δεδομένα και επιμένει να αναπαράγει σκοταδιστικές, αντιδραστικές, μυθομανείς δοξασίες.

Η μάχη για τον εμβολιασμό είναι σημαντική. Η Αριστερά, το λαϊκό κίνημα και οι προοδευτικοί άνθρωποι θεωρούν τον καθολικό εμβολιασμό απαραίτητο όπλο, τμήμα του αγώνα για τη δημόσια υγεία και ειδικά για την πρόληψη. Είναι μέρος της ουμανιστικής ιδεολογίας που βλέπει την κοινωνία ως σύνολο σχέσεων και όχι ως άθροισμα ατόμων.

Μια κυβέρνηση, μια πολιτική και μια ιδεολογία που εξυμνεί το θατσερικό δόγμα «δεν υπάρχει κοινωνία και κοινωνικές τάξεις, αλλά τα άτομα και οι οικογένειές τους» δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την πανδημία σε όφελος της δημόσιας υγείας. Διαχειρίζεται αναποτελεσματικά τον εμβολιασμό, απεκδύεται των ευθυνών της, εξατομικεύει τις δυσκολίες του εγχειρήματος, ιδιωτικοποιεί τις δημόσιες ευθύνες, εργαλειοποιεί τον εμβολιασμό για τις πολιτικές της σκοπιμότητες.

Και μένει να απειλεί με ποινές και τιμωρητικές πρακτικές όσους δεν έχουν ακόμα εμβολιαστεί, στήνοντάς τους στον τοίχο, ως μοναδικούς υπεύθυνους για τον συνεχιζόμενο υγειονομικό κίνδυνο.

Το γεγονός ότι όλος, περίπου, ο δυτικός κόσμος απέτυχε εξίσου, επιβεβαιώνει ότι το σύστημα που υπηρετεί αυτή η κυβέρνηση δε μπορεί να προστατεύσει τη δημόσια υγεία.

Ένα τέτοιο σύστημα και μια τέτοια κυβέρνηση είναι ακατάλληλη για να αντιμετωπίσει την πανδημία, είναι ανίκανη να προασπίσει τη δημόσια υγεία, είναι επικίνδυνη για το κοινωνικό σύνολο.

“Είναι δικαίωμά μου”

Το δικαίωμα στην ατομική επιλογή ασφάλισης ενάντια στο κοινωνικό δικαίωμα της ασφάλισης

Χθες έγινε γνωστό ότι η κυβέρνηση θα παραπέμψει το νομοσχέδιο για τις αλλαγές στην επικουρική ασφάλιση προς το Σεπτέμβριο και δεν θα το φέρει προς ψήφιση τον Ιούλιο. Τους ακριβείς λόγους της μετάθεσης δεν τους γνωρίζουμε, αλλά το προωθούμενο νομοσχέδιο είναι μια αλλαγή-τομή ενάντια στην κοινωνική ασφάλιση ως κοινωνικό δικαίωμα, καθώς  μετατρέπει την επικουρική ασφάλιση σε ατομικό κουμπαρά που θα φτιάχνει κάθε νέος εργαζόμενος όταν μπαίνει στην αγορά εργασίας. Και αυτή η ρύθμιση έρχεται σε συνέχεια της μεταρρύθμισης του ΣΥΡΙΖΑ με την καθιέρωση ελάχιστης εθνικής σύνταξης. Οι δύο αυτές αλλαγές μαζί, στην πράξη αυτό που λένε σε ένα νέο εργαζόμενο είναι  «θα έχεις μια σύνταξη 300-400 ευρώ όταν φτάσει η ώρα, τα υπόλοιπα είναι ατομική υπόθεση». Η ζημιά στα έσοδα για την δημόσια κοινωνική ασφάλιση, από την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, υπολογίζεται σε 2,5 δις το χρόνο, από το 2040 και μετά. Και άρα μετά, κι άλλα μέτρα κι άλλες περικοπές στο κοινωνικό δικαίωμα της σύνταξης και της ασφάλισης.

Πρόκειται για μια αλλαγή που δυστυχώς στη νέα γενιά θα βρει έδαφος καθώς αυτή στρώθηκε δεκαετίες τώρα: Από τη μία με τις περικοπές και κλοπές που έγιναν στα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία (χρηματιστήριο, μνημόνια), από την άλλη με τις περικοπές στις συντάξεις «λόγω χρεοκοπίας». Κυρίως όμως με την καλλιέργεια της συνείδησης στους νέους εργαζόμενους ότι το κράτος δεν εγγυάται τίποτα για το μέλλον, άρα καλύτερα αντί για κρατήσεις για τη δημόσια ασφάλιση να είχαν έναν ατομικό κουμπαρά στον οποίο θα διατηρούσαν αυτοί (όπως αυταπατώνται) τη διαχείριση του.

Το ατομικό δικαίωμα επιλογής σχολείου «για το παιδί μου»

Ένα δεύτερο νομοσχέδιο που εισηγείται η κυβέρνηση αφορά, έμμεσα και σε δεύτερο χρόνο, το δικαίωμα στην ατομική επιλογή σχολείου εκ μέρους του γονέα. Μία από τις βασικές αλλαγές που προωθείται αφορά τη λεγόμενη αυτονομία και αξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Δηλαδή το κάθε σχολείο θα ωθείται να κάνει διαφορετικό μάθημα, να κάνει πιθανά άλλα μαθήματα από το διπλανό σχολείο, με άλλα βιβλία, να κάνει «δράσεις» για να βρίσκει λεφτά για το ταμείο του ώστε να ενισχύει τις υποδομές του κοκ. Στόχος θα είναι η καλή του αξιολόγηση ώστε να προσελκύει τους γονείς-πελάτες που θα «θέλουν το καλύτερο σχολείο για το παιδί τους». Η αυτονομία της σχολικής μονάδας εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες σε πολλά εκπαιδευτικά συστήματα. Το βασικό συμπέρασμα από την εφαρμογή της είναι ότι τα σχολεία κατηγοριοποιούνται σε καλά και κακά. και συνήθως η διάκριση αυτή έχει να κάνει με ταξικά κριτήρια. Τα καλά σχολεία είναι στις πιο πλούσιες περιοχές και τα κακά σχολεία σε πιο φτωχές συνοικίες. Έτσι η πρόσβαση σε ένα καλό δημόσιο σχολείο από κοινωνικό δικαίωμα γίνεται ατομική υπόθεση. και η ατομική υπόθεση συνήθως περιορίζεται από την ταξική θέση. Το δικαίωμα ατομικής επιλογής σχολείου, για την κάθε οικογένεια ξεχωριστά, μπορεί να φαίνεται η καλύτερη πρακτική καθώς το «επιλέγω το καλύτερο για το παιδί μου» θεωρείται ιερό δικαίωμα, την ίδια στιγμή όμως δημιουργεί το πλαίσιο για να στοιβάζονται τα παιδιά στις εργατικές και μικροαστικές περιοχές – που είναι και η πλειοψηφία – σε πολλά κακά και υποβαθμισμένα σχολεία. Κι αυτό γιατί η αυτονομία της σχολικής μονάδας αφορά τις υποχρεώσεις του κράτους, δηλαδή τη χρηματοδότηση. Το κενό αυτό της χρηματοδότησης μπορούν να το καλύψουν οι πιο πλούσιοι δήμοι ή οι γονείς. Στις πιο λαϊκές περιοχές υποχρηματοδότηση σημαίνει υποβάθμιση του σχολείου.

Το κοινωνικό δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο ρυθμίζεται ατομικά με την ατομική διευθέτηση ωραρίου, το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση μπαίνει σε έναν ατομικό κουμπαρά, το δικαίωμα στη μόρφωση όλων των παιδιών «αυτονομείται» με βάση το όπου φτωχός και η μοίρα του.

Όχι τα παραπάνω δεν είναι μόνο του Μητσοτάκη. Στα μισά είχε στρώσει το έδαφος, λιγότερο επιθετικά, και η προηγούμενη κυβέρνηση. Είναι βασικές επιλογές ενός συστήματος που τα προσπαθεί για τουλάχιστον 3 δεκαετίες και τώρα αισθάνεται παντοδύναμο να κάνει πράξη το θατσερικό δόγμα «δεν υπάρχουν κοινωνίες αλλά μόνο άτομα». Και αυτή η ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία του ακραίου καπιταλισμού γίνεται αισθητή σε όλα τα επίπεδα.

Ο εμβολιασμός ως ατομικό δικαίωμα επιλογής

Τι σχέση έχουν τα παραπάνω με τον εμβολιασμό; Η πλευρά των «αντιεμβολιαστών» δεν είναι ενιαία στις βασικές ιδέες και επιχειρήματα. Άλλοι υποστηρίζουν ακραίες θεωρίες συνωμοσίας, άλλοι δεν έχουν εμπιστοσύνη γενικά σε θεσμούς, κράτος, ειδικούς, άλλοι θέλουν να το καθυστερήσουν λίγο μέχρι να δουν τι θα γίνει, άλλοι θεωρούν ότι αφού δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες δεν κινδυνεύουν.

Δεν είναι ενιαίοι αλλά οι περισσότεροι χρησιμοποιούν ως επιχείρημα τη βασική ιδέα του συστήματος. Την ιδέα ότι για τις κοινωνικές υποθέσεις και δικαιώματα, όπως είναι το δικαίωμα στη δημόσια υγεία, δε μπορεί η κοινωνία να αποφασίζει αλλά το άτομο, περιφρουρώντας το δικαίωμα «να κάνω ότι θέλω στο σώμα μου».

Η κυβέρνηση από την άλλη βρέθηκε σε μια «σχιζοφρένικη» αντίφαση από την αρχή της πανδημίας. Η δεξιά ιδεολογία της υποστήριζε ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι αυτή που μπορεί να προστατεύσει τις κοινωνίες. Αναγκάστηκε όμως να χειροκροτεί το ΕΣΥ, που τόσο μισεί και να παραδεχτεί ότι μόνο το δημόσιο σύστημα υγείας μπορεί να προστατεύσει τη δημόσια υγεία. Η δεξιά ιδεολογία της έλεγε ότι η αγορά αυτορυθμίζεται και ότι το κράτος πρέπει να απέχει από την οικονομική δραστηριότητα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις όμως θα είχαν χρεοκοπήσει χωρίς τους πακτωλούς δις του κρατικού χρήματος. Η δεξιά ιδεολογία της υποστήριζε ότι με την ατομική ευθύνη θα μπορέσει μια κοινωνία να προστατευθεί από το φονικό ιό, η αλήθεια όμως έδειξε ότι για τους 13.000 νεκρούς το βασικό μερίδιο ανήκει στην απουσία κρατικής ευθύνης σε ΜΜΜ, χώρους δουλειάς, σχολεία, νοσοκομεία.

Τώρα η κυβέρνηση κουνάει το δάχτυλο στους «αντιεμβολιαστές» ότι με τη συμπεριφορά τους θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο τη δική τους υγεία και ψυχαγωγία, αλλά και την λειτουργία της κοινωνίας. Προσπαθεί να πείσει με ατομικά «κίνητρα» και ατομικά «προνόμια» τους νέους να εμβολιαστούν.

Όμως μπορεί τελικά μια δεξιά ιδεολογία που αποθεώνει τα ατομικά δικαιώματα και έχει ως σημαία το σύνθημα «είναι ατομική μου επιλογή», να πείσει την κοινωνία για τις αξίες της κοινωνικής αλληλεγγύης και για την αξία των κοινωνικών δικαιωμάτων; Μπορεί όταν στην οικονομία και στην καθημερινή λειτουργία της κοινωνίας, διαπαιδαγωγεί την κοινωνία στην «ατομική επιλογή» να πείσει ότι ο καθολικός εμβολιασμός δεν είναι θέμα «ατομικής επιλογής» αλλά θέμα δημόσιας υγείας;

Μπορεί οι λεγόμενοι ψεκασμένοι 60άρηδες να είναι εύκολος στόχος, αλλά τι θα κάνει με τη νέα γενιά, πέρα από τα 150άρια, που τίθεται ο εμβολιασμός κυρίως ως πράξη κοινωνικής αλληλεγγύης; Μπορεί να κουνάει το δάχτυλο στις νεότερες γενιές, όταν το σύστημα αυτό τουλάχιστον για 3 δεκαετίες τους διαπαιδαγωγεί ότι δεν υπάρχουν κοινωνίες και κοινωνικά δικαιώματα, αλλά μόνο άτομα και το μόνο ουσιαστικό δικαίωμα είναι αυτό της ατομικής επιλογής;

Γιατί ο Αμαζόνιος δεν ανήκει στην Βραζιλία και γιατί ο εμβολιασμός δεν είναι ατομική υπόθεση

Όταν τον Απρίλιο του 1919 καταγράφηκαν στην ΕΣΣΔ 186 χιλιάδες κρούσματα ευλογιάς, ο Λένιν δεν άρχισε τις διαπραγματεύσεις με αρνητές των εμβολίων, ψεκασμένους, και ναρκισιστές που υποφέρουν από μεταφυσικούς φόβους για την πολύτιμη ύπαρξή τους, αλλά υπέγραψε το διάταγμα για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό κατά της ευλογιάς. Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός, απετέλεσε τον κυριότερο παράγοντα καταπολέμησης της νόσου στην ΕΣΣΔ και μέχρι το 1936 η ευλογιά είχε εξαφανιστεί. Νωρίτερα, μέχρι το 1926, το σοβιετικό καθεστώς είχε μηδενίσει τα κρούσματα χολέρας, τα οποία ανέρχονταν σε περίπου 40 χιλιάδες ετησίως κατά το 1919-21. Θα μπορούσε κάποιος να συνεχίσει με πολλά παρόμοια ακόμη παραδείγματα της Σοβιετικής πρακτικής των εμβολιασμών.

Τι είχε λοιπόν στο μυαλό του ο Λένιν όταν ανάγκαζε έναν ολόκληρο λαό να υποστεί το βασανιστήριο του αναγκαστικού εμβολιασμού; Για να απαντηθεί αυτό, θα χρειαστούμε τώρα μια παραβολή.

Γιατί ο Αμαζόνιος δεν ανήκει στην Βραζιλία

Αρκεί να κοιτάξεις τον χάρτη, ο Αμαζόνιος ανήκει στην Βραζιλία, δεν χωράει αμφιβολία, το δάσος είναι εκεί, πίσω από τα σύνορα. Ο Μπολσονάρο και οι υπουργοί του, κοιτάζοντας και αυτοί τον χάρτη, αυθορμήτως αναγνωρίζουν αυτό το δάσος ως ιδιοκτησία του Έθνους και ευθύς δηλώνουν ότι “δικό τους είναι και ό,τι θέλουν θα το κάνουν”, και όντως το αποψιλώνουν και το βιάζουν παντοιοτρόπως.

Ο Αμαζόνιος όμως είναι παγκόσμιο κοινό αγαθό για τον εξής απλό λόγο: οι αποφάσεις που λαμβάνονται από το κράτος της Βραζιλίας, την κυβέρνησή της και τον κάθε Μπολσονάρο σχετικά με το δάσος, έχουν επιπτώσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη, και όταν πρόκειται για αποφάσεις καταστροφής τμημάτων του Αμαζονίου, βρισκόμαστε μπροστά σε συστημικό κίνδυνο που αναπτύσσεται μέσω των κλιματικών και περιβαλλοντικών διασυνδέσεων του δάσους με τον πλανήτη. Ο Αμαζόνιος, λοιπόν, λόγω του μεγέθους του και των χαρακτηριστικών του, είναι απαραίτητος για την κλιματική ισορροπία του πλανήτη. Για τον λόγο αυτό, ο Μπολσονάρο δεν θα έπρεπε να μπορεί να κάνει ό,τι θέλει με το δάσος· και όμως, ο Μπολσονάρο επιμένει πως εφόσον ο Αμαζόνιος βρίσκεται εντός των συνόρων της Βραζιλίας, και αυτή είναι η αυλή του, κανείς δεν δικαιούται να του πει τι θα κάνει με το δάσος του.

Δικαιούμαστε, λοιπόν, εμείς, οι υπόλοιποι, να επιβάλλουμε στον Μπολσονάρο να μην καταστρέφει τον Αμαζόνιο παρόλο που αυτός βρίσκεται εντός των εθνικών συνόρων της Βραζιλίας.

Χιλιάδες μικροί Μπολσονάρο

Θα μπορούσαν άραγε οι αρνητές των εμβολίων, οι υπερευαίσθητοι ναρκισιστές που φοβούνται το εμβόλιο, και όλοι οι άλλοι που δηλώνουν ότι δεν θέλουν να εμβολιαστούν, να αντιληφθούν την ταυτότητα που υπάρχει μεταξύ της δικής τους λογικής και της λογικής του Μπολσονάρο αναφορικά με τον Αμαζόνιο;

Είναι μήπως σε θέση να καταλάβουν ότι αυτοί διαχειρίζονται, ο καθένας τους ξεχωριστά, το δικό του σώμα, τον δικό του “Αμαζόνιο” που “είναι δικός τους και θα τον κάνουν ό,τι θέλουν” και ότι με την άρνησή τους δημιουργούν συστημικό κίνδυνο για την υγεία όλων, των εμβολιασμένων συμπεριλαμβανομένων;

Είναι, άραγε, σε θέση να κατανοήσουν την έννοια του συστημικού κινδύνου και ότι από την διαχείριση της δικής τους υγείας εξαρτάται η υγεία όλων, ακόμη και των εμβολιασμένων καθώς βρισκόμαστε σε μια κούρσα ταχύτητας μεταξύ του εμβολιασμού και των μεταλλάξεων του ιού; Με άλλα λόγια, μπορούν μήπως να καταλάβουν ότι παρατείνουν την περίοδο της πανδημίας και ότι αυξάνουν έτσι τον κίνδυνο να προκύψει μια παραλλαγή του ιού που δεν θα μπορούν να αντιμετωπίσουν τα υπάρχοντα εμβόλια;

Καταλαβαίνουν μήπως ότι αν δεν φτάσουμε σύντομα σε ποσοστό εμβολιασμένου πληθυσμού 80-85% δεν θα υπάρξει ανοσία;

Και η ερώτηση των ερωτήσεων: είναι άραγε διατεθειμένοι και ικανοί να καταλάβουν ο,τιδήποτε, μα ο,τιδήποτε, από τα παραπάνω;

Για να απαντήσουμε την ερώτηση αυτή ας θυμηθούμε δύο μεγάλες αλλαγές που υπέστη η ελληνική κοινωνία στα χρόνια του νεοφιλελευθερισμού:

Πρώτον, μετά από τριάντα χρόνια αχαλίνωτου νεοφιλελευθερισμού έχει εμπεδωθεί σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ιδιαίτερα στον λαό της Δεξιάς, και σε μικρότερο βαθμό (όσο οδυνηρό και αν είναι να το λέμε) σε ένα τμήμα του λαού της Αριστεράς, η παρότρυνση της Μάργκαρετ Θάτσερ ότι πρέπει να φροντίζουμε τον εαυτό μας και την οικογένειά μας, και αν περισσέψει κάτι ας φροντίσουμε μετά και τον γείτονα· όσο για αυτόν, τον γείτονα, ήταν εκεί για ξεκάρφωμα· εξαφανίστηκε από την παρότρυνση καθώς περνούσαν τα χρόνια και κέρδιζε έδαφος ο αχαλίνωτος νεοφιλελευθερισμός. Να φροντίζετε λοιπόν τον εαυτό σας και την οικογένειά σας, λέει ο νεοφιλελευθερισμός, και από αυτό θα προκύψει το γενικό συμφέρον· έτσι ισχυρίζεται, αυτές είναι οι αξίες του. Έχει διαμορφωθεί λοιπόν μια κοινωνική πλειοψηφία που ζει και πορεύεται φροντίζοντας ο καθένας τον εαυτό του, και η οποία περιλαμβάνει τον λαό της Δεξιάς στην πλειονότητά του αλλά και μια μερίδα του λαού της Αριστεράς (είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε πόσο μεγάλη είναι αυτή· πάντως σήμερα, βοά το αριστερό φέησμπουκ από κάθε είδους νεοφιλελεύθερα αντι-εμβολιαστικά επιχειρήματα).

Δεύτερον, θα πρέπει επίσης να δεχθούμε στο σημείο αυτό ότι έχουμε υποστεί ήδη από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990, και με αυξανόμενη ένταση καθώς εδραίωνε την εξουσία του ο νεοφιλελευθερισμος, μια διαδικασία γενικής απομόρφωσης της ελληνικής κοινωνίας και απαξίωσης της επιστημονικής γνώσης. Οι επιθέσεις απαξίωσης από τμήματα της Αριστεράς εναντίον της επιδημιολογίας, της καραντίνας και των εμβολίων είναι συμπτώματα, μεταξύ άλλων, και αυτής της διαδικασίας απομόρφωσης.
Με αυτά τα δύο δεδομένα μπορούμε να αναρωτηθούμε ξανά:

Είναι άραγε διατεθειμένοι και ικανοί να καταλάβουν όσοι δεν θέλουν να εμβολιαστούν, έστω όσοι εξ αυτών αναφέρονται στην Αριστερά, ότι δεν μπορούν να είναι μικροί Μπολσονάρο, στην δική τους μικρή κλίμακα; Είναι μήπως εφικτό να θυμηθούν ότι για την αριστερή μας παράδοση η κοινωνία δεν αποτελείται από άτομα αλλά από ένα σύνολο κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών, πολιτισμικών σχέσεων που συγκροτούν σύστημα, και ότι ένα σύστημα εξ ορισμού αν το αγγίξεις σε ένα σημείο του παράγεις αποτελέσματα σε όλο το μήκος και όλο το πλάτος του; Μπορούν επομένως να καταλάβουν ότι ο εμβολιασμός δεν είναι ατομική υπόθεση;

Οι αισιόδοξοι, παραμένοντας πιστοί στην θετική γνώμη που γενικά διατηρεί η Αριστερά για τους ανθρώπους, θεωρούν ότι πρέπει να υπάρξει μια επίμονη προσπάθεια να εξηγηθούν σε όσους δεν θέλουν να εμβολιαστούν όσα πράγματι ισχύουν για αυτά, ώστε τελικά να εμβολιαστούν για να φτάσουμε σε ποσοστό εμβολιασμένου πληθυσμού 80-85% και έτσι να επιτύχουμε ανοσία.

Οι απαισιόδοξοι, νομίζουν ότι η προσπάθεια αυτή είναι μάταιη και ότι θα πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι η σχέση μας με τον κόσμο αυτόν της Αριστεράς που είναι εχθρικός ή απορριπτικός έναντι του εμβολιασμού σήμερα και της καραντίνας εχθές, είναι ανταγωνιστική, δεν είναι δηλαδή από εκείνες τις αντιθέσεις που ο Μάο Τσετούνγκ ονόμαζε “αντιθέσεις στους κόλπους του λαού” και οι οποίες λύνονται με τον διάλογο αλλά είναι αντίθεση ανταγωνιστική, που οδηγεί στην πολιτική και ιδεολογική αντιπαράθεση και μας αφήνει σαν τελευταία ορθολογική επιλογή τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, ακριβώς όπως ο Μπολσονάρο αφήνει στην ανθρωπότητα ως τελευταία επιλογή να τον αναγκάσει να σταματήσει την καταστροφή του Αμαζονίου.

Πηγή: Commune

Οι αντιεμβολιαστές, οι σκοταδιστές, οι «φωτισμένοι» και η μάχη που πρέπει να δώσουμε

Το εμβόλιο για την αντιμετώπιση του Covid 19 έρχεται, έστω και με βανάκι, έστω και αργά, έστω και με σόου πολιτικής σκοπιμότητας, έστω και χωρίς στρατηγική και σοβαρό σχέδιο εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού.

Μέσα σε 10 μήνες η επιστήμη –ναι και οι πολυεθνικές την επιστήμη χρησιμοποιούν-  κατόρθωσε αυτό που παλαιότερα απαιτούσε 5-10 χρόνια. Κι αυτό είναι επίτευγμα της ανθρωπότητας, όχι της Pfizer.

Κι όμως, στο επίτευγμα αυτό, φαίνεται να υπάρχουν ισχυρές αμφιβολίες και το λεγόμενο αντιεμβολιαστικό «κίνημα» βρίσκει νέο έδαφος να αναπτυχθεί. Όταν ο Economist έχει ως κεντρικό του άρθρο ότι ο σκεπτικισμός των αντι-εμβολιαστών μπορεί να βάλει εμπόδια στην αντιμετώπιση του Covid 19, τότε το πρόβλημα είναι σαφές ότι δεν είναι μικρό και δεν είναι μόνο ελληνικό.

Η αλήθεια είναι ότι δεν ήταν και πριν την πανδημία μικρό. Το κίνημα 5 αστέρων στην Ιταλία για παράδειγμα, ήρθε στην εξουσία προπαγανδίζοντας ανοιχτά θέσεις κατά της υποχρεωτικότητας των εμβολίων. Άσχετα αν τώρα ως κυβέρνηση προπαγανδίζει τη χρησιμότητα του εμβολίου για τον Covid 19. Σε ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης ασθένειες όπως η ιλαρά επανεμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια, λόγω μιας διαδεδομένης «υποψίας» για τη σύνδεση του εμβολίου MMR και του αυτισμού. Παρά το γεγονός ότι η μελέτη που υποστήριζε την παραπάνω συσχέτιση αποδείχθηκε αργότερα απάτη, έπαιξε ρόλο στην εδραίωση της υποψίας. Στην Ελλάδα το 2016 το 17% όσων παιδιών έπρεπε να εμβολιαστούν, δεν έκανε το συγκεκριμένο εμβόλιο.

Όπως σωστά σημειώνει ο Economist και τους προηγούμενους αιώνες υπήρχαν συνωμοσιολόγοι και αντιεμβολιαστές. Τότε το σημείο εκκίνησης για αυτές τις σκοταδιστικές θεωρίες ήταν κυρίως η θρησκεία και ο εντονότατος προσανατολισμός στο μεταφυσικό. Σήμερα;

Ο Economist και το σύστημα που υπερασπίζεται έχει την εύκολη απάντηση. Σήμερα το πρόβλημα δεν είναι θρησκευτικό-ιδεολογικό αλλά πολιτικό. Φταίνε οι «λαϊκιστές». Και είναι γνωστό ποιοι χωράνε σε αυτήν την κατηγορία – και στα καθ’ ημάς. Από τον Βελόπουλο μέχρι την αριστερά και όποιον διαμαρτύρεται ότι η νταλίκα με τα εμβόλια δεν ήταν τελικά νταλίκα, αλλά βανάκι.

Με αυτόν τον τρόπο όμως αναποδογυρίζουμε τη λογική. Εμφανίζουμε το σύμπτωμα ως αιτία. Αναζητούμε το πρόβλημα στην πολιτική έκφραση του φαινομένου και όχι στην αιτία του. Υπήρχαν και υπάρχουν ωστόσο συγκεκριμένα προβλήματα που αποτελούν τη βάση τροφοδοσίας τέτοιων φαινομένων. Όσοι αντιλαμβάνονται τις εκφράσεις τους απλώς ως προϊόν συνωμοσιών, συνωμοσιολογούν και οι ίδιοι…

Τα συστημικά ΜΜΕ αρέσκονται να πλασάρονται σαν υπερασπιστές του ορθού λόγου. Αν όμως δεν προσδιοριστεί η αιτία του ανορθολογικού ρεύματος, το πρόβλημα δε θα λυθεί. Δε λύνεις ένα πρόβλημα αν δεν προσδιορίσεις ποιο είναι αυτό.

Οι θεωρίες συνωμοσίας σχετίζονται με την άνοδο του φόβου και της ανασφάλειας στους λαούς. Φόβος και ανασφάλεια σε κλίμακα ολοένα και μεγαλύτερη, για τα άμεσα προβλήματα της επιβίωσης. Από τα τέλη του εικοστού αιώνα, και παρά τις διαβεβαιώσεις ότι τέλειωσε η ιστορία των μεγάλων ρήξεων, επαναστάσεων και ανατροπών, η ανασφάλεια και ο φόβος στις κοινωνίες αυξάνονται όλο και περισσότερο. Είναι σύμπτωση ότι η άνοδος του ανορθολογισμού συμπίπτει με την υποχώρηση των επαναστατικών ιδεών; Ή μήπως η προσφυγή στην παραδοξολογία προκαλείται από τον ξέφρενο καλπασμό του καπιταλισμού προς τις επαναλαμβανόμενες κρίσεις που διαλύουν την όποια οικονομική σταθερότητα και αισιοδοξία;

Τι σχέση έχει η άνοδος του φόβου και της ανασφάλειας με την εντυπωσιακή επιστροφή του ανορθολογισμού; Ο ανορθολογισμός συνήθως γεννιέται από τον τρόμο απέναντι σε μια απειλή που δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις με τις δικές σου δυνάμεις. Από τις δοξασίες των αρχαίων λαών μέχρι τα σύγχρονα ανορθολογικά ρεύματα, η παραδοξολογία τροφοδοτείται από τον φόβο απέναντι σε έναν υπέρτερο αντίπαλο. Στις πρωτόγονες κοινωνίες ήταν τα φυσικά φαινόμενα και τα άγρια θηρία, σήμερα είναι η πρωτοφανής κοινωνική και οικονομική ανασφάλεια.

Οι θεωρίες συνωμοσίας τροφοδοτούνται επιπλέον από την απομάκρυνση της εξουσίας από τους, σχετικά, ελέγξιμους από το λαό θεσμούς (κόμματα, κοινοβούλιο). Η πραγματική εξουσία ασκείται από κέντρα πολύ μακριά από τη λαϊκή επιρροή. Πολυεθνικές που κυριολεκτικά αγοράζουν κυβερνήσεις, υπερεθνικοί οργανισμοί που δε λογοδοτούν πουθενά, αγορές που με το πάτημα ενός κουμπιού μπορεί να βυθίσουν ένα νόμισμα, μια οικονομία, ή μια χώρα. Το πρόβλημα δημοκρατίας στην εποχή της «παγκοσμιοποίησης» τροφοδοτεί το ερώτημα «ποιος κινεί τα νήματα», γιατί έχει αυξηθεί εκθετικά η απόσταση πολίτη-εξουσίας και άρα έχει αυξηθεί η άγνοια για το πώς λειτουργεί η εξουσία και η οικονομία. Πάντα υπήρχε διαπλοκή πολιτικής/οικονομικής εξουσίας, αλλά ποτέ άλλοτε δεν αισθάνονταν οι λαοί τόσο αμελητέοι και ποτέ άλλοτε η λαϊκή κυριαρχία εντός ενός έθνους κράτους δεν ήταν τόσο κενό γράμμα.

Το επιχείρημα «όποιον και να ψηφίσεις άλλοι κάνουν κουμάντο», άνθισε τις τελευταίες δεκαετίες. Και μάλιστα το άνθος το πότισαν όχι οι σκοταδιστές, αλλά οι «φωτισμένοι», όταν ανήγγειλαν το τέλος των ιδεολογιών και της πολιτικής. Και η ζωή επιβεβαίωσε πολλές φορές τη συγκεκριμένη αλήθεια. Από το ΟΧΙ που έγινε ΝΑΙ στο δημοψήφισμα του 2015 στη χώρα μας, μέχρι τα επαναλαμβανόμενα δημοψηφίσματα στην Ε.Ε., όταν τα αποτελέσματα της λαϊκής ετυμηγορίας δεν είναι αρεστά στις ελίτ. Και όχι μόνο. Όταν η Apple έχει δεκαπλάσιο οικονομικό μέγεθος από την Ελλάδα και όταν, αφού δει κάποιος την ταινία το Μεγάλο Σορτάρισμα, έχει περισσότερες απορίες από πριν για το πώς λειτουργούν οι χρηματαγορές, τότε ο πολίτης-νάνος αισθάνεται άγνοια και φόβο. Και αναζητά απλουστευτικά σχήματα για να βρει απαντήσεις.

Το ότι αυτή η αναζήτηση απαντήσεων προσφεύγει στη συνωμοσία και δεν αναζητά μια άλλη πολιτική που να βασίζεται στον ορθό λόγο και την πρόοδο, έχει να κάνει με το σύγχρονο ιδεολογικό πρόβλημα. Κυριαρχεί η απόλυτη υποκειμενικότητα, οι πολλές ατομικές αλήθειες, αμφισβητείται η επιστημονική αλήθεια, υποτιμάται η ανάγκη να αναζητηθεί. Η ατομικότητα δεν κυριαρχεί ως ιδεολογία μόνο στο πώς οργανώνεται η κοινωνία αλλά και στις απαντήσεις που διαθέτει (ή όχι) η επιστήμη. Από το θατσερικό «δεν υπάρχουν κοινωνίες, υπάρχουν μόνο άτομα», μέχρι τη σημερινή απομόνωση, αποθέωση και αποκλειστική ανάδειξη της «ατομικής ευθύνης», δεν υπάρχει μεγάλη απόσταση. Αν το άτομο είναι ο μοναδικός υπόλογος για την κοινωνική, οικονομική ή ακόμα και επιδημιολογική εξέλιξη, γιατί να υπάρξουν κοινά παραδεκτές πολιτικές, κοινά παραδεκτές αλήθειες ή κοινά παραδεκτές επιστημονικές ανακαλύψεις;

Και φυσικά η ίδια η επιστήμη γίνεται κατά κανόνα υπηρέτρια των οικονομικών και κοινωνικών προτεραιοτήτων, δηλαδή μετατρέπεται σε δούλα του κεφαλαίου και των πολιτικών σκοπιμοτήτων του. Μέσα σε διάστημα λίγων μηνών, η ελληνική κοινωνία είδε επιστήμονες της Επιτροπής λοιμωξιολόγων να υπερασπίζονται τα εμβόλια. Τους είδε όμως και να ισχυρίζονται ότι η θεία κοινωνία στις εκκλησίες είναι ακίνδυνη, παρά το ακλόνητο επιστημονικό δεδομένο ότι οι ιογενείς λοιμώξεις μεταδίδονται και με το σάλιο. Είδε επιστήμονες να προβάλλουν την ανάγκη μέτρων αποστασιοποίησης ή τη χρήση μάσκας. Τους είδε όμως και να θεωρούν ότι τα πολυμελή τμήματα στα σχολεία είναι πιο ακίνδυνα συγκριτικά με τα ολιγομελή. Πόσος ανορθολογισμός τροφοδοτήθηκε από όλα τα παραπάνω;

Το ίδιο το σύστημα πότε υπερασπίστηκε τον ορθό λόγο; Στα εκπαιδευτικά συστήματα που η θεωρία της εξέλιξης εξοβελίζεται από τα εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά τα θρησκευτικά εξακολουθούν να κατέχουν κεντρική θέση; Στο ότι η πληροφορία και η δεξιότητα αναζήτησής της, έχει αντικαταστήσει (θεσμικά και επίσημα πλέον στα εκπαιδευτικά προγράμματα) την οργάνωση και την οικοδόμηση της γνώσης; Στο ότι απέναντι στα φιλοσοφικά κενά του ατομιστή καταναλωτή έχει οργιάσει ένα εμπόριο σκοταδιστικών, αντιεπιστημονικών αντιλήψεων, new age εσωτερισμοί, θεωρίες της αυτοβελτίωσης, νέες θρησκείες, μάγοι και πνευματικοί, οπισθοδρομικές ρατσιστικές και σεξιστικές θεωρίες για τον άνθρωπο και την εξέλιξη του;

Τα παραπάνω γίνονται ιδεολογία που τρέφεται από τα φιλοσοφικά αδιέξοδα του συστήματος και έχουν δημιουργήσει και μια αγορά θεραπευτών, πνευματικών και άλλων «γιατρών» του ανθρώπινου πόνου, διεκδικώντας ίσως το ρόλο που είχαν παλαιότερα οι θρησκείες. Σε συνδυασμό με την κάμψη των αριστερών ιδεών για την κοινωνική πρόοδο, την επιστήμη, την ισότητα, αλλά και την παρουσίαση των ιδεών της κοινωνικής αλλαγής ως σκουριασμένων και ξεπερασμένων, ο σκοταδισμός και ο ανορθολογισμός είναι μια ιδεολογία που πλέον δεν αφορά μόνο τους «ψεκασμένους».

Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό. Οι «φωτισμένοι» είναι κατά βάση οι υπεύθυνοι για ένα σύστημα που είναι το πλέον κυνικό και αδιάφορο απέναντι στο λαό, την υγεία του, την ευημερία του. Ειδικά οι προοδευτικοί «φωτισμένοι» που κουνάνε το δάχτυλο απέναντι στον «ψεκασμένο» λαό είναι και οι πλέον διαπλεκόμενοι με τα «σκοτεινά» οικονομικά κέντρα και τα δυσνόητα δίχτυα υπερεθνικών εξουσιών. Οι πλέον προκλητικοί τιμητές που ζουν στη χλιδή αλλά παίρνουν αποφάσεις (με ευαισθησία πάντα), που ρίχνουν στη φτώχεια και την εξαθλίωση την λαϊκή πλειοψηφία.

Η πολιτική δυσπιστία και η κρίση αντιπροσώπευσης αφορά πρώτα και κύρια αυτούς. Η ταύτιση μαζί τους θα μεγαλώσει το ρεύμα του σκοταδισμού. Μας το θυμίζει έντονα το φαινόμενο Τραμπ στις ΗΠΑ. Όσο το αντίπαλο δέος στα πραγματικά προβλήματα ανορθολογισμού, είναι μια κάστα αποτελούμενη από τις πλέον ευνοημένες ελίτ, τόσο η προσφυγή σε απονενοημένες εκπροσωπήσεις θα γίνεται όλο και συχνότερη. Ας μην μας εκπλήξει ο επόμενος Τραμπ όταν το αντίπαλο δέος του θα είναι οι εκλεκτοί της Wall Street και του βαθύτερου δυνατού κατεστημένου.

Και φυσικά για τα δικά μας, η μάχη απέναντι στους κατά Πέτσα «ψεκασμένους» είναι και η μεγάλη ευκαιρία του καθεστώτος Μητσοτάκη να αποσείει τις πολιτικές της ευθύνες για την εγκληματική διαχείριση του δεύτερου κύματος της πανδημίας. Ένας βολικός αντίπαλος για την κυβέρνηση που αδιαφόρησε για την ενίσχυση του Συστήματος Υγείας και τη συγκρότηση μηχανισμών πρόληψης, ελέγχου, ιχνηλάτησης κλπ, είναι το αντιεμβολιαστικό κίνημα.

Ναι, στη συγκεκριμένη μάχη του εμβολιασμού για την αντιμετώπιση του Covid 19, το σκοταδιστικό αντι-εμβολιαστικό ρεύμα που είναι προνομιακό στο χώρο της Δεξιάς, της Ακροδεξιάς και της Εκκλησίας, αλλά κερδίζει έδαφος σε χώρους εναλλακτισμού, αλλά και εντός της Αριστεράς, βρίσκεται απέναντι.

Δεν θα ήταν όμως σημαντικό εμπόδιο στη μάχη της εμβολιαστικής κάλυψης αν οι συστημικές δυνάμεις δεν αξιολογούσαν την υγεία και την επιβίωση των λαών τόσο χαμηλά και αν δεν θεωρούσαν ότι η επιστήμη είναι απλώς το εργαλείο της δικής τους νομιμοποίησης.