Σχόλιο του antapocrisis.
Με μια μελετημένη παρέμβασή του ο Α. Τσίπρας δήλωσε ότι αναλαμβάνει «στο ακέραιο την πολιτική ευθύνη» για την τραγωδία. Το πρώτο που σημειώνουμε είναι ότι με αυτή του τη δήλωση παραδέχεται ότι τα κυβερνητικά χαλκεία και οι έμμισθοι κόλακες επί τρεις ημέρες το παραξήλωσαν. Σε κατάσταση αμόκ, μας ζητούσαν να ζητήσουμε εμείς συγνώμη διότι απαιτούσαμε εξηγήσεις. Τα έβρισκαν όλα «καλώς καμωμένα». Ούτε ένα λάθος. Ούτε μια παραίτηση. Ούτε μία αυτοκριτική. Και όχι μόνο. Τα κυβερνητικά χαλκεία και οι έμμισθοι αυλοκόλακες τα έριχναν όλα στις (εξίσου) ένοχες πολιτικές των προηγούμενων. Οι πιο ξεσκολισμένοι κρατούσαν το σκορ των νεκρών, (όσο ήταν λιγότεροι από τις πυρκαγιές του 2007), για να τονίσουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι καλύτερος. Πολλοί κατηγόρησαν άμεσα τα θύματα με πρώτο τον Τόσκα («γιατί να παραιτηθώ; Όλο το Μάτι ήταν αυθαίρετο»). Και οι πιο έξυπνοι από δαύτους μας προέτρεψαν να «δώσουμε χώρο στο πένθος», επιχειρώντας να κλείσουν το δρόμο στην αναζήτηση ευθυνών.
Η προσπάθειά τους, άθλια και θλιβερή, δεν πέτυχε. Δεν έπεισαν ούτε τον εαυτό τους. Ο κόσμος νιώθει ότι η μόνιμη επωδός του ΣΥΡΙΖΑ «φταίνε οι άλλοι» στην περίπτωση αυτή δεν πιάνει. Και ο Τσίπρας έσπευσε να αλλάξει ρότα. Όχι στην ουσία, αλλά στην επικοινωνία. Άδειασε μεγαλοπρεπώς τα φερέφωνά της κυβέρνησής του και με το γνωστό από τον Ιούλη του 2015 και τάχα δραματικό ύφος, ανέλαβε την ευθύνη.
Τι σημαίνει όμως ανέλαβε την ευθύνη;
Παραιτήθηκε ο ίδιος; Απέπεμψε κάποιον; Αποδέχτηκε την παραίτηση κάποιου άλλου; Ονομάτισε συγκεκριμένους υπουργούς, στελέχη, περιφερειάρχες κλπ που είχαν άμεση ή έμμεση ευθύνη να αποτρέψουν την καταστροφή; Προγραμμάτισε ανατροπές στα προγράμματα λιτότητας και περικοπής δαπανών; Έβαλε το μαχαίρι στο κόκκαλο για ό,τι δημιούργησε την κατάσταση;
Τίποτα από αυτά.
Πρακτικά «ανάληψη πολιτικής ευθύνης» χωρίς τίποτα από τα παραπάνω, δεν υφίσταται. Ο Τσίπρας για μια ακόμη φορά χειρίζεται, κοροϊδεύει, εξαπατά. Αντικαθιστά την πολιτική με την επικοινωνιακή σαπουνόφουσκα, παίζοντας με την ψυχολογία της κοινωνίας. Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης, είναι κενή περιεχομένου αν δεν συνοδεύεται από παραιτήσεις (και όχι μόνο του Τόσκα), απόδοση δικαιοσύνης, ανατροπή των πολιτικών που οδήγησαν στην πρωτοφανέρωτη καταστροφή. Περιλαμβάνει ακόμη μια συγνώμη για τα αίσχη που διέδιδαν τα κυβερνητικά φερέφωνα επί ημέρες, προσβάλλοντας τους νεκρούς, προσβάλλοντας τους ανθρώπους που είδαν την περιουσία τους να χάνεται, προσβάλλοντας την κοινή λογική και τη νοημοσύνη.
Πού συνίσταται η ευθύνη της σημερινής κυβέρνησης;
Σε τρία επίπεδα.
Η πολεοδομική αυθαιρεσία
Πρόκειται για το αγαπημένο θέμα των απανταχού κυβερνητικών, καθώς θεωρούν ότι έτσι βγάζουν το ΣΥΡΙΖΑ λάδι και την ουρά τους απέξω. Είναι αλήθεια ότι τα πολεοδομικά εγκλήματα στο Μάτι, σε περιοχές σαν το Μάτι, αλλά και στη Μάνδρα κλπ είναι προϊόν δεκαετιών. Όμως κάθε κυβέρνηση, έρχεται και νομιμοποιεί την προηγούμενη, επιβαρύνοντας την κατάσταση, σωρεύοντας αδιέξοδο πάνω στο αδιέξοδο.
Τα κυβερνητικά φερέφωνα θα είχαν δίκιο εάν:
Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ νομιμοποιούσε τα αυθαίρετα τα οποία σήμερα κατηγορεί ως υπαίτια για την τραγωδία
1. Δεν είχε ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ πρωτοστατήσει στη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, όπως μας πληροφορεί πανηγυρικά η φιλοκυβερνητική Εφημερίδα των Συντακτών ένα χρόνο πριν, με τον νόμο 4495/17. Σύμφωνα με στοιχεία του ΤΕΕ, η Ανατολική Αττική είναι η πρώτη σε τακτοποιήσεις, και στο ίδιο το Μάτι οι δηλώσεις αυθαίρετων προς τακτοποίηση έφτασαν τις 327. Ο ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε την ίδια ακριβώς ρότα με τους προηγούμενους και ποντάροντας στο ότι η κοινωνία, ζαλισμένη από τα μνημόνια, δεν θυμάται, επιχειρούσε μετά την καταστροφή να μας πείσει ότι το όργιο των επικίνδυνων αυθαιρεσιών είναι αποκλειστικά έργο των ΝΔ – ΠΑΣΟΚ. Δεν είναι.
2. Δεν είχε πατήσει πάνω σε προηγούμενα διατάγματα για να εγκρίνει πολεοδομικά σχέδια, της ίδιας ακριβώς περιοχής που έγινε παγίδα θανάτου (Μάτι, Κόκκινο Λιμανάκι), όπως φαίνεται για παράδειγμα από την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τον Μάρτιο του 2017. Δεν ήταν μόνο οι προηγούμενοι που νομιμοποίησαν αυθαιρεσία πάνω στην αυθαιρεσία, ήταν και οι σημερινοί.
3. Είχε κάνει μισό έστω βήμα στην κατεύθυνση του να σταματήσει, και σε δεύτερο χρόνο, να διορθώσει τα χρόνια πολεοδομικά εγκλήματα. Με απαλλοτριώσεις, με δημόσια έργα, με ρυμοτομικές παρεμβάσεις, με εφαρμογή των νόμων για ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες κλπ. Δεν υπάρχει ούτε μισό βήμα. Και εδώ ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένοχος.
Όλα τα παραπάνω αναιρούν το αγαπημένο επιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ ότι για την τραγωδία φταίνε τα ίδια τα θύματα γιατί …είχαν χτίσει αυθαίρετα.
Η αντιπυρική προστασία
Το δεύτερο επίπεδο της ευθύνης είναι αυτό της προετοιμασίας αντιπυρικής προστασίας. Οι πετσοκομμένοι προϋπολογισμοί λόγω λιτότητας και μνημονίων, οι μειωμένες δαπάνες για πολιτική προστασία και δασοπυρόσβεση για να πιαστούν τα ματωμένα πλεονάσματα, η θλιβερή και συντριπτική αναλογία ανάμεσα στα μέσα πυρόσβεσης και στις πολεμικές δαπάνες που αιμοδοτούν τις αμερικανικές πολεμικές βιομηχανίες, συνιστούν βαριά και άμεση πολιτική ευθύνη του Τσίπρα προσωπικά. Ο Τσίπρας οδήγησε τη χώρα σε νέο και βαρύτερο μνημόνιο, ο Τσίπρας επέβαλε τους προϋπολογισμούς των μνημονιακών υπερ-πλεονασμάτων, ο Τσίπρας επιλέγει να πληρώνει η κατεστραμμένη Ελλάδα βαρύ φόρο αίματος στις ΗΠΑ, για να χριστεί ο ίδιος ως ο εκλεκτός των Αμερικάνων στην περιοχή.
Αν αυτά φαντάζουν γενικά, ας πάμε σε κάτι πιο συγκεκριμένο: Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Καπάκης, δήλωνε ενάμισι μήνα πριν: «Η χώρα μας διαθέτει έναν δασοπυροσβεστικό μηχανισμό που ελάχιστες χώρες τον διαθέτουν (…) με ένα δίκτυο που εμείς έχουμε φτιάξει αυτή τη στιγμή εξαιρετικό, ειδικά στην Αττική και τα περιαστικά δάση, που η φωτιά σβήνεται με ένα, δύο οχήματα και με την κινητοποίηση του πρώτου εναέριου μέσου».
Σύμφωνα δε με δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο ίδιος αυτός υπεύθυνος που αυτοθαυμαζόταν για το μηχανισμό που έχει δημιουργηθεί, τις ώρες της καταστροφής δεν ήταν καν παρών, όπως κατά νόμο επιβάλλεται.
Ο ίδιος και ο πολιτικός του προϊστάμενος κ. Τόσκας είναι ακόμα στις θέσεις τους.
Σύμφωνα με ερώτηση του ΚΚΕ, οι πετσοκομμένοι προϋπολογισμοί της Δασικής Υπηρεσίας και του Πυροσβεστικού Σώματος διατηρούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, αφού το ποσοστό που διατίθεται από τον κρατικό προϋπολογισμό για την προστασία των δασών είναι της τάξης του 0,035%. Ενώ ο μέσος όρος της μείωσης των δαπανών για το Πυροσβεστικό Σώμα, έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από τους προϋπολογισμούς των ετών 2015, 2016, 2017, 2018 της σημερινής κυβέρνησης, είναι μεγαλύτερος από τον μέσο όρο των μειώσεων της τελευταίας 10ετίας.
Συνέπεια αυτών των μειώσεων είναι η παντελής απουσία προληπτικών μέτρων στα δασικά οικοσυστήματα με δασικούς δρόμους, αντιπυρικές ζώνες, υδατοδεξαμενές και η δυσχερής λειτουργικότητα του ΠΣ στον κατασταλτικό τομέα, αφού διατηρείται ένας επιβαρυμένος στόλος πυροσβεστικών οχημάτων, με το 55% περίπου να είναι πέραν της 20ετίας, χωρίς ουσιαστικές προσλήψεις για την κάλυψη των πραγματικών αναγκών, με εργαζόμενους τριών ταχυτήτων και με τσακισμένα εργασιακά δικαιώματα.
Για όλα τα παραπάνω οι ευθύνες έχουν ονοματεπώνυμο και πολιτική σφραγίδα: Τσίπρας, Σκουρλέτης, Τόσκας, ΣΥΡΙΖΑ.
Το επιχειρησιακό σχέδιο
Σύμφωνα με τον ίδιο τον Τσίπρα δεν χρειάζεται αυτοκριτική για το επιχειρησιακό σχέδιο. Όλα πήγαν περίφημα. Δεν θέλουμε να φανταστούμε τι θα γινόταν αν υπήρχαν και λάθη. Ωστόσο, χωρίς να κάνουμε τους εισαγγελείς, οι αναφορές από τους αυτόπτες μάρτυρες της καταστροφής μιλούν για εγκληματικά λάθη, όχι μόνο στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς (ακόμα και αν δεχτούμε ότι δεν αντιμετωπιζόταν λόγω ακραίων φαινομένων), όσο κυρίως στην εκκένωση της περιοχής και στην καθοδηγημένη μετακίνηση του πλήθους στην παραλία καθώς και στη διάσωσή του.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Πυροσβεστικής στην περιοχή επιχειρούσαν 190 Πυροσβέστες, 96 οχήματα και 3 Canadair. Γιατί μόνο τόσοι; Δεν πρόκειται για σοβαρές επιχειρησιακές επιλογές με άμεση πολιτική ευθύνη;
Μόνο ένα πυροσβεστικό όχημα διατέθηκε στη Μαραθώνος με την πυρκαγιά να κινείται κάθετα σε αυτήν και με τους υψηλούς ανέμους να περνούν τη δήθεν «αντιπυρική ζώνη» της Μαραθώνος εν ριπή οφθαλμού. Αυτό δεν είναι επιχειρησιακό λάθος;
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυκλοφορία από τη στιγμή που κόπηκε η Μαραθώνος εκτράπηκε μέσα στο Μάτι. Το αποτέλεσμα των καμένων ανθρώπων και αυτοκινήτων είναι γνωστό. Αυτό δεν είναι επιχειρησιακό έγκλημα;
Ένας σημαντικός αριθμός θυμάτων πέθανε στην παραλία από ασφυξία και άλλοι από πνιγμό, επειδή άργησαν να φτάσουν τα σκάφη του λιμενικού και η διάσωση γινόταν μεμονωμένα, ανεπαρκώς, ανοργάνωτα και χαοτικά, κατά βάση από ιδιώτες. Με αυτοθυσία που όμως δεν μπορεί να υποκαταστήσει την απουσία συντονισμού και σχεδίου. Ούτε εδώ υπάρχει επιχειρησιακή ευθύνη;
Ας απαντήσει ο ίδιος ο κ. Τσίπρας που βρήκε το επιχειρησιακό σχέδιο αλάνθαστο, αν σε όλα τα παραπάνω μπορούσαν να διατεθούν περισσότερες δυνάμεις, να υπάρξει οργανωμένη εκκένωση, να συντονιστούν οι άφαντοι Δήμαρχοι και η ακόμα πιο άφαντη Περιφερειάρχης, να οργανωθεί άμεσα η διάσωση και μεταφορά των ανθρώπων που καίγονταν, ασφυκτιούσαν και πνίγονταν στην παραλία.
Το συμπέρασμα;
Σε όλα τα επίπεδα, και σε αυτό της πολεοδομικές αυθαιρεσίας, και σε αυτό της αντιπυρικής προστασίας, και σε αυτό του επιχειρησιακού σχεδιασμού, ο ΣΥΡΙΖΑ, οι υπουργοί του, η Περιφερειάρχης του, και ο ίδιος ο Τσίπρας, έχουν ευθύνη.
Δεν σημαίνει ότι δεν έχουν ευθύνη οι προηγούμενοι.
Αλλά τη βασική ευθύνη την έχει αυτός που κυβερνά. Ειδικά όταν δεν κυβερνά τρεις μήνες, αλλά τρία και πλέον χρόνια. Και ακόμη περισσότερο όταν με τις πράξεις του και τις πολιτικές του έχει σωρεύσει νέα αδιέξοδα, νέα δεινά, νέα προβλήματα, σε όλα τα επίπεδα.
Τούτων δοθέντων,ο ισχυρισμός του Τσίπρα για ανάληψη «στο ακέραιο της πολιτικής ευθύνης», αν δεν συνοδεύεται από παραιτήσεις και κυρίως ανατροπές στην πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση, παραμένει κενός, υποκριτικός, χειριστικός.
Όπως και ο ίδιος.