Η παραπάνω φράση του Κίσινγκερ αποδίδει πλήρως το τι έγινε στη συνάντηση Τραμπ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο. Όσοι, από την αρχή της δεύτερης φάσης του πολέμου στην Ουκρανία (Φεβρουάριος 2022), χαρακτήριζαν τον Ζελένσκι “χρήσιμο ηλίθιο” δεν θα μπορούσαν να φανταστούν πιο πανηγυρική επιβεβαίωση. Επί χρόνια η ασφυκτική δυτική προπαγάνδα απέδιδε στον Ζελένσκι ανύπαρκτες ιδιότητες ηγέτη του “ελεύθερου κόσμου”, ενώ αναβάπτιζε τη νεοναζιστική ακροδεξιά κλίκα του Κιέβου στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ. 

Η Ευρώπη υποτίμησε το μέγεθος της πολιτικής μετατόπισης που έχει συμβεί στις ΗΠΑ. Σε αντίθεση όμως με όσα γράφονται στον ευρωπαϊκό και ελληνικό τύπο, αυτή η πολιτική μετατόπιση δεν είναι ούτε παράλογη, ούτε οφείλεται στην ιδιορρυθμία του Τραμπ. Αντίθετα, παράλογη ήταν η προσδοκία ότι η Ρωσία θα ηττηθεί και το ΝΑΤΟ θα κερδίσει τον πόλεμο, με όπλα των ΗΠΑ, και φέρετρα των Ουκρανών. 

Η εκλογή Τραμπ φέρνει μια πολύ πιο ρεαλιστική οπτική στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ: 

• Αντίπαλος των ΗΠΑ είναι η Κίνα, η οποία άλλωστε είναι αυτή που αμφισβητεί την πλανητική κυριαρχία της Ουάσινγκτον.
• Η Ρωσία δεν είναι σύμμαχος των ΗΠΑ, αλλά δεν είναι ο νούμερο ένα αντίπαλός τους. Πρέπει να αποσπαστεί μάλιστα από τον εναγκαλισμό της με την Κίνα, εναγκαλισμός που αν μονιμοποιηθεί θεσμικά και στρατηγικά, φέρνει το ανατολικό μπλοκ σε ισχυρότερη θέση από το δυτικό.
• Αποδείχθηκε στην πράξη ότι η Ρωσία δεν γονάτισε από τις δυτικές κυρώσεις και ότι η ρωσική κοινωνία αντί να ανατρέψει τον Πούτιν συσπειρώθηκε γύρω από την εξουσία του, υιοθετώντας μάλιστα μια πολύ πιο αντιδυτική στάση από το παρελθόν. Επομένως ο αρχικός στόχος της Νατοϊκής πολιτικής, διαψεύστηκε οριστικά.
• Ο πόλεμος στην Ουκρανία όχι απλά δεν μπορεί να κερδηθεί, αλλά χάθηκε, επομένως η επιμονή σε αυτόν απλώς μεταθέτει την κατάπαυση πυρός στο μέλλον, με όλο και δυσχερέστερους όρους και ακόμα πιο αρνητικά αποτελέσματα για τη Δύση και τις ΗΠΑ. 
• Ο διαμελισμός της Ουκρανίας και ο διαμοιρασμός του ορυκτού της πλούτου είναι δευτερεύον αλλά υπαρκτό στοιχείο της λογικής του πάγκου του κρεοπωλείου που χαρακτηρίζει τις διεθνείς σχέσεις. Σίγουρα είναι καθοριστικό στοιχείο της διακυβέρνησης Τραμπ όπου το άμεσο συμφέρον είναι στο τιμόνι.
• Ο κόσμος δεν είναι όπως ήταν είκοσι χρόνια πριν. Δεν υπάρχει ένας μοναδικός αδιαμφισβήτητος παγκόσμιος ηγεμόνας, αντίθετα υπάρχουν ζώνες επιρροής και αναγνωρίσιμα και σεβαστά συμφέροντα των υπόλοιπων μεγάλων δυνάμεων.
• Για να μεταφερθεί το κέντρο βάρους της πολιτικής των ΗΠΑ από την ρωσο-νατοϊκή σύγκρουση στην αντιπαράθεση με την Κίνα, πρέπει ο πόλεμος στην Ουκρανία να τερματιστεί και να βρεθεί Ουκρανός ηγέτης που να δεχτεί να υπογράψει μια ατιμωτική συνθηκολόγηση.

Αυτά είναι τα βασικά σημεία της πολιτικής Τραμπ. Αρέσει δεν αρέσει, πρόκειται για μια πολύ πιο ρεαλιστική πολιτική από τις φαντασιώσεις που σερβίρουν μεταξύ τους οι ηγέτες της Δύσης εδώ και τρία χρόνια.

Η πολιτική των ΗΠΑ όπως αποκρυσταλλώνεται με τον Τραμπ και ανεξάρτητα από το στυλ με το οποίο εκφράζεται, είναι μια επανατοποθέτηση των προτεραιοτήτων της αμερικανικής υπερδύναμης. Δεν σημαίνει ότι αυτές οι προτεραιότητες υπακούουν στο διεθνές δίκαιο, στη δημοκρατία, στις ηθικές αξίες ή στη λογική. Όμως είναι σαφώς, λιγότερο επικίνδυνες από μια ανοϊκή πρώην ηγεσία των ΗΠΑ και μια παρανοϊκή νυν ηγεσία της ΕΕ που μας οδηγούσαν ολοταχώς σε παγκόσμιο πυρηνικό επεισόδιο μόνο και μόνο γιατί δεν μπορούσαν να αποδεχθούν ότι οι παγκόσμιοι συσχετισμοί δύναμης μετατοπίζονται. Η προηγούμενη ηγεσία των ΗΠΑ και η νυν ηγεσία της Ε.Ε. προτιμούσαν να οδηγήσουν την ανθρωπότητα σε ολοκαύτωμα παρά να συμβιβαστούν με την νέα πραγματικότητα. 

Αυτή η πολιτική αποκαθηλώθηκε σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση. 

Η αποκαθήλωσή της ήταν άλλωστε και επιλογή πολλών κέντρων εξουσίας μέσα στις ΗΠΑ -ακόμα και τμήματος των Δημοκρατικών– που έβλεπαν ότι η πολεμοχαρής πολιτική Μπάιντεν οδηγούσε σε πλήρες αδιέξοδο. Η μεταστροφή σημαντικού μέρους του αμερικανικού επιχειρηματικού συμπλέγματος υπέρ του Τραμπ σχετίζονταν και με ένα ρεαλιστικό διάβασμα της νέας κατάστασης που δημιουργεί η αποτυχία στα πολεμικά πεδία της Ουκρανίας και η συνεχής άνοδος της κινέζικης δύναμης και επιρροής. Εκ των πραγμάτων φαίνεται ότι μια ισχυρή μερίδα της αμερικανικής άρχουσας τάξης επέλεξε να τοποθετηθεί πιο έξυπνα και πιο ρεαλιστικά στον νέο παγκόσμιο συσχετισμό, δια μέσου Τραμπ. Μια άλλη μερίδα δεν έχει απεμπολήσει τις ονειρώξεις της να συμπεριφέρεται με τον τρόπο που συμπεριφερόταν είκοσι χρόνια πριν. Η εξέλιξη των πραγμάτων όμως, δικαιώνει την πρώτη και όχι την δεύτερη.

Είναι βλακώδες να νομίζει κανείς ότι η πολιτική μιας υπερδύναμης βασίζεται απλώς στα προσωπικά χαρακτηριστικά του ηγέτη της και δεν εκφράζει βαθύτερα συμφέροντα και στρατηγικές. Όσοι θεωρούν ότι η νέα αμερικανική πολιτική οφείλεται στις ιδιορρυθμίες του Τραμπ ψάχνουν απλώς να καλύψουν την οικτρή αποτυχία στις εκτιμήσεις και στην στρατηγική τους. Όσο και αν η φιλελεύθερη ελίτ της Ευρώπης εμφανίζει τον Τραμπ ως την επιτομή της παλαβομάρας, η αλήθεια είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος εκφράζει την αναδιατύπωση προτεραιοτήτων και ιεραρχήσεων της Ουάσινγκτον. Σε αυτή τη στροφή, ο Ζελένσκι δεν είναι παρά μια τρίχα στο ζυμάρι που θα πεταχτεί χωρίς τον παραμικρό δισταγμό και η Ε.Ε. θα επανέλθει στα πραγματικά της κιλά, αντιλαμβανόμενη ότι το ειδικό της βάρος είναι κατά πολύ μειωμένο από αυτό που φαντασιώνονταν ο Μακρόν, ο Σολτς, και …η Κάγια Κάλλας.

Η Ουκρανία βγαίνει από αυτόν τον επικίνδυνο τυχοδιωκτισμό της Δύσης, έχοντας χάσει σημαντικά εδάφη, με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς, με διαλυμένες υποδομές και τον πλούτο της υποθηκευμένο στη Δύση. Μαθαίνει με πικρό τρόπο τι σημαίνει να είσαι ο αυτοφωράκιας μιας πολιτικής χωρίς αρχές, χωρίς στρατηγική και χωρίς πιθανότητες επιτυχίας. Το Κίεβο πληρώνει ακριβά τις πορτοκαλί επαναστάσεις της αμερικανικής πρεσβείας, την αναβίωση του ναζισμού, την εθνοκάθαρση που επιχείρησε στην ανατολική Ουκρανία. 

Το πικρό μάθημα δεν αφορά όμως μόνο το καθεστώς του Κιέβου. Η ελληνική κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή υιοθέτησε την πιο ακραία αντιρωσική στάση, νομίζοντας ότι θα γίνει αρεστή στα υπερατλαντικά αφεντικά της και θα αποκομίσει κέρδη. Σήμερα, είναι ξεκρέμαστη και αμήχανη, καταλαβαίνοντας ότι με το να δηλώνει κανείς σε όλους τους τόνους “δεδομένος” σύμμαχος, απεμπολεί κάθε δυνατότητα αυτόνομης και αξιοπρεπούς παρουσίας στη διεθνή σκηνή. Η σύσκεψη των ηγετών της Ε.Ε. στην οποία κλήθηκε μέχρι και ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών, αλλά από την οποία απουσίαζε η Ελλάδα, είναι ένδειξη της υποβάθμισης της χώρας. Υποβάθμιση που οφείλεται αποκλειστικά στο διαχρονικό και διακομματικό φανατισμό με τον οποίο οι ελληνικές κυβερνήσεις δηλώνουν υποτελείς βασάλοι των ΗΠΑ και της ΕΕ.

Τέλος, όσοι από το ακραίο κέντρο αποθεώνουν τον χρήσιμο ηλίθιο Ζελένσκι, ο οποίος, παρέλαβε χώρα, και παραδίδει κατεχόμενες ζώνες από Ρωσία, ΗΠΑ, Πολωνία κλπ, καλό θα είναι να σταματήσουν να εκτίθενται περισσότερο. Ο Ουκρανός πρόεδρος ξέρει ότι όποιος υπογράψει μια τέτοια ειρήνη δεν θα ζήσει για να χαρεί τα εκατομμύρια που τσέπωσε από το πάρτυ της διαφθοράς. Το να παραστήσει τον ανυποχώρητο σε μια ηρωϊκή έξοδο και να καταφύγει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για να ζήσει ζωή χαρισάμενη με τα κλεψιμέικα της προεδρίας του δεν τον καθιστά ήρωα. Τον καθιστά αχρείο.

Η έκδοση του γραμματοσήμου που βλέπετε από τα ταχυδρομεία του καθεστώτος του Κιέβου παρουσιάζει την υπογραφή του λεγόμενου Μνημονίου της Βουδαπέστης. Η λεζάντα στο κάτω μέρος του γραμματοσήμου αναγράφει: «Το Μνημόνιο της Βουδαπέστης είναι μ@λ@κίες».

Δεν είναι η πρώτη φορά που τα ταχυδρομεία του καθεστώτος του Κιέβου επιδίδονται σε προκλήσεις: Για παράδειγμα, είχαν εορτάσει τις ζημιές που είχε προκαλέσει η βομβιστική επίθεση στη Γέφυρα της Κριμαίας ενώ επίσης είχαν εκδώσει γραμματόσημο με μια προσβλητική χειρονομία για να εορτάσουν την ψευδή είδηση περί δήθεν ηρωικής άμυνας των στρατιωτών του καθεστώτος που φρουρούσαν το «Νησί των Ερπετών» τον Φεβρουάριο του 2022—υποτίθεται ότι όταν κλήθηκαν να παραδοθούν, αυτοί είχαν απαντήσει «να πάτε να γ@μηθείτε» στους Ρώσους και μετά σκοτώθηκαν όλοι πολεμώντας, όταν στην πραγματικότητα όλοι τους είχαν παραδοθεί και μάλιστα μετά επιστράφηκαν στη χώρα τους.

Αλλά τι ήταν το “Μνημόνιο της Βουδαπέστης” και γιατί ισχυριζόμαστε ότι η προσβλητική έκδοση του γραμματοσήμου έχει τη σημειολογία της;

Το μνημόνιο της Βουδαπέστης ήταν ένα έγγραφο που παρουσίαζε μία πολιτική συμφωνία (και όχι διεθνή συνθήκη) μεταξύ ΗΠΑ, Ρωσίας και Βρετανίας, η οποία υπογράφηκε το 1994 στο πλαίσιο μιας σειράς συμφωνιών που αφορούσαν την “ενιαία και αδιαίρετη αρχή της ευρωπαϊκής ασφάλειας”, η οποία αρχή στη συνέχεια γράφηκε στα παλαιότερα των υποδημάτων τους από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ.

Στο μνημόνιο οι υπογράφουσες δυνάμεις εγγυούνταν την ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας προκειμένου τα πυρηνικά όπλα που βρισκόταν στο έδαφός της και ανήκαν στην—διαλυμένη πλέον—ΕΣΣΔ να περάσουν στη Ρωσία. Η ίδια η Ουκρανία, στα πλαίσια των “νέων” ιδεών που έπνεαν τότε, είχε αναλάβει την υποχρέωση της ουδετερότητας, η οποία αναγράφηκε και στο σύνταγμά της.

Αλλά στη συνέχεια, τόσο οι ΝΑΤΟϊκές χώρες όσο και το καθεστώς που προέκυψε στο Κίεβο μετά το πραξικόπημα του Μαϊντάν το 2014 έκαναν τα αδύνατα δυνατά για να ανατραπεί το καθεστώς που πάνω του στηριζόταν η πολιτική συμφωνία της Βουδαπέστης. Τα γεγονότα που επακολούθησαν (εμφύλιος πόλεμος στην Ουκρανία με επιθέσεις και βομβαρδισμούς αμάχων στο Ντονμπάς, ανεξαρτητοποίηση της Κριμαίας και προσχώρησή της—αυτοδιάθεση των λαών ονομάζεται—στη Ρωσία μετά από δημοψήφισμα, άνοδος των νεο-ναζί ως πολιτικά ελέγκτριας δύναμης του καθεστώτος του Κιέβου, τρομοκρατία και καταδίωξη κάθε αντίθετης φωνής, σφαγή στην Οδησσό, κλείσιμο πολιτικών κομμάτων και ΜΜΕ), είναι γνωστά.

Αλλά ας επιστρέψουμε στο γραμματόσημο που λάνσαραν τα ταχυδρομεία του Κιέβου. Ο επικεφαλής τους, Igor Smilyansky, ενημέρωσε με μεγάλη υπερηφάνεια ότι την πρώτη μέρα της έκδοσής του (10-01-2025) πουλήθηκαν 3.500 φύλλα με 9 τεμάχια το καθένα, κόστους 600 UAH.

Η εκστρατεία δημοσίων σχέσεων που επιδιώκεται με την έκδοση του γραμματοσήμου συνοψίζει όλη την ουσία του βίου του καθεστώτος του Κιέβου μέσα από ένα τόσο επί μέρους περιστατικό.

Αντί οι κυρίαρχες ελίτ του καθεστώτος να επικεντρωθούν σε ζητήματα ουσίας, να σκεφτούν τι πήγε στραβά και πώς έπρεπε στην πραγματικότητα να διαχειρίζονται τις σχέσεις τους με το μεγάλο κομμάτι του εθνοτικά ρωσικού πληθυσμού τους, αντί να επιχειρήσουν να κατανοήσουν τις ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλειά της καθώς το ΝΑΤΟ επιδιώκει ανοιχτά τη διάλυσή της ως ανεξάρτητης χώρας, αυτοί αντίθετα ρίχνουν λάδι στη φωτιά επιδιώκοντας να γίνουν τα πρωτοπαλίκαρα του ΝΑΤΟ και να πέσουν πρώτοι μέσα της για το χατίρι του.

Πώς γίνεται να πιστεύουν ότι με τέτοιες πολιτικές θα παρέμεναν ανέπαφοι και πώς μπορούν να πιστεύουν ότι με δημοσιοσχεσίτικες καμπάνιες που θυμίζουν διαφημιστικές εκστρατείες—όπως ήταν, εκτός από την παρούσα έκδοση του γραμματοσήμου, η “μεγαλειώδης επίθεση” του καλοκαιριού του 2023 και το τζογάρισμα στο Κουρσκ το καλοκαίρι του 2024—θα επιτύχουν την εξασφάλιση των προβλεπόμενων στο Μνημόνιο της Βουδαπέστης; Η πιο στοιχειώδης λογική στην διαχείριση κρατικών υποθέσεων παραμένει ξένη στην απολύτως τυχοδιωκτική συμπεριφορά αυτού του καθεστώτος που δεν διστάζει να αιματοκυλά τους πολίτες του.

Το γραμματόσημο και η κομπορρημοσύνη για τις πωλήσεις του συνοψίζει τη σημερινή πραγματικότητα του καθεστώτος: Ζούν στο παράλληλο σύμπαν της ονειροφαντασίας παρασιτώντας στην πλάτη των ΝΑΤΟϊκών που τους ταΐζουν αδιάλειπτα προκειμένου αυτοί να αιματοκυλούν τον λαό τους “μέχρι του τελευταίου Ουκρανού”. Αδυνατούν να εκπροσωπήσουν τον κόσμο τους, εκτός από τους πιο λυσσασμένους νεο-ναζί. Και βυθισμένοι στην απόγνωση των αδιεξόδων τους, καταφεύγουν σε αυτό που τους έχει απομείνει: Στις δημόσιες σχέσεις, στον υποτιθέμενο εντυπωσιασμό και στην φαφλατολογία, εκλιπαρώντας για τα χειροκροτήματα διατεταγμένων αρθρογράφων από τα καθεστωτικά ΜΜΕ.

Μόνο που έτσι ούτε κρατική πολιτική ασκείται ούτε διαχείριση εθνικών υποθέσεων.

Στο ρεπορτάζ που ακολουθεί ο ερευνητής αμερικανός δημοσιογράφος Lee Fang, γνωστός από την έρευνά του, μαζί με άλλους γνωστούς δημοσιογράφους, των Twitter Files—όπου αποκαλύφθηκαν συνταρακτικά στοιχεία για το μέγεθος παρέμβασης και άσκησης ελέγχου, λογοκρισίας κ.λπ. από αμερικανικές κρατικές υπηρεσίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης—ασχολείται με τον τρόπο που αυτές οι υπηρεσίες διαμόρφωσαν το τοπίο των ΜΜΕ καθώς και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Ουκρανία και πώς στη συνέχεια χρησιμοποιούν αυτά ακριβώς τα ‘διαμορφωμένα’ από τους ίδιους μέσα του Κιέβου για να σπιλώνουν τους αμερικανούς επικριτές της στάσης των ΗΠΑ στον πόλεμο, παρουσιάζοντάς τους ως φερέφωνα της Μόσχας. Δηλαδή εδώ—εκτός των άλλων—έχουμε και μια απόπειρα παραβίασης του συντάγματος των ΗΠΑ όσο αφορά την ελευθερία γνώμης και έκφρασης μέσω ενός ‘κόλπου’, της χρήσης δηλαδή των ήδη ελεγχόμενων ουκρανικών ΜΜΕ από τις αμερικανικές υπηρεσίες.

*     *    *

Οι ΗΠΑ βοηθούν τα φιλο-ουκρανικά ΜΜΕ να χρησιμοποιούν μια μηχανή για να θολώνουν την ενημέρωση για τον πόλεμο

 

Ο υποστηριζόμενος από τους Αμερικανούς αγώνας της Ουκρανίας κατά της Ρωσίας διεξάγεται όχι μόνο στα αιματοβαμμένα χαρακώματα της περιοχής του Ντονμπάς, αλλά και σε αυτό που οι στρατιωτικοί σχεδιαστές αποκαλούν γνωστικό πεδίο μάχης—για το κέρδισμα των καρδιών και των μυαλών.

Τάκερ Κάρλσον: Δεν είναι τσιράκι του Κρεμλίνου, αλλά παρουσιάζεται ως τέτοιος στα μέσα ενημέρωσης της Ουκρανίας.

Ένας εκτεταμένος αστερισμός μέσων ενημέρωσης που οργανώθηκε με σημαντική χρηματοδότηση και καθοδήγηση από την αμερικανική κυβέρνηση όχι μόνο εργάστηκε για να αντιμετωπίσει τη ρωσική προπαγάνδα, αλλά υποστηρίζει επίσης αυστηρούς νόμους λογοκρισίας και το κλείσιμο των αντιφρονούντων μέσων ενημέρωσης, διαδίδει τη δική του παραπληροφόρηση και προσπαθεί να φιμώσει τους επικριτές του πολέμου, συμπεριλαμβανομένων πολλών Αμερικανών πολιτών.

Glenn Greenwald: Δεν είναι τσιράκι του Κρεμλίνου, αλλά παρουσιάζεται ως τέτοιος στα μέσα ενημέρωσης της Ουκρανίας.

Ο οικονομολόγος Jeffrey Sachs, ο σχολιαστής Tucker Carlson, ο δημοσιογράφος Glenn Greenwald και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σικάγο John Mearsheimer συγκαταλέγονται μεταξύ των επικριτών, τόσο από την αριστερά όσο και από τη δεξιά, που έχουν χαρακτηριστεί ως μέρος ενός ‘δικτύου ρωσικής προπαγάνδας’.

Όμως οι προσωπικότητες που έχουν στοχοποιηθεί από τις ουκρανικές ομάδες παρακολούθησης δύσκολα χαρακτηρίζονται ως πράκτορες του Κρεμλίνου. Απλώς έχουν ασκήσει σθεναρή κριτική στις κυρίαρχες αφηγήσεις για τον πόλεμο.

Jeffrey Sachs: Δεν είναι τσιράκι του Κρεμλίνου, αλλά παρουσιάζεται ως τέτοιος στα μέσα ενημέρωσης της Ουκρανίας.

Ο Sachs είναι ένας ιδιαίτερα σεβαστός εμπειρογνώμονας σε θέματα διεθνούς ανάπτυξης, ο οποίος έχει εξοργίσει τους Ουκρανούς αξιωματούχους λόγω των επανειλημμένων εκκλήσεών του για διπλωματική λύση στην τρέχουσα στρατιωτική σύγκρουση. Τον περασμένο Νοέμβριο, εκφώνησε ομιλία στα Ηνωμένα Έθνη ζητώντας ειρήνη με διαπραγματεύσεις.

Ο Mearsheimer έχει γράψει εκτενώς για τις διεθνείς σχέσεις και είναι σκεπτικιστής όσον αφορά την επέκταση του ΝΑΤΟ. Προέβλεψε ότι οι δυτικές προσπάθειες στρατιωτικοποίησης της Ουκρανίας θα οδηγήσουν σε ρωσική εισβολή.

Ο Greenwald είναι ένας ανεξάρτητος δημοσιογράφος, βραβευμένος με Πούλιτζερ, ο οποίος έχει επικρίνει όχι μόνο την κάλυψη του πολέμου αλλά και τη δυναμική των μέσων ενημέρωσης που καταστέλλουν τις φωνές που έρχονται σε αντίθεση με τις αφηγήσεις των ΗΠΑ.

«Αυτό που εννοούν όταν απαιτούν λογοκρισία της ‘φιλορωσικής προπαγάνδας’ είναι [να λογοκρίνεται] οτιδήποτε αμφισβητεί τον ρόλο των ΗΠΑ/ΕΕ στον πόλεμο της Ουκρανίας ή [να λογοκρίνεται] όποιος διαφωνεί με τις αφηγήσεις τους», έχει παρατηρήσει ο Greenwald.

Δεν υπάρχουν αποδείξεις για επιρροή του Κρεμλίνου στις απόψεις τους, αλλά τα σχόλιά τους και μόνο είναι αρκετά για ένα δίκτυο ουκρανικών ομάδων μέσων ενημέρωσης που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, ώστε να σπιλώσουν αυτούς τους εμπειρογνώμονες ως Ρώσους προπαγανδιστές.

Detector Media, παραπάνω, και VoxUkraine, της οποίας η οθόνη προπαγάνδας VoxCheck φαίνεται ακριβώς κάτω αριστερά [στον σύνδεσμο]. Λαμβάνουν υποστήριξη από τις ΗΠΑ, αλλά παρεκκλίνουν από τις παραδοσιακές δημοσιογραφικές πρακτικές για να προωθήσουν τις επίσημες θέσεις της ουκρανικής κυβέρνησης.

Ενώ το Κογκρέσο συζητά μια σημαντική νέα χρηματοδότηση για την υποστήριξη της ουκρανικής πολεμικής προσπάθειας, τα δολάρια των Αμερικανών φορολογουμένων ρέουν ήδη σε μέσα όπως η Νέα Φωνή της Ουκρανίας, το VoxUkraine, το Detector Media, το Ινστιτούτο Μαζικής Πληροφόρησης, η Δημόσια Ραδιοτηλεοπτική Εταιρεία της Ουκρανίας και πολλά άλλα.

Μερικά από αυτά τα χρήματα έχουν προέλθει από τα 44,1 δισεκατομμύρια δολάρια εξωτερικής βοήθειας για μη στρατιωτικές ανάγκες που έχουν δεσμευτεί για την Ουκρανία. Ενώ η χρηματοδότηση χρεώνεται επισήμως ως ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για την ανάπτυξη ανεξάρτητων ειδησεογραφικών προγραμμάτων υψηλής ποιότητας, την αντιμετώπιση της κακόβουλης ρωσικής επιρροής και τον εκσυγχρονισμό των αρχαϊκών νόμων της Ουκρανίας για τα μέσα ενημέρωσης, οι νέοι ιστότοποι σε πολλές περιπτώσεις προωθούν επιθετικά μηνύματα που ξεφεύγουν από τις παραδοσιακές δημοσιογραφικές πρακτικές στοχεύοντας στην προώθηση των επίσημων θέσεων της ουκρανικής κυβέρνησης και την απονομιμοποίηση των επικριτών της.

 

Το VoxUkraine έχει κυκλοφορήσει βίντεο υψηλής παραγωγής που επιτίθενται στην αξιοπιστία των αμερικανικών αντιπολιτευόμενων φωνών, συμπεριλαμβανομένων των Sachs, Mearsheimer και Greenwald.

Η Detector Media, μία από τις πιο επιδραστικές ομάδες παρακολούθησης των μέσων ενημέρωσης, παράγει ομοίως μια ροή στα κοινωνικά μέσα και αναρτήσεις που στιγματίζουν τους Αμερικανούς επικριτές του πολέμου ως μέρος μιας ρωσικής επιχείρησης παραπληροφόρησης. Τα συγκεκριμένα μέσα είναι επίσης αφοσιωμένα στις εγχώριες διαμάχες [των ΗΠΑ]. Οι εκπομπές του Detector Media έχουν διακωμωδήσει τους επικριτές των κινήσεων της ουκρανικής κυβέρνησης να κλείσει τα μέσα ενημέρωσης της αντιπολίτευσης.

Δεν είναι μόνο οι φωνές αντιφρονούντων που στοχοποιούνται από τις ομάδες μέσων ενημέρωσης, οι οποίες χρηματοδοτούνται από την Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID).

Το Detector Media επιτέθηκε στους New York Times τον Φεβρουάριο για ένα ρεπορτάζ σχετικά με εκατοντάδες Ουκρανούς στη μάχη για την Αβντίεβκα που αιχμαλωτίστηκαν ή αγνοούνται. Ο ουκρανικός ιστότοπος ‘επαλήθευσης γεγονότων’ προσέφερε ελάχιστα από την άποψη της διάψευσης. Το Detector Media επικαλέστηκε μόνο έναν εκπρόσωπο των ουκρανικών αμυντικών δυνάμεων που αμφισβήτησε την ιστορία των Times, την οποία χαρακτήρισε ως ‘παραπληροφόρηση’. Η Νέα Φωνή της Ουκρανίας ανέφερε έναν Ουκρανό αξιωματούχο που περιέγραψε την ιστορία των Times ως «Ρωσική Psyop», ένας όρος για τον ψυχολογικό πόλεμο.

Σε αντίθεση με παρόμοια προγράμματα για την ανάπτυξη των μέσων ενημέρωσης που έχει διευθύνει η USAID σε όλη τη Μέση Ανατολή, τα ουκρανικά μέσα τείνουν να παράγουν μεγάλο μέρος αγγλικού περιεχομένου που διαχέεται στο εγχώριο αμερικανικό κοινό και στοχεύει ρητά τις αμερικανικές συζητήσεις περί εξωτερικής πολιτικής.

Evan Gershkovich: Ο φυλακισμένος ανταποκριτής της Wall Street Journal
είναι μέρος μιας ευρύτερης δυναμικής ελέγχου της πληροφόρησης
που διαδραματίζεται στον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας.

Η Νέα Φωνή της Ουκρανίας συνεργάζεται με το Yahoo News. Η VoxUkraine είναι συνεργάτης της Meta για τον έλεγχο των γεγονότων, η οποία βοηθά στην αφαίρεση περιεχομένου που θεωρείται ‘ρωσική παραπληροφόρηση’ από το Facebook, το Instagram και το WhatsApp. Η Detector Media ηγήθηκε ομοίως μιας κοινοπραξίας μη κερδοσκοπικών ομάδων που πιέζουν τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης να αφαιρούν με επιθετικό τρόπο περιεχόμενο επικριτικό για την Ουκρανία.

«Είναι πιο λογικό να έχουμε τα θέματα στα αγγλικά, διότι ένα από τα πράγματα που συμβαίνουν είναι ότι η αφήγηση που συναντά κανείς στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης στη Δύση αναφέρεται ως οι επίσημες ουκρανικές φωνές», δήλωσε ο Nicolai N. Petro, καθηγητής με ειδίκευση στις ρωσικές και ουκρανικές υποθέσεις στο Πανεπιστήμιο του Rhode Island.

«Αυτές γίνονται στη συνέχεια οι γνωστές ουκρανικές φωνές, αν και στην πραγματικότητα είναι μόνο μια ηχώ της φωνής που εμείς προβάλλουμε στην Ουκρανία», πρόσθεσε ο Petro.

Στη νέα βοήθεια που προορίζεται για τον πόλεμο στην Ουκρανία και την οποία συζητά τώρα το Κογκρέσο, ένα μικρό μέρος του πακέτου έκτακτων δαπανών ύψους 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων αφιερώνεται στη συνέχιση των προγραμμάτων της USAID στη χώρα. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε συνέντευξή του αυτή την εβδομάδα στο Politico και τη Bild, υποστήριξε ότι οι νομοθέτες που είναι επιφυλακτικοί απέναντι στο πακέτο βοήθειας βρίσκονται υπό την επιρροή της ρωσικής προπαγάνδας.

«Έχουν τα λόμπι τους παντού: στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις χώρες της ΕΕ, στη Βρετανία, στη Λατινική Αμερική, στην Αφρική», δήλωσε ο Ζελένσκι για τη ρωσική επιρροή, χωρίς να κατονομάσει ονόματα. Οι φιλορωσικές ομάδες πίεσης, πρόσθεσε ο Ουκρανός πρόεδρος, στηρίζονται σε «ορισμένες ομάδες μέσων ενημέρωσης, σε πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών».

Ο έλεγχος της πληροφόρησης είναι μια κεντρική δυναμική που διαδραματίζεται στον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας. Τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης έχουν καλύψει ευρέως τις προσπάθειες του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να καταστείλει τα επικριτικά μέσα ενημέρωσης, θεσπίζοντας νέες ποινικές κυρώσεις για όσους δημοσιεύουν ‘ψευδείς πληροφορίες’ σχετικά με τη σύγκρουση. Πολλά ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης στη Ρωσία αναγκάστηκαν να κλείσουν, συμπεριλαμβανομένου του αριστερόστροφου ραδιοφωνικού σταθμού Ekho Moskvy. Η ρωσική κυβέρνηση έχει επίσης μπλοκάρει ρωσόφωνους ειδησεογραφικούς ιστότοπους που εδρεύουν στη Δύση και έχει συλλάβει τουλάχιστον 22 δημοσιογράφους, συμπεριλαμβανομένου του Evan Gershkovich της Wall Street Journal.

Αλλά πολύ λιγότερη προσοχή έχει δοθεί στην καταστολή των ανεξάρτητων και αντιπολιτευόμενων μέσων ενημέρωσης από την κυβέρνηση της Ουκρανίας, μια προσπάθεια που υποβοηθήθηκε από το υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ δίκτυο ομάδων αντιπληροφόρησης. Ακόμα και όταν οι προσπάθειες της Ουάσινγκτον να λογοκρίνει τις πληροφορίες στο εσωτερικό της χώρας προσελκύουν μεγαλύτερη προσοχή, η υποστήριξή της στις προσπάθειες της Ουκρανίας αντανακλά την ολοένα και μεγαλύτερη παγκόσμια εμβέλεια των όπλων προπαγάνδας της αμερικανικής κυβέρνησης.

«Γίνεται ένας πόλεμος πληροφοριών μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι αδιάφορο μέρος – συμμετέχουμε ενεργά», δήλωσε ο George Beebe, διευθυντής του Ινστιτούτου Quincy για την Υπεύθυνη Κρατική Στρατηγική. «Η αμερικανική κυβέρνηση προσπαθεί να διαμορφώσει τις αντιλήψεις και είναι πολύ δύσκολο να διαχωρίσει κανείς αυτό που προορίζεται για το ξένο κοινό από αυτό που διεισδύει στα μέσα ενημέρωσης της Αγγλοσαξωνικής σφαίρας, αν θέλετε να το αποκαλέσετε έτσι, μεταξύ άλλων και εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Η αμερικανική επιρροή στο περιβάλλον των μέσων ενημέρωσης της Ουκρανίας χρονολογείται από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, αν και έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια. Από το ξέσπασμα του πολέμου, η υποστήριξη της USAID έχει επεκταθεί σε 175 εθνικές μονάδες ουκρανικών μέσων ενημέρωσης.

Nina Jankowicz: H πολωτική αξιωματούχος του Μπάιντεν συμβούλευε
προηγουμένως το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών
στο έργο του κατά της παραπληροφόρησης.

Κατά την τελευταία δεκαετία, οι προσπάθειες καταστολής του λόγου δικαιολογούνται όλο και περισσότερο ως προσπάθεια προστασίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από την παραπληροφόρηση. Οι ΗΠΑ βοήθησαν στη δημιουργία νέων δεξαμενών σκέψης και εποπτικών οργάνων των μέσων ενημέρωσης και έφεραν ειδικούς σε θέματα επικοινωνίας για να κατευθύνουν την προσέγγιση στο Ουκρανικό. Η Nina Jankowicz, η πολωτική αξιωματούχος την οποία ο πρόεδρος Biden διόρισε για να ηγηθεί του Συμβουλίου Διακυβέρνησης Αποπληροφόρησης του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας για την αστυνόμευση του περιεχομένου των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, συμβούλευε προηγουμένως το ουκρανικό Υπουργείο Εξωτερικών σχετικά με το έργο του κατά της παραπληροφόρησης.

Σε απάντηση σε ερωτήσεις σχετικά με τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ ομάδες αντι-παραπληροφόρησης στην Ουκρανία που στοχεύουν Αμερικανούς, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι ορίζει την παραπληροφόρηση ως «ψευδή ή παραπλανητική πληροφορία που δημιουργείται ή διαδίδεται σκόπιμα με σκοπό την εξαπάτηση ή την παραπλάνηση». Πρόσθεσε: «Αποδεχόμαστε ότι μπορεί να υπάρχουν άλλες ερμηνείες ή ορισμοί και δεν λογοκρίνουμε ή εξαναγκάζουμε ανεξάρτητους οργανισμούς να υιοθετήσουν τον ορισμό μας».

Ενώ σημειώνεται ότι οι ΗΠΑ «παρέχουν χρηματοδότηση σε αξιόπιστους ανεξάρτητους οργανισμούς μέσων ενημέρωσης για την ενίσχυση των δημοκρατιών στις χώρες στις οποίες εργαζόμαστε σε όλο τον κόσμο», η δήλωση διακήρυξε: «Δεν ελέγχουμε το εκδοτικό περιεχόμενο αυτών των οργανισμών».

Vivek Ramaswamy: Ο πρώην υποψήφιος για την προεδρία του
κόμματος των Ρεπουμπλικανών κατηγορήθηκε ως μέρος του
ρωσικού συστήματος παραπληροφόρησης.

Ωστόσο, οι αποκαλύψεις δείχνουν ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ και οι εργολάβοι της που έχουν αναλάβει τη μεταρρύθμιση των θεσμών της Ουκρανίας καθορίζουν άμεσα την ατζέντα των ουκρανικών μέσων ενημέρωσης. Αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια, η USAID μοίρασε έκτακτες επιχορηγήσεις στους εταίρους της στα μέσα ενημέρωσης, εν μέρει μέσω του δικτύου Zinc Network, ενός εργολάβου με έδρα το Λονδίνο, ο οποίος έχει κατηγορηθεί για τη δημιουργία μυστικών εκστρατειών δημοσίων σχέσεων για λογαριασμό της βρετανικής κυβέρνησης.

Στην περιγραφή της επιχορήγησης σημειώνεται ότι τα χρήματα δόθηκαν στο Zinc Network και στην Detector Media για να βοηθήσουν την ουκρανική κυβέρνηση με στρατηγικές επικοινωνίες και να «υπονομεύσουν τις επιχειρήσεις πληροφόρησης του Κρεμλίνου». Κάθε άλλο παρά υποστηρίζοντας την ανεξάρτητη ενημέρωση, οι οδηγίες επιχορήγησης ζητούσαν από τους αποδέκτες να παρέχουν «γρήγορες, αποτελεσματικές δημόσιες σχέσεις και εμπλοκή με τα μέσα ενημέρωσης». Εκτός από την αντιμετώπιση της ρωσικής παραπληροφόρησης, τα χρήματα προορίζονταν να «διατηρήσουν το δημόσιο ηθικό» και να «ενισχύσουν τη διεθνή υποστήριξη για αλληλεγγύη προς την Ουκρανία».

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο δημοσιογράφος Jack Poulson αναφέρθηκε σε μια έκθεση που διέρρευσε από την Open Information Partnership του δικτύου Zinc, η οποία βοηθά στον συντονισμό των δραστηριοτήτων πολλών μη κερδοσκοπικών οργανισμών κατά της ρωσικής παραπληροφόρησης σε όλη την υποστηριζόμενη από μέλη του ΝΑΤΟ Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου της Detector Media.

Max Blumenthal: Ο φιλελεύθερος δημοσιογράφος στιγματίστηκε
ως μέρος του ρωσικού συστήματος παραπληροφόρησης

Η μακροσκελής έκθεση ορίζει την παραπληροφόρηση όχι μόνο ως ψευδές ή παραπλανητικό περιεχόμενο, αλλά και ως «επαληθεύσιμες πληροφορίες που είναι ανισόρροπες ή στρεβλές, ενισχύουν ή υπερβάλλουν ορισμένα στοιχεία για την επίτευξη επιδράσεων, ή χρησιμοποιούν συναισθηματική ή εμπρηστική γλώσσα για να επιτύχουν αποτελέσματα που ταιριάζουν με τις υπάρχουσες αφηγήσεις, στόχους ή δραστηριότητες του Κρεμλίνου».

Με άλλα λόγια, οι αντικειμενικές πληροφορίες με συναισθηματική γλώσσα που απλώς συμπίπτουν με οτιδήποτε συνδέεται έστω και ελάχιστα με τις ρωσικές απόψεις θεωρούνται παραπληροφόρηση, σύμφωνα με αυτή την εταιρεία συμβούλων που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και βοηθά στην καθοδήγηση των προσπαθειών των ουκρανικών δεξαμενών σκέψης και των μέσων ενημέρωσης.

Πολλές από τις ευρείες αφηγήσεις που η έκθεση προσδιόρισε ως ρωσική παραπληροφόρηση ακολουθούν αυτή την ασαφή περιγραφή. Σε αυτές περιλαμβάνονται ισχυρισμοί ότι το ΝΑΤΟ χρησιμοποιεί την Ουκρανία ως πιόνι σε έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων κατά της Ρωσίας και ανησυχίες ότι οι Ουκρανοί πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι.

Πάνω, ο επικριτής του πολέμου στην Ουκρανία John Mearsheimer
στην “Γκρίζα Ζώνη”, το πρόγραμμα του Aaron Matė στο YouTube,
ενός άλλου επικριτή του πολέμου.

Η έκθεση συνεχίζει κατηγορώντας πολλούς Βρετανούς και Αμερικανούς ειδικούς που «παρουσιάζουν τη Δύση ως διχασμένη, διεφθαρμένη ή κακόβουλη» ως μέρος του ρωσικού συστήματος παραπληροφόρησης. Το έγγραφο κατονομάζει τους φιλελεύθερους δημοσιογράφους Max Blumenthal και την Ellie Cook του Newsweek, καθώς και προσωπικότητες των Ρεπουμπλικάνων, όπως ο πρώην υποψήφιος πρόεδρος Vivek Ramaswamy και ο βουλευτής της Αριζόνα Andy Biggs, ως φωνές που καταλήγουν να προβάλλονται από τη ρωσική προπαγάνδα και παραπληροφόρηση.

Η έκθεση της Open Information Partnership προτείνει νέα νομοθεσία για την αντιμετώπιση των «κακόβουλων ξένων παραγόντων» και για τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών να «κάνουν περισσότερα» και να παρέχουν μια «ενιαία προσέγγιση» κατά των κινδύνων της παραπληροφόρησης. Το Zinc Network δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.

Η κυβέρνηση της Ουκρανίας έχει επίσης συνεργαστεί με Αμερικανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους και άλλους για να λογοκρίνει τους Αμερικανούς επικριτές της. Ένα εξέχον παράδειγμα είναι ο Aaron Maté, συνεργάτης του RealClearInvestigations, ο οποίος έχει επικρίνει την πολιτική των ΗΠΑ όσον αφορά την Ουκρανία σε άλλα μέσα. Μετά τη ρωσική εισβολή, το Twitter, υπό την παλιά ιδιοκτησία του, σημείωσε τον Maté ως άτομο που πρέπει να λογοκρίνεται, αφού η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU), η ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών, τον συμπεριέλαβε σε έναν κατάλογο λογαριασμών που εστάλησαν στο FBI και τους οποίους «η SBU θεωρούσε ύποπτους για τη διασπορά φόβου και παραπληροφόρησης».

Λίγους μήνες μετά το αίτημα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ο Ross Burley, πρώην υπάλληλος του Δικτύου Zinc και της Σύμπραξης για την Ανοικτή Πληροφόρηση, που τώρα εργάζεται στο Κέντρο για την Ανθεκτικότητα της Πληροφορίας, μίλησε ανοιχτά για την επιθυμία του να λογοκρίνει τους επικριτές του πολέμου, συμπεριλαμβανομένου του Maté.

Ο Burley, ο οποίος «σχεδίασε, εφάρμοσε και ηγήθηκε αρκετών από τα προγράμματα αντιπαραπληροφόρησης της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου», σύμφωνα με ένα προφίλ που έχει πλέον διαγραφεί, συζήτησε την άνοδο των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης που ασκούν κριτική στην ουκρανική κυβέρνηση και τη δυτική υποστήριξη σε έναν πόλεμο που έχει καταστρέψει τη χώρα αυτή. Συζήτησε τη σύγκρουση στο Φεστιβάλ Γνώμης στο Ταλίν της Εσθονίας τον Αύγουστο του 2022.

Ο Burley υποστήριξε ότι οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης χρειάζονται περισσότερη «υπευθυνότητα» όσον αφορά τα είδη περιεχομένου που θα επιτρέψουν. «Ακόμη και εγώ είδα τον Russell Brand, ο οποίος έχει τεράστιο κοινό στο YouTube, να παίρνει συνέντευξη από έναν δημοσιογράφο που ονομάζεται Aaron Maté στο κανάλι του», δήλωσε ο Burley, ο οποίος πρόσθεσε ότι είναι «απίστευτα ανεύθυνο για το YouTube και άλλες εταιρείες κοινωνικών μέσων να συνεχίζουν να φιλοξενούν αυτούς τους ανθρώπους».

Μπάιντεν και Ζελένσκι στο Κίεβο πριν από ένα χρόνο, τον Φεβρουάριο,
κατά τη διάρκεια της αιφνιδιαστικής επίσκεψης του Αμερικανού προέδρου στην Ουκρανία.

Οι οργανώσεις που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ έχουν επίσης επιδιώξει να φιμώσουν τους επικριτές στο εσωτερικό της Ουκρανίας.  Πριν από τον πόλεμο, σε μια από τις πρώτες αμφιλεγόμενες πράξεις του προέδρου Volodymyr Zelensky για την καταστολή της πολιτικής αντιπολίτευσης, αυτός προχώρησε τον Φεβρουάριο του 2021 στο κλείσιμο των τηλεοπτικών καναλιών 112, NewsOne και ZIK—σταθμοί που ανήκαν στον Viktor Medvedchuk και τον συνεργάτη του Taras Kozak, πρώην νομοθέτες του αντιπολιτευόμενου κόμματος της Ζωής, ενός μπλοκ που αντιτάχθηκε στον Zelensky—λόγω ισχυρισμών για δεσμούς με το Κρεμλίνο.

«Οι κυρώσεις κατά των τηλεοπτικών καναλιών του κ. Medvedchuk δεν αφορούν καθόλου τα μέσα ενημέρωσης και την ελευθερία του λόγου», δήλωσε ο Mykhailo Podolyak, σύμβουλος του προσωπάρχη του Zelensky. «Πρόκειται μόνο για αποτελεσματικά αντίμετρα κατά των πλαστογραφιών και της ξένης προπαγάνδας».

Αργότερα την ίδια χρονιά, τον Δεκέμβριο του 2021, ο Αναπληρωτής Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα εξέδωσε αναφορά στην οποία επέκρινε την ουκρανική καταστολή κατά των δημοσιογράφων και της ειρηνικής έκφρασης. Η έκθεση αναφερόταν στο κλείσιμο των τηλεοπτικών καναλιών της αντιπολίτευσης και άλλων μέσων ενημέρωσης.

Viktor Medvedchuk: Οι τηλεοπτικοί του σταθμοί μπήκαν στο στόχαστρο του Zelensky
λόγω ισχυρισμών για σχέσεις με το Κρεμλίνο.

Ωστόσο, το ουκρανικό δίκτυο μέσων ενημέρωσης που χρηματοδοτείται από την USAID έσπευσε να υπερασπιστεί την κυβέρνηση Ζελένσκι. Η απόφαση να κλείσουν τα κανάλια, έγραψε το Detector Media, «δεν ήταν επίθεση στην ελευθερία του λόγου», επειδή τα κανάλια, όπως υποστήριξε ο όμιλος, παρείχαν «ενημερωτική υποστήριξη της ρωσικής επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας».

Τον Μάιο του 2022, η κυβέρνηση Ζελένσκι επέκτεινε ευρέως τις προσπάθειές της να θέσει εκτός νόμου την πολιτική αντιπολίτευση. Ο Ζελένσκι προχώρησε στην απαγόρευση 11 πολιτικών κομμάτων λόγω υποτιθέμενων δεσμών με τη Ρωσία, το μεγαλύτερο από τα οποία ήταν το Αντιπολιτευτικό Κόμμα Ζωής του Μεντβέντσουκ, το οποίο προηγουμένως κατείχε 44 έδρες στην Verkhovna Rada, το ουκρανικό κοινοβούλιο.

Αργότερα εκείνο το καλοκαίρι, άλλα νομοσχέδια για την καταστολή των δικαιωμάτων των μέσων ενημέρωσης που είχαν αποτύχει να περάσουν στο παρελθόν λόγω ανησυχιών για τις πολιτικές ελευθερίες τέθηκαν εκ νέου υπό εξέταση. Ο Mykyta Poturayev, ουκρανός νομοθέτης και στενός σύμμαχος του Zelensky, επανέφερε τον νόμο για τα μέσα ενημέρωσης.

Η νομοθεσία περιλαμβάνει διατάξεις για την τιμωρία της ρητορικής μίσους και της παραπληροφόρησης, καθώς και ευρείες εξουσίες για τον περιορισμό ορισμένων μορφών ξένης επιρροής. Μεταξύ των πιο αμφιλεγόμενων διατάξεών του είναι η εξουσία που παρέχει σε ένα συμβούλιο που ελέγχεται από τον Ζελένσκι και τους συμμάχους του να απαγορεύει τα μέσα ενημέρωσης χωρίς δικαστική απόφαση.

Πριν ο Ζελένσκι υπογράψει το νομοσχέδιο τον Δεκέμβριο του 2022, πολλοί δημοσιογράφοι τάχθηκαν κατά της νομοθεσίας. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων και η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων το κατήγγειλαν ως ακραία παραβίαση της δημοσιογραφικής ελευθερίας. Η Εθνική Ένωση Δημοσιογράφων της Ουκρανίας περιέγραψε το νομοσχέδιο ως τη «μεγαλύτερη απειλή για την ελευθερία του λόγου στην ιστορία της ανεξάρτητης [Ουκρανίας]».

Και πάλι, οι ομάδες μέσων ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από την USAID προσέφεραν καθοριστική υποστήριξη εν μέσω του περιορισμού της δημοσιογραφικής ελευθερίας. Η ώθηση για την υποστήριξη του νομοσχεδίου καθοδηγήθηκε σε μεγάλο βαθμό από δεξαμενές σκέψης και μέσα ενημέρωσης που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Καθώς το ουκρανικό νομοθετικό σώμα προχωρούσε, το Detector Media ανέφερε μια νέα δήλωση από επιλεγμένους δημοσιογράφους και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που υποστήριξαν την αμφιλεγόμενη νομοθεσία. Η δήλωση υποστήριζε ότι το διορισμένο από τον Ζελένσκι συμβούλιο που εποπτεύει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι μια «ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή» και προέτρεπε την υιοθέτηση του νόμου ως εργαλείο για την αντιμετώπιση της ξένης επιθετικότητας.

Η δήλωση αυτή οργανώθηκε από το Κέντρο για τη Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου της Ουκρανίας. Το 2022, η ομάδα έλαβε το 76,67% του προϋπολογισμού της από την USAID, τους εργολάβους της USAID και το National Endowment for Democracy (NED), ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα που χρηματοδοτείται από την αμερικανική κυβέρνηση και το οποίο αποσπάστηκε από την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA) τη δεκαετία του 1980.

Οι άλλοι υπογράφοντες τη δήλωση περιλαμβάνουν το Εργαστήριο Ψηφιακής Ασφάλειας και την Πλατφόρμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων—και τα δύο χρηματοδοτούνται από την USAID—και την Internews, έναν εργολάβο της USAID με έδρα την Καλιφόρνια, ο οποίος διαχειρίζεται μεγάλο μέρος των εργασιών του οργανισμού για τα μέσα ενημέρωσης στην Ουκρανία. Το Internews Ukraine, το εσωτερικό μέσο ενημέρωσης της εταιρείας στην Ουκρανία, υπέγραψε επίσης τη δήλωση υποστήριξης του νόμου για τα μέσα ενημέρωσης.

Το Internews αποτελεί σημαντικό πυλώνα του προγράμματος μέσων ενημέρωσης της USAID για την Ουκρανία, ύψους 35 εκατομμυρίων δολαρίων. Άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις καθώς και χορηγοί από τον ιδιωτικό τομέα, με επικεφαλής τους δισεκατομμυριούχους Pierre Omidyar μέσω του Δικτύου Omidyar και τον George Soros μέσω του Διεθνούς Ιδρύματος Αναγέννησης, έχουν χρηματοδοτήσει το δίκτυο μέσων ενημέρωσης και ακτιβιστών που συνεργάζονται με τις ομάδες της USAID.

Οι δισεκατομμυριούχοι Pierre Omidyar (πάνω) και George Soros (κάτω)
υποστηρίζουν το πρόγραμμα της USAID για τα μέσα ενημέρωσης της Ουκρανίας

Οι αποκαλύψεις υποδηλώνουν ότι και άλλες συμπληρωματικές χρηματοδοτήσεις έχουν επισπευσθεί προς τα τοπικά ουκρανικά μέσα ενημέρωσης. Το 2021, πριν από την εισβολή της Ρωσίας, η Detector Media έλαβε το 35,1% του προϋπολογισμού της, ύψους σχεδόν 1 εκατομμυρίου δολαρίων, από την Internews. Τα νέα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δείχνουν ότι η USAID χορήγησε πέρυσι απευθείας επιχορήγηση ύψους 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων στην Detector Media.

Σε μια έκθεση με τίτλο «Μακροπρόθεσμες επενδύσεις αποδίδουν καρπούς στην Ουκρανία», το NED σημείωσε ότι οι ομάδες που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην αναμόρφωση του δικαίου της χώρας. Επισήμανε έναν συνασπισμό μη κερδοσκοπικών οργανώσεων υπό την ηγεσία του Συνασπισμού Αναζωογόνησης Πακέτου Μεταρρυθμίσεων, μιας ομάδας που υποστηρίζεται από την USAID και κινητοποιεί την κοινωνία των πολιτών για να ασκήσουν πιέσεις για νομικές και νομοθετικές αλλαγές. Η ομάδα ήταν καθοριστική στην προσπάθεια για την προώθηση του νόμου για τα μέσα ενημέρωσης. Η ομάδα χαιρέτισε την ψήφιση του νόμου, χαρακτηρίζοντάς τον ως ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα των μεταρρυθμίσεων που ψηφίστηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Μετά την ψήφιση της νομοθεσίας, η Detector Media επιτέθηκε στα «φιλορωσικά κανάλια του Telegram» για τη διάδοση «πλαστογραφιών και παραποιήσεων» σχετικά με το νόμο. Ένας έλεγχος γεγονότων που δημοσιεύθηκε από την ομάδα ισχυρίστηκε ότι ο νόμος «έπρεπε να υιοθετηθεί στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της Ουκρανίας». Η ανάρτηση αντέκρουσε τους ισχυρισμούς ότι ο νόμος εισάγει αυταρχικές μορφές λογοκρισίας επισημαίνοντας το γεγονός ότι «επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης και μέλη του κοινού συμμετείχαν στην ανάπτυξή του».

Η NED, ο πρώην βραχίονας της CIA, έχει δημοσίως επαινέσει την προσπάθεια για την ψήφιση του Νόμου για τα Μέσα Ενημέρωσης λόγω του έργου της [προσπάθειας αυτής] στην αναδιαμόρφωση του τοπίου των μέσων ενημέρωσης της Ουκρανίας. Σε μια έκθεση που γράφτηκε σε συνεργασία με την Detector Media, η ομάδα συζητά τον νόμο σε σχέση με την ενίσχυση των προσπαθειών για την «απαλλαγή του ουκρανικού χώρου πληροφόρησης από την επιβλαβή ρωσική προπαγάνδα». Η έκθεση [αν και] σημειώνει κάποιες δημοσιογραφικές επικρίσεις για την πρόταση, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτή «υποστηρίζεται από την πλειοψηφία των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που σχετίζονται με τα μέσα ενημέρωσης καθώς και από διεθνείς χρηματοδότες λόγω της επέκτασης της δημοκρατικής λογοδοσίας στον χώρο της πληροφόρησης».

Στους ισχυρισμούς της NED και της Detector Media περί ευρείας υποστήριξης του νόμου από τα μέσα ενημέρωσης δεν αναφέρεται ο κεντρικός ρόλος των ίδιων και άλλων ομάδων που υποστηρίζονται από την USAID.

Νέες δυσκολίες στο ρεπορτάζ

Εν μέσω των πρώτων μηνών της ρωσικής εισβολής, πολλοί στην Ουκρανία αποδέχθηκαν εύκολα την ανάγκη για επείγουσα κυβερνητική παρέμβαση. Η ουκρανική κυβέρνηση συνένωσε τα μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια σε μια ενιαία εθνική εκπομπή «Ενωμένες Ειδήσεις», η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Πολλοί δημοσιογράφοι διέκοψαν οικειοθελώς τις επικριτικές αναφορές στην ουκρανική κυβέρνηση για να επικεντρωθούν στην κάλυψη της ρωσικής εισβολής.

Σήμερα, δύο και πλέον χρόνια μετά την έναρξη της σύγκρουσης, οι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν και νέες δυσκολίες στο να αναφέρουν θέματα ρουτίνας. Οι δημοσιογράφοι που βλέπουν κριτικά την κυβέρνηση αντιμετωπίζουν εκφοβισμούς και απειλές.

Το Columbia Journalism Review έχει καταγράψει την επισφαλή κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι στη σημερινή Ουκρανία. Τον Ιανουάριο, ένα ζευγάρι τραμπούκων πήγε στο σπίτι του Yuriy Nikolov, ενός διακεκριμένου ερευνητή δημοσιογράφου ο οποίος έχει αποκαλύψει σκάνδαλα που αφορούσαν συμβόλαια στρατιωτικής τροφοδοσίας. Οι άνδρες προσπάθησαν να σπάσουν την πόρτα του Nikolov και, σύμφωνα με τη μητέρα του, η οποία βρισκόταν στο σπίτι, τον αποκαλούσαν «προβοκάτορα» και «προδότη».

Ο Yuriy Nikolov, δημοσιογράφος-ερευνητής:
Τραμπούκοι επιχείρησαν να του σπάσουν την πόρτα.

Τον ίδιο μήνα, ένα ανώνυμο βίντεο τραβηγμένο από κρυφές κάμερες παρουσίασε δημοσιογράφους του Bihus.Info – ενός τοπικού μέσου ενημέρωσης που έχει αναφερθεί εκτενώς στη διαφθορά της ουκρανικής κυβέρνησης – να κάνουν χρήση παράνομων ουσιών κατ’ ιδίαν. Ο Denys Bihus, ο επικεφαλής του ιστότοπου, έχει αναφερθεί στην εμπλοκή της υπηρεσίας πληροφοριών της Ουκρανίας στην παρακολούθηση και τον εκφοβισμό του μέσου ενημέρωσης του.

Ο Anatoly Shariy, ένας αμφιλεγόμενος Ουκρανός μπλόγκερ που ζει στην εξορία λόγω επανειλημμένων απειλών για τη ζωή του, έχει συγκρουστεί επανειλημμένα με το δίκτυο μέσων ενημέρωσης της USAID. Ο Shariy είναι γνωστός για την έντονη κριτική του στην επανάσταση του Μαϊντάν το 2014, η οποία ανέτρεψε τον φιλορώσο πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς και έθεσε την Ουκρανία σε πορεία ευθυγράμμισης με το ΝΑΤΟ. Η SBU, η ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών, τον κατηγόρησε για «εσχάτη προδοσία» για υποτιθέμενες εθνοτικές προσβολές που απευθύνονται στους κατοίκους της δυτικής περιοχής της Ουκρανίας.

Τον Ιούλιο του 2023, η Υπηρεσία πρόσθεσε νέες κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι ο Shariy διακίνησε σκηνοθετημένα βίντεο με Ουκρανούς αιχμαλώτους που κρατούνταν από τις ρωσικές δυνάμεις. Η SBU έχει προσπαθήσει να επιτύχει την έκδοση του Shariy, ο οποίος έχει μετακινηθεί από την Ολλανδία στην Ισπανία και, σύμφωνα με πληροφορίες, στην Ιταλία για άσυλο.

Η διαδικτυακή ενημέρωση στα αγγλικά, ωστόσο, κυριαρχείται από τα μέσα ενημέρωσης της USAID. Μια αναζήτηση για το όνομα του Shariy επιστρέφει μισή ντουζίνα άρθρα από το VoxUkraine, το Detector Media, το Institute of Mass Information και τη Νέα Φωνή της Ουκρανίας. Τα άρθρα κατακεραυνώνουν τον Shariy ως φιλορώσο προπαγανδιστή και εγκληματία, ένοχο για διάφορα εγκλήματα που σχετίζονται με την έκφραση.

Anatoly Shariy: Ζώντας στην εξορία λόγω απειλών θανάτου,
ο Ουκρανός μπλόγκερ έχει συγκρουστεί επανειλημμένα με το δίκτυο μέσων ενημέρωσης της USAID.

«Στις αναρτήσεις του στο Telegram, ο Shariy προσπαθεί να τονίσει ότι η Ρωσία είναι πιο ενωμένη και ισχυρότερη από την Ουκρανία», υποστηρίζει το Detector Media. «Απορρίπτει τη διακοπή οποιωνδήποτε δεσμών μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Ακόμη και μπροστά στα αποδεδειγμένα ρωσικά ψέματα και τις αποδείξεις για τα εγκλήματά τους, ο Shariy συνεχίζει να προωθεί αφηγήσεις που ευνοούν τη Ρωσία και να διαδίδει παραπληροφόρηση».

Το άρθρο του Detector Media παρέχει ελάχιστη ουσία όσον αφορά τυχόν παράνομες ενέργειες πέρα από τις απόψεις του Shariy. Αλλά η έκφραση απόψεων που αντιτίθενται στην πολιτική της Ουκρανίας και του ΝΑΤΟ σε σχέση με τον πόλεμο είναι αρκετή για να καταστήσει ένα άτομο εχθρό του κράτους.

Πηγή: Real Clear Investigations

Μετάφραση – εισαγωγή: Κ. Μηλολιδάκης

Η Leni Riefenstahl είχε δηλώσει ότι οι επικές ταινίες της που εξυμνούσαν τους Ναζί βασίζονταν σε ένα “κενό υποταγής” του γερμανικού κοινού. Έτσι λειτουργεί η προπαγάνδα.

Στη δεκαετία του 1970 γνώρισα μια από τις κορυφαίες προπαγανδίστριες του Χίτλερ, τη Leni Riefenstahl[i], της οποίας οι επικές ταινίες δόξασαν τους Ναζί. Έτυχε να μείνουμε στο ίδιο καταφύγιο στην Κένυα, όπου βρισκόταν για μια φωτογραφική αποστολή, έχοντας γλιτώσει τη μοίρα άλλων φίλων του Φύρερ.

Μου είπε ότι τα ‘πατριωτικά μηνύματα’ των ταινιών της δεν εξαρτώνταν από ‘άνωθεν εντολές’ αλλά από αυτό που αποκαλούσε «κενό υποταγής (ενδοτικότητας)» του γερμανικού κοινού.

– Αυτό περιελάμβανε και τη φιλελεύθερη, μορφωμένη αστική τάξη; ρώτησα. «Ναι, ειδικά αυτούς», είπε.

Το σκέφτομαι αυτό καθώς κοιτάζω γύρω μου την προπαγάνδα που κατακλύζει τώρα τις δυτικές κοινωνίες.

Φυσικά, είμαστε πολύ διαφορετικοί από τη Γερμανία της δεκαετίας του 1930. Ζούμε σε πληροφορημένες κοινωνίες Είμαστε παγκοσμιοποιημένοι. Ποτέ δεν ήμασταν πιο συνειδητοποιημένοι, περισσότερο σε επαφή, καλύτερα συνδεδεμένοι.

Ή μήπως στη Δύση ζούμε σε μια κοινωνία των ΜΜΕ όπου η πλύση εγκεφάλου είναι ύπουλη και αδυσώπητη και η αντίληψη φιλτράρεται σύμφωνα με τις ανάγκες και τα ψέματα της κρατικής και εταιρικής εξουσίας;

Οι Ηνωμένες Πολιτείες κυριαρχούν στα μέσα ενημέρωσης του δυτικού κόσμου. Όλες οι 10 κορυφαίες εταιρείες μέσων ενημέρωσης, εκτός από μία, εδρεύουν στη Βόρεια Αμερική. Το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – Google, Twitter, Facebook – ανήκουν και ελέγχονται ως επί το πλείστον από τους Αμερικανούς.

Κατά τη διάρκεια της ζωής μου, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανατρέψει ή έχουν επιχειρήσει να ανατρέψουν περισσότερες από 50 κυβερνήσεις, κυρίως δημοκρατίες. Έχουν παρέμβει σε δημοκρατικές εκλογές σε 30 χώρες. Έχουν ρίξει βόμβες στους λαούς 30 χωρών, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν φτωχοί και ανυπεράσπιστοι. Έχουν αποπειραθεί να δολοφονήσουν τους ηγέτες 50 χωρών. Έχουν αγωνιστεί για την καταστολή των απελευθερωτικών κινημάτων σε 20 χώρες.

Η έκταση και η κλίμακα αυτού του μακελειού παραμένει σε μεγάλο βαθμό χωρίς αναφορά, χωρίς αναγνώριση, και οι υπεύθυνοι συνεχίζουν να κυριαρχούν στην αγγλοαμερικανική πολιτική ζωή.

Ο Χάρολντ Πίντερ έσπασε τη σιωπή

Τα χρόνια πριν πεθάνει το 2008, ο θεατρικός συγγραφέας Χάρολντ Πίντερ[ii] εκφώνησε δύο εξαιρετικές ομιλίες, οι οποίες έσπασαν τη σιωπή.

«Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ», είπε, «ορίζεται καλύτερα ως εξής: Φίλα μου τον κώλο αλλιώς θα σου σπάσω το κεφάλι. Είναι τόσο απλή και τόσο ωμή όσο αυτό. Το ενδιαφέρον είναι ότι είναι τόσο απίστευτα επιτυχημένη. Διαθέτει τις δομές της παραπληροφόρησης, της χρήσης της ρητορικής, της διαστρέβλωσης της γλώσσας, οι οποίες είναι πολύ πειστικές, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα μάτσο ψέματα. Είναι μια πολύ επιτυχημένη προπαγάνδα. Έχουν τα χρήματα, έχουν την τεχνολογία, έχουν όλα τα μέσα για να το καταφέρουν χωρίς συνέπειες, και το κάνουν».

Παραλαμβάνοντας το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ο Πίντερ είπε τα εξής:

«Τα εγκλήματα των Ηνωμένων Πολιτειών είναι συστηματικά, συνεχή, μοχθηρά, ανελέητα, αλλά πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν μιλήσει γι’ αυτά. Πρέπει να το παραδεχτούμε αυτό στην Αμερική. Έχει ασκήσει μια αρκετά κλινική χειραγώγηση της ισχύος παγκοσμίως, υποδυόμενη παράλληλα τη δύναμη του παγκόσμιου καλού. Πρόκειται για μια λαμπρή, ακόμη και πνευματώδη, εξαιρετικά επιτυχημένη πράξη ύπνωσης».

Ο Πίντερ ήταν φίλος μου και ενδεχομένως ο τελευταίος μεγάλος πολιτικός σοφός – εννοώ προτού οι διαφωνούσες πολιτικές ευνουχιστούν. Τον ρώτησα αν η «ύπνωση» στην οποία αναφερόταν ήταν το «κενό υποταγής» που περιέγραψε η Leni Riefenstahl.

«Είναι το ίδιο πράγμα», απάντησε. «Σημαίνει ότι η πλύση εγκεφάλου είναι τόσο διεξοδική που είμαστε προγραμματισμένοι να καταπίνουμε ένα μάτσο ψέματα. Αν δεν αναγνωρίζουμε την προπαγάνδα, μπορεί να την αποδεχτούμε ως φυσιολογική και να την πιστέψουμε. Αυτό είναι το κενό της υποταγής».

Η Leni Riefenstahl και ένα τηλεοπτικό συνεργείο στέκονται μπροστά
από το αυτοκίνητο του Χίτλερ κατά τη διάρκεια
συγκέντρωσης στη Νυρεμβέργη το 1934.
(Bundesarchiv, CC-BY-SA 3.0, Wikimedia Commons)

Στα συστήματά μας της εταιρικής δημοκρατίας, ο πόλεμος είναι μια οικονομική αναγκαιότητα, ο τέλειος γάμος της δημόσιας επιδότησης και του ιδιωτικού κέρδους: σοσιαλισμός για τους πλούσιους, καπιταλισμός για τους φτωχούς. Την επομένη της 11ης Σεπτεμβρίου οι τιμές των μετοχών της πολεμικής βιομηχανίας εκτοξεύτηκαν στα ύψη. Ερχόταν περισσότερη αιματοχυσία, πράγμα που είναι καλό για τις επιχειρήσεις.

Σήμερα, οι πιο κερδοφόροι πόλεμοι έχουν το δικό τους εμπορικό σήμα. Ονομάζονται “πόλεμοι διαρκείας”—Αφγανιστάν, Παλαιστίνη, Ιράκ, Λιβύη, Υεμένη και τώρα Ουκρανία. Αυτοί όλοι βασίζονται σε ένα μάτσο ψέματα.

Η πιο περιβόητη περίπτωση είναι το Ιράκ, με τα όπλα μαζικής καταστροφής που δεν υπήρχαν. Η καταστροφή της Λιβύης από το ΝΑΤΟ το 2011 δικαιολογήθηκε από μια σφαγή στη Βεγγάζη που δεν συνέβη. Το Αφγανιστάν ήταν ένας βολικός πόλεμος εκδίκησης για την 11η Σεπτεμβρίου, ο οποίος δεν είχε καμία σχέση με τον λαό του Αφγανιστάν.

Σήμερα, οι ειδήσεις από το Αφγανιστάν είναι πόσο κακοί είναι οι Ταλιμπάν – όχι ότι η κλοπή 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τα τραπεζικά αποθεματικά της χώρας από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν προκαλεί εκτεταμένη δυστυχία. Πρόσφατα, το Εθνικό Δημόσιο Ραδιόφωνο [National Public Radio–NPR] στην Ουάσιγκτον αφιέρωσε δύο ώρες στο Αφγανιστάν—και 30 δευτερόλεπτα στον πεινασμένο λαό του.

Στη σύνοδο κορυφής του στη Μαδρίτη τον Ιούνιο, το ΝΑΤΟ, το οποίο ελέγχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, υιοθέτησε ένα έγγραφο στρατηγικής που στρατιωτικοποιεί την ευρωπαϊκή ήπειρο και κλιμακώνει την προοπτική πολέμου με τη Ρωσία και την Κίνα. Προτείνει «πολεμικές επιχειρήσεις σε πολλαπλούς τομείς εναντίον ομότιμων ανταγωνιστών που διαθέτουν πυρηνικά όπλα». Με άλλα λόγια, πυρηνικό πόλεμο.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg, αριστερά,
και ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Pedro Sánchez στις 28 Ιουνίου στη Μαδρίτη. (ΝΑΤΟ)

Λέει: «Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ υπήρξε μια ιστορική επιτυχία».

Το διάβασα αυτό με δυσπιστία.

Οι ειδήσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία δεν είναι ως επί το πλείστον ειδήσεις, αλλά μια μονόπλευρη λιτανεία αλαζονείας, διαστρέβλωσης, παράλειψης. Έχω κάνει ρεπορτάζ για πολλούς πολέμους και δεν έχω γνωρίσει ποτέ μια τέτοια οριζόντια προπαγάνδα.

Τον Φεβρουάριο, η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία ως απάντηση σε σχεδόν οκτώ χρόνια δολοφονιών και εγκληματικής καταστροφής στη ρωσόφωνη περιοχή του Ντονμπάς στα σύνορά της.

Το 2014, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν προωθήσει ένα πραξικόπημα στο Κίεβο, το οποίο απομάκρυνε τον δημοκρατικά εκλεγμένο, ρωσόφιλο πρόεδρο της Ουκρανίας και εγκατέστησε έναν διάδοχο, τον οποίο οι Αμερικανοί κατέστησαν σαφές ότι ήταν ο άνθρωπός τους.

7 Δεκεμβρίου 2015: Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συναντάται
με τον Ουκρανό πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο στο Κίεβο. (Πρεσβεία των ΗΠΑ στο Κίεβο, Flickr)

Τα τελευταία χρόνια, αμερικανικοί πύραυλοι ‘υπερασπιστές’ έχουν εγκατασταθεί στην ανατολική Ευρώπη, στην Πολωνία, στη Σλοβενία, στην Τσεχία, με στόχο σχεδόν σίγουρα τη Ρωσία, συνοδευόμενοι από ψευδείς διαβεβαιώσεις που φτάνουν πίσω έως την ‘υπόσχεση’ του Τζέιμς Μπέικερ προς τον σοβιετικό ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ τον Φεβρουάριο του 1990 ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί ποτέ πέρα από τη Γερμανία.

Το ΝΑΤΟ στα σύνορα του Χίτλερ

Η Ουκρανία είναι η γραμμή του μετώπου. Το ΝΑΤΟ έχει ουσιαστικά φτάσει στην ίδια την παραμεθόριο περιοχή από την οποία εισέβαλε ο στρατός του Χίτλερ το 1941, αφήνοντας πίσω του περισσότερα από 23 εκατομμύρια νεκρούς στη Σοβιετική Ένωση.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, η Ρωσία πρότεινε ένα εκτεταμένο σχέδιο ασφάλειας για την Ευρώπη. Αυτό απορρίφθηκε, χλευάστηκε ή αποσιωπήθηκε από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Ποιος διάβασε τις βήμα προς βήμα προτάσεις του; Στις 24 Φεβρουαρίου, ο πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι απείλησε να αναπτύξει πυρηνικά όπλα εκτός αν η Αμερική εξοπλίσει και προστατεύσει την Ουκρανία.[iii]

Την ίδια ημέρα, η Ρωσία εισέβαλε—μια απρόκλητη πράξη εκ γενετής ατιμωτική, σύμφωνα με τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Η προηγούμενη ιστορία, τα ψέματα, οι ειρηνευτικές προτάσεις, οι πανηγυρικές συμφωνίες για το Ντονμπάς στο Μινσκ δεν μέτρησαν καθόλου.

Στις 25 Απριλίου, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν πέταξε στο Κίεβο και επιβεβαίωσε ότι στόχος της Αμερικής ήταν να καταστρέψει τη Ρωσική Ομοσπονδία—η λέξη που χρησιμοποίησε ήταν «να αποδυναμώσει». Η Αμερική είχε αποκτήσει τον πόλεμο που ήθελε, τον οποίο πραγματοποιούσε ένα χρηματοδοτούμενο και οπλισμένο από τους Αμερικανούς πληρεξούσιο και αναλώσιμο πιόνι.

Σχεδόν τίποτα από αυτά δεν εξηγήθηκε στο δυτικό κοινό.[iv]

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι απερίσκεπτη και ασυγχώρητη. Είναι έγκλημα η εισβολή σε μια κυρίαρχη χώρα. Δεν υπάρχουν “αλλά”—εκτός από ένα.

Πότε ξεκίνησε ο σημερινός πόλεμος στην Ουκρανία και ποιος τον ξεκίνησε; Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, μεταξύ του 2014 και του τρέχοντος έτους, περίπου 14.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στον εμφύλιο πόλεμο που επέβαλε το καθεστώς του Κιέβου στο Ντονμπάς. Πολλές από τις επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν από νεοναζί.

Παρακολουθήστε ένα δελτίο ειδήσεων του ITV από τον Μάιο του 2014, από τον βετεράνο δημοσιογράφο James Mates, ο οποίος βομβαρδίζεται, μαζί με πολίτες στην πόλη Μαριούπολη, από το τάγμα Azov (νεοναζί) της Ουκρανίας.

Τον ίδιο μήνα, δεκάδες ρωσόφωνοι κάηκαν ζωντανοί ή υπέστησαν ασφυξία σε ένα κτίριο των συνδικάτων στην Οδησσό που πολιορκούνταν από φασίστες κακοποιούς, οπαδούς του συνεργάτη των ναζί και φανατικού αντισημίτη Στεπάν Μπαντέρα. Οι New York Times αποκάλεσαν τους κακοποιούς «εθνικιστές».

«Η ιστορική αποστολή του έθνους μας σε αυτή την κρίσιμη στιγμή», δήλωσε ο Αντρέι Μπιλέτσκι, ιδρυτής του τάγματος Αζόφ, «είναι να οδηγήσει τις Λευκές Φυλές του κόσμου σε μια τελική σταυροφορία για την επιβίωσή τους, μια σταυροφορία ενάντια στους ηγούμενους από τους σημίτες Untermenschen [υπανθρώπους–χιτλερική έκφραση]».

Από τον Φεβρουάριο, μια εκστρατεία αυτοαποκαλούμενων «ελεγκτών ειδήσεων» (που χρηματοδοτούνται κυρίως από Αμερικανικές και Βρετανικές πηγές συνδεδεμένες με τις αντίστοιχες κυβερνήσεις) προσπάθησαν να διατηρήσουν τον παραλογισμό ότι οι νεοναζί της Ουκρανίας δεν υπάρχουν.

O ‘ευπρεπισμός των εικόνων’, που κάποτε συνδεόταν με τις εκκαθαρίσεις του Στάλιν, έχει γίνει εργαλείο της κυρίαρχης δημοσιογραφίας.

«Έχω κάνει ρεπορτάζ για πολλούς πολέμους και δεν έχω γνωρίσει ποτέ τέτοια εν λευκώ προπαγάνδα»

Σε λιγότερο από μια δεκαετία, η εικόνα της “καλής” Κίνας έχει ευπρεπιστεί και μια “κακή” Κίνα την έχει αντικαταστήσει: από το ‘παγκόσμιο εργαστήρι’ τώρα περάσαμε σε έναν εκκολαπτόμενο νέο Σατανά.

Μεγάλο μέρος αυτής της προπαγάνδας προέρχεται από τις ΗΠΑ και μεταδίδεται μέσω πληρεξουσίων και “δεξαμενών σκέψης”, όπως το διαβόητο Αυστραλιανό Ινστιτούτο Στρατηγικής Πολιτικής, που αποτελεί τη φωνή της βιομηχανίας όπλων, και από δημοσιογράφους όπως ο Πίτερ Χάρτσερ της εφημερίδας The Sydney Morning Herald, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει όσους «διαδίδουν την κινεζική επιρροή» ως «αρουραίους, μύγες, κουνούπια και σπουργίτια»’ και εισηγείται αυτά τα «παράσιτα» να «εξολοθρευτούν».

Ο Andriy Beletsky, διοικητής του ειδικού ουκρανικού νεοναζιστικού αστυνομικού συντάγματος Azov,
με εθελοντές το 2014. (My News24, CC BY 3.0, Wikimedia Commons)

Οι ειδήσεις για την Κίνα στη Δύση αφορούν σχεδόν αποκλειστικά την απειλή από το Πεκίνο. Ευπρεπισμένες είναι οι 400 αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις που περικυκλώνουν το μεγαλύτερο μέρος της Κίνας, ένα ένοπλο περιδέραιο που εκτείνεται από την Αυστραλία μέχρι τον Ειρηνικό και τη νοτιοανατολική Ασία, την Ιαπωνία και την Κορέα. Το ιαπωνικό νησί Okinawa και το κορεατικό νησί Jeju λειτουργούν ως όπλα έτοιμα να ρίξουν στοχεύοντας εξ επαφής τη βιομηχανική καρδιά της Κίνας. Ένας αξιωματούχος του Πενταγώνου το περιέγραψε ως «θηλιά αγχόνης».

Η Παλαιστίνη παρουσιάζεται ψευδώς από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Για το BBC, υπάρχει μια «σύγκρουση δύο αφηγήσεων». Η μακροβιότερη, πιο κτηνώδης, παράνομη στρατιωτική κατοχή της σύγχρονης εποχής δεν αναφέρεται.

Ο δοκιμαζόμενος λαός της Υεμένης μόλις και μετά βίας υπάρχει. Είναι μη-άνθρωποι των μέσων ενημέρωσης. Ενώ οι Σαουδάραβες ρίχνουν βροχή τις αμερικανικές βόμβες διασποράς με Βρετανούς συμβούλους να εργάζονται πλάι-πλάι με τους Σαουδάραβες αξιωματικούς στόχευσης, περισσότερα από μισό εκατομμύριο παιδιά αντιμετωπίζουν την πείνα.

Αυτή η πλύση εγκεφάλου μέσω της παράλειψης δεν είναι καινούργια εφεύρεση. Η σφαγή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου αποσιωπήθηκε από δημοσιογράφους που στη συνέχεια χρίστηκαν ιππότες για τη συμμόρφωσή τους. Το 1917, ο εκδότης της εφημερίδας The Manchester Guardian, C.P. Scott, εκμυστηρεύτηκε στον πρωθυπουργό Lloyd George: «Αν οι άνθρωποι γνώριζαν πραγματικά [την αλήθεια], ο πόλεμος θα σταματούσε αύριο, αλλά δεν γνωρίζουν και δεν επιτρέπεται να γνωρίζουν».

Η άρνηση να βλέπουμε τους ανθρώπους και τα γεγονότα όπως τα βλέπουν οι άνθρωποι σε άλλες χώρες είναι ένας ιός των μέσων ενημέρωσης στη Δύση, εξίσου εξουθενωτικός με το COVID. Είναι σαν να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από έναν μονόδρομο καθρέφτη, στον οποίο ‘εμείς’ είμαστε ηθικοί και καλοκάγαθοι και ‘αυτοί’ όχι. Είναι μια βαθιά ιμπεριαλιστική άποψη.

Η Ιστορία που αποτελεί μια ζώσα παρουσία στην Κίνα και τη Ρωσία σπάνια εξηγείται και σπάνια γίνεται κατανοητή [στη Δύση]. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ο Αδόλφος Χίτλερ. Ο Σι Τζινπίνγκ είναι ο Φου Μαν Τσου. Επικά επιτεύγματα, όπως η εξάλειψη της άθλιας φτώχειας στην Κίνα, είναι ελάχιστα γνωστά. Πόσο διεστραμμένο και ελεεινό είναι αυτό!

«Οι ειδήσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία δεν είναι ως επί το πλείστον ειδήσεις, αλλά μια μονόπλευρη λιτανεία αλαζονείας, διαστρέβλωσης, παράλειψης»

Πότε θα επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να καταλάβουν; Η εκπαίδευση των δημοσιογράφων σε εργοστασιακό στυλ δεν είναι η απάντηση. Ούτε και το θαυμαστό ψηφιακό εργαλείο, το οποίο είναι μέσο και όχι σκοπός, όπως η γραφομηχανή με το ένα δάχτυλο και η λινοτυπική μηχανή.

Τα τελευταία χρόνια, μερικοί από τους καλύτερους δημοσιογράφους έχουν απομακρυνθεί από τα κυρίαρχα μέσα. Η λέξη που χρησιμοποιείται είναι «αποστερημένοι». Οι χώροι που κάποτε ήταν ανοιχτοί για τους ανεξάρτητους, για τους δημοσιογράφους που πήγαιναν κόντρα στο ρεύμα, τους ανθρώπους που έλεγαν την αλήθεια, έχουν κλείσει.

Η περίπτωση του Τζούλιαν Ασάνζ είναι η πιο συγκλονιστική. Όταν ο Τζούλιαν και τα WikiLeaks πετύχαιναν να κερδίζουν αναγνώστες και βραβεία για τον Guardian, τους New York Times και άλλες αυτάρεσκες «εφημερίδες αναφοράς», τον εξυμνούσαν.

Όταν το σκοτεινό κράτος διαμαρτυρήθηκε και απαίτησε την καταστροφή των σκληρών δίσκων και τη δολοφονία του χαρακτήρα του Τζούλιαν, τον έκαναν δημόσιο εχθρό. Ο αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν τον συνέκρινε με έναν «τρομοκράτη υψηλής τεχνολογίας». Η Χίλαρι Κλίντον ρώτησε: «Δεν μπορούμε απλά να τον εκτελέσουμε με ένα drone αυτόν τον τύπο;».

Η επακόλουθη εκστρατεία κακοποίησης και συκοφάντησης του Τζούλιαν Ασάνζ -ο αρμόδιος εισηγητής του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια την αποκάλεσε «mobbing»[v]– έφερε τον φιλελεύθερο Τύπο στο ναδίρ. Τους γνωρίζουμε αυτούς. Στο μυαλό μου κατατάσσονται στην τάξη των δοσιλόγων: Όπως οι δημοσιογράφοι του Βισύ[vi].

Πότε θα ορθώσουν το ανάστημά τους οι πραγματικοί δημοσιογράφοι; Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν ήδη εμπνευσμένα σαμιζντάτ[vii]: Το Consortium News, που ιδρύθηκε από τον σπουδαίο δημοσιογράφο Robert Parry, το The Grayzone του Max Blumenthal, το Mint Press News, το Media Lens, το DeclassifiedUK, το Alborada, το Electronic Intifada, το WSWS, το ZNet, το ICH, το CounterPunch, το Independent Australia, το έργο του Chris Hedges, του Patrick Lawrence, του Jonathan Cook, της Diana Johnstone, της Caitlin Johnstone και άλλων που θα με συγχωρήσουν που δεν τους αναφέρω εδώ.

Και πότε οι συγγραφείς θα ορθώσουν το ανάστημά τους, όπως έκαναν ενάντια στην άνοδο του φασισμού τη δεκαετία του 1930; Πότε οι κινηματογραφιστές θα ορθώσουν το ανάστημά τους, όπως έκαναν ενάντια στον Ψυχρό Πόλεμο τη δεκαετία του 1940; Πότε οι σατυρικοί δημιουργοί θα ορθώσουν το ανάστημά τους, όπως έκαναν πριν από μια γενιά;

Έχοντας μουλιάσει για 82 χρόνια σε ένα βαθύ λουτρό ορθότητας, που είναι η επίσημη εκδοχή του τελευταίου παγκόσμιου πολέμου, δεν είναι καιρός εκείνοι που υποτίθεται ότι θα κρατούσαν τα πράγματα στη θέση τους, να δηλώσουν την ανεξαρτησία τους και να αποκωδικοποιήσουν την προπαγάνδα; Η επείγουσα ανάγκη είναι μεγαλύτερη από ποτέ.

———————————————————————————

Το άρθρο αυτό, που αναρτούμε στη μνήμη του, βασίζεται σε ομιλία που εκφώνησε ο συγγραφέας στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ του Τρόντχαϊμ, στη Νορβηγία.

Πηγή: Consortium News

Μετάφραση – επιμέλεια: Κωστής Μηλολιδάκης

[i] Η Έλενα Μπέρτα Αμάλιε “Λένι” Ρίφενσταλ (1902-2003) ήταν Γερμανίδα ηθοποιός, σκηνοθέτης και φωτογράφος, η οποία έγινε διάσημη χάρη στις ταινίες προπαγάνδας που δημιούργησε για λογαριασμό της Ναζιστικής Γερμανίας. Στην αρχική φωτογραφία (1936), που είναι κλασική, την βλέπουμε (στο κέντρο) να τραβά σκηνές με δύο βοηθούς της.

[ii] Ο Χάρολντ Πίντερ (1930-2008) ήταν Άγγλος συγγραφέας θεατρικών έργων και θεατρικός σκηνοθέτης, από τους σημαντικότερους του 20ου αιώνα. Βραβεύτηκε με το Νόμπελ λογοτεχνίας το 2005.

[iii] Βλ. το σχετικό άρθρο του John Pilger https://consortiumnews.com/2022/02/17/war-in-europe-the-rise-of-raw-propaganda/ [Η σημείωση στο πρωτότυπο].

[iv] Διαβάστε: Joe Lauria: «Ο Μπάιντεν επιβεβαιώνει γιατί οι ΗΠΑ χρειάστηκαν αυτόν τον πόλεμο» [Η σημείωση στο πρωτότυπο].

[v] ‘Mob’ είναι η συμμορία, συνήθως της Μαφίας. ‘Mobbing’ είναι λέξη πλασμένη επί τούτου και σημαίνει την άσκηση πρακτικών Μαφίας.

[vi] H ‘Δημοκρατία του Vichy’ ήταν ένα ψευδοκράτος που δημιούργησαν στην κατεχόμενη Γαλλία οι Γερμανοί κατά τον Β’ ΠΠ με επικεφαλής τον στρατάρχη Πεταίν, ο οποίος καταδικάστηκε σε θάνατο ως δοσίλογος, αλλά δεν εκτελέστηκε, μετά τη λήξη του πολέμου.

[vii] Samizdat: Απαγορευμένα ή μη προωθούμενα προς εκτύπωση έργα που κυκλοφορούσαν από χέρι σε χέρι στις χώρες του συμφώνου της Βαρσοβίας, κυρίως στην ΕΣΣΔ.

Η κατάσταση στο Κίεβο αρχίζει να θυμίζει σκηνές από την ταινία «Η Πτώση» του Όλιβερ Χιρσμπίγκελ

Το εξώφυλλο του ρεπορτάζ του NBC. Τίτλος: «Πηγές αναφέρουν ότι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συζητούν το θέμα των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία» και υπότιτλος: «Οι συνομιλίες περιλάμβαναν πολύ αδρές γραμμές για το τι μπορεί να χρειαστεί να εγκαταλείψει η Ουκρανία για να καταλήξει σε συμφωνία με τη Ρωσία».

Έχω ήδη αναρτήσει ένα, κατά τη γνώμη μου, πολύ σημαντικό ρεπορτάζ που δημοσίευσε το NBC στις 4/11. Εκεί αναφέρεται ότι αναπτύσσονται πιέσεις από τις ΗΠΑ και την ‘Ευρώπη’ προς το Κίεβο για διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία προκειμένου να παγώσει η σύγκρουση. Στα πλαίσια αυτά γράφεται ότι οι δυτικοί σπόνσορες ζητούν από την Ουκρανική κυβέρνηση να προετοιμαστεί και να το πάρει απόφαση ότι θα πρέπει να κάνει παραχωρήσεις στους Ρώσους, ώστε εκείνοι να συμφωνήσουν για διαπραγματεύσεις.

Το ρεπορτάζ αυτό προβλήθηκε και αναπαράχθηκε αμέσως από τα υπόλοιπα συστημικά ΜΜΕ της Δύσης (π.χ. Reuters) ενώ ταυτόχρονα προκάλεσε θύελλα σχολιασμών από ρωσοφοβικούς και μη πολιτικούς, στελέχη και ‘ειδικούς’ ανά την υφήλιο. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι αρνήθηκε, αν και με περίεργο τρόπο, τα γραφόμενα στο ρεπορτάζ του NBC (βλ. τη λεζάντα στη σχετική φωτογραφία). Από τη ρωσική πλευρά, μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχουμε κάποια αντίδραση στο συγκεκριμένο άρθρο, το οποίο προφανώς χρησιμεύει ως ‘λαγός’ για να καταγράψει αντιδράσεις στη βασική ιδέα που διατυπώνει.

Φυσικά, το ρεπορτάζ αναδύεται σε μια δύσκολη περίοδο για τις ΗΠΑ, οι οποίες εμφανίζονται υπερεκτεταμένες και σε δυσκολία να ανταποκριθούν στα υπεσχημένα προς το Κίεβο λόγω και των εξελίξεων στη Μ. Ανατολή. Επιπρόσθετα, όσο και αν οι Δυτικοί κινούνται στον χώρο της ονειροφαντασίας, δεν μπορεί παρά αρκετοί πλέον να αντιλαμβάνονται την κινούμενη άμμο στην οποία έχουν παγιδευτεί με τις μαξιμαλιστικές πολιτικές τους στο Ουκρανικό, ιδιαίτερα μετά και την ομολογημένη αποτυχία της καλοκαιρινής αντεπίθεσης του Κιέβου.

Προκύπτει επομένως το εύλογο ερώτημα: Πόσο σοβαρή είναι η ιδέα της εγκατάλειψης των γνωστών μαξιμαλιστικών θέσεων της μέχρι σήμερα αυτοαποκαλούμενης “ειρηνευτικής πρότασης” Ζελένσκι, που θεωρητικά επίσης στηρίζει η ‘Δύση’, σύμφωνα με την οποία για να γίνουν διαπραγματεύσεις και να υπάρξει ειρήνευση θα πρέπει να φύγει ο Πούτιν από πρόεδρος, να αφήσει η Ρωσία όλα τα εδάφη που έχει ενσωματώσει (της Κριμαίας συμπεριλαμβανομένης), να πληρώσει πολεμικές αποζημιώσεις και να παραπεμφθεί η ηγεσία της σε δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου.

Δεν πρέπει να υπάρχει πολιτικός στον κόσμο που να πιστεύει στα σοβαρά ότι η πρόταση αυτή μπορεί να αποτελέσει βάση συζήτησης με τη Ρωσία, αλλά το ερώτημα είναι αν η Δύση τώρα πλέον σκέφτεται στα σοβαρά κάποια διευθέτηση του ζητήματος (όπως υπαινίχθηκε κει η Ιταλίδα πρωθυπουργός Μελόνι πρόσφατα) και κυρίως αν η Δύση σκέφτεται να πάρει στα σοβαρά τις ανησυχίες της Ρωσίας που μέχρι τώρα λοιδορούσε. Η γνώμη του γράφοντος είναι ότι τέτοια μεταβολή στις Δυτικές επιδιώξεις απέναντι στη Ρωσία δεν υφίσταται, αλλά το όλο ζήτημα είναι περισσότερο περίπλοκο και αξίζει μεγαλύτερη εξέταση.

*          *          *

Εδώ και καιρό η Ρωσία δηλώνει συχνά ότι αφενός οι στόχοι της ‘Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης’ (ΕΣΕ) θα ολοκληρωθούν και αφετέρου ότι αυτό θα γίνει είτε με στρατιωτικά μέσα είτε με διπλωματία. Οι καθορισμένοι στόχοι είναι, όπως επανειλημμένα έχει καταγραφεί, η ουδετερότητα της Ουκρανίας, η μη είσοδος της σε Δυτικούς στρατιωτικούς οργανισμούς, η αποστρατιωτικοποίησή της και η ‘αποναζιστικοποίησή’ της (κάτι εγγενώς ασαφές, αλλά επίσης σαφώς δεσμευτικό όσον αφορά τον ιδεολογικό προσανατολισμό του κράτους που θα απομείνει στο Κίεβο την επόμενη μέρα). Φυσικά, στους στόχους συμπεριλαμβάνονται τα ίσα δικαιώματα στους ρωσόφωνους (οι οποίοι τώρα είναι και με τον νόμο πολίτες δεύτερης κατηγορίας καθώς δεν έχουν καν δικαιώματα μειονότητας, η γλώσσα τους είναι απαγορευμένη και όλο το εκπαιδευτικό σύστημα διαδίδει φαντασιακές θεωρίες για την ‘πανάρχαια’ μοναδικότητα της ουκρανικής φυλής, απογόνου των …Βίκινγκς και άλλες ανοησίες).

Στα ‘must’ της Ρωσίας έχουν προστεθεί πλέον και η ένταξη σε αυτήν των τεσσάρων επαρχιών (Λουγκάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα), δηλαδή η αναγνώριση, ως προαπαιτούμενο σε οποιαδήποτε συζήτηση, της “πραγματικότητας επί του πεδίου”, όπως σηματοδοτεί αυτήν την απαίτηση η ρωσική διπλωματία.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Β. Ζελένσκι σε κοινή συνέντευξη που έδωσε με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Κίεβο στις 4 Νοεμβρίου 2023  διέψευσε ότι οι δυτικοί υποστηρικτές του Κιέβου το πιέζουν να εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις (η φωτογραφία είναι από εκεί). «Λοιπόν, κανένας από τους ηγέτες της ΕΕ, των ΗΠΑ, τους εταίρους μας δεν μας πιέζει όσον αφορά το να καθίσουμε [στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων] με τη Ρωσία, να μιλήσουμε μαζί της ή να της παραδώσουμε κάτι. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί», είπε. Ο Ζελένσκι πρόσθεσε ότι «δεν γνωρίζει» ποιος κυκλοφορεί τέτοιες αναφορές. Παραδέχτηκε, ωστόσο, ότι έχει «μια εντύπωση» ότι τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης και οι ίδιοι οι Ουκρανοί σκέφτονται την ιδέα πιθανών συνομιλιών με τη Ρωσία και εικάζουν ότι τα δυτικά έθνη πιέζουν το Κίεβο προς μια τέτοια απόφαση. Συνέχισε λέγοντας ότι ήταν «έκπληκτος» από τέτοιου είδους συναισθήματα.

Προφανώς, η αφετηρία οποιασδήποτε συζήτησης ενδεχομένως γίνει στο μέλλον (ή ακόμη και ενδεχομένως διεξάγεται μέσα από απόρρητα κανάλια αυτήν τη στιγμή) είναι σήμερα κατά πολύ χειρότερη από την αφετηρία κατά τις συζητήσεις και την καταρχήν συμφωνία της Κωνσταντινούπολης (Μάρτιος 2022) την οποία το Κίεβο πέταξε στον κάλαθο των αχρήστων μετά από την παρέμβαση του τότε Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος της επομένη της υπογραφής της κατέφθασε στο Κίεβο ως εκπρόσωπος ‘των σκληρών’ της Δύσης (κυρίως της Βρετανίας και των ΗΠΑ) προκειμένου να πιέσει για την ακύρωση της. Είπε τότε ο Τζόνσον (και έχω αναρτήσει το σχετικό ρεπορτάζ Ουκρανικής εφημερίδας) ότι με τη συμφωνία χάνεται η ευκαιρία, που τότε θεωρούσαν οι σπόνσορες ότι είχε ανοίξει, για αδυσώπητο χτύπημα κατά της Ρωσίας, καταστροφή της ρωσικής κυβέρνησης και του Πούτιν προσωπικά, κ.λπ. κ.λπ. Μάλιστα, ο Τζόνσον δήλωσε στον Ζελένσκι ότι οι ΗΠΑ και η Βρετανία θα αρνηθούν να υπογράψουν ως εγγυήτριες δυνάμεις, όπως προέβλεπε η συμφωνία. “Και εσείς να υπογράψετε”, είπε ο Τζόνσον στον Ζελένσκι, “εμείς δεν θα το κάνουμε”.

Αποτελεί κωμικοτραγική εξέλιξη ότι τώρα είναι και πάλι ‘Δυτικοί κύκλοι’ που εμφανίζονται να πιέζουν την ηγεσία στο Κίεβο να δείξει ευκαμψία και ευελιξία. Φυσικά, η ιδέα είναι να υπάρξει μια εξέλιξη ανάλογη με τις συμφωνίες του Μινσκ, δηλαδή οι όποιες συμφωνίες να μην τηρηθούν και να δοθεί χρόνος στη Δύση να επανεξοπλίσει το Κίεβο ώστε σε εύθετο χρόνο να επανέλθει αυτό δριμύτερο στο πεδίο των μαχών. Και αυτό είναι βέβαιο ότι θα συμβεί αν η όποια λύση δοθεί στο Ουκρανικό δεν είναι οριστική, επειδή η Δύση δεν έχει απεμπλακεί από τον κεντρικό στρατηγικό στόχο της διάλυσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας (την από-αποικιοποίηση της Ρωσίας, όπως την αποκαλούν), η οποία συνιστά το ‘άγιο δισκοπότηρο’ των απώτερων δυτικών βλέψεων.

Η με αποικιοκρατικούς όρους επέκταση των δυτικών εταιριών στην πάμπλουτη σε πρώτες ύλες αχανή χώρα, που επιπλέον διαθέτει φτηνό και άριστα εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό αλλά μικρή ανάπτυξη σύγχρονης βιομηχανίας ενώ επίσης ελέγχει σημαντικούς διαδρόμους διακίνησης εμπορευμάτων, θα δώσει μια ανάσα και διέξοδο με ορίζοντα εκατονταετιών στην διαρκή κρίση του κρατικο-μονοπωλιακού καπιταλισμού του πεπαλαιωμένου—πλην όμως άκρως επικίνδυνου—ιμπεριαλιστικού συστήματος ενώ ταυτόχρονα θα εξουδετερώσει μια και καλή την Κίνα, την οποία οι ΗΠΑ έχουν ορίσει ως τον κύριο αντίπαλό τους στις ερχόμενες δεκαετίες.

Βεβαίως, η Ρωσία γνωρίζει τις επιδιώξεις της Δύσης, αλλά δεν πρέπει να θεωρούμε ότι οι εσωτερικές δυνάμεις σε αυτήν τη χώρα είναι όλες αντίθετες σε μια συνδιαλλαγή με τον Δυτικό ιμπεριαλισμό. Τα άρθρα που αναρτώνται σε σημαντικά μέσα ενημέρωσης εκεί (π.χ. στο αγγλόφωνο Russia Today [RT]) ή ορισμένα πονήματα των στελεχών του σημαντικότερου—από πλευράς πολιτικής επιρροής—think tank της Ρωσίας, του Valdai Club, πλημμυρίζουν από νοσταλγία για τις παλιές καλές μέρες, τότε που η ρωσική κομπραδόρικη αστική τάξη πίστευε ότι θα γινόταν δεκτή ως ‘ισότιμος’ εταίρος από τις Δυτικές ελίτ.

Φυσικά, στη Ρωσία έχουν γεννηθεί, ως αποτέλεσμα της ΕΣΕ, σοβαρές υπόγειες διαδικασίες αναπροσαρμογής και απεξάρτησης από τη Δύση, οι οποίες όμως είναι ασαφές αν θα μπορέσουν να βρουν μια διέξοδο σε κατεύθυνση κοινωνικής αναδιοργάνωσης: Θα έλεγα μάλιστα ότι το αντίθετο είναι πολύ πιθανό, καθώς και ο ίδιος ο πρόεδρος Πούτιν πρόσφατα μίλησε για την ανάγκη νέου κύματος ιδιωτικοποιήσεων σε απάντηση των προβλημάτων που συναντά η Ρωσική οικονομία, η οποία—και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνούμε—στηρίζεται κυρίως στον πρωτογενή τομέα (γεωργία, πρώτες ύλες, ενέργεια, κ.λπ.) και στις εξαγωγές αυτών των προϊόντων ενώ ο δευτερογενής τομέας έχει πληγεί πολύ σοβαρά μετά την αποβιομηχανοποίηση που ακολούθησε την κατάρρευση της ΕΣΣΔ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τελευταία ανακοινώθηκε με ενθουσιασμό ότι πραγματοποιήθηκε δοκιμή πτήσης ενός νέου επιβατικού αεροπλάνου που ο σχεδιασμός του στηρίζεται σε αντίστοιχο σοβιετικό μοντέλο και ότι ενδεχομένως, σε λίγα χρόνια αυτό θα αρχίσει να παράγεται—αν και ως γνωστόν, η ΕΣΣΔ ήταν εντελώς αυτάρκης σε παραγωγή επιβατικών αεροπλάνων. Με δυο λόγια, η σύγχρονη ρωσική βιομηχανία—με εξαίρεση το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα—έχει βρεθεί πολύ πίσω σε σχέση με αυτά που παρήγαγε πριν από 50 έτη. Είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε την ανάπτυξη της ρωσικής οικονομίας σε μη εξαρτημένη κατεύθυνση κάτω από τη λογική των ιδιωτικοποιήσεων που την οδήγησαν στο χείλος της καταστροφής.

Το συμπέρασμα είναι ότι μάλλον, για το καλό της αυτόνομης ανάπτυξης της Ρωσίας και την μη υποδούλωσή της στον Δυτικό ιμπεριαλισμό (που πλέον έχει δείξει καθαρά τα νύχια του), αυτή θα πρέπει να επιμείνει στην ολοκλήρωση των στόχων που έχει θέσει με την ΕΣΕ στην Ουκρανία. Δεν είναι ο φόβος ότι τυχόν διπλωματικές συνομιλίες θα την εκτρέψουν από αυτούς τους στόχους δίνοντας την ευκαιρία στη Δύση να επανέλθει δριμύτερη.

Εδώ να μην ξεχνάμε ότι όσον αφορά τον πόλεμο του Βιετνάμ διεξάγονταν στο Παρίσι διπλωματικές συνομιλίες επί πολλά έτη χωρίς ποτέ να εκτραπεί η Λαϊκή Δημοκρατία του Βιετνάμ από τον στόχο της επανένωσης της χώρας και της ολοκληρωτικής νίκης επί της κυβέρνησης των μαριονετών των ΗΠΑ στον Νότο. Δηλαδή, ο κίνδυνος για τη Ρωσία δεν προέρχεται από τις καθεαυτό διπλωματικές συνομιλίες.

O Ενεργός Κρατικός Σύμβουλος 1ης τάξεως της Ρωσικής Ομοσπονδίας και πρώην βοηθός του Προέδρου της Ρωσίας, Vladislav Surkov, εξηγεί (και το αγγλόφωνο Russia Today αναρτά) τους λόγους για τους οποίους τελικά η Ρωσία θα συμμαχήσει με τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Είμαστε στις 28 Σεπτεμβρίου του 2023.

Αυτό που φοβίζει όσους θα επιθυμούσαν—μέσα και έξω από τη Ρωσία—την ανεξάρτητη ανάπτυξη της και την πορεία προς έναν ‘πολυπολικό’ κόσμο, τον οποίο η ηγεσία της ευαγγελίζεται, είναι η δράση και οι ευκαιρίες που τυχόν αποκτήσουν, στα πλαίσια τυχόν διαπραγματεύσεων, οι δυνάμεις υποτέλειας μέσα στη Ρωσία, οι οποίες διατηρούν μεγάλη ισχύ και πρόσβαση στον κρατικό μηχανισμό και στα ΜΜΕ.

Από την άποψη αυτή, μάλλον υπάρχει μια σοβαρή συνιστώσα σε όσα υπό τύπο αστείου διοχετεύουν κατά καιρούς στα ΜΜΕ κάποιοι ισχυροί Ρώσοι αξιωματούχοι (π.χ. ο πρώην πρόεδρος Μεντβέντεφ) που ευχαριστούν τους ανένδοτους Ουκρανούς ακριβώς για την ανένδοτη στάση τους.

Το τελευταίο χαρακτηριστικό δείγμα τέτοιας ανένδοτης στάσης και φρασεολογίας αποτελεί η τοποθέτηση του εξ απορρήτων συμβούλου του Ζελένσκι, Μιχαήλο Ποντόλιακ, ο οποίος—προφανώς απαντώντας στις απόψεις που εκφράζει το άρθρο του NBC—δήλωσε ότι: «Οι στόχοι και οι στρατηγικές της Ουκρανίας είναι προφανείς και κατανοητές, και έχουμε μια σαφή αντίληψη για το πώς θα μοιάζει το “τέλος του πολέμου”. Παρ’ όλες τις δυσκολίες κατά το τρέχον στάδιο του πολέμου…»

Το αναμενόμενο “τέλος του πολέμου” κατά Ποντόλιακ, η έκβαση δηλαδή που θα κάνει το Κίεβο να δεχθεί να σταματήσουν οι εχθροπραξίες για την οποία έχουν “σαφή αντίληψη”, προβλέπεται να γίνει μέσω των εξής σταδίων:

« Αύξηση της προμήθειας όπλων για την επίτευξη τεχνολογικής υπεροχής στο πεδίο της μάχης. Σημαντικές τακτικές ήττες για τη Ρωσία. Κατάρρευση των ρωσικών αμυντικών παραγγελιών. Ως αποτέλεσμα αυτού: Η ανεξέλεγκτη επιστροφή [πίσω] στη Ρωσία των επιθετικών επιστρατευμένων δυνάμεων [της] – Η κατάρρευση των θεμελιωδών μύθων της ρωσικής προπαγάνδας – Η οριστική πτώση της επιρροής της “καθεστηκυίας τάξης του Πούτιν” στο εσωτερικό της Ρωσίας – Η αυτοαπομόνωση της Ρωσίας – Εσωτερικές εξεγέρσεις [στη Ρωσία] – Η αντικατάσταση των σημερινών ρωσικών ελίτ με ελίτ μιας μεταβατικής περιόδου. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, η Ρωσία θα επικεντρωθεί, για μια ορισμένη περίοδο, στα εσωτερικά της προβλήματα και θα αρχίσει να καταλαμβάνει τη θέση στον κόσμο που πραγματικά της αξίζει (μια θέση ως μη παγκόσμιος παίκτης), μειώνοντας σημαντικά την υποστήριξη της παγκόσμιας αστάθειας, και η ευκαιρία να αναβιώσει το διεθνές δίκαιο και οι διεθνείς θεσμοί επιστρέφουν.»

Η ακαμψία της παρούσας ηγεσίας στο Κίεβο εξηγεί και την ‘γλώσσα’ που τελευταία βγάζει ο επικεφαλής των Ουκρανικών δυνάμεων, στρατηγός Ζαλούζνι, ο οποίος σε συνέντευξή του στον Economist (και σε ιδιαίτερο άρθρο στο ίδιο ΜΜΕ) μιλά για λήξη της ουκρανικής αντεπίθεσης, η οποία—παραδέχεται—δεν παρήγαγε αποτελέσματα, σε αντίθεση με τις κραυγές της Ουκρανικής διοίκησης που μιλά για συνέχισή της επ’ αόριστον ενώ ταυτόχρονα στηρίζει μια τρομακτική (και επιτυχημένη στο εσωτερικό της χώρας) προπαγανδιστική εκστρατεία, η οποία παρουσιάζει το Κίεβο ως να είναι ο πλήρης νικητής των συγκρούσεων. Είναι αξιοσημείωτο ότι η τοποθέτηση του στρατηγού, που μιλά για κίνδυνο η σύγκρουση να μετατραπεί σε «πόλεμο φθοράς στα χαρακώματα που θα τραβήξει για χρόνια και θα εξαντλήσει το Ουκρανικό κράτος»  επικρίθηκε δημόσια από τον Igor Zhovkva, αναπληρωτή διευθυντή του γραφείου του Ουκρανού προέδρου, ο οποίος θεώρησε απαράδεκτη την κοινοποίηση δημοσίως αυτών που συμβαίνουν στο μέτωπο δεδομένου ότι τέτοιες αποκαλύψεις παίζουν κατευθείαν στα χέρια της Ρωσίας, ενώ προσέθεσε ότι επίσης προκαλούν πανικό στους σπόνσορες της χώρας.

Το τουΐτ του Μιχαήλο Ποντόλιακ για το πώς η ηγεσία του Κιέβου οραματίζεται
την εξέλιξη του πολέμου μέχρι την τελική νίκη της χώρας του.

Η ακαμψία της διοίκησης Ζελένσκι έχει καταστήσει τους Αμερικανούς—οι οποίοι επιθυμούν τη διασφάλιση της συνέχισης του πολέμου και ως εκ τούτου την διεξαγωγή του με όρους μη αυτοκτονικούς—ομήρους της ενώ αυτή ταυτόχρονα πλουτίζει σε ασύλληπτη κλίμακα από το ροκάνισμα των αμερικανικών δισεκατομμυρίων. Πρόκειται για μη βιώσιμη κατάσταση, ιδιαίτερα καθώς οι ΗΠΑ εμπλέκονται σε όλο και περισσότερα μέτωπα και συγκρούσεις ανά τον κόσμο. Προς το παρόν οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με υπερδανεισμό και τύπωμα δολαρίων, που όμως μέσο-μακροπρόθεσμα θα έχει οδυνηρότατες συνέπειες για τον κυρίαρχο ρόλο τους στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Ειρήσθω εν παρόδω ότι η στρατηγική των ΗΠΑ, που βασικά συνίσταται στην διεύρυνση των διενέξεων σε παγκόσμια κλίμακα και στην ανάδειξη “μπαμπούλων” για τρίτες χώρες προκειμένου αυτές να στοιχηθούν κάτω από την ηγεσία των ΗΠΑ, μέχρις στιγμής έχει παράξει εξαιρετικά αποτελέσματα για αυτήν τη χώρα. Η Ευρώπη έχει στοιχηθεί κάτω από τις ΗΠΑ, εις βάρος των εθνικών συμφερόντων των υποτελών στις ΗΠΑ χωρών, μέσω της επίκλησης του Ρωσικού μπαμπούλα, αν και στην ουσία η εμφάνιση αυτού του μπαμπούλα προκλήθηκε από τις ΗΠΑ ακριβώς για να ικανοποιήσουν τον ενδιάμεσο στόχο τους: την κυριαρχία επί της Ευρώπης. Οι δυτικόστροφες ή και ανεξάρτητες χώρες της Ασίας επιδιώκεται να στοιχηθούν κάτω από τις ΗΠΑ, επίσης σε βάρος των δικών τους συμφερόντων—π.χ. Φιλιππίνες—μέσω της επίκλησης του Κινεζικού μπαμπούλα, αν και την όξυνση της κρίσης στο θέμα της Ταϊβάν ή της Κορέας επίσης προκαλούν οι ΗΠΑ, ακριβώς για να οδηγήσουν τις χώρες της Ασίας κάτω από την επικυριαρχία τους, η οποία θα παράξει και σημαντικά οικονομικά αποτελέσματα υπέρ τους [ΣΗΜ. Εδώ σημαντική είναι η παρακολούθηση της στάσης της Ινδίας, της Ινδονησίας και του Βιετνάμ].

Αυτά τα κέρδη όμως κινδυνεύουν μακροπρόθεσμα από την διάβρωση που υφίσταται το δολάριο ως το βασικό διεθνές ανταλλακτικό νόμισμα λόγω του υπερδανεισμού και του ανεξέλεγκτου τυπώματος δολαρίων από τις ΗΠΑ. Η λειτουργία του δολαρίου στο διεθνές σύστημα ανταλλαγών είναι ίσως το πιο σημαντικό ατού που διαθέτουν οι ΗΠΑ για να ηγεμονεύουν παγκόσμια, και αυτή η λειτουργία κινδυνεύει να καταρρεύσει τα επόμενα χρόνια.

*          *          *

Εδώ λοιπόν βρίσκεται το σημείο που οι ΗΠΑ αρχίζουν να σκέφτονται πώς θα ‘αδειάσουν’ τον Ζελένσκι, τον οποίο πλέον από σύγχρονο Τσώρτσιλ και ημίθεο, τα ίδια τα καθεστωτικά ΜΜΕ τους, που πριν από ένα έτος τον περιέγραφαν με τέτοιους χαρακτηρισμούς, τώρα αρχίζουν να τον παρουσιάζουν ως παρανοϊκό που κατέχεται από εμμονές και ζει μέσα σε ψευδαισθήσεις. Πώς θα τελειώσει αυτή η ιστορία είναι άγνωστο καθώς υπάρχει και το προηγούμενο του δικτάτορα Ντιεμ στο Ν. Βιετνάμ, που όταν έπαψε να κάνει όσα τον διέτασσαν υπέστη στρατιωτικό πραξικόπημα και εκτελέστηκε την επόμενη μέρα.

Ιδιαίτερα σημαντικό στην αποκαθήλωση του Ζελένσκι από τους Αμερικανούς στάθηκε ένα άρθρο (που επίσης προβλήθηκε και ως το κεντρικό θέμα στο εξώφυλλο) δημοσιευμένο στις 30 Οκτωβρίου από το γνωστό περιοδικό Time.

Το εξώφυλλο του περιοδικού Time. Γράφει ως τίτλο «Κανείς δεν πιστεύει στη νίκη μας όπως εγώ. ΚΑΝΕΙΣ.»
Ο υπότιτλος είναι: «Έχουν περάσει σχεδόν δυο χρόνια. Η Ρωσία ακόμη ελέγχει το ένα πέμπτο της
Ουκρανικής επικράτειας. Δεκάδες χιλιάδες έχουν σκοτωθεί.
Η διεθνής υποστήριξη του πολέμου συρρικνώνεται—
Ο Μοναχικός Αγώνας του Βολοντιμίρ Ζελένσκι».

Το άρθρο του Time περιγράφει την πίστη του Ζελένσκι στη νίκη επί της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης ως «αμετακίνητη, στα όρια του μεσσιανισμού». Όμως, «ο Ζελένσκι αισθάνεται προδομένος από τους δυτικούς συμμάχους του. Τον άφησαν χωρίς τα μέσα για να κερδίσει τον πόλεμο, μόνο με τα μέσα για να επιβιώσει», έγραψε το Time, επικαλούμενο πληροφορίες από μέλος της ομάδας του Ουκρανού προέδρου. Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ, ο κύκλος του προέδρου τον βλέπει πλέον ως ‘παραληρηματικό’ και τη σύγκρουση με τη Ρωσία ως αδύνατο να κερδηθεί. «Αυταπατάται», φέρεται να είπε ένας από τους στενότερους συνεργάτες του. «Έχουμε ξεμείνει από επιλογές. Δεν κερδίζουμε. Αλλά προσπαθήστε να του το πείτε αυτό» ενώ αλλού αναφέρεται ότι οι εντολές που δίνει ο Ζελένσκι στους στρατιωτικούς είναι τόσο εκτός πραγματικότητας ώστε καν αυτοί δεν επιχειρούν να τις εκτελέσουν. Το «πείσμα» του προέδρου εμπόδισε το Κίεβο να εξετάσει ακόμη και το ενδεχόμενο διπλωματικής επίλυσης της κρίσης αναφέρει επίσης το δημοσίευμα.

Κοντολογίς, η εικόνα που δίνει το Time για τον Ζελένσκι έχει μεταβληθεί από εκείνην ενός σύγχρονου Τσώρτσιλ (όπως το ίδιο περιοδικό τον χαρακτήριζε προ έτους) σε εκείνην του Χίτλερ, όπως αυτός παρουσιάζεται στην ταινία «Η Πτώση» του Oliver Hirschbiegel όπου αποδίδεται η ατμόσφαιρα στα υπόγεια της Καγκελαρίας κατά τον επιθανάτιο ρόγχο του ναζισμού.

Η κλασική σκηνή όπου ο Χίτλερ ξεσπά σε υστερικές κραυγές όταν οι στρατηγοί του του λένε ότι δεν υπάρχουν πλέον δυνάμεις για να αντισταθούν στον Σοβιετικό στρατό στην ταινία “Η Πτώση”.

Είναι ενδιαφέρον ότι σύνδεσμος προς το καθαρά αρνητικό για τον Ουκρανό πρόεδρο άρθρο είχε αρχικά αναρτηθεί στον λογαριασμό του ‘προσωπάρχη’ της Ουκρανικής προεδρίας Αντρέι Γιέρμακ στο Τέλεγκραμ, με τον χαρακτηρισμό  «ένα πολύ σημαντικό άρθρο» —προφανώς από κάποιον που δεν έκανε τον κόπο να το διαβάσει—πριν τελικά αποσυρθεί από εκεί. Όμως, την επόμενη μέρα (31 Οκτωβρίου) ο επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας του Κιέβου—γνωστός για τις ρατσιστικές απόψεις του για τους Ασιάτες—Αλεξέι Ντανίλοφ, μιλώντας σε τοπικά ΜΜΕ δήλωσε ότι το άρθρο παίζει στα χέρια της Ρωσίας και ζήτησε από τις υπηρεσίες ασφαλείας της χώρας να εντοπίσουν εκείνους που είχαν μιλήσει (ανωνύμως) στο περιοδικό δίνοντας πληροφορίες για τη συγγραφή του άρθρου.

Ο Tarik Cyril Amar, ένας ιστορικός από τη Γερμανία που διδάσκει στο πανεπιστήμιο Koç της Κωνσταντινούπολης, γράφει για αυτό το άρθρο:  «…Οι αναγνώστες μαθαίνουν ότι ο Ζελένσκι αισθάνεται ότι τον εγκαταλείπουν, και -ακόμη χειρότερα- ότι τον εγκαταλείπουν διεθνώς, ότι οι στενοί του συνεργάτες όχι μόνο τον αμφισβητούν, αλλά και το λένε στους ξένους δημοσιογράφους, ότι η υποκριτική του δεινότητα έχει δώσει τη θέση της σε έναν ζοφερό θυμό, και ότι η άρνησή του να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα εμποδίζει κάθε προσπάθεια ακόμη και να σκεφτεί τη δυνατότητα διαπραγματεύσεων για την έξοδο από τον καταστροφικό πόλεμο. Η ζωτικής σημασίας υποστήριξη των ΗΠΑ μειώνεται ραγδαία. Η υποδοχή κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον ήταν παγερή, ενώ ειδικά το πρόβλημα της αιώνιας και παραλυτικής διαφθοράς της Ουκρανίας εγείρεται με ανανεωμένη επιμονή. Εν τω μεταξύ, οι αξιωματικοί του στρατού στην πατρίδα λαμβάνουν προεδρικές εντολές τόσο αποκομμένες από την πραγματικότητα που δεν μπορούν καν να προσπαθήσουν να τις εκτελέσουν. Με λίγα λόγια, βλέπουμε έναν μοναχικό ηγέτη που δεν δέχεται ότι ηττάται και είναι έτοιμος να θυσιάσει ακόμη μεγαλύτερο μέρος της χώρας και του λαού του για το πείσμα του. Από ψυχολογική άποψη, η άρνηση της πραγματικότητας από τον Ζελένσκι είναι κατανοητή (αν και δεν συγχωρείται). Φέρει μεγάλο μέρος της ευθύνης για την πορεία της Ουκρανίας προς την ακραία, μονόπλευρη εξάρτηση από τη Δύση…»

Ο Tarik Cyril Amar προσθέτει ότι «το άρθρο του Time δείχνει ότι [ο Ζελένσκι] έχει ήδη αρχίσει να ξεχωρίζει τον εαυτό του – και μόνο τον εαυτό του – ως τον πλέον πιστό στην ουκρανική νίκη και να κατηγορεί τη Δύση ότι τον πρόδωσε. Σε μια θλιβερά αποκαλυπτική μεταφορά, περιγράφει ότι το κοινό του εκτός Ουκρανίας χάνει το ενδιαφέρον του για αυτό που, όπως αυτός αισθάνεται, [το κοινό] εκλαμβάνει ως μια παράσταση που έχει παιχτεί για πάρα πολλές σεζόν».

*          *          *

Είδαμε λοιπόν ότι η κατάσταση εκφυλισμού στην ηγεσία του Κιέβου και η ανάπτυξη κεντρόφυγων δυνάμεων εντείνεται, με την επιβολή της μονοπρόσωπης εξουσίας του Ζελένσκι να αποτελεί τον συνεκτικό ιστό που κρατά την πυραμίδα της εξουσίας ακόμη σε λειτουργία. Οι Αμερικανοί βρίσκονται σε αδιέξοδο καθώς η ακαμψία του συστήματος Ζελένσκι εμποδίζει να αναπτυχθεί κάποιο plan B, που θα βοηθούσε στην μεταφορά της σύγκρουσης παραπέρα μέσα στον χρόνο, καθώς πλέον εκτιμάται ότι η Ουκρανία έχει φτάσει σε αδιέξοδο και ενδεχομένως να καταρρεύσει—ιδιαίτερα αν οι ΗΠΑ δεν καταφέρουν να την στηρίζουν ταυτόχρονα με το Ισραήλ.

Αλλά πώς σχολιάζουν οι Ρώσοι τις εξελίξεις αυτές;

Ως μία άποψη που επιχειρεί να απαντήσει στην παραπάνω ερώτηση, βρήκα ενδιαφέρον το ακόλουθο άρθρο του Sergey Poletaev, συνιδρυτή και επικεφαλής του Vatfor project στη Ρωσία, στο οποίο αναπτύσσονται με τρόπο εν μέρει χιουμοριστικό και εν μέρει προκλητικό, αλλά κατά βάθος πολύ σοβαρό, μερικές ιδέες απολύτως σχετικές με όσα έχω γράψει. Να προσθέσω ότι επίτηδες διατήρησα στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο τον αριθμό των παραπομπών και σημειώσεων στο παρόν κείμενο, κάτι που επίσης κάνει και ο Poletaev στο άρθρο του. Καμιά φορά οι ιδέες γίνονται αντιληπτές και συζητούνται καλύτερα όταν όλη η προσοχή του αναγνώστη στρέφεται σε αυτές.

*          *          *

Η Ρωσία πρέπει να προστατεύσει τον Zelensky

Η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του Ουκρανού ηγέτη και το  σύμπλεγμα μεσσία που συνεχώς ενισχύεται σημαίνουν ότι αυτός πλέον αποτελεί ένα απόκτημα για τη Μόσχα

Από τον Σεργκέι Πολετάεφ, συνιδρυτή και υπεύθυνο έκδοσης του προγράμματος Vatfor.

Το τεύχος Νοεμβρίου του περιοδικού Time έχει ως εξώφυλλο ένα μικρό πορτρέτο του Vladimir Zelensky και τη λέξη “Nobody” από πάνω του. Η λέξη, η οποία αναγράφεται με μεγαλύτερους χαρακτήρες, είναι μέρος του εκτενέστερου τίτλου “Nobody Believes in Our Victory Like I Do” (Κανείς δεν πιστεύει στη νίκη μας όπως εγώ), αλλά, ό,τι κι αν είχαν στο μυαλό τους οι σχεδιαστές [του εξωφύλλου], το νόημα ήταν αδιαμφισβήτητο: Ο Zelensky ισούται με ένα τίποτα.

Το παρομοίως εικονογραφημένο άρθρο δεν ήταν λιγότερο σκανδαλώδες. Κατέστησε τα πάντα απολύτως σαφή: Εμείς οι Ρώσοι πρέπει να κρατήσουμε τον Ζελένσκι ως κόρη οφθαλμού, διότι κανείς δεν φέρνει περισσότερο χάος στη διεξαγωγή των εχθροπραξιών στην ουκρανική πλευρά και περισσότερη διχόνοια στις σχέσεις του Κιέβου με τη Δύση από ό,τι αυτός.

Το άρθρο περιγράφει πώς ο Ζελένσκι, ο οποίος θεωρεί τον εαυτό του σωτήρα της ανθρωπότητας, χάνει την επαφή με την πραγματικότητα όσο περνά ο καιρός: ήταν αυτός που απαίτησε να κρατηθεί πάση θυσία το Μπάχμουτ, καίγοντας εκεί τις εφεδρείες που προορίζονταν για την αντεπίθεση του καλοκαιριού. Είναι αυτός που εξακολουθεί να ζητά επίθεση στο νότο, καταστρέφοντας για άλλη μια φορά τους ανθρώπους του και πολύτιμο δυτικό εξοπλισμό σε άσκοπες επιθέσεις, εντείνοντας έτσι τη σύγκρουσή του με την ηγεσία του στρατού. Είναι αυτός που απαιτεί επίθεση στη Γκορλίβκα και, όσο είναι πρόεδρος, κανείς στην Ουκρανία δεν τολμά να βγάλει άχνα για διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, η αναγκαιότητα των οποίων γίνεται όλο και πιο φανερή. Και όλα αυτά με φόντο γιγάντια επίπεδα κλοπών.

H κεντρική φωτογραφία που συνοδεύει το άρθρο του περιοδικού Time έχει την εξής λεζάντα:
«Ο Ζελένσκι αποχωρεί από μια εριστική [contentious] συνάντηση με
Γερουσιαστές των ΗΠΑ στο Καπιτώλιο στις 21 Σεπτεμβρίου».

Το άρθρο του Time αποτελεί ένα μελανό σημείο. Οι αμερικανικές ελίτ έχουν συνειδητοποιήσει ότι όσο ο Ζελένσκι είναι στην εξουσία στην Ουκρανία, η δυτική υποστήριξη είτε θα καεί για τις φιλοδοξίες ενός ανθρώπου είτε απλώς θα λεηλατηθεί – και τα δύο είναι προς όφελος της Ρωσίας.

Προφανώς, η Ουάσινγκτον πρέπει να αντικαταστήσει τον απαξιωμένο επίδοξο Ναπολέοντα με κάποιον πιο διαχειρίσιμο—το ερώτημα είναι πώς. Κατά προτίμηση με καλό τρόπο, με τη διοργάνωση προεδρικών εκλογών εν ευθέτω χρόνω την επόμενη άνοιξη, και κάποια κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση έχει ήδη αρχίσει: η πολιτική σκηνή έχει αναζωογονηθεί, οι ήρωες του χθες όπως ο Πιοτρ Ποροσένκο και η Γιούλια Τιμοσένκο έχουν επανεμφανιστεί, ακόμη και ο πρώην σύμβουλος του Ζελένσκι Αλεξέι Αρέστοβιτς, ο οποίος πριν από έναν χρόνο μιλούσε με ενθουσιασμό για την επικείμενη νίκη της Ουκρανίας, άλλαξε έξυπνα τα παπούτσια του και άρχισε να αποκαλύπτει την αλήθεια για την καταστροφική ηγεσία του παλιού του αφεντικού.

Αλλά ο Ζελένσκι δεν συμφωνεί, όπως έχει επανειλημμένα δηλώσει με ποικίλους βαθμούς υστερίας: ποιος χρειάζεται εκλογές, υποδεικνύει, όταν εγώ σώζω την ανθρωπότητα; Αν θέλετε εκλογές, κάντε τις μόνοι σας με δικά σας έξοδα, και ούτω καθεξής. Η κοινωνία είναι επίσης αντίθετη (σύμφωνα με διάφορες δημοσκοπήσεις, το 60%-80% των Ουκρανών πιστεύει ότι η επόμενη ψηφοφορία θα πρέπει να διεξαχθεί μετά το τέλος των εχθροπραξιών).

Η κοινή γνώμη θα μπορούσε να αγνοηθεί (αυτό αντιστοιχεί στα πρότυπα των Δυτικών δημοκρατιών), αλλά αν ο Ζελένσκι πάει στις κάλπες, θα τις κερδίσει: εξακολουθεί να είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός μεταξύ των Ουκρανών (76% αποδοχή, με μόνο τον στρατό να έχει υψηλότερη βαθμολογία). Ο Ζελένσκι είναι πιο δημοφιλής από όλους τους άλλους πιθανούς υποψηφίους μαζί. Αυτό οφείλεται σε δύο χρόνια κυλιόμενης στρατιωτικής προπαγάνδας και στη φούσκα πληροφόρησης που έχει παγιδεύσει την ουκρανική κοινωνία, η οποία έχει υποστεί πλύση εγκεφάλου ώστε να πιστεύει ότι η χώρα κερδίζει.

Επιπλέον, ο Ζελένσκι και η συνοδεία του, με επικεφαλής τον ισχυρό άνθρωπο των παρασκηνίων Αντρέι Γιέρμακ, εξαφάνισαν την αντιπολίτευση στο εσωτερικό της χώρας, καταστρέφοντας το παραδοσιακό εσωτερικό σύστημα των ελίτ, σύμφωνα με το οποίο ήταν οι ολιγάρχες εκείνοι που διοργάνωναν τα κομματικά προγράμματα και εξέλεγαν προέδρους κατά το δοκούν. Ο Ζελένσκι και ο Γιέρμακ δημιούργησαν μια πρωτοφανή για τα ουκρανικά δεδομένα κάθετη εξουσία, η οποία περιορίζεται σε έναν στενό κύκλο φίλων. Σε γενικές γραμμές, η διαδικασία διάλυσης των παραδοσιακών περιφερειακών προνομίων που ξεκίνησε επί Ποροσένκο έχει ολοκληρωθεί: τώρα οι κατευθύνσεις πρέπει να δίνονται από το Κίεβο και όλες οι οικονομικές ροές (που έχουν περιοριστεί σχεδόν εξ ολοκλήρου σε δυτικό χρήμα) περνούν από την πρωτεύουσα. Το πεδίο της ενημέρωσης έχει εκκαθαριστεί – δεν έχει απομείνει σχεδόν κανένα ανεξάρτητο από την προεδρική διοίκηση μέσο ενημέρωσης στη χώρα.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι οι ΗΠΑ δεν θα είναι σε θέση να δημιουργήσουν γρήγορα ένα πολιτικό σχέδιο για την αντικατάσταση του Ζελένσκι: παραδόξως, από την έναρξη της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας, ο έλεγχός τους επί των εσωτερικών ουκρανικών διαδικασιών έχει μειωθεί και περιορίζεται τώρα στον έλεγχο του Ζελένσκι, ο οποίος, όπως φαίνεται, δεν μπορεί να ελεγχθεί. Στην πραγματικότητα, είναι ανεξέλεγκτος.

Απομένουν δύο επιλογές: είτε να πεισθεί ο Ζελένσκι να αποχωρήσει φιλικά, υποδεικνύοντας τον επιλεγμένο διάδοχο της Ουάσιγκτον, είτε απλώς να δολοφονηθεί: ένας νεκρός ήρωας είναι καλύτερος από έναν ζωντανό ψυχοπαθή.

Φυσικά, όλα αυτά είναι προς όφελός μας: όσο περισσότερο παραμένει ο Ζελένσκι στην εξουσία, τόσο περισσότερο η Ουκρανία θα συνεχίσει να πολεμά, φέρνοντας πιο κοντά την κατάρρευσή της.

Ως εκ τούτου, θα πρέπει να φροντίσουμε τον Ζελένσκι και να τον προστατεύσουμε όσο καλύτερα μπορούμε.

[Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από το Profile.ru, μεταφράστηκε στα Αγγλικά και υπέστη επεξεργασία από την ομάδα του RT].