Άρθρα

#ZeroCovid ή #CovidRetreat;

Από την εξάλειψη του ιού μέσω μαζικής ανοσοποίησης στον ατιμωτικό συμβιβασμό με την νόσο; Μια ανίερη υποχώρηση. 

Η τρέχουσα κατάσταση της διασποράς του SARS-CoV-2 και η καθυστέρηση των εμβολιασμών που παρατηρείται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες (ακόμα και εκείνες που απέφυγαν τις δικές μας Βαλκάνιες ντροπές) φαίνεται πως θέτουν στο τραπέζι μια πρόταση “συμβιβασμού” με τον ιό. Αρχίζει λοιπόν να παίρνει δομή η σκέψη για “περιοδικό/εποχικό εμβολιασμό των ευπαθών ομάδων” αφήνοντας ελεύθερη την κοινωνία και τον ιό εντός αυτής. Πρόκειται για μια “αμπαρούτιαστη” υποχώρηση από τον βασικό στόχο της εξάλειψης του ιού (που εκφράζεται στο άτυπο κίνημα #ZeroCovid στα social media με εξέχουσες προσωπικότητες και των επιστημών υγείας ανάμεσα στους υποστηρικτές του) και που ενέχει μεγάλους κινδύνους, τόσο για την ατομική υγεία του καθενός αλλά και για την κοινωνική συνοχή. Με λίγα λόγια μιλάμε για μια τυπικά “ευρωπαϊκή” οπτική, γεμάτη “γραφειοκρατική συνδιαλλαγή”, κοντόφθαλμο προσωρινό βόλεμα και ατόφια δειλία.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που προτείνονται ως επιχειρήματα αυτής της επιλογής; Ποιος είναι ο αντίλογος; Ας τα δούμε με την σειρά.

1. Μειωμένος ρυθμός εμβολιασμού: πρόκειται για αποτέλεσμα των εμπορικών παιχνιδιών της Κομισιόν, που προσπάθησε να κρατήσει ανοιχτά “market slots” για τις εταιρείες που δεν έχουν ακόμα φτάσει στο τέλος του ερευνητικού δρόμου. Και αυτό διαφαινόταν ήδη από το καλοκαίρι, όταν ετίθεντο αυτές οι συμφωνίες.  Άλλες χώρες έχουν προχωρήσει σε ταχύτατο εμβολιασμό του πληθυσμού τους απρόσκοπτα. Ωστόσο, λόγω του (2) (βλ. παρακάτω), η προσπάθεια θα έπρεπε να είναι παγκοσμίως συντονισμένη για να αποδώσει – κάτι τέτοιο δεν το βλέπουμε. Αντίθετα βλέπουμε μικρότητες και γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς στην πλάτη της Υγείας της Ανθρωπότητας, η ντροπή και η οργή είναι λίγες σαν λέξεις για να εκφράσουν τα συναισθήματά μου.

2. Πιθανότητα μετάλλαξης που μειώνει σημαντικά την αποδοτικότητα των εμβολίων: για αυτό και επιμένουμε ότι είναι ύψιστης σημασίας ο περιορισμός της διασποράς και της μετάδοσης. Κάκιστα πολιτικοί και ΜΜΕ, σε αναζήτηση μιας “ευχάριστης είδησης”, νοηματοδοτησαν την έναρξη των εμβολιασμών (και όχι την ολοκλήρωση τους) ως την λήξη των περιοριστικών μέτρων. Η τραγικότητα του βρετανικού σφάλματος θα μείνει στην ιστορία ως παράδειγμα προς αποφυγή. Αποτέλεσμα είναι η απογοήτευση, αντίδραση και πλημμελής συμμόρφωση του πληθυσμού με αύξηση αυτού του κινδύνου. Και ναι μεν τα mRNA εμβόλια μπορούν να επικαιροποιηθουν με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από τις άλλες τεχνολογίες, υπάρχουν όμως κάποια ανώτατα όρια πέραν των οποίων απλά θα κυνηγάμε την ουρά μας.

3. Καθυστέρηση ολοκλήρωσης αξιολόγησης και τελικής διάθεσης μερικών εκ των εμβολίων: όπως είδαμε και στο σημείο (1), πρόκειται για βαρύτατο στρατηγικό σφάλμα της Κομισιον στο οποίο οδηγήθηκε εκ του εμπορικού της mindset αγνοώντας την επιδημιολογική λογική που υπαγόρευε “first come, first deployed” και που θα μπορούσε να έχει εκφραστεί στις συμφωνίες τις ίδιες.

4. Άγνωστη διάρκεια ανοσίας: τα πρώτα δείγματα είναι ενθαρρυντικά, μιλώντας για >6μηνες. Ακόμα λοιπόν και στην περίπτωση που “δεν προλαβαίνουμε”σε πρώτη φάση, και χρειάζεται αναμνηστική ετήσια δόση, δεν είναι αδύνατον να σκεφτεί κανείς ότι στον 2ο ή έστω 3ο “γύρο” ο στόχος της μαζικής ανοσοποίησης των κοινοτήτων θα έχει επιτευχθεί. Αν έχεις λοιπόν μια καλή διαστρωμάτωση κινδύνου ως οδηγό “προτεραιότητας” στον εμβολιασμό, σε πρώτη φάση επιτυγχάνεις την προστασία των πλέον επίφοβων και σε δεύτερη την ανοσία αγέλης.

5. Υψηλή αποτελεσματικότητα των εμβολίων: ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι όλα τα εμβόλια έχουν αποδοτικότητα >95% ή ακόμα και το θεωρητικό 100%, θα υπάρχουν πάντα αρκετοί συνάνθρωποι μας που δεν μπορούν να τα κάνουν για ιατρικούς λόγους και αυτούς θα πρέπει να τους προστατεύσουμε κοινωνικά. Είδαμε πως ο ιός έχει τόσο υψηλή μεταδοτικότητα ώστε να τσακίζει με την δύναμη “φυσικής καταστροφής” (calamity) τα συστήματα υγείας στην παραμικρή χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων. Αν λοιπόν επιλέξουμε ως τελικό στόχο την στρατηγική του εμβολιασμού των δυνάμενων ευπαθών και μόνο, τότε ο ιός θα επιστρέφει εποχικά και εποχικά θα χρειάζεται η λήψη περιοριστικών μέτρων – αν και λιγότερο σκληρών αυτών που ζούμε σήμερα αλλά και πάλι όχι ευχάριστων ή λειτουργικών για την κοινωνία – και εποχικά θα βιώνουν τα συστήματα υγείας εξάρσεις που θα περιορίζουν την λειτουργικότητα τους στην αντιμετώπιση των υπολοίπων νόσων με ένα “κρυφό κόστος” για την κοινωνία. Και όλα αυτά μέχρι να εμφανιστεί μια μετάλλαξη που θα αχρηστεύει πλήρως την μέχρι τότε ανοσοποίηση – σε 5 ή 10 χρόνια, ή και συντομότερα αλλά πάντως αναπόφευκτη αφού η μετάδοση και διασπορά θα συνεχίζεται κάνοντας κύκλους τον πλανήτη – για να ξαναζήσουμε σε επανάληψη το ’20-21.

6. Πιθανή ασυμπτωματική μετάδοση από εμβολιασθεντες: πρόκειται για την λεγόμενη κριτική Haseltine και παρότι δεν γνωρίζουμε αν ισχύει και για τα εμβόλια mRNA, μπορούμε να πούμε τα εξής. Γνωρίζουμε ότι ο ασυμπτωματικός φορέας μεταδίδει ιικό φορτίο σε σαφώς μικρότερη ένταση και διάρκεια από τον νοσούντα. Γνωρίζουμε επίσης ότι το αρχικό ιικό φορτίο επιμόλυνσης αποτελεί βασικό προγνωστικό παράγοντα για την βαρεία νόσηση του επιμολυνθέντα. Ως εκ τούτου, ακόμα και αν ο εμβολιασμός δεν εμποδίζει την ασυμπτωματική μετάδοση, αυτή επιρεάζεται εμμέσως τόσο “ποσοτικά” όσο και στην πιθανότητα βαρείας νόσησης των μη εμβολιασθέντων. Επιπλέον, η μελέτη αναζήτησης ιικού γονιδιώματος στο σύνολο του πληθυσμού της Γουχάν μετά το πέρας της εκεί καραντίνας, ανέδειξε πως οι ασυμπτωματικοί φορείς που είχαν ήδη ανοσοποιηθεί από προηγούμενη νόσηση δεν μετέδιδαν κατά τρόπο ικανό τον ιό. Ακόμα λοιπόν και αν τα εμβόλια επιτρέπουν την ασυμπτωματική προσβολή, σε έναν 2ο γύρο “επιστροφής” του ιού αυτός δεν θα δύναται να μεταδοθεί και κατά συνέπεια θα εξαλειφθεί αν έχουμε μέχρι τότε επιτύχει ανοσία αγέλης. Είναι λοιπόν επιτεύξιμος και απαιτητός ο στόχος της εξάλειψης μέσω της ανοσίας αγέλης, ακόμα και σε 2ο χρόνο… παρά η οικειοθελής οπισθοχώρηση στα μετόπισθεν της “εποχικής προστασίας των ευπαθών”.

7. Ανομοιογενής συμπεριφορά του ιού στις διάφορες πληθυσμιακές ομάδες: ο ιός μπορεί να συμπεριφέρεται διαφορετικά σε διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες, οι ομάδες όμως αυτές δεν συμπεριφέρονται διαφορετικά εντός της κοινότητας. Πως αλλιώς θα αξιοποιηθεί αυτή η διαφορική φυσική ιστορία της νόσου αν όχι μέσω επανασύστασης λίγο – πολύ segregated κοινωνιών, αυτή την φορά βάσει διαστρωμάτωσης επιδημιολογικού κινδύνου αντί για το χρώμα της επιδερμίδας; Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν δει τους στενούς συγγενείς τους εδώ και 1,5 χρόνο… Θα τους πούμε πως αυτό είναι το new normality; Ελπίζω να συμφωνείτε μαζί μου πως κάτι τέτοιο δεν είναι αποδεκτό, πως αποτελεί μια καθόλα απευκταία δυστοπία.
Από την άλλη, προσπαθώντας να φέρουν κοντύτερα την “λύση”, τόσο η χρονική παράταση της 2ης δόσης booster που επιχειρεί το H.B. όσο και η γενικότερη συζήτηση για μειωμένες δόσεις είναι αντικειμενικά παρακινδυνευμένες κινήσεις που καθίστανται λίγο – πολύ αναγκαστικές λόγω προηγούμενων σφαλμάτων σχεδιασμού και στρατηγικής. Μακάρι να λειτουργήσουν, αν όμως αποτύχουν θα έχουμε χάσει πολύτιμο χρόνο – και ανθρώπους. Προσωπικά θα προτιμούσα το κανονικό roll-out του εμβολιασμού με συνέχιση των μέτρων προστασίας και στήριξη επιτέλους των χειμαζόμενων κοινωνιών (και όχι των φιλικών πολυεθνικών και corporations). Ας στηρίξουμε επιτέλους το επιτεύξιμο #ZeroCovid.

Μήπως πρέπει να ανατραπεί η κυβερνητική πολιτική για την πανδημία;

Οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την παράταση και αυστηροποίηση του λοκ ντάουν μέχρι τουλάχιστον τις 11 Ιανουαρίου συμπίπτουν με τη χρεοκοπία του “σχεδίου” για τον εμβολιασμό. “Σχέδιο” και όχι σχέδιο, γιατί πέρα από την ανεπάρκεια των αριθμών των δόσεων που εξασφαλίστηκαν, το επιτελικό κράτος Μητσοτάκη (το οποίο, ας θυμηθούμε, επί μήνες πόνταρε αποκλειστικά στη μαγική λύση του εμβολίου) στάθηκε ολοκληρωτικά ανίκανο να οργανώσει με γρήγορο, δίκαιο και υγειονομικά λογικό τρόπο τον εμβολιασμό. Τόσο η αυστηροποίηση του λοκ ντάουν, όσο και η αποτυχία της γρήγορης εμβολιαστικής κάλυψης, θέτουν εξ αντικειμένου στην ημερήσια διάταξη την απαίτηση να ανατραπεί η κυβερνητική πολιτική για τη δημόσια υγεία.

Απέτυχαν να ελέγξουν το δεύτερο κύμα της πανδημίας, έχοντας παραλάβει μια χώρα με σχεδόν μηδενικά κρούσματα στις αρχές του καλοκαιριού. Στην πραγματικότητα οι ίδιοι κυριολεκτικά το προκάλεσαν και το γιγάντωσαν με το ανεξέλεγκτο άνοιγμα των συνόρων.

Απέτυχαν να περιορίσουν τα κρούσματα, τους θανάτους και τις διασωληνώσεις, καθώς, αν και το λοκ ντάουν κλείνει δύο μήνες, οι καμπύλες αποκλιμάκωσης στους παραπάνω δείκτες ήταν εξαιρετικά αργές και είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές για το μέλλον. Η χώρα από θετικό σημείο αναφοράς, μετατράπηκε διεθνώς σε παράδειγμα προς αποφυγή, καταγράφοντας θλιβερές πρωτιές, με πολλαπλάσια θνητότητα από το μέσο όρο Ε.Ε και Η.Π.Α.

Απέτυχαν μέσα στις γιορτές να οργανώσουν και αυτήν ακόμα την κολοβή επιδημιολογική επιτήρηση που είχαμε μέχρι σήμερα, καθώς το άθροισμα των τεστ (PCR και rapid) έκανε στην κυριολεξία βουτιά. Το αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχει ουσιαστική εικόνα για την εξέλιξη της πανδημίας και η κυβέρνηση Μητσοτάκη να παίζει απλώς με τον διακόπτη του λοκ ντάουν σαν να είναι ανεύθυνο και ανίδεο σχολιαρόπαιδο.

Απέτυχαν να οργανώσουν τη στοιχειώδη υγειονομική άμυνα ενόψει του αναμενόμενου σφοδρότερου τρίτου κύματος. Ούτε σκέψη για σοβαρό μηχανισμό επιδημιολογικής επιτήρησης και ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας. Ούτε ενίσχυση με μόνιμο προσωπικό. Ούτε ανάπτυξη της χωρητικότητας του ΕΣΥ με νέες κλίνες ΜΕΘ και κοινές κλίνες Covid. Ούτε εξασφάλιση φαρμάκων και θεραπειών για τη μείωση της βαριάς νόσησης και την αποφυγή διασωληνώσεων.

Απέτυχαν να οργανώσουν το μόνο πράγμα που τους απέμεινε και το μόνο πράγμα στο οποίο είχαν ποντάρει, το εμβόλιο. Παρουσίασαν σχέδια της κακιάς ώρας, με δανεικά γραφιστικά από εταιρίες ψυγείων, με αστεία οργανογράμματα, ενώ σαν ακρίδες οι κυβερνητικοί παράγοντες έπεσαν πάνω στις πρώτες δόσεις, θεωρώντας εαυτούς χρησιμότερους από τους ανθρώπους που δίνουν τη μάχη στα νοσοκομεία.

Με τα στοιχεία που υπάρχουν, έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα μόλις το 3,2% των εμβολίων που προς το παρόν έχει παραλάβει η χώρα (έχουν παραληφθεί 94.000 δόσεις και έχουν εμβολιαστεί 3.000). Είναι δεδομένο ότι χάνονται πολύτιμα εικοσιτετράωρα, ο εμβολιασμός προχωρά με ρυθμούς χελώνας, οι ακυρώσεις εμβολιασμών υγειονομικών στα νοσοκομεία διαδέχονται η μία την άλλη, προσθέτοντας έναν ακόμα κρίκο σε μια μακρά αλυσίδα αποτυχιών.

Εξαντλώντας κανείς κάθε ίχνος συναίνεσης εν μέσω υγειονομικής πίεσης και οικονομικής καταστροφής, θα έλεγε ότι το κυβερνητικό σχέδιο για την πανδημία και τον εμβολιασμό πρέπει να αλλάξει.

Ωστόσο γίνεται σαφές ότι κυβερνητικό σχέδιο δεν υπάρχει.

Υπάρχει σχέδιο απόσεισης των ευθυνών διαχείρισης της δημόσιας υγείας επενδύοντας αποκλειστικά στο εμβόλιο.

Υπάρχει σχέδιο επικοινωνιακής φασαρίας για τον εμβολιασμό αλλά όχι σχέδιο εμβολιαστικής κάλυψης του υγειονομικού δυναμικού και των ευπαθών ομάδων.

Υπάρχει σχέδιο υπόσκαψης των δημόσιων δομών υγείας και προβολής, ενίσχυσης, μανιώδους στήριξης του ιδιωτικού κεφαλαίου στο χώρο της υγείας. Μόνο που αυτό είναι σχέδιο ανταγωνιστικό με τις ανάγκες που έχουν προκύψει από την πανδημία.

Το λοκ ντάουν τέλος, δεν συνιστά σχέδιο. Είναι λύση έσχατης ανάγκης όταν τα πράγματα ξεφεύγουν. Όταν το λοκ ντάουν μετατρέπεται από ύστατο καταφύγιο σε μοναδική πολιτική αντιμετώπισης της πανδημίας, η χρεοκοπία είναι προφανής. Το δε λοκ ντάουν γίνεται αναποτελεσματικό.

Και επειδή ακριβώς το μόνο σχέδιο της κυβέρνησης για τη δημόσια υγεία είναι η έλλειψη σχεδίου, χρειάζεται ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής για την πανδημία.

Μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόκληση η αντιπολίτευση; Μπορεί, ελλείψει αντιπολίτευσης, να θέσει αυτό το καθήκον το κίνημα του εργαζόμενου λαού; Μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά σε αυτή την κατεύθυνση το υγειονομικό κίνημα;

Φτάσαμε ως εδώ για να δούμε τα εμβόλια να χαλάνε μέσα στους καταψύκτες;

Το antapocrisis αναδημοσιεύει το κεντρικό σχόλιο της Συντακτικής Επιτροπής (Editorial Board) των New York Times επειδή αποκαλύπτεται από τα πιο επίσημα χείλη ότι η διαχείριση των εμβολιασμών εξελίσσεται σε μια νέα αποτυχία της Δύσης. Αντίστοιχη κατάσταση αλλά σε μικρότερη κλίμακα παρατηρείται στην Ευρώπη με τις κοινωνίες να αναρωτιούνται τι πήγε στραβά και δεν μπορεί να οργανωθεί γρήγορα και με ασφάλεια η εμβολιαστική κάλυψη ανταποκρινόμενη τουλάχιστον στο ρυθμό παραγωγής εμβολίων. Στην Ελλάδα φυσικά, πέρα από την ανυπαρξία σχεδίου είχαμε και το παγκοσμίως μοναδικό φαινόμενο υφαρπαγής των πρώτων δόσεων από κυβερνητικούς αξιωματούχους, ενδεικτικό της ποιότητας του πολιτικού προσωπικού της χώρας.  

Έχουν περάσει δύο εβδομάδες από τότε που οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ ξεκίνησαν τη μεγαλύτερη εκστρατεία εμβολιασμού στην ιστορία του έθνους. Μέχρι στιγμής, τα πράγματα πάνε άσχημα.

Πόσο άσχημα; Άγνωστος αριθμός δόσεων εμβολίου θα λήξει προτού μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν, ενώ δήμοι και κοινότητες σε όλη τη χώρα αναφέρουν περισσότερα πτώματα από ό, τι χωράνε τα νεκροτομεία τους.

Η Επιχείρηση Warp Speed ​​(το σχέδιο εμβολιασμού) απέτυχε να προσεγγίσει έστω τον αρχικό της στόχο που ήταν να εμβολιάσει κατά του κοροναϊού 20 εκατομμύρια ανθρώπους έως τα τέλη του 2020. Από τις 14 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου που έχουν παραχθεί και παραδοθεί σε νοσοκομεία και δομές υγείας σε ολόκληρη τη χώρα, μόνο 3 εκατομμύρια άτομα έχουν εμβολιαστεί. Οι υπόλοιπες δόσεις που σώζουν ζωές, υποτίθεται ότι παραμένουν αποθηκευμένες σε καταψύκτες – αρκετά εκατομμύρια από αυτές πιθανόν να λήξουν προτού χρησιμοποιηθούν.

Αυτή είναι μια εκπληκτική αποτυχία – και δυστυχώς ξεχωρίζει σε μια χρονιά εντυπωσιακών αποτυχιών. Η κατάσταση γίνεται πιο ζοφερή βλέποντας πόσο γνωστές είναι οι υποκείμενες αιτίες: Ο κακός συντονισμός σε ομοσπονδιακό επίπεδο, σε συνδυασμό με την έλλειψη χρηματοδότησης και υποστήριξης για κρατικές και τοπικές δομές, έχει οδηγήσει σε μια σειρά λανθασμένων βημάτων και περιττών καθυστερήσεων που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Με άλλα λόγια κάνουμε κύκλους και φτάνουμε στο ίδιο σημείο. Με τεστ. Με λοκ ντάουν. Με ανίχνευση επαφών. Με επιδημιολογική επιτήρηση.

Το εμβόλιο έχει χαρακτηριστεί ως λύση σε αυτήν την κρίση – ένα απίστευτο επίτευγμα της επιστήμης που θα μας σώσει τελικά από την εκτεταμένη ανικανότητα της κυβέρνησης. Αλλά στο τέλος, τα εμβόλια μοιάζουν πολύ με τα άλλα μέτρα της δημόσιας υγείας. Η επιτυχία τους εξαρτάται από την εφαρμογή τους.

Η εφαρμογή των εμβολιασμών περιπλέκεται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων αποθήκευσης σε χαμηλές θερμοκρασίες, οι οποίες με τη σειρά τους απαιτούν ειδική εκπαίδευση για νοσοκόμες και γιατρούς. Η εκπαίδευση απαιτεί χρόνο και χρήμα, και τα δύο είναι σε έλλειψη προσφοράς στις περισσότερες πολιτείες. Ορισμένα νοσοκομεία δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν ποιο εμβόλιο πρόκειται να λάβουν, ή πόσες δόσεις, ή πότε. Το ομοσπονδιακό σύστημα επιτήρησης που παρακολουθεί τις αποστολές εμβολίων και την αλυσίδα επικοινωνίας μεταξύ ομοσπονδιακών, πολιτειακών και τοπικών δομών υγείας έχει αποδιοργανωθεί.

Στη μία πολιτεία μετά την άλλη, τα αποτελέσματα ήταν χαοτικά. Σε μια κοινότητα του Κεντάκι, οι δόσεις των εμβολίων πήγαν στα σκουπίδια καθώς ένα γηροκομείο παρήγγειλε περισσότερα από όσα χρειαζόταν. (Οι φαρμακοποιοί έσωσαν τα εμβόλια κυριολεκτικά από τον κάδο απορριμμάτων κάνοντάς τα σε τυχερούς πελάτες επί τόπου). Στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνια, οι ελαττωματικοί αλγόριθμοι απέκλεισαν αρχικά τους υγειονομικούς πρώτης γραμμής του νοσοκομείου από το να εμβολιαστούν. Στη Νέα Υόρκη και τη Βοστώνη, οι γιατροί που διατρέχουν χαμηλό κίνδυνο έχουν βρεθεί μπροστά από αυτούς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο. Στο Ουισκόνσιν, περίπου 500 δόσεις χάθηκαν σκόπιμα από υπάλληλο νοσοκομείου. Στη Φλόριντα, οι ηλικιωμένοι περιμένουν στις ουρές, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και ολόκληρη νύχτα.

Αν ήταν τόσο δύσκολο να εμβολιαστούν οι κάτοικοι των γηροκομείων και οι εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη – που θα έπρεπε να ήταν το εύκολο πράγμα, από τα περισσότερα που πρέπει να γίνουν – ανατριχιάζει κανείς να σκεφτεί ποια θα είναι η εικόνα όταν μεγαλύτεροι, πιο διαφοροποιημένοι πληθυσμοί πάρουν τη σειρά τους για να κάνουν το εμβόλιο.

Αξιωματούχοι λένε ότι τα πρώιμα εμπόδια είναι αναπόφευκτα σε μια τόσο μεγάλη προσπάθεια και ότι ο ρυθμός εμβολιασμού πιθανότατα θα αυξηθεί τις επόμενες εβδομάδες, καθώς ξεπερνιούνται οι δυσκολίες και τελειώνουν οι διακοπές των εορτών. Ας ελπίσουμε ότι αυτό ισχύει. Ένα μεγάλο κύμα Covid – και το βάρος που έχει προκαλέσει στις δομές υγειονομικής περίθαλψης – έχει κάνει σαφώς τα πράγματα δυσκολότερα από ό,τι θα μπορούσαν να είναι. Αλλά το χάος και η σύγχυση είναι διαδεδομένα και ανησυχητικά. Το εθνικό ιστορικό για την αντιμετώπιση της πανδημίας δεν είναι καθησυχαστικό.

Άλλες χώρες προσπαθούν να προσφέρουν το εμβόλιο σε όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα. Στη Βρετανία και τον Καναδά, για παράδειγμα, αξιωματούχοι σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν αμέσως όλη την τρέχουσα προμήθεια εμβολίων, αντί να κρατήσουν για τη δεύτερη δόση τα μισά, έτσι ώστε εκείνοι που κάνουν το πρώτο εμβόλιο να ενισχύσουν γρήγορα τον οργανισμό τους. Τα μοντέλα έχουν δείξει ότι αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να αποτρέψει περίπου το 42% των συμπτωματικών κρουσμάτων. Στην ιδανική περίπτωση, οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ θα έπρεπε τουλάχιστον να εξετάσουν παρόμοια μέτρα. Αλλά περισσότερες δόσεις εμβολίων δεν θα κάνουν καμία διαφορά, αν δεν μπορούμε να διαχειριστούμε καν τις δόσεις που έχουμε τώρα.

Όποιες κι αν είναι οι λύσεις μπροστά στην πρόκληση του εμβολιασμού, το βασικό πρόβλημα είναι σαφές. Οι αξιωματούχοι έχουν από καιρό δώσει προτεραιότητα στην ιατρική (σε αυτήν την περίπτωση, αναπτύσσοντας τα εμβόλια για τον κοροναϊό), ενώ παραμελούν τη δημόσια υγεία (δηλαδή προγράμματα για τον εμβολιασμό των πολιτών). Είναι πολύ πιο εύκολο να ενθουσιάζουμε τους ανθρώπους για θαυματουργά εμβόλια, που παράγονται σε χρόνο ρεκόρ, παρά για μια ριζική αύξηση των χώρων ψυχρής αποθήκευσης, τη δημιουργία κλινικών εμβολιασμού, ή την επαρκή εκπαίδευση γιατρών και νοσοκόμων. Αλλά χρειάζονται όλα τα προηγούμενα για να σταματήσει μια πανδημία.

Θα ήταν ενθαρρυντικό εάν, μετά από αυτό το άθλιο έτος του 2020, υπήρχε μια αποφασιστική μετατόπιση αυτής της λογικής, έτσι ώστε όταν έρθει η επόμενη πανδημία, η πρόληψη της ασθένειας – ακόμα και με όλη τη θαυμάσια βαρεμάρα που τη διακρίνει – θεωρηθεί δεδομένη.

Πηγή: New York Times

Μετάφραση: antapocrisis

Μετά από 10 μήνες σύγχυσης, χάους και θανάτου, μπορεί η Δύση να έχει μια σαφή στρατηγική απέναντι στον ιό;

Πλησιάζουμε στα τέλη Δεκεμβρίου. Η πανδημία έπληξε την Ευρώπη και τις ΗΠΑ τον Μάρτιο. Πριν από 10 μήνες. Μεγάλο μέρος της Ευρώπης βρίσκεται και πάλι σε λοκ ντάουν διαφορετικών βαθμών. Στις ΗΠΑ, ο COVID-19 συνεχίζει να εξαπλώνεται ασταμάτητα. Η κατάσταση στη Δύση είναι τώρα τόσο κακή όσο κάθε άλλη στιγμή από τότε που όλα ξεκίνησαν. Με την έντιμη εξαίρεση της Νέας Ζηλανδίας, η Δύση απέτυχε να ξεπεράσει, πόσο μάλλον να εξαλείψει τον ιό. Χωρίς εμβόλιο, τα στοιχεία δείχνουν ότι η Δύση θα πρέπει να μάθει να ζει με τον κορωνοϊό επ’ αόριστον.

Γιατί η Δύση απέτυχε τόσο άσχημα;

Από την αρχή, οι δυτικές κυβερνήσεις απέτυχαν να αντιμετωπίσουν σοβαρά την πανδημία, αγνοώντας το γεγονός ότι η πανδημία στην Ανατολική Ασία ήταν πιθανό να μεταναστεύσει στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Εξέφρασε μια εντελώς επαρχιακή νοοτροπία: ότι η Δύση ήταν διαφορετική, ότι κατά κάποιον τρόπο δεν θα επηρεαζόταν από τον ιό. Μέχρι να φτάσει ο Μάρτιος, η Δύση ήταν εντελώς απροετοίμαστη για την πανδημία. Καταβλήθηκαν απεγνωσμένες προσπάθειες για την απόκτηση επαρκών μέσων ατομικής προστασίας και τεστ. Αλλά από την αρχή μέχρι σήμερα, οι δυτικές κυβερνήσεις, και οι πληθυσμοί τους, βρίσκονται συνεχώς να ακολουθούν, πάντα στην άμυνα, πάντα πίσω από την πορεία του ιού.

Οι δυτικές κυβερνήσεις στερούνται μιας σαφούς στρατηγικής. Οι κυβερνήσεις έχουν παγιδευτεί από μια ατέλειωτη συζήτηση για το ποια πρέπει να είναι η προτεραιότητα. Τι έχει μεγαλύτερη σημασία, ο ιός ή η οικονομία; Καμία κυβέρνηση δεν υιοθέτησε τη στρατηγική της Κίνας, και άλλων χωρών της Ανατολικής Ασίας, όπου η βασική προτεραιότητα ήταν η εξάλειψη του ιού. Υπήρξε μια ατέρμονη συζήτηση σχετικά με την εξουσία της κυβέρνησης έναντι των δικαιωμάτων του ατόμου. Παντού, ως αποτέλεσμα, η κυβερνητική πολιτική κλωθογυρίζει ανάμεσα στα περιοριστικά μέτρα και στην άρση τους, ιεραρχώντας την οικονομία, αλλά στη συνέχεια ανησυχεί για την πανδημία. Στις ΗΠΑ, η πανδημία είχε πάντα τη δεύτερη θέση έναντι της οικονομίας, με τις τρομερές συνέπειες που μπορούμε όλοι να δούμε. Στην Ευρώπη, η προσέγγιση ήταν πιο διφορούμενη, ωστόσο το αποτέλεσμα παρέμεινε σχεδόν, αλλά όχι τόσο, καταστροφικό.

Μετά από 10 μήνες σύγχυσης, χάους και περιττών θανάτων, η στρατηγική που έπρεπε να ακολουθηθεί είναι εντελώς σαφής. Η πρωταρχική προτεραιότητα πρέπει να είναι η εξάλειψη του ιού. Μέχρι να επιτευχθεί αυτό, η οικονομία, στην καλύτερη περίπτωση, δεν θα κάνει τίποτα άλλο πέρα από το να αδυνατίζει. Αυτό απαιτεί τα αυστηρότερα μέτρα απομόνωσης και καραντίνας, φυσική απόσταση, καθολική χρήση μάσκας, μαζικά τεστ και αποτελεσματικό εντοπισμό επαφών.

Αλλά οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν αποδειχθεί ανίκανες να κάνουν κάτι τέτοιο. Γιατί; Σε γενικές γραμμές, δεν σκέφτονται στρατηγικά. Οι προοπτικές τους είναι εντελώς βραχυπρόθεσμες, ανησυχούν για τη δημοτικότητά τους και για τις επόμενες εκλογές, μια νοοτροπία που ισχυροποιείται με την πάροδο του χρόνου. Δεν έχουν επίσης βασικές ικανότητες. Κάθε μεγάλη πρόκληση που αντιμετώπισε η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχει αντιμετωπιστεί πρόχειρα και αναποτελεσματικά. Είναι καθήκον της κυβέρνησης να συγκροτήσει ηγεσία έτσι ώστε οι πολίτες να κατανοούν τις προτεραιότητες. Αυτός είναι ένας ακόμα τομέας αποτυχίας. Εάν οι κυβερνήσεις συνεχώς σκαμπανεβάζουν τις πολιτικές τους και χαζολογούν, οι άνθρωποι παίρνουν μπερδεμένα μηνύματα.

Αλλά η επιτυχημένη διακυβέρνηση δεν αφορά μόνο την κυβέρνηση, αλλά και τον πολιτισμό και την κοινωνία. Εδώ υπήρξε ένα χάσμα μεταξύ της απόκρισης της Δύσης και της απάντησης της Ανατολικής Ασίας. Είναι αδύνατο να καταπολεμηθεί επιτυχώς η πανδημία χωρίς έντονη αίσθηση κοινωνικής ευθύνης και κοινωνικής πειθαρχίας: σεβασμός της εξουσίας της κυβέρνησης, προθυμία να δοθεί προτεραιότητα στα συμφέροντα της κοινωνίας πάνω από εκείνα του ατόμου, αναγνώριση ότι η συμπεριφορά κάθε ατόμου είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία της κοινωνίας. Οι ρίζες της διαφοράς είναι πολύ βαθιές, η αντίθεση μεταξύ του Κομφουκιανικού χαρακτήρα των κοινωνιών της Ανατολικής Ασίας και του δυτικού ατομικισμού. Τις τελευταίες δεκαετίες, επιπλέον, ο εγωιστικός ατομικισμός έχει γίνει όλο και πιο έντονος στη Δύση. Η καλύτερη απεικόνιση του προβλήματος μπορεί να φανεί με τη μάσκα: ενώ στην Κίνα και αλλού, είναι καθολική και αδιαμφισβήτητη, στη Δύση μόνο μια μειονότητα τα φοράει.

Υπάρχει πλήρης άγνοια στη Δύση σχετικά με την επιτυχία της Κίνας και της Ανατολικής Ασίας στην καταπολέμηση της πανδημίας. Η Δύση αρέσει να θεωρεί τον εαυτό της ως κοσμοπολίτη και γνώστη του τι συμβαίνει στον κόσμο. Αλλά η πανδημία λέει διαφορετικά πράγματα. Στην πραγματικότητα είναι χαρακτηρίζεται από το βλέμμα στραμμένο στο εσωτερικό, από εμμονή για τον εαυτό της, ενώ στερείται και περιέργειας. Η γνώση των Δυτικών για την πανδημία, και το ενδιαφέρον για αυτήν, δεν επεκτείνεται πέρα ​​από τη Δύση. Αντί να είναι κοσμοπολίτικη, η Δύση γίνεται όλο και πιο επαρχιακή στις προοπτικές της.

Ίσως ένα εμβόλιο να δώσει στη Δύση μια πολυπόθητη ανάπαυλα από την πανδημία. Ωστόσο, ο αντίκτυπός της ήταν ήδη τεράστιος, τόσο από την άποψη της υγείας όσο και από την άποψη της οικονομίας, ώστε οι επιπτώσεις αναμένεται να είναι βαθιές και μακροχρόνιες. Η πανδημία είναι ένα τεράστιο τεστ διακυβέρνησης, μακράν το μεγαλύτερο από το 1945. Η Κίνα έχει περάσει πανηγυρικά, η Δύση έχει αποτύχει οικτρά. Το 2020 θα θεωρηθεί ότι σηματοδότησε τη Μεγάλη Μετάβαση, δηλαδή μια αυξανόμενη αναγνώριση σε όλο τον κόσμο ότι η σκυτάλη της παγκόσμιας ηγεσίας περνά στην Κίνα.

Πηγή: Global Times

Μετάφραση: antapocrisis


To antapocrisis αναδημοσίευσε το παραπάνω άρθρο όχι επειδή κατ’ ανάγκη συμφωνεί με τα πάντα αλλά επειδή θέτει πλευρές της αντιμετώπισης της πανδημίας που δεν συζητιούνται στην Ευρώπη και στη Δύση γενικότερα.

Ο κορωνοϊός και οι ευθύνες της κυβέρνησης

Οι ευθύνες της κυβέρνησης για ό,τι έγινε και για ό,τι θα ακολουθήσει δεν κρύβονται με το σόου του εμβολίου

Εμβολιάστηκε σήμερα σε ζωντανή μετάδοση και συνεχόμενα έκτακτα δελτία η πολιτική και πολιτειακή ηγεσία, επιχειρώντας να δώσει το μήνυμα της «αρχής του τέλους» για την πανδημία. Δυστυχώς, πρόκειται στην καλύτερη περίπτωση για το τέλος της αρχής. Ο δρόμος είναι μακρύς και η μέχρι σήμερα εφαρμοζόμενη πολιτική προδιαθέτει για τα χειρότερα. Η νέα επικοινωνιακή επιχείρηση της κυβέρνησης με το βαρύγδουπο όνομα «Ελευθερία» δεν πρόκειται να δημιουργήσει άμεσα το δίχτυ υγειονομικής ασφάλειας που απαιτείται. Επιπλέον, ούτε μπορεί, ούτε και πρέπει να αποσείσει τις ευθύνες για όσα έγιναν και όσα πρόκειται να γίνουν μέχρις ότου η πανδημία γίνει παρελθόν.

Οι ευθύνες της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το φόρο αίματος που πλήρωσε, και εξακολουθεί να πληρώνει, η ελληνική κοινωνία κατά το δεύτερο κύμα της πανδημίας είναι εγκληματικές. Η Ελλάδα κατέγραψε τη χειρότερη δυνατή αύξηση σε ανθρώπινες απώλειες εξανεμίζοντας τα πλεονεκτήματα που κερδήθηκαν πέρυσι την άνοιξη. Όπως ακριβώς η κυβέρνηση ζήτησε να πιστωθεί τα θετικά αποτελέσματα κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας, έστω και αν αυτά ήταν αποτέλεσμα συγκυρίας και τύχης, έτσι ακριβώς πρέπει να πιστωθεί τα τραγικά αποτελέσματα της δεύτερης φάσης, γιατί αυτά δεν ήταν τυχαία: ήρθαν ως αποτέλεσμα τριών κυρίως πολιτικών αποφάσεων:

Πρώτον με το άνοιγμα του τουρισμού, τις ιαχές για τη «νίκη επί του κορωνοϊού», τις διαφημίσεις για covid-free χώρα και το state of mind ελληνικό καλοκαίρι. Η κυβέρνηση εγκλημάτησε εναντίον της δημόσιας υγείας, στο όνομα της τουριστικής οικονομίας, αλλά στην πραγματικότητα χαντάκωσε την πρώτη χωρίς να σώσει τη δεύτερη.

Δεύτερον με τη συστηματική άρνηση να συγκροτηθεί μηχανισμός μαζικών και καθολικών ελέγχων, ιχνηλατήσεων και τήρησης της απομόνωσης. Η απόφαση αυτή απαιτούσε κονδύλια, δημόσια δαπάνη για το σύστημα υγείας, και αυτό, για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, είναι «πεταμένα λεφτά». Προτίμησε να παρακολουθεί παθητικά την εξάπλωση της πανδημίας ευελπιστώντας ότι θα επαναληφθεί η καλή τύχη της άνοιξης, ή ακόμα χειρότερα, έχοντας πειστεί ότι το οι μηδαμινές απώλειες του πρώτου κύματος ήταν αποτέλεσμα κυβερνητικών αποφάσεων και όχι ευνοϊκών συγκυριών.

Τρίτον, με την συνεχιζόμενη υπόσκαψη των δυνατοτήτων και της δυναμικότητας του ΕΣΥ, με την άρνηση μαζικών διορισμών, με μετονομασίες κλινών σε κλίνες ΜΕΘ, με απογύμνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας από πολύτιμο για συνθήκες πανδημίας ιατρικό και νοσηλευτικό δυναμικό, με άρον άρον μετακινήσεις προσωπικού για να μπαλώνονται τρύπες. Η αποστροφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το σύστημα Δημόσιας Υγείας είναι τόση και τέτοια που δεν της επέτρεψε να πάρει αποφάσεις που θα έσωζαν δεκάδες ή και εκατοντάδες ζωές. Ασθενείς που θα τύγχαναν καλύτερης και αμεσότερης αντιμετώπισης αν το σύστημα υγείας είχε ενισχυθεί αποτελεσματικά, κατέληξαν, μόνο και μόνο για να μην μείνει κληρονομιά στην ελληνική κοινωνία ένα ισχυρότερο από πριν ΕΣΥ.

Στα τρία αυτά επίπεδα προστίθενται δεκάδες άλλες πράξεις και παραλείψεις, από το θολό (στην καλύτερη περίπτωση) σύστημα καταγραφής κρουσμάτων μέχρι τις αλλοπρόσαλλες αποφάσεις για αυστηρά περιοριστικά μέτρα εκεί που δεν χρειάζονται ή χαλαρότητα εκεί που δεν επιτρέπεται. Αποκορύφωμα της ανευθυνότητας ήταν η συμφωνημένη κυβερνητική πολιτική από το καλοκαίρι, να εναποτεθούν όλες οι ελπίδες αποκλειστικά και μόνο στο εμβόλιο, με τον Υπουργό Υγείας να δηλώνει στις …18 Αυγούστου ότι η Ελλάδα θα προμηθευτεί μέσα στον Δεκέμβριο 700.000 δόσεις του εμβολίου …της Οξφόρδης. Θα επρόκειτο για φαιδρές δηλώσεις φαιδρών προσώπων αν δεν μεσολαβούσαν από τότε μέχρι σήμερα 3.942 νεκροί συμπολίτες μας.

Η σύγκριση που επί μήνες γινόταν με τις χειρότερες στον κόσμο θλιβερές επιδόσεις μιας αδύναμης και ανίκανης να περιορίσει την πανδημία ΕΕ, μέχρι πρόσφατα έδιναν στην Ελλάδα την ψευδαίσθηση μιας καλής απάντησης στην υγειονομική απειλή. Πλέον η Ελλάδα, θα κλείσει δύο μήνες ενός τυπικά αυστηρότατου λοκ ντάουν, που περιλαμβάνει κλείσιμο όλων των σχολείων και του λιανεμπορίου, δεν μπόρεσε να μειώσει αποτελεσματικά διασωληνώσεις και θανάτους, και διαμόρφωσε μια εξαιρετικά αργή και ανησυχητική για το μέλλον καμπύλη αποκλιμάκωσης. Η πορεία της χώρας από το φθινόπωρο και μετά, είναι πλέον διεθνώς, παράδειγμα προς αποφυγή. Το γεγονός αυτό δημιουργεί βαρύτατες ευθύνες, ακόμα και αν το πολιτικό σύστημα, ούτε μπορεί, ούτε θέλει, να θέσει τις πολιτικές ευθύνες στο κέντρο της δημόσιας συζήτησης.

Μετά την αποτυχία κάθε προηγούμενου κουτοπόνηρου επικοινωνιακού τεχνάσματος ήρθε η ώρα για έναν ακόμα ανεύθυνο και επιζήμιο κυβερνητικό χειρισμό: Την εναπόθεση όλων των ελπίδων στην έλευση του εμβολίου που ως δια μαγείας, από μόνο του και μονομιάς θα εξαφανίσει την πανδημία. Καλλιεργούν την προσδοκία ότι η έναρξη των εμβολιασμών θα σημάνει την «ελευθερία», οπότε το μόνο που μένει είναι λίγη υπομονή και λίγη ατομική ευθύνη ακόμα. Αποσείονται έτσι οι κυβερνητικές ευθύνες για αλλαγή επιδημιολογικού μοντέλου, για την ενίσχυση του ΕΣΥ και για τον περιορισμό των συνθηκών υπερμετάδοσης. Η μόνη κρατική ευθύνη και καθήκον περιορίζεται στην καμπάνια ενημέρωσης του κοινού, πληρώνοντας για μια ακόμα φορά τα ΜΜΕ ώστε να κρύψουν τις κυβερνητικές ευθύνες.

Εάν, τώρα, μέχρι να επιτευχθεί η απαιτούμενη εμβολιαστική κάλυψη (δηλαδή το 70%) του πληθυσμού, χρειαστούν πάρα πολλοί μήνες και θρηνήσουμε πολλαπλάσιους νεκρούς, γονατίζοντας ακόμα περισσότερο την οικονομία, τότε οι ευθύνες θα αναχθούν σε πανευρωπαϊκές. Τότε θα ανακαλυφθεί η διανομή των εμβολίων με το σταγονόμετρο, το παγκόσμιο πρόβλημα αυξημένης ζήτησης, ή η αδικία με τις ισχυρές χώρες που προχώρησαν σε διμερείς συμφωνίες με τις εταιρείες αφήνοντας τους μη προνομιούχους του πλανήτη στην τύχη τους. Η στρατηγική αυτή είναι επικίνδυνη, εγκληματική και μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για την υγεία και τη ζωή του λαού. Πέρα και έξω από κάθε επιστημονική λογική, η κυβέρνηση Μητσοτάκη καλλιεργεί φρούδες ελπίδες για από σπόντα σωτηρία, ποντάροντας αυτή τη φορά στην εμβολιαστική κάλυψη, η οποία προφανώς θα αργήσει να αποδώσει καθολικά για τον πληθυσμό αποτελέσματα.

Το εμβόλιο αποτελεί ένα δυνατό επιστημονικό όπλο στον πόλεμο για τον έλεγχο και την εξάλειψη της πανδημίας, ειδικά αν διατεθεί μαζικά, ισότιμα, δωρεάν και ταχύτατα σε όλες τις χώρες, πράγμα που δεν γίνεται. Ακόμα και έτσι όμως, σύμφωνα με τον ΠΟΥ και τον ΟΗΕ, δεν είναι παρά συμπληρωματικό, δίπλα στα υπόλοιπα φαρμακολογικά (φάρμακα, υποστηρικτικές θεραπείες, επαρκείς υπηρεσίες περίθαλψης κτλ) και μη φαρμακολογικά εργαλεία (μαζικά τεστ, ιχνηλάτηση, απομόνωση, έλεγχος συνόρων κτλ). Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να τα υποκαταστήσει. Ειδικά ενόψει του αναμενόμενου σφοδρότερου τρίτου κύματος μετά τις γιορτές.

Συμπληρωματικά με τα παραπάνω, ο μαζικός, ταχύς εμβολιασμός με ανοικτά δεδομένα και πλήρη διαφάνεια, χωρίς πολιτική υστεροβουλία και παιχνίδια σκοπιμότητας, είναι ο μόνος δρόμος για την επίτευξη αποτελεσματικού τείχους ανοσίας στον πληθυσμό. Αυτό όμως προϋποθέτει να φύγει το εμβόλιο και ο εμβολιασμός από τα πολιτικά παιχνίδια των κυβερνώντων και να πείσει σύσσωμη την κοινωνικά και ειδικά τα λαϊκά στρώματα για την αναγκαιότητά του, χρησιμοποιώντας επιστημονικά και υγειονομικά κριτήρια.

Ωστόσο, ακόμα και αν ο εμβολιασμός προχωρήσει με το ευνοϊκότερο δυνατό σενάριο, η πανδημία θα είναι εδώ, τουλάχιστον για το πρώτο μισό του 2021. Με δεδομένη την άρνηση της κυβέρνησης να συγκροτήσει ισχυρό δημόσιο μηχανισμό πρόληψης και ελέγχων, με δεδομένη την αντίθεσή της στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και την καθολική κάλυψη των αναγκών υγείας του πληθυσμού, η μόνη πολιτική αντιμετώπισης της πανδημίας εξακολουθεί να είναι ένα ατελέσφορο, τυπικά αυστηρό, στην ουσία μη λειτουργικό λοκ ντάουν. Το άνοιξε – κλείσε της κοινωνίας για τους επόμενους μήνες είναι η μοναδική λύση που απομένει για μια κυβέρνηση που αποδείχθηκε αδύναμη να προστατεύσει αποτελεσματικά τη δημόσια υγεία.

Γίνεται πλέον φανερό ότι ο υγειονομικός κίνδυνος είναι αυξημένος στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα, εξαιτίας αδυναμίας πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, στοίβαγμα σε μέσα μεταφοράς και χώρους εργασίας, μικρά σπίτια και συνθήκες ζωής που κάνουν τη φυσική αποστασιοποίηση πρακτικά αδύνατη.

Δίπλα, προστιθέμενος και ίσως ακόμα χειρότερος από τον υγειονομικό κίνδυνο, είναι ο ζόφος της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Τα συνεχόμενα λοκ ντάουν, χωρίς την παραμικρή πολιτική πρόληψης και ελέγχων, έχουν ήδη σημάνει τον οικονομικό θάνατο για ευρύτατα κοινωνικά στρώματα. Και η κυβέρνηση, εμμονικά επιμένει στην άρνησή της να ακολουθήσει διαφορετικό δρόμο από την μέχρι σήμερα αποτυχημένη πεπατημένη, και υπόσχεται και άλλον οικονομικό θάνατο, περισσότερη κοινωνική καταστροφή. Ταυτόχρονα επενδύει σε μέτρα αστυνόμευσης και καταστολής, που έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα από το να προστατεύσουν τη δημόσια υγεία, να εμπεδώσουν τα μέτρα πρόληψης και προστασίας, να πείσουν τον πληθυσμό για την αναγκαιότητα προστασίας και επιφυλακής. Όμως το ζητούμενο για την κυβέρνηση δεν είναι αυτό. Είναι η διαφύλαξη της επικοινωνιακής της εικόνας και της δημοσκοπικής της ευφορίας.

Η εργαζόμενη κοινωνία πρέπει και μπορεί να αναζητήσει και να αποδώσει ευθύνες, πρώτα από όλα στην κυβέρνηση για τους συγκεκριμένους της χειρισμούς, αλλά και σε ένα ολόκληρο το μνημονιακό πολιτικό σύστημα που δημιούργησε συνθήκες λιτότητας, ασφυκτικές για τη δημόσια υγεία. Αλλά και να αμφισβητήσει ένα οικονομικό και ιδεολογικό πλαίσιο που θέτει την αγορά διαρκώς και επανειλημμένα πάνω από την ζωή και την υγεία του πληθυσμού, αποδεικνύοντας ότι η Δύση είναι ο μεγάλος ασθενής του 21ου αιώνα.

Η νέα “λονδρέζικη” μετάλλαξη, το εμβόλιο και μερικές σκέψεις…

1. Όταν, πριν από 2 εβδομάδες, με μόνο την υπογραφή της άδειας για το εμβόλιο, οι Βρετανοί ξεχύνονταν στους δρόμους να παρτάρουν και να καταναλώσουν, χωρίς αποστάσεις, χωρίς μάσκες, χωρίς τίποτα κάποιοι κοιτούσαμε με φρίκη. Και προβλέπαμε σφαγή. Η σφαγή ήρθε.

2. Οι “ιολογικοί χρόνοι” δεν είναι επιδημιολογικά χρήσιμοι. Το έχω ξαναπεί. Μέχρι να ανακαλυφθεί, να αναλυθεί και να χαρακτηριστεί η όποια νέα μετάλλαξη… αυτή έχει ταξιδέψει σε ένα σύγχρονο πλήρως διασυνδεδεμένο κόσμο πολύ μακριά. Ο χρήσιμος χρόνος επιδημιολογικά εξυπηρετείται μόνο από την επιδημιολογική επαγρύπνηση. Τα μοριακά τεστ σε ΟΛΟΥΣ όσοι ταξιδεύουν και μια ελάχιστη καραντίνα 5 ημερών με επαναληπτικό αρνητικό έλεγχο, ή 14 ημερών άνευ 2ου ελέγχου είναι η μόνη σοβαρή λύση. Like it or not.

3. Επειδή η πρωτεϊνη Spike είναι ζωτικής σημασίας για την είσοδο του ιού στα κύτταρα μας και την επιβίωσή του, είναι πολύ δύσκολο να παρουσιαστεί εκεί μια μετάλλαξη που θα αλλάζει δραστικά την δομή της. Οι πιθανότητες λοιπόν να μην πιάνει ένα εμβόλιο για την Spike είναι, ανά μετάλλαξη, ιδιαίτερα μικρές. Φυσικά, ισχύει πως όσο πιο πολλούς λαχνούς αγοράζεις τόσο πιο πιθανό στο τέλος να σου κάτσει το λαχείο. Και λιγότεροι λαχνοί στην περίπτωσή μας ισοδυναμεί με λιγότερη μετάδοση. Όπερ, για να το πούμε λαϊκά, μην γιολάρετε επειδή βγήκε το εμβόλιο… δεν έχουμε ακόμα τον έλεγχο.

4. Αν και εφόσον συναντήσουμε μια μετάλλαξη που δεν απαντά στο υπάρχον εμβόλιο, θα πρέπει αυτό να επικαιροποιηθεί για το νέο στέλεχος. Στην περίπτωση των mRNA εμβολίων αυτό είναι αρκετά πιο εύκολο από τις άλλες τεχνολογίες: αλλάζεις το mRNA που περιέχεται με την νέα ακολουθία (γνωστή αυτοστιγμεί που μιλάς για μετάλλαξη) και μπαίνει ως νέα παρτίδα στην παραγωγή. Χρόνος ~ 2 εβδομάδες.

5. Οι “δυτικες” κοινωνίες που έχουν κάνει το χρήμα θεό και τον ατομικισμό αξιακό σύστημα, για μια ακόμη φορά πιάνονται μυωπικές, επικίνδυνες για την δημόσια υγεία και σε τελική ανάλυση ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΑ ΖΗΜΙΟΓΟΝΕΣ για το ανθρώπινο είδος. Μία προς μία οι κοινότητες που ενώ ακόμα δεν είχαν ξεπλύνει το 2ο κύμα ψωρο-ανοίγαν με δέλεαρ την χριστουγεννιάτικη εμπορική κίνηση βρίσκονται να τρέχουν και να μην φτάνουν.

6. Με δεδομένο το σημείο 2 αλλά και την παγιωμένη συμπεριφορά του σημείου 5, προκαλεί μια σχετική έκπληξη η ταχύτατη απαγόρευση διακίνησης προσώπων και αγαθών μεταξύ UK και ευρωπαϊκών κρατών. Ότι το no deal Brexit ήταν προ των πυλών και υπήρχε τεράστιος συνωστισμός διακινούμενων εμπορευμάτων ακριβώς πριν την εκπνοή ίσως να μην σχετίζεται, ίσως όμως και η μετάλλαξη να είναι μια “υπέροχη ευκαιρία” για μακρο-οικονομικά και γεωπολιτικά παιχνίδια. Λέω τώρα εγώ ο κακεντρεχής καχύποπτος…

Μήπως η Όλγα να διατάξει ΕΔΕ και για την Ευαγγελία;

Η Ευαγγελία ήταν βοηθός ακτινολόγου στο Νοσοκομείο της Νάουσας. Ήταν, και δεν είναι πια, γιατί δύο μέρες πριν, έχασε τη μάχη με τον κορωνοϊό. Σπούδασε ακτινολογία και εργαζόταν με τον λειψό μισθό και με τον αυξημένο κίνδυνο που αντιμετωπίζει κάθε εργαζόμενος στο ΕΣΥ.

Η Όλγα είναι διοικήτρια του νοσοκομείου Άγιος Σάββας. Ήταν διοικήτρια νοσοκομείων και στον παρελθόν (Αγία Όλγα, Παμμακάριστος) και θα είναι και στο μέλλον, μην έχετε καμιά αμφιβολία για αυτό. Έχει σπουδάσει νηπιαγωγός αλλά εδώ και μια ολόκληρη δεκαετία το επάγγελμά της είναι «διοικήτρια νοσοκομείου». Νωρίτερα, το επάγγελμά της ήταν «αποσπασμένη σε βουλευτικό γραφείο».

Η Ευαγγελία έδινε τη μάχη ενάντια στην πανδημία προσφέροντας υγειονομικές υπηρεσίες από το πόστο της. Έκανε αυτό που κάνουν χιλιάδες και χιλιάδες άλλοι εργαζόμενοι γιατροί, νοσηλευτές, βοηθητικό προσωπικό στα νοσοκομεία της χώρας.

Η Όλγα διέταξε πειθαρχικό έλεγχο εναντίον τριών γιατρών του νοσοκομείου της γιατί νόσησαν από την ασθένεια. Έκανε αυτό που φαίνεται (και είναι) προκλητικό, ανήκουστο, εξοργιστικό, πέρα από κάθε ηθικό όριο.

Η Ευαγγελία φορούσε μάσκα προστασίας ακόμα και σε συνθήκες αφόρητης ζέστης στο νοσοκομείο της. Ζητούσε να φορούν όλοι μάσκα και να τηρούν αυστηρά τους υγειονομικούς κανόνες.

Η Όλγα αποφάσισε ότι είναι προτιμότερο να ενοχοποιήσει τους γιατρούς αντί να διασφαλίσει μέτρα και πρωτόκολλα προστασίας ή να πετύχει την επαρκή στελέχωση του νοσοκομείου που «διοικεί».

Η Ευαγγελία έσκυβε το κεφάλι μπροστά στο καθήκον και έπεφτε με τα μούτρα στη μάχη και ας ήταν μια «βοηθός ακτινολόγου». Δεν έκανε τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από ό,τι κάνουν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στο ΕΣΥ.

Η Όλγα δεν έσκυψε το κεφάλι μπροστά στην ντροπή, κι ας είναι μια κατ’ επάγγελμα «διοικήτρια νοσοκομείου». Αντί να ζητήσει συγνώμη από τους γιατρούς που νόσησαν, τους κάλεσε σε πειθαρχικό έλεγχο. Δεν έκανε τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από ό,τι κάνει το υπηρετικό προσωπικό της εξουσίας για να παραμείνει για πάντα υπηρετικό προσωπικό της εξουσίας.

Η Όλγα, ως λαμπρό δείγμα της κάστας που σιτίζεται συνήθως από τον κρατικό κορβανά, παριστάνοντας ότι είναι υπόδειγμα εργατικότητας, σπουδών, καινοτομίας και αριστείας, θα όφειλε να διατάξει πειθαρχικό έλεγχο και για την Ευαγγελία που νόσησε και πέθανε.

Άλλωστε ποιος καλύτερος τρόπος υπάρχει για να κρυφτούν οι ευθύνες της πολιτικής και διοικητικής ηγεσίας του συστήματος υγείας, πέρα από το να πέφτει το «φταίξιμο» συστηματικά και συντεταγμένα στην κοινωνία, στην ατομική ευθύνη, εσχάτως και στους γιατρούς;

Η Ευαγγελία πέθανε χωρίς να βρει θέση σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Δεν ήταν Υπουργός, αρχιεπίσκοπος, μεγαλόσχημος, μέλος της άρχουσας τάξης της χώρας αυτής, για να βρεθεί άμεσα και γρήγορα κλίνη ΜΕΘ. Ήταν μια απλή και ταπεινή υγειονομικός που ξεψύχησε διασωληνωμένη εκτός ΜΕΘ, αναζητώντας διακομιδή. Δεν πρόλαβε.

Η Ευαγγελία στις 19 Αυγούστου έγραφε ότι «κουράστηκα, ίδρωνα πολύ αλλά δεν την έβγαλα την μάσκα. Ξέρεις γιατί; Γιατί κουράστηκα και θέλω να τελειώνω με τον ιό».

Η Ευαγγελία τη μάχη με τον ιό δεν την κέρδισε.

Ως κοινωνία τη μάχη με τον ιό μπορεί να την κερδίσουμε.

Αλλά για να κερδίσουμε τη μάχη για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τη δημόσια υγεία και το σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, πρέπει να τελειώσουμε με έναν κόσμο που μια Όλγα θα κάνει ΕΔΕ σε μια Ευαγγελία και να χτίσουμε έναν κόσμο που οι Ευαγγελίες θα στρώνουν τις Όλγες σε πραγματικά χρήσιμες για την κοινωνία δουλειές.

Κι ας μην αρκούν αυτές οι δουλειές για Mini Cooper και Louis Vuitton.

Ένα Μάτι την ημέρα. Θα πληρώσει κανείς;

Έκλεισαν σήμερα δύο εβδομάδες από τότε που οι απώλειες από κορωνοϊό στην Ελλάδα φτάνουν σχεδόν καθημερινά σε τριψήφιο νούμερο. Η χώρα πληρώνει κάθε μέρα ένα Μάτι σε φόρο θανάτου. Μόνο που κανείς δεν δίνει λόγο για την εξέλιξη του δεύτερου κύματος της τραγωδίας. Ουδείς αναλαμβάνει ευθύνη. Και ουδείς αναζητά ευθύνη.

Το Μάτι και οι νεκροί του έγιναν σημαία της προεκλογικής αντιπαράθεσης της σημερινής κυβέρνησης. Αλλά τα καθημερινά τριψήφια νούμερα θανάτων επί πανδημίας, που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με άλλες πολιτικές και κυβερνητικές αποφάσεις, δεν συσχετίζονται με την παραμικρή πολιτική ευθύνη. Πράγμα πρωτοφανές.

Δεν φταίει μόνο η εκτός κάθε ορίου αστικής δημοκρατίας κατάσταση στα ΜΜΕ που λειτουργούν ως εκτελεστές επικοινωνιακών συμβολαίων για τον Μητσοτάκη. Φταίει και η αντιπολίτευση -σύσσωμη η αντιπολίτευση- που δεν τολμά να ζητήσει παραιτήσεις και να αναδείξει πολιτικές ευθύνες.

Χτίζεται με αυτόν τον τρόπο ένα πέπλο “αντικειμενικότητας” και “αναπόφευκτου” που μετατρέπει την πανδημία σε φυσικό γεγονός.

Μεταμφιέζεται η εξελισσόμενη τραγωδία και οι χειρισμοί που την προκάλεσαν σε φυσική εξέλιξη που δεν μπορεί να αποφευχθεί, σε φόρο αίματος που δεν μπορούμε παρά να πληρώσουμε παθητικά και σιωπηλά.

Η κοινωνία εθίζεται στο να παρακολουθεί καθημερινά αρνητικά ρεκόρ να καταρρίπτονται, πεισμένη κι αυτή, ότι όλα είναι αντικειμενικά και μοιραία.

Αυτή η διακομματική αποδοχή των “αναπόφευκτων” απωλειών αθωώνει τις προφανείς ευθύνες. Τις κυβερνητικές ευθύνες διαχείρισης της πανδημίας, αλλά και τις ευρύτερες πολιτικές ευθύνες όσων επί χρόνια αδιαφόρησαν για τη θωράκιση της δημόσιας υγείας.

Οι απολογητές της κυβέρνησης Μητσοτάκη συγκρίνουν διαρκώς τη χώρα με τις χειρότερες καταστάσεις στην Ευρώπη.

Αποκρύβουν ότι πέρα από την Ευρώπη υπάρχουν πολλές χώρες, από τη Νέα Ζηλανδία μέχρι την Ιαπωνία και από τη Νότια Κορέα μέχρι την Κούβα που απέδειξαν ότι η πανδημία δεν είναι φυσικό φαινόμενο που αφήνει τα κράτη μοιραία και άβουλα. Απέδειξαν πολύ περισσότερο ότι υπάρχουν πολιτικές αντιμετώπισής της που δεν οδηγούν σε εκατόμβες νεκρών.

Αποκρύβουν ακόμα ότι ακόμα και στην Ευρώπη να παραμείνουμε, η Ελλάδα ξεπέρασε πολύ γρήγορα χώρες όπως η Γερμανία, η Νορβηγία, η Κύπρος σε συνολικό αριθμό θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού από την αρχή της πανδημίας. Και αν εστιάσουμε στην τελευταία περίοδο, η Ελλάδα ξεπέρασε χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Σουηδία, η Ισπανία σε αριθμό θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού.

Καμιά ευθύνη δεν υπάρχει για αυτές τις μακάβριες επιδόσεις;

Η Ελλάδα στις 3 Δεκεμβρίου κατέγραψε το θλιβερό προνόμιο να είναι η χειρότερη χώρα στον κόσμο σε ρυθμό αύξησης των θανάτων από Covid-19, καθώς διπλασιάστηκαν οι συνολικές απώλειες μέσα σε 14 ημέρες.

Το γεγονός ότι στην Ελλάδα πρώτο κύμα επί της ουσίας δεν υπήρξε, κάνει την κυβερνητική διαχείριση του δεύτερου κύματος, ακόμα πιο τραγική.

Οι απολογητές της κυβέρνησης δεν διστάζουν να συγκρίνουν τη χώρα που σχεδόν εκμηδένισε τα κρούσματα τον Ιούνιο, με χώρες που μετρούσαν δεκάδες χιλιάδες νεκρούς ήδη από πριν το καλοκαίρι.

Μόνο που με αυτόν τον τρόπο φανερώνουν τις ακόμα βαρύτερες ευθύνες που φέρει η κυβέρνηση για το πώς άνοιξε εγκληματικά τον τουρισμό, πώς δεν ετοίμασε τον παραμικρό μηχανισμό ελέγχου, ιχνηλάτησης, απομόνωσης, πώς άφησε τα νοσοκομεία σε καθεστώς διάλυσης και υποστελέχωσης για να μπορέσει να ενισχύσει το ιδιωτικό κεφάλαιο στο χώρο της υγείας.

Όλα αυτά συνιστούν βαριές πολιτικές, και ίσως και ποινικές ευθύνες.

Ο Μητσοτάκης εκλέχτηκε πατώντας πάνω στο Μάτι.

Το γεγονός ότι κάθε μέρα έχουμε ένα ισοδύναμο Μάτι σε νεκρούς από την πανδημία, θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί.

Το ότι δεν αποφεύχθηκε, είναι αντικειμενική πολιτική ευθύνη. Μόνο που για αυτήν δεν μιλά κανείς.

Και όχι, το να μιλάς για τους νεκρούς της πανδημίας και να αναδεικνύεις τις προφανέστατες πολιτικές ευθύνες, δεν συνιστά τυμβωρυχία. Το ανάποδο. Συνιστά δικαίωση.

Τυμβωρυχία είναι οι πανηγυρισμοί υπουργού της κυβέρνησης για τον μέχρι τώρα αριθμό νεκρών στη χώρα.

Τυμβωρυχία είναι να κάνεις σημαία τη Μαρφίν και το Μάτι για να κερδίσεις εκλογές.

Τυμβωρυχία είναι να μπουκώνεις με χρήμα τα κανάλια για να κάνουν υπερ-αφιερώματα στο εμβόλιο, στον εθελοντισμό, στις δωρεές ιδιωτών και σε οτιδήποτε άλλο σκαρφιστούν θλιβεροί γελωτοποιοί, ώστε να μην αναδεικνύονται οι εγκληματικές κυβερνητικές ευθύνες.

Τυμβωρυχία είναι να κλείνεις ένα μήνα από το λοκ ντάουν και ακόμα να ανοίγεις μαζικά τάφους στη Βόρεια Ελλάδα.

Ένα ολόκληρο πολιτικό σύστημα που υπηρέτησε τα μνημόνια, τις ιδιωτικοποιήσεις και τη απογύμνωση του δημόσιου τομέα πρόληψης και υγείας, οφείλει να δώσει λόγο.

Μια κυβέρνηση που μισεί τόσο πολύ τη δημόσια υγεία, που δεν έκανε τίποτα για να αποφευχθούν οι τραγικές διαστάσεις του δεύτερου κύματος της πανδημίας, που ενδιαφέρεται αποκλειστικά για το επικοινωνιακό κεφάλαιο του επικεφαλής της, ακόμα και σε βάρος χιλιάδων νεκρών, οφείλει να δώσει λόγο.

Να πληρώσει για την ευθύνη που αντικειμενικά έχει.

Και αν δεν το ζητήσουν αυτό τα κοινοβουλευτικά κόμματα, ας το ζητήσει ο λαός.

ΥΓ. Το Μάτι συνιστά απαράγραπτη πολιτική ευθύνη για την κυβέρνηση Τσίπρα. Η διαχείριση που έκανε, το κρύψιμο της καταστροφής, οι αποπροσανατολιστικές δηλώσεις, οι «στραβές στη βάρδια», ο πολιτικός και υπηρεσιακός σχεδιασμός της 23ης Ιουλίου του 2018, ήταν ένα πλέγμα εγκληματικών λαθών, παραλείψεων και πονηριών. Το γεγονός ότι η ΝΔ τυμβωρυχεί ασύστολα, δεν ήταν και δεν είναι δικαίωση της τότε κυβέρνησης. Κοινός παρονομαστής για τα κόμματα εξουσίας δεν είναι πλέον να αποφύγουν τους νεκρούς από μια πανδημία, ένα σεισμό, μια πλημμύρα ή μια πυρκαγιά, αλλά να αποφύγουν την πολιτική ζημιά που τυχόν θα έχουν οι κυβερνήσεις τους. Αυτό από μόνο του λέει πολλά για το βάθος της σαπίλας ενός κομματικού συστήματος που τάχα είναι πολωμένο, αλλά επί της ουσίας μοιράζεται κοινές πολιτικές.

Οι νεκροί έχουν ονοματεπώνυμο. Οι ευθύνες το ίδιο.

Κάθε απόγευμα παρατίθεται το ενημερωτικό δελτίο του ΕΟΔΥ με κρούσματα, νεκρούς, διασωληνωμένους. Και όλοι περιμένουμε να ακούσουμε. Περιμένουμε με την ελπίδα να πέσουν τα νούμερα. Να σταματήσουν να αυξάνουν κατά δεκάδες ή εκατοντάδες πλέον οι νεκροί. Και όλα είναι νούμερα. Τόσα κρούσματα, τόσοι  νεκροί, τόσοι διασωληνωμένοι. Και έχουμε μπει όλοι σ’ αυτή την διαδικασία. Κινδυνεύοντας να ξεχάσουμε ότι τα κρούσματα, οι νεκροί, οι διασωληνωμένοι είναι άνθρωποι. Ήταν και είναι άνθρωποι. Συμπολίτες μας με ονοματεπώνυμο, ζωή, οικογένεια, δουλειά. Σαν  των υπολοίπων. Που κόπηκαν απότομα από την  ‘’ατυχία’’ να κολλήσουν κορωνοιό. Από την “ατυχία” να στοιβάζονται σε ένα λεωφορείο για να πάνε στην δουλειά τους, από την “ατυχία” να δουλεύουν σε μια δουλειά χωρίς μέτρα, από την “ατυχία” να μην μπορούν να κάνουν εγκαίρως το test, από την “ατυχία” να μην  μπορεί να τους αντιμετωπίσει ικανοποιητικά το ΕΣΥ λόγω υπερπληθώρας ασθενών και έλλειψης εξοπλισμού και προσωπικού.

Όσο προχωράει η πανδημία πληθαίνουν οι κατηγορίες για μη ορθή διαχείριση ασθενών λόγω έλλειψης  προσωπικού και μέσων και συνεπώς μη τήρησης των πρωτοκόλλων βέλτιστης αντιμετώπισης. Τα παραδείγματα είναι πολλά. Θεσσαλονίκη, Δράμα, Σέρρες, Λάρισα, Αγρίνιο κ.α.

Πληθαίνουν οι κατηγορίες για την αλλοπρόσαλλη και επικίνδυνη πολιτική της κυβέρνησης. Που κατηγορεί τους πολίτες για τα δικά της σφάλματα, χρεώνει τα πάντα στην ατομική ευθύνη, παριστάνει ότι όλα πάνε καλά, πανηγυρίζει που είμαστε (ακόμα) πίσω από το Βέλγιο, δηλώνει ότι με περισσότερες ΜΕΘ έχουμε περισσότερους θανάτους. Εσχάτως αποκαλύφθηκε ότι ο ΕΟΔΥ κρατά (και δίνει) λάθος στοιχεία στην Επιτροπή.

Άραγε για όλη αυτή την κατάσταση φταίει κανείς; Ή απλώς η πανδημία είναι μια φυσική καταστροφή; Υπάρχουν υπεύθυνοι που θα έπρεπε να είχαν προετοιμάσει αλλιώς την χώρα για το δεύτερο κύμα της πανδημίας; Ή απλώς θα μείνουμε στο ότι κάποιοι ήταν άτυχοι;

H έξοδος της χώρας από το πρώτο lockdown έγινε με επιδημιολογικά δεδομένα που επέτρεπαν διαφορετική διαχείριση. Υπήρχε χρόνος και χώρος για μια διαφορετική προετοιμασία και οργάνωση ενόψει του αναμενόμενου δεύτερου κύματος. Οι ομοσπονδίες γιατρών και υγειονομκών –και όχι μόνο- είχαν επισημάνει ήδη από τον Μάιο τα βήματα τα οποία έπρεπε να γίνουν. Στο πώς θα ανοίξει με ασφάλεια ο τουρισμός, πώς  θα ενισχυθεί το ΕΣΥ με προσωπικό και ΜΕΘ, το πως θα πρέπει να οργανωθεί η ΠΦΥ και πώς να γίνει η ιχνηλάτηση.

Η κυβέρνηση και οι παράγοντές της, μεθυσμένοι από το success story του πρώτου κύματος (που αποδεικνύεται πλέον εντελώς ότι ήταν καθαρή τύχη), δεν έδωσαν  καμία σημασία στις προειδοποιήσεις.

Επέλεξαν να μην μιλήσουν και να μην συμβουλευτούν κανέναν. Με την αλαζονεία για σύμβουλο, επέλεξαν να μην κάνουν τίποτα ή σχεδόν τίποτα, νομίζοντας αφελώς ότι θα την σκαπουλάρουν όπως και την πρώτη φορά.

Ο Νοέμβριος όμως αποδείχθηκε ότι δεν ήταν Μάρτιος. Και οι εικόνες Ιταλίας έγιναν καθημερινότητα στα Νοσοκομεία της  Β. Ελλάδας. Όπου από κάθε μαρτυρία προκύπτει ότι οι συνθήκες νοσηλείας και περίθαλψης  δεν είναι αυτές που πρέπει, γιατί πολύ απλά δεν υπάρχουν το προσωπικό και οι υποδομές…

Για όλους αυτούς τους συμπολίτες μας που χάθηκαν, υπάρχει κανείς να αναλάβει την ευθύνη;

Όπως και οι νεκροί, έτσι και οι ευθύνες έχουν ονοματεπώνυμο. Και ξεκινούν από πολύ ψηλά, από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, κατηφορίζοντας προς  υπουργούς, γενικούς γραμματείς, ΥΠΕάρχες, διοικητές νοσοκομείων, επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Που άφησαν τον λαό της χώρας απροετοίμαστο απέναντι στην πανδημία. Και οι ευθύνες αυτές δεν είναι μόνο πολιτικές. Είναι και ποινικές…

Οι φορείς που εκπροσωπούν τον εργαζόμενο κόσμο, τους υγειονομικούς, πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη να προχωρήσουν σε αναζήτηση των ευθυνών αυτών.  Και  δικαστικά. ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΟΕΝΓΕ, ΠΟΕΔΗΝ έχουν υποχρέωση να ζητήσουν την δικαίωση όσων «άτυχων» –με ονοματεπώνυμο- έπεσαν θύματα της εγκληματικής αδιαφορίας, αμέλειας και ανικανότητας αυτής της κυβέρνησης και των μηχανισμών της.

Covid-19: μαύρα νούμερα, σκέψεις και παγίδες

Συνολικά ο SARS-CoV-2 έχει στερήσει την ζωή σε παραπάνω από 2000 συντοπίτες μας μέσα σε 8 μήνες πανδημίας, και έχει ακόμα δρόμο. Ναι, προφανώς δεν είναι μια απλή γριπούλα, όσο κι αν επιμένετε μερικοί προσπαθώντας να πείσετε πρώτα τους εαυτούς σας και μετά τους υπόλοιπους για να επιβεβαιωθείτε σε μια νοσηρή ψυχολογική άμυνα άρνησης. Η γρίπη έχει σκοτώσει περίπου τους μισούς από αυτούς σε μια δεκαετία.

Τα ημερήσια νέα κρούσματα ξεκίνησαν επιτέλους να πέφτουν σημαντικά. Λογικά την επόμενη εβδομάδα θα είμαστε στο 1500αρι. Αν όμως ανοίξουμε όπως διατείνονται οι πολιτικοί σε μια προσπάθεια χαϊδέματος του λιανεμπορίου χωρίς να βγάλουν ευρώ από την τσέπη, σε δύο – τρεις εβδομάδες θα είμαστε δυο φορές χειρότερα απ’ ότι τώρα, σε ένα κύμα όχι ακριβώς τρίτο αλλά 2.5. Θυμίζω ότι το 1500αρι το πιάσαμε στις 28/10 και όντας ανοιχτοί, παρότι με σχετικούς περιορισμούς ήδη πανελλαδικά, πνιγήκαμε σε χρόνο dt.

Σε ότι αφορά τις ΜΕΘ, αργούμε ακόμα να γυρίσουμε σε νορμάλ νούμερα. Ελπίζω να φρενάρει σιγά-σιγά, βλέπω τον ρυθμό αύξησης να μειώνεται (+34% χθες 26/11, +65% προ εβδομάδος). Θα σταλάρουμε στο 500αρικο πάνω-κάτω για κάποιο καιρό και σιγά σιγά θα κατεβούμε κάτω από τα 100. Αν όμως συμβεί αυτό που περιγράφω από πάνω με τα κρούσματα, κοιτάτε μη δούμε κανένα χιλιάρικο σε διασωληνωμένους και τότε θα τους έχουμε μέχρι και στα κουζινάκια των κλινικών αντί για ΜΕΘ.

Όσο για τους νεκρούς, αν συμβεί το από πάνω, και έχουμε διασωληνωμένους εκτός ΜΕΘ… μαύρα κουλούρια. Αν δεν συμβεί αυτή η ακολουθία, και ομαλά συνεχίσουμε μειώσεις κρουσμάτων και σταθεροποίηση και ακόλουθη μείωση διασωληνωμένων, θα κατέβουν κι αυτοί αργά – αργά.

Νομίζω επίσης ότι είμαστε έτοιμοι να πέσουμε σαν κοινωνία και πάλι στην ΠΑΓΙΔΑ της υπεραισιοδοξίας και του wishful thinking. Όπως λοιπόν αρχές καλοκαιριού πολλοί χαλάρωναν υπερβολικά με την σκέψη πως ο ιός δεν επιζεί και δεν μεταδίδεται στο ζεστό μεσογειακό καλοκαίρι βασιζόμενοι σε πρόωρες μετρήσεις με πάρα πολλά confounding factors και σε μια γενική θεώρηση περί κορωνοϊών – οι λίγοι που λέγαμε περιμένετε φαντάζαμε υπερβολικοί και φοβητσιάρηδες – έτσι και τώρα ήρθε η σειρά των εμβολίων να ταΐσουν αυτή την ψευτοελπίδα. Από κάποιους κυβερνητικούς κύκλους ίσως και σκόπιμα καλλιεργείται αυτή η “χαρά” πως “πάει πέρασε κι αυτό, έχουμε την λύση” για να θαφτούν οι εγκληματικές ευθύνες της απαράδεκτης διαχείρισης της πανδημίας που μας οδήγησαν εδώ. Μην χαλαρώνετε, έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας, δεν γίνεται να περιμένετε να σας σώσουν τα εμβόλια. Ακόμα κι αν όλα πάνε καλά, είναι απίθανο να έχουμε ανοσοποιήσει σε ποσοστό >60% τον πληθυσμό πριν το τέλος του 2021 για να μιλάμε για ανοσία αγέλης. Άσε που δεν ξέρουμε πόσο κρατάει αυτή η ανοσία. Δεν είναι απίθανο το σενάριο της “εγκατάστασης” και εποχικής διακύμανσης του ιού. Ιδίως αφού φαινόμαστε ανίκανοι για μια παγκόσμια συνεννόηση που θα οδηγήσει στην εξάλειψή του. Και αν όντως συμβεί αυτό το σενάριο, τα σχετικά φτηνά εμβόλια με φορέα αδενοϊό ίσως αποδειχθούν μη λειτουργικά για ετήσιες επαναληπτικές δόσεις για τεχνικούς λόγους. Βλέπεις η ανοσολογική απάντηση που θα έχει αναπτυχθεί για τα εγγενή αντιγόνα του αδενοϊού-φορέα θα τον εξαφανίζει πολύ πριν χρειαστεί να σηκωθεί αντίστοιχη απάντηση για την πρωτεΐνη Spike του SARS-CoV-2 που κουβαλούν μαζί. Ωραία θα πεις, έχουμε τα mRNA. Όχι όλοι. Υπάρχουν φτωχές χώρες που δεν μπορούν να σηκώσουν το κόστος. Και άρα θα παραμείνουν ως “δεξαμενές” του ιού που θα μας επισκέπτεται κατά κύματα. Εκτός και αποφασίσουμε ως παγκόσμια κοινότητα να το σηκώσουμε όλοι μαζί το κόστος για να τον εξαφανίσουμε. Όλοι μαζί; Παγκόσμια κοινότητα; Συντονισμένη ενέργεια; Not going to happen… Το αποδείξαμε πως είμαστε πλήρως αυτοκαταστροφικοί σε αυτό το κομμάτι.

Συζητάμε όλο αυτόν τον καιρό της πανδημίας το θέμα της εξελικτικής πίεσης στον ιό, πώς προκάλεσε ενδεχομένως την μεταπήδηση του στον άνθρωπο, πώς μεταλλάσσεται και αν γίνεται περισσότερο μεταδοτικός, λιγότερο νοσηρός και τούμπαλιν… Ξεχνάμε ότι παρότι περιγράφουμε το δυναμικό – και μη ντετερμινιστικό – αυτό σύστημα αποτελούμε και εμείς μέρος του. Μήπως να συζητούσαμε λίγο και τις εξελικτικές πιέσεις στον Ηomo sapiens; Σίγουρα ο ρυθμός αναπαραγωγής μας δεν επιτρέπει σημαντικές μεταλλάξεις σε αυτό το χρονικό παράθυρο. Εκτός όμως από τα γονίδια υπάρχουν και τα μιμίδια: κωδικοποιημένες συμπεριφορές εντός της κοινότητας που εξελικτικά “επιβιώνουν” ή “εξαλείφονται”. Εξελικτική ηθολογία for the win λοιπόν! Ας αντιληφθούμε τι πρέπει να υιοθετήσουμε ως αξιακό σύστημα.