Άρθρα

Σχετικά με τις προσπάθειες των δυτικών να διασώσουν τους αποκλεισμένους νεο-ναζί

Εδώ και πάνω από μήνα η Ρωσία ανοίγει καθημερινά ανθρωπιστικούς διαδρόμους για εκκένωση των αμάχων σε περιοχές με σοβαρότατο ανθρωπιστικό πρόβλημα (Μαριούπολη, Χάρκοβο, κα). Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων τα νεο-ναζιστικά συντάγματα δεν επιτρέπουν την έξοδο στους αμάχους, ακόμα και πυροβολώντας τους, προκειμένου να τους κρατήσουν μαζί τους ώστε να τους χρησιμοποιούν ως ανθρώπινες ασπίδες[i]. Υπάρχουν εκατοντάδες μαρτυρίες για την τακτική των Ουκρανών να οχυρώνουν και να βάλλουν από σχολεία, νοσοκομεία και διαμερίσματα κατοίκων[ii]. Η λογική είναι προφανής: Αν έλειπαν οι άμαχοι, οι Ρώσοι θα τους είχαν διαλύσει σε ελάχιστο χρόνο χρησιμοποιώντας βαριά όπλα και επίσης ελαχιστοποιώντας τις δικές τους απώλειες. Αυτή είναι και η λογική του χτυπήματος των αμάχων στον σιδηροδρομικό σταθμό του Κραματόρσκ: Μην τολμήσετε να φύγετε!

Τώρα όμως εμφανίστηκαν διάφοροι δυτικοί, πρόεδροι και καγκελάριοι, και ζητούν να επιβλέψουν οι ίδιοι την έξοδο των αμάχων. Ως και ο Δένδιας ετοιμαζόταν να πάει στην Μαριούπολη μαζί με Γάλλους και Τούρκους για να ανοίξουν “ανθρωπιστικό διάδρομο”. Αλλά δεν είναι πολύ πιο απλό και εύκολο  να διατάξουν το Κίεβο να επιτρέψει τη διέλευση των αμάχων από την εμπόλεμη ζώνη και να απαγορεύσει (αν το μπορεί φυσικά) στους νεο-ναζί, που υποτίθεται ότι αποτελούν κανονικά σώματα του Ουκρανικού στρατού, να τους πυροβολούν;

Προς τι λοιπόν η μεγάλη ευαισθησία των Δυτικών για τους αμάχους, όταν μάλιστα ουδέποτε νοιάστηκαν τα τελευταία χρόνια για την ανθρωπιστική κρίση στο Ντονμπάς; Η Μαρία Ζαχάροβα, εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, εξηγεί[iii] ότι πρόκειται για απεγνωσμένη προσπάθεια των Δυτικών να εκκενώσουν τους Αζόφους από τους χώρους που έχουν περικυκλωθεί (λέγε με Μαριούπολη) και πλέον βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση. Θυμίζουμε ότι οι ίδιοι μέχρι σήμερα αρνούνταν να βγουν, παρόλο που τους είχε γίνει πρόταση αβλαβούς διέλευσης από τους Ρώσους–η τελευταία πριν μια βδομάδα.

Η Ζαχάροβα, αφού επαναλάβει ότι η Ρωσική πλευρά άνοιξε ανθρωπιστικούς διαδρόμους «αλλά οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανικής πλευράς δεν άφηναν τους αμάχους να τους χρησιμοποιήσουν» προσθέτει μιλώντας στο τηλεοπτικό κανάλι Russia-24: «Αν υπάρχει η επιθυμία να σωθούν ακριβώς αυτοί οι πολιτοφύλακες, τότε, η Δύση θα πρέπει ανοιχτά και τίμια να πει σε ποιους πόνταραν και να μην κρύβεται, ως συνήθως, πίσω από ζητήματα ανθρωπισμού, να μιλά για τη σωτηρία των αμάχων και για ανθρωπιστικούς λόγους. Εμείς το βλέπουμε με ποιανού το μέρος είναι [οι Δυτικοί].»

Αν η Δύση θέλει να ανοίξει ανθρωπιστικούς διαδρόμους στην Ουκρανία γι’ αυτούς τους πολιτοφύλακες, τότε θα έπρεπε να μιλά «περί σωτηρίας εκείνων που εκπαίδευσε»

«Αν τώρα η Δύση συλλογικά, ατομικά, ως απεσταλμένοι, επιθυμεί να ανακατευτεί στην προστασία των νέο-ναζί, τότε [όλοι αυτοί] πρέπει να μιλούν όχι για το άνοιγμα ανθρωπιστικών διαδρόμων για τον άμαχο πληθυσμό, αλλά για την σωτηρία εκείνων που [οι ίδιοι] εκπαίδευσαν. Η Ρωσία επανειλημμένα έθεσε το ζήτημα ότι οι Ουκρανοί πολιτοφύλακες που είτε διοικούνται από το καθεστώς του Κιέβου είτε δεν το υπακούν καθόλου και λειτουργούν σε κάποιον δικό τους χώρο, δεν επιτρέπουν στον κόσμο να χρησιμοποιήσει αυτούς τους ανθρωπιστικούς διαδρόμους που ανοίχτηκαν από τη Ρωσική πλευρά».

[i] https://twitter.com/engpravda/status/1513619416445071364

[ii] https://twitter.com/i/status/1513733227797626880

[iii] https://tass.com/politics/1436459

Με το ΚΚ Κούβας ή με το ΚΚ Ελλάδος θα πάμε στον πόλεμο;

*Ότι δεν αναφέρεται συγκεκριμένα ως παράθεμα, και δεν περικλείεται σε εισαγωγικά, αποτελεί – προφανώς – προσωπική άποψη ή/και ερμηνεία. Το ίδιο προσωπικοί είναι και οι διάφοροι τονισμοί στα παραθέματα με έντονα γράμματα.

Ο Λένιν:

  1. …για το ποιες είναι οι «μεγάλες» ιμπεριαλιστικές Δυνάμεις, πως να τις εντοπίζουμε σε κάθε ιστορική εποχή, αλλά και τον σοσιαλσωβινισμό:

[…] αν όλοι οι σοσιαλιστές των ‘μεγάλων’ Δυνάμεων, δηλαδή των Δυνάμεων που διαπράττουν μεγάλες ληστείες, δεν υπερασπίζουν αυτό το ίδιο δικαίωμα [σημ ΔΠ, της αυτοδιάθεσης] προκειμένου για τις αποικίες, αυτό γίνεται ακριβώς γιατί και μόνο γιατί στην πραγματικότητα είναι ιμπεριαλιστές και όχι σοσιαλιστές.[1]

  1. …για την πόλωση των λαών από τη μια σε εργατική αριστοκρατία και μικροαστισμό, και από την άλλη σε υπερεκμεταλλευόμενη εργασία, στη βάση της ιμπεριαλιστικής ληστείας και των μονοπωλιακών υπερκερδών:

Σημασία δεν έχει αν πριν από τη σοσιαλιστική επανάσταση θα απελευθερωθεί το 1/50 ή το 1/100 των μικρών εθνών, σημασία έχει ότι στην ιμπεριαλιστική εποχή, εξαιτίας αντικειμενικών αιτιών, το προλεταριάτο χωρίστηκε σε δύο διεθνή στρατόπεδα, από τα οποία το ένα έχει διαφθαρεί με τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι της κεφαλαιοκρατίας των μεγάλων Δυνάμεων – ανάμεσα στ’ άλλα και από τη διπλή ή τριπλή εκμετάλλευση των μικρών εθνών – ενώ το άλλο δεν μπορεί να απελευθερωθεί το ίδιο, χωρίς να απελευθερώσει τα μικρά έθνη, χωρίς να διαπαιδαγωγεί τις μάζες με αντισωβινιστικό πνεύμα […].[2]

Από τη μια μεριά, οι γιγάντιες διαστάσεις του χρηματιστικού κεφαλαίου, που είναι συγκεντρωμένο σε λίγα χέρια και δημιουργεί ένα αφάνταστα πλατύ και πυκνό δίχτυ σχέσεων και δεσμών, που υποτάσσει στο κεφάλαιο τη μάζα όχι μονάχα των μεσαίων και μικρών, αλλά και των πάρα πολύ μικρών καπιταλιστών και νοικοκυραίων, και από την άλλη, η οξυμένη πάλη με τις άλλες εθνοκρατικές ομάδες των χρηματιστών για το μοίρασμα του κόσμου και για την κυριαρχία πάνω στις άλλες χώρες – όλα αυτά προκαλούν το γενικό πέρασμα όλων των εύπορων τάξεων με το μέρος του ιμπεριαλισμού.[3]

  1. …για την παγκόσμια, διεθνιστική οπτική των κομμουνιστών στα εθνικά, δημοκρατικά ζητήματα και στους εθνικούς ανταγωνισμούς:

Οι διάφορες διεκδικήσεις της δημοκρατίας, μαζί και η αυτοδιάθεση, δεν είναι κάτι το απόλυτο, αλλά ένα μέρος του πανδημοκρατικού (σήμερα: πανσοσιαλιστικού) παγκόσμιου κινήματος. Μπορεί σε ορισμένες συγκεκριμένες περιπτώσεις το μέρος να έρχεται σε αντίθεση με το όλο και τότε πρέπει να απορρίπτεται. Μπορεί σε κάποια χώρα το δημοκρατικό κίνημα να είναι απλώς όργανο των κληρικών ή χρηματιστικών μοναρχικών ραδιουργιών των άλλων χωρών· τότε εμείς δεν πρέπει να υποστηρίζουμε αυτό το δοσμένο, συγκεκριμένο κίνημα, θα ήταν όμως γελοίο να πετάξουμε γι’ αυτό το λόγο το σύνθημα της δημοκρατίας από το πρόγραμμα της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας.[4]

  1. …για τον αγώνα των κομμουνιστών για την ήττα του «δικού τους» ιμπεριαλιστή:

Σ’ έναν αντιδραστικό πόλεμο μια επαναστατική τάξη δεν μπορεί παρά να εύχεται την ήττα της κυβέρνησής της.

Αυτό είναι αξίωμα. Και το αξίωμα αυτό το αμφισβητούν μόνο οι συνειδητοί οπαδοί ή οι ανίκανοι υπηρέτες των σοσιαλσοβινιστών.

[…] Επαναστατική δράση, όμως, ενάντια στην κυβέρνησή σου στη διάρκεια του πολέμου σημαίνει, αναμφισβήτητα, αναντίρρητα, όχι μόνο να εύχεσαι να ηττηθεί η κυβέρνησή σου αλλά και να συμβάλεις έμπρακτα σ’ αυτήν την ήττα.

[…] Επανάσταση σε καιρό πολέμου σημαίνει εμφύλιος πόλεμος, η μετατροπή, όμως του πολέμου των κυβερνήσεων σε εμφύλιο πόλεμο, από το ένα μέρος, διευκολύνεται από τις στρατιωτικές αποτυχίες (από την ‘ήττα΄) των κυβερνήσεων, ενώ, από το άλλο μέρος, είναι αδύνατο, τείνοντας στην πράξη προς μιας τέτοια μετατροπή να μη συμβάλεις έτσι στην ήττα.

[…] Το να παραιτείται κανείς από το σύνθημα της ήττας σημαίνει να μετατρέπει την επαναστατικότητά του σε κούφια φρασεολογία είτε σε καθαρή υποκρισία.

Και με τι μας προτείνουν να αντικαταστήσουμε το ‘σύνθημα’ της ήττας; Με το σύνθημα ‘ούτε νίκη, ούτε ήττα’. […] [5]

  1. Ένα δείγμα από το πως διαπράττεται σήμερα η ιμπεριαλιστική ληστεία, και για το πως μπορεί κάλλιστα να «ανεβαίνει το ΑΕΠ ή το εμπορικό πλεόνασμα» μιας χώρας, και ωστόσο αυτή να ληστεύεται το ίδιο ή και περισσότερο:

Ένα παράδειγμα της παγκοσμιοποιημένης ιεραρχικής εξειδίκευσης που εξετάζεται από τους συγγραφείς των ΔΑΑ (Σ.τ.Μ., Διεθνείς Αλυσίδες Αξίας, Global Value ChainsGVC) […] είναι η σχέση μεταξύ της Apple και των εργολάβων της. Η Apple, με έδρα την Καλιφόρνια, είναι μια μη κατασκευαστική εταιρεία που συχνά κατατάσσεται ως η πιο κερδοφόρα πολυεθνική εταιρεία στον κόσμο. Αναθέτει την άμεση παραγωγή ως επί το πλείστον στη Foxconn, μια γιγαντιαία εταιρεία με έδρα την Ταϊβάν. Για να αναφέρουμε ένα μόνο παράδειγμα έρευνας για ένα προϊόν της Apple, οι Milberg και Winkler δείχνουν ότι το 2010, η Apple εισήγαγε ολοκληρωμένα iPhones προς 179 δολάρια το καθένα από την Foxconn στην Κίνα και τα πωλούσε προς 600 δολάρια στη λιανική αγορά των ΗΠΑ. Συνολικά οι εξαγωγές iPhone από την Κίνα προς τις ΗΠΑ το 2009 ήταν 2 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ το εισόδημα που έλαβαν η κινεζική εργασία και το κινεζικό κεφάλαιο από το σύνολο αυτό ήταν μόλις 73,3 εκατομμύρια δολάρια ή 3,6%.

Εξετάζοντας την αντίστοιχη κερδοφορία των δύο εταιρειών, μέχρι το 2014 η Foxconn κέρδισε 3,6 δισ. δολάρια κέρδη για περιουσιακά στοιχεία ύψους 78 δισ. δολαρίων (4,6% απόδοση του ενεργητικού –RoA, Σ.τ.Μ., Return on Assets). Τα κέρδη 37 δισ. δολαρίων της Apple εκείνο το έτος προήλθαν από 207 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία – 18% RoA – τέσσερις φορές υψηλότερο από ό,τι η Foxconn. Η Foxconn απασχολούσε περίπου 1,3 εκατομμύρια εργαζόμενους το 2014, δίνοντάς της κέρδος 2.768 δολάρια ανά εργαζόμενο που απασχολούσε. Οι 80.000 εργαζόμενοι της Apple απέφεραν στην εταιρεία 463.000 δολάρια κέρδος ανά εργαζόμενο, ή περίπου 167 φορές περισσότερο. Σε κάθε περίπτωση μιλάμε για κέρδος της εταιρείας ανά εργαζόμενο. Το πολύ διαφορετικό εισόδημα των ίδιων των εργαζομένων της Foxconn και της Apple αντιπροσωπεύει μια ακόμη τεράστια διαφορά.[6]

Ο πόλεμος και η κρίση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα

Ο πόλεμος στην Ουκρανία μας φέρνει μπροστά στο ενδεχόμενο ενός Γ΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ενός πολέμου που μέχρι στιγμής εκτυλισσόταν πιο συγκαλυμμένα, «διά αντιπροσώπων», αλλά πλέον αυξάνεται ο κίνδυνος να εξελιχθεί σε ανοιχτό, ίσως και πυρηνικό, πόλεμο.

Σε κάθε προηγούμενη ανάλογη στιγμή της ιστορίας, το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα  (δΚΚ στο εξής) γνώρισε μεγάλες διαμάχες, και διασπάσεις, όπως τη «χρεωκοπία» της Β΄ Κομμουνιστικής Διεθνούς, στις παραμονές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και τις ταλαντεύσεις προ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι οποίες δεν επέτρεψαν το δΚΚ να εμποδίσει αποτελεσματικά την άνοδο του φασισμού/ναζισμού, και των οποίων η διόρθωση οδήγησε τελικά στην ήττα του, και στην εξάπλωση του σοσιαλισμού σε μεγάλο μέρος του κόσμου.

Η σημερινή συγκυρία βρίσκει το δΚΚ σε ιστορική κρίση. Επομένως, δε θα περίμενε κανείς να είναι η κατάσταση καλύτερη. Αυτό φαίνεται με μια ματιά στις ανακοινώσεις των κομμουνιστικών κομμάτων για τον εν εξελίξει πόλεμο. Δεν λείπουν ορισμένες ακραίες φωνές ως προς το μονοδιάστατο ή άνισο της κριτικής έναντι της Ρωσίας, όπως και μερικές αντίθετες, οι οποίες εστιάζουν στο δίκαιο της Ρωσίας ως προς κάποιες από τις πλευρές του πολέμου.

Η πλειοψηφία, ωστόσο, των ανακοινώσεων στην ιστοσελίδα solidnet.org αποτελούν μια παραλλαγή μιας θέσης, η οποία

  • έχει ως κοινό τόπο την ανοιχτή καταδίκη της ρωσικής επέμβασης
  • και την απαίτηση για την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρανία,
  • και για μια ειρηνική/διπλωματική λύση,
  • ή την αναφορά στη σοσιαλιστική επανάσταση ως μόνη λύση,
  • ενώ διαφέρουν στον βαθμό που αναφέρονται στις ευθύνες του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού για την κλιμάκωση των «ανταγωνισμών», και γενικότερα, στο πως μοιράζουν την ευθύνη αυτή, με την αντίστοιχη του ρωσικού αστικού εθνικισμού.

Άλλοτε το αίτημα της ρωσικής απόσυρσης από την Ουκρανία στέκεται μόνο του, χωρίς αναφορά στους όρους της ειρήνης, στην ουσία στηρίζοντας απροκάλυπτα τη νατοϊκή πλευρά, και άλλοτε έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τους προτεινόμενους όρους της ειρήνης, που – τυχαία; – αντιστοιχούν λίγο – πολύ στις ρωσικές αιτιάσεις, κυρίως αυτές για ουδετερότητα της Ουκρανίας και της μη ένταξής της στο ΝΑΤΟ!

Θα χαρακτηρίσουμε αυτή τη θέση ως «κεντριστική», διότι πατάει σε δύο βάρκες:

  • Από τη μια, είναι η βάρκα της πραγματικότητας της εξάπλωσης του ΝΑΤΟ, των συνεχών πολέμων του ευρωατλανικού ιμπεριαλισμού για την εγκαθίδρυση της «νέας τάξης πραγμάτων» από το 1990 μέχρι σήμερα, αλλά και της ίδιας της πρόσφατης ιστορίας στην Ουκρανία με το πραξικόπημα του 2014, τον πόλεμο και την εθνική καταπίεση εναντίον των ανατολικών – ρωσόφωνων κατά πλειοψηφία – περιοχών, την ενσωμάτωση του ναζισμού ως επίσημη κρατική ιδεολογία και πρακτική των σωμάτων ασφαλείας της χώρας αυτής, την αθέτηση των συμφωνιών του Μινσκ από την ουκρανική πλευρά, ενώ φτάνουν οι θέσεις αυτές να παραδέχονται ότι όλα αυτά είναι μέρος μιας στρατηγικής περικύκλωσης, περιορισμού ή και ηγεμόνευσης, έως και καθυπόταξης, ή και διαμελισμού των χωρών της Ευρασίας (αρχικά της Ρωσίας, στη συνέχεια του Ιράν, της Συρίας κοκ, με τελικό στόχο την Κίνα).
  • Από την άλλη βάρκα, στο ερώτημα του τελικά «ποιας πολιτικής συνέχεια είναι αυτός ο πόλεμος», που οδηγεί στον χαρακτηρισμό του πολέμου αυτού ως «ιμπεριαλιστικού και άδικου και από τις δύο πλευρές», όλα αυτά ξεχνιούνται, ή χαρακτηρίζονται ως «προσχήματα». Στη θέση τους μπαίνουν άδειες, γενικές φράσεις περί «ενδο-ιμπεριαλιστικών/καπιταλιστικών ανταγωνισμών», «(ξανα)μοιράσματος σφαιρών επιρροής», «σχεδίων αποκατάστασης της ρωσικής αυτοκρατορίας», με αόριστες αναφορές στον πλούτο της Ουκρανίας, ή στον εθνικιστικό λόγο εκπροσώπων της ρωσικής αστικής τάξης. Ακόμη περιμένουμε μια σοβαρή ανάλυση που να καταδεικνύει ποιοι τέτοιοι στόχοι εξηγούν την επιλογή της Ρωσίας για μια τέτοιας έκτασης αντιπαράθεση με όλον τον δυτικό κόσμο, τη διάρρηξη των σχέσεών της με την ΕΕ, την ακύρωση του αγωγού Nord Stream 2 που ήταν έτοιμος να λειτουργήσει, την απομόνωσή της από τις παγκόσμιες αγορές λόγω των κυρώσεων στο βαθμό – βέβαια – που αυτές θα πετύχουν τον σκοπό τους, κοκ…

Πατώντας στις δύο αυτές βάρκες, το τελικό αίτημα ή σύνθημα για την έκβαση ή τερματισμό του πολέμου, ή για τη στάση των κομμουνιστών απέναντί του, πέφτει σε μια θάλασσα αντιφάσεων. Το τελικό αποτέλεσμα είναι μια πολιτική που είναι «συμβατή» τελικά με την κυρίαρχη ιδεολογία και τη στρατηγική των ιμπεριαλιστικών αστικών τάξεων των χωρών μας, δηλ. των χωρών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Ας σκεφτούμε πόσο διαφορετικά είναι τα πρακτικά πολιτικά αποτελέσματα καθεμιάς από τις παρακάτω τρεις εναλλακτικές εκδοχές:

  • Η αιτία του πολέμου, η «πολιτική της οποίας αποτελεί συνέχεια ο πόλεμος», είναι η στρατηγική του ευρω-ατλαντικού ιμπεριαλισμού περικύκλωσης, περιορισμού ή και ηγεμόνευσης, έως και καθυπόταξης ή και διαμελισμού των χωρών της Ευρασίας.

Η΄

Η αιτία του πολέμου είναι (εξίσου, ή σε συνδυασμό, ίσως, με την παραπάνω) η προσπάθεια της Ρωσίας να αναδιατάξει/ανακτήσεις σφαίρες επιρροής της, ώστε να αναδειχθεί/επιβεβαιωθεί ως (νέα) ιμπεριαλιστική δύναμη, να καταπιέσει τους Ουκρανούς, και να ληστεύσει τον πλούτο της Ουκρανίας.

  • Οφείλουμε, ως κομμουνιστές, να αγωνιστούμε για την ήττα του «δικού μας» ιμπεριαλιστή, ακολουθώντας την προτροπή του Λένιν (ότι και να είναι/κάνουν οι άλλες δυνάμεις, βλ. παράθεμα 4).

Η΄

«Δε διαλέγουμε ιμπεριαλιστικό πόλο/άξονα ή το ‘μικρότερο κακό’». Δε μας ενδιαφέρει το αποτέλεσμα του πολέμου. Απλά αγωνιζόμαστε ενάντια στον ιμπεριαλιστή που μας έτυχε στα πλαίσια ενός γεωγραφικού/εθνικού καταμερισμού.

  • Δείτε τι κάνουν οι Ρώσοι στους Ουκρανούς (άμαχους), τη βαρβαρότητα του πολέμου που εξαπέλυσαν εναντίον τους (στο οποίο εύκολα η αστική τάξη θα προσθέσει ότι χρειαζόμαστε την προστασία του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, πχ., στην Ελλάδα, ενάντια στην αντίστοιχη «βαρβαρότητα» των Τούρκων, που είναι κι αυτοί «ανατολίτες»…).

Η΄

Δείτε τι παθαίνει ένας λαός, όταν ανέχεται μια άκρως εθνικιστική, ή και ναζιστική κυβέρνηση, η οποία τον μετατρέπει σε ΝΑΤΟϊκό προτεκτοράτο, και αιχμή του δόρατος της ιμπεριαλιστικής στρατηγικής. Να γιατί η ένταξη στο ΝΑΤΟ και η υποταγή στους σχεδιασμούς του αποτελεί θανάσιμο κίνδυνο και για τον δικό μας λαό!

Πέρα από το κατά πόσο αντιστοιχεί στην πραγματικότητα η κάθε εναλλακτική εκδοχή, κάτι για το οποίο χρειάζεται συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης, και όχι αοριστίες, οι πολιτικές διαφορές είναι εμφανείς.

Μάλιστα, ζούμε σε μια εποχή που η κατάσταση του αντιιμπεριαλιστικού, λαϊκού κινήματος στις χώρες μας δεν επιτρέπει προσδοκίες για νίκες με άμεσο αντίκρισμα για τους λαούς της Ουκρανίας. Πχ. πολιτικοί στόχοι όπως η έξοδος από το ΝΑΤΟ ή η διάλυσή του, ή ακόμη και η απεμπλοκή της χώρας μας από τον πόλεμο, ακούγονται πιο πολύ ως ακίνδυνα ευχολόγια σήμερα, παρά ως άμεσες δυνατότητες. Οι χώρες μας έμπρακτα υποστηρίζουν και καθοδηγούν τους Ουκρανούς να πολεμήσουν «μέχρι τελευταίας σταγόνας» του αίματός …τους…, ενώ εμείς αποτυγχάνουμε να τις εμποδίσουμε. Οπότε, η πολιτική ζύμωση της μιας ή της άλλης εκδοχής από τις παραπάνω, το κατά πόσο συμπλέουμε με ή αντιπαλεύουμε την κυρίαρχη προπαγάνδα, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, και αναδεικνύεται σε όρο ανασυγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού κινήματος στις χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Σε κάθε περίπτωση, για να εξηγηθεί η στάση του κάθε κόμματος πρέπει να συνεκτιμηθούν:

  • η θέση της αντίστοιχης χώρας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα διακρατικών σχέσεων εκμετάλλευσης και καταπίεσης,
  • η κατάσταση της ταξικής πάλης στο εσωτερικό της κάθε χώρας,
  • και η σχετική δύναμη του κάθε κόμματος,
  • το πως όλα αυτά, εν τέλει, καθορίζουν τους περιορισμούς, τις θέσεις και τα πολιτικά καθήκοντα κάθε κόμματος.

Δεν μπορούμε να αναφερθούμε αναλυτικά και ανά χώρα στους παράγοντες αυτούς στο παρόν άρθρο. Σε κάθε περίπτωση, απουσιάζει, δυστυχώς, μια σύγχρονη Κομμουνιστική Διεθνής, η οποία να μπορεί να ενοποιήσει τις επιμέρους οπτικές με βάση το συμφέρον του διεθνούς προλεταριάτου.

Εργατική αριστοκρατία, μικροαστισμός και οπορτουνισμός στο εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα των ιμπεριαλιστικών χωρών (και σε κάποια προτεκτοράτα τους…)

Ωστόσο, ιδιαίτερη κοινωνικοπολιτική, αλλά και ηθική, διάσταση αποκτά το ζήτημα αυτό, στις περιπτώσεις που ο κεντρισμός, ή και η μονομερής καταδίκη της Ρωσίας, συμπλέουν – έστω έμμεσα – με τη στρατηγική της εκάστοτε εθνικής αστικής τάξης, ιδιαίτερα των ιμπεριαλιστικών χωρών και των προτεκτοράτων τους, όπως καταδείξαμε παραπάνω. Τότε, στην ουσία αποτελούν έκφραση ενός – κεκαλυμμένου, ίσως, μέσα από γενικόλογες πασιφιστικές ή «επαναστατικές» εκφράσεις – σοσιαλσωβινισμού (δηλ. σοσιαλιστικού εθνικισμού, ή εθνικισμού με σοσιαλιστικό μανδύα, βλ. παράθεμα 1 παραπάνω).

Ο τελευταίος, όπως και κάθε είδος οπορτουνισμού, ως ρεύμα στο δΚΚ, έχει την υλική του βάση στην εργατική αριστοκρατία και τον μικροαστισμό, που μπορούν και αναπτύσσονται κυρίως στις πιο πλούσιες χώρες του κόσμου. Πρόκειται για σχετικά μαζικό πολιτικό φαινόμενο επίδρασης της κυρίαρχης ιδεολογίας στις γραμμές του λαϊκού κινήματος, «μεταμφιεσμένης» με αριστερή, πασιφιστική ή κομμουνιστική φρασεολογία. Εκτυλίσσεται σε μεγάλο βαθμό ασυνείδητα, ως θέσεις που εμφανίζονται ως «επαναστατικές», αλλά στην πραγματικότητα οδηγούνε σε στάσεις πιο «βολικές», οι οποίες αποφεύγουν να έρθουν σε ευθεία αντίθεση με την αστική πολιτική.

Οι χώρες με μαζικά κοινωνικά φαινόμενα εργατικής αριστοκρατίας και μικροαστισμού δεν μπορούν παρά να είναι οι ιμπεριαλιστικές χώρες, και οι σύμμαχοί τους, ή «ιμπεριαλιστές – κουρελούδες», δηλ. όσες χώρες διαθέτουν και το πλεόνασμα εκείνο που μπορεί να αφεθεί να πέσει σαν «ψίχουλα από το τραπέζι» της ιμπεριαλιστικής ληστείας (βλ. το παράθεμα 2). Αυτό ισχύει είτε είναι «μεγάλες» δυνάμεις, και καθορίζουν την παγκόσμια ιμπεριαλιστική στρατηγική, είτε απλά ακολουθούν και πλουτίζουν από αυτήν.

Το «μεγάλο» εδώ, αναφέρεται σε μεγάλες ληστείες, όπως κάνει σαφές ο Λένιν στο παράθεμα 1, κι όχι γενικά και αόριστα σε μεγάλες χώρες. Αντίθετα, μερικές από τις μεγαλύτερες χώρες στον κόσμο αποτελούν και τους τόπους όπου διαπράττονται οι «μεγάλες» αυτές ληστείες, εις βάρος της πλειοψηφίας των λαών του κόσμου, δηλ. είναι τα θύματα της ληστείας. Χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία, το Πακιστάν, το Ιράν, η Βραζιλία, το Μεξικό, η Αργεντινή, και η Ν. Αφρική, έχουν μεγάλη έκταση και πληθυσμό, λίγο – πολύ αντίστοιχα μεγάλο κρατικό μηχανισμό και στρατό, ενώ 4 από αυτές κατέχουν και πυρηνικά όπλα. Τα εθνικά τους μονοπώλια – σε μεγάλο βαθμό κρατικά στη Ρωσία και στην Κίνα –  επίσης είναι μεγάλα, ακόμη και αν δρουν κυρίως, ή και αποκλειστικά, στην εσωτερική τους αγορά, καθώς η τελευταία είναι αντίστοιχη με το μέγεθος των χωρών αυτών. Ωστόσο, σε έναν κυρίως καπιταλιστικό – πλέον – κόσμο, χωρίς αποικίες ή «μισοφεουδαρχικές» αυτοκρατορίες, όπως η Ρωσία της εποχής του Λένιν, ο όρος «εκμετάλλευση» σχετίζεται με τον τρόπο που παράγεται, κυκλοφορεί και διανέμεται η υπεραξία στη διεθνή αγορά, κι εκεί, όλες αυτές οι χώρες πληρώνουν «φόρο υποτέλειας» με τη μια ή την άλλη μορφή προς τις πραγματικά ιμπεριαλιστικές χώρες.

Ενδεικτικά, ας συγκρίνει ο αναγνώστης δύο παγκόσμιους χάρτες. Αυτόν του κατά κεφαλήν εισοδήματος για το 2018, από τη Wikipedia, και αυτόν με τις χώρες που έχουν επιβάλλει κυρώσεις στην Ρωσία σήμερα, λόγω του πολέμου (Εικόνα 1 από το πολύ καλό ρεπορτάζ του Μ. Παναγιωτάκη στο Κοσμοδρόμιο), και ως μέρος ενός οικονομικού πολέμου εναντίον της. Η ομοιότητα των χωρών που επιτίθενται στη Ρωσία, είτε με την έμμεση συμμετοχή τους στον πόλεμο στην Ουκρανία, είτε με τον οικονομικό πόλεμο των κυρώσεων, με τις πλουσιότερες και ισχυρότερες χώρες του κόσμου, είναι πασιφανής.

 

Εικόνα 1. Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα κατά κεφαλήν για το 2018 σε δολάρια ΗΠΑ (Wikipedia).

Εικόνα 2. Χάρτης των χωρών (μπλε) που έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία (κόκκινο).

Περαιτέρω στοιχεία για το ποιες είναι οι ιμπεριαλιστικές χώρες σήμερα θα αναφέρουμε σύντομα σε μελέτη, η οποία αξιοποιεί στοιχεία από το διεθνές εμπόριο, τους μισθούς, και τις ροές κεφαλαίων, μέσα από μελέτες μαρξιστών επιστημόνων της πολιτικής οικονομίας, από διαφορετικές ιδεολογικές σχολές, που στηρίζονται σε διαφορετικές παραδοχές και μεθοδολογίες [7]. Όλοι οι συγγραφείς συγκλίνουν στο ότι ούτε η Ρωσία, ούτε η Κίνα είναι τέτοιες χώρες, διότι, πολύ απλά, μια συγκεκριμένη ανάλυση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεών τους με τις άλλες χώρες του κόσμου, αποδεικνύει ότι όχι μόνο – γενικά μιλώντας – δεν καταπιέζουν εθνικά άλλους λαούς, κράτη και εθνότητες, προκειμένου να τους εκμεταλλευτούν οικονομικά, ή – εν πάσει περιπτώσει – δεν το κάνουν στον βαθμό του «μεγάλου ληστή του κόσμου», αλλά είναι και οι ίδιες – κυρίως – εκμεταλλευόμενες από τις ιμπεριαλιστικές χώρες (ειδικά η Κίνα, βλ. και το παράθεμα 5).

Αυτό αναγνωρίζεται, όπως θα δούμε στη συνέχεια, από εκείνους τους λαούς, κυβερνήσεις, και αντίστοιχα κομμουνιστικά κόμματα, που δίνουν έμπρακτα τον αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό, και ειδικότερα από την Επαναστατική Κυβέρνηση της Κούβας, στην οποία θα επικεντρώσουμε.

Το συμφέρον των λαών του κόσμου, όπως αντικατοπτρίζεται στη θέση της Επαναστατικής Κυβέρνησης της Κούβας

Στο παρόν, καλούμε τον αναγνώστη απλά να συγκρίνει την κεντριστική θέση, όπως πχ αυτή εκφράζεται σήμερα από τις μεγαλύτερες ελληνικές κομμουνιστικές οργανώσεις και κόμματα (ΚΚΕΝΑΡ/ΑΝΤΑΡΣΥΑ), με τη θέση που εξέφρασε η Επαναστατική Κυβέρνηση της Κούβας.

Συγκεκριμένα, στη δήλωση της Επαναστατικής Κυβέρνησης της Κούβας, αλλά και σε άρθρο γνώμης («γραμμής»;), και τα δύο από το επίσημο όργανο του ΚΚ Κούβας, την Granma (τα παραθέτουμε στο τέλος του κειμένου), γίνονται σαφή – με δικά μας λόγια –  τα εξής:

  • υπάρχει αναφορά σε καπιταλιστικές δυνάμεις που δε δέχονται την παγκόσμια ηγεμονία των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, και όχι σε «ενδο-ιμπεριαλιστικές» αντιθέσεις, δηλ. αντιθέσεις ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις,
  • υπάρχει αναφορά στους σύγχρονους «αντιαποικιακούς» αγώνες των λαών,
  • υπάρχει αναλυτική αναφορά στις δίκαιες πλευρές του πολέμου από την πλευρά της Ρωσίας, με έμφαση στο ζήτημα της εθνικής της ασφάλειας από την επέκταση του ΝΑΤΟ,
  • καθίσταται η επέκταση του ΝΑΤΟ και η πολιτική των ΗΠΑ, ως η «πολιτική της οποίας η συνέχεια είναι αυτός ο πόλεμος»,
  • γίνεται ήπια κριτική στην Ρωσία για έναν πόλεμο που θα μπορούσε να αποφευχθεί, και για την καταπάτηση του διεθνούς δικαίου, με την επισήμανση ότι η Κούβα υποστηρίζει το διεθνές δίκαιο, διότι αποτελεί εργαλείο άμυνας των μικρών και αδύναμων χωρών ενάντια στην εθνική καταπίεση,
  • υποστηρίζεται μια ειρηνική, διπλωματική λύση, τις βασικές πλευρές της οποίας καθορίζει, όμως, όλη η προηγούμενη τοποθέτηση.

Εδώ, λοιπόν, προκύπτει ένα αβίαστο ερώτημα: ποια είναι η επαναστατική θέση και ποια η οπορτουνιστική/σοσιαλσωβινιστική; Του ΚΚ Κούβας, ή η κεντριστική του ΚΚΕ και άλλων κομμουνιστικών κομμάτων, πόσο μάλλον των κομμάτων που αναφέρονται μονομερώς ενάντια στον «πόλεμο του Πούτιν», κυρίως αυτών από τις ιμπεριαλιστικές χώρες; Ποια εκφράζει καλύτερα τα συμφέροντα του διεθνούς προλεταριάτου και μπορεί να αποτελέσει οδηγό για το δΚΚ στον επερχόμενο Γ΄ ΠΠ, όπως και αν αυτός εκδηλωθεί, με τη μία ή την άλλη μορφή;

Από τη μια, έχουμε κόμματα που αποτελούν μέρος του προβλήματος της κρίσης του δΚΚ, και της κατάστασης διάλυσης του εργατικού κινήματος, στη βάση μαζικών πολιτικών (οπορτουνισμός) και κοινωνικών (εργατική αριστοκρατία – μικροαστισμός) φαινομένων, όπως τα περιγράψαμε παραπάνω. Από την άλλη, έχουμε ένα κόμμα, μιας επαναστατικής κυβέρνησης, η οποία εξαναγκάζεται σε έναν συνεχή πόλεμο με τον ιμπεριαλισμό, και καταφέρνει να αντέχει, διατηρώντας την ενότητα του λαού της.

Θα μπορούσε να κάνει κανείς κριτική στη δήλωση της επαναστατικής αυτής κυβέρνησης. Θα μπορούσε, πχ να πει, και δικαιολογημένα, ότι η Κούβα έχει ανάγκη την υποστήριξη της Ρωσίας, αλλά και της Κίνας, για να ανταπεξέλθει στον πόλεμο που της κάνουν οι ΗΠΑ, η ΕΕ, και οι άλλες ιμπεριαλιστικές χώρες. Ενώ, αντίθετα, κόμματα όπως το ΚΚΕ δεν έχουν τέτοιες «εξαρτήσεις»… Πράγματι, χωρίς αυτές τις «εξαρτήσεις» του …πραγματικού αντιιμπεριαλιστικού αγώνα, το ΚΚ Κούβας θα μπορούσε να κάνει πιο σκληρή κριτική στον ρωσικό αστικό εθνικισμό, και στις δικές του επιδιώξεις, οι οποίες πιθανόν ξεφεύγουν των όποιων δίκαιων επιδιώξεων εντοπίζει το ΚΚ Κούβας.

Στην ουσία, όμως, ένα τέτοιο επιχείρημα αποκαλύπτει τη συγκεκριμένη πραγματικότητα, επί της οποίας συζητάμε: η Κίνα και η Ρωσία δεν απειλούν την εθνική ανεξαρτησία της Κούβας, οι σχέσεις τους μαζί της είναι πολύ πιο ισότιμες από ότι οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ, την ΕΕ, και τις άλλες ιμπεριαλιστικές χώρες (αν και όχι απαραίτητα απόλυτα ισότιμες, και σχεδόν σίγουρα όχι στη βάση της διεθνιστικής αλληλεγγύης). Η Κούβα δε σχετίζεται με την Ρωσία και την Κίνα με όρους ιμπεριαλιστικής ληστείας και καταπίεσης, άσχετα από τις φιλοδοξίες, τα «όνειρα», ή τους όποιους σχεδιασμούς των κυρίαρχων τάξεων ή στρωμάτων της καπιταλιστικής Ρωσίας και της – σε οπισθοδρομική μετάβαση προς τον καπιταλισμό – Κίνας. Για την Κούβα, η επιλογή της δεν είναι «επιλογή ιμπεριαλιστή», ή του «μικρότερου κακού», αλλά του «μεγαλύτερου καλού» για την επανάσταση στη νησιωτική αυτή χώρα, όχι «υπό ξένη σημαία», αλλά υπό τη σημαία της επανάστασης αυτής!

Ας κάνουμε τον κόπο τώρα να περιδιαβούμε τον κόσμο ολόκληρο, και ας μετρήσουμε τα θύματα του ιμπεριαλισμού, και πόσες χώρες έχουν να κερδίσουν από οποιαδήποτε ήττα του, αδυνάτισμά του, βάθεμα της χρονίζουσας σήψης και κρίσης του. Τότε θα δούμε ότι σαν την Κούβα, μάλλον, πρέπει να σκέφτονται και οι λαοί στη Βενεζουέλα, στη Βολιβία, στην Κολομβία, στη Χιλή, στο Εκουαδόρ, στην Συρία, στο Ιράν, στη Λιβύη, στα Βαλκάνια, στην Παλαιστίνη, στο Ιράν, στην Υεμένη, γιατί όχι και στη χώρα μας, στην Ελλάδα της κρίσης, των μνημονίων, της νατοϊκής χούντας, και της εθνικής τραγωδίας της Κύπρου.

Ας δούμε, αντίθετα, πόσοι και ποιοι λαοί αντιλαμβάνονται σήμερα ως κίνδυνο, ως ληστές και καταπιεστές, τη Ρωσία και την Κίνα, πόσοι και ποιοι ανησυχούν για μια τέτοια προοπτική στο άμεσο ή κοντινό μέλλον… Γενικά, μιλώντας, οι λαοί, όταν τουλάχιστον δεν τρώνε από τα «ψίχουλα», ή δεν έχουν πέσει θύματα του μαζικού εκφασισμού και εθνικισμού, νιώθουν στο πετσί τους την ιμπεριαλιστική καταπίεση και ληστεία, και ξέρουν να την αναγνωρίζουν.

Αν τα κάνουμε αυτά, εν τέλει, θα καταλάβουμε ποιο είναι το συμφέρον του διεθνούς προλεταριάτου, και ποια κομμουνιστικά κόμματα το εξυπηρετούν, και ποια το προδίδουν με «επαναστατικές», πασιφιστικές, ή άλλες γενικές φρασούλες.

Μερικά πολιτικά συμπεράσματα

Και η Ουκρανία; Ο Ουκρανικός λαός; Αξίζει λιγότερο από τον λαό της Κούβας, ή της Συρίας κοκ;

Πέρα από το παραπάνω παράθεμα 3 του Λένιν, το οποίο μας υπενθυμίζει από ποια παγκόσμια σκοπιά κρίνουμε και τα διάφορα εθνικά κινήματα των καταπιεσμένων λαών, και στην ειδική περίπτωση της Ουκρανίας χρειάζεται μια πιο λεπτομερής, συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης, την οποία αναβάλουμε για επόμενη δημοσίευση.

Προς το παρόν, από μια «παγκόσμια» οπτική, έχουμε να πούμε ότι στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των εθνών δεν συμπεριλαμβάνουμε την «ελεύθερη» – δήθεν – «επιλογή», για ένταξη στο ΝΑΤΟ, και δημιουργία ενός προτεκτοράτου, ως αιχμή του δόρατος της στρατηγικής του ιμπεριαλισμού για ξεπέρασμα της κρίσης του μέσω της υποταγής της Ευρασίας, και εν τέλει, ολόκληρου του κόσμου. Πρόκειται για  την ολοκλήρωση του σχεδίου του ιμπεριαλισμού για τη «νέα τάξη πραγμάτων» (να μια φράση που ξεχάστηκε από τον «Ριζοσπάστη» εδώ και αρκετά χρόνια…), το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή με την ανατροπή του σοσιαλισμού στην ανατολική Ευρώπη. Το ίδιο θα λέγαμε και για το «δικαίωμα ένταξης» στον ναζιστικό/φασιστικό άξονα προ του Β΄ ΠΠ.

Εννοείται, επίσης, ότι η δημοκρατία δεν εξάγεται, και κανείς λαός δεν θα απελευθερωθεί από τους καπιταλιστές. Αυτό ισχύει ακόμη και για τους καπιταλιστές πχ της Βενεζουέλας, οι οποίοι μπορεί να ανέχονται ή να συμμαχούν με την μπολιβαριανή κυβέρνηση, ενάντια στη φιλο-ιμπεριαλιστική βενεζουελάνικη αστική τάξη. Ισχύει ακόμη περισσότερο για τη ρωσική, σε μεγάλο βαθμό μονοπωλιακή και παρασιτική, αστική τάξη.

  • Η κοινωνική απελευθέρωση, και ταυτόχρονα πλήρης εθνική απελευθέρωση, είναι υπόθεση των λαών, και ιδίως της εργατικής τάξης. Αυτοί είναι οι μόνοι αντιιμπεριαλιστές, με τη στρατηγική έννοια, αυτοί που στρέφονται ενάντια στον ιμπεριαλισμό γενικά, δηλ. ενάντια στον σύγχρονο καπιταλισμό.
  • Η πάλη των αστικών τάξεων για εθνική αυτοδιάθεση/ανεξαρτησία είναι πάντα μερική, και πάντα αφορά το «δικαίωμα κάθε αστικής τάξης να εκμεταλλεύεται η ίδια – κι όχι οι ιμπεριαλιστές – τη ‘δική της’ εργατική τάξη».
  • Η – πραγματικά ανεξάρτητη – στρατηγική, όμως, δεν εμπόδιζε ποτέ τους κομμουνιστές να έχουμε και μια σωστή τακτική που να εξυπηρετεί αυτήν τη στρατηγική, ώστε να εκμεταλλευόμαστε όλες αυτές τις επιμέρους αντιθέσεις του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος.

Αλήθεια, σήμερα, η στρατηγική ανεξαρτησία των κομμουνιστών των χωρών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ από ποιον κινδυνεύει; Από τους «πράκτορες των Ρώσων και των Κινέζων», ή από την επίδραση της κυρίαρχης ιδεολογίας στις γραμμές μας; Ενδεικτικά, η κυρίαρχη ιδεολογία και πολιτική, την οποία κομίζει στο εργατικό κίνημα «μεταμφιεσμένη» σε πασιφισμό ο οπορτουνισμός, κοντεύει – στην «καθαρή» αστική της εκδοχή –  να απαγορεύσει μέχρι και τον …Τσαϊκόφσκι. Εξάλλου, μια άποψη σαν αυτή που κατατίθεται εδώ είναι ήδη παράνομη σε κάποιες χώρες της ΕΕ, στα πλαίσια της προετοιμασίας των λαών για τον Γ΄ ΠΠ, ακριβώς διότι εκλαμβάνεται ως «φιλορωσική προδοσία» από τις (φιλο-)ιμπεριαλιστικές αστικές τάξεις… Αυτά ασκούν ασυνείδητη πίεση σε όλους μας, καλύτερη από τη δουλειά οποιουδήποτε «ρώσου ή κινέζου πράκτορα»…

Η θέση του Συλλόγου μας

Ευτυχώς, ο Σύλλογος Μαρξ. Σκέψης «Γ. Κορδάτος» μπορεί να ισχυρίζεται ότι σε αυτά τα διλήμματα έχει κρατηθεί από τη σωστή πλευρά του «Ρουβικώνα». Στη σχετική ανακοίνωση του Συλλόγου μας αναφέρουμε χαρακτηριστικά (οι τονισμοί και υπογραμμίσεις είναι πάντα του υπογράφοντος):

«[…] Η ευθύνη για τις εξελίξεις αυτές βαραίνει κατά κύριο λόγο τον ευρωατλαντικό ιμπεριαλισμό, και ιδιαίτερα την ηγεμονική ιμπεριαλιστική δύναμη των ΗΠΑ και την περί αυτής συμμαχία του ΝΑΤΟ. Στις συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης και όξυνσης του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων, η ευθύνη αυτή συνίσταται στη δική τους στρατηγική οικονομικής απομόνωσης και στρατιωτικής περικύκλωσης των χωρών της Ευρασίας που δεν υποτάσσονται στην ισχύ τους ή που θέλουν να διεκδικήσουν ηγετική θέση στο σύστημα του ιμπεριαλισμού. Η στρατηγική αυτή αποτελεί έκφραση της μακρόχρονης υφεσιακής και κρισιακής κατάστασης στην οποία βρίσκεται το διεθνές καπιταλιστικό σύστημα τα τελευταία χρόνια. Ο ευρωατλαντικός ιμπεριαλισμός επιχειρεί να καθυποτάξει και να εκμεταλλευτεί το σύνολο του κόσμου ως μια διέξοδο από την κρίση αυτή.

[…] Η καπιταλιστική Ρωσία δεν είναι άμοιρη ευθυνών για τις εξελίξεις αυτές.

Από τη μια, οι ενέργειές της, και ιδιαίτερα η, αρχικά κεκαλυμμένη, και πλέον ανοιχτή, ολομέτωπη, στρατιωτική εμπλοκή, που ακολούθησε την πρόσφατη αναγνώριση της απόσχισης των «Λαϊκών Δημοκρατικών» του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ, αλλά και η προηγούμενη ενσωμάτωση της Κριμαίας, μπορούν να δικαιολογηθούν στα πλαίσια της άμυνας και ασφάλειας της επικράτειάς της, σε μια εποχή που η στρατιωτική τεχνολογία επιδεινώνει απειλές που μπορεί να προέρχονται και έξω από τα σύνορα ενός κράτους, από γειτνιάζουσες περιοχές. Ούτε μπορεί κανείς να παραβλέψει την κατάσταση στην οποία έζησε ο ρωσικός λαός τα πρώτα χρόνια μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού, όταν παραδόθηκε η κρατική εξουσία στους ολιγάρχες και στα μονοπώλια των ιμπεριαλιστικών κρατών.

Επίσης, δεν μπορεί να παραγνωρίζεται, ότι εδώ που φτάσανε τα πράγματα, οι ενέργειες αυτές μάλλον βρίσκουν μια ισχυρά πλειοψηφική υποστήριξη από τους λαούς των περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας (με χαρακτηριστικό παράδειγμα το αποτέλεσμα του σχετικού δημοψηφίσματος στην Κριμαία). Οι λαοί αυτοί βρίσκονταν υπό τον κίνδυνο, είτε εθνικής καταπίεσης από το φιλο-ναζιστικό ακροδεξιό καθεστώς της δυτικής Ουκρανίας, αν δεν εξεγείρονταν και δεν αντιστέκονταν, είτε υπό θανάσιμο κίνδυνο αντιμετωπίζοντας έναν ουκρανικό στρατό σημαντικά ενισχυμένο από νατοϊκούς εξοπλισμούς, μισθοφόρους και νεοναζιστικά εθελοντικά τάγματα. Ούτε μπορεί να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι η στρατιωτική -και ενίοτε οικονομική- συμμαχία με τη Ρωσία επιτρέπει μια σειρά αδύναμων χωρών (Συρία, Βενεζουέλα κοκ) να αντιστέκονται στον ιμπεριαλισμό με σχετική επιτυχία, διατηρώντας σε κάποιο βαθμό την εθνική τους ανεξαρτησία.

Από την άλλη, οι ενέργειες αυτές της ρωσικής ολιγαρχίας δεν αποτελούν μέρος του αντι-ιμπεριαλιστικού αγώνα και της διεθνιστικής αλληλεγγύης των λαών. Ο στρατηγικός σκοπός της ρωσικής ολιγαρχίας είναι η όσο το δυνατόν πιο ισότιμη συμμετοχή στη διεθνή, καπιταλιστική αγορά. Ειδικότερα, η εξάρτηση από τη ρωσική εξουσία πιθανόν θα βάλει τέλος σε οποιαδήποτε προοπτική κοινωνικής απελευθέρωσης των λαών της ανατολικής Ουκρανίας άνοιξε η εξέγερσή τους στα πρώτα της στάδια.

Επιπλέον, η ιστορία θα δείξει κατά πόσο εξαντλήθηκαν από όλες τις πλευρές οι πιθανότητες μιας ειρηνικής, διπλωματικής λύσης, όπως αυτή που προκαθόριζαν οι συμφωνίες του Μινσκ, […]

Άλλωστε, ενώ το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα είναι από θέση αρχής υπέρ του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης των λαών που υπόκεινται σε εθνική καταπίεση, λαμβάνει κριτική θέση υπέρ ή κατά κάθε συγκεκριμένης εφαρμογής του δικαιώματος αυτού, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα του διεθνούς αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό και υπέρ του σοσιαλισμού. Από αυτήν την άποψη, οι σημερινές εξελίξεις πρέπει να ιδωθούν και από την σκοπιά της ιστορικής αδυναμίας του διεθνούς αντιιμπεριαλιστικού και κομμουνιστικού κινήματος να επιβάλλει μια άλλη λύση, πιο ειρηνική, και πιο συμβατή με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των λαών της περιοχής και ευρύτερα.

Σε κάθε περίπτωση, η νίκη ενάντια στον ιμπεριαλισμό, και η προοπτική του σοσιαλισμού, περνά αναγκαστικά μέσα από την ήττα της στρατηγικής του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού, ο οποίος ηγεμονεύει σήμερα στον κόσμο, και ειδικότερα στην Ευρώπη και στην ίδια τη χώρα μας, η οποία βρίσκεται υπό στενή εξάρτηση από αυτόν.

[…]

»

Το ζητούμενο είναι ακριβώς αυτή η κατάληξη του παραθέματος από την ανακοίνωση του Συλλόγου μας, και καθορίζει ως κύριο καθήκον για τους κομμουνιστές της Ελλάδας να εργαστούν για την ήττα της νατοϊκής στρατηγικής και στην Ουκρανία και παντού. Συνεπώς, δεν μπορούμε να στεναχωριόμαστε ιδιαίτερα αν αυτό σημαίνει, δυστυχώς – με βάση τον συσχετισμό των δυνάμεων, εθνικών και ταξικών, παγκόσμια στη σημερινή εποχή – τυχόν ενδυνάμωση του ρωσικού αστικού εθνικισμού (κάτι το οποίο δε διαφαίνεται μέχρι στιγμής άλλωστε από την εξέλιξη του πολέμου).

Αυτό το καθήκον, για τον ελληνικό λαό, περνάει καταρχήν μέσα από την πάλη για την απεμπλοκή του από τον πόλεμο, για την έξοδο από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, την απομάκρυνση των νατοϊκών βάσεων, και γενικότερα την ήττα και διάλυση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Αντίστοιχες προϋποθέσεις πρέπει να έχει και η θέση μας για την ειρήνη, και για τις όποιες διπλωματικές λύσεις είναι δυνατές σε κάθε χρονική στιγμή, θέμα στο οποίο θα επανέλθουμε.

Το καθήκον αυτό, η ήττα του ιμπεριαλισμού, είναι το κεντρικό, σύγχρονο καθήκον του δΚΚ. Αυτό θα ανοίξει και το ιστορικό παράθυρο ευκαιρίας για την κοινωνική απελευθέρωση των λαών, και του δικού μας, με τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Επιπλέον, μόνο πάνω σε αυτό μπορεί να θεμελιωθεί η ανασυγκρότησή του κομμουνιστικού κινήματος, τόσο διεθνώς, όσο και στη χώρα μας, μια αναγκαιότητα την οποία έχει ήδη επισημάνει ο Σύλλογός μας με ανακοίνωσή του, και στην οποία αναφερθήκαμε αναλυτικότερα σε προηγούμενη αρθρογραφία μας (βλ. εδώεδώ κι εδώ).

Διαφορετικά, όσοι είναι ικανοποιημένοι με τη θέση του ΚΚΕ ή/και του ΝΑΡ/ΑΝΤΑΡΣΥΑ, σε κάτι τόσο βασικό (ποιος είναι ο σύγχρονος καπιταλισμός/ιμπεριαλισμός, με ποια στρατηγική θα τον ανατρέψουμε;) όπως αποκαλύπτεται από τη θέση των οργανώσεων αυτών για τον πόλεμο, μάλλον δεν παραδέχονται και το επείγον αυτής της ανασυγκρότησης του κομμουνιστικού κινήματος, και δεν επιθυμούν να εργαστούν ολόψυχα γι’ αυτήν.

Στη συνέχεια, αφήνουμε τον αναγνώστη να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα από τη σχετική τοποθέτηση των Κουβανών συντρόφων που ακολουθεί παρακάτω (είμαστε υπεύθυνοι για τη μετάφραση από την αγγλική γλώσσα και για τους τονισμούς).

 

[1] Λένιν ΒΙ. (2013). Για τον πόλεμο και τη σοσιαλιστική επανάσταση, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, Το ζήτημα της ειρήνης, σελ. 97.

[2] Λένιν ΒΙ. (2006). Τα αποτελέσματα της συζήτησης για την εθνική αυτοδιάθεση. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, Μαρξισμός ή Προυντονισμός, σελ. 145-146.

[3] Λένιν ΒΙ. (2009). Ο ιμπεριαλισμός ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού (εκλαϊκευτική μελέτη). Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα. σελ. 127.

[4] Λένιν ΒΙ. (2006). Τα αποτελέσματα της συζήτησης για την εθνική αυτοδιάθεση. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, Μαρξισμός ή Προυντονισμός, σελ. 143-144.

[5] Λένιν ΒΙ. (2013). Για τον πόλεμο και τη σοσιαλιστική επανάσταση. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα. Για την ήττα της κυβέρνησης της χώρας σου στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. σελ. 82 – 86.

[6] King ST. (2018). Lenin’s Theory of Imperialism Today: The Global Divide between Monopoly and Non-Monopoly Capital. Doctor of Philosophy Centre for Strategic Economic Studies, Victoria University, Melbourne

[7] Ενδεικτικά:

Roberts M. (2019). HM2 – The economics of modern imperialism.

Roberts M. (2022). The wealth of nations.

Carchedi, G., & Roberts, M. (2021). The Economics of Modern Imperialism, Historical Materialism, 29(4), 23-69. https://doi.org/10.1163/1569206X-12341959

Cope, Z. (2019). The wealth of (some) nations: imperialism and the mechanics of value transfer. Review of Economics and Economic Methodology Volume IV, Issue 1, Summer 2020, 157.

Feng, Z. (2018). International value, international production price and unequal exchange. Economic growth and transition of industrial structure in East Asia, 73-96.

 

«

Η Κούβα υποστηρίζει μια λύση που εγγυάται την ασφάλεια και την κυριαρχία όλων

Δήλωση της Επαναστατικής Κυβέρνησης της Κούβας.

28 Φεβρουαρίου, 2022

Η αποφασιστικότητα των ΗΠΑ να συνεχίσουν την προοδευτική επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα σύνορα της Ρωσικής Ομοσπονδίας επέφερε ένα σενάριο με επιπτώσεις απρόβλεπτης εμβέλειας, το οποίο θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί.

Οι στρατιωτικές κινήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ προς τις περιοχές που γειτνιάζουν με τη Ρωσική Ομοσπονδία τους τελευταίους μήνες είναι γνωστές και προηγήθηκε η παράδοση σύγχρονων όπλων στην Ουκρανία, τα οποία μαζί συνιστούν στρατιωτική πολιορκία.

Είναι αδύνατο να γίνει μια αυστηρή και ειλικρινής εξέταση της σημερινής κατάστασης στην Ουκρανία, χωρίς να εκτιμηθούν προσεκτικά τα δίκαια αιτήματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟκαθώς και οι παράγοντες που οδήγησαν στη χρήση βίας και στη μη τήρηση των νομικών αρχών και των διεθνών κανόνων, τους οποίους η Κούβα υποστηρίζει σθεναρά και, αποτελούν, ιδιαίτερα για τις μικρές χώρες, βασικό πόρο αντίστασης στην ηγεμονία, την κατάχρηση εξουσίας και την αδικία.

Η Κούβα είναι μια χώρα που υπερασπίζεται το Διεθνές Δίκαιο και είναι προσηλωμένη στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Η Κούβα θα υπερασπίζεται πάντοτε την ειρήνη και θα αντιτίθεται στη χρήση βίας, και στις απειλές για χρήση βίας, εναντίον οποιουδήποτε κράτους.

Λυπούμαστε βαθύτατα για την απώλεια αθώων αμάχων στην Ουκρανία. Ο κουβανικός λαός είχε και συνεχίζει να έχει πολύ στενή σχέση με τον ουκρανικό λαό.

Η ιστορία θα καταστήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες υπεύθυνες για τις συνέπειες ενός όλο και πιο επιθετικού στρατιωτικού δόγματος πέρα από τα σύνορα του ΝΑΤΟ, το οποίο απειλεί τη διεθνή ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα.

Η ανησυχία μας έχει επιδεινωθεί με την πρόσφατη απόφαση του ΝΑΤΟ να ενεργοποιήσει, για πρώτη φορά, τη Δύναμη Αντίδρασης.

Ήταν λάθος να αγνοηθούν οι τεκμηριωμένοι ισχυρισμοί της Ρωσικής Ομοσπονδίας σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας επί δεκαετίες και να υποθέσουμε ότι η Ρωσία θα παραμείνει ανυπεράσπιστη μπροστά σε μια άμεση απειλή για την εθνική της ασφάλεια. Η Ρωσία έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί με την τοποθέτηση πολιορκιών ή την περικύκλωση κρατών.

Το σχέδιο ψηφίσματος για την κατάσταση στην Ουκρανία που δεν εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 25 Φεβρουαρίου, το οποίο θα υποβληθεί στη Γενική Συνέλευση, δεν προοριζόταν ως πραγματική συμβολή στην επίλυση της τρέχουσας κρίσης.

Αντιθέτως, πρόκειται για ένα ανισόρροπο κείμενο, το οποίο δεν λαμβάνει υπόψη τις νόμιμες ανησυχίες όλων των εμπλεκόμενων μερών. Δεν αναγνωρίζει ούτε την ευθύνη εκείνων που υποκίνησαν ή ανέλαβαν επιθετικές ενέργειες που οδήγησαν στην κλιμάκωση αυτής της σύγκρουσης.

Καλούμε για μια σοβαρή, εποικοδομητική και ρεαλιστική διπλωματική λύση της τρέχουσας κρίσης στην Ευρώπη, με ειρηνικά μέσα, διασφαλίζοντας την ασφάλεια και την κυριαρχία όλων, καθώς και την περιφερειακή και διεθνή ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια.

Η Κούβα απορρίπτει την υποκρισία και τα διπλά πρότυπα. Υπενθυμίζεται ότι το 1999 οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ εξαπέλυσαν μια μεγάλη επίθεση στη Γιουγκοσλαβία, μια ευρωπαϊκή χώρα που είχε κατακερματιστεί με υψηλό κόστος σε ανθρώπινες ζωές, για την επίτευξη γεωπολιτικών στόχων, αγνοώντας τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και αρκετοί από τους συμμάχους τους έχουν χρησιμοποιήσει βία σε πολλές περιπτώσεις. Έχουν εισβάλει σε κυρίαρχα κράτη για να επιφέρουν αλλαγή καθεστώτος και να παρέμβουν στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων εθνών που δεν υποτάσσονται στα συμφέροντα της κυριαρχίας τους, υπερασπιζόμενοι την εδαφική ακεραιότητα και την ανεξαρτησία τους.

Είναι επίσης υπεύθυνοι για τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων αμάχων, τους οποίους χαρακτηρίζουν ως “παράπλευρες απώλειες”, εκατομμύρια εκτοπισμένους και εκτεταμένες καταστροφές σε ολόκληρο τον πλανήτη μας στους λεηλατικούς πολέμους τους.

Αβάνα, 26 Φεβρουαρίου 2022

»

Πέρα από τη σύγκρουση στην Ουκρανία

Ernesto Estévez Rams

4 Μαρτίου, 2022

Πέρα από τα γεγονότα που οδήγησαν στις σημερινές συγκρούσεις, αυτό που βλέπουμε, για άλλη μια φορά, είναι ένας πόλεμος στον οποίο οι απώλειες σημειώνονται σε χώρες που χαρακτηρίζονται ως περιφερειακές από τις παγκόσμιες δυνάμεις.

Ζούμε την τελευταία μάχη της καπιταλιστικής Δύσης που αγωνίζεται να διατηρήσει την παγκόσμια ηγεμονία που διατηρεί από την εποχή της αποικιοκρατικής κατάκτησης της Ασίας, της Αφρικής και του Νέου Κόσμου. Βλέπουμε την ανάδυση άλλων δυνάμεων που δεν είναι πρόθυμες να αποδεχτούν αυτή την επιβαλλόμενη τάξη πραγμάτων. Η πλειοψηφία του κόσμου, με αποικιοκρατικό παρελθόν, πιέζει για έναν πλανήτη που δεν θα είναι πεδίο μάχης για πολέμους που ξεκινούν άλλοι.

Αυτή είναι μια πολύ επικίνδυνη στιγμή για την ανθρωπότητα. Βρισκόμαστε εδώ και πολύ καιρό σε έναν ανώνυμο τρίτο παγκόσμιο πόλεμο. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική καμπή, που θα καθορίσει το τι θα ακολουθήσει. Πρέπει να ξεπεράσουμε τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων, μια μονοπολική πραγματικότητα που βασίζεται στον εκβιασμό των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, υποχρεώνοντας τους υπόλοιπους να αποδεχτούν την κυριαρχία τους, μια κατάσταση που είναι απλά μη βιώσιμη και αυτοκτονική για όλους.

Είναι όλο και πιο προφανές ότι η μόνη διέξοδος για την ανθρωπότητα είναι να νικήσει τον ηγεμονικό, ιμπεριαλιστικό καπιταλισμό. Η μάχη για την ειρήνη είναι μια αναγκαιότητα, αν θέλουμε να έχουμε χρόνο να οικοδομήσουμε έναν καλύτερο κόσμο για όλους.

Τίποτα από όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία δεν πρέπει να κάνει κανέναν ευτυχισμένο. Πέρα από τα γεγονότα που οδήγησαν στις σημερινές μάχες, αυτό που βλέπουμε, για άλλη μια φορά, είναι ένας πόλεμος στον οποίο οι απώλειες υφίστανται σε χώρες που χαρακτηρίζονται ως περιφερειακές από τις παγκόσμιες δυνάμεις.

Στον δυτικό καπιταλιστικό ηγεμονικό κόσμο, κάθε πράξη πολέμου απεικονίζεται μεμονωμένα και όχι σε συνδυασμό με άλλες. Η διαίρεση της Γιουγκοσλαβίας, η απόσχιση του Κοσσυφοπεδίου, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, το ISIS, η Συρία, το Πακιστάν, η Παλαιστίνη, η Λιβύη και η Υεμένη έχουν όλα κάτι κοινό: τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.

Για κάθε ένα από αυτά τα γεγονότα, ο ιδεολογικός μηχανισμός του “νατοϊκού” ιμπεριαλισμού δημιούργησε μια αφήγηση όπου ο ένοχος, ο επιτιθέμενος, ήταν κάποιος άλλος.

Ας μην εξαπατούμε τους εαυτούς μας, χωρίς να δικαιολογούμε την επιθετικότητα που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, και είμαι πεπεισμένος ότι ο σημερινός πόλεμος ήταν δυνατόν να αποφευχθεί, αυτό το τελευταίο επεισόδιο είναι ένα ακόμη στις αυτοκρατορικές προσπάθειες του ΝΑΤΟ να καθυστερήσει την απώλεια της ηγεμονίας του σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο ακυβέρνητος.

Τα λόγια του Φιντέλ είναι όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρα, όταν είπε: “Ο κόσμος δεν θα μπορούσε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τον πόλεμο: “Εξαλείψτε τη φιλοσοφία της λεηλασίας και η φιλοσοφία του πολέμου θα εξαφανιστεί”.

Πηγή: Σύλλογος Γιάννης Κορδάτος

Τα τσογλάνια* του ΝΑΤΟ και οι κλακαδόροι των ΑΖΟΦ τι εξωτερική πολιτική μπορούν να ασκήσουν;

Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, η ελληνική κυβέρνηση υποδύθηκε σε χρόνο μηδέν το μαντρόσκυλο των ΗΠΑ, έκανε τις πιο επιθετικές, έξαλλες και προσβλητικές δηλώσεις για τη Ρωσία, έστειλε οπλισμό στο Κίεβο, απέλασε Ρώσους διπλωμάτες. Ακκιζόμενη ότι όσο πιο πολύ γλείψει το ΝΑΤΟ, τόσο περισσότερα μπράβο θα εισπράξει, έφτασε στο σημείο να στήσει κλάκα στο ελληνικό Κοινοβούλιο για το ναζιστικό Τάγμα Αζόφ. Οι δικαιολογίες ότι δεν γνώριζε, ήρθαν μετά τη θύελλα αντιδράσεων, και ακόμα και αν ισχύουν, δείχνουν απλώς ότι η ανικανότητα είναι μεγαλύτερη από την ανηθικότητα. 

Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, η τουρκική κυβέρνηση καταδίκασε μεν την εισβολή, ως χώρα του ΝΑΤΟ, αλλά σκεπτόμενη ότι εκτός από τα συμφέροντα της Ουάσινγκτον υπάρχουν και αυτά της Άγκυρας, δεν έκλεισε τον εναέριο χώρο για τα ρωσικά αεροσκάφη, δεν επέβαλε τις κυρώσεις που ζητούσε η Δύση, δεν έστειλε πολεμικό εξοπλισμό στην Ουκρανία, οργάνωσε -μόνη στον κόσμο- τριμερείς συναντήσεις (με τη Ρωσία και την Ουκρανία), διατηρεί σχέσεις με όλες τις πλευρές. 

Την κατάσταση συνόψισε εξαιρετικά ο Αμερικανός Πρέσβης Πάιατ: “Το συμφέρον των ΗΠΑ είναι να παραμείνει η Τουρκία στη Δύση”. Το γεγονός δηλαδή ότι η Τουρκία απειλεί να μην παραμείνει στη Δύση και παίζει σε διπλό ταμπλό, υπηρετώντας τα δικά της συμφέροντα, δεν είναι επιζήμιο για την Τουρκία. Το αντίθετο: κάνει τις ΗΠΑ να προσφέρουν διαρκώς δώρα εξευμενισμού. 

Πριν δύο μέρες το Στέητ Ντιπάρτμεντ αποφάσισε ότι η πώληση F-16 στην Τουρκία είναι σύμφωνη με τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ, αναιρώντας τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί στην τουρκική αμυντική βιομηχανία λόγω της παλαιότερης αγοράς από την Άγκυρα των ρωσικών S-400. Να υπενθυμίσουμε ότι το πολύ σύντομο “εμπάργκο” των ΗΠΑ στην Τουρκία είχε θεωρηθεί από την ελληνική πλευρά ως νίκη επικών διαστάσεων και απόδειξη ότι τα πιστά σκυλάκια ανταμείβονται.

Η επόμενη φάπα στην ελληνική εξωτερική πολιτική ήρθε από τη Βικτόρια Νιούλαντ, υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, η οποία τελείωσε με συνοπτικές διαδικασίες τον East Med. Ο κατά φαντασίαν αγωγός είχε αναγορευθεί σε φοβερό όπλο που θα μετέτρεπε στην Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο, θα παρέκαμπτε την Τουρκία και θα έλυνε και το πρόβλημα με τις διαφιλονικούμενες ΑΟΖ Ελλάδας – Τουρκίας – Κύπρου. Η Νιούλαντ, η οποία παρεμπιπτόντως είχε ενορχηστρώσει με τον Πάιατ το πραξικόπημα του Μεϊντάν στο Κίεβο, εξευτέλισε τις μπουρδολογίες του ελληνικού αστισμού, λέγοντας αυτό που όλοι ήξεραν από την αρχή: Οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να στηρίξουν κανέναν αγωγό που δεν περιλαμβάνει την Τουρκία. Πολύ περισσότερο όταν επιδιώκουν να εξαρτήσουν την Ευρώπη από το ελεγχόμενο από την Ουάσινγκτον υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που μεταφέρεται με τάνκερ. 

Με δύο λόγια, όχι απλά οι ΗΠΑ δεν τιμωρούν την Τουρκία επειδή δεν είναι τυφλό όργανο της αμερικανικής πολιτικής, αλλά την επιβραβεύουν για να τη φέρουν όσο μπορούν στα νερά τους.  

Το αποτέλεσμα είναι ότι η τουρκική κυβέρνηση ασκεί πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, συνομιλώντας με όλους, καθιστώντας την Άγκυρα σημείο αναφοράς της διεθνούς διπλωματίας – και κερδίζει, ενώ η ελληνική κυβέρνηση κάνει διαγωνισμό εθελοδουλείας, τυφλής πίστης, και πάντα δεδομένης υπακοής – και χάνει.  

Η Τουρκία σήμερα θεωρείται από όλο τον κόσμο ως δύναμη με ειδικό βάρος και εθνική, ανεξάρτητη στρατηγική, ενώ η Ελλάδα αντιμετωπίζεται ως «αυτοφωράκιας», κοινός προβοκάτορας του ΝΑΤΟ, και μάλιστα των πιο επιθετικών, ανόητων, φιλοπόλεμων κύκλων του, που φλερτάρουν με τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο για να «δώσουν ένα μάθημα στη Ρωσία».

Η τουρκική πλευρά, χωρίς ποτέ να διαρρηγνύει σχέσεις ή να αμφισβητεί την ένταξή της στο ΝΑΤΟ και στον άξονα της Δύσης, επιμένει να ορίζει μια ανεξάρτητη δική της πολιτική. Η ελληνική πλευρά, δηλώνει σε όλους τους τόνους δεδομένη και πρόθυμη, φτάνοντας στο σημείο να κρύβει το κυπριακό κάτω από το χαλί, μην τύχει και θιγεί η Ουκρανία, με αποτέλεσμα να την προσβάλει βάναυσα ακόμα και ο Ζελένσκι.  

Είναι περιττό να πούμε ποιος κινείται υπηρετώντας τα συμφέροντα της χώρας του, έστω έτσι όπως τα αντιλαμβάνεται η αστική της τάξη, και ποιος κινείται με βάση τα συμφέροντα της Ουάσινγκτον.

Και είναι προκλητικό, όσοι λειτουργούν ως υποτακτικοί της CIA, να παραδίδουν μαθήματα …εθνικής ευθύνης στον λαό που δεν συντάσσεται με τα υπερατλαντικά απεταξάμην στον Πούτιν.    

* Τσογλάνια: Από εφηβική ηλικία υπηρέτες του Σουλτάνου, παιδιά για τις δύσκολες δουλειές. Οι πιο ευνοούμενοι και μορφωμένοι αναλάμβαναν διοικητικές θέσεις και αξιώματα. Σχετική ίσως με την πολιτική έννοια της λέξης είναι η δήλωση Πάιατ “φέρτε να προσλάβουμε τον Μητσοτάκη στην Αμερική”.

Η σφαγή της Bucha

Το antapocrisis αναδημοσιεύει ένα άρθρο/ρεπορτάζ, υπόδειγμα ερευνητικής δημοσιογραφίας, που ανέβηκε στο on-line περιοδικό γεωπολιτικής ανάλυσης “Standpoint Zero”, τη Δευτέρα, 4 Απριλίου 2022.

Χτες (3 Απριλίου 2022) με χλομιασμένο το πρόσωπό του ο Oleksiy Arestovych, βασικός σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Volodymyr Zelenskyy που κάνει τακτικές τηλεοπτικές ενημερώσεις ως προς τις πολεμικές εξελίξεις, εμφανίστηκε στην UA-TV— Ukrinform, η Ουκρανική κρατική ραδιοτηλεόραση—για να πληροφορήσει το κοινό για τις σοκαριστικές σφαγές αμάχων στις πόλεις Bucha, Irpin, και Hostomel στα βορειοδυτικά του Κιέβου. Οι Ρωσικές δυνάμεις, σε συμμόρφωση με τις δεσμεύσεις που ανακοίνωσαν κατά τον πιο πρόσφατο γύρο των συνομιλιών, αποχώρησαν από την περιοχή του Κιέβου Ομπλάστ, επιτρέποντας στις Ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις να πάρουν πίσω υπό τον έλεγχό τους αυτές τις πόλεις. Αργά το Σάββατο το βράδυ άρχισε η κυκλοφορία φωτογραφιών αυτού που ο Arestovych αποκάλεσε “μετα-αποκαλυπτική ταινία φρίκης”—μέχρι τριακόσια πτώματα δολοφονημένων Ουκρανών πολιτών διασκορπισμένα σε δρόμους, υπόγεια και σε ρηχούς τάφους.

Η δημοσιογράφος της The Kyiv Independent, Olga Rudenko, σε ένα άρθρο που δημοσίευσε στις 2:21 π.μ. της 3ης Απριλίου, έγραψε ότι από την στιγμή που οι Ρωσικές δυνάμεις άρχισαν να αποσύρονται από την περιοχή «φρικώδεις φωτογραφίες και βίντεο άρχισαν να συρρέουν» τα οποία «μοιάζει να αποδεικνύουν ότι οι Ρωσικές δυνάμεις προχώρησαν σε στοχευμένες, οργανωμένες δολοφονίες πολιτών στην Bucha». Στις έντεκα και μισή το πρωί, η Valentyna Romanenko προσέθετε πολύ περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτές τις θηριωδίες στην Ukrayinska Pravda σε ένα άρθρο με τίτλο «Επιθυμούσατε μια άλλη Σρεμπρένιτσα;» συνδέοντας τα εγκλήματα με την γενοκτονία το 1995 οκτώ χιλιάδων Βόσνιων Μουσουλμάνων στην Βοσνία. Παραθέτοντας τα λόγια του Mykhailo Podoliak, σύμβουλου του Επικεφαλής του Προεδρικού Γραφείου, που είχε πει ότι επειδή ο δυτικός κόσμος δεν ήθελε να προκαλέσει τη Ρωσία, εισέπραξε το σύνολο της ανείπωτης φρίκης από την απανθρωπιά στην Bucha, Irpin, και Hostomel:

Εκατοντάδες, χιλιάδες δολοφονημένων, ακρωτηριασμένων, βιασμένων, δεμένων, ξανά βιασμένων που μετά σκοτώθηκαν. Εκατοντάδες, χιλιάδες Ουκρανών αμάχων. Δολοφονημένων με εξαιρετική σκληρότητα.

Εικόνες που αναρτήθηκαν στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης του Podoliak καθώς και σε εφημερίδες σε όλη τη χώρα επιβεβαίωσαν αυτές τις άγριας κτηνωδίας σκηνές από την Αποκάλυψη. Άνθρωποι με τα χέρια πισώπλατα δεμένα εκτελεσμένοι σε τοίχους, σώματα σωριασμένα στους δημόσιους δρόμους παντού στην πόλη της Bucha, μέλη που ξεπρόβαλλαν από αυτό που έμοιαζε με μαζικούς τάφους. Καρβουνιασμένα απομεινάρια σωριασμένα πάνω σε παραμορφωμένα κουφάρια πυροβολημένων και καμμένων αυτοκινήτων και μηχανημάτων, χέρια με βερνικωμένα νύχια και ματωμένα πρόσωπα με πολλαπλές πληγές από σφαίρες. Η φρίκη ήταν εκεί για να την δει η υφήλιος. Δύο ολόκληρες ώρες πριν αυτά φτάσουν στα Ουκρανικά μίντια η Louise Callaghan είχε αναρτήσει ολόκληρη την ιστορία στην online έκδοση των The Sunday Times στη Βρετανία, και ήδη από τις πέντε το πρωί είχε σηκωθεί το σχετικό άρθρο στην Wikipedia: «Η σφαγή της Bucha υπήρξε ένα αιματοκύλισμα αμάχων στην Ουκρανική πόλη της Bucha από Ρωσικές δυνάμεις που συμμετείχαν στην εισβολή στην Ουκρανία το 2022.»

Όλα τα γεγονότα είχαν διαπιστωθεί. Οι άνθρωποι στη δυτική Ευρώπη πριν πάνε για ύπνο θα είχαν όλες τις λεπτομέρειες, κάθε αποτρόπαια φωτογραφία, και τον αριθμό των φορών που κάθε θύμα είχε βιασθεί προτού πυροβοληθεί και στην Ουκρανία [η ιστορία] θα ήταν ακριβώς στην ώρα της πριν το πρωινό. Αυτό δεν θα ήταν μόνο το κύριο θέμα των ειδήσεων της μέρας—πλημμυρίζοντας κάθε δελτίο ειδήσεων από το Λος Άντζελες έως το Βερολίνο, αυτή η ιστορία θα ήταν τα νέα.

Όμως αυτή είναι μια περίεργη ιστορία. Δεν υπάρχει ανεπάρκεια φωτογραφικών πληροφοριών μετά το γεγονός. Κανείς δε μπορεί να αμφισβητήσει ότι εκατοντάδες πολίτες σφαγιάστηκαν στους δρόμους των πόλεών τους. Αυτό μπορούμε όλοι να το δούμε. Ξέρουμε ότι αυτό συνέβη. Εν τούτοις, από την αρχή αυτής της σύγκρουσης, τα μίντια υπογραμμίζουν το γεγονός ότι αυτός ο πόλεμος συμβαίνει στον «πολιτισμένο κόσμο». Κάθε στιγμή του αποθανατίζεται στην κάμερα από συνηθισμένους ανθρώπους. [Αλλά] δεν υπάρχει ούτε ένα βίντεο γι’ αυτό το μαζικό έγκλημα, ούτε μία φωτογραφία, καμία αναφορά στα κοινωνικά δίκτυα, κανένα γραπτό μήνυμα—τίποτα. Το πρώτο πράγμα που ο οιοσδήποτε οπουδήποτε ακούει γι’ αυτό το ξεδιάντροπο και πολύ δημόσιο έγκλημα είναι όταν η είδηση φτάνει στις εφημερίδες. Στην Μαριούπολη, μια πόλη εντελώς περικυκλωμένη από τις ρωσικές δυνάμεις, οι κάτοικοι χρησιμοποιούν το Skype για να έρθουν σε επαφή με ΜΜΕ στην Ελλάδα. Ακόμη και στην κατειλημμένη από τους Ρώσους νότια και ανατολική πλευρά της χώρας οι συνηθισμένοι πολίτες κινηματογραφούν τι πράττουν οι Ρώσοι και τι οι Ουκρανικές δυνάμεις κάνουν στους Ρώσους. Αλλά λίγα μίλια βόρεια του Κιέβου, κατά τη διάρκεια μιας τρομακτικής και παρατεταμένης επίθεσης στον άμαχο πληθυσμό, δεν έχουμε τίποτα, παρά μόνο σιγή, μέχρις ότου ο τύπος ανακοινώσει την ιστορία. Αυτό είναι παράξενο.

Υπάρχει κάτι ακόμη πιο παράξενο. Από την κάλυψη των μίντια μας δίνεται η εντύπωση ότι οι Ουκρανοί στρατιώτες που έφτασαν σε αυτές τις γύρω από το Κίεβο πόλεις συνάντησαν αυτή τη φρίκη. Πολλές από τις φωτογραφίες που διαθέτουμε δείχνουν καθαρά τη δημόσια διάπραξη αυτών των εγκλημάτων. Οποιοσδήποτε έφτανε στην Bucha θα έβλεπε τη σκηνή του εγκλήματος. Τίποτα από αυτά δεν ήταν κρυμμένο. Η Rudenko αυτό ακριβώς έγραψε—από τη στιγμή που οι Ρωσικές δυνάμεις άρχισαν να αποσύρονται από την περιοχή φρικώδεις φωτογραφίες και βίντεο άρχισαν να συρρέουν. Επομένως, πρέπει να υποθέσουμε ότι οι Ρωσικές δυνάμεις άρχισαν να αποσύρονται από την Bucha κάποια στιγμή αργά το απόγευμα του Σαββάτου, 2 Απριλίου και ότι οι φωτογραφίες άρχισαν να συρρέουν στη Rudenko και τους συναδέλφους της της The Kyiv Independent λίγο μετά.

Αλλά όχι, τα πράγματα δεν συνέβησαν έτσι.

O Δήμαρχος της Bucha, Anatoliy Fedoruk, ανακοινώνει την απελευθέρωση της πόλης, χωρίς να αναφέρει τίποτα για σφαγή.

Οι Ρωσικές δυνάμεις άρχισαν να φεύγουν από την Bucha, το Irpin και το Gostomel την Τετάρτη 30 Μαρτίου—τρεις ολόκληρες μέρες προτού αυτά τα απαίσια βίντεο και εικόνες άρχισαν να «συρρέουν στα» Ουκρανικά μίντια. Ο Ρωσικός στρατός είχε εκκενώσει εντελώς την πόλη της Bucha στις 16:31 της 1ης Απριλίου, επειδή τότε είναι που ο Anatoliy Fedoruk, ο δήμαρχος της Bucha στάθηκε μπροστά στο Δημαρχείο και κήρυξε την «απελευθέρωση» της πόλης και το ανάρτησε στην επίσημη σελίδα στο Facebook που διατηρεί το Δημοτικό Συμβούλιο της Bucha. Είναι λογικό επομένως να συμπεράνουμε ότι οι επιζώντες της σφαγής και οι εισερχόμενοι Ουκρανοί στρατιώτες θα είχαν δει τις φρικιαστικές σκηνές τριγύρω στους δρόμους και θα τις είχαν αναφέρει—αλλά όχι. Στην πραγματικότητα, ο κ. Fedoruk δεν λέει τίποτα για σώματα που να κείτονται στους δρόμους κατά τον online λόγο του για την απελευθέρωση [της πόλης]. Χρειάστηκαν ακόμη είκοσι τέσσερις ώρες για να τραβήξει η σφαγή την προσοχή του τύπου. Παράξενο.

Είναι σαφές ότι πρέπει να βρούμε τι συνέβη εδώ για αρκετές ώρες. Οι Ρώσοι φεύγουν το απόγευμα της 30ης Μαρτίου, αναφορές για κάποια σφαγή δεν φτάνουν από την πόλη—ούτε ακόμη και από τον δήμαρχο ο οποίος βρίσκεται όντως στην Bucha την 1η Απριλίου και μετά, το απόγευμα της 2ας Απριλίου έχουμε μία σφαγή. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε περισσότερο από εβδομήντα-δύο ώρες κατά τις οποίες κανείς δεν αναφέρει για σφαγή και οι Ουκρανικές δυνάμεις ελέγχουν την πόλη. Ο δήμαρχος βρίσκεται στην πόλη και οι κάτοικοι της πόλης βγαίνουν πάλι έξω στους δρόμους και κανένας—κανένας—δεν μιλά για κάποια σφαγή. Υπάρχουν ίσως ένα ή δύο βίντεο που τραβήχτηκαν από ανθρώπους που οδηγούν μέσα στην πόλη, στα οποία βλέπουμε σώματα στον δρόμο. Αλλά [τα σώματα] είναι ίσως τρία ή τέσσερα, και βρισκόμαστε σε μία ενεργή πολεμική ζώνη. Είναι δύσκολο να παντρέψουμε αυτά τα βίντεο με τις μετέπειτα εικόνες μιας εκτεταμένης σφαγής.

Σύμφωνα με τους New York Times, που είχαν στο έδαφος τον φωτορεπόρτερ Daniel Berehulak, μία από τις πρώτες Ουκρανικές μονάδες που εισήλθαν στην Bucha ανήκε στο υπερ-εθνικιστικό τάγμα Αζόφ. Περπατώντας με το τάγμα Αζόφ, η λεζάντα που συνοδεύει τις φωτογραφίες γράφει:

Ουκρανοί στρατιώτες από το σύνταγμα Αζόφ περπάτησαν διαμέσου των απομειναριών μιας Ρωσικής στρατιωτικής φάλαγγας στην πρόσφατα απελευθερωμένη πόλη της Bucha το Σάββατο, λίγο έξω από την πρωτεύουσα μετά την απόσυρση των Ρώσων. Κάτοικοι από κοντινές γειτονιές έπαιρναν τρόφιμα που διένεμαν Ουκρανοί στρατιώτες. Πολλοί δεν είχαν πάρει τροφή ούτε διέθεταν ηλεκτρικό ή γκάζι για να μαγειρέψουν—για περισσότερο από μήνα. Μεγαλύτεροι σε ηλικία κάτοικοι στέκονταν κοντά σε ένα σώμα που είχε αφεθεί στο πεζοδρόμιο.

Έως το πρωί της 2ας Απριλίου υπήρχαν νεκρά σώματα, αλλά όχι αρκετά ώστε να υποδηλώνουν ότι είχε συμβεί μία σφαγή. Οι New York Times δεν αναφέρουν κάποια σφαγή πολιτών—και διαθέτουν πρόσβαση [μέσω του φωτορεπόρτερ τους] στην πόλη και τους κατοίκους της. Ο κόσμος είναι ταλαιπωρημένος και οι άνθρωποι, ειδικά οι ηλικιωμένοι και οι αδύναμοι υποφέρουν πολύ. Αλλά όμως, εδώ δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη κάποιας σφαγής: με μαζικούς τάφους, σημεία εκτελέσεων, θύματα βιασμών, και τα λοιπά. Όχι, τίποτα από αυτά δεν υπάρχει. Πουθενά στην πόλη ο [φωτορεπόρτερ] Berehulak δεν αντιλαμβάνεται κάτι που να υπαινίσσεται σφαγή άμαχου πληθυσμού και με δεδομένο το ιδεολογικό μίσος τους κατά των Ρώσων, κάποιος θα σκεφτόταν ότι οι στρατιώτες του Αζόφ, αν κάτι τέτοιο ήταν γνωστό ή έστω φημολογούνταν, θα ήταν παραπάνω από πρόθυμοι να του το μεταδώσουν.

Μετά κάτι πολύ ενδιαφέρον συμβαίνει στις 2 Απριλίου, λίγες ώρες πριν η σφαγή φτάσει στην αντίληψη των εθνικών και διεθνών μίντια. Το online site Лівий берег [Αριστερή Όχθη] του χρηματοδοτούμενου από τις ΗΠΑ και την ΕΕ Ινστιτούτου Gorshenin ανακοίνωσε ότι:

Ειδικές Δυνάμεις έχουν αρχίσει μια επιχείρηση εκκαθαρίσεων στην πόλη της Bucha της περιοχής του Κιέβου, η οποία έχει απελευθερωθεί από τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας. Η πόλη εκκαθαρίζεται από σαμποτέρ και συνεργάτες των Ρωσικών δυνάμεων.

Ο Ρωσικός στρατός έχει πλέον φύγει εντελώς από την πόλη, και επομένως αυτό ακούγεται καθαρά ως αντίποινα. Οι κρατικές αρχές θα σάρωναν την πόλη αναζητώντας «σαμποτέρ» και «συνεργάτες των Ρωσικών δυνάμεων». Μόλις την προηγούμενη μέρα η Ekaterina Ukraintsiva, εκπροσωπώντας τις αρχές του Δημοτικού Συμβουλίου, εμφανίστηκε σε ένα πληροφοριακό βίντεο στη σελίδα Bucha Live του Telegram φορώντας στολή παραλλαγής και καθισμένη μπροστά σε μία Ουκρανική σημαία για να ανακοινώσει «την εκκαθάριση της πόλης». Πληροφόρησε τους κατοίκους ότι η εμφάνιση τους Τάγματος Αζόφ δεν σήμαινε ότι η απελευθέρωση ήταν πλήρης (όμως ήταν, οι Ρώσοι είχαν φύγει εξ ολοκλήρου) και ότι μια «πλήρης σάρωση» έπρεπε να γίνει. Πριν κλείσει, έδωσε οδηγίες στους κατοίκους να παραμείνουν στα καταφύγιά τους και να μη βγαίνουν στους δρόμους. Τώρα, με την ευκαιρία να πούμε εδώ ότι το μήνυμά της το μοιράστηκαν στα κοινωνικά δίκτυα. Δηλαδή, το γεγονός αυτό απορρίπτει την ιδέα ότι οι μάρτυρες των μαζικών σφαγών που λέγεται ότι διέπραξαν οι Ρώσοι δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με το έξω κόσμο. Μπορούσαν, και διαθέτουμε πολλές αποδείξεις online συζητήσεων [στα μέσα κοινωνική δικτύωσης] μέσα από την Bucha κατ’ αυτήν την περίοδο—μόνο που δεν έχουμε αποδείξεις κάποιας σφαγής.

Σε αυτό το σημείο, κάποια στιγμή το απόγευμα και νωρίς το βράδυ του Σαββάτου 2 Απριλίου, έχουμε στρατιώτες του Τάγματος Αζόφ και Ειδικές Δυνάμεις του Συντάγματος SAFARI μέσα στην πόλη οι οποίες πραγματοποιούν μία ειδική επιχείρηση σκούπα για σαμποτέρ και συνεργάτες. Αυτό ακούγεται πολύ καθαρά σαν [αναμενόμενο ότι] ορισμένοι πολίτες θα εκτελεστούν. Από το σημείο αυτό και μετά υπάρχει σχεδόν πλήρης απουσία πηγών μέσα από την Bucha, με εξαίρεση μία. Όλοι οι υπόλοιποι μέσα στην πόλη έχουν διαταχθεί να μη βγουν στο δρόμο και έχουν πληροφορηθεί ότι θα διεξαχθεί μια στρατιωτική επιχείρηση ανάμεσά τους. Θα περιμένουν [επομένως] κάποιους επιπλέον πυροβολισμούς. Μετά, μία ακόμη πηγή, η μόνη πηγή από το παράθυρο χρόνου μεταξύ της έναρξης των εκκαθαρίσεων και των νέων για μία σφαγή που συρρέουν προς τα μίντια: Ο Sergiy Korotkikh, αρχηγός της Ναζιστικής εδαφικής άμυνας στην Bucha, μοιράστηκε στο Telegram ένα μικρό βίντεο τριάντα δευτερολέπτων στρατιωτών του Τάγματος Αζόφ να βαδίζουν σε έναν έρημο δρόμο και ένα απόκομμα συνομιλίας:

Αυτούς τους τύπους με τα μπλε περιβραχιόνια, μπορούμε να τους πυροβολήσουμε;

Φυσικά, γαμώτο.

Αυτό είναι. Το επόμενο πράγμα που μαθαίνουμε είναι ότι υπήρξε μία σφαγή. Όλα τα βίντεο και οι φωτογραφικές αποδείξεις είναι στο Λονδίνο, στο Βερολίνο, στη Νέα Υόρκη και στην Ουάσιγκτον μέχρι το βράδυ και φρικιαστικές φωτογραφίες συρρέουν στα Ουκρανικά γραφεία των μίντια στο Κίεβο. Τα γεγονότα θεωρούνται εντελώς γνωστά και μια σελίδα της Wikipedia βρίσκεται online μόλις ο τύπος ανακοινώνει την ιστορία. Αυτό ήταν ένα μαζικό έγκλημα εναντίον του άμαχου πληθυσμού που το διέπραξε ο Ρωσικός στρατός. Όμως, ο Ρωσικός στρατός είχε αναχωρήσει πριν από μέρες, καμία εγκληματολογική ή νομική έρευνα δεν έχει προηγηθεί, και δεν υπάρχει ούτε ένας αυτόπτης μάρτυρας. Αλλά ποιος χρειάζεται τις καθιερωμένες διαδικασίες όταν έχουμε πόλεμο;

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Callaghan, Louise. “Bodies of Mutilated Children among Horrors the Russians Left Behind.” The Sunday Times, April 2, 2022. https://www.thetimes.co.uk/article/bodies-of-mutilated-children-among-horrors-the-russians-left-behind-5ddnkkwp2.

Contributors to Wikimedia projects. “Bucha Massacre.” Wikipedia, April 4, 2022. https://en.wikipedia.org/wiki/Bucha_massacre.

Fedoruk, Anatoliy. “Бучу Звільнено!” Video. Facebook Watch, April 1, 2022. https://www.facebook.com/watch/?v=270161321982745.

Gardner, Simon. “Ukrainian Mayor Shows Dead Bodies amid Battle-Scarred City of Bucha.” Reuters, April 3, 2022. https://www.reuters.com/world/europe/ukrainian-mayor-shows-dead-bodies-liberated-city-bucha-2022-04-03/.

Gorshenin Institute. “Report on Transformation.” Ukraine 2012, 2012. https://www.yumpu.com/en/document/read/21018606/download-attachment-gorshenin-institute.

Romanenko, Valentyna. “‘Did You Want Another Srebrenica? Are You Satisfied with the Horror of Bucha?’: Yermak’s Adviser Talks Tough to Europe’s Leaders.” Ukrayinska Pravda, April 3, 2022. https://www.pravda.com.ua/eng/news/2022/04/3/7336794/.

Rudenko, Olga. “Hundreds of Murdered Civilians Discovered as Russians Withdraw from Towns near Kyiv (GRAPHIC IMAGES).” The Kyiv Independent, April 2, 2022. https://kyivindependent.com/national/hundreds-of-murdered-civilians-discovered-as-russians-withdraw-from-towns-near-kyiv-graphic-images/.

Stern, David L., Meg Kelly, and Claire Parker. “Bodies, Rubble Line the Streets of Bucha Following Russian Retreat.” The Washington Post, April 2, 2022. https://www.washingtonpost.com/world/2022/04/02/bucha-bodies-russia-retreat-kyiv/.

The New York Times. “Scenes of Desperation and Death as the Russians Retreat from Suburbs Outside Kyiv.” The New York Times, April 3, 2022. https://www.nytimes.com/live/2022/04/02/world/ukraine-russia-war/scenes-of-desperation-and-death-as-the-russians-retreat-from-suburbs-outside-kyiv.

UATV English. “Arestovych on Russian War Crimes: World Must Be Horrified by What Happened in Bucha, Irpin, Hostomel.” Video. YouTube, April 3, 2022. https://www.youtube.com/watch?v=rCdYRmE-dfI&ab_channel=UATVEnglish.

Ukraintsiva, Ekaterina. “BUCHA LIVE.” Telegram, April 1, 2022. https://t.me/News380/7893.

Ukrinform. “Bucha Liberated from Russian Invaders – Mayor.” Укринформ, April 1, 2022. https://www.ukrinform.net/rubric-ato/3445989-bucha-liberated-from-russian-invaders-mayor.html.

Vernyhor, Polina. “Anonymous YouTube Video Seemingly Shows Neo-Nazi Sergiy Korotkikh Agreeing to Be An Informant for the Russian FSB.” Zaborona, August 13, 2021. https://zaborona.com/en/anonymous-youtube-video-seemingly-shows-now-nazi-sergiy-korotkikh-agreeing-to-be-an-informant-for-the-russian-fsb/.

Лівий берег. “Special Forces Regiment SAFARI Begins Clearing Operation in Bucha from Saboteurs and Accomplices of Russia – National Police.” LB.Ua, April 2, 2022. https://en.lb.ua/news/2022/04/02/12441_special_forces_regiment_safari.html.

 

Πηγή: Standpoint Zero

Μετάφραση από τα Αγγλικά: Κωστής Μηλολιδάκης

Αν χάνει η Ρωσία τον πόλεμο, τότε γιατί το ΝΑΤΟ συζητά στα σοβαρά την αποστολή «ειρηνευτικής δύναμής» του στην Ουκρανία; (Μέρος Γ)

Α. ΣΥΝΟΨΗ

O χάρτης απεικονίζει την κατάσταση στο πεδίο στις 30 Μαρτίου 2022 σύμφωνα με την κυβερνητική υπηρεσία πληροφοριών Defence Intelligence του Ηνωμένου Βασιλείου.

Στο Α’ Μέρος αυτού του άρθρου εξετάσαμε τους στόχους της Ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία καταλήγοντας ότι μετά την ουσιαστική εξάλειψη της Ουκρανικής αεροπορίας, αντιαεροπορικής άμυνας και ναυτικού, ο ενδεχόμενος στόχος των επόμενων ρωσικών κινήσεων θα είναι η περικύκλωση του κύριου όγκου του τακτικού Ουκρανικού στρατού, ο οποίος βρίσκεται καθηλωμένος στο Ντονέτσκ καθώς ετοιμαζόταν για το «τελικό» χτύπημα στο Ντονμπάς στις αρχές Μαρτίου. Τα συμπεράσματά μας ουσιαστικά επιβεβαιώθηκαν στις 25/3 από την ενημέρωση[i] που έκαναν οι  S. Rudskoy, διοικητής του Κεντρικού Γραφείου Επιχειρήσεων του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΡΟ), ο στρατηγός I. Konashenkov, εκπρόσωπος του Υπουργείου Άμυνας της ΡΟ και ο στρατηγός M. Mizintsev, επικεφαλής του Εθνικού Κέντρου Συντονισμού της Άμυνας της ΡΟ, με αναλυτικές εκτιμήσεις από την πορεία των επιχειρήσεων. Κατ’ αυτούς, η πρώτη φάση των επιχειρήσεων έληξε με εκπλήρωση των στόχων που είχαν τεθεί και τώρα ξεκινά η επόμενη φάση, που αφορά την πλήρη απελευθέρωση του Ντονμπάς.

Στο Β’ Μέρος ασχοληθήκαμε με την Ουκρανική στρατηγική, η οποία μέχρι τότε είχε βάλει όλα τα αυγά της σε ένα καλάθι, αυτό της στρατιωτικής εμπλοκής του ΝΑΤΟ στη σύρραξη. Στο μεταξύ, την περασμένη Τρίτη 29 Μαρτίου, προέκυψε κάποια ευλυγισία των Ουκρανών στις διαπραγματεύσεις, τις οποίες μέχρι τώρα αντιμετώπιζαν με συνεχείς καθυστερήσεις ελπίζοντας ότι στο μεταξύ θα έρθει ο «από μηχανής Θεός», δηλαδή το ΝΑΤΟ. Δεν θα ασχοληθούμε εδώ με τις διαπραγματεύσεις της Κωνσταντινούπολης επειδή αφενός είναι πολύ νωρίς για να εκτιμηθεί η σημασία τους και αφετέρου δεν έχουμε ολοκληρώσει τη συζήτηση της ΝΑΤΟικής στρατηγικής απέναντι στην στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας.

Στη συνέχεια, επιθυμούμε να ασχοληθούμε με ένα βασικό ερώτημα: την ενδεχόμενη γεωστρατηγική απάντηση του ΝΑΤΟ στη Ρωσική επιχείρηση. Ήδη στο Β’ Μέρος, συζητήσαμε τις επιπτώσεις των ΝΑΤΟικών πολιτιστικών και οικονομικών κυρώσεων, βλέποντας ότι αυτές δεν μπορούν να έχουν άμεσα αποτελέσματα στο γεωστρατηγικό πεδίο. Αυτή η παραδοχή έγινε επίσης το Σάββατο, 2 Απριλίου, και από τον Πολωνό πρωθυπουργό Mateusz Morawiecki[ii]. «Οι κυρώσεις που έχουμε επιβάλει κατά της Ρωσίας μέχρι τώρα δεν δουλεύουν», είπε, «αυτό αποδεικνύεται από την ισοτιμία ανταλλαγής για το ρούβλι που πλέον επιστρέφει στα προ της επίθεσης στην Ουκρανία επίπεδα. Αυτό σημαίνει ότι οι πράξεις μας δεν προκάλεσαν το αποτέλεσμα που επιθυμούσαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες».

Αν και οι δηλώσεις του Πολωνού πρωθυπουργού κρύβουν υστεροβουλία, επειδή γίνονται για να υποστηρίξουν την εκστρατεία της Πολωνίας και των Βαλτικών χωρών για ολοκληρωτικό εμπάργκο στα Ρωσικά προϊόντα—δηλαδή και στο φυσικό αέριο/πετρέλαιο—που η Γερμανία καθώς και οι Κάτω Χώρες απορρίπτουν και, ενδεχομένως, επίσης για να πιεστεί το ΝΑΤΟ να αποδεχτεί τη στρατιωτική επέμβαση, εν τούτοις ομολογούν την πραγματικότητα. Αλλά, αν οι οικονομικές κυρώσεις δεν δουλεύουν, τι πρόκειται να ακολουθήσει;

Επομένως, είναι κρίσιμο να εκτιμηθεί μέσω ποιων διαδικασιών και πόσο θα είναι διατεθειμένο να παρέμβει το ΝΑΤΟ στο πεδίο της σύγκρουσης. Οι συνέπειες που ενδεχομένως να προκύψουν από μια τέτοια επέμβαση μπορεί να είναι καταλυτικές για την ίδια τη συνέχιση της ζωής στον πλανήτη.

Όμως, προκειμένου να συζητήσουμε αυτό το ερώτημα, θα πρέπει πρώτα να ασχοληθούμε με τα ιστορικά χαρακτηριστικά που έχει πάρει η προσπάθεια των Ουκρανών εθνικιστών να συγκροτήσουν εθνικό κράτος. Όπως θα διαπιστώσουμε, τα κυρίαρχα Ουκρανικά εθνικιστικά ρεύματα κατά τον 20ο αιώνα πάντα προσπαθούσαν να στηριχτούν στον ξένο παράγοντα και να τον χρησιμοποιήσουν ως μόχλευση στις πολιτικές εθνοκάθαρσης που ακολουθούσαν κατά των Ρωσικών, Πολωνικών και Εβραϊκών πληθυσμών, μια και η Ουκρανία αποτελεί περιοχή πολύ-εθνική, πολύ-θρησκευτική και πολύ-πολιτισμική. Όσα παρακολουθούμε σήμερα δεν εμφανίστηκαν από το πουθενά, αλλά αποτελούν συνέχεια παλιότερων αντιλήψεων, ιδεών και πολιτικών, οι οποίες βρίσκουν τον τρόπο να επανέρχονται διαχρονικά στο προσκήνιο, αν και πλέον σήμερα αυτό συμβαίνει με τρόπο που δημιουργεί πρωτοφανείς κινδύνους για όλη την υφήλιο.

Β. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ – Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΑΤΟ

Η Ουκρανία είναι η δεύτερη μετά τη Ρωσία σε έκταση Ευρωπαϊκή χώρα[iii]. Είναι πολύ-πολιτισμική με κατοίκους διαφόρων εθνοτήτων και εμφανίζεται για πρώτη φορά ως ανεξάρτητη χώρα το 1990, μετά την πολυδιάσπαση της ΕΣΣΔ. Τα ίδια τα σύνορα της περιοχής που ονομαζόταν Ουκρανία ήταν πάντα ρευστά. Η Δ. Ουκρανία, όπου το κυρίαρχο θρήσκευμα είναι το καθολικό, και έχει σαν κύρια πόλη το Λβοφ (ή Λβιβ), προέκυψε μετά την προσάρτηση των εδαφών της λεγόμενης Γαλικίας κατά το 1939 από τη Σοβιετική Ένωση, η οποία τα κατέλαβε εισβάλλοντας στην Πολωνία από ανατολάς ταυτόχρονα με την εισβολή του Χίτλερ από δυσμάς. Σε αντίθεση με τη Δυτική Ουκρανία (Γαλικία) η Ανατολική και Νότια Ουκρανία αποτελείται κυρίως από εθνικά ρωσικούς πληθυσμούς, το θρήσκευμα είναι ορθόδοξο και η βασική καθομιλουμένη γλώσσα τα ρωσικά.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ίδιο το όνομα «Ουκρανία» (Ukraina) σημαίνει «χώρα των συνόρων» και έχει γίνει αντικείμενο μεγάλης συζήτησης[iv] η χρήση του άρθρου «η» στο «η Ουκρανία», επειδή από την νέο-εμφανισμένη χώρα θεωρείται εξαιρετικά υποτιμητικό να αποκαλείται αυτή ως Η χώρα των συνόρων, δηλαδή να προσδιορίζεται ως μία χώρα χωρίς εθνική ταυτότητα η οποία αποτελεί την περιοχή των συνόρων μεταξύ Πολωνίας και Ρωσίας (στη διεθνή ορολογία η Ουκρανία πάντα προσδιοριζόταν ως «η Ουκρανία», δηλ. “The Ukraine”, με τον ίδιο τρόπο που ποτέ δεν λέμε “USA” αλλά πάντα λέμε “The USA”). Αυτή η ορολογία άλλαξε από την Δύση, όταν φάνηκε ότι μπορούσαν να ρυμουλκήσουν την Ουκρανία προς αυτούς με μοχλό την εθνικιστική ακροδεξιά ελίτ η οποία εξέφραζε τη νέα οικονομική, εν πολλοίς παρασιτική, ολιγαρχία.

Τα αποσχιστικά και εθνικιστικά ρεύματα στην Ουκρανία γεννήθηκαν και ανδρώθηκαν στη Γαλικία, στην περιοχή του Λβοφ, με ναζιστικούς ιδεολογικούς και πολιτικούς προσανατολισμούς. Ο γνωστότερος ναζί Ουκρανός εθνικιστής ήταν ο Στεπάν Μπαντέρα, ο οποίος κατά τον πόλεμο συνεργαζόταν και με τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, αλλά και με τις μυστικές υπηρεσίες της Μ. Βρετανίας (κάτι μας θυμίζει αυτό). Αν και υπεύθυνος για εκτελέσεις και σφαγές κυριολεκτικά εκατοντάδων χιλιάδων Πολωνών, Εβραίων, αλλά και Ρώσων[v], του επιτράπηκε να ανασυγκροτήσει μετά τον πόλεμο την οργάνωσή του OUN (μάλιστα την ονόμασε OUN B—βλέπετε κάποια μοτίβα είναι διαχρονικά και διατοπικά) με την ευγενική χορηγία της Βρετανικής ΜΙ6.

Εγκαταστάθηκε στη Δ. Γερμανία, συνεργαζόμενος με τις μυστικές υπηρεσίες αυτής της χώρας, και ασχολήθηκε με επιχειρήσεις εντός της ΕΣΣΔ για αρκετά χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου, οι οποίες, κάτω από την καθοδήγηση της CIA, οδήγησαν σε απώλειες περίπου 50,000 ανθρώπων. Η προσπάθεια της CIA να οργανωθεί εξέγερση υπό την καθοδήγηση του Μπαντέρα στην Δ. Ουκρανία (Γαλικία) to 1949, υπήρξε—σύμφωνα με τις μετέπειτα εκτιμήσεις της ίδιας της CIA—«καταδικασμένη σε αποτυχία και τραγική»[vi]. Η ίδια η CIA δεν έβαζε τότε (όπως και τώρα άλλωστε) σαν στόχο την «απελευθέρωση» της Ουκρανίας, αλλά την χρησιμοποίηση των Ουκρανών εθνικιστών σαν αντιπροσώπων (proxies) στο αιματοκύλισμα της ΕΣΣΔ, όπως αποκαλύπτουν άκρως απόρρητα έγγραφα της, αποχαρακτηρισμένα σήμερα[vii]. Ο John Ranelagh, ιστορικός, στο βιβλίο του με τίτλο “Agency: The rise and decline of CIA” θεωρεί ότι από την πλευρά της CIA το πρόγραμμα συνεργασίας με τον Μπαντέρα «επεδείκνυε ψυχρή αναλγησία» δεδομένου ότι δεν υπήρχε περίπτωση οι στόχοι των Μπαντεριστών να επιτύχουν δίχως την άμεση στρατιωτική ανάμειξη των ΗΠΑ και επομένως «Η Αμερική ουσιαστικά ενθάρρυνε τους Ουκρανούς να πάνε να σκοτωθούν».

Επιμείναμε στην υπογράμμιση του «πολέμου δι’ αντιπροσώπων» που διεξήγαγαν οι ΗΠΑ μεταξύ 1946-1953 στην Ουκρανία και που οδήγησε στην εξάλειψη (τότε) των Μπαντεριστών επειδή σήμερα μοιάζει η ιστορία να επαναλαμβάνεται με τους ιδεολογικούς απογόνους του. Και πάλι οι δυτικοί επιθυμούν να πολεμήσουν μέχρι του τελευταίου Ουκρανού προκειμένου να αποσταθεροποιήσουν τη Ρωσία, με κατατεθειμένο στόχο (όπως θα δούμε παρακάτω) να δημιουργηθεί ένας μακρόχρονος πόλεμος στην καρδιά της Ευρώπης. Μερίδα Αμερικανών στρατηγικών αναλυτών εκφράζει την ανησυχία της γι’ αυτό το διαχρονικά επαναλαμβανόμενο μοτίβο της Αμερικανικής δραστηριότητας στο εξωτερικό που οδήγησε σε πληγές όπως αυτές του Ιράκ και του Αφγανιστάν στις μέρες μας[viii].

Για να πούμε και πώς έκλεισε η καριέρα του Μπαντέρα, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του στην Γαλικία άρχισαν να φθίνουν το 1948 και οι τελευταίοι θύλακες μπαντεριστών εξαλείφθηκαν περί το 1953[ix]. Πέθανε δηλητηριασμένος από κυάνιο το 1959 στο Μόναχο[x], σε μια φημολογούμενη επιχείρηση της KGB.

Όλα τα ακροδεξιά εθνικιστικά και νέο-ναζιστικά τάγματα/πολιτικοί σχηματισμοί στη σημερινή Ουκρανία έχουν τον Μπαντέρα ως πηγή έμπνευσης. Το Ουκρανικό κράτος έχει ανεγείρει εκατοντάδες μνημεία και εκδώσει γραμματόσημο προς τιμήν του ενώ οργανώνονται λαμπαδηδρομίες για να τιμηθεί η μνήμη του[xi]. Το 2010 ο τότε πρόεδρος της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιούστσενκο, τον ανακήρυξε επίσημα «Ήρωα της Ουκρανίας», τίτλο που μετέπειτα αφαίρεσε ο ανατραπείς το 2014 πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς. Ο Στ. Μπαντέρα γεννά πολύ διαφορετικά συναισθήματα στους Ουκρανούς, ανάλογα με την εθνοτική και γεωγραφική προέλευσή τους. Έτσι, από μία έρευνα το 2009-2010 προκύπτει ότι στη Γαλικία «πολύ θετική» και «ως επί το πλείστον θετική» γνώμη για τον Μπαντέρα και την OUN είχαν το 63% ενώ στη Ν. Ουκρανία (Οδησσό, Νικολάγιεβ, Χερσώνα και Κριμαία) «πολύ αρνητική» και «ως επί το πλείστον αρνητική» γνώμη είχαν το 79%.[xii]

Επί ΕΣΣΔ, η Ουκρανία ήταν η δεύτερη δημοκρατία σε σημασία, βιομηχανική υποδομή, πληθυσμό και αναγνώριση μετά τη Ρωσία. Μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ, η οικονομία της Ουκρανίας καταρρακώθηκε με γρήγορα βήματα, η βιομηχανία της εξαϋλώθηκε (με εξαίρεση τη μεταλλουργία). Σήμερα είναι η φτωχότερη, αλλά πρώτη σε διαφθορά, χώρα της Ευρώπης. Μοιάζει ως εάν οι λαοί της, που δεν έχουν καταφέρει να αποκτήσουν κοινή συνείδηση, να ακολουθούν φυγόκεντρες τροχιές προκειμένου να στηριχτούν από κάπου: οι Δυτικοί προς το ΝΑΤΟ και οι Ανατολικοί και Νότιοι προς τη Ρωσία. Ενδιαφέρον είναι ότι οι Δυτικοί ακουμπάνε όλο και περισσότερο πάνω στον φασισμό (π.χ. απαγορεύουν τη χρήση της ρωσικής γλώσσας[xiii], ο στρατός[xiv] και η αστυνομία είναι διαβρωμένοι από νεοναζιστικές οργανώσεις, το ΚΚ είναι παράνομο) ενώ οι Ανατολικοί και Νότιοι, με αιχμή τη βιομηχανική περιοχή του Ντονμπάς και την Κριμαία, έχουν ισχυρή αριστερά—εξ ου και η ονομασία «Λαϊκές Δημοκρατίες» που έχουν επιλέξει οι δημοκρατίες του Ντονέτσκ και Λουκάνσκ.

Θα είναι ήδη προφανές ότι η Ουκρανία, όντας στην καρδιά κυριολεκτικά της Κεντρικής Ευρώπης, με άμεση πρόσβαση προς όλες τις περιοχές της Ρωσίας, αποτελεί εξαιρετική  χώρα από γεω-στρατηγική άποψη για να ελέγξει και να δέσει χειροπόδαρα τη Ρωσία. Και βέβαια, καθόλου δεν βλάπτει ότι η Ουκρανία διαθέτει σοβαρές πλουτοπαραγωγικές πηγές και έναν πληθυσμό με υψηλό επίπεδο μόρφωσης, αν και περίπου 10 εκατομμύρια Ουκρανοί από τα 45 εκατομμύρια του πληθυσμού της, οι πιο εξειδικευμένοι, έχουν μεταναστεύσει στη Ρωσία και στη Δύση για δουλειά[xv].

Αν δεχτούμε ότι το ΝΑΤΟ έχει σαν στόχο την περικύκλωση της Ρωσίας και την καθυπόταξή της, όπως αποδεικνύεται από τη διαρκή επέκτασή του προς ανατολάς, παρά τη διάλυση του πάλαι ποτέ αντίπαλου μπλοκ του συμφώνου της Βαρσοβίας, αλλά επίσης και από τις πάμπολλες αναλύσεις Ινστιτούτων, Think Tanks, της Rand Corporation (βλ. Β’ Μέρος αυτού του άρθρου), από τις επανειλημμένες δηλώσεις προέδρων, πρωθυπουργών, υπουργών εξωτερικών, υπουργών οικονομικών, κ.ο.κ., τότε η Ουκρανία αποτελεί περιπόθητη νύφη.

Δεν είναι περίεργο που όλες οι δημοκρατικές ευαισθησίες των Δυτικών, οι νόμοι και οι απαγορεύσεις της αναφοράς στους ναζί (π.χ. των Γερμανών), κ.ο.κ., πάνε περίπατο όταν απευθύνονται στους δικούς τους ανθρώπους στην Ουκρανία, τους εθνικιστές απόγονους του Μπαντέρα, ακριβώς επειδή σε αυτούς ποντάρουν για να ελέγχουν την Ουκρανία και να την χρησιμοποιούν κατά της Ρωσίας. Άλλωστε και ο ίδιος ο Μπαντέρα δεν ήταν, όπως είδαμε, μόνο συνεργάτης των ναζί και πρωτεργάτης στις σφαγές εκατοντάδων χιλιάδων Πολωνών, Ρώσων και Εβραίων, αλλά επίσης ήταν και συνεργάτης της Βρετανικής ΜΙ6, της Αμερικανικής CIA και της Δυτικογερμανικής BND στις προσπάθειές τους, μετά τον πόλεμο, να αποσταθεροποιήσουν την Ουκρανία[xvi].

Έτσι, και αυτές τις μέρες που οι Ουκρανοί εθνικιστές διαδίδουν φρικτά βίντεο βασανισμών Ρώσων αιχμαλώτων πολέμου, τα Δυτικά ΜΜΕ, οι Κυβερνήσεις, ακόμη και οι αρμόδιοι διεθνείς (αλλά ελεγχόμενοι) οργανισμοί κάνουν πλάτες στην Ουκρανική κυβέρνηση, η οποία έχει ζητήσει να αποσιωπούνται αυτά τα συμβάντα. Σύμφωνα με στοιχεία που αποκάλυψε η Ρωσική υπηρεσία πληροφοριών, η Ουκρανική κυβέρνηση ενημέρωσε το Βρετανικό Foreign Office ότι δεν σκοπεύει να τηρήσει τα διεθνή πρωτόκολλα που αφορούν αιχμαλώτους πολέμου ενώ το ίδιο το Foreign Office προσπαθούσε να την πείσει να διοργανώσει μια «θεατρική» επίσκεψη διεθνών παρατηρητών σε κάποιον από πριν προετοιμασμένο χώρο κράτησης Ρώσων αιχμαλώτων προκειμένου να απαλυνθούν οι εντυπώσεις που έχουν προκληθεί από τα φρικτά βίντεο[xvii]. Η εκπρόσωπος του Ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, σχολιάζοντας την αφωνία που έχει κυριεύσει την ΕΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ODIHR—ο κύριος θεσμός του ΟΑΣΕ για τα ζητήματα τήρησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων) σχολίασε: «Παραμένουν σιωπηλοί. Δεν αντιδρούν σε αυτά τα εγκλήματα πολέμου και τις κραυγαλέες παραβιάσεις των διεθνών ανθρωπιστικών συνθηκών. Τα μάτια τους έχουν θολώσει από Ρωσοφοβία….Ο Διευθυντής του ODIHR,  Matteo Mecacci εξαντλεί όλο τον θυμό του κατά της Ρωσίας. Οι κατευθύνσεις της ηθικής και η πολιτική εντιμότητα έχουν χαθεί. Τι να συζητήσουμε με τέτοιους θεσμούς; Αυτή η σιωπή αποτελεί συνενοχή στις φρικαλεότητες που διαπράττονται. Και είναι επίσης έγκλημα»[xviii].

Η προθυμία της επίσημης Δύσης να χαϊδέψει, καλύψει και ενθαρρύνει τους Ουκρανούς εθνικιστές προκειμένου αυτοί να χρησιμοποιούνται στο παιχνίδι της περικύκλωσης και εξουδετέρωσης της Ρωσίας δεν αποτελεί υποπροϊόν της παρούσας πολεμικής κατάστασης. Δεδομένης της στρατηγικής σημασίας της Ουκρανίας, η υποστήριξη από τους Δυτικούς οργανισμούς των συνεχών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ρωσόφωνων πληθυσμών και της αντι-ρωσικής υστερίας ξεκίνησε από την πρώτη στιγμή της Ουκρανικής ανεξαρτησίας. Τι να πρωτοθυμήσει κανένας; Την οργάνωση της  ανατροπής του εκλεγμένου προέδρου Γιανουκόβιτς το 2014 από την Β. Νούλαντ, τότε Αν. Υπουργό Εξωτερικών για την Ευρώπη των ΗΠΑ και τον Τζ. Πράιατ, τότε πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Κίεβο;[xix] Την εκπαίδευση δεκάδων χιλιάδων Ουκρανών, με προτεραιότητα στους νέο-ναζί του Συντάγματος Αζόφ από ΝΑΤΟικούς εκπαιδευτές;[xx] Την αδιαφορία των ελεγχόμενων διεθνών οργανισμών απέναντι στις αναφορές που δέχονταν για την κατάσταση στο Ντονμπάς (14,000 άμαχοι νεκροί σε 7 χρόνια), στις διώξεις κατά των ρωσόφωνων πληθυσμών, στις διώξεις ανεξάρτητων δημοσιογράφων ή και δολοφονίες τους;[xxi] Ακόμη και η Ειδική Αποστολή Παρακολούθησης (SMM) της τήρησης των προβλέψεων των συμφωνιών του Μινσκ, διορισμένη από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE ή αλλιώς ΟΑΣΕ), δεν προωθούσε τις καταγραφές παραβιάσεων της εκεχειρίας που αναφέρονταν, ώστε αυτές να μη γίνονται γνωστές, και δεν συνεργαζόταν με τις αρχές των Λαϊκών Δημοκρατιών «επιδεικνύοντας πολιτική μεροληψία και επιλεκτική αντιμετώπιση των στοιχείων» σύμφωνα με την Μ. Ζαχάροβα[xxii]. Ίσως να αποτελεί χαρακτηριστικό της δραστηριότητας της επιτροπής αυτής το γεγονός ότι μετά την έναρξη των επιχειρήσεων, τα υλικά που διέθετε περιλαμβανομένων των τεθωρακισμένων οχημάτων κατέληξαν στα χέρια των Ουκρανών εθνικιστών.[xxiii]

Συνοψίζουμε: Η Ουκρανική ελίτ αναζητά τρόπο να οικοδομήσει εθνικό κράτος, που δεν υπήρχε μέχρι πριν τριάντα έτη, μέσω της εθνοκάθαρσης και της καλλιέργειας μιας εθνικιστικής ιδεολογίας που αναπτύχθηκε στον μεσοπόλεμο και στη συνέχεια αξιοποιήθηκε από τους ναζί κατακτητές αλλά και τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες. Συλλογικά η «δημοκρατική» Δύση όχι μόνο κάνει τα στραβά μάτια, αλλά και ενθαρρύνει αυτούς τους προσανατολισμούς της Ουκρανικής ολιγαρχίας προκειμένου η τελευταία να βρει καταφύγιο στις αγκάλες του ΝΑΤΟ και να συνεργαστεί στην κατεύθυνση του στραγγαλισμού της Ρωσίας. Η ανάπτυξη προωθημένων ΝΑΤΟικών βάσεων στην Ουκρανία[xxiv], η απόκτηση πυρηνικών όπλων, οι έρευνες πάνω σε βιολογικά όπλα κάτω από την καθοδήγηση Αμερικανικών υπηρεσιών δεν έθεταν μόνο τη Ρωσία σε άμεσο κίνδυνο, αλλά—όπως άλλωστε αποδείχτηκε—και την ίδια την Ουκρανία. Η Ουκρανική ελίτ προκαλεί την καταστροφή της ίδιας της χώρας της προκειμένου να εξυπηρετήσει τους ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς και με τη σειρά του, το ΝΑΤΟ είναι πρόθυμο να πολεμήσει μέχρι τον τελευταίο …Ουκρανό στρατιώτη, προκειμένου να κάνει όση μεγαλύτερη ζημιά μπορεί στη Ρωσία.

Γ. Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΝΑΤΟ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

Καταρχήν, το ΝΑΤΟ, έχει αναλάβει την εκπαίδευση του Ουκρανικού στρατού από το 2014 κ.ε., η οποία διεξάγεται σε μαζική κλίμακα στη Δυτική Ουκρανία (Γαλικία), αλλά και αλλού (π.χ. ΗΠΑ). Η πυραυλική επίθεση της Ρωσίας στη στρατιωτική βάση του Yaroviv, 25χλμ. από τα σύνορα με την Πολωνία, στις 13 Μαρτίου[xxv] σήκωσε το πέπλο όσο αφορά τη μαζική εκγύμναση όχι μόνο των δυνάμεων της Ουκρανίας, αλλά και των ξένων μισθοφόρων, από ΝΑΤΟικούς εκπαιδευτές. Η συγκεκριμένη η βάση αποτελούσε το σημείο συγκέντρωσης των απανταχού μισθοφόρων, όπου ελέγχονταν οι ικανότητές τους, αναλάμβαναν αρμοδιότητες και υπηρεσία και κατανέμονταν στα μέρη όπου θα υπηρετούσαν[xxvi]. Σύμφωνα με τους NYTimes, την ημέρα της επίθεσης βρίσκονταν εκεί περί τους 1,000 μισθοφόρους[xxvii] ενώ ο απόστρατος συνταγματάρχης Ray Wojcik, πρώην στρατιωτικός ακόλουθος των ΗΠΑ στην Πολωνία και νυν senior fellow του προγράμματος Διατλαντικής Ασφάλειας και Άμυνας του Αμερικανικού Κέντρου για την Ανάλυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEPA), αναφέρει ότι «μέχρι πολύ πρόσφατα» στη βάση αυτή υπηρετούσαν πάνω από 400 «εκπαιδευτές», περιλαμβανομένων και Αμερικανών[xxviii]. Οι πραγματικές απώλειες των ΝΑΤΟικών μισθοφόρων και εκπαιδευτών δεν θα γίνουν ίσως ποτέ γνωστές, αφού αμέσως μετά την επίθεση στήθηκαν σημεία ελέγχου της πρόσβασης στη βάση και δόθηκε η εντολή να μην κυκλοφορήσουν παραπέρα πληροφορίες και φωτογραφίες ώστε να μην αποκτήσει στοιχεία ο Ρωσικός στρατός.

Οι ΗΠΑ έχουν επίσης αναλάβει την εκπαίδευση ειδικών μονάδων του Ουκρανικού Στρατού και της Εθνοφρουράς (δηλ. των Συνταγμάτων των νεο-ναζί). Έχουν δημοσιευτεί αναλυτικές πληροφορίες για την εκπαίδευση που “παραστρατιωτικοί” της CIA παρέχουν στους Ουκρανούς ελεύθερους σκοπευτές στο Ντονμπάς, οι οποίοι έχουν σκοτώσει αρκετές χιλιάδες αμάχους πολίτες των δύο Λαϊκών Δημοκρατιών[xxix]. Πρόσφατα, σε τηλεγράφημα του RIA-Novosti αναφέρεται η ταυτοποίηση τριών Αμερικανών αξιωματικών ανάμεσα στους νεκρούς της πόλης Μαρίνκα[xxx], είδηση που δεν διαψεύσθηκε από αμερικανικής πλευράς.

Από πλευράς υλικής βοήθειας, οι Αμερικανοί και η ΕΕ λούζουν την Ουκρανία με εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια και ευρώ, με νέα πακέτα να ανακοινώνονται κάθε βδομάδα. Το συνολικό ποσό δεν έχει—από όσο εγώ γνωρίζω—υπολογιστεί από κάποιον μελετητή συνολικά, αλλά οπωσδήποτε αθροίζει σε αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια/ευρώ (μόνον οι ΗΠΑ αναφέρουν ότι οι ίδιες έχουν μέχρι στιγμής διαθέσει 2.3 δις δολάρια σε εξοπλισμό—βλ. παρακάτω). Είναι ασαφές πόσα από αυτά θα αποτελούν δάνεια, τα οποία για να ξεπληρώσει η Ουκρανία θα χρειαστεί να δεσμεύει το συνολικό της ΑΕΠ για αρκετά χρόνια. Πάντως, η ουκρανική ελίτ—όπως συνέβη στο παρελθόν και με όλες τις υπόλοιπες άρχουσες τάξεις που διεξήγαγαν πολεμικές επιχειρήσεις στις χώρες τους με την βοήθεια των Αμερικανών—δεν δείχνει να στενοχωριέται. Να θυμίσουμε ότι ο τελευταίος πρόεδρος του Αφγανιστάν διέφυγε πρόσφατα από τη χώρα του παίρνοντας μαζί του, στο ελικόπτερο που τον μετέφερε, 169 εκατομμύρια δολάρια σε μετρητά[xxxi] μέρος των οποίων προφανώς χρησιμοποιήθηκαν για την εξόφληση της εισόδου του στο Ντουμπάι, όπου έγινε αποδεκτός «για ανθρωπιστικούς λόγους».

Στην φωτογραφία οι βαλίτσες με τα λάφυρα της κας Κοτβίτσκαγια, που φυσικά ουδείς πιστεύει ότι αποτελούν το προσωπικό της κομπόδεμα, όπως η ίδια διατείνεται.

Στην φωτογραφία οι βαλίτσες με τα λάφυρα της κας Κοτβίτσκαγια, που φυσικά ουδείς πιστεύει ότι αποτελούν το προσωπικό της κομπόδεμα, όπως η ίδια διατείνεται.

Και επίσης να υπενθυμίσουμε ότι πριν από δύο περίπου βδομάδες στα Ουγγρικά σύνορα με την Ουκρανία εμφανίστηκε με 29 εκατομμύρια δολάρια και 1 εκατομμύριο ευρώ η κα Anastasia Kotvitskaia, σύζυγος του πρώην βουλευτή Igor Kotvitsky, «δεξιού χεριού» του σχεδόν ισόβιου πρώην Υπουργού Εσωτερικών παντός καιρού της Ουκρανίας, Στεπάν Αβάκοφ, ο οποίος έχει οργανώσει την συγκρότηση του συντάγματος Αζόφ ως συστατικού στοιχείου της Ουκρανικής Εθνοφρουράς και έχει δημιουργήσει το επίσης νέο-ναζιστικό τάγμα Ντιεπρ-1, το οποίο χρησιμοποιεί και ως προσωπική του φρουρά. Η κα Αναστασία δεν ελέγχθηκε από την Ουκρανική πλευρά των συνόρων αλλά ούτε και από το Ουγγρικό τελωνείο, όμως φαίνεται ότι οι Ούγγροι συνοριοφύλακες είχαν την ευτυχή (κατ’ άλλους ατυχή) ιδέα να κάνουν έλεγχο[xxxii].

Αλλά τελικά τι έχει δώσει το ΝΑΤΟ από πλευράς οπλισμού στους Ουκρανούς; Μέχρι πρόσφατα τους έδινε τεράστιες ποσότητες από αντιαεροπορικούς πυραύλους Stinger και αντιαρματικά Javelin. Αν και πολύ αποτελεσματικά—τα Stinger απέδειξαν την αξία τους στο Αφγανιστάν όταν είχαν εκστρατεύσει εκεί οι Ρώσοι και τα Javelin έχουν την ικανότητα να κλειδώνουν τον στόχο (ο χειριστής μπορεί να κινείται έτσι) και να χτυπούν το τανκ από πάνω, όπου είναι απροστάτευτο—είναι όπλα χρήσιμα κυρίως για μάχες από κοντά. Βέβαια, αποτελούν τέλεια όπλα για επιθέσεις κατά επιβατικών αεροπλάνων και αυτοκινήτων επισήμων προσώπων, οπότε δεν πρέπει να εκπλαγούμε αν, μετά τη διασπορά τους στην Ουκρανία, δούμε στο μέλλον να χρησιμοποιούνται σε άσχετες, δολοφονικές επιθέσεις σε διάφορα μέρη του κόσμου, όπου θα έχουν πουληθεί μέσω της μαύρης αγοράς. Ήδη Stinger που έχουν πέσει στα χέρια των πολιτοφυλακών του Ντονμπάς χρησιμοποιήθηκαν πρόσφατα στην κατάρριψη δύο Ουκρανικών ελικοπτέρων που επιχείρησαν να φτάσουν στην Μαριούπολη για να εκκενώσουν την ηγεσία του Συντάγματος Αζόφ[xxxiii]. Ο ρωσικός στρατός πρέπει να έχει ήδη αρκετές απώλειες σε ελικόπτερα και τανκς από αυτά τα όπλα, πλην όμως η χρήση τους περιορίζεται αντικειμενικά από την εγγύτητα που απαιτείται για να πληγεί ο στόχος.

Επίσης, το ΝΑΤΟ παρέχει συνεχώς πληροφορίες στους Ουκρανούς για τη θέση των Ρωσικών στρατευμάτων μέσω αναγνωριστικών μέσων και δορυφόρων ενώ και ο Ουκρανικός στρατός χρησιμοποιεί Αμερικανικά συστήματα γεω-εντοπισμού και πλοήγησης (από όσα έχουν γίνει γνωστά, η SpaceX του Ίλον Μασκ παίζει καθοριστικό ρόλο). Τελευταία ανακοινώθηκε ότι Ουκρανικά τανκς Τ64 που έπεσαν στα χέρια των Ρώσων στο Τσέρνιγκοφ ήταν εφοδιασμένα με προχωρημένο ΝΑΤΟικό εξοπλισμό που περιλαμβάνει συσκευές λήψης εικόνας μέσω θερμότητας για νυκτερινή όραση καθώς και άλλα ΝΑΤΟικά όργανα παρατήρησης, επικοινωνίας και πλοήγησης[xxxiv].

Άλλα είδη οπλισμού[xxxv] που συνεχίζουν να αποστέλλονται σύμφωνα με ανακοίνωση στις 2 Απριλίου του εκπροσώπου του Πενταγώνου, John Kirby, είναι: κατευθυνόμενα μέσω λέιζερ βλήματα, αερομεταφερόμενα περιφερόμενα βλήματα (switchblade loitering projectiles—είδος μικρών drones που περιφέρονται μέχρι να εντοπίσουν στόχο), μη επανδρωμένα αεροσκάφη Puma, συστήματα κατάρριψης ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, εξοπλισμό επικοινωνιών, σκόπευσης, πλοήγησης, συντονισμού μέσω δορυφόρων, νυκτερινής όρασης, πυρομαχικά, καθώς και κλασικά όπλα—πολυβόλα κ.λπ. Οι συνολικές παραδόσεις στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία μέσα στους πρώτους τρεις μήνες του χρόνου ανέρχονται στα 2.3 δις δολάρια, από τα οποία τα 1.6 έχουν δοθεί μετά την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων.[xxxvi]

Επίσης, όλες οι ΝΑΤΟικές χώρες που διαθέτουν σοβιετικό/ρωσικό εξοπλισμό έχουν κληθεί από τις ΗΠΑ/ΝΑΤΟ να τον αποστείλουν στην Ουκρανία, δεδομένου ότι ο Ουκρανικός στρατός έχει εκπαιδευτεί σε αυτά τα οπλικά συστήματα και δεν γνωρίζει πώς να χρησιμοποιεί τα ΝΑΤΟικά. Γνωρίζουμε ότι η Ελλάδα ήδη απέσυρε σημαντικά ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα από τα νησιά προκειμένου να τα στείλει στην Ουκρανία με τον πρωθυπουργό να καλύπτει την κίνηση αυτή λέγοντας ότι πρόκειται για «απαρχαιωμένα» συστήματα που δεν είναι «κρίσιμα» για την εθνική άμυνα. Οι δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη αντιμετωπίστηκαν με θυμό από τον επίτιμο αρχηγού ΓΕΣ, στρατηγό Κ. Ζιαζιά, ο οποίος, ανάμεσα στα άλλα, έγραψε: « Με όλο τον σεβασμό, που πρέπει όλοι οι Έλληνες να έχουμε προς τους θεσμούς της Χώρας μας, οι δηλώσεις αυτές δημόσια δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα και είναι επικίνδυνες για την εθνική άμυνα, αλλά και το ηθικό του στρατεύματος. Τα οπλικά συστήματα, τα οποία δεν χρειάζεται σήμερα να ονοματίσουμε για ευνόητους λόγους, πράγματι είναι περασμένων δεκαετιών, αλλά σας διαβεβαιώνω κύριε πρωθυπουργέ, όπως σίγουρα σας διαβεβαιώνει και η άξια στρατιωτική μας ηγεσία, ότι είναι υπερ-κρίσιμα, είναι απαραίτητα για την άμυνα της Χώρας, έστω και αν είναι περασμένων δεκαετιών μέχρι να τα αντικαταστήσουμε με πιο σύγχρονα».

Πάντως, πολύ πριν την Ρωσική στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία (ήδη από τις αρχές του 2021), έχει γραφτεί στον τύπο ότι η Ελλάδα δέχεται αφόρητες πιέσεις από Αμερικανούς και Γερμανούς προκειμένου να απομακρύνει τα συγκεκριμένα οπλικά συστήματα από τα νησιά, στο όνομα του περιορισμού του εξοπλισμού τους αλλά και της ομοιομορφίας των οπλικών συστημάτων που χρησιμοποιούν οι ΝΑΤΟικές χώρες (και φυσικά, αγοράζουν κυρίως από τις ΗΠΑ)[xxxvii]. Αντίστοιχο ζήτημα έχει τεθεί και για τους Ρωσικούς S-300, οι οποίοι προς το παρόν την έχουν γλυτώσει όχι τόσο επειδή δεν είναι σε επιχειρησιακή λειτουργία, παραμένοντας αποθηκευμένοι στην Κρήτη, αλλά κυρίως επειδή χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των Ισραηλινών πιλότων, καθώς βεβαίως βεβαίως βρισκόμαστε …από την σωστή πλευρά της Ιστορίας.

Η Τουρκία, στην οποία έγινε αντίστοιχη «πρόταση» για τους πρόσφατα αγορασμένους S-400, να τους αποστείλει δηλαδή στην Ουκρανία, την απέρριψε κατηγορηματικά. Πάντως η Τουρκία αποτελεί βασικό ΝΑΤΟικό προμηθευτή της Ουκρανίας σε μη επανδρωμένα επιθετικά αεροσκάφη (drones), αν και βασικός προμηθευτής τέτοιων οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία είναι και οι ίδιες οι ΗΠΑ.

Οι μέχρι τώρα προμήθειες στην Ουκρανία αποσκοπούν να παρατείνουν την αιματοχυσία ώστε να προκληθεί σοβαρή φθορά στη Ρωσική πλευρά, που όπως θα δούμε αποτελεί και στρατηγικό ΝΑΤΟικό στόχο. Μέχρι τώρα φαίνεται ότι το κύριο εμπόδιο για πιο αναβαθμισμένα πολεμικά συστήματα αποτελεί η άγνοια των Ουκρανών στην χρήση τους, που μπορεί να αναγκάσει τους προμηθευτές να τα χειρίζονται οι ίδιοι, γεγονός που θα αποτελέσει ντε φάκτο εμπλοκή ΝΑΤΟικών χωρών στις επιχειρήσεις.

Δ. Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΝΑΤΟΪΚΗΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΟΠΛΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Τις τελευταίες μέρες άρχισαν να φτάνουν ανησυχητικές ειδήσεις όσο αφορά την παραπέρα ΝΑΤΟική εμπλοκή.

Καταρχήν, εν όψει της διεύρυνσης των επιχειρήσεων στο Ντονμπάς, οι New York Timeς έγραψαν ότι θα μεταφερθούν ρωσικής κατασκευής τανκς από πρώην χώρες του συμφώνου της Βαρσοβίας για να χρησιμοποιηθούν εκεί από τον Ουκρανικό στρατό κατά τις επερχόμενες μάχες[xxxviii]. Σύμφωνα με την εκτίμηση της εφημερίδας, που θεωρείται ότι εκφράζει με έγκυρο τρόπο το «βαθύ κράτος» των ΗΠΑ, «η άφιξη των τανκς θα έδινε ένα ακόμη σήμα ότι μπαίνουμε σε νέα φάση του πολέμου». Δεδομένου ότι έτσι κι αλλιώς οι ίδιοι οι Ρώσοι μιλούν για τη δεύτερη φάση της επιχείρησής τους, είναι προφανές ότι η εφημερίδα δεν εννοεί το ίδιο πράγμα. Αντίθετα, αυτό που εννοεί είναι ότι μπαίνουμε σε μια νέα φάση της εμπλοκής των ΗΠΑ στον πόλεμο, πράγμα που επισημαίνεται και από την υπενθύμιση ότι πρόκειται για την πρώτη φορά σε αυτόν τον πόλεμο που οι ΗΠΑ λειτουργούν ως ενδιάμεσος (θα δούμε παρακάτω ότι αυτό έχει σημασία). Ο αξιωματούχος που έδωσε την πληροφορία ανωνύμως, αρνήθηκε να πει από ποιες χώρες θα μεταφερθούν τα τανκς ούτε αναφέρθηκε στον αριθμό τους. Να προσθέσουμε εμείς ότι επίσης δεν πληροφόρησε την εφημερίδα πώς αυτά θα μεταφερθούν στο Ντονμπάς και πώς θα αποφύγουν τα πλήγματα από αέρος.

Πάντως, χαρακτηριστικό της εικονικής πραγματικότητας, μέσα στην οποία έχουν βυθιστεί τα δυτικά ΜΜΕ, είναι πρόσφατο ρεπορτάζ του Forbes[xxxix] σύμφωνα με το οποίο οι Ουκρανοί όχι μόνο δεν έχουν λιγότερα τανκς τώρα από όσα είχαν κατά την έναρξη του πολέμου, αλλά μάλιστα έχουν περισσότερα, επειδή έχουν συλλάβει περισσότερα ρωσικά τανκς απ’ όσα έχουν χάσει. Εύλογα αναρωτιέται κανείς: Τι να τα κάνουν τότε τα απαρχαιωμένα (που θάλεγε και ο Μητσοτάκης) πρώην σοβιετικά τανκς αφού ήδη έχουν αντικαταστήσει τα κατεστραμμένα δικά τους με ρωσικά, που είναι ασφαλώς πολύ πιο πρόσφατης κατασκευής;

Μέχρι τώρα, όσα έχουμε δει συνάδουν με την στρατηγική της επιδίωξης της παρατεταμένης φθοράς της Ρωσίας (μέχρι του τελευταίου Ουκρανού), με την επιδίωξη αυτή να γονατίσει: Ουσιαστικά πρόκειται για επανάληψη της στρατηγικής που (υποτίθεται) προκάλεσε την κατάρρευση της ΕΣΣΔ μέσω των …μεγαλοφυών κινήσεων του Ρ. Ρέιγκαν, ο οποίος οδήγησε τον αντίπαλο σε ανταγωνισμό σε πεδία που δεν άντεχε. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, που τη σύγχρονή της εκδοχή, όπως έχουμε ήδη δει, παρουσιάζει μία ανάλυση της Rand Corporation[xl], η πρόκληση συνεχούς αιμορραγίας της Ρωσίας σε περιοχές που θα παγιδευτεί να ανταγωνιστεί τη Δύση, θα προκαλέσει «υπερέκταση» της Ρωσίας, ανατροπή ισορροπιών και τελικά κατάρρευση του συστήματος διακυβέρνησής της. Προϋπόθεση επιτυχίας αυτής της στρατηγικής είναι η αποφυγή θερμής σύγκρουσης ΗΠΑ-Ρωσίας, δεδομένου ότι θεωρείται εξαιρετικά ισχυρός αντίπαλος.[xli]

Τελευταία όμως, κυρίως με πρωτοβουλία του Ηνωμένου Βασιλείου, ανακοινώθηκε η αποστολή όπλων μεγάλης ακρίβειας που μπορούν να χτυπήσουν σημαντικούς, κυρίως εναέριους και ναυτικούς στόχους, από μακριά. Πρόκειται για ακόμη μία επίδειξη επιθετικότητας της αλλοπρόσαλλης κυβέρνησης Τζόνσον, η οποία προφανώς μη μπορώντας να χωνέψει την ακύρωση των σχεδίων της για ναυτική βάση στη Μαύρη Θάλασσα, διακινδυνεύει άμεση εμπλοκή στη σύρραξη, αφού ορισμένα από τα σχετικά οπλικά συστήματα μόνον Άγγλοι μπορούν να τα χειριστούν. Ο Ρώσος πρέσβης στο Λονδίνο, Andrey Kelin, δήλωσε στις 2 Απριλίου ότι, εφόσον τέτοια όπλα περάσουν τα σύνορα, θα αποτελέσουν «νόμιμο στόχο» των ρωσικών δυνάμεων.[xlii] Σύμφωνα με τον ίδιο, η αποστολή τους έχει ως στόχο να δημιουργήσει την εντύπωση στους Ουκρανούς ότι «αυτήν την ώρα δεν υπάρχει ανάγκη για συζητήσεις».[xliii]

Επίσης, η Πολωνία, παίρνοντας θάρρος από τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ για την μεταφορά των τανκς από τις πρώην χώρες του συμφώνου της Βαρσοβίας στην Ουκρανία, ξαναβάζει στο τραπέζι την παλιότερη πρότασή της για παρόμοια διαμεσολάβηση των ΗΠΑ ώστε να μεταφερθούν τα Πολωνικά MiG-29 στην Ουκρανία.

Αλλά το θέμα των MiG-29 είναι περισσότερο ενδιαφέρον όχι από στρατιωτική άποψη αλλά από πολιτική, επειδή αναδεικνύει τις δύο διαφορετικές γραμμές που έχουν εμφανιστεί στο στρατόπεδο των ΝΑΤΟικών σε αυτή την σύγκρουση καθώς και τον ειδικό ρόλο που επιδιώκει να παίξει η Πολωνία, ενδεχομένως και σκοπεύοντας να ανοίξει δυνατότητες για την ίδια όσο αφορά τα εδάφη της Γαλικίας, που παλαιότερα της ανήκαν.

Η ταλάντευση πάνω σε δύο γραμμές, η οποία εμφανίζεται καθαρά στην αρθρογραφία των δυτικών αναλυτών, αλλά και στις τοποθετήσεις των πολιτικών ηγετών τους, θα είναι και το κύριο θέμα του Δ’ Μέρους αυτού του άρθρου. Σε αυτό θα συζητήσουμε, τις απόψεις που προβάλλονται στους ΝΑΤΟικούς κύκλους για την αποστολή «ειρηνευτικού σώματος» στην Δυτική Ουκρανία καθώς το άνοιγμα «παράθυρου» προβοκάτσιας κατά την τελευταία σύνοδο του ΝΑΤΟ, μέσω της έμφασης που δόθηκε στην υποτιθέμενη μελλοντική χρήση χημικών όπλων από τους Ρώσους και τις ΝΑΤΟικές «προειδοποιήσεις» για σαρωτικές αντιδράσεις του ΝΑΤΟ σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Και βέβαια, θα συζητήσουμε επίσης τις αποφάσεις του ΝΑΤΟ για παραπέρα μεγάλη συγκέντρωση δυνάμεων περιμετρικά της Ρωσίας και νέα διεύρυνσή του με την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας σε αυτό.


[i] https://tass.ru/armiya-i-opk/14188667 Χρησιμοποιείστε Google translation πάνω δεξιά.

[ii] https://www.politico.eu/article/eastern-europeans-conjure-up-plans-to-raise-new-penalties-pressure-on-vladimir-putin-russia/ καθπώς και https://tass.com/world/1431475

[iii] Εδώ προφανώς παρουσιάζουμε κάποια κύρια χαρακτηριστικά επί τροχάδην. Περισσότερες πληροφορίες μπορούν να αντληθούν από πλήθος πηγές στο διαδίκτυο, π.χ. Wikipedia. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ένα, επίσης σύντομο, σημείωμα για την Ουκρανία του ιστορικού Βιάτσετσλαβ Τετέκιν, μέλους της ΚΕ του ΚΚΡΟ, βλ. σημείωση [16].

[iv] π.χ. βλ. https://www.bbc.com/news/magazine-18233844 ή https://www.washingtonpost.com/news/the-fix/wp/2014/03/25/ukraine-or-the-ukraine-its-more-controversial-than-you-think/

[v] https://en.wikipedia.org/wiki/Stepan_Bandera

[vi] https://www.cia.gov/readingroom/docs/STUDIES%20IN%20INTELLIGENCE%20NAZI%20-%20RELATED%20ARTICLES_0015.pdf

[vii] https://www.cia.gov/readingroom/docs/AERODYNAMIC%20%20%20VOL.%201_0004.pdf

[viii] Για παράδειγμα, βλ. το άρθρο γνώμης (OpEd) του Jeff Rogg, ιστορικού των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ, επίκουρου καθηγητή στο Τμήμα Σπουδών Πληροφοριών και Ασφάλειας του στρατιωτικού κολλεγίου Citadel, στους LA Times, απ’ όπου συλλέξαμε και πολλές από τις πληροφορίες που παραθέσαμε προηγουμένως https://www.latimes.com/opinion/story/2022-02-25/ukraine-cia-insurgents-russia-invasion.

[ix] Σημαντικό ρόλο στην εξάλειψη των επιχειρήσεων των Μπαντεριστών έπαιξε η πληροφόρηση που παρείχαν στους Σοβιετικούς οι πολίτες, βλ. https://www.academia.edu/3420138/Agentura_Soviet_Informants_Networks_and_the_Ukrainian_Underground_in_Galicia_1944-48

[x] Πλούσια πληροφόρηση και πηγές για τον Στ. Μπαντέρα παραθέτει η Wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Stepan_Bandera

[xi] Δείτε χαρακτηριστική ναζιστική λαμπαδηδρομία οργανωμένη από το σύνταγμα Αζόφ προς τιμήν των αποκαλυπτηρίων αγάλματος στη Μαριούπολη το 2015, από βίντεο που έχουν αναρτήσει στο site τους στο YouTube. Στους συγκεντρωμένους μίλησε ο διαβόητος νέο-ναζί Αντρέι Μπιλέτσκι, πρώην βουλευτής και προστατευόμενος του ισόβιου υπουργού εσωτερικών της Ουκρανίας Αρσέν Αβάκοφ, βασικού στυλοβάτη του Αζόφ και της διαπλοκής των νέο-ναζί με τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ουκρανίας. Σύμφωνα με το κείμενο που συνοδεύει την ανάρτηση: η ανέγερση του μνημείου «αποδεικνύει ότι η Μαριούπολη είναι ουκρανική». https://www.youtube.com/watch?v=vhqiemmEjYY&t=13s

[xii] http://www.cpsa-acsp.ca/papers-2010/Katchanovski.pdf

[xiii] Αξίζει να δείτε την ανταπόκριση του δημοσιογράφου Patrick Lancaster από το χωριό των ρωσόφωνων ομογενών Σαρτανά, στην περιοχή της Μαριούπολης. Η ρωσόφωνη ομογενής γιαγιά Σοφία αναφέρει ότι της έβαζαν πρόστιμο όταν στο σούπερ μάρκετ της ξέφευγαν ρωσικές λέξεις και αν η ταμίας την καληνύχτιζε στη γλώσσα της (ρωσικά) και αυτή ΄τρωγε πρόστιμο! https://www.youtube.com/watch?v=C3h9Paoy-UA

[xiv] Τα νέο-ναζιστικά χαρακτηριστικά των ταγμάτων της Ουκρανικής Εθνοφρουράς (π.χ.Τάγμα Αζόφ) είναι ευρύτατα γνωστά. Όμως, διαβρωμένος είναι και ο τακτικός στρατός από νέο-ναζιστικές δομές και οργανώσεις, σχετικά βλ. https://www.illiberalism.org/far-right-group-made-its-home-in-ukraines-major-western-military-training-hub

[xv] https://www.facebook.com/costis.melolidakis/posts/10222128626028877

[xvi] Και πάλι οι αναφορές με ελεγμένη τεκμηρίωση στην https://en.wikipedia.org/wiki/Stepan_Bandera

[xvii] https://tass.com/society/1430949

[xviii] https://tass.com/politics/1429225

[xix] https://www.youtube.com/watch?v=WV9J6sxCs5k

[xx] https://www.youtube.com/watch?v=vJOIv9DSgpE&t=1s

[xxi] https://tass.com/society/1431121

[xxii] https://tass.com/world/1431087

[xxiii] ο.π.

[xxiv] Για παράδειγμα, πριν από εννέα μήνες υπογράφηκε συμφωνία συγκρότησης αξιόμαχου Ουκρανικού ναυτικού με το Ηνωμένο Βασίλειο. Η συμφωνία προέβλεπε την κατασκευή μίας μείζονος σημασίας ναυτικής βάσης στη Μαύρη Θάλασσα και μίας στη θάλασσα του Αζόφ. Αν και υποτίθεται ότι η πρώτη θα ήταν Ουκρανική, ήταν κοινό μυστικό ότι θα ήταν κοινή ναυτική βάση και των δύο χωρών. Βλ. https://www.gov.uk/government/news/uk-signs-agreement-to-support-enhancement-of-ukrainian-naval-capabilities Η βάση αυτή βρισκόταν υπό κατασκευή, είχε ήδη φιλοξενήσει Αγγλικά και Αμερικανικά πλοία και ισοπεδώθηκε κατά τις πρόσφατες στρατιωτικές επιχειρήσεις.

[xxv] https://www.bbc.com/news/world-europe-60728208

[xxvi] Ουκρανός Αξιωματούχος είπε στο Reuters στις 3 Μαρτίου ότι όλοι οι ξένοι μισθοφόροι συγκεντρώνονται στο Yaroviv και από εκεί κατανέμονται στους χώρους όπου θα υπηρετήσουν https://www.reuters.com/world/europe/air-strike-launched-ukraine-military-base-near-polish-border-lviv-authorities-2022-03-13/

[xxvii] https://www.nytimes.com/2022/03/13/world/europe/yavoriv-military-base-ukraine.html

[xxviii] https://cepa.org/help-poland-help-ukraine-and-the-nato-alliance/

[xxix] https://news.yahoo.com/exclusive-secret-cia-training-program-in-ukraine-helped-kyiv-prepare-for-russian-invasion-090052743.html

[xxx] https://www.facebook.com/costis.melolidakis/posts/10222138729801465

[xxxi] https://www.dailymail.co.uk/news/article-9905093/Former-Afghan-President-Ashraf-Ghani-fled-169MILLION-cash-stuffed-helicopter.html

[xxxii] Η είδηση δεν ακούστηκε από τα Ελληνικά ΜΜΕ. Σχετικά βλ. https://www.thetimes.co.uk/article/politician-s-wife-accused-of-smuggling-22m-in-cash-out-of-ukraine-3bnflghvv καθώς και https://www.romaniajournal.ro/society-people/law-crime/wife-of-ukrainian-politician-crossed-the-border-into-hungary-with-several-suitcases-full-of-usd-29-m-eur-1-m/

[xxxiii] https://tass.com/defense/1430215 και https://www.youtube.com/watch?v=NXLKMhBo02c

[xxxiv] https://tass.com/defense/1430759

[xxxv] Μία αναλυτική παρουσίαση των μέχρι σήμερα παραδιδομένων οπλικών συστημάτων από τη Δύση, μαζί με αριθμητικές εκτιμήσεις για τις ποσότητές τους στο https://www.theguardian.com/world/2022/mar/17/what-weapons-have-other-countries-supplied-to-ukraine

[xxxvi] https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/14260667 Αγγλική μετάφραση μέσω google πάνω δεξιά.

[xxxvii] https://www.antinews.gr/action.read/ellada/germania-ipa-piezoun-aforita-gia-afoplismo-ton-ellinikon-nision-apo-ta-rosika-antiaeroporika-sustimata/4.155700 Το άρθρο αναφέρει ότι: «Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι τα πυραυλικά συστήματα, TOR, αποτελούν τη βασική αντιαεροπορική ασπίδα της χώρας μας έναντι της τουρκικής επιθετικότητας στα νησιά του Αιγαίου. Ως εκ τούτου, ενδεχόμενη απόσυρσή τους, δημιουργεί μείζον πρόβλημα στην εθνική άμυνα.»

[xxxviii] https://www.nytimes.com/2022/04/01/us/politics/us-tanks-ukraine.html

[xxxix] https://www.forbes.com/sites/davidaxe/2022/03/24/the-ukrainian-army-has-captured-enough-russian-tanks-to-make-good-all-its-own-losses-and-then-some/

[xl]https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_reports/RR3000/RR3063/RAND_RR3063.pdf

[xli] Μια συντομευμένη και παραστατική εκδοχή της παραπάνω ανάλυσης στο  https://www.rand.org/pubs/research_briefs/RB10014.html

[xlii] https://tass.com/politics/1431419

[xliii] https://www.bolnews.com/international/2022/04/as-tensions-rise-russia-promises-to-target-british-armaments-and-accuses-the-uk-of-worsening-the-conflict-in-ukraine/

Το ΚΚΕ ως «Πόντιος Πιλάτος», ο Αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, και η Ουκρανία.

Ανακοίνωση της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ.

Η ρωσική στρατιωτική επίθεση-απάντηση στη ΝΑΤΟική περικύκλωση της Ρωσίας και στην απόπειρα να εγκαταστήσει το ΝΑΤΟ επιθετικά όπλα, κάποια χιλιόμετρα μακριά από τη Μόσχα, δε μπορούσε να μην επηρεάσει την ήδη προβληματική κατάσταση στην κομμουνιστική αριστερά στην Ευρώπη και την αριστερά γενικότερα.
Μια αριστερά που από τη μία αδυνατεί, εδώ και δεκαετίες, να ανασυγκροτηθεί στη βάση του κοινωνικού-ταξικού ζητήματος και από την άλλη αδυνατεί, ή μάλλον αποφεύγει να συγκρουστεί με την εκδοχή του πιο επιθετικού ιμπεριαλισμού της εποχής μας, του αμερικανικού, όπως και με τις ευρωπαϊκές εκδοχές του. Τα αιτήματα και οι καμπάνιες για διάλυση του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. έχουν υποχωρήσει έως και εξαφανιστεί, ο ευρωσκεπτικισμός καταγγέλλεται ως εθνικισμός και μένει πολιτικά ορφανός (βλ. Brexit), ενώ από την άλλη υπάρχει ταύτιση με την κυρίαρχη ιδεολογία των αστικών τάξεων και τα νεοαποικιοκρατικά ψευτοδιλήμματα που θέτουν για τη δήθεν δημοκρατική Ευρώπη κόντρα στην «αυταρχική» και «αντιδημοκρατική» Ανατολή.

Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ είναι γνωστή. Στα χρόνια διακυβέρνησης του οικοδομήθηκαν οι πιο στενές σχέσεις (υποτέλειας) με τις ΗΠΑ του Τραμπ. Το Die Linke στην Γερμανία επιτίθεται στον «εγκληματία πολέμου» Πούτιν, αλλά δε βρίσκει να πει μια κουβέντα για την επέκταση του ΝΑΤΟ, την γερμανική αδιαφορία (;) στην αθέτηση των συμφωνιών του Μινσκ, την εδώ και χρόνια μεθόδευση του πολέμου. Στις «αντιπολεμικές» διαδηλώσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τα αριστερά κόμματα δεν έχουν πρόβλημα να διαδηλώνουν πλάι σε συνθήματα που ζητούν αποστολή όπλων στην Ουκρανία. Ορισμένα (Ισπανία, Φινλανδία κ.ά.) πρωταγωνιστούν στη συγκεκριμένη διεκδίκηση!

Ζούμε τον πολύχρονο εκφυλισμό μιας αυτοαποκαλούμενης Αριστεράς που φωνάζει πολύ για τα δικαιωματικά ζητήματα, αλλά δέσμια του ευρωπαϊσμού και του κοινοβουλευτισμού δε θέλησε να εκπροσωπήσει τις λαϊκές τάξεις κατά την οικονομική κρίση και δεν μπορεί και τώρα να προστατεύσει την ειρήνη στην Ευρώπη, αγωνιζόμενη ενάντια στους εμπρηστές του πολέμου.

Πάνω από 100 χρόνια πριν, η υποστήριξη των αστικών τάξεων στον Α’ παγκόσμιο πόλεμο από τα αντίστοιχα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα των χωρών τους, οδήγησε στη χρεοκοπία της Δεύτερης Διεθνούς. Αντίθετα, η τοποθέτηση των μπολσεβίκων απέναντι στον πόλεμο, ήταν καταλυτική για την εδραίωση της Οχτωβριανής Επανάστασης, και οδήγησε στη συγκρότηση επαναστατικών κομμουνιστικών κομμάτων.

Σήμερα, ο πόλεμος έχει διαφορετικό χαρακτήρα, στις ειδικές συνθήκες του “μετακομμουνιστικού κόσμου” και της αμερικανικής ισχύος. Όμως η πολιτική συμπεριφορά της αριστεράς στην Ευρώπη παραμένει ίδια. Στοίχιση με τα συνθήματα και τα ιδεολογήματα των αστικών τάξεων, ουσιαστική στήριξη στα πολεμοκάπηλα και εμπρηστικά σχέδια της Δύσης απέναντι στη Ρωσία.

Είναι ελάχιστες οι δυνάμεις της Αριστεράς που δεν συντάσσονται με το σύγχρονο «απεταξάμην τη Ρωσία» και την «καταδίκη της ρωσικής εισβολής». Στην Ελλάδα, ακόμα και το «μεγαλύτερο και πιο ριζοσπαστικό κομμουνιστικό κόμμα της Ευρώπης», ενώ δε στηρίζει την ελληνική εμπλοκή και συμμετοχή στους νατοϊκούς σχεδιασμούς, σπεύδει να καταδικάσει τη ρωσική εισβολή.

Αν και η περίπτωση της ελληνικής κομμουνιστικής αριστεράς είναι όαση συγκριτικά με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή, ωστόσο ακόμα και το ΚΚΕ επιλέγει μια γενικόλογη στάση που πολιτικά δεν δημιουργεί αντιπαραθέσεις και διαχωριστικές γραμμές με την κυρίαρχη νατοϊκή προπαγάνδα, ενώ έχει και ένοχες σιωπές (καμία κουβέντα για τις κυρώσεις). Δεν είναι τυχαίο, και με αφορμή το πρόσφατο πογκρόμ των αστικών ΜΜΕ απέναντι στη συναυλία της ΚΝΕ με τη Μποφίλιου, ότι η βασική κατηγορία του συστήματος στο ΚΚΕ είναι ότι «η γραμμή σας είναι θολή». Προσοχή, όχι ότι είστε απέναντι. Είστε «θολοί», λίγο από δω και λίγο από εκεί. Όσες φορές και να αποκαλέσει το ΚΚΕ στις ανακοινώσεις του, ως ολιγάρχη, καπιταλιστή, ιμπεριαλιστή, εγκληματία τον Πούτιν, το σύστημα δεν πείθεται καθώς ζητάει πλήρη και ολοκληρωτική συμμόρφωση εντός και εκτός βουλής. Στήριξη στο ΝΑΤΟ, στήριξη στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, συναίνεση στο ευρωατλαντικό «δεν υπάρχει άλλος δρόμος». Τελικά το ΚΚΕ μάταια προσπαθεί να αποδείξει ότι είναι όντως με τις ίσες αποστάσεις σε μια σύγκρουση που αντικειμενικά δεν μπορούν να υπάρχουν ίσες αποστάσεις.

Γιατί αν θέλουμε να μιλήσουμε με βάση την «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης», έχουμε: α) μια πολεμική σύγκρουση που ξεκίνησε, εδώ και χρόνια, ως διακηρυγμένο σχέδιο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με δηλώσεις και τοποθετήσεις πληθώρας αμερικανών αξιωματούχων, β) αφορούσε κυρίως την ασφάλεια της Ρωσίας με την τοποθέτηση βάσεων και επιθετικών όπλων, χιλιόμετρα μακριά από τη Μόσχα, υπό τη διαδικασία ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, γ) με σαφώς επιτιθέμενη δύναμη τον μεγαλύτερο τρομοκράτη των λαών και εμπρηστή του πολέμου, τον δικό «μας» αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, και όπου δ) μια κάποια ρωσική αντίδραση θα ήταν αναμενόμενη, υπό οποιαδήποτε συνθήκη, είτε έχουμε τη Ρωσία των ολιγαρχών, είτε τη Ρωσία του αυταρχικού Πούτιν, είτε είχαμε την… ΕΣΣΔ, όπως για παράδειγμα συνέβη κατά την εισβολή στην Φινλανδία το 1939, σε εντελώς διαφορετικές συνθήκες, αλλά με πολλές ομοιότητες. Μια εισβολή, που αν και εισβολή, έγινε για …αμυντικούς λόγους, αν αυτό σημαίνει κάτι για το σήμερα.

Δεν έχουμε έναν ενδοϊμπεριαλιστικό πόλεμο για τα σιτηρά της Ουκρανίας και τις αγορές τις Ουκρανίας, όπως επισημαίνουν τα ντοκουμέντα του ΚΚΕ. Ούτε έχουμε έναν πόλεμο σε μια μακρινή χώρα πχ στο Κονγκό για το αν θα είναι ρωσικό ή αμερικανικό προτεκτοράτο. Ο ιμπεριαλισμός είναι ένα σύστημα που βάση του έχει τα μονοπώλια «μιας χούφτας χωρών» που ανταγωνίζονται στον πλανήτη για τις σφαίρες επιρροής και τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους.

Δεν είναι μόνο ή κυρίως στρατιωτική δύναμη, και αν ήταν έτσι η Σαουδική Αραβία που έχει εισβάλει στην Υεμένη, ή η Τουρκία στη Β. Συρία και την Κύπρο είναι μέσα σε αυτήν την χούφτα χωρών. Προσπαθεί ο Πούτιν, μέσω του πολέμου, να διασφαλίσει την κυριαρχία τέτοιων ρωσικών μονοπωλίων, και αν ναι, ποια είναι αυτά; Η στρατιωτική επίθεση του Πούτιν σε μια όμορη (και μέχρι πρότινος αδελφή) χώρα, ως αντίδραση στην νατοϊκή περικύκλωση της Ρωσίας, απέχει από μια τέτοια «συγκεκριμένη ανάλυση».

Και τέλος, σίγουρα δεν έχουμε έναν «ιδεολογικό» πόλεμο για να κρίνουμε πόσο αντικομμουνιστής είναι ο Πούτιν (που είναι) ή το να τοποθετείται ένα κόμμα αφελώς και παιδιάστικα, με βάση το ότι «ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ και Ρωσία, όλοι τους είναι υπέρμαχοι του εκμεταλλευτικού συστήματος, αντίπαλοι των λαών» (Ομιλία Γ. Μαρίνου, 19/03/2022).

Σε αντιδιαστολή με τις σημερινές τοποθετήσεις του ΚΚΕ, 23 χρόνια πριν, κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία η Α. Παπαρήγα σχολιάζει για την τότε ρωσική αντίδραση στους νατοϊκούς βομβαρδισμούς:

Εμείς, παρά το γεγονός ότι δεν είμαστε με τη ρώσικη ηγεσία, χαιρετίσαμε τη στάση της ρώσικης κυβέρνησης γιατί αντικειμενικά διευκόλυνε να διευρυνθεί το μέτωπο κατά του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Μακάρι να το έκαναν και άλλες κυβερνήσεις φιλοκαπιταλιστικές ή καπιταλιστικές, αλλά δεν το έκαναν. Εδώ πραγματικά όμως φαίνεται και μία άλλη πλευρά. Το επόμενο θύμα θα είναι η Ρωσία. Η ρώσικη ηγεσία ξέρει πολύ καλά ότι μέσα από το δρόμο των Βαλκανίων, αλλά και μέσα από το δρόμο της Πολωνίας, της Τσεχίας, της Ουγγαρίας περισφίγγει ο κλοιός τη Ρωσία…. Η ρώσικη ηγεσία καταλαβαίνει ότι θα είναι το επόμενο θύμα και ιδιαίτερα με τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, με την Πολωνία προκεχωρημένο φυλάκιο θ’ αρχίσει η περικύκλωση της Ρωσίας. Επομένως, έχουμε κάθε λόγο ως ελληνικός λαός να έρθουμε κοντά με αυτούς τους λαούς των Βαλκανίων και της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, και να φτιάξουμε τη δικιά μας ασπίδα σε επίπεδο λαών και μακάρι και πολιτικών δυνάμεων ή και κυβερνήσεων έστω σήμερα κατά της επέκτασης του πολέμου, διότι ο πόλεμος θα πάει και πιο ανατολικά στην Ευρώπη και πιο νότια.

Σχόλιο της Αλέκα Παπαρήγα στις 30 Μαρτίου 1999, για τις κινητοποιήσεις του ρωσικού λαού ενάντια στην ΝΑΤΟική επίθεση στην Γιουγκοσλαβία.

Δεν θεωρούμε ότι το τότε ΚΚΕ ήταν ένα επαναστατικό κόμμα, όμως η στάση και η θέση του ήταν με το αντιπολεμικό –αντιιμπεριαλιστικό στρατόπεδο.

Η τοποθέτηση εκείνη δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή τοποθέτηση του ΚΚΕ. Τότε έβλεπε τις δυνατότητες για την «αντικειμενική» διαμόρφωση ενός μετώπου απέναντι στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Τότε έβλεπε και αστικές δυνάμεις, μέσα σε ένα τέτοιο μέτωπο. Τότε έβλεπε ότι έρχεται η σειρά της Ρωσίας και προειδοποιούσε ότι ο πόλεμος θα πάει πιο ανατολικά.

Σήμερα βλέπει μόνο «την κοινή πάλη των λαών για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου», σύμφωνα και με την απόφαση της ΚΕ. Το πώς θα γίνει αυτό και πώς συνδέεται με τα καθήκοντα του μετώπου ενάντια στον κύριο εχθρό (τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό), δεν απασχολεί.

Η τοποθέτηση και η στάση του ΚΚΕ για τον πόλεμο στην Ουκρανία αποτελεί συνέχεια μιας πορείας διαμόρφωσης ενός ιδιόμορφου ρεφορμιστικού κόμματος – εκλογικού μηχανισμού, με τόσο βερμπαλισμό που του επιτρέπει να αποφεύγει τις πολιτικές αιχμές και θέσεις που συσπειρώνουν δυνάμεις για την επαναστατική αλλαγή των συσχετισμών. Το είδαμε στην εξέγερση της νεολαίας το 2008, το είδαμε στην κρίση και στους αντιμνημονιακούς αγώνες 2010-2015, το βλέπουμε και σήμερα. Η συγκεκριμένη ανάλυση σε μια συγκεκριμένη κατάσταση και η συσπείρωση δυνάμεων απέναντι στο βασικό αντίπαλο, δύο εκ των βασικών στοιχείων της λενινιστικής μεθόδου «για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου», δεν υπάρχουν σήμερα στο ΚΚΕ. Ένα κόμμα σχολιαστής και παρατηρητής των εξελίξεων, που τα παραπέμπει όλα στο μέλλον. Ως τότε αρκεί το κόμμα να οργανώνει κομματικές εκδηλώσεις, παρελάσεις και δράσεις, όπως οι τελευταίες αντινατοϊκές δράσεις και να θυμίζει ότι η λύση είναι στην κάλπη. Καμία μετωπική δράση, καμία λαϊκή συσπείρωση. Σχολιαστής στην καλύτερη των περιπτώσεων. Γιατί όταν οι συνθήκες είναι πιεστικές για την αστική τάξη δίνει και διαπιστευτήρια, όπως το περίφημο «στην πραγματική λαϊκή εξέγερση δε θα σπάσει τζάμι» (2008) ή το «με δραχμή θα πεινάσει ο λαός περισσότερο» (παραμονή του δημοψηφίσματος 2015).

Η παραπάνω γραμμή δένεται τελευταία και με όλες τις κομματικές αναλύσεις για την ιστορία, τη θεωρία κοκ. Τα μέτωπα με τάξεις πέραν της εργατικής και πολιτικά μη κομμουνιστικές δυνάμεις, γενικά, κατά τον 20ο αιώνα έφερναν τον οπορτουνισμό από το παράθυρο. Το ίδιο το ΕΑΜ και η αντιφασιστική συμμαχία – εκεί ευτυχώς το κομμουνιστικό κίνημα δεν είπε καπιταλιστής και ο Χίτλερ, καπιταλιστής και ο Τσώρτσιλ, δε διαλέγουμε καπιταλιστή – θεωρείται, σε επίσημα κείμενα, η μήτρα της εγγλέζικης εισβολής του 1944 και της γραμμής συνθηκολόγησης της ηγεσίας του ΚΚΕ στη Βάρκιζα. Υιοθετεί σταδιακά μια αναθεώρηση της ιστορίας με δήθεν καθαρούτσικες ταξικές θέσεις, όπου ο ιμπεριαλισμός δεν έχει ονοματεπώνυμο, ή γενικά όλες σχεδόν οι χώρες έχουν περάσει στον ιμπεριαλισμό… και ο μόνος πολιτικός στόχος μπορεί να είναι η ανατροπή της ταξικής εξουσίας. Πότε θα γίνει αυτό; Όταν οι συνθήκες αντικειμενικά θα είναι ώριμες. Από ποιον; Από το επαναστατικό κόμμα. Μέτωπα, πολιτική παρέμβαση και πρωτοβουλίες, ειδικές συνθήκες, όλα αυτά είναι οπορτουνισμός. Τη συγκεκριμένη αναθεώρηση τη συναντήσαμε και πέρυσι στα κείμενα για τα 200 χρόνια από την ελληνική επανάσταση, όπου οι εθνικοί στόχοι εξαφανίστηκαν και η ελληνική επανάσταση έγινε ένα πέρασμα από τη φεουδαρχία στον καπιταλισμό, όταν ωρίμασαν οι συνθήκες και υπήρξε και το κατάλληλο κόμμα (Φιλική Εταιρεία).

Στην τωρινή κρίση, ένα τμήμα του ελληνικού λαού, πολύ μεγαλύτερο από το εκλογικό ποσοστό του ΚΚΕ, αντιδρά στην νατοϊκή προπαγάνδα και πολιτικά είναι ορφανό. Όλο το πολιτικό σύστημα είναι απέναντι, και προσπαθεί με κάθε τρόπο να το νουθετήσει. Γιατί γνωρίζει ότι αυτός ο «διχασμός» δεν είναι καθόλου ουδέτερος και είναι επικίνδυνος για τον ευρωατλαντικό προσανατολισμό της χώρας. Το ΚΚΕ δεν μπορεί να μη το γνωρίζει αυτό, αλλά ταυτόχρονα δε θέλει να το συγκροτήσει. Δεν παίρνει «επικίνδυνες» για το σύστημα και τον ευρωατλαντισμό θέσεις (ενάντια στις κυρώσεις, να ηττηθεί το ΝΑΤΟ), και συμπεριφέρεται ως Πόντιος Πιλάτος.

Μπορεί να διαφέρει η στάση του από την ξεφτιλισμένη θέση της ευρωπαϊκής δήθεν Αριστεράς, όμως μια τέτοια μεσοβέζικη στάση καθόλου δε βοηθάει στην ανασυγκρότηση της κομμουνιστικής Αριστεράς. Το αντίθετο και για άλλη μια φορά κρίμα…

«Το νέο μεγάλο άλμα προς τα εμπρός»: Η Κίνα είναι αυτή που κερδίζει στην Ουκρανία.

Ο εντεινόμενος ρωσο-ουκρανικός πόλεμος είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα τελειώσει άσχημα για την Ουκρανία. Υπήρξε μια τεράστια έξοδος Ουκρανών προς γειτονικές χώρες που θέλησαν να αποφύγουν τον πόλεμο (3 εκατομμύρια και η φυγή συνεχίζεται) και ό,τι έχει απομείνει από τη χώρα, είναι πιθανό να διαμελιστεί. Ο πόλεμος έχει επίσης προκαλέσει σημαντική οικονομική πίεση στη Ρωσία, καθώς οι ολοένα και πιο εκτεταμένες κυρώσεις της Δύσης έχουν αρχίσει να προκαλούν πληγές. Μέχρι στιγμής, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Αμερικής έχουν αποφύγει να ακολουθήσουν τις ΗΠΑ στην πλήρη απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτό είναι κάτι που θα ακρωτηρίαζε την Ευρώπη και θα έστελνε περισσότερα ρωσικά προϊόντα περισσότερο προς την Ανατολή παρά τη Δύση: υπήρξε ένα ίχνος λογικής εν μέσω φρενίτιδας λανθασμένων εκτιμήσεων.

Αλλά ανεξάρτητα από το πώς θα εξελιχθούν τελικά τα γεγονότα στην Ουκρανία, η Κίνα είναι αυτή που πιθανότατα θα αναδειχθεί ο μακροπρόθεσμος νικητής. Παραδόξως, ή μάλλον απροσδόκητα, η ουκρανική σύγκρουση άνοιξε μια ευκαιρία για μια διπλωματική επανάσταση που θα μπορούσε να αναδείξει το Πεκίνο ως ειρηνοποιό –όχι μόνο στη γειτονιά του αλλά και στην Ευρώπη– με μια Pax Sinica, αν θέλετε. Όσο βαθιά κι αν είναι η εμπλοκή της Κίνας σε αυτό που σήμερα είναι κυρίως μια σλαβική διαμάχη, είναι σχεδόν βέβαιο ότι η κρίση θα λειτουργήσει ως καταλύτης για μια συνεχιζόμενη μετατόπιση της οικονομικής δύναμης, η οποία είναι πλέον εμφανής εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα, από τις ΗΠΑ, προς μια κυριαρχούμενη από την Κίνα περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού.

Απαλά αλλά σταθερά, η Κίνα έχει αναλάβει έναν πιο κεντρικό ρόλο στην κρίση. Ενώ το Πεκίνο υποστήριξε την επέμβαση της Μόσχας στην Ουκρανία από την πρώτη στιγμή, έχει επίσης ξεκαθαρίσει από την πρώτη στιγμή, την επιθυμία του να δει μια διπλωματική λύση σε μια αντιπαράθεση που μετατράπηκε από ψυχρό σε θερμό πόλεμο στις 24 Φεβρουαρίου. Ο Πρόεδρος Σι έκτοτε το έχει πει με ευγενικούς αλλά ολοένα και πιο ξεκάθαρους όρους.

Η Κίνα πρέπει εδώ να κινηθεί με λεπτότητα: Νωρίτερα, αυτήν την εβδομάδα, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Προέδρου Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν, απείλησε το Πεκίνο με «συνέπειες», σε τυχόν οποιαδήποτε μεγάλης κλίμακας αποφυγή των κυρώσεων των ΗΠΑ ή σε υποστήριξη προς τη Ρωσία για να τις ξεπεράσει. Σε απάντηση, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Ζάο Λιζιάν, διέψευσε επιθετικά τα υπονοούμενα του Σάλιβαν ότι το Πεκίνο εργαζόταν για να υπονομεύσει τις κυρώσεις και προέτρεψε τις ΗΠΑ «να αναλογιστούν βαθιά τον ρόλο που έπαιξαν στην ανάπτυξη και την εξέλιξη της ουκρανικής κρίσης», αντανακλώντας μια ευρέως διαδεδομένη άποψη, στην Κίνα (και σε άλλους), ότι η Ρωσία προκλήθηκε από την επέκταση του ΝΑΤΟ και τις απειλές για την ασφάλειά της. Οι δηλώσεις του Ζάο ενισχύθηκαν στη συνέχεια κατά την τηλεφωνική επικοινωνία του Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ με τον Πρόεδρο Μπάιντεν, τονίζοντας ότι οι πιεστικές προτεραιότητες του Πεκίνου ήταν «να συνεχίσει ο διάλογος και η διαπραγμάτευση, να αποφευχθούν θύματα σε αμάχους, να αποτραπεί μια ανθρωπιστική κρίση και να σταματήσουν οι εχθροπραξίες, το συντομότερο δυνατό».

Πράγματι, το Πεκίνο έχει επισημάνει επανειλημμένα ότι είναι έτοιμο να παίξει εποικοδομητικό ρόλο στην επίτευξη εκεχειρίας, λέγοντας ότι «λυπάται» για τον συνεχιζόμενο πόλεμο και ότι «ανησυχεί εξαιρετικά» για τις απώλειες σε αμάχους στην Ουκρανία. Ταυτόχρονα, έχοντας μαζί με τον Πρόεδρο Πούτιν υπογράψει την πολυσήμαντη «Κοινή Δήλωση για τις Διεθνείς Σχέσεις που Εισέρχονται σε μια Νέα Εποχή», 20 ημέρες πριν η Ρωσία κάνει την κίνησή της, το Πεκίνο δεν ενδιαφέρεται να υπονομεύσει τη σημασία αυτού που οι δύο ηγέτες ουσιαστικά δήλωσαν ως αναδυόμενη στρατηγική συμμαχία.

Ας μην υποτιμήσουμε τη φιλοδοξία που εξέφρασαν οι δύο ηγέτες σε αυτό το έγγραφο. Όπως ξεκαθάρισαν, βλέπουν αυτή τη στιγμή ως το άνοιγμα μιας νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων που βασίζεται σε μια αυθεντική πολυπολικότητα και στον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ των εθνών. Ενώ οι δύο τους τόνισαν ότι η δήλωσή τους δεν «στόχευε» κανένα άλλο έθνος, στην πραγματικότητα αν κανείς πρόκειται να σταθεί ενάντια στη μονοπολική ηγεμονία στον 21ο αιώνα, έχει μόνο ένα έθνος για το οποίο μπορεί να μιλήσει. Η Ουκρανία, ιδωμένη μέσα από αυτό το πλαίσιο, είναι ένα υποσύνολο μιας πολύ μεγαλύτερης δυναμικής. Την Τετάρτη, πράγματι, ο Πούτιν δήλωσε ότι η κρίση στην Ουκρανία θα σηματοδοτήσει το τέλος της πολιτικής και οικονομικής κυριαρχίας της Δύσης.

Ακόμη και πριν από την πρόσφατη σύγκρουση με την Ουκρανία, η Ρωσία και η Κίνα είχαν αρχίσει να επεξεργάζονται μια πολύ ευρύτερη συμμαχία όσον αφορά το εμπόριο, την αμοιβαία αναπτυξιακή βοήθεια, τις πάγιες επενδύσεις, την τεχνολογική συνεργασία και άλλα παρόμοια. Αυτό έχει σχεδόν σίγουρα καθοδηγήσει τους υπολογισμούς του Πούτιν σχετικά με την Ουκρανία. Χωρίς την υποστήριξη του Πεκίνου, είναι πολύ απίθανο ο Ρώσος πρόεδρος να είχε την αυτοπεποίθηση να κάνει τις ενέργειες που έκανε πριν από περίπου τρεις εβδομάδες.

«Οι προσπάθειες των αρχών των ΗΠΑ να πολιτικοποιήσουν ή να κλείσουν μονομερώς την πρόσβαση στο σύστημα SWIFT για τη διασφάλιση των στόχων της πολιτικής των ΗΠΑ κινδυνεύουν να αποτύχουν, όσον αφορά τη διατήρηση της ηγεμονίας του δολαρίου».

Υπάρχει επίσης μια οικονομική διάσταση: Η αναδυόμενη ρωσο-κινεζική συνεργασία αντανακλά την αυξανόμενη εισαγωγή συναλλαγών σε γιουάν και ρούβλια. Αυτό αναμφίβολα θα αυξηθεί τώρα που σε μεγάλο αριθμό ρωσικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένης της κεντρικής τράπεζας, έχει αποκλειστεί η χρήση του ελεγχόμενου από τις ΗΠΑ συστήματος χρηματοοικονομικών διακανονισμών SWIFT.

Οι συνέπειες της απόπειρας να χρησιμοποιηθεί το SWIFT ως πολεμικό όπλο από την Ουάσιγκτον είναι κατανοητές και σε άλλες πρωτεύουσες: η Ινδία σχεδιάζει να αγοράσει ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, ανεξάρτητα από τις αμερικανικές κυρώσεις. Και ως πρόσθετη προστασία κατά της Ουάσιγκτον, εξετάζει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει το κινεζικό γουάν ως νόμισμα αναφοράς σε έναν ινδο-ρωσικό μηχανισμό διακανονισμού, αντανακλώντας την αυξανόμενη απογοήτευση που νιώθει το Νέο Δελχί, καθώς προσπαθεί να βρει το δρόμο του μέσα από τις κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας. Αυτή είναι μια ελάχιστα παρατηρήσιμη αλλά ενδιαφέρουσα εξέλιξη υπό το φως της πρόσφατης προσπάθειας της Ουάσιγκτον να ενσωματώσει το Νέο Δελχί στην άτυπη ομάδα που είναι γνωστή ως Quadrilateral Security Dialogue, γνωστή και ως «the Quad», η οποία έχει περιγραφεί ως μια ασιατική εκδοχή του ΝΑΤΟ που προορίζεται να περιορίσει την Κίνα. αναδειχθεί ως δύναμη του Ειρηνικού.

Από τότε που το δολάριο αντικατέστησε τον χρυσό στο επίκεντρο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, μετά το λεγόμενο «σοκ του Νίξον» στις αρχές της δεκαετίας του 1970, πολλές χώρες τάχθηκαν ενάντια στο «υπερβολικό προνόμιο» που αποκτούν οι ΗΠΑ λόγω αυτής της ηγεμονίας του δολαρίου. Ακόμη και πριν ο Ρίτσαρντ Νίξον σπάσει τη σχέση μεταξύ του δολαρίου και του χρυσού, ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν, ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας εκείνη την εποχή, θρηνούσε για την κεντρική θέση του δολαρίου στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ο Ζισκάρ υποστήριξε ότι αυτό προσέφερε στις Ηνωμένες Πολιτείες μοναδικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, υποστηρίζοντας έτσι το υπερεκτεταμένο βιοτικό τους επίπεδο.

Σε γενικές γραμμές, το «υπερβολικό προνόμιο» και η «ηγεμονία του δολαρίου» χρησιμοποιούνται εναλλακτικά ως ευφημισμοί για μια χούφτα οικονομικών ελέγχων που ασκούν οι ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία, κυρίως, αλλά όχι μόνο από αυτούς που προέρχονται από τη θέση του δολαρίου ως το κύριο αποθεματικό νόμισμα που διατηρείται από ξένες κυβερνήσεις, εταιρείες και ιδιώτες. Παρά την έδρα της στο Βέλγιο, η Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, SWIFT, έχει γίνει το κεντρικό σύστημα πληρωμών που έχει παγιώσει τον κεντρικό ρόλο του δολαρίου στα παγκόσμια χρηματοοικονομικά.

Το SWIFT είναι ένα βασικό συστατικό της ρευστότητας σε δολάρια, το οποίο οι ΗΠΑ εκτιμούν ιδιαιτέρως και βασίζονται πάνω του σε μεγάλο βαθμό, καθώς παρέχει την πρόσβαση στο παράθυρο της Federal Reserve (το μέσο μέσω του οποίου τα κορυφαία χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του κόσμου δανείζονται χρήματα). Αν και εδρεύει στις Βρυξέλλες (και φαινομενικά ουδέτερο με πολιτική έννοια), το διοικητικό συμβούλιο κυριαρχείται από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ και ο ομοσπονδιακός νόμος των ΗΠΑ δίνει στην αμερικανική κυβέρνηση τη δυνατότητα να κλείσει την πρόσβαση στο σύστημα, ως μέρος ενός οπλοστασίου πιθανών κυρώσεων. Οι ΗΠΑ το έχουν κάνει στο παρελθόν με χώρες όπως η Κούβα, το Ιράν, το Αφγανιστάν, και τώρα ως ένα βαθμό με κορυφαίες ρωσικές τράπεζες και την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, η οποία βλέπει τώρα περίπου το ήμισυ των συναλλαγματικών της αποθεμάτων ύψους 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων, παγωμένα από την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της. Μην νομίζετε ότι αυτό δεν έχει παρατηρηθεί από άλλα καθεστώτα που θεωρούνται “rogue states” (σ.μ. κράτη που κατά τις ΗΠΑ θεωρούνται απειλή για την παγκόσμια ειρήνη) από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Εδώ όμως είναι το πρόβλημα με τη χρήση του συστήματος SWIFT που κάνει η Ουάσιγκτον, μέσω μονομερών εξώσεων από αυτό: Οποιεσδήποτε προσπάθειες των αρχών των ΗΠΑ να πολιτικοποιήσουν ή να κλείσουν μονομερώς την πρόσβαση στο σύστημα SWIFT ως μέσο διασφάλισης των στόχων της πολιτικής των ΗΠΑ, κινδυνεύουν να αποτύχουν βαθιά, κυρίως σε ότι αφορά τη διατήρηση της ηγεμονίας του δολαρίου.

Υπάρχουν δύο κύριοι λόγοι για αυτό:

– Όσο περισσότερο οι ΗΠΑ επιδιώκουν να επιβάλουν κυρώσεις στους λεγόμενους “κακούς”, κόβοντας την πρόσβασή τους στο SWIFT, τόσο λιγότερο το ίδιο το σύστημα θα θεωρείται ως ένα ουδέτερο διεθνές διατραπεζικό δίκτυο, και τόσο περισσότερο θα αντιμετωπίζεται ως το όργανο της αυθαίρετης ισχύος των ΗΠΑ που υπόκειται στις ιδιοτροπίες της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

– Καθώς όλο και περισσότερες χώρες αρχίζουν να βλέπουν το SWIFT με αυτούς τους όρους, αναπόφευκτα θα προκληθούν κινήσεις για τη δημιουργία μιας εναλλακτικής λύσης. Αυτό θα μειώσει περαιτέρω τη ρευστότητα σε δολάρια, και θα ενισχύσει τη ρευστότητα για εναλλακτικά νομίσματα, καθώς θα παρέχουν την υποστήριξή τους σε αυτό το νέο σύστημα.

Περιγράφω μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Ωστόσο, η κρίση στην Ουκρανία και η υπερβολική απάντηση της Ουάσιγκτον σε αυτήν φαίνεται να έχουν επιταχύνει σε μεγάλο βαθμό μια διαδικασία που οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται στις αγορές δεν πίστευαν μέχρι πολύ πρόσφατα ότι θα μπορούσε να συμβεί κατά τη διάρκεια μιας ζωής ή έστω δύο.

Οι θεωρητικοί των οικονομικών δικτύων —ναι, υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι— μιλούν για «εξωτερικότητες που δρουν θετικά αλληλοσχετιζόμενες μεταξύ τους». Αυτά προκύπτουν, καθώς ένας αυξανόμενος αριθμός οντοτήτων χρησιμοποιεί ένα δεδομένο δίκτυο και επομένως ενισχύονται τα συνολικά οφέλη του σε όλους τους χρήστες. Το ανάποδο, «εξωτερικότητες που δρουν αρνητικά», ισχύει επίσης: Τα οφέλη του συστήματος («οριακή χρησιμότητα» λέγεται στα οικονομικά), μειώνονται ανάλογα με τον μειούμενο αριθμό χρηστών. Εάν αυτές οι αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις αρχίσουν να πλήττουν το SWIFT, αυτό αναπόφευκτα θα μειώσει τη ρευστότητα του δολαρίου και, ως εκ τούτου, θα επιδεινώσει τις προοπτικές να συνεχιστεί η ηγεμονία του.

Αυτό ακριβώς αρχίζει να συμβαίνει ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου. Αν μη τι άλλο, η σύγκρουση (και η αντίστοιχη στρατιωτικοπολεμική χρήση του SWIFT) επιταχύνει την προσπάθεια αναζήτησης εναλλακτικών, ανταγωνιστικών συστημάτων πληρωμών. Αξίζει επίσης να υπενθυμίσουμε ότι παρόλο που η Ε.Ε. τώρα κινείται στην ίδια γραμμή με την Ουάσιγκτον όσον αφορά τη Ρωσία, στο παρελθόν έχει εξερευνήσει ένα εναλλακτικό σύστημα πληρωμών ξεχωριστό από το επικρατούν σύστημα SWIFT. Η Ευρώπη μπορεί να επανεξετάσει αυτήν την επιλογή στο μέλλον εάν και όταν τα συμφέροντά της αρχίσουν να αποκλίνουν ξανά από τις επιταγές της Ουάσιγκτον.

Η Κίνα είναι ο μεγάλος νικητής εδώ, ωστόσο, επειδή το Διασυνοριακό Σύστημα Διεθνών Πληρωμών της Κίνας, το CIPS έναντι του SWIFT της Δύσης, έχει τώρα την καλύτερη θέση εκκίνησης στο να αναδειχθεί ως ο πιθανός κύριος ανταγωνιστής του SWIFT. Όπως σημείωσε πρόσφατα ο οικονομολόγος Ντέιβιντ Γκόλντμαν στους Asia Times:

Στο παρελθόν, ο αποκλεισμός από το SWIFT σήμαινε πλήρη απομόνωση από τις παγκόσμιες αγορές και της κανονικής χρηματοδότησης του εμπορίου, όπως στην περίπτωση των αμερικανικών κυρώσεων κατά του Ιράν. Όμως το σύστημα CIPS, το οποίο η Κίνα άρχισε να αναπτύσσει το 2015, είναι πλέον πλήρως λειτουργικό.

Το CIPS είναι πλήρως λειτουργικό και ο πόλεμος της Ουκρανίας θα επεκτείνει τη χρήση και τις δυνατότητες του δικτύου του. Σημειώστε ότι καθώς το ευρώ και άλλα σημαντικά νομίσματα υποχωρούν κατά τη διάρκεια της εντεινόμενης σύγκρουσης στην Ουκρανία, το γιουάν αυξάνεται ολοένα και περισσότερο ως νόμισμα «ασφαλούς καταφυγίου»—ένας ρόλος όπου μέχρι τότε κυριαρχούσε ο Βασιλιάς Δολάριο.

Ομολογουμένως, η άνοδος του CIPS κινδυνεύει να δημιουργήσει κάποιο βραχυπρόθεσμο κόστος για το Πεκίνο, εάν οι ΗΠΑ επιλέξουν να επιβάλουν κυρώσεις σε κινεζικές τράπεζες, στο βαθμό που αυτές ενισχύσουν την ικανότητα της Μόσχας να αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις. Ακόμη και απουσία της σημερινής σύγκρουσης στην Ουκρανία, η ηγεσία της Κίνας έχει κάθε κίνητρο να ενωθεί με τη Ρωσία στην αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων σε ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα που κυριαρχούν οι ΗΠΑ. Παραδόξως, όσο περισσότερο οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν το SWIFT ως μέσο οικονομικού πολέμου, τόσο περισσότερο θα αποδυναμώνεται η βιωσιμότητα του SWIFT ως κυρίαρχου συστήματος πληρωμών: Καθώς η Ουάσιγκτον επηρεάζει το σύστημα πληρωμών με τρόπο που περιπλέκει την επίλυση της αποπληρωμής του χρέους, η πυραμίδα ολόκληρου του χρήματος μπορεί γίνει ασταθής ή, τουλάχιστον, να γίνει αναξιόπιστη, προκαλώντας σε αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων, ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με τον μεγαλύτερο πιστωτή του κόσμου. Καθώς η παγκόσμια πόλωση αυξάνεται, η Κίνα θα είναι λιγότερο πιθανό να υποταχθεί αντανακλαστικά στο τρέχον νομισματικό σύστημα, με επίκεντρο το δολάριο.

Ως εκ τούτου, οι μέρες του SWIFT ως μονοπωλίου, πλησιάζουν στο τέλος τους. Ενώ το SWIFT διαχειρίζεται καθημερινές συναλλαγές αξίας 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων, έναντι 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων του CIPS, το τελευταίο έχει δει τον όγκο του να αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς. Αν μη τι άλλο, η σύγκρουση στην Ουκρανία και η επιταχυνόμενη επέκταση του εμπορίου με τη Ρωσία, θα αυξήσουν περαιτέρω το μέγεθος του CIPS, το οποίο θα είναι μια βιώσιμη εναλλακτική λύση για τα έθνη που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν ευάλωτα στις επιταγές της Ουάσιγκτον.

Η Ρωσία θα είναι σχεδόν σίγουρα ο μικρότερος εταίρος εδώ, δεδομένων των αντίστοιχων μεγεθών της κινεζικής και της ρωσικής οικονομίας: το ΑΕΠ της Ρωσίας είναι το ένα δέκατο του ΑΕΠ της Κίνας. Ωστόσο, η Μόσχα παρέχει στο Πεκίνο πλούτο εμπορευμάτων—ιδίως πετρέλαιο, φυσικό αέριο, σιτάρι (σύμφωνα με μια διμερή συμφωνία που συνήφθη τον περασμένο μήνα), καθώς και τα στρατηγικά μέταλλα που απαιτούνται για την τροφοδοσία εναλλακτικών επενδύσεων στον χώρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας— και αυτό δίνει στη Ρωσία μια βασική θέση στην αναδυόμενη συμμαχία από τη μεριά του Πεκίνου.

«Η ιδέα ότι η Κίνα θα απωλέσει τις μοναδικές ευκαιρίες που έρχονται τώρα μπροστά της, επιτιθέμενη στην Ταϊβάν, δεν είναι τίποτα άλλο από φαντασιώσεις».

Η εγγύηση μιας τεράστιας νέας πηγής πετρελαίου, φυσικού αερίου και άλλων στρατηγικών εμπορευμάτων από τη Ρωσία, θα βοηθήσει να αντιμετωπιστεί το μακροχρόνιο συγκριτικό μειονέκτημα της Κίνας σε αυτούς τους τομείς σε σχέση με τις ΗΠΑ, κάτι το οποίο θα διαλύσει τη μοναδική περίοδο κυριαρχίας των ΗΠΑ αμέσως μετά τον Ψυχρό Πόλεμο. Η Pax Americana –η κατάσταση σχετικής διεθνούς ειρήνης που εποπτεύεται από τις ΗΠΑ– μπορεί να ήταν πιο επιτυχημένη αν η Ουάσιγκτον εννοούσε περισσότερο την «pax» και λιγότερο την «Americana», ώστε να δημιουργήσει νέα είδη παγκόσμιων δομών για τον τερματισμό του Ψυχρού Πολέμου μια για πάντα.

Προσθέστε σε αυτό τις άνευ προηγουμένου διπλωματικές ευκαιρίες που συγκεντρώνονται τώρα στην Κίνα. Όπως σημειώνει ο Ντέιβιντ Γκόλντμαν, το Πεκίνο «δεν κινδυνεύει από τα λάθη που οδήγησαν στην κρίση, τόσο επειδή έχει καλές σχέσεις με τους αντιμαχόμενους, όσο και γιατί διατηρεί ένα συνεχόμενο διάλογο με την Ευρώπη. Ο περίεργος σε αυτή την υπόθεση, φυσικά, θα ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες».

Υπάρχει η διάσταση της Ταϊβάν σε όλα αυτά. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει διάσταση στην Ταϊβάν στην κρίση της Ουκρανίας, αλλά καθώς τόσοι πολλοί τολμηροί, αλλά ταυτόχρονα κακώς ενημερωμένοι νεοσυντηρητικοί, υποστηρίζουν παράλογα ότι η Κίνα θα διεκδικήσει εκ νέου το νησί με τη βία ως συνέπεια της επέμβασης της Ρωσίας στην Ουκρανία, ας εξετάσουμε αυτή την ανύπαρκτη διάσταση, εν συντομία. Αλίμονο, δεν υπάρχει κάτι χειρότερο, όπως έλεγε ένας Γάλλος νομοθέτης την εποχή της εισβολής στο Ιράκ το 2003, από την αλαζονεία και την άγνοια σε συνδυασμό.

Η ιδέα ότι η Κίνα θα σπαταλήσει τις μοναδικές ευκαιρίες που έρχονται τώρα μπροστά της, επιτιθέμενη στην Ταϊβάν, δεν είναι τίποτα άλλο από φαντασιακή προβολή εκ μέρους εκείνων που υποθέτουν ότι επειδή η Αμερική έχει σπαταλήσει τη θέση της παγκόσμιας ισχύος και επιρροής μέσω ενός μάταιου εναγκαλισμού διαρκούς πολέμου, η Κίνα είναι πιθανό να κάνει το ίδιο. Οι νεοσυντηρητικοί που διατυπώνουν αυτήν την κατηγορία όσον αφορά την Ταϊβάν δεν παρέχουν αποδείξεις. Ήταν αυτοί που διαψεύστηκαν όταν υποστήριζαν ότι η κυβέρνηση του Σαντάμ Χουσεΐν στη Βαγδάτη είχε συνεχή συνεργασία με την Αλ Κάιντα για να δικαιολογήσουν τον μοιραίο πόλεμο της Αμερικής στο Ιράκ.

Το μόνο πράγμα που θα μπορούσε να προκαλέσει μια τέτοια ενέργεια από την Κίνα θα ήταν η Ουάσιγκτον να κινηθεί ενεργητικά για να αναβαθμίσει τις διπλωματικές σχέσεις με την Ταϊβάν, σε κάτι παρόμοιο με την παλιά συνθήκη αμοιβαίας άμυνας, που ίσχυε πριν από την αναγνώριση του Πεκίνου από την Ουάσιγκτον το 1979. Εγκαταλείποντας την εξαιρετικά επιτυχημένη πολιτική της στρατηγικής ασάφειας σχετικά με τη μία κυρίαρχη κυβέρνηση που εκπροσωπεί την Κίνα, οι ΗΠΑ θα προκαλούσαν σχεδόν σίγουρα μια πιο επιθετική απάντηση από το Πεκίνο.

Εναπόκειται στην Ουάσιγκτον να κάνει μια τόσο ανόητη επιλογή, όπως παροτρύνουν ή επιμένουν τα γεράκια της πρωτεύουσας. Εάν επικρατήσει η βλακεία, το Πεκίνο έχει ξεκαθαρίσει εδώ και πολλές δεκαετίες, με κάθε ευκαιρία, ότι θα απαντήσει – απρόθυμα, αλλά στρατιωτικά, αν κρίνει ότι πρέπει. Σε αυτό το σημείο, είναι πολύ ασφαλές να πούμε, ότι μια κίνηση επιθετική κίνηση προς το νησί δεν είναι καθόλου μέσα στα σχέδια της Κίνας.

Όσον αφορά την Ουκρανία, ως αναδυόμενος στρατηγικός σύμμαχος της Ρωσίας και βασικός εμπορικός εταίρος της Ουκρανίας, η Κίνα είναι η μόνη παγκόσμια δύναμη με ισχυρές σχέσεις και με τις δύο πλευρές της σύγκρουσης. Οι ευκαιρίες που εντοπίζω πηγάζουν σε μεγάλο βαθμό από αυτή τη θέση.

Ο Τζον Φ. Κένεντι, κατά τη διάρκεια των ημερών του ως γερουσιαστής, δήλωσε το περίφημο: «Στην κινεζική γλώσσα, η λέξη «κρίση» αποτελείται από δύο χαρακτήρες, ο ένας αντιπροσωπεύει τον κίνδυνο και ο άλλος, την «ευκαιρία». Η σύγκρουση αντιπροσωπεύει μια ζωντανή εκδήλωση της συγκεκριμένης έννοιας. Αλλά μακροπρόθεσμα, αυτή η διττή έννοια της «κρίσης» δεν ανήκει όλη σε ένα μέρος: Στην πραγματικότητα, ο κίνδυνος αφορά σε μεγάλο βαθμό την Ουάσιγκτον και την Ευρώπη, και η ευκαιρία δίνεται στο Πεκίνο.

Πηγή: The Scrum

Μετάφραση: antapocrisis

Αν χάνει η Ρωσία τον πόλεμο, τότε γιατί το ΝΑΤΟ συζητά στα σοβαρά την αποστολή «ειρηνευτικής δύναμής» του στην Ουκρανία; (Μέρος Β)

Η κατάσταση στο πεδίο μέχρι τις 25/3 σύμφωνα με ρωσική πηγή

Η κατάσταση στο πεδίο μέχρι τις 25/3 σύμφωνα με ρωσική πηγή

Α. ΠΕΡΙΚΥΚΛΩΣΗ Η ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ;

Στο Α’ Μέρος αυτού του άρθρου ασχοληθήκαμε εκτεταμένα με την κατάσταση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, όπως διαμορφώνεται στο πεδίο και επιχειρήσαμε να προβλέψουμε τις κινήσεις του Ρωσικού στρατού. Υποστηρίξαμε την ερμηνεία ότι επιδίωξη της Ρωσίας είναι να εκμηδενίσει τον κύριο όγκο των τακτικών Ουκρανικών δυνάμεων, τις οποίες οι Ουκρανοί είχαν μεταφέρει στο Ντονμπάς προκειμένου να προελάσουν στις αυτόνομες δημοκρατίες και να λύσουν έτσι, δια της βίας, το πρόβλημα της αυτονόμησής τους.

Υποστηρικτική της ερμηνείας μας είναι η ενημέρωση την Παρασκευή, 25/3 του υπαρχηγού του Ρωσικού Γενικού Επιτελείου, στρατηγού S. Rudskoy, προς τους δημοσιογράφους[1] σύμφωνα με την οποία οι κύριοι στόχοι της πρώτης φάσης των επιχειρήσεων έχουν εκπληρωθεί: Η Ουκρανική αεροπορία καθώς και η αεράμυνα έχουν σχεδόν ολοκληρωτικά καταστραφεί, το Ουκρανικό ναυτικό δεν υπάρχει πλέον, οι Ουκρανικές δυνάμεις δεν διαθέτουν εκπαιδευμένες εφεδρείες. Σε σχέση με την κατάληψη των περικυκλωμένων πόλεων (Κίεβο, Χάρκοβο, Σούμι, Τσερνιγκόβ, Νικολάγιεβ), ένα θέμα που μας απασχόλησε στο Α’ Μέρος του άρθρου, ο S. Rudskoy είπε: «Το κοινό, όπως και κάποιοι ειδικοί, αναρωτούνται τι κάνουμε γύρω από τις περικυκλωμένες Ουκρανικές πόλεις…Εμείς από την αρχή δεν σχεδιάζαμε να κάνουμε έφοδο σε αυτές τις πόλεις προκειμένου να αποφευχθούν οι καταστροφές και να ελαχιστοποιήσουμε τις απώλειες στο προσωπικό [μας] και στους αμάχους».

Επομένως, τώρα οι επιχειρήσεις περνάνε στη δεύτερη φάση. Με δεδομένη την ουσιαστική μείωση του Ουκρανικού πολεμικού δυναμικού, είπε ο S. Rudskoy, τώρα οι Ρωσικές δυνάμεις μπορούν να επικεντρώσουν την προσπάθειά τους στον κύριο στόχο, την απελευθέρωση του Ντονμπάς ενώ επανέλαβε ότι οι συνολικές επιχειρήσεις θα λήξουν μετά την επίτευξη των συνολικών στόχων που έχουν τεθεί από τον Γενικό Διοικητή (στη Ρωσία, όπως και στις ΗΠΑ, γενικός διοικητής των στρατιωτικών δυνάμεων είναι ο πρόεδρος).

Επομένως, στο αμέσως επόμενο διάστημα θα ενταθούν οι προσπάθειες περικύκλωσης και εκμηδένισης των τακτικών Ουκρανικών δυνάμεων στο Ντονμπάς, που αποτελούν περίπου το 70% του στρατού τους. Φυσικά, πριν ολοκληρωθεί η περικύκλωση, οι ουκρανικές δυνάμεις μπορεί να επιχειρήσουν τακτική υποχώρηση σε νέες θέσεις άμυνας. Αλλά, μέχρι τώρα ο Ουκρανικός στρατός δεν έχει επιδείξει τακτική ευελιξία ούτε ιδιαίτερη κινητικότητα. Μοιάζει σαν να ζουν στην εικονική πραγματικότητα που οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει, ίσως ακόμη και τώρα να ονειρεύονται την τελική επίθεση στο Ντονμπάς. Μια υποχώρηση σήμερα θα γίνει κάτω από πολύ δυσκολότερες συνθήκες από ό,τι στην αρχή των επιχειρήσεων, επειδή ο στρατός τους, καθώς θα υποχωρεί, θα είναι ευάλωτος σε χτυπήματα από αέρος. Και επίσης, οι νέες αμυντικές θέσεις θα είναι πιο ευπρόσβλητες από επιτιθέμενες δυνάμεις.

Ο Sim Tack, ο οποίος προσδιορίζεται ως «γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής», σε άρθρο του που ανάρτησε το Αμερικανικό Newlines Institute for Strategy and Policy[2] (και στο οποίο θα επανέλθουμε στο Γ’ Μέρος του άρθρου μας), παρουσιάζει τον ακόλουθο χάρτη, τον οποίο έχει ονομάσει Ρωσία-Ουκρανία-Κατάρρευση, αφού προηγουμένως έχει επισημάνει ότι το σχόλιο πάνω στον χάρτη ισχύει μόνο εφόσον τα τακτικά στρατεύματα της Ουκρανίας στο Ντονμπάς δεν υπερκερασθούν από τον βορρά και δεν περικυκλωθούν: “Καθώς οι Ρωσικές προελάσεις απειλούν τα μετόπισθεν των Ουκρανικών αμυντικών θέσεων στις αυτονομημένες περιοχές του Ντονμπάς, οι Ουκρανικές δυνάμεις μπορεί να αναγκαστούν να οπισθοχωρήσουν σε δεύτερες αμυντικές θέσεις. Αυτό επιφέρει το μειονέκτημα να έχουν να αντιμετωπίσουν σε κάθε υποχώρηση περισσότερες Ρωσικές και αυτονομιστικές δυνάμεις απέναντί τους, πράγμα που ενδεχομένως θα οδηγούσε σε προοδευτική κατάρρευση των Ουκρανικών θέσεων στην αριστερή όχθη του Δνείπερου.”

Β. ΤΙ ΠΡΟΣΔΟΚΑ Η ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ;

Το ερώτημα αποτελεί πραγματικό μυστήριο.

Η Ουκρανική στρατηγική ήταν και εξακολουθεί να είναι σχεδόν αποκλειστικά εστιασμένη στην εμπλοκή του ΝΑΤΟ στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Στον σκοπό αυτό προς το παρόν χορεύει μόνο η Πολωνία και εν μέρει η Τσεχία, Σλοβενία και οι Βαλτικές χώρες. Επίμονα και μονότονα ο Ζελένσκι ζητά να «κλείσει» το ΝΑΤΟ τον εναέριο χώρο της Ουκρανίας κι ας έρθει τότε σε αναπόφευκτη σύγκρουση με τη Ρωσία, πράγμα που επίσης επίμονα προς το παρόν αρνούνται να πράξουν οι κύριες ΝΑΤΟικές δυνάμεις (η Ελληνική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θα ακολουθήσει όποια απόφαση και αν ληφθεί, επειδή αυτή θα είναι με τη σωστή πλευρά της Ιστορίας…). Κατά την τελευταία ΝΑΤΟική σύναξη στις 25 Μαρτίου, ο Ζελένσκι ζήτησε από τις ΝΑΤΟικές χώρες να του διαθέσουν το 1% των τανκς και της αεροπορίας τους (χωρίς να προσδιορίσει ποιος θα χειρίζεται αυτά τα όπλα, αφού οι Ουκρανοί δεν τα γνωρίζουν), αλλά οι σύμμαχοι του απάντησαν να αρκεστεί στα φορητά αντι-αεροπορικά και αντι-τανκικά όπλα που παρέχουν σε τεράστιες ποσότητες.

Θα μείνει σταθερό το ΝΑΤΟ στην πολιτική της μη στρατιωτικής εμπλοκής στη συνέχεια των εξελίξεων; Θα ασχοληθούμε με το ζήτημα στο Γ’ Μέρος αυτού του άρθρου—προς το παρόν ας δούμε το αδιέξοδο της Ουκρανικής πλευράς, η οποία έχει βάλει όλα τα αυγά της σε ένα καλάθι, αυτό της άμεσης στρατιωτικής εμπλοκής του ΝΑΤΟ στις επιχειρήσεις.

Το αδιέξοδο των Ουκρανών φαίνεται από τις συνεχείς παλινωδίες τους στις διαπραγματεύσεις με τους Ρώσους, στις οποίες έχω αναφερθεί σε άλλο άρθρο.[3] Προχθές (25/3), ο επικεφαλής της Ρωσικής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις, Vladimir Medinsky σχολίασε ως εξής την Ουκρανική «διαπραγματευτική» τακτική: “Δυστυχώς παρατηρούμε ότι οι Ουκρανοί συνάδελφοι επιδιώκουν την παράταση των συνομιλιών. Δεν βιάζονται, προφανώς εκτιμώντας ότι ο χρόνος είναι με το μέρος τους, και το λένε ανοικτά ότι έχουν πολλά κέντρα αποφάσεων τα οποία πρέπει να συμφωνήσουν πρώτα με αυτές ή εκείνες τις λύσεις. Αυτή είναι η πραγματικότητα που ζούμε.” Και προσέθεσε: “Δυστυχώς, [και] απ’ όσο αντιλαμβανόμαστε [αυτό] δεν το κρατάνε μυστικό, [οι ίδιοι] δεν είναι σε θέση να πάρουν ανεξάρτητα αποφάσεις. Επομένως, η παρούσα κατάσταση των πραγμάτων εμπνέει ελάχιστη αισιοδοξία”, συμπληρώνοντας ότι αυτός δεν συμμερίζεται την αισιοδοξία της Ουκρανικής αντιπροσωπείας, όταν εκείνη μιλά για “μεγάλη πρόοδο”. “Μέχρι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πρόοδος σε ζητήματα ζωτικής σημασίας στα οποία επιμένει η Ρωσική πλευρά”, σημείωσε[4].

Από την όλη εικόνα των διαπραγματεύσεων είναι προφανή δύο πράγματα. Πρώτον, η Ουκρανική πλευρά έχει διασπαστεί σε πολλά κέντρα ισχύος, πράγμα που εξηγεί τις παλινωδίες ακόμη και του ίδιου του Ζελένσκι. Δεύτερον, οι ΝΑΤΟικοί δίνουν κρυφές ελπίδες στην Ουκρανική πλευρά ότι θα παρέμβουν. Θα δούμε στη συνέχεια ότι έχει ανοίξει ένα πολύ επικίνδυνο «παραθυράκι» ΝΑΤΟικής επέμβασης με το πρόσχημα της δήθεν χρήσης χημικών όπλων από τη Ρωσία. Ουσιαστικά κάποιοι «κάνουν πάσα» στους Ουκρανούς μια ιδέα διοργάνωσης προβοκάτσιας που θα άλλαζε τα δεδομένα «μη επέμβασης» του ΝΑΤΟ.

Αλλά, κατά τα άλλα, η Ουκρανική πλευρά έχει παγιδευτεί στην αδιαλλαξία της που κινδυνεύει να σύρει όλη την ανθρωπότητα σε καταστροφή αν επιτύχουν το μόνο στόχο που έχουν: να σύρουν το ΝΑΤΟ στην στρατιωτική σύρραξη. Από μία άποψη, έτσι ερμηνεύεται και η τακτική ακαμψία των Ουκρανών στο πεδίο, το ότι δηλαδή δίνουν την ευκαιρία στους Ρώσους να συντρίψουν τον τακτικό τους στρατό, γεγονός που ΝΑΤΟικοί αναλυτές θεωρούν ως εξαιρετικά απευκταίο ενδεχόμενο. Είναι σαν τα μικρά παιδιά που απειλούν τη μαμά τους ότι θα κρατήσουν την αναπνοή τους μέχρι να σκάσουν, αν αυτή δεν ικανοποιήσει τις επιθυμίες τους.

Γ. Η ΝΑΤΟΪΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Μέχρι τώρα η ΝΑΤΟική προσέγγιση, πέρα από τις εθνο-ρατσιστικές εξαλλοσύνες και φαιδρότητες, όπως τον αποκλεισμό Ρώσων καλλιτεχνών, αθλητών, ομάδων, σκακιστών—ακόμη και τον αποκλεισμό του Τσαϊκόφσκι από τις συναυλίες είδαμε—χαρακτηρίζεται από μία μακροπρόθεσμη στρατηγική, την οποία εκφράζουν (αλλά όχι μόνο) και οι οικονομικές κυρώσεις[5]. Το θέμα εδώ είναι τεράστιο, και για μια επί της ουσίας διερεύνησή του θα πρέπει να εξεταστεί επίσης και η παρούσα κοινωνική συγκρότηση της Ρωσίας: Ο Πούτιν εκφράζει άραγε μια περίπτωση αυτονόμησης της πολιτικής απέναντι στην οικονομία, ένα είδος βοναπαρτισμού; Ή έχουμε μια συνολικότερη αλλαγή προσανατολισμού της καπιταλιστικής Ρωσίας. Ας μη ξεχνάμε ότι η Σοβιετική Ένωση στο παρελθόν ανταπεξήλθε σε μακροχρόνιους αποκλεισμούς και στρατιωτικές εισβολές μέσω τεράστιας κινητοποίησης λαϊκών δυνάμεων, οι οποίες διέθεταν κοινωνική δύναμη, μια προϋπόθεση που τώρα δεν υφίσταται στη Ρωσία. Πόσο διατεθειμένα είναι τα μονοπώλια στη Ρωσία να στηρίξουν μια εθνοκεντρική στρατηγική και πόση διέξοδο θα βρουν αυτά σε αγορές προς ανατολάς, όπως είναι η διέξοδος που επιδιώκει η ρωσική πολιτική ηγεσία;

Είναι αδύνατον στο άρθρο αυτό, όπου ασχολούμαστε με τα τρέχοντα γεωστρατηγικά προβλήματα της σύγκρουσης στην Ουκρανία, να επιχειρήσουμε μία, έστω και υποτυπώδη, εξέταση των μακροπρόθεσμων τάσεων του σύγχρονου παγκόσμιου καπιταλιστικού (και ναι, ιμπεριαλιστικού με τη Λενινιστική έννοια) συστήματος και των αντιθέσεών του. Θα αρκεστούμε στις άμεσες επιδιώξεις του ΝΑΤΟ και στις δυνητικά εξαιρετικά επικίνδυνες εξελίξεις που μπορεί να προκύψουν σχετικά γρήγορα.

Γ1. ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

Ο άμεσος διακηρυγμένος στόχος των κυρώσεων των ΝΑΤΟικών συμμάχων και των «εταίρων» τους είναι η καταστροφή της Ρωσικής οικονομίας. Έτσι, ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Bruno Le Maire, ο οποίος υπήρξε αρχιτέκτονας πλήθους κυρώσεων, αν και δεν ανήκει στην πιο εχθρική προς τη Ρωσία ΝΑΤΟική κυβέρνηση, σε συνέντευξή του προς το δημόσιο Γαλλικό ραδιόφωνο[6] είπε ότι «Διεξάγουμε έναν ολοκληρωτικό οικονομικό και χρηματοπιστωτικό πόλεμο κατά της Ρωσίας…Θα προκαλέσουμε την κατάρρευση της Ρωσικής οικονομίας…ο Ρωσικός λαός θα πληρώσει τις συνέπειες». Αργότερα βέβαια προσπάθησε να “διορθώσει” τις δηλώσεις του μετά την παρατήρηση του πρωθυπουργού της Ρωσίας ότι θάπρεπε να προσέχει τα λόγια του επειδή συχνά οι οικονομικοί πόλεμοι μετατράπηκαν σε πραγματικούς—αλλά, «γλώσσα λανθάνουσα τ’ αληθή λέγει».

Πραγματικά, οι οικονομικές κυρώσεις που έχουν παρθεί κατά της Ρωσίας, όπως η κατακράτηση των συναλλαγματικών της αποθεμάτων (κατακρατούνται εκτός Ρωσίας 300 δις δολάρια από το συνολικό αποθεματικό της των 640 δις δολαρίων), κάτω από κανονικές συνθήκες θα αποτελούσαν, επίσης, κανονική αιτία πολέμου. Αλλά είναι σε θέση οι κυρώσεις να «γονατίσουν» τη Ρωσία; Αυτό δεν είναι ακόμη σαφές, αλλά εφόσον η Κίνα, που έχει εξελιχθεί σε οικονομικό γίγαντα, όπως και η Ινδία, προσανατολιστούν προς τις Ρωσικές πρώτες ύλες, με την Κίνα επίσης να ανταλλάσσει τεχνολογία με τη Ρωσία, είναι αμφίβολο αν τα όποια δυσάρεστα αποτελέσματα για τη ρωσική οικονομία θα μπορέσουν να παγιωθούν. Οι δυσκολίες από την απομόνωση του ρωσικού τραπεζικού συστήματος θα είναι προσωρινές, όπως και οι δυσκολίες σε κάποια βασικά βιομηχανικά αγαθά (π.χ. επιβατικά αεροπλάνα ή αυτοκίνητα). Και οπωσδήποτε, ακόμη και αν τελικά η οικονομία της Ρωσίας γονατίσει, αυτό θα αργήσει να συμβεί.

Όμως, σοβαρές συνέπειες θα αντιμετωπίσει και η Δύση που προωθεί τις κυρώσεις και μάλιστα κατά ανομοιόμορφο τρόπο, καθώς οι διάφορες δυτικές καπιταλιστικές οικονομίες έχουν διαφορετικούς βαθμούς εξάρτησης από τη Ρωσία. Είναι χαρακτηριστική η μεγάλη αδυναμία συμφωνίας στην προχθεσινή σύνοδο κορυφής της ΕΕ, η οποία επιλέχτηκε να γίνει αμέσως μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ και τη συνάντηση των G7, ώστε να έχει προ-δημιουργηθεί η μεγαλύτερη δυνατή συμφωνία μεταξύ των μελών. Στη σύνοδο η Πολωνία και οι Βαλτικές χώρες (με τη Σλοβενία κολαούζο) ζήτησαν πλήρες εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο/αέριο/κάρβουνο και πλήρη απαγόρευση ελλιμενισμού ρωσικών πλοίων καθώς και διέλευση ρωσικών αυτοκινήτων από τις χώρες της ΕΕ. Αντίθετα όμως, η Γερμανία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και άλλες χώρες απέρριψαν την πρόταση (ο Σολτζ είπε ότι μια τέτοια απόφαση θα βύθιζε τόσο τη Γερμανία όσο και όλη την Ευρώπη στην ύφεση, ο ΝτεΚρου ότι οι συνέπειες θα ήταν ολέθριες και ο Μπετέλ ότι θα πρέπει να κάνουν κράτει προκειμένου να έχουν και άλλες κυρώσεις στη φαρέτρα τους για το μέλλον…! Μέσα στο όλο κλίμα ανοικτής έκφρασης των διαφορών (όπως το χαρακτηρίζει ο Guardian), οι προτροπές του Μπάιντεν στην αρχή της συνεδρίασης, του πρώτου Αμερικανού προέδρου που παρευρέθηκε σε συνάντηση κορυφής της ΕΕ, έμειναν ξεκρέμαστες στον αέρα: «Το μοναδικά πιο σημαντικό πράγμα που είχαμε να κάνουμε στη Δύση είναι να παραμείνουμε ενωμένοι»[7] τους είπε.

Είναι γεγονός ότι η ΕΕ χαρακτηρίζεται από αλλοπροσαλλισμό σε διάφορες πολιτικές της και η ενεργειακή της πολιτική αποτελεί μία από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις. Η παρούσα κρίση οξύνει τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα του ενεργειακού οικοδομήματος της ΕΕ, με αποτέλεσμα στην προχθεσινή διάσκεψη απλά να μεταφερθούν στο μέλλον οι «αποφάσεις» για όλα τα κρίσιμα θέματα. Σχετικά βλ. και το πολύ καλό άρθρο του Γιάννη-Ορέστη Παπαδημητρίου.[8] Το κλίμα της συνάντησης κορυφής της ΕΕ[9] αποτύπωσε χαρακτηριστικά ο Γάλλος δημοσιογράφος, υπεύθυνος για τα Νέα στο Euractiv, με το παρακάτω τουΐτ, όπου γράφει: «Το επίπεδο της σύγχυσης στο κεφάλαιο που αφορά την ενέργεια σε αυτά τα συμπεράσματα [στα οποία παραπέμπω] από τη συνάντηση κορυφής της ΕΕ είναι αρκετά ασυνήθιστο, και έχω δει αρκετά. Η διπλωματία της ΕΕ στα χειρότερά της: ο κάθε ένας πιάνει την πένα και βάζει μια φράση εδώ κι εκεί. Δεν προμηνύει καλό.»

Ακόμα και στην εισήγηση της προέδρου της Κομισιόν για ένωση των δυνάμεων των χωρών μελών ώστε η αγορές φυσικού αερίου να γίνονται με ενιαία διαπραγμάτευση ώστε να μην υφίσταται ανταγωνισμός μεταξύ τους, δεν υπήρξε αποδοχή, δεδομένου ότι πλέον επιτρέπονται και οι χωριστές και οι από κοινού αγορές αφού στο τελικό ανακοινωθέν το σύστημα των από κοινού αγορών περιγράφεται ως «εθελοντικό».[10]

Οι συνέπειες του οικονομικού πολέμου, εκτός από την αφύπνιση του φαντάσματος του στασιμοπληθωρισμού[11], της ενεργειακής κρίσης και της ύφεσης για τις Δυτικές οικονομίες[12], εκτός από την φτωχοποίηση μεγάλου μέρους των δυτικών πληθυσμών, θα έχουν και σοβαρές μακροπρόθεσμες συνέπειες στη χρήση του δολαρίου σαν παγκόσμιου αποθεματικού[13]. Είναι πολύ δύσκολο να εκτιμηθούν αυτές στον σύντομο χρόνο που μεσολάβησε από την κήρυξή του, αλλά θα υπάρξουν επιπτώσεις στο παγκόσμιο σύστημα εμπορικών ανταλλαγών, στην αποθησαύριση από την Κίνα ομολόγων του Αμερικανικού δημοσίου, στην ολοκλήρωση του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος. Από στιγμή σε στιγμή είναι δυνατό να υπάρξουν αλυσιδωτές χρεοκοπίες προκαλώντας ύφεση που δεν έχουμε ξαναδεί. Δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι οι Αμερικανοί δεν είχαν μελετήσει επισταμένα τις επιπτώσεις[14] και δύσκολο να συμπεράνει ότι λειτούργησαν εντελώς μυωπικά με στόχο την καθυπόταξη των Ευρωπαϊκών οικονομιών (που ήδη την πέτυχαν) και την ανατροπή του Πούτιν (που δεν την έχουν, τουλάχιστον όχι ακόμη, επιτύχει), αγνοώντας όμως τις σοβαρότατες μακροπρόθεσμες συνέπειες για το ρόλο του δολαρίου ως παγκοσμίου αποθεματικού.

Πάντως ενδεικτικό μιας ενδεχόμενης προχειρότητας των κυρώσεων είναι ότι έχει επιτραπεί στη Ρωσία να αποπληρώσει από τις 24 Φεβρουαρίου δύο τουλάχιστον κουπόνια τρεχόντων τόκων του χρέους της από τα παγωμένα νομισματικά αποθεματικά της στην Citibank, μετά από οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, προκειμένου να μη δημιουργηθεί πρόβλημα στις δανείστριες δυτικές τράπεζες, δεδομένου ότι διαφορετικά, μετά την απόφαση της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας, η αποπληρωμή αυτών των τόκων θα γινόταν σε ρούβλια[15]. Όμως, αυτό δεν έχει ισχύσει για μια σειρά μεγάλες μονοπωλιακές Ρωσικές εταιρείες, οι οποίες δεν μπόρεσαν να καταβάλουν χρεωστούμενους τόκους σε ξένους πιστωτές στο νόμισμα δανεισμού τους. Είναι αμφίβολο αν θίγεται με τον τρόπο αυτό περισσότερο το ρωσικό τραπεζικό σύστημα από όσο αυτό των δυτικών χωρών, που βλέπουν τα δάνειά τους να μην εξοφλούνται, όπως επίσης είναι αμφίβολη και η νομιμότητα (ντε φάκτο και ντε γιούρε) της ενδεχόμενης κήρυξης των εταιριών αυτών σε χρεοκοπία για τον παραπάνω λόγο.

Επίσης, αν και αναμενόμενο, αξίζει να παρατηρηθεί ότι οι πολύ αυστηρές κυρώσεις των ΗΠΑ δεν περιλαμβάνουν την απαγόρευση πληρωμών σε δολάρια για υπονομευτικούς/προπαγανδιστικούς σκοπούς των ΗΠΑ στη Ρωσία. Έτσι, έχει δοθεί η άδεια από την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ για απευθείας πληρωμές σε δολάρια τόσο στην Κριμαία όσο και στις ΛΔ του Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ από Αμερικανικά ΜΜΕ καθώς και από «ανθρωπιστικές» ΜΚΟ, που αποφάσισαν πρόσφατα να ανοίξουν εκεί γραφεία.[16]

Αλλά ποιος είναι ο γεωστρατηγικός στόχος των κυρώσεων; Πώς, μέσω αυτών, θα ελεγχθούν οι Ρωσικές επιδιώξεις στην Ουκρανία; Αν πάρουμε στα σοβαρά τη στρατηγική που ήδη από το 2018 χαράσσει η Rand Corporation[17] (και με την Rand αυτό οφείλουμε πάντοτε να το κάνουμε), τότε οι Ρώσοι έχουν δίκιο που λένε ότι οι κυρώσεις θα επιβάλλονταν έτσι κι αλλιώς, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Αλλά, το κρίσιμο ερώτημα αυτή τη στιγμή δεν είναι αν οι κυρώσεις γενικά «δουλεύουν» ή «δεν δουλεύουν»[18] στην κατεύθυνση που χάραξαν οι αναλυτές της Rand Corporation.  Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν αυτές μπορούν σήμερα, και έτσι όπως έχουν επιβληθεί, να ανασχέσουν σε ταχύ χρόνο την επίτευξη των Ρωσικών στόχων στην Ουκρανία;

Αν υποθέσουμε ότι αυτή η ανάσχεση θα συμβεί μέσω της ανατροπής του Πούτιν είτε από τον δυσαρεστημένο λαό είτε από τους δυσαρεστημένους ολιγάρχες, όπως ανοιχτά γράφεται εδώ κι εκεί, εμείς δεν βλέπουμε πώς θα συμβεί αυτό, ιδιαίτερα τώρα που η δημοτικότητά του ανεβαίνει. Βεβαίως, οι λεγόμενοι «ολιγάρχες» πλήττονται, αλλά δεν μοιάζει να ελέγχουν αυτοί τα πολιτικά κέντρα εξουσίας. Ήδη πριν λίγες μέρες o Ανατόλι Τσουμπάι, o γνωστός αρχιτέκτονας των ιδιωτικοποιήσεων α-λα-Ρους επί Γιέλτσιν, παραιτήθηκε από τον μάλλον περιθωριακό ρόλο του «ειδικού απεσταλμένου της Ρωσίας για τις σχέσεις με διεθνείς οργανισμούς επί θεμάτων βιώσιμης ανάπτυξης» διαφωνώντας με τις εξελίξεις στην Ουκρανία και αναχώρησε για το εξωτερικό.[19] Κατά τον Ν. Κωνσταντακόπουλο, «[ο Τσουμπάι] συμβόλιζε κατά κάποιο τρόπο τους δεσμούς και τις ισορροπίες ανάμεσα στη ρωσική Ολιγαρχία, τη ρωσική πολιτική εξουσία και τη Δύση. Η αναχώρησή του συμβολίζει τη διάρρηξη αυτών των δεσμών και ισορροπιών».[20] O Μιχαήλ Φρίντμαν, ολιγάρχης του χρηματοπιστωτικού τομέα που ο ίδιος υφίσταται κυρώσεις (από την ΕΕ και το ΗΒ, αλλά όχι από τις ΗΠΑ), θεωρεί καθαρή αυτοκτονία να τα βάλει κάποιος από την οικονομική ελίτ με τον Πούτιν και θεωρεί ότι όσοι χτυπάνε με κυρώσεις τη ρωσική οικονομική ελίτ προκειμένου αυτή να πιέσει τον Πούτιν, απλά δεν αντιλαμβάνονται πώς λειτουργεί η Ρωσία, πράγμα ιδιαίτερα επικίνδυνο (λέει) για το μέλλον[21]. Τα ποσοστά αποδοχής του Πούτιν από 69% τον Ιανουάριο ανέβηκαν στο 71% τον Φεβρουάριο[22] για να φτάσουν στο 79.6% τη δεύτερη βδομάδα του Μαρτίου[23]. Οι προσωπικές ύβρεις του προέδρου των ΗΠΑ προς τον Πούτιν και οι εκκλήσεις του να ανατραπεί[24], πέρα από την πρωτοτυπία τους ως μέσο επίλυσης πολιτικών διαφορών, φαντάζουν γραφικές και προσδίδουν επιπλέον αίγλη στον πρόεδρο της Ρωσίας[25]. Αν κάποιοι αρχικά είχαν θεωρήσει ότι αποτελούν μέρος κάποιας τακτικής που αποσκοπεί στο να χάσει την ψυχραιμία του ο πρόεδρος της Ρωσίας—άγνωστο για ποιο λόγο—τώρα πλέον μοιάζει ως εάν ο πρόεδρος των ΗΠΑ να έχει περάσει στη σφαίρα του σουρεαλισμού.

Συμπερασματικά, οι οικονομικές κυρώσεις δεν μπορούν να έχουν άμεσο αντίκτυπο στις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ενώ οι μακροπρόθεσμες συνέπειές τους είναι πολύ νωρίς ακόμα για να εκτιμηθούν για όλες τις εμπλεκόμενες οικονομίες. Αν το ΝΑΤΟ θέλει όντως να μην επιτρέψει την υλοποίηση των στόχων της Ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης (ουδετεροποίηση-αποστρατικοποίηση της Ουκρανίας, πολύ-πολιτισμική ελευθερία, αναγνώριση των ΛΔ, που μάλλον οδεύουν προς ένωση με τη Ρωσία, κ.λπ.) και κυρίως, αν όντως το ΝΑΤΟ επιδιώκει να συγκρατήσει την κατάρρευση του ουκρανικού στρατού, να τον κρατήσει ανατολικά του Δνείπερου, να ανατρέψει τα τετελεσμένα στην περιοχή της Χερσώνας, να διασώσει τα νέο-ναζιστικά συντάγματα, τότε οφείλει να φέρει κάτι νέο στο γεωστρατηγικό πεδίο.

Στο Γ’ Μέρος του άρθρου θα εξετάσουμε τις εναλλακτικές του ΝΑΤΟ, περιοριζόμενοι στο γεωστρατηγικό πεδίο. Πάντως, προϊδεάζοντας, η κατάσταση των πραγμάτων είναι πιο επικίνδυνη απ’ όσο γίνεται αντιληπτό, ειδικότερα μετά τον συμβιβασμό που φαίνεται να προέκυψε στην προχθεσινή σύνοδο κορυφής του, η οποία ουσιαστικά δίνει πράσινο φως στη διοργάνωση προβοκάτσιας με χημικά, παρόμοια με αυτήν που είδαμε στο παρελθόν στη Συρία και η οποία έδωσε την αφορμή για τη μετακίνηση Αμερικανικών στρατευμάτων στην πολύπαθη αυτή χώρα. Αλλά περισσότερα στο άμεσο μέλλον.


[1] https://tass.com/politics/1427617. Είναι ενδεικτική της εμμονής των φιλο-ΝΑΤΟικών ΜΜΕ στη δική τους αφήγηση η κάλυψη της ενημέρωσης Rudskoy από το Reuters. Κατ’ αυτό: «Η ανακοίνωση μοιάζει να υποδηλώνει την ενδεχόμενη επιλογή πιο περιορισμένων στόχων από τη Ρωσία μετά τη σθεναρή Ουκρανική αντίσταση κατά τον πρώτο μήνα του πολέμου» Βλ. https://www.reuters.com/article/ukraine-crisis-russia-military/russia-says-first-phase-of-ukraine-operation-mostly-complete-focus-now-on-donbass-idUSL5N2VS459

[2] https://newlinesinstitute.org/russia/russian-success-or-failure-in-ukraine-will-define-global-security-for-decades/ To Ινστιτούτο αυτό έχει χαρακτηριστεί από το University of Pennsylvania στη σχετική λίστα κατάταξης ως ένα από τα καλύτερα νέα think tanks κατά το 2020.

[3] Είμαστε στα πρόθυρα συμφωνίας Ρωσίας – Ουκρανίας;

[4] https://tass.com/politics/1427565

[5] Σημαντικό για την ερμηνεία της μακροπρόθεσμης στρατηγικής των ΗΠΑ με στόχο τον εκμηδενισμό της Ρωσίας μέσω της χρήσης κυρώσεων είναι το αναλυτικό και μακροσκελές άρθρο ομάδας ειδικών της Rand Corporation που μπορεί να διαβαστεί στο:  https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_reports/RR3000/RR3063/RAND_RR3063.pdf . Υπενθυμίζουμε ότι η Rand Corporation είναι ημι-κρατικός οργανισμός των ΗΠΑ με έδρα τη Santa Monica της Καλιφόρνιας, ο οποίος αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση ειδικών μελετών στρατηγικής/αναλύσεις για τους κρατικούς φορείς και υπηρεσίες των ΗΠΑ. Έχει ίσως τις σοβαρότερες, μελετητικής φύσης, αναθέσεις έρευνας από το Αμερικανικό κράτος και τα συμπεράσματά του είναι απολύτως αξιοποιήσιμα. Για παράδειγμα, το λεγόμενο SIOP (Single Integrated Operational Plan) που ορίζει τι θα πράξει κάθε μονάδα με πυρηνικά όπλα του Αμερικανικού στρατού κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, έχει γραφεί ότι συντάχθηκε από τη Rand Corporation. Η προσέγγιση σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων από την έδρα της Rand είναι απαγορευμένη σε πολίτες «μη φιλικών» προς τις ΗΠΑ χωρών. Στο συγκεκριμένο άρθρο έχει αναφερθεί στην Ελλάδα ο δημοσιογράφος Π. Παπαδομανωλάκης (βλ. https://thepressproject.gr/oti-symvainei-stin-oukrania-echei-graftei-apo-to-institouto-rant).

[6] https://www.euractiv.com/section/politics/short_news/le-maire-backtracks-after-talking-of-economic-and-financial-war-against-russia/

[7] https://www.theguardian.com/world/2022/mar/24/eu-leaders-oil-gas-imports-russia-ukraine

[8] https://kosmodromio.gr/2022/03/26/h-e-e-den-mporei-na-antimetwpisei-thn-e/

[9] Το κείμενο που ειρωνεύεται ο Γάλλος δημοσιογράφος στο https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2022/03/25/european-council-conclusions-24-25-march-2022/

[10] https://tass.com/economy/1427709

[11] Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ χτύπησε υψηλό 40 ετών τον Φεβρουάριο https://theconversation.com/why-stagflation-is-an-economic-nightmare-and-could-become-a-real-headache-for-biden-and-the-fed-if-it-emerges-in-the-us-179036

[12] Ο δείκτης οικονομικών προσδοκιών στη Γερμανία σημείωσε την μεγαλύτερη ιστορικά πτώση του φέτος τον Μάρτιο. https://www.aa.com.tr/en/economy/germany-economic-sentiment-collapses-in-march-amid-russia-ukraine-war/2535813

[13] Ο Zoltan Pozsar, στρατηγικός αναλυτής της Credit Suisse εκτιμά ότι περνάμε σε μια νέα παγκόσμια οικονομική τάξη https://finance.yahoo.com/news/credit-suisse-strategist-says-were-172900306.html

[14] Σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις βλ. και το άρθρο του οικονομολόγου  Michael Hudson «Με την οικονομική επίθεση στη Ρωσία, η Αμερική πυροβολεί τη δική της αυτοκρατορία του δολαρίου» καθώς και το άρθρο του Κώστα Μελά «Το πάγωμα των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Ρωσίας και οι πιθανές παρενέργειες στο διεθνές νομισματικό σύστημα» [στα αγγλικά στο https://mronline.org/2022/03/08/america-shoots-its-own-dollar-empire-in-economic-attack-on-russia/] και https://politicus.gr/367625/to-pagoma-ton-synallagmatikon-diathesimon-tis-rosias-kai-oi-pithanes-parenergeies-sto-diethnes-nomismatiko-systima/

[15] Σχετικά βλ. https://finance.yahoo.com/news/russia-says-debt-payments-abroad-151148208.html. Το ποσό που προκαλούσε αγωνία στους ξένους επενδυτές ήταν ύψους $117 εκατομμυρίων και αποπληρώθηκε τελικά με τον τρόπο που γράψαμε—από τα «παγωμένα» αποθεματικά. Δες και https://www.facebook.com/costis.melolidakis/posts/10222128149456963 καθώς και https://www.facebook.com/costis.melolidakis/posts/10222140550566983

[16] https://tass.com/politics/1427605

[17] Βλ. Υποσημείωση 5, πιο πάνω.

[18] Και η μία και η άλλη άποψη έχουν υποστηρικτές στη Δύση, π.χ. βλ. https://time.com/6150607/why-sanctions-on-russia-wont-work/ και https://www.foreignaffairs.com/articles/russian-federation/2018-08-22/sanctions-russia-are-working

[19] https://www.theguardian.com/world/2022/mar/23/putin-adviser-anatoly-chubais-quits-leaves-russia-invasion-ukraine

[20] Τέλος εποχής: Ο Τσουμπάις φεύγει από τη Ρωσία

[21] https://www.businessinsider.com/mikhail-freedman-says-sanctioned-oligarchs-no-influence-putin-invasion-2022-3

[22] https://www.newsweek.com/vladimir-putin-approval-rating-poll-latest-levada-russia-1687543

[23] https://tass.com/society/1424183?utm_source=google.com&utm_medium=organic&utm_campaign=google.com&utm_referrer=google.com Ακόμη και αν η τελευταία δημοσκόπηση αμφισβητηθεί, η τάση δεν νομίζω ότι αμφισβητείται από κανένα.

[24] “Για όνομα του Θεού, αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία», είπε ο Μπάιντεν για τον Πούτιν στην ομιλία του στην Βαρσοβία το Σάββατο, 26/3, αποκαλώντας τον επίσης «χασάπη»–υπενθυμίζουμε ότι τα κοσμητικά επίθετα με τα οποία στολίζει ο Μπάιντεν τον Πούτιν δίνουν και παίρνουν τον τελευταίο καιρό: «καθαρό απόβρασμα», «εγκληματίας πολέμου», «δολοφονικός δικτάτορας». Στο πρωτοφανές σχόλιο για αλλαγή προέδρου στη Ρωσία, ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας, Ντ. Πεσκόφ, απάντησε θυμοσοφικά ότι τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας μάλλον πρέπει να τον αποφασίζουν οι λαοί της και όχι ο κ. Μπάιντεν. https://www.theguardian.com/us-news/2022/mar/26/biden-butcher-putin-cannot-be-allowed-to-stay-in-power ενώ επίσης του συνέστησε να συγκρατεί την οξυθυμία του https://tass.com/politics/1427819.

[25] Μιλώντας για τη ψυχολογία που γεννά η επιθετικότητα της Δύσης στους Ρώσους, ο πολιτικά αντίθετος και με τον Πούτιν και με τον πόλεμο στην Ουκρανία συγγραφέας και σκηνοθέτης Α. Νεκράσοφ, που ζει στο εξωτερικό, λέει: «Η πλειοψηφία στη Ρωσία υποστηρίζει τον Πούτιν, γι’ αυτούς ο πόλεμος είναι μια μορφή αντίστασης» https://kosmodromio.gr/2022/03/20/%CE%B7-%CF%80%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CF%81%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CF%85%CF%80%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CF%84/

Ο δίκαιος Σολομώντας και η Ουκρανία

Συνεχίζω να σκέφτομαι τα βαθιά και διορατικά κριτήρια του Σολομώντα. Δύο γυναίκες μαλώνουν για ένα παιδί, ισχυριζόμενη η καθεμία ότι είναι δικό της. Τελικά, όταν ο Σολομώντας τους είπε ότι θα κόψει το παιδί στη μέση, η αληθινή μητέρα υποχώρησε, όχι, είπε, ας το πάρει η ξένη.

Τώρα, ας δούμε τον Ζελένσκι, τον Μπάιντεν και την εκστρατεία τους. Το μόνο που κάνουν είναι περισσότερα φονικά όπλα, περισσότερη βία, περισσότερη καταστροφή. Νοιάζονται πραγματικά για το παιδί;

Ο Μπάιντεν καταφανώς προέρχεται από την παράδοση που λέει «καταστρέψαμε αυτό το χωριό για να το σώσουμε», ή αν το πούμε με πιο σύγχρονους όρους (της πρόσφατα χαμένης Μάντι Ολμπράιτ), «μισό εκατομμύριο σκοτωμένα παιδιά, άξιζαν τον κόπο». Όχι απλά ένα παιδί, αλλά μισό εκατομμύριο, μόνο και μόνο για να αποδείξει κανείς την άποψή του. Και ποια ήταν αυτή; Μάλλον κάτι απλό: Το έθνος που εξαιρείται από τους κανόνες, χρησιμοποιεί μέσα που εξαιρούνται από τους κανόνες για να αποδείξει την εξαιρετισμό του. Κι ας σκοτώνονται παιδιά.

Κανείς λοιπόν δεν περιμένει ανθρωπιά από τον Μπάιντεν, την Ολμπράιτ, τον Μπόρις Τζόνσον και άλλους Κουασιμόδους της ηθικής. Αυτούς τους τύπους δεν τους νοιάζει που οι ηλίθιες κυρώσεις τους βλάπτουν κυρίως τους δικούς τους λαούς, γιατί να νοιάζονται για τους Ουκρανούς; Αλλά ο Ζελένσκι; Θέλει να πολεμήσει μέχρι τον τελευταίο Ουκρανό; Γιατί;

Αυτός δεν εκλέχτηκε για να σταματήσει αυτόν τον απαίσιο πόλεμο στο Ντονμπάς και να κάνει μια συμφωνία με τη Ρωσία; Τουλάχιστον, αυτό ήταν το συναίσθημα των ανθρώπων που τον ψήφισαν. Θυμάμαι ότι όλοι αυτοί οι παράφρονες από τη Δυτική Ουκρανία, που προτιμούσαν να μην μείνει κανένας ζωντανός στο Ντονέτσκ, ψήφιζαν τον Ποροσένκο.

Τι ακριβώς κάνει λοιπόν σήμερα, και γιατί όλοι τον επευφημούν; Ο αγώνας για την ελευθερία είναι καλός με τηλεοπτικούς όρους, αλλά στην πραγματικότητα ο λαός του υποφέρει, όμηρος στα χέρια απαίσιων εθνικιστών, εγκλωβισμένος στα υπόγεια των σπιτιών.

Και κάτι που αφορά τη Ρωσία. Για χρόνια, η Ρωσία ήταν εξαιρετικά υπομονετική, και με τη λογική της αληθινής μητέρας της ιστορίας του Σολομώντα, το παιδί της, το άφησε να ζήσει. Θέλετε να φέρετε ξανά μια νοσηρή ρωσοφοβία στα εδάφη σας; Εντάξει. Θέλετε να ανατρέψετε έναν νόμιμα εκλεγμένο πρόεδρο και να φέρετε τους κλόουν του State Department; Εντάξει. Θέλετε να κρατήσετε το Ντονμπάς γεμάτο Ρωσόφωνους που ταλαιπωρούνται; Εντάξει. Θα σας διευκολύνουμε με τη Συμφωνία του Μινσκ. Θέλετε να μπείτε στην ΕΕ; Εντάξει. Αλλά το ΝΑΤΟ και τα πυρηνικά στο κατώφλι μας δεν είναι εντάξει. Μην το κάνετε αυτό.

Λοιπόν, όλα αυτά ήταν στους κουφού την πόρτα.

Όχι μόνο αυτό, αλλά η Ρωσία συνεχίζει να είναι υπομονετική ακόμα και τώρα. Αφήνει τα παιδιά της να σκοτώνονται ομαδικά, μόνο και μόνο γιατί πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικοί με τους αμάχους και όχι να βομβαρδίζουν σαν τρελοί. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας που έκλεισε ένα μήνα, εκτόξευσε λιγότερους πυραύλους από όσους εκτόξευσαν οι ΗΠΑ κατά την πρώτη ημέρα της εκστρατείας τους στο Ιράκ. Επιτρέπει σε εχθρικούς δημάρχους και εχθρικά τάγματα να εκφοβίζουν τους αμάχους για να τους υποτάξουν. Αρνείται να «καταστρέψει αυτές τις πόλεις για να τις σώσει». Δεν είναι έτοιμη να μετατρέψει τις ουκρανικές πόλεις σε Ράκα.

Όχι ακόμα. Και αυτό είναι τρομακτικό. Ο Ζελένσκι και οι δυτικοί καθοδηγητές του θέλουν καθαρά να «σώσουν το παιδί καταστρέφοντάς το». Μπορεί να εκπληρώσουν την ψύχωσή τους.

Αργά ή γρήγορα οι Ρώσοι διοικητές θα πουν, ότι δεν θέλουν τα αγόρια της Ρωσίας να σκοτώνονται για να σώζονται οι πόλεις της Ουκρανίας.

Τρέμω αυτή τη στιγμή.

Αν χάνει η Ρωσία τον πόλεμο, τότε γιατί το ΝΑΤΟ συζητά στα σοβαρά την αποστολή «ειρηνευτικής δύναμής» του στην Ουκρανία; (Μέρος Α)

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΚΑΙ Η ΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Επιστρέφοντας σήμερα Τετάρτη 23/3 για το σπίτι, άκουγα στο ραδιόφωνο εμβριθείς αναλύσεις για τους λόγους που η Ρωσία έχει ηττηθεί όχι μόνο «στρατηγικά» (ό,τι και αν σημαίνει αυτό), αλλά και στο επιχειρησιακό πεδίο της μάχης. Βέβαια, οι τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί αναλυτές έχουν επανειλημμένα αποφασίσει ότι αυτό ήδη έχει συμβεί ξεκινώντας από την πρώτη βδομάδα των επιχειρήσεων κιόλας. Απλά η εκάστοτε αφήγηση αλλάζει για να επιβεβαιώσει το ίδιο συμπέρασμα, ειδικά κάθε φορά που ο χάρτης δείχνει προέλαση των ρωσικών δυνάμεων και στα τρία μέτωπα.

Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι στο A΄ Μέρος του να εξετάσει την πραγματική κατάσταση στο πεδίο και να εκτιμήσει την τροπή που παίρνουν οι επιχειρήσεις στο έδαφος. Στο Β΄ Μέρος θα εξετάσουμε τη γεω-στρατιωτική ΝΑΤΟϊκή αντίδραση στην κατάσταση που διερευνάμε στο Α΄ Μέρος, η οποία, όπως φαίνεται, ετοιμάζεται να ανοίξει νέους, εξαιρετικά επικίνδυνους δρόμους. Για όσα θα δούμε στο Β΄ Μέρος, η ΝΑΤΟική σύναξη στις Βρυξέλλες, με την παρουσία του Μπάιντεν, ενδεχομένως θα είναι καθοριστική

Α. ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

A.1. H ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΝΤΟΝΜΠΑΣ

Η Ουκρανική κυβέρνηση έχει τα τελευταία χρόνια σαφώς αποστασιοποιηθεί από τις συμφωνίες του Μινσκ, τις οποίες δεν τηρούσε παρά την επικύρωσή τους από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Είναι εντελώς χαρακτηριστικό το άρθρο που προπαγανδίζει τη θεωρία της «Ειρήνης δια της Ισχύος» του ΥΠΕΞ της Ουκρανίας Νμίτρο Κούλεμπα στο έγκριτο περιοδικό “Foreign Affairs”[1], δημοσιευμένο στις 21/12/2021, από όπου σαφώς συναγόταν ότι το πρόβλημα του Ντονμπάς θα λυνόταν με τη χρήση βίας, δηλαδή με εισβολή του Ουκρανικού στρατού στις δύο Λαϊκές Δημοκρατίες. Η επιλογή της ειρήνευσης «δια της ισχύος», δηλαδή της επίλυσης των εθνικών διαφορών στην Ουκρανία μέσω χρήσης βίας, φαίνεται άλλωστε και από την απαγόρευση της χρήσης της ρωσικής γλώσσας στους ρωσόφωνους πληθυσμούς.

Στα πλαίσια αυτά η Ουκρανική κυβέρνηση μετακίνησε τον κύριο όγκο των δυνάμεων του Ουκρανικού στρατού στο Ντονμπάς—πληροφορίες αναφέρουν ότι έως και το 70% των Ουκρανικών δυνάμεων βρίσκονται εκεί—προκειμένου να προετοιμάσει την «τελική λύση» του ζητήματος των αυτόνομων ΛΔ. Έγγραφα του Ουκρανικού στρατού που κατασχέθηκαν από τις δυνάμεις της ΛΔ Ντονμπάς και τις υποστηρίζουσες ρωσικές δυνάμεις και έχουν αναρτηθεί από το Ρωσικό υπουργείο εξωτερικών επιβεβαιώνουν ότι σχεδιαζόταν επίθεση μέσα στον Μάρτιο[2] αν και Ουκρανοί fact checkers (οι αντίστοιχοι των Ellinika Hoaxes της Ουκρανίας) αποφάσισαν ότι τα έγγραφα είναι fake ΟΧΙ επειδή δεν είναι αυθεντικά, αλλά επειδή, σύμφωνα με απάντηση που έλαβαν από την Ουκρανική Εθνοφρουρά, στα έγγραφα δεν αναφέρεται ο στρατηγικός στόχος της επίθεσης και τελικά αφορούν επιχειρήσεις στην περιοχή του…Λβοβ[3]. Η ίδια Ουκρανική «ανεξάρτητη» ελεγκτική υπηρεσία, παραπέμπει σε άλλον έλεγχο που διενεργήθηκε από τον οργανισμό  sciencefeedback.co σύμφωνα με τον οποίο—πάντα κατά την Ουκρανική πηγή–«το ντοκουμέντο περιλαμβάνει διαταγές για την έναρξη γυμνασίων από συντάγματα προκειμένου να εκπληρωθούν καθήκοντα στις περιοχές Ντονέτσκ και Λουκάνσκ [αλλά] δεν περιλαμβάνει πρόσθετες πληροφορίες για το χρόνο, τον χώρο και το είδος των επιχειρήσεων, και επομένως δεν αποδεικνύεται από αυτό ότι κ.λπ., κ.λπ.»[4]. Σύμφωνα με άλλη ελεγκτική υπηρεσία, την Lead Stories, στην οποία παραπέμπει το Facebook προκειμένου να παρεμποδίζει την ανάρτηση των πληροφοριών για τα έγγραφα που αποκάλυψε το Ρωσικό υπουργείο εξωτερικών, κάποια έγγραφα αφορούν επιχειρήσεις του 2018 και κάποια άλλα, αν και όντως δίνουν οδηγίες μετακίνησης σε τακτική ομάδα της 4ης Ουκρανικής ταξιαρχίας, δεν δίνουν οδηγίες προς άλλες μονάδες, έτσι ώστε να συνάγεται προετοιμασία μαζικής επίθεσης. Σημειώνεται ότι οι Lead Stories αναφέρουν ότι απευθύνθηκαν με σχετική ερώτηση προς την Εθνική Φρουρά της Ουκρανίας, η οποία τους απάντησε ότι «δεν μπορούν να πουν αν τα δημοσιευμένα έγγραφα είναι αυθεντικά»[5].

Αλλά όλα αυτά είναι βυζαντινολογίες. Το γεγονός ότι οι Ουκρανοί είχαν συγκεντρώσει τον κύριο όγκο των δυνάμεών τους στο Ντονμπάς είναι φανερό πρώτον, από τον περίπατο που κυριολεκτικά έκαναν οι Ρώσοι κινούμενοι προς Κίεβο στον Βορρά και προς Χερσώνα στον Νότο, δεύτερον, από τις σκληρότατες μάχες που δίνονται στην περιοχή του Ντονέτσκ, και τρίτον, από τους χάρτες της κατάστασης επί του πεδίου που δίνουν όλες οι μη άμεσα εμπλεκόμενες στη σύγκρουση πηγές που ασχολούνται με τη χαρτογράφηση των μαχών (π.χ. οι χάρτες του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων). Οι Ουκρανοί αιφνιδιάστηκαν έχοντας μετακινήσει στρατεύματα στο Ντονέτσκ και στα ανατολικά σύνορα με τη Ρωσία, πιθανότατα υπολογίζοντας ότι οι Ρώσοι θα αντιδράσουν τοπικά και τελικά θα βρεθούν προ τετελεσμένων μετά την Ουκρανική επίθεση και γρήγορη κατάληψη του Ντονμπάς από τακτικά Ουκρανικά στρατεύματα. Θα δούμε στη συνέχεια ότι η τοποθέτηση του κύριου όγκου των Ουκρανικών στρατευμάτων είναι σημαντική για την πιθανή εξέλιξη του πολέμου.

Α.2. ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΩΣΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ

Οι πληροφορίες που παίρνουμε είναι αντιφατικές. Όλες οι Δυτικές πηγές (κυρίως βέβαια οι αγγλοσαξονικές καθώς, φυσικά, και των πρώην ανατολικών χωρών που πλέον είδαν «το φως το αληθινό»), πριν καλά καλά ξεκινήσουν οι επιχειρήσει αποφάνθηκαν ότι αυτές έχουν αποτελματωθεί, ότι  οι Ρώσοι έχουν συντριπτικές απώλειες, ότι αποδεκατίστηκαν από κρυοπαγήματα, ότι, ότι, ότι… Το μόνο που έχει απομείνει στους Ρώσους είναι—λένε—να βομβαρδίζουν αμάχους για να βγάλουν το άχτι τους, να ισοπεδώσουν τις Ουκρανικές πόλεις αφού δεν μπορούν να τις καταλάβουν.

Από την άλλη οι Ρώσοι (αλλά ποιος τους ακούει;) επιμένουν ότι οι βομβαρδισμοί τους είναι ακριβείας και ότι δεν ενδιαφέρονται ειδικά να καταλάβουν πόλεις, αν και δεν το αποκλείουν. Κατηγορούν με τη σειρά τους τους Ουκρανούς για βομβαρδισμούς αμάχων και φυσικά, τα νέο-ναζιστικά τάγματα ότι χρησιμοποιούν τους αμάχους σαν ανθρώπινη ασπίδα. Αλλά κυρίως, αναφέρουν τακτικά ότι τα πάντα κινούνται μέσα στα πλαίσια του σχεδίου τους και του χρονοδιαγράμματός τους.

A.2.1. ΟΙ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΕ ΑΜΑΧΟΥΣ

Η αλήθεια είναι ότι ακόμη και αν δεχτούμε τη μέτρηση των ίδιων των Ουκρανών για τις απώλειες σε αμάχους, η οποία υποθέτω ότι αφορά και τους Ουκρανούς πολίτες (όπως το Κίεβο τους θεωρεί) του Ντονμπάς, που η Ουκρανική Εθνοφρουρά βομβαρδίζει τακτικά και αδιάκριτα, ο αριθμός τους δεν ξεπερνά τους 900 μέσα σε ένα μήνα πολέμου. Είναι προφανές ότι αν οι Ρώσοι είχαν στοχοποιήσει τις πόλεις αδιάκριτα, ο αριθμός θα ήταν συντριπτικά μεγαλύτερος.

Προς σύγκριση, ο αριθμός των νεκρών αμάχων κατά τα «χειρουργικά πλήγματα ακριβείας» στη διάρκεια των 78 ημερών βομβαρδισμού της Γιουγκοσλαβίας από το ΝΑΤΟ εκτιμάται από την Σερβική κυβέρνηση μεταξύ 1,200 και 5,000 (με τις επικρατέστερες εκτιμήσεις να τους ανεβάζουν σε 2,500) ενώ και ο δυτικός (κατά βάση φιλο-ΝΑΤΟικός) οργανισμός Human Rights Watch έχει ανεξάρτητα επιβεβαιώσει 500 περίπου. Σύμφωνα με τον ίδιο οργανισμό, έχουν επίσης επιβεβαιωθεί 9 επιδρομές σε μη στρατιωτικούς στόχους και 33 επιδρομές σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. Επίσης, επιβεβαιώνεται η χρήση βομβών διασποράς κατά πολιτών σε τρεις περιπτώσεις στην Νις (συνολικά στη Γιουγκοσλαβία έχουν επιβεβαιωθεί 7 περιπτώσεις—με πιθανές επιπλέον 5—χρήσεως βομβών διασποράς κατά αμάχων που είχαν σαν αποτέλεσμα τον θάνατο 90-150 πολιτών, κατά τον ίδιο οργανισμό)[6].

Επίσης, προς σύγκριση, στο Ιράκ από το 2003, χρονιά της εισβολής των ΗΠΑ και των «εταίρων» τους κάτω από την αποδεδειγμένα πλέον κατασκευασμένη κατηγορία για «όπλα μαζικής καταστροφής» του Σαντάμ Χουσεΐν, μέχρι το 2019 ο αριθμός των επιβεβαιωμένων θανάτων αμάχων δίνεται μεταξύ 184,382 και 207,156, αν και—όπως τονίζεται—ο πραγματικός αριθμός παραμένει άγνωστος[7]. Πάντως, κατά τον πρώτο χρόνο, που συνεχιζόταν οι επιχειρήσεις, οι απώλειες σε αμάχους ήταν 12,133 τουλάχιστον άνθρωποι—αυτοί είναι θάνατοι επιβεβαιωμένοι από τους Δυτικούς[8]. Χαρακτηριστικό παράδειγμα δυτικής υποκρισίας παραμένει το χτύπημα καταφυγίου αμάχων κατά των πρώτο πόλεμο του Κόλπου, το 1991, όπου Αμερικανική «έξυπνη βόμβα» κατάφερε να κάψει ζωντανούς 408 αμάχους από τους οποίους 261 γυναίκες και 52 παιδιά με ένα μόνο χτύπημα.[9] Κατά τον Αμερικανό στρατηγό  Merrill McPeak: «Απώλειες αμάχων συνέβησαν, αυτό [το καταφύγιο] ήταν νόμιμος στρατιωτικός στόχος, χτυπήθηκε με ακρίβεια, καταστράφηκε και τέθηκε εκτός λειτουργίας—και υπήρξε πολύ μικρός αριθμός παράπλευρων απωλειών»[10]. Το σχετικό ρεπορτάζ του Al Jazeera επιγράφεται «30 χρόνια μετά κανείς δεν θυμάται τον βομβαρδισμό της Al-Amiriyah». Και γιατί να τον θυμούνται οι «εταίροι»; Σάμπως τα θύματα ήταν ξανθοί και γαλανομάτες;[11]

Αφού όμως οι «εταίροι» επιδεικνύουν την ευαισθησία τους για τους αμάχους της Ουκρανίας, γιατί άραγε δεν λένε κάτι για τα 14,000 θύματα στον ακήρυχτο πόλεμο στο Ντονμπάς κατά τα τελευταία οκτώ χρόνια; Θα παραπέμψω σε ένα κείμενο ακαδημαϊκών, μιας Αγγλίδας καθηγήτριας, ενός Αμερικανού και μίας Ουκρανής, οι οποίοι, αν και φιλοδυτικοί, σε μία έρευνα που έκαναν με χρηματοδότηση ΜΚΟ του Κιέβου, κατέληξαν σε ένα πολύ απαισιόδοξο άρθρο για τη ζωή στις ΛΔ, εξ αιτίας ακριβώς των πολεμικών συνθηκών υπό τις οποίες ήταν υποχρεωμένοι να ζουν εκεί οι κάτοικοι. Το κείμενό τους επιγράφεται: «Η ελπίδα έχει σβήσει: Η ζωή στις Ουκρανικές αποσχιστικές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουκάνσκ», αλλά, όποιος το διαβάσει με κριτικό πνεύμα μπορεί εύκολα να διακρίνει ποιος έχει κάνει μαύρη τη ζωή των κατοίκων αυτών των περιοχών.[12]

Α.2.2. ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΩΝ ΚΙΝΗΣΕΩΝ

Ας επιστρέψουμε όμως στις κινήσεις του ρωσικού στρατού κατά τον πρώτο μήνα των επιχειρήσεων. Πρώτα, σταθερά και συστηματικά προχώρησε στην καταστροφή μεγάλου μέρους των υποδομών του Ουκρανικού στρατού, έθεσε εκτός μάχης τα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας και την αεροπορία της Ουκρανίας. Δεύτερο, σταθεροποίησε την κατάσταση στο Ντονμπάς αποκλείοντας, τουλάχιστον προς το παρόν, την προετοιμαζόμενη επίθεση του Ουκρανικού στρατού εκεί. Τρίτον, με μεγάλη ταχύτητα κατέλαβε τη Χερσώνα και τη Μελιτόπολη, πόλεις ιδιαίτερης στρατιωτικής και πολιτικής σημασίας για τη Ν. Ουκρανία και τις ρωσόφωνες περιοχές. Τέταρτον, προχώρησε σε ουσιαστική περικύκλωση του Κιέβου, αφήνοντας μία δίοδο προς νοτιοδυτικά. Και πέμπτον, απέκλεισε τα παράλια της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα εμποδίζοντας κάθε ανεφοδιασμό δια θαλάσσης.

Σύμφωνα με τα δυτικά ΜΜΕ, η επιχείρηση έχει αποτύχει επειδή δεν κατέλαβαν το Κίεβο; Αλλά, καταρχήν, να καταλάβουν το Κίεβο για ποιο λόγο; Τι να το κάνουν; Δεν πρόκειται εδώ για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ώστε να ερμηνεύονται οι κινήσεις των στρατευμάτων υπό την ίδια οπτική γωνία με τότε ούτε πρόκειται για πόλεμο ανασύστασης της Σοβιετικής Ένωσης. Ομοίως εσφαλμένα, τα ίδια λένε οι δυτικοί αναλυτές και για τις στρατιωτικές εξελίξεις στο Νικολάγιεβ. Όταν ο ρωσικός στρατός έφτασε έξω από την πόλη, με έκπληξη αυτοί διαπίστωσαν ότι αντί να στραφεί προς τα δυτικά και να ασχοληθεί με την κατάληψή του,  η προέλαση συνεχίστηκε προς βορειοανατολικά—ξεπερνώντας δηλαδή το Νικολάγιεβ και έχοντας, υποθέτω, εξασφαλίσει ότι δεν θα δεχτούν αντεπίθεση από εκεί στο πλευρό τους.

Αν δούμε τον χάρτη, οι κύριες συγκρούσεις εξακολουθούν να γίνονται στο κέντρο της επαρχίας Ντονέτσκ (πράγμα αναμενόμενο) καθώς και στα βόρεια του Ντονέτσκ. Έχει αρχίσει να ξεχωρίζει μία λαβίδα που, αν δεν αντιμετωπιστεί από του Ουκρανούς θα κλείσει από τα δυτικά προς το Κρύβιι Ρι και το Ντνιεπροπετρόφσκ, οδηγώντας σε περικύκλωση τον κύριο όγκο των Ουκρανικών στρατευμάτων ξηράς. Οι δύο καθυστερήσεις των ρωσικών δυνάμεων είναι στην κατάληψη των Χαρκόβου και Μαριούπολης. Η δυσκολία στο Χάρκοβο είναι αναμενόμενη, αφού σε αυτό το σημείο περίμεναν οι Ουκρανοί ότι θα οργανωθεί η ρωσική αντεπίθεση, όταν οι ίδιοι θα ξεκινούσαν την επίθεση στο Ντονμπάς, και επομένως το είχαν οχυρώσει. Ο Ρωσικός στρατός πλέον έχει περικυκλώσει και παρακάμψει το Χάρκοβο, αν και η κατάληψή του έχει σημασία για την απελευθέρωση των διόδων ανεφοδιασμού του Ρωσικού στρατού. Η δυσκολία στη Μαριούπολη οφείλεται στην εγκατάσταση εκεί του βασικού όγκου των νέο-ναζί του Αζόφ, οι οποίοι αφενός δεν είναι ντόπιοι (και άρα δεν έχουν ενδοιασμούς να προκαλούν αιματοχυσία) και αφετέρου μάχονται για την ιδεολογία τους.

Το βασικό επομένως ερώτημα που θέτουν αυτές οι εξελίξεις είναι: Τι θα συμβεί αν οι Ρώσοι περικυκλώσουν και εκμηδενίσουν τελικά τον κύριο όγκο του Ουκρανικού στρατού ξηράς, σε συνέχεια της καταστροφής που ήδη έχει επέλθει της Ουκρανικής αεροπορίας και της Ουκρανικής αντιαεροπορικής άμυνας;

Θα με ρωτήσετε: Από πότε έγινες στρατιωτικός αναλυτής και αμφισβητείς τις αυθεντίες που παρελαύνουν σε ραδιόφωνο και τηλεόραση; ΟΚ, ας δούμε λοιπόν τι γράφουν δύο αναλυτές του ενδεχομένως καλύτερου και σίγουρα αρχαιότερου think tank του Ηνωμένου Βασιλείου πάνω σε θέματα «άμυνας και ασφάλειας», του Royal United Services Institute (RUSI), οι Sam Cranny-Evans and Dr Sidharth Kaushal σε ανάλυση που δημοσίευσαν στις 14 Μαρτίου[13] η οποία έχει σαν στόχο να προειδοποιήσει και να διασώσει τους Ουκρανούς από τη διαφαινόμενη καταστροφή.

 

Β. Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Τα ευρήματα της παραπάνω ανάλυσης συνοψίζονται στην αρχή, όπως συνηθίζεται και σε επιστημονικά άρθρα, ως εξής: «Μια εκτίμηση των Ρωσικών κινήσεων στην Ουκρανία υποδεικνύει ότι οι Ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν και ακόμη μπορεί να επιτύχουν τους στόχους τους. Προκειμένου να επιβιώσουν κατά τις αμέσως επόμενες βδομάδες, οι Ουκρανικές δυνάμεις θα χρειαστεί να υιοθετήσουν ένα επιχειρησιακό σχέδιο που θα στηρίζεται στην αξιοποίηση των εσωτερικών τους γραμμών.» Θα δούμε στη συνέχεια (αν και δεν μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα) τι εννοούν με «εσωτερικές γραμμές» οι συγγραφείς της μελέτης.

Ο πρόλογος της μελέτης είναι κάπως δηκτικός: «Ο πόλεμος στην Ουκρανία», γράφουν, «έχει κυριαρχηθεί από μια αποτελεσματική και εκτεταμένη εκστρατεία πληροφόρησης που καθοδηγείται από το Ουκρανικό κράτος. Η Ουκρανική αφήγηση αυτή τη στιγμή έχει επιβληθεί τόσο στις ειδήσεις όσο και στους κύκλους των social media, που σήμερα συμμετέχουν εξίσου στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Η αφήγηση είναι πασπαλισμένη με κατεστραμμένες ρωσικές φάλαγγες, χωρικούς που ρυμουλκούν θριαμβευτικά ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα «του κουτιού» από τα σημεία απόκρυψής τους, και καθηλωτικά βίντεο ρωσικών σχηματισμών τανκ οι οποίοι καταστρέφονται. Και όμως, αναλύοντας τρεις χάρτες που απεικονίζουν την επιχειρησιακή κατάσταση, συμπεριλαμβανομένου ενός που εκδίδει το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου και δύο προσεκτικά φτιαγμένους από ερευνητές ανοικτών πηγών….. καθίσταται εμφανές ότι οι Ρωσικές δυνάμεις πραγματοποιούν πρόοδο.»

Οι συγγραφείς θεωρούν ότι αν και οι Ρωσικές δυνάμεις αρχικά είχαν θέσει σαν στόχο το Κίεβο ώστε να αξιοποιήσουν το γεγονός ότι ο Ουκρανικός στρατός βρισκόταν στο Ντονμπάς, εν τούτοις πλέον δεν μοιάζει αυτό να συμβαίνει. «Όμως, η αποκλειστική εστίαση στις πόλεις—αν και κατανοητή—μπορεί να αποκρύψει περισσότερα από όσα αποκαλύπτει», γράφουν.  Πρέπει να εξετάσουμε μια δεύτερη εκδοχή, εισηγούνται, αυτήν της εκμηδένισης του τακτικού Ουκρανικού στρατού, ο οποίος παραμένει συγκεντρωμένος κοντά στο Ντονέτσκ και Λουκάνσκ υπό την αιγίδα της Joint Forces Operation (JFO). Κάτι τέτοιο, γράφουν, επίσης θα εκπληρώσει το αίτημα του Πούτιν για αποστρατικοποίηση της Ουκρανίας. Η κατάσταση αυτής της δύναμης (του τακτικού Ουκρανικού στρατού) μοιάζει όλο και πιο επισφαλής, προσθέτουν, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν για να την περικυκλώσουν σε τρεις άξονες. Αφού περιγράψουν αναλυτικά αυτές τις κυκλωτικές κινήσεις, οι συγγραφείς της μελέτης συμπεραίνουν ότι ο κίνδυνος περικύκλωσης είναι ορατός και η εικόνα προβληματική. Επισημαίνουν ότι: «Εάν όντως αυτός είναι ο στόχος της Ρωσικής στρατηγικής, τότε η έμφαση στην ικανότητα των Ρώσων να καταλάβουν τις μεγάλες πόλεις ως μέτρο της επιτυχίας τους θα αποτελέσει λάθος των αναλύσεων, καθώς η Ρωσία εμφανίζεται περισσότερο διατεθειμένη να κλείσει τις Ουκρανικές δυνάμεις μέσα σε πόλεις όπως το Χάρκοβο καθώς τις προσπερνά.» Ακόμη και οι δήθεν ετοιμασίες των Ρώσων για αμφίβιες επιχειρήσεις στην Οδησσό πρέπει να ήταν «θέατρο» δεδομένου ότι οι δυνάμεις στην ξηρά με τις οποίες υποτίθεται ότι οι προερχόμενες από τη θάλασσα θα ενώνονταν, τελικά στράφηκαν προς βορρά.

Η Ουκρανία βρίσκεται μπροστά σε μια κρίσιμη κατάσταση, εκτιμούν. Διότι η περικύκλωση και καταστροφή ενός μεγάλου μέρους του τακτικού Ουκρανικού στρατού θα δημιουργήσει συνθήκες νίκης για τη Ρωσία κατά δύο τρόπους: Αφενός κατά την έννοια που στο παρελθόν οι Jomini και Clausewitz είχαν διατυπώσει: Ότι οι στρατοί και όχι οι πόλεις είναι το κέντρο βάρους ενός έθνους. Η καταστροφή ενός στρατού τείνει να οδηγήσει σε ευρύτερη κατάρρευση της θέλησης, που κάνει τις πολιορκίες όχι αναγκαίες (οι συγγραφείς φέρνουν σαν παράδειγμα την κατάρρευση της Γαλλίας στον Β’ Παγκόσμιο). Το να κρατηθεί το Κίεβο και οι άλλες πόλεις με αντίτιμο την συντριβή της JFO, ακόμη και αν δεν προκαλέσει την κατάρρευση της διάθεσης για πόλεμο των Ουκρανών, θα οδηγήσει τον Πούτιν να ισχυριστεί ότι επιτεύχθηκε ο στόχος της αποστρατιωτικοποίησης της Ουκρανίας και κατ’ ελάχιστον—λένε—θα έχει σαν αποτέλεσμα την προσάρτηση των Ντονέτσκ και Λουκάνσκ. Αφετέρου, εάν η αντίσταση των Ουκρανών σε ένα μακροχρόνιο πόλεμο είναι να έχει νόημα, τότε αυτοί θα πρέπει να συγκρατήσουν ένα αξιόλογο μέρος των τακτικών τους δυνάμεων. Το αντάρτικο από μόνο του δεν μπορεί να δώσει ικανά αποτελέσματα, σε αντίθεση με τον συνδυασμό αντάρτικου με τακτικές επιχειρήσεις που έχει αποδειχτεί ότι μπορεί να νικήσει υπέρτερες δυνάμεις (αναφέρονται παραδείγματα).

Οι αναλυτές εισηγούνται στον Ουκρανικό στρατό άμεση τακτική υποχώρηση από το Ντονμπάς προς δυσμάς προκειμένου να κρατηθούν ανοικτές οι οδοί επικοινωνίας. Αυτές οι εσωτερικοί οδοί, λένε, είναι το κύριο στρατηγικό πλεονέκτημα των Ουκρανών, επειδή, όντας σύντομες, διασφαλίζουν την εύκολη, με μικρό κόστος και αποτελεσματική μετακίνηση δυνάμεων έτσι ώστε να μπορεί ο Ουκρανικός στρατός να επιτίθεται σε τοπικά κατώτερες Ρωσικές δυνάμεις σε ένα εκτεταμένο πεδίο συγκρούσεων και να τις θέτει εκτός μάχης. Σε αντίθεση, οι Ρωσικές δυνάμεις κινούνται σε εξωτερικές οδούς για τον ανεφοδιασμό τους και την μεταφορά στρατευμάτων, οι οποίες είναι κοστοβόρες και απαιτούν μετακινήσεις μεγάλων αποστάσεων.

Οι αναλυτές περιγράφουν στη συνέχεια διεξοδικά μία στρατηγική Ουκρανικής απάντησης και καταλήγουν ότι εάν, παρόλ’ αυτά, οι Ουκρανοί επιμείνουν στην αγκίστρωση των τακτικών τους δυνάμεων στο Ντονμπάς, τότε το αποτέλεσμα της σύγκρουσης (που ήδη έχουν περιγράψει) θα είναι πολύ σημαντικό για τους δυτικούς στρατιωτικούς αναλυτές, επειδή θα τους υποδείξει σημαντικά λάθη στον τρόπο που αναλύουν τις επιχειρήσεις. Αλλά η συζήτηση αυτής της πλευράς του άρθρου τους δεν μας ενδιαφέρει εδώ.

 

[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2021-12-10/dont-sell-out-ukraine  Για εκτενή σχολιασμό αυτού του σημαντικού για την κατανόηση των εξελίξεων άρθρου, βλ. https://thepressproject.gr/eirini-dia-tis-ischyos

[2] Βλ. https://t.me/MFARussia/11951

[3] https://www.politifact.com/factchecks/2022/mar/14/tweets/no-document-doesnt-show-secret-ukrainian-military-/?fbclid=IwAR2mbdk8DWfBI6XruQratGqqx8Sa3E7IpOyeDdg_YPDb9oRJeS8iXr356MI

[4] βλ. ο.π.

[5] https://leadstories.com/hoax-alert/2022/03/fact-check-documents-do-not-confirm-kiev-planned-invasion-of-donbas.html?fbclid=IwAR3okWfZVL52FPN6TjnkDacgTXNn0eMQW0UxByuXTklnO4iDWAA3ZvFlcjE

[6] https://www.hrw.org/sites/default/files/reports/natbm002.pdf

[7] https://watson.brown.edu/costsofwar/costs/human/civilians/iraqi

[8] https://www.statista.com/statistics/269729/documented-civilian-deaths-in-iraq-war-since-2003/

[9] https://www.aljazeera.com/opinions/2018/2/13/al-amiriyya-once-upon-a-bombing-in-iraq

[10] https://www.aljazeera.com/features/2021/2/13/amiriyah-bombing-30-years-on-no-one-remembers-the-victims

[11] https://www.facebook.com/costis.melolidakis/posts/10222081331126534

[12] https://theconversation.com/the-hope-is-finished-life-in-the-ukrainian-separatist-regions-of-donetsk-and-luhansk-177685

[13] https://rusi.org/explore-our-research/publications/commentary/not-out-woods-yet-assessing-operational-situation-ukraine