Άρθρα

Πανδημία και Αριστερά: Πρωτόγνωρες αλλαγές, δυσκολίες και ερωτήματα για το μέλλον (β’ μέρος)

/0 Comments/in /by

Κάθε κρίση αποτελεί ένα βαθύ ανοιχτό πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ ανταγωνιστικών δυνάμεων. Η κρίση επιταχύνει υπαρκτές διαδικασίες αλλαγής και αναδιαρθρώσεων, συμπυκνώνει πολύπλευρα τον χρόνο, αλλάζει τις ισορροπίες, δημιουργεί νέες κανονικότητες, απαντά αλλά και δημιουργεί νέα ερωτήματα.

1. Πότε και πώς θα τελειώσει η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα; Τι θα έχει κερδίσει η επιστήμη, η υγεία, το ανθρώπινο είδος και η ζωή; Κάτω από άλλους κοινωνικούς όρους, διαφορετικών συστημάτων υγείας, προσανατολισμού, φιλοσοφίας και οργάνωσης της έρευνας, θα λέγαμε ότι το τέλος θα ερχόταν γρήγορα για τα δεδομένα της επιστήμης τον 21ο αιώνα. Σήμερα που τα εμβόλια είναι ανταγωνιστικό εμπόρευμα, που υπάρχουν οι απαγορεύσεις, τα όρια και οι κανονισμοί για τις πατέντες, που τα πάντα πουλιούνται και παζαρεύονται ενώ αφορούν την ανθρώπινη ζωή, το τέλος θα αργήσει αρκετά –και για πολλούς λαούς και χώρες, πάρα πολύ. Πρόληψη, επιτήρηση, εμβολιασμός με ένα παγκόσμιο – περιφερειακό – εθνικό – τοπικό σχέδιο δεν υπάρχει.

Πραγματοποιήθηκαν τεράστιες θετικές αλλαγές και ανακαλύψεις στην έρευνα στη βιολογία και την ιατρική, στη βάση αντιμετώπισης του ιού. Όμως αυτές υπάγονται στο κεφάλαιο, στη γνωστή αγοραία και κερδοφόρα πραγματικότητα και όχι σε μία ανθρωποκεντρική φιλοσοφία, πρακτική και σύστημα. Είναι μάλλον παγκοσμίως αποδεκτό ότι το κράτος και τα δημόσια συστήματα υγείας κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν την πανδημία και όχι ο ιδιωτικός τομέας και η αγορά. Αυτό θα πρέπει να οδηγεί στη σκέψη και στην αντίστοιχη πράξη ότι από σήμερα απαιτείται αγώνας για βαθιά αναδιοργάνωση του συστήματος υγείας (θα πιεστεί για αρκετό καιρό ακόμα καθώς είναι οξυμένα τα ήδη υπαρκτά προβλήματα υγείας που τέθηκαν σε δεύτερη μοίρα λόγω της επιδημίας και του κλαταρίσματος του συστήματος), γενναίες χρηματοδοτήσεις, δημιουργία κρατικών φαρμακευτικών εταιριών και έρευνας, καθολική δημόσια κάλυψη και πρόσβαση χωρίς ανισότητες ανάμεσα σε ανθρώπους και κράτη.

2. Το δίλημμα της παγκοσμιοποίησης, οι συγκρούσεις για την ηγεμονία. Η αλλαζονική Δύση σε σχέση με την Ανατολή κατέγραψε πολλές αποτυχίες αναχαίτισης του ιού, εμφανίζοντας έλλειψη στρατηγικής, αλλοπρόσαλλες πολιτικές, πολλαπλούς επιμέρους εθνικισμούς… Το επιβαλλόμενο «όραμα» της παγκοσμιοποίησης που καταγράφει πολλές χρεοκοπίες τουλάχιστον για μια δεκαετία, σε διαφορετικές μεριές του πλανήτη –ακόμα και στη «μητρόπολη»– στην αντιμετώπιση της πανδημίας κατέγραψε μια ακόμα, βαρύγδουπη αποτυχία, που θα έχει συνέπειες για το μέλλον του, τις μορφές του, τις αναδιαρθρώσεις του. Ο ασκός των ερωτημάτων έχει ανοίξει για τα καλά. Υπάρχουν δυνάμεις αποπαγκοσμιοποίησης, δυνάμεις βαθέματός της, πολιτικές των περιφερειακών επιμέρους ολοκληρώσεων ή συνεργασιών, που όλα αυτά αντικειμενικά οδηγούν σε σκληρές και ανεξέλεγκτες συγκρούσεις.

Η Κίνα στα μάτια του κόσμου παγκόσμια, κερδίζει μέσα σε ένα χρόνο πολλαπλές παρτίδες στο παιχνίδι των ανταγωνισμών απέναντι στον επί δεκαετίες «μοναδικό ηγεμόνα», τις ΗΠΑ. Μέσα σε λίγο χρόνο, με το συγκεντρωτικό αυταρχικό σύστημα διακυβέρνησης και ελέγχου, με τη βοήθεια της πολιτιστικής κομφουκιανής κληρονομιάς, της πειθαρχίας και αυτοπειθαρχίας, με κρατικό σχεδιασμό, φαίνεται ότι ελέγχει τον ιό και την επιδημία μέσα στην αχανή και πολυπληθή χώρα της.

Από την άλλη, η «μόνη υπερδύναμη» καταγράφει χιλιάδες χιλιάδων νεκρούς με την καθυστέρηση στην αντιμετώπιση της πανδημίας, με ανορθολογισμούς, «αδιαφορεί» για την παγκόσμια κατάσταση εμφανίζοντας μια εικόνα νάνου κι όχι «ηγεμόνα». Μέσα στην πανδημία, η Κίνα σταθερή στη στρατηγική της συνεργασία με τη Ρωσία, κατέγραψε μια ακόμα επιτυχία, αποσπώντας κλασικούς οικονομικούς και πολιτικούς συμμάχους από τις ΗΠΑ. Η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου RCEP με ακόμα 14 χώρες στην περιοχή της Ευρασίας και του Ειρηνικού (με 2,2 δις πληθυσμό και 28% του παγκόσμιου ΑΕΠ) είναι μια τεράστιας σημασίας γεωοικονομική νίκη με πολιτικές προεκτάσεις στην αντιπαράθεση για την ηγεμονία.

Η 6η Γενάρη 2021 αποτελεί ένα τρίτο παγκόσμιο πλήγμα για τις ΗΠΑ. Ο «στρατός» της δεύτερης κοινωνίας που δεν μπορεί να προσεγγίσει το πάλαι ποτέ αμερικάνικο όνειρο, που θεωρεί υπεύθυνο το οικονομικο-κοινωνικό κατεστημένο το οποίο θεωρεί ότι εκφράζεται από τους Δημοκρατικούς και τον οίκο ανοχής της Γουόλ Στριτ, εκφράστηκε με τις φασίζουσες ορδές εισβολής στο Καπιτώλιο, καταφέρνοντας ένα παγκόσμιο πλήγμα στη δήθεν Αμερικανική Δημοκρατία του «ελεύθερου δυτικού κόσμου» που φαίνεται πως παρακμάζει και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Επιπλέον, η τεχνολογική πρόοδος στον κόσμο των επικοινωνιών, των εξοπλισμών, της τεχνητής νοημοσύνης –συστατικά στοιχεία της μέχρι τώρα υπεροχής των ΗΠΑ– θέτουν τα ερωτήματα της επόμενης μέρας του τέλους της αμερικανικής ηγεμονίας (που θα αναγκαστεί ή να διαπραγματευτεί με χειρότερους όρους από πριν με Κίνα και Ρωσία ή και άλλους ιμπεριαλιστικούς σχηματισμούς, ή να συγκρουστεί, εξέλιξη πολύ επικίνδυνη για τον πλανήτη αλλά και για τις ΗΠΑ, ή τέλος να αποδεχτεί ότι ο κόσμος είναι πολυπολικός χωρίς τη δική της ηγεμονία). Όπως και να έχει είναι πλέον στην ημερήσια διάταξη το τέλος αυτού του μοντέλου παγκοσμιοποίησης και η αναζήτηση περιφερειακών ηπειρωτικών ενοποιήσεων και κατ’ επέκταση ανταγωνισμών και συγκρούσεων.

Η ΕΕ βρέθηκε άλλη μια φορά κάτω από τη γερμανική μπότα και τον κρατικό ανταγωνισμό των μελών της. Η πορεία για την ενοποίηση (!) μοιάζει να περνάει μέσα από την υποταγή και την εξαφάνιση των υπολοίπων. Την τελευταία δεκαετία το «όραμα» της ενωμένης Ευρώπης υπέστη πολλαπλές πανωλεθρίες, οικονομικά από τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης που επέκτεινε τη διεύρυνση του ρήγματος βορρά-νότου, φτωχών-πλούσιων χωρών, στη διεθνή σκηνή όπου ο πολιτικός νάνος ΕΕ δεν είχε ενιαία γραμμή και αποδείχτηκε ελλιποβαρής στις συρράξεις στη Συρία και στη Μ. Ανατολή, στις κυρώσεις στη Ρωσία, στο μεταναστευτικό κ.ά.

Με την πανδημία ξεδιπλώθηκε ο οικονομικός – υγειονομικός – εμβολιαστικός εθνικισμός με μπροστάρη τη Γερμανία, δίνοντας το στίγμα της έννοιας Ενωμένη Ευρώπη. Η γραμμή «ρίξε χρήμα στην αγορά» (τράπεζες, ομίλους) σημαίνει χρέη για τα κράτη που όμως ούτε ίδιες δυνατότητες (διαθέσιμα) έχουν, ούτε την ίδια ικανότητα (παραγωγής). Το ερώτημα που είναι δυνατόν να τεθεί αυθόρμητα την επόμενη μέρα θα είναι είτε ποιος πρώτος θα ακολουθήσει το παράδειγμα της Βρετανίας, είτε τι άλλο θα εκχωρήσουν ακόμα οι πρόθυμοι «μένουμε Ευρώπη» στη Γερμανία, η οποία μπορεί να διαπραγματεύεται αποκλειστικά για τα συμφέροντά της και με την Ανατολή (Ρωσία κυρίως και δευτερευόντως Κίνα).

3. Βαθιά παγκόσμια οικονομική ύφεση, αμφίβολη γρήγορη ανάκαμψη, με βαρύτατες συνέπειες για τους εργαζόμενους και τους λαούς. Είναι βολικός ο μύθος ότι η πανδημία είναι η αιτία για την οικονομική κρίση που έρχεται και πέφτει σαν μαύρη σκιά σε όλο τον κόσμο. Η πανδημία επιτάχυνε τον χρόνο, βάθυνε και άπλωσε την κρίση. Η κρίση όμως οφείλεται στο παρελθόν και το παρόν του καπιταλιστικού συστήματος που έχει οικοδομήσει τις συγκεκριμένες σχέσεις παραγωγής – με την αντίθεση χρηματιστηριακής / «πραγματικής» οικονομίας, της στασιμότητας εξαιτίας της μη κερδοφορίας των επενδύσεων, με συνεχή αύξηση της παραγωγικότητας που δεν ακολουθείται όμως από αύξηση της ζήτησης και της κερδοφορίας, με τις διαρκείς ιδιωτικοποιήσεις, τη διάλυση των συστημάτων υγείας και πρόνοιας, τις ανύπαρκτες δημόσιες επενδύσεις κλπ. Την περίμεναν την κρίση, όμως την υπολόγιζαν για αργότερα διότι έχουν μάθει να «παίζουν» με το χρόνο…

Το ΔΝΤ εκτιμά ότι δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί η ύφεση το 2021, όταν μάλιστα δεν θα έχει καν ξεπεραστεί η πανδημία μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους. Υπολογίζει ότι το 2021 θα υπάρξουν μεγάλα ποσοστά οικονομικής συρρίκνωσης των ιμπεριαλιστικών κέντρων και ο όγκος του παγκόσμιου εμπορίου θα μειωθεί επιπλέον κατά 10%. Ούτε γρήγορη ούτε ολική η ανάκαμψη που δηλώνουν καθησυχαστικά τα αστικά επιτελεία.

Προς το παρόν οι κυβερνήσεις ρίχνουν «λεφτά από το ελικόπτερο» κυρίως σε τράπεζες και μεγάλους ιδιωτικούς ομίλους, αναστέλλουν τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, τα προγράμματα λιτότητας, τις αυστηρές επιτηρήσεις. Αυξάνεται κατά πολύ το δημόσιο χρέος καθώς και το ιδιωτικό στα μικρά και μεσαία στρώματα. Θα αυξηθεί η ανεργία και η φτωχοποίηση, οι χρεοκοπίες χωρών (Βραζιλία), ενώ άλλες δεν αντέχουν καν να συντηρήσουν τα ρημαγμένα συστήματα υγείας τους.

Ο φόβος για τον ιό θα αντικατασταθεί από τον οικονομικό ζόφο και την καταστροφή. Οι «συνήθεις ύποπτοι» είναι αυτοί που θα κληθούν την επόμενη μέρα να περάσουν από το ταμείο. Η επόμενη μέρα σημαίνει για τους εργαζόμενους αύξηση της ανεργίας, της εκμετάλλευσης, αύξηση της σχετικής και απόλυτης φτωχοποίησης. Για αρκετούς κλάδους κυρίως υπηρεσιών θα σημάνει επίσης ανατροπές προς το χειρότερο των όρων εργασίας μέσα από το «επιτυχημένο μοντέλο» της τηλεργασίας. Η επόμενη μέρα για τους μικρομεσαίους θα σημάνει κολύμπι σε έναν ωκεανό χρεών, την ίδια στιγμή που τα υπερωκεάνια των ομίλων θα τους πνίγουν με τα απόνερά τους. Ο καπιταλισμός του 21ου αιώνα συρρικνώνει τα ενδιάμεσα στρώματα και αυτό θεωρείται περίπου νομοτέλειά του.

4. Μεγάλες αναταραχές, με ποιες πολιτικές επιπτώσεις;

Κάθε κρίση, κάθε αναταραχή έχει πολιτικές επιπτώσεις, παράγει πολιτικά γεγονότα και αποτελέσματα. Από τα τώρα συζητιούνται ερωτήματα και αλλαγές και ειδικά στο χώρο της Ευρώπης –που αντιμετωπίζει σειρά σημαντικών εκλογικών αναμετρήσεων σε Γερμανία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Γαλλία κ.ά.

Ερωτήματα όπως πόσο πιο αυταρχικό συγκεντρωτικό κράτος σε σχέση με το παρελθόν χρειάζεται, η αντιπαράθεση του ανατολικού σε σχέση και αντίθεση με την παρακμή του δυτικού μοντέλου, έχουν τεθεί προ της πανδημίας και τώρα ανθίζουν τόσο για λόγους συστημικής θωράκισης και προφύλαξης όσο και για λόγους αποτελεσματικότητας και αντιγραφής του ανατολικού μοντέλου. Εξάλλου έχουν υπάρξει απόπειρες (Μακρόν) για πιο αυταρχικό κράτος. Η ακροδεξιά ατζέντα είναι υπαρκτή και με αυτήν ερωτοτροπούν αρκετές κυβερνητικές δυνάμεις. Έχει επίσης τεθεί σε κρίση το πολιτικό μοντέλο που ανέπτυξε ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός. Γι’ αυτόν πολιτική σημαίνει διακυβέρνηση, διαχείριση, επικοινωνία, παντελής έλλειψη λαϊκής κυριαρχίας. Το «όλοι είναι ίδιοι» είναι μια κραυγή απέχθειας γι’ αυτή την πολιτική.

Ο «θάνατος του εμποράκου» και η συρρίκνωση μεσαίων στρωμάτων του λεγόμενου «οικονομικού κέντρου» μαζί με την αύξηση των ταξικών και εθνικών ανισοτήτων δημιουργεί όρους και δυνατότητες για την ανάπτυξη ενός ισχυρού εθνικιστικού και ακροδεξιού ρεύματος αλλά και μιας νέας κοπής σοσιαλδημοκρατίας, η οποία προφανώς θα προσπαθήσει να επενδύσει στο περισσότερο κράτος και σε μορφές κεϊνσιανισμού, στοχεύοντας και οι δύο να εκφράσουν και να ενσωματώσουν αυτά τα πολυπληθή ακροατήρια. Αυτές οι «νέες» πολιτικές καταστάσεις θα θολώνουν τις ταξικές ανάγκες, διεκδικήσεις και επικίνδυνες συγκροτήσεις, θα θέσουν ζητήματα δημοκρατίας, θα δημιουργούν έντονους διχασμούς στο κοινωνικό πεδίο, χωρίς φυσικά να τροποποιούν προοδευτικά και ριζικά τον κοινωνικό συσχετισμό δύναμης. Ο στρατός των αποκλεισμένων, των περιθωριοποιημένων οικονομικά, ταξικά, εθνικά, που εμφανίστηκε πολύμορφα στις ΗΠΑ από τη 40χρονη αύξηση των ανισοτήτων, γίνεται όλο και πιο ορατός σε όλο και περισσότερες μεριές του πλανήτη και θα δώσει το «παρών» και στην κεντρική πολιτική σκηνή. Θα αυξηθούν οι διαθέσεις κοινωνικής αντίστασης και αναζήτησης διεξόδου και εναλλακτικής. Υπάρχουν χώρες που θα συγκεντρώνουν όρους επικίνδυνων αναταραχών και αποσταθεροποιήσεων. Ο ιός της εξέγερσης είναι ελεύθερος και εκτεθειμένος παγκόσμια.

Αριστερά: Αναπαραγωγή σχημάτων του παρελθόντος ή μέσα στον κόσμο, με απαντήσεις για το παρόν και το μέλλον;

Αποδείχτηκε ότι το νεοφιλελεύθερο μοντέλο μέσα σε 40 χρόνια από την επικράτησή του είναι αρκετά ευάλωτο με πολλαπλές επικίνδυνες κρίσεις και διαταραχές, που έχουν σαν αποτέλεσμα να μην χαίρει ο καπιταλισμός ιδιαίτερης «κοινωνικής εκτίμησης» παγκόσμια και να αυξάνονται τα ερωτηματικά για τη νομιμοποίησή του. Με μια γενική ματιά, το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι μέσα στη δεκαετία το σύστημα κλυδωνίζεται διαρκώς, χωρίς διαφαινόμενη δυνατότητα επιστροφής στην «κανονικότητα». Κλυδωνίζεται, αλλά δεν καταρρέει γιατί χρειάζεται εκείνη η δύναμη με την απαιτούμενη ενέργεια για να το βυθίσει.

Η αριστερά πρέπει να αμφισβητήσει τόσο την κανονικότητα της κρίσης όσο και την «επιστροφή στην κανονικότητα». Να μην υποταχθεί στην επιλογή μόνο της περιφρούρησης κεκτημένων, στους υπαρκτούς αρνητικούς συσχετισμούς. Θα πρέπει να περάσει σε μια συνολική κριτική και αμφισβήτηση του καπιταλιστικού «ρεαλισμού», να δοκιμάζει, σε ενεστώτα διαρκείας, να επινοεί και να χτίζει το σύγχρονο όραμα χωρίς κακές αντιγραφές από το παρελθόν, με σημαία της το τέλος του καπιταλισμού.

Είναι αυτονόητο πως δεν αρκούν μόνο οι καταγγελίες και το κατηγορώ στο σύστημα. Είναι όμως απαραίτητα για να δημιουργηθεί μια κρίση συστημικής εμπιστοσύνης, για να γίνει το πρώτο συνειδητό βήμα κριτικής και αμφισβήτησης. Η αριστερά οφείλει να γίνει διεθνιστική –είναι μόνο στις διακηρύξεις και στα κείμενα των συσκέψεών της– πρωταγωνιστώντας στην κατασκευή θεμέλιων λίθων ενός παγκόσμιου ρεύματος, με όλες τις ανισομετρίες του, που θα αναδεικνύει τις χρεοκοπίες και το πεπερασμένο του καπιταλισμού, που θα ανοίγει το δρόμο στο μέλλον και στην πρόοδο, που θα επαναφέρει την εμπιστοσύνη στην ικανότητα των ανθρώπων να αλλάζουν τη μοίρα τους και στην τέχνη να καταργούν την υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων ζωγραφίζοντας και οικοδομώντας μια νέα. Αυτό σημαίνει να ανοίξει η ματιά της στις γειτονιές του κόσμου και κυρίως να αναληφθούν πρωτοβουλίες δράσης πάνω σε στόχους και «οικουμενικά» αιτήματα. Για παράδειγμα, τη μείωση του χρόνου εργασίας (το σύστημα όχι μόνο διατηρεί επί 150 χρόνια το 8ωρο, αλλά το αυξάνει πολύμορφα), τη διαγραφή του χρέους των κρατών, την ανασυγκρότηση των δημόσιων συστημάτων υγείας, τη μείωση των ανισοτήτων, την προστασία του περιβάλλοντος…

Για την Ελλάδα, το στοίχημα για τις δυνάμεις της κομμουνιστικής αριστεράς είναι η υπέρβαση του εαυτού τους, κάτι που σημαίνει καταρχήν καμιά αναπαραγωγή του κακού και αμαρτωλού παρελθόντος των 40 «ένδοξων χρόνων». Η «αυτοκριτική» που δεν γίνεται ούτε έμπρακτα ούτε συνολικά, οι συνεχείς επαναλήψεις που κούρασαν και απογοήτευσαν, έχουν δημιουργήσει ένα άρρωστο σώμα ιδεών και πρακτικών στην αριστερά που είναι πολύ δύσκολο να γιατρευτεί. Δύσκολο, όχι αδύνατο. Γιατί υπάρχει δύναμη και δημιουργικό γινάτι σε κόσμο που μπορεί να βρίσκεται στη δεύτερη γραμμή, σε νέο κόσμο και σε μια μικρή μειοψηφία των «πρωτοπόρων» που βλέπουν διαφορετικά τα πράγματα αλλά δεν τολμούν την υπέρβαση. Το πεδίο γονιμοποίησης ιδεών και πολιτικής, καθώς και το πεδίο συγκρότησης-οργάνωσης είναι ο κόσμος της εργασίας και όχι ο κόσμος της αριστεράς (σημειωτέον ότι η αναπαραγωγή της σημερινής αριστεράς γίνεται σχεδόν αποκλειστικά από τους φοιτητικούς κύκλους).

Χρειαζόμαστε –στον δεδομένο συσχετισμό– ένα άμεσο λαϊκό πρόγραμμα διεκδικήσεων(με θέματα υγεία, μισθοί, ανεργία, δημοκρατία και προσανατολισμό  οικονομικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης) που να γρατζουνάει το σύστημα και το πλαίσιό του, που να συμβαδίζει με τα δεσπόζοντα κοινωνικά αιτήματα, χρειαζόμαστε μια μετωπική πολιτική και τακτική που να συσπειρώνει τον κόσμο που πλήττεται, που να οριοθετείται από την ήπια νεοφιλελεύθερη διαχείριση, από τους μικρομεγαλισμούς πολιτικής παρέμβασης στη διακυβέρνηση (που στην ουσία μεταφράζονται σε εκλογικές κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις), χρειάζεται με επιμονή και υπομονή συγκρότηση και οικοδόμηση κόμματος – νέας πολιτικής δύναμης που να έχει αντισυστημική στρατηγική και πρακτική, και κοινή λογική. Από πού να αρχίσουμε; Από το τέλος προς την αρχή.

Εμβόλιο: Δημόσιο αγαθό ή εμπόρευμα – Ένα ζήτημα ζωής και θανάτου

Εμβόλιο: Δημόσιο αγαθό ή εμπόρευμα – Ένα ζήτημα ζωής και θανάτου

/0 Comments/in , /by

Τον γύρο του κόσμου  κάνει τα τελευταία εικοσιτετράωρα η είδηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα του ρωσικού εμβολίου COVID-19, ‘Sputnik V’. Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής ιατρικής επιθεώρησης “Τhe Lancet”: Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου,  με βάση τον αριθμό των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων COVID-19, 21 ημέρες μετά την πρώτη δόση του εμβολίου (δηλαδή την ημέρα που θα λάμβαναν τη δεύτερη δόση), καταγράφηκε ως 91,6% (με διαστήματα εμπιστοσύνης 85.6 –95.2).

Βάσει των τελευταίων εξελίξεων, σημειώνουν οι ειδικοί, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον  η πορεία του φακέλου του ρωσικού εμβολίου στην ΕΕ, ιδίως σ’ ό, τι αφορά την προστασία που προσφέρει έναντι των μεταλλάξεων του ιού. Μάλιστα, σε μια εποχή που η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με το φιάσκο των εμβολιασμών…

Η τοποθέτηση του κυρίου Μόσιαλου έρχεται λίγες μετά την προειδοποίηση του γενικού διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας πως “όσο περισσότερο καθυστερούμε να παρέχουμε εμβόλια, εξετάσεις και θεραπείες σε όλες τις χώρες, τόσο περισσότερο θα αντέξει ο ιός”, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες “για νέες μεταλλάξεις” και ανεπάρκεια των σημερινών εμβολίων έναντι αυτών.

Βέβαια, το ερώτημα εδώ είναι γιατί υπάρχουν αυτές οι καθυστερήσεις στην παγκόσμια παραγωγή των εμβολίων και τον εφοδιασμό ακόμη και οικονομικά ισχυρών κρατών;

Ίσως γιατί, το κυρίαρχο πλαίσιο οικονομικής πολιτικής δεν αφήνει πολλά περιθώρια εναλλακτικών.

Οι Ευρωπαίοι, αν και γνώριζαν την ύπαρξη εναλλακτικών, προχώρησαν χωρίς “Plan B”, σε περίπτωση που στράβωνε κάτι. Κι αυτό, γιατί, σύμφωνα με τον κύριο Γεροτζιάφα: “Για να κάνεις οτιδήποτε άλλο, απαιτούνται επενδύσεις. Επενδύσεις σε ιατρικό προσωπικό ή στις υπηρεσίες υγείας. Ενώ, στο εμβόλιο, το μόνο που χρειάζεσαι είναι εμβολιαστικά κέντρα”.

Παράλληλα με την προσήλωση στους δημοσιονομικούς “κόφτες”, οι πολιτικοί εκπρόσωποι του μονόδρομου της ελεύθερης αγοράς, έπρεπε να εξασφαλίσουν και την κερδοφορία των “Big Pharma”.

Όπως ανέφεραν στο ΒΒC οι αναλυτές της εταιρείας ανάλυσης επιστημονικών στοιχείων “Airfinity”: Οι όμιλοι του φαρμάκου δεν έδειξαν καμία βιασύνη αρχικά ώστε να χρηματοδοτήσουν τα προγράμματα έρευνας για τα εμβόλια. Η στάση τους άλλαξε  μόνο όταν το κράτος- “πατερούλης” παρενέβη, δεσμευόμενο ότι θα παράσχει τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία  για να ξεκινήσει η έρευνα.

Συνολικά, από τα κρατικά ταμεία διαφόρων χωρών δαπανήθηκαν περί τα 6,5 δισ.  λίρες για την παρασκευή του εμβολίου κατά της πανδημίας του κορονοϊού , ενώ άλλα 1,5 δισ. λίρες προήλθαν από “μη κερδοσκοπικές οργανώσεις”.

Ωστόσο, εκτός της απευθείας χρηματοδότησης, το “θαύμα” του ιδιωτικού τομέα οφείλεται εν πολλοίς και σε έρευνες που χρηματοδοτήθηκαν από το κράτος και διενεργήθηκαν στα πανεπιστήμια. Η τεχνολογία mRNA, φερειπείν, που βρίσκεται πίσω από τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna ήταν το καταληκτικό στάδιο των ερευνών που είχαν διενεργηθεί σε εργαστήρια του δημόσιου τομέα στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, σύμφωνα με το Bloomberg.

Δεδομένου, λοιπόν, ότι η σωτηρία μας βρίσκεται στα εμβολιαστικά φιαλίδια, τα οποία χρηματοδοτήθηκαν σε ένα μεγάλο κομμάτι από τους φορολογουμένους, άμεσα ή έμμεσα,  μήπως θα έπρεπε να διατίθενται στο κοινό χωρίς επιπλέον κόστος;

Τότε, τι θα κάνουν τύποι σαν τον κύριο Ρίσι Σούνακ, τον Βρετανό Καγκελάριο του Θησαυροφυλακίου που μαζί με τα δημόσια καθήκοντά του εξασκεί τις επενδυτικές του δεξιότητες, ποντάροντας μέσω της εταιρείας Theleme Partners στη Moderna;

Τι θα γίνουν οι φαρμακοβιομήχανοι που καθορίζουν τις τιμές των εμβολίων ανάλογα με την προσφορά και την ζήτηση, έχοντας τη δυνατότητα να αυγατίσουν τα κέρδη τους, λόγω της σημερινής έλλειψης των εμβολίων;

Tι θα γίνουν στην τελική και οι μέτοχοι των μεγάλων “παιχτών”, όπως της Pfizer που υπολογίζεται ότι θα τσεπώσουν έως και 15 δισ. δολάρια, μόνο το 2021, χάρις τα έσοδα από το εμβόλιο κατά του Covid-19;

Tι θα γίνουν όλοι αυτοί, κλέφτες;

Όχι, βέβαια. Θα ήταν ανεπανόρθωτη η ηθική ζημία που θα προκαλούνταν στο ψηφιδωτό του διαχρονικού παρασιτισμού του κεφαλαίου. Μια παρέκκλιση απ’ την διεθνή κανονικότητα.

Την κανονικότητα που κατέγραψε σε Έκθεσή της, το 2017, η Εθνική Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ, βάσει της οποίας από τα 210 νέα φάρμακα που εγκρίθηκαν μεταξύ 2010 και 2016, το κράτος, μέσω του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας, συμμετείχε, δαπανώντας συνολικά 100 δισεκατομμύρια δολάρια. Κανένα όμως από αυτά τα ποσά δεν κατέληξε πίσω, στο δημόσιο ταμείο προς ενίσχυση νέων ερευνητικών προγραμμάτων. Αντ’ αυτού, καταχωνιάστηκε σε καλοραμμένες τσέπες CEO της βιομηχανίας του φαρμάκου, έχοντας προηγουμένως εξασφαλίσει το δίπλωμα ευρεσυτεχνίας.

Αυτό το “back to reality” εφαρμόστηκε από τις “Big Pharma” και τους πολιτικούς διεκπεραιωτές των συμφερόντων τους, στην περίπτωση των εμβολίων. Κι αυτό δεν το λέμε εμείς, μόνο.

Όπως ανέφερε σε πρόσφατο άρθρο του στους “Financial Times” ο έμπειρος οικονομικός συντάκτης David Allen Green, ήδη από τον περασμένο Ιούνιο που χαράχθηκε η στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια, υπήρχε ρητή αναφορά στην εξάλειψη από την πλευρά της ΕΕ  των “κινδύνων” που δεν θα επέτρεπαν στις εταιρείες να προχωρήσουν στις κλινικές δοκιμές και τη διαδικασία παραγωγής των εμβολίων. Όπου… όπου κίνδυνος, εσείς μπορείτε κάλλιστα να βάλετε τις λέξεις: Επιχειρηματικό ρίσκο…

Αλλά και στο άρθρο 11.1 της συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την AstraZeneca αναφέρεται ότι: “Η Επιτροπή αναγνωρίζει και συμφωνεί ότι τα Μέρη, (i) η AstraZeneca θα είναι μοναδικός κύριος του συνόλου των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας που δημιουργούνται κατά την ανάπτυξη, παραγωγή και προμήθεια του Εμβολίου, συμπεριλαμβανομένης όλης της Τεχνογνωσίας (συλλογικά καλούμενα, “Τα Δικαιώματα Διανοητικής Ιδιοκτησίας του Εμβολίου”), και (ii) η AstraZeneca διατηρεί το δικαίωμα να εκμεταλλεύεται αποκλειστικά οποιοδήποτε από αυτά τα δικαιώματα” !

Βέβαια, ας είμαστε δίκαιοι: Οι άνθρωποι είχαν φανερώσει την προσήλωσή τους στο “δικαίωμα” των φαρμακοβιομηχανιών στην πατέντα και την καπιταλιστική ιδιοκτησία της επιστημονικής έρευνας ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο, όταν στη συνεδρίαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αντιστάθηκαν σθεναρά στο αίτημα της Νότιας Αφρικής και της Ινδίας για αναστολή της πατέντας σε κάποιες χώρες, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή θεραπειών, τεστ και εμβολίων για να μετριαστεί η σφοδρότητα των πανδημικών κυμάτων.

Στάση που δεν την λες και παράλογη, λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο στην ΕΕ δραστηριοποιούνται πάνω από 170 λομπίστες της φαρμακευτικής βιομηχανίας. Όπως λέει στον “Ημεροδρόμο” ο διδάκτωρ Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου, κ. Γιώργος Βασσάλος “πρόκειται για στελέχη υψηλά καταρτισμένα όσον αφορά τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων στην ΕΕ και τις μεθόδους επηρεασμού τους”. Στελέχη που είναι έως και “δεκαπέντε φορές περισσότερα από τα στελέχη που δουλεύουν για οργανώσεις υπεράσπισης του δικαιώματος στην υγεία (ενώσεις ασθενών, συνδικάτα υγειονομικών κ.λπ.)”.

Τα ποσά που δαπανώνται σε ετήσια βάση για την άσκηση πιέσεων στους  διαδρόμους των Βρυξελλών αγγίζουν τουλάχιστον τα σαράντα εκατομμύρια ευρώ. “Tόσο η AstraZeneca όσο και η Pfizer, με τις οποίες η Κομισιόν υπέγραψε συμβόλαια προμήθειας εμβολίων, είναι ανάμεσα στις έξι πρώτες φαρμακευτικές σε έξοδα λόμπινγκ στην ΕΕ”, αναφέρει ο Έλληνας ακαδημαϊκός.

Παράλληλα, υπογραμμίζει την αδιαφανή ατμόσφαιρα που επικράτησε εξαρχής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης της ανάπτυξης και προαγοράς των εμβολίων από την πλευρά της Κομισιόν, θυμίζοντας μας ότι ακόμα και η σύνθεση της διαπραγματευτικής ομάδας της Κομισιόν παρέμεινε μυστική. “Το μόνο από τα επτά μέλη της του οποίου το όνομα δημοσιεύτηκε (Richard Bergström), ήταν πρώην διευθυντής της ευρωπαϊκής ένωσης φαρμακοβιομηχάνων (EFPIA)”.

Αυτές οι σχέσεις αλληλεξάρτησης της ΕΕ με το λόμπινγκ της φαρμακοβιομηχανίας έφτασαν την Κομισιόν στο σημείο να πανηγυρίζει που η AstraZeneca θα παρέχει λιγότερα μεν εμβόλια από αυτά που αρχικά ανακοινώθηκε, αλλά μόλις λίγα παραπάνω από όσα ήθελε τελικά η ίδια να παραδώσει.  Bλέπεις, το ζήτημα εξαρχής δεν ήταν η δημιουργία τείχους προστασίας από τον Covid 19, αλλά η αποκλειστική εξυπηρέτηση των συμφερόντων των κολοσσών της φαρμακοβιομηχανίας.

“Μπροστά σ’ αυτό το χάος”, λέει ο κ. Βασσάλος,  “η κατάργηση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και η ανακήρυξη του εμβολίου σε δημόσιο αγαθό είναι αυτή τη στιγμή κυριολεκτικά ζήτημα ζωής και θανάτου”.

Εγώ απλώς προσυπογράφω.

Πηγή: Ημεροδρόμος

Εμβόλια: σκάνδαλο του καπιταλισμού, χρεοκοπία της Ε.Ε.

/0 Comments/in /by

Η αποτυχία της καπιταλιστικής Δύσης να αντιμετωπίσει την πανδημία του κορωνοϊού ήταν παροιμιώδης. Η αποτυχία της όμως να διαχειριστεί τη διάθεση των εμβολίων είναι σκανδαλώδης. Εμβόλια που ακριβοπληρώθηκαν πριν καν υπάρξουν, έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από κρατικούς προϋπολογισμούς, ρυθμοί εμβολιασμού που υποτάσσονται στον κυνισμό του κέρδους και του χρήματος, τεράστια ενίσχυση των πολυεθνικών φαρμακευτικών χωρίς άμεσο αντίκρισμα για τους λαούς: Όλα αυτά συνθέτουν την εικόνα της αποτυχίας του συστήματος και της χρεοκοπίας της Ε.Ε.

Οι ισχυρές καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής αποδείχθηκαν ανίκανες να σταματήσουν την πανδημία, δέσμιες της ελεύθερης αγοράς, της παγκοσμιοποίησης, της ατομικής και μόνο ευθύνης, της διάλυσης των κοινωνικών πολιτικών, της υποτίμησης της δημόσιας υγείας στο βαθμό που αυτή δεν φέρνει άμεσα κέρδη για το κεφάλαιο. Παρά την οικονομική, πολιτική και ιδεολογική υπεροπλία τους, οι μητροπόλεις του καπιταλισμού φανέρωσαν ότι το σύστημα που υπηρετούν, έχει ανυπέρβλητα όρια. Όρια που κοστίζουν σε ανθρώπινες ζωές. Μέσα από την τραγωδία της πανδημίας, ξεπροβάλει επιτακτικά, το όραμα και η αναγκαιότητα ενός άλλου κόσμου. Ένας κόσμος που θα ιεραρχεί ψηλότερα τον άνθρωπο, την υγεία του και τις κοινωνικές ανάγκες, δεν είναι ούτε ανεπίστρεπτο παρελθόν του εικοστού αιώνα, ούτε μελλοντική ουτοπία. Είναι αναγκαιότητα.

Η αποτυχία στην αντιμετώπιση της πανδημίας επιχειρήθηκε να διασκεδαστεί με τον αγώνα δρόμου για τα εμβόλια. Η προπαγάνδα της κυρίαρχης τάξης δεν έχανε την ευκαιρία να αποθεώνει την υπεροχή του καπιταλισμού, τα θετικά του συστήματος της αγοράς, τις επιτυχίες των ερευνών, την πρόοδο των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών. Πράγματι, η έρευνα επιταχύνθηκε σε πρωτόγνωρο βαθμό. Ωστόσο σε πρωτόγνωρο βαθμό υπήρξαν και τέτοιες χρηματοδοτήσεις. Τα κράτη προαγόρασαν τα εμβόλια σε τεράστιες ποσότητες, η έρευνα τέθηκε στην υπηρεσία των πολυεθνικών του φαρμάκου, τα κορυφαία Πανεπιστήμια του κόσμου διέθεσαν τις δυνάμεις τους στη γρήγορη παραγωγή του εμβολίου.

Να καταργηθούν οι πατέντες – Η υγεία είναι δικαίωμα

Τα εμβόλια πράγματι παρήχθησαν σε χρόνο ρεκόρ. Η επιστημονική κοινότητα έβαλε στοίχημα με το χρόνο και το κέρδισε για λογαριασμό της ανθρωπότητας. Το αποτέλεσμά της ωστόσο, δεν το γεύτηκε η ανθρωπότητα. Προς το παρόν το γεύονται οι μεγαλομέτοχοι των πολυεθνικών του φαρμάκου. Η έρευνα που στηρίχθηκε με πρωτοφανή τρόπο και τρομακτικά ποσά από τα κράτη και τους δημόσιους προϋπολογισμούς οδήγησε σε ιδιόκτητες πατέντες. Ακόμα περισσότερο, προκάλεσε τεράστιες δυσαναλογίες στην κατανομή και διάθεση των εμβολίων, στο ρυθμό του εμβολιασμού, ενώ καταδίκασε τους λαούς του Τρίτου Κόσμου σε επ’ αόριστον αναμονή μέχρις ότου εμβολιαστεί η «πολιτισμένη» Δύση.

Η επιστήμη και η έρευνα είναι υπό το ζυγό του κεφαλαίου, παρόλο που η ανάπτυξή τους έγινε δυνατή μέσα από τη δουλειά, τους πόρους, τη γνώση και τη χρηματοδότηση των κοινωνιών. Η υγεία, τα φάρμακα και τα εμβόλια είναι πεδίο κερδοφορίας των εταιρειών και όχι δημόσιο αγαθό, αναφαίρετο δικαίωμα των λαών.

Τα εμβόλια, η έρευνα για την παραγωγή τους, οι πατέντες που περιορίζουν την ανεμπόδιστη διάθεσή τους για να σωθούν ζωές, η διαίρεση της ανθρωπότητας σε ζώνες πολλών ταχυτήτων, προνομιούχων και καταδικασμένων, είναι απόδειξη ότι μια επιστήμη – δούλα του κεφαλαίου δεν προσφέρει στην ανθρωπότητα αυτά που η ανθρωπότητα δικαιούται. Η επιστήμη έχει υποκύψει ολοκληρωτικά στο κεφάλαιο. Η άρχουσα τάξη υποστηρίζει ότι μόνο έτσι μπορούν τα πράγματα να προχωρήσουν. Η πραγματικότητα είναι ότι με αυτόν τον τρόπο παράγονται τεράστια κέρδη για την ολιγαρχία του πλούτου.

Η ιστορία των εμβολίων για την πανδημία και του εμβολιαστικού εγχειρήματος ανά τον κόσμο, δείχνει ότι αυτό που ζούμε δεν είναι πρόοδος, αλλά οπισθοδρόμηση. Δεν είναι κάτι νέο που γεννιέται, αλλά κάτι παλιό που σαπίζει.

Θα ισχυριστούν οι απολογητές του καπιταλισμού ότι ακόμα κι έτσι, εκατομμύρια άνθρωποι θα σωθούν κάποια στιγμή και θα κάνουν το εμβόλιο. Θα προσπαθούν να κρύψουν το γεγονός ότι θα υπάρξουν εκατοντάδες ίσως χιλιάδες θύματα του κορωνοϊού μέχρι να ολοκληρωθεί η εμβολιαστική κάλυψη, εξαιτίας της ασυδοσίας των πολυεθνικών του φαρμάκου, της αδυναμίας των κρατών να εξασφαλίσουν εμβόλια, της κατοχύρωσης κρατών και λαών πολλών ταχυτήτων ανάλογα με τον πλούτο και τη δύναμη, αλλά και των αισχρών πολιτικών πατέντας που εμποδίζουν την πρόσβαση των φτωχότερων στα εμβόλια.

Μνημόνια για τους λαούς – υποταγή στις πολυεθνικές

Ειδικά η Ε.Ε. απέτυχε παταγωδώς να εξασφαλίσει την κάλυψη των κρατών μελών της με ικανές ποσότητες δόσεων ώστε να επιτευχθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2021 η ανοσία του πληθυσμού.

Η Ε.Ε. μπορεί να επιβάλει εξοντωτικά μνημόνια, να διαλύει οικονομίες και κοινωνίες, να στραγγαλίζει χώρες και λαούς, αλλά είναι παντελώς ανίκανη να επιβάλει την τήρηση των συμφωνιών που υπογράφει με τις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες. H σύμβαση της Ε.Ε. με την πολυεθνική AstraZeneca, σύμφωνα με την οποία οι Βρυξέλλες αγόρασαν εμβόλια τα οποία η εταιρεία δεν παραδίδει, θα ήταν περίγελος αν δεν ήταν τραγική απόδειξη ότι το πολιτικό προσωπικό των κρατών και ειδικά της Ε.Ε. υπηρετεί σκανδαλωδώς τις αδηφάγες ανάγκες του κεφαλαίου.

Η Ε.Ε. χρεοκόπησε για μια ακόμα φορά καθώς καταγράφει τα μακράν χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού συγκριτικά με χώρες ίδιου βιοτικού επιπέδου. Αποδεικνύει ότι δεν προσφέρει προστασία, δεν αποτελεί πλεονέκτημα. Οι μηχανισμοί προπαγάνδας λένε ότι ευτυχώς που είμαστε στην Ε.Ε. και μπορούμε να προμηθευτούμε εμβόλια με το κύρος μιας παγκόσμιας δύναμης. Οι αριθμοί αποδεικνύουν ότι χώρες που δεν είναι στην Ε.Ε. και βρίσκονται σε οικονομικά και πολιτικά δυσχερέστερη θέση από τη δική μας, έχουν πολλαπλάσια ποσοστά εμβολιασμού από εμάς.

Δεν είναι ρεαλιστικό να εμβολιαστεί ο γενικός πληθυσμός σε ποσοστά ικανά να προκαλέσουν ανοσία στον ιό εντός του 2021. Είναι αντίθετα ρεαλιστικό να απεμπλακεί η Ελλάδα από τις συμφωνίες της Ε.Ε. για τα εμβόλια και να διαμορφώσει και στο υγειονομικό πεδίο μια πολυδιάστατη και ανεξάρτητη πολιτική. Είναι επίσης ρεαλιστικό να διεκδικηθεί όχι απλά η πρόσκαιρη εξαίρεση των εμβολίων για τον κορωνοϊό από τους περιορισμούς των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά η κατάργηση της πατέντας σε φάρμακα και εμβόλια. Είναι τέλος ρεαλιστικό και αναγκαίο να ανασυσταθεί η ελληνική φαρμακοβιομηχανία με εθνικοποίηση των δομών της, φέρνοντας το φάρμακο στην υπηρεσία του λαού.

Τόσο η πανδημία, όσο και το αίσχος που εξελίσσεται με τα εμβόλια και τον εμβολιασμό, δείχνουν την αναγκαιότητα ενός άλλου δρόμου για τους λαούς και τις εργαζόμενες τάξεις. Δείχνουν την παταγώδη χρεοκοπία της Ε.Ε. σε ένα ακόμα κορυφαίο για τους λαούς και τα κράτη ζήτημα. Δείχνουν πολύ περισσότερο ότι ο σημερινός κόσμος σαπίζει μέσα στο ξέφρενο κυνήγι και ακόμα και αν δεν έχει αναδειχθεί αντίπαλο δέος, ένας άλλος κόσμος είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαίος.

Το υπαρξιακό Βατερλώ της ΕΕ με τα εμβόλια και η ενοχλητική αλήθεια που αποκαλύπτει

/1 Comment/in /by

Έχεις υποσχεθεί ένα δώρο για τα γενέθλια του/της συντρόφου σου. Το παραγγέλνεις, πληρώνοντας προκαταβολικά, αλλά την ημέρα της παράδοσης σε ενημερώνουν ότι θα υπάρξει καθυστέρηση.

Όταν όμως μαθαίνεις ότι ένας γείτονάς σου προμηθεύτηκε το ίδιο προϊόν νωρίτερα, ξεκινάς την απαραίτητη «μανούρα» προς τον πωλητή (κατά προτίμηση μπροστά στον/η σύντροφό σου). Το πρόβλημα λύνεται ύστερα από μερικές ημέρες και η ζωή συνεχίζεται.

Κάπως έτσι επιχειρούν να παρουσιάσουν οι αξιωματούχοι της ΕΕ τις σημαντικές ελλείψεις εμβολίων της εταιρείας AstraZeneca που παρατηρούνται στην ηπειρωτική Ευρώπη – παρά το γεγονός ότι η εταιρεία συνεχίζει κανονικά τη διάθεση στη Μεγάλη Βρετανία. Στην ιστορία μας, όμως, αν η/ο σύντροφος (δηλαδή οι πολίτες της ΕΕ) γνώριζαν τις πραγματικές συνθήκες της αποτυχίας, πιστεύουμε ότι θα ζητούσαν… διαζύγιο.

Θα πρέπει καταρχάς να θυμόμαστε ότι η φαρμακοβιομηχανία είναι ένας από τους πλέον «κρατικοδίαιτους» τομείς της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς η εξαιρετικά δαπανηρή έρευνα και ανάπτυξη φαρμάκων και εμβολίων στηρίζεται, στο μεγαλύτερο μέρος της, σε δεκαετείς επενδύσεις του δημοσίου τομέα. Όπως έχουμε επισημάνει, ειδικά στην περίπτωση των εμβολίων τύπου mRNA που αναπτύσσονται σήμερα, οι σχετικές έρευνες διεξάγονται από κρατικά ιδρύματα των ΗΠΑ και της Ευρώπης από τη δεκαετία του ’60. Με το ξέσπασμα μάλιστα της πανδημίας, οι φαρμακοβιομηχανίες έλαβαν δισεκατομμύρια ευρώ σε άμεσες και έμμεσες επιχορηγήσεις, ενώ τα κράτη πλήρωσαν προκαταβολικά για την αγορά εμβολίων, εξαλείφοντας κάθε έννοια επιχειρηματικού ρίσκου. Με πιο απλούς όρους θα λέγαμε ότι η παραγωγή διεξήχθη με «σοσιαλιστικούς» όρους για τις εταιρείες, ενώ η διανομή προς τους πολίτες γίνεται με όρους καπιταλισμού.

Όταν λοιπόν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωνε στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός ότι η ΕΕ έχει επενδύσει δισεκατομμύρια και οι εταιρείες πρέπει να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, είχε θεωρητικά δίκιο. Πρακτικά, όμως, ξεχνούσε μερικές σημαντικές λεπτομέρειες: στην περίπτωση της AstraZeneca, το συμβόλαιο υπογράφηκε με όρους απόλυτης μυστικότητας. Από δηλώσεις και διαρροές Ευρωπαίων αξιωματούχων συμπεραίνουμε ότι έχει παραδοθεί μόλις το ένα τέταρτο της συμφωνημένης ποσότητας. Η εταιρεία, από την πλευρά της, αποκάλυψε ότι έχει υπογράψει τη λεγόμενη «best effort agreement», δηλαδή μια σύμβαση με την οποία «υπόσχεται» να κάνει ό,τι περνά από το χέρι της, χωρίς όμως να δεσμεύεται για συγκεκριμένες ημερομηνίες παράδοσης. Η ΕΕ λοιπόν κατηγορείται ότι αγόρασε προκαταβολικά ένα εμβόλιο που δεν υπήρχε, χωρίς επαρκείς δεσμεύσεις ότι θα το παραλάμβανε, όταν θα παρασκευαζόταν.

Είναι κάτι πιο βαθύ που μας λερώνει

Μέχρι στιγμής, οι χώρες της ΕΕ έχουν προσφέρει -κατά μέσο όρο- δύο δόσεις εμβολίων ανά 100 κατοίκους, τη στιγμή που στη Μεγάλη Βρετανία έχουν παρασχεθεί 10,5 δόσεις. Με τους σημερινούς ρυθμούς λοιπόν, η Βρετανία θα έχει εμβολιάσει το 75% του πληθυσμού της (που απαιτείται για την επίτευξη ανοσίας αγέλης) στα μέσα Ιουλίου, ενώ οι κάτοικοι της ΕΕ θα πρέπει να περιμένουν μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου – αν δεν υπάρξουν περαιτέρω ελλείψεις. Το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της καθυστέρησης θα είναι τεράστιο, καθώς οι καθημερινές δραστηριότητες θα παραμείνουν περιορισμένες, ενώ δεν αποκλείεται να πολλαπλασιαστούν οι εξεγέρσεις εναντίον του lockdown, όπως αυτές που σημειώθηκαν στην Ολλανδία.

Η κατάσταση αυτή δεν είναι άσχετη με τη μείωση επενδύσεων στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην ευρωπαϊκή ήπειρο, λόγω των πολιτικών αυστηρής λιτότητας που επιβάλλει το Βερολίνο. Η Γαλλία το συνειδητοποίησε με τραγικό τρόπο, όταν το περίφημο Ίδρυμα Παστέρ ανακοίνωσε ότι εγκαταλείπει τις προσπάθειες παραγωγής δικού του εμβολίου για τον κορονοϊό, καθώς οι πρώτες εργαστηριακές δοκιμές ήταν απογοητευτικές. Παρόμοια προβλήματα αντιμετώπισε και η γαλλική φαρμακοβιομηχανία Sanofi, η οποία ανακοίνωσε ότι το εμβόλιό της δεν θα είναι έτοιμο πριν από το τέλος του 2021.

«Πώς καταφέραμε να μην έχουμε εμβόλιο στη χώρα του Παστέρ;» αναρωτιόταν ο βουλευτής Μπαστιέν Λασόντ, του αριστερού κόμματος Ανυπόταχτη Γαλλία, πριν δώσει τη δική του απάντηση στο ρητορικό ερώτημα: «Εκεί οδηγεί η συρρίκνωση της δημόσιας έρευνας, η κυριαρχία του ιδιωτικού τομέα και της κερδοφορίας του».

Να σημειωθεί ότι η εταιρεία Sanofi, η οποία επιδοτήθηκε από το γαλλικό κράτος μέσω φοροαπαλλαγών με τουλάχιστον 100 εκατομμύρια ευρώ, είχε απειλήσει ότι θα στείλει τα πρώτα της εμβόλια στην αμερικανική αγορά, ενώ στη συνέχεια προχώρησε σε μαζικές απολύσεις 1.700 υπαλλήλων. Τελικά, ύστερα από την πρωτοφανή καθυστέρηση αποφάσισε να διαθέσει εγκαταστάσεις της για την παραγωγή του εμβολίου της αμερικανικής Pfizer.

Η περίπτωση της Γαλλίας είναι μια μικρογραφία της εικόνας που παρουσιάζει η ευρωπαϊκή ήπειρος. Το γεγονός ότι η πανδημία ξεκίνησε με την Ιταλία να καταγγέλλει εγκατάλειψή της από τους συμμάχους της στην ΕΕ και ολοκληρώνεται με το φιάσκο της διανομής εμβολίων, είναι σύμπτωμα μιας βαθύτερης πολιτικής, οικονομικής και ηθικής αποτυχίας του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. H λεγόμενη «ένωση των λαών» μείωσε τις δημόσιες επενδύσεις λόγω της λιτότητας, χωρίς όμως να διακόψει τη μεταφορά κεφαλαίων προς τον ιδιωτικό τομέα. Και όταν αυτό το μοντέλο απέτυχε, άφησε τους λαούς και της κυβερνήσεις τους να «σφάζονται» για ένα εμβόλιο.

Ας ξαναδούμε λοιπόν, υπό αυτό το πρίσμα, την αρχική ιστορία για το δώρο που θελήσαμε να αγοράσουμε. Όπως αποδείχθηκε, εμείς (δηλαδή η ΕΕ) δεν είμαστε απλώς αγοραστές του προϊόντος, αφού συμμετείχαμε ενεργά σε όλα τα στάδια παραγωγής. Το κάναμε, μάλιστα, χρησιμοποιώντας χρήματα του/ης συντρόφου μας (δηλαδή των Ευρωπαίων φορολογούμενων). Παρ’ όλα αυτά, κατηγορούμαστε ότι υπογράφαμε συμφωνίες που δεν μας εξασφάλιζαν καμία εγγύηση για την παράδοση του προϊόντος. Πού κατέληξε λοιπόν το δώρο; Σε μια πρώην σύντροφό μας (τη Μεγάλη Βρετανία) που μας εγκατέλειψε πριν από μερικούς μήνες.

Εσείς αν είχατε πληρώσει κάποιον για να σας κάνει ένα δώρο και αυτό κατέληγε στην «πρώην» του, πώς θα αισθανόσασταν; Μήπως «και κερατάδες και δαρμένοι»;

Πηγή: Sputnik

Βατερλώ της ΕΕ στη μάχη κατά της πανδημίας

Βατερλώ της ΕΕ στη μάχη κατά της πανδημίας

/0 Comments/in /by

Η σύγκρουση της Κομισιόν με την AstraZeneca ύστερα από την ανακοίνωση της εταιρείας ότι θα παραδώσει μόνο 31 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της μέχρι τέλη Μαρτίου, έναντι 80 εκατομμυρίων που υπολόγιζαν οι Βρυξέλλες, περιγράφεται από μίντια του κατεστημένου- όχι μόνο στην Ελλάδα- ως μια νέα πρόκληση των εθνικιστών Βρετανών προς τους καλούς Ευρωπαίους, ύστερα από το Brexit. Πρόκειται για επιεικώς ανόητη τοποθέτηση, η οποία αποπροσανατολίζει από τα πικρά, αλλά πολύτιμα διδάγματα αυτής της ιστορίας. 

Πρώτα απ’ όλα, η ηθική εξέγερση των Βρυξελλών και των απολογητών τους εκπλήσσει για τον κυνισμό της. Τόσους μήνες που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας φώναζε για τον ντε φάκτο αποκλεισμό των φτωχών χωρών από τα εμβόλια, προς όφελος των πλούσιων, το αυτί των Ευρωπαίων ηγετών δεν έλεγε να ιδρώσει. Τώρα που ο εθνικισμός των εμβολίων φέρνει αντιμέτωπους πλούσιους με πλούσιους, το πράγμα αλλάζει και η Βρετανία πρέπει να γίνει αποδιοπομπαίος τράγος για να καλύψει την παταγώδη αποτυχία της Κομισιόν στη διαχείριση της πανδημίας.

Έπειτα, η κόντρα με την AstraZeneca αποκαλύπτει την τραγική ομηρία των σύγχρονων κρατών, ακόμη και των ισχυρότερων, από τις πολυεθνικές στο χώρο του φαρμάκου (Big Pharma). Γαλλία και Γερμανία, οι χώρες του Κοχ και του Παστέρ, πρωτοποριακές για δεκαετίες στον τομέα των εμβολίων και υποδειγματικές μέχρι και το κοντινό παρελθόν για τα συστήματα Υγείας που είχαν οικοδομήσει, απέτυχαν να εφοδιαστούν με δικά τους εμβόλια, για να βρεθούν στο έλεος των Αμερικανών, των Ρώσων, των Βρετανών και των Κινέζων.

Βεβαίως το πρόβλημα είναι παγκοσμίων διαστάσεων. Ευνοημένες από δεκαετίες νεοφιλελευθερισμού και συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα, οι Big Pharma κατάφεραν να κυριαρχήσουν στα εμβόλια κατά της Covid-19 όχι χάρη στην επινοητικότητα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, όπως κατά κόρον υποστηρίζεται, αλλά γιατί λεηλάτησαν τη δημόσια έρευνα και τα κρατικά κονδύλια. Η Moderna στηρίχθηκε σε πολυετείς έρευνες του δημόσιου πανεπιστήμιου της Πενσιλβάνια, η BioNTech, συνέταιρος της Pfizer, στις έρευνες του πανεπιστημίου Μάιντς, η AstraZeneca στις έρευνες του πανεπιστήμιου της Οξφόρδης. Επιπλέον, τα εθνικά κράτη έδωσαν πακτωλούς χρήματος στις εταιρείες για την έρευνα και την ανάπτυξη των εμβολίων και έκλεισαν συμβόλαια με βάση τα οποία δεσμεύονταν να αγοράσουν τεράστιες ποσότητες δόσεων, είτε έπαιρναν τελικά το πράσινο φως από τις ρυθμιστικές αρχές, είτε όχι. Με άλλα λόγια, μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα και μηδενικό επιχειρηματικό ρίσκο.

Δυστυχώς για την Κομισιόν, στο παιχνίδι της “σύμπραξης δημόσιου- ιδιωτικού τομέα” όπου όλοι, ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού μπήκαν, η ΕΕ τα κατάφερε πολύ χειρότερα από τους ανταγωνιστές της. Πρώτα απ’ όλα, οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών πόνταραν σε λάθος άλογα, προαγοράζοντας εμβόλια που τελικά δεν τελεσφόρησαν, ενώ καθυστέρησαν κατά τρεις μήνες έναντι της Βρετανίας να κλείσουν συμβόλαιο με την AstraZeneca. Αυτός, και όχι ο “βρετανικός εθνικισμός” ήταν ο λόγος που η AstraZeneca, μια αγγλο- σουηδική πολυεθνική, που κοιτάζει μόνο το κέρδος της, έδωσε προτεραιότητα στη Βρετανία για τη διάθεση των εμβολίων, τα οποία, στο κάτω- κάτω, ο εταίρος της, το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, είχε ανακαλύψει. Επί πλέον, ΗΠΑ και Βρετανία είχαν προσφέρει επταπλάσια κονδύλια στις εταιρείες για την έρευνα και την ανάπτυξη των εμβολίων, σε σύγκριση με την ΕΕ.

Τα αποτελέσματα της ανικανότητας της Κομισιόν αποτυπώνονται στους ρυθμούς των εμβολιασμών. Ας αφήσουμε στην άκρη μικρές χώρες όπως το Ισραήλ (που διαθέτει πάντα το μαξιλάρι της αμερικανικής βοήθειας και δεν εμβολιάζει Παλαιστίνιους), τα Εμιράτα και το Μπαχρέιν, χώρες που προηγούνται στα ποσοστά εμβολιασθέντων. Το εξοργιστικό για τους πολίτες της ηπειρωτικής Ευρώπης είναι ότι έχουν καταδικαστεί σε πολύ πιο αργούς ρυθμούς εμβολιασμού από τους λαούς κρατών με ανάλογο επίπεδο ανάπτυξης. Όταν γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι ΗΠΑ είχαν εμβολιάσει το 11% του πληθυσμού τους, η Βρετανία το 7% και η ΕΕ κάτι λιγότερο από το 2%. Από μόνο του, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει εμβολιάσει περισσότερους ανθρώπους από όσους έχουν κάνει η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία αθροιστικά.

Το πλήγμα για το γεωπολιτικό κύρος της ΕΕ είναι βαρύ. Οι Συντηρητικοί του Τζόνσον, στη Βρετανία, επικαλούνται το ευρωχάλι στον εμβολιασμό ως τρανή δικαίωση του Brexit. Ο θιασώτης της “μη φιλελεύθερης δημοκρατίας”, πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν εμφανίζεται δικαιωμένος στην επιλογή του να προμηθευτεί το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V, ενώ και η Άγκελα Μέρκελ εμφανίζεται ανοιχτή στη συμπαραγωγή του με τη Ρωσία. Η οργή για την καθυστέρηση των εμβολιασμών ενισχύει τη διάχυτη λαϊκή δυσαρέσκεια για τα παρατεταμένα lockdown με τις πρώτες εκτεταμένες ταραχές να ξεσπάνε στη συνήθως πολιτικά νυσταλέα Ολλανδία. Οι δημοσκοπήσεις στη Γαλλία, όπου η δυσαρέσκεια κατά του Μακρόν διευρύνεται, ευνοούν επικίνδυνα τη Λεπέν, ενώ στην Ιταλία που αντιμετωπίζει τη νιοστή κυβερνητική κρίση της, ο Σαλβίνι τρέφει βάσιμες προσδοκίες εξουσίας.

Τελευταία στον εμβολιασμό, στο πλαίσιο του αναπτυγμένου Βορρά, η ΕΕ κινδυνεύει να υποστεί τις χειρότερες οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία. Οι τελευταίες προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2020 ήθελαν το ΑΕΠ της ΕΕ να συρρικνώνεται κατά 7,4% έναντι 3,6% μείωση για τις ΗΠΑ, ενώ η Κίνα προβλέπεται ότι θα είναι η μόνη μεγάλη οικονομία που θα σημειώσει αύξηση του ΑΕΠ της κατά 2,3%. Όπως πάνε τα πράγματα, και το 2021 θα σημάνει υποχώρηση οικονομικής και γεωπολιτικής ισχύος για την ΕΕ έναντι των βασικών ανταγωνιστών της.

Οι επαπειλούμενες γεωπολιτικές και εσωτερικές, κοινωνικές επιπτώσεις από την οικονομική κρίση λόγω πανδημίας θέτουν υπό σφοδρή αμφισβήτηση το Σύμφωνο Σταθερότητας πάνω στο οποίο στηρίζεται η ΟΝΕ. Την περασμένη Τρίτη, ο διευθυντής της γερμανικής καγκελαρίας Χέλγκε Μπράουν, δεξί χέρι της Άγκελα Μέρκελ, προκάλεσε σοκ στις Βρυξέλλες, αμφισβητώντας τα παραδοσιακά, γερμανικά ταμπού της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Με άρθρο του στην εφημερίδα Handelsblatt, υποστήριξε ότι “το φρένο του χρέους (δηλαδή η συνταγματική ρύθμιση που λέει ότι, βρέξει- χιονίσει, το νέο χρέος δεν πρέπει να ξεπερνά το 0,35% του ΑΕΠ) δεν μπορεί να γίνεται σεβαστό στα χρόνια που έρχονται” λόγω των τεράστιων προκλήσεων που θέτει η πανδημία. Ζήτησε μάλιστα να αναθεωρηθεί το γερμανικό σύνταγμα, ώστε να γίνει δυνατή η εφαρμογή πιο ελαστικών πολιτικών.

Τίποτα δεν εγγυάται, βέβαια, ότι η πρόταση του Μπράουν θα υλοποιηθεί- με εξαίρεση τους Πράσινους και την Αριστερά, οι αντιδράσεις του γερμανικού πολιτικού κατεστημένου ήταν από επιφυλακτικές έως επιθετικές. Το βέβαιο είναι ότι η ηγεμονία των νεοφιλελεύθερων δογμάτων υφίσταται κλονισμό και ότι η ίδια η ΕΕ θα αντιμετωπίσει καινούργιες κρίσεις, ίσως μεγαλύτερες από ό,τι φαντάζονται οι ηγέτες της.

Πηγή: ppapacon.blogspot.com

“Αυτό είναι διαφορετικό”: διαδηλώσεις στο Μινσκ και πογκρόμ στο Παρίσι

/0 Comments/in , /by

Ο Εμμανουέλ Μακρόν όρθωσε τη φωνή του απέναντι στην καταπάτηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στη Δημοκρατία της Λευκορωσίας. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συνεχίσει την κινητοποίηση δίπλα στους εκατοντάδες χιλιάδες Λευκορώσους, οι οποίοι διαδηλώνουν ειρηνικά για την τήρηση των δικαιωμάτων, της ελευθερίας και της κυριαρχίας τους» έγραψε στο λογαριασμό του στο tweeter ο πρόεδρος της Γαλλίας. Μολονότι ένα παρόμοιο κάλεσμα είναι καθαυτό παρέμβαση σε ξένες εσωτερικές υποθέσεις.

Το ζήτημα όμως δεν αφορά αυτό μονάχα. Οι λέξεις του Μακρόν είναι η πεμπτουσία της υποκρισίας, η οποία αποτυπώνει την ουσία της σύγχρονης πολιτικής των ηγετικών κρατών του κόσμου. Ακριβώς επειδή η ίδια του η κυβέρνηση με τον πιο βίαιο τρόπο καταστέλλει τις ογκώδεις διαδηλώσεις των Γάλλων, οι οποίοι διαδήλωσαν ειρηνικά για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών τους. Το γεγονός αυτό ωστόσο δεν προκάλεσε αντιδράσεις από την πλευρά της ευρωπαϊκής ηγετικής ελίτ.

Η διάλυση των γαλλικών διαδηλώσεων παραδοσιακά διακρίνεται από τη βιαιότητα της. Εγώ ο ίδιος υπήρξα μάρτυρας της κατά τη διάρκεια της πορείας της Πρωτομαγιάς στο Παρίσι, η οποία συνέπιπτε με την πεντηκοστή επέτειο του Κόκκινου Μάη. Οι αστυνομικοί μπλόκαραν την πορεία χιλιάδων ανθρώπων, στην οποία υπερίσχυαν οι εκπρόσωποι των συνδικάτων, έπνιξαν τους ανθρώπους με ασφυξιογόνα αέρια, πυροβόλησαν με λαστιχένιες σφαίρες και χτύπησαν ωμά με γκλομπ τη νεολαία, κυνηγώντας την στις αλέες του τουριστικού περίπατου Mouffetard. Η ηγεσία της αστυνομίας κατηγόρησε για το γεγονός αυτό τους αναρχικούς φοιτητές, όμως είδαμε ότι οι αστυνομικοί τους χτύπησαν όλους δίχως διακρίσεις ενώ μεταξύ των θυμάτων υπήρξαν εξ’ ολοκλήρου φιλειρηνικοί άνθρωποι – τυχαίοι μικροαστοί, τουρίστες και δημοσιογράφοι.

Υπό την πίεση της κοινής γνώμης οι αρχές εκκίνησαν υπηρεσιακές ανακρίσεις έναντι εκείνων που επέτρεψαν τη βιαιότητα των αστυνομικών. Ωστόσο η διαδικασία αυτή δεν ενείχε γι’ αυτούς σοβαρές συνέπειες. Μόλις λίγους μήνες μετά η γαλλική αστυνομία συνέτριψε βίαια τις διαδηλώσεις των «Κίτρινων Γιλέκων» μολονότι τα μέλη των συναντήσεων αυτών εξαρχής ζητούσαν απλά να ακυρώσουν την άμεση αύξηση των τιμών για τη βενζίνη ενώ οι διαδηλώσεις τους είχαν αποκλειστικά ειρηνικό χαρακτήρα δίχως να παραβαίνουν τα όρια τους ισχυόντων νόμων. Σε τελική ανάλυση, ακόμη και κίτρινα ανακλαστικά γιλέκα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά σε αυτούς τους ανθρώπους κατόπιν αιτήματος της τροχαίας – και μόνο τότε έγιναν ένα διακριτό πολιτικό σύμβολο.

Η κυβέρνηση Μακρόν αποφάσισε να δώσει στους εξεγερμένους ένα παραδειγματικό μάθημα δημοκρατίας κατά το ευρωπαϊκό παράδειγμα. Μόνο τους πρώτους μήνες των διαδηλώσεων στο Παρίσι συνελήφθησαν 5.600 άνθρωποι και στους περισσότερους από αυτούς αποδόθηκαν πρόχειρες δικαστικές καταδίκες. Με βάση τα δεδομένα του υπουργείου Εσωτερικών της Γαλλίας του Christophe Castaner κατά τη διάρκεια της διάλυσης των διαδηλώσεων σκοτώθηκαν 11 άνθρωποι ενώ σε 2.500 διαδηλωτές προκλήθηκαν τραυματισμοί κάθε είδους. Όντας παρόντες στην παρισινή συνάντηση των «Κίτρινων Γιλέκων» είδαμε εκεί ένα άτομο με ειδικές ανάγκες του οποίο το μάτι το είχε χτυπήσει μια πλαστική σφαίρα της αστυνομίας, αν και δεν είχε διαπράξει απολύτως καμία παράβαση του νόμου.

Και μάλιστα υπήρξαν πολλά αντίστοιχα θύματα. «18 άνθρωποι έχασαν τα μάτια τους από την αρχή των διαδηλώσεων των ‘Κίτρινων Γιλέκων’. Ακόμη 5 έχασαν τις άκρες των χεριών τους ως αποτέλεσμα της χρήσης οβίδων. Κι όχι οβίδες δακρυγόνου αλλά εκρηκτικές, με φορτίο η καθεμία τους 25 γραμμαρίων δυναμίτη – αυτός ακριβώς εξασφαλίζει τον εκκωφαντικά δυνατό κρότο» έγραψε ο κοινωνιολόγος Fabien Jobard. Ωστόσο η αστυνομική άσκηση βίας εναντίον των διαδηλωτών στην ίδια την καρδιά της Ευρώπης δεν ξεσήκωσε τον οίκτο της φιλελεύθερης διανόησης του Κιέβου και της Μόσχας ενώ οι εκπρόσωποι της αρκετές φορές εξέφρασαν την ευθεία τους στήριξη στον πρόεδρο Μακρόν, καλώντας τον να σώσει τη Γαλλία από τους πογκρομιστές.

Φυσικά το παράδειγμα αυτό δεν είναι και το μοναδικό. Η διεθνής πολιτική ιθύνουσα τάξη και η μετασοβιετική της πελατεία διαχωρίζουν ξεκάθαρα τις μαζικές κινητοποιήσεις σε δίκαιες και άδικες διαδηλώσεις. Το πραξικόπημα στη Βολιβία, όπου οι δεξιοί πραξικοπηματίες ανέτρεψαν έννομα τον εκλεγμένο πρόεδρο Έβο Μοράλες, βρήκε τη θερμή ανταπόκριση της «διεθνούς κοινότητας» παρά το γεγονός ότι στην εξουσία ήρθαν φανεροί εχθροί της δημοκρατίας, οι οποίοι ανέβαλαν τις εκλογές στη χώρα για να μην επιτρέψουν την εκλογική ρεβάνς των σοσιαλιστών. Οι δράσεις αντίθεσης ωστόσο έναντι του προέδρου του Εκουαδόρ Λένιν Μορένο δεν προκάλεσαν κανέναν ενθουσιασμό στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, ακριβώς επειδή αυτός ο «καπνιστής Λένιν» προώθησε μια πολιτική προς το συμφέρον των εταιρειών της Δύσης. Αν και οι εκουαδοριανοί στρατιώτες σκότωσαν ευθέως διαδηλωτές μπροστά στα μάτια αντικειμενικών τηλεοπτικών συνεργείων.

Αυτή λοιπόν η υποκρισία λαμβάνει σήμερα οργουελικό χαρακτήρα. Οι εκπρόσωποι της αμερικανικής κυβέρνησης υποστήριξαν ένθερμα τις φιλελεύθερες διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ και το ίδιο αποφασιστικά καταδίκασαν τις μαζικές δράσεις εναντίον της αστυνομικής βίας και του ρατσισμού που ξέσπασαν σε όλη την επικράτεια των ΗΠΑ. Οι κινητοποιήσεις για την ανεξαρτησία της Καταλονίας , στις οποίες συμμετείχε μεγάλο μέρος των κατοίκων της περιοχής, δεν συνάντησαν καθόλου οίκτο από τις Βρυξέλλες και κανένας δεν απαίτησε να επιβληθούν κυρώσεις στις Ισπανούς υπουργούς που τις κατέστειλαν. Ενώ οι ταραχές που προκάλεσε η αγγλική νεολαία δεν κίνησαν συνολικά την προσοχή των εκεί ΜΜΕ.

Η τρομοκρατία εκ μέρους των αρχών της Βραζιλίας και της Κολομβίας, οι οποίες συστηματικά σκοτώνουν ακτιβιστές των κοινωνικών κινημάτων, δεν οδήγησαν στην καταδίκη των προέδρων Μπολσονάρου και Ντούκε, ακριβώς επειδή τα κράτη αυτά τα αποκαλούνται ειρωνικά «αγαπημένες σύζυγοι των ΗΠΑ». Ωστόσο η κυβέρνηση της Βενεζουέλας αποτελεί το αντικείμενο διαρκούς πίεσης και αδιατάρακτης προπαγανδιστικής επίθεσης.

Το ίδιο βέβαια συνέβη και στην περίπτωση της Χιλής. Εκεί στις παραμονές της καραντίνας μαινόταν εξέγερση εθνικής εμβέλειας εναντίον του δεξιού καθεστώτος του προέδρου Πινιέρα. Στους δρόμους του Σαντιάγο βγήκαν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, εκ των οποίων πλήθος μαθητών και φοιτητών. Οι διαδηλωτές έθεσαν υπό τον έλεγχο τους μια από τις κεντρικές πλατείες της πόλης, αποκρούοντας τις επιθέσεις της αστυνομίας, η οποία δρούσε εναντίον τους με θηριώδη βία. Αυτό όμως το γεγονός δεν ήταν ένα σωστό, κοινωνικό «Μαϊντάν» και οι μετασοβιετικοί σχολιαστές το ενθυμούνταν μόνο για χάρη αυτού, δηλαδή για να κατακρίνουν την ορμητική νεολαία, θρηνώντας με το πρόσχημα των διαλυμένων βιτρινών των τραπεζών και των καταστημάτων. Τώρα όμως οι ίδιοι άνθρωποι ενθουσιάζονται με τους «πολιτισμένες» και «καλλιεργημένες» διαδηλώσεις των Λευκορώσων, αντιπαραβάλλοντας τες με τις «θηριώδεις» διαδηλώσεις των Χιλιανών και των Αφροαμερικανών.

«Μια Ρωσίδα συνάδελφος έγραψε σήμερα ότι εδώ, στη Χιλή, διαδήλωναν τα λούμπεν στοιχεία με εγκληματικές ροπές και βάρβαροι που χτυπούσαν τζαμαρίες, έσπαγαν φανάρια και δεν άφηναν τους φυσιολογικούς ανθρώπους να δουλέψουν, στον αντίποδα των λευκορωσικών φασματικών διαδηλώσεων, που δεν διασχίζουν το δρόμο όταν το φανάρι είναι κόκκινο και βγάζουν τα παπούτσια τους για να ανέβουν πάνω στα παγκάκια. Η πάλη των Χιλιανών αντιπαρατέθηκε στην πάλη των Λευκορώσων, καθώς αυτοί μάχονται εναντίον εκείνου του οποίοι σήμερα οι Λευκορώσοι επιθυμούν να πετύχουν. Οι Χιλιανοί ήδη βρίσκονται στην επιδιωκόμενη πλευρά κι όμως κινούνται αντίθετα. Από την οπτική γωνία της παραδοσιακής δυτικής δημοκρατίας στη Χιλή όλα είναι εντάξει. Εδώ κανείς δεν παραχαράσσει τα αποτελέσματα των εκλογών, η εκλογή είναι συνήθως προκαθορισμένη από τον τύπο και την παιδεία. Οι Χιλιανοί δεν εξεγέρθηκαν για μια αφηρημένη δημοκρατία του τύπου εναλλαγής μερικών προσωπείων έναντι κάποιων άλλων αλλά για ένα συγκεκριμένο εκδημοκρατισμό της εκπαίδευσης, της περίθαλψης και της συνταξιοδοτικής ασφάλειας. Για μια εκπαίδευση δημόσια, ποιοτική, δωρεάν και κρατική, που κάποτε θα μας δώσει τη δυνατότητα για μια αληθινή δημοκρατία.

Οι άνθρωποι αυτοί δεν κατέχουν τους κοσμικούς τρόπους των Λευκορώσων δημοκρατών με την υψηλής ποιότητας, δωρεάν εκπαίδευση – προς απάντηση των σφαιρών και του νερού με θειικό οξύ , που εξαπολυόταν από τους εκτοξευτήρες νερού, αυτοί όντας απεγνωσμένοι χτύπησαν βιτρίνες και προκειμένου να ακινητοποιήσουν την αστυνομία, η οποία επιτίθετο σε ειρηνικούς διαδηλωτές, σπάνε φανάρια και σταθμούς λεωφορείων για να φτιάξουν οδοφράγματα. Χιλιάδες από αυτούς εδώ και μήνες βρίσκονται στις χιλιανές φυλακές ενώ οι διεθνείς οργανώσεις για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων δεν παλεύουν για την υπεράσπιση τους και κανείς δεν ανακοινώνει κυρώσεις εναντίον της Χιλής για τη δολοφονία ή τις σφαίρες στα μάτια των βαρβάρων» γράφει σχετικά από το Σαντιάγο ο δημοσιογράφος Όλιεγκ Γιασίνσκι.

Φυσικά, όλο αυτό σε καμία περίπτωση δεν δικαιώνει την πολιτική του Λουκασένκο και τη βιαιότητα των λευκορωσικών ΜΑΤ. Για άλλο πράγμα γίνεται λόγος. Οι ηγετικές κυβερνήσεις του κόσμου έχουν καταρτίσει διπλά πρότυπα που απονομιμοποιούν την πάλη για τα δημοκρατικά δικαιώματα. Αγνοώντας τη βία της Ασφάλειας ή τα αιματηρά εγκλήματα των δορυφόρων τους, κυνικά χρησιμοποιούν τις διαδηλώσεις για αποσταθεροποίηση των «μη δημοκρατικών» κρατών, με τα οποία σχετίζονται οι ανταγωνιστές της κατά παράδοσιν Δύσης. Τις σημερινές διαμαρτυρίες βάσης με κοινωνικά συνθήματα και προς υπεράσπιση των συμφερόντων της εθνικής πλειοψηφίας τις αποσιωπούν και τις καταστέλλουν αλύπητα. Τα φιλελεύθερα-εθνικιστικά πραξικοπήματα όμως, που έχουν οργανωθεί με τα συνθήματα αντικοινωνικών μεταρρυθμίσεων, πάντα λαμβάνουν στήριξη μεγάλης κλίμακας από την πλευρά όλων των media, των Ευρωπαίων πολιτικών και των ανθρώπων με τα καλά πρόσωπα.

Κι έπειτα κάπως έτσι αυτοί σιωπούν φιλικά, όταν δηλαδή η νέα εξουσία καταπιέζει τους διαφωνούντες, ρίχνει στις φυλακές δημοσιογράφους και bloggers καθώς και όταν βομβαρδίζει αντιπολιτευόμενες πόλεις. Απαντώντας στα πάντα με την κυνική και κοινή φράση: «Αυτό είναι διαφορετικό».

Πηγή: antipolemikos.gr

Πακέτο διάσωσης της ΕΕ με πολλές γκρίζες ζώνες

/0 Comments/in /by

Το σχέδιο που παρουσίασε την Τετάρτη, 27 Μαίου, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την αντιμετώπιση της τρομερής οικονομικής ύφεσης και κοινωνικής κρίσης στις χώρες- μέλη της ΕΕ λόγω κορωνοϊού συνιστά ένα φιλόδοξο, για τα μέχρι τώρα δεδομένα της Ένωσης, εγχείρημα. Το συνολικό πακέτο, υπό τον τίτλο «Next Generation EU», προβλέπει τη διάθεση 750 δισ ευρώ, εκ των οποίων τα 500 θα είναι επιχορηγήσεις και τα 250 δάνεια. Αν συνυπολογίσουμε τα προγράμματα (SURE κ.α.) ύψους 540 δισ ευρώ που ανακοινώθηκαν στις 9 Απριλίου, η ΕΕ ρίχνει στο τραπέζι έκτακτη στήριξη 1,290 τρισ ευρώ, ποσό που εξακολουθεί να υπολείπεται σημαντικά των ανάλογων προγραμμάτων ΗΠΑ και Ιαπωνίας, αλλά δεν παύει να αποτελεί σημαντική ανάσα.

Πέραν της ποσοτικής πλευράς, η πρόταση της Κομισιόν, η οποία στηρίζεται στην πρόσφατη συμφωνία Μακρόν- Μέρκελ, σπάει δύο παραδοσιακά ταμπού. Για πρώτη φορά εισάγεται, έστω και ad hoc, κοινός δανεισμός των 27 και επίσης για πρώτη φορά η Ένωση στηρίζεται σε δαπάνες και επενδύσεις μέσω ελλειμμάτων (κάτι που μέχρι χθες θα αποτελούσε ανάθεμα, μιας και στην υπαρκτή ΕΕ, όχι μόνο ο Μαρξ, αλλά και ο Κέινς τελούν υπό παρανομία). Εν ολίγοις, σε αντίθεση με το γνωστό σλόγκαν του κ. Μητσοτάκη, οι Ευρωπαίοι δέχονται, έστω και με κλειστή τη μύτη, ότι τα περιφρονημένα λεφόδεντρα κάποιες φορές είναι η μόνη λύση.

Τα 750 δισ του προγράμματος θα αντληθούν από την Κομισιόν μέσω ομολόγων τα οποία θα εκδώσει η ίδια και θα έχουν διάρκεια μέχρι και 30 χρόνια, ενώ η αποπληρωμή τους θα αρχίσει από το 2028 και τα επιτόκια θα είναι μικρά. Οι χώρες που κυρίως θα ωφεληθούν, σύμφωνα με τα (όχι επίσημα και όχι επιβεβαιωμένα) στοιχεία που έχουν διαρρεύσει είναι η Ιταλία (172,7 δισ), η Ισπανία (140,4) και η Πολωνία (63,8). Στους ωφελημένους θα είναι και η Ελλάδα, καθώς αναμένεται να εισπράξει 22,5 δισ σε επιχορηγήσεις και άλλα 9,4 σε δάνεια, ποσά που αντιστοιχούν αθροιστικά στο ένα έκτο του ΑΕΠ του 2019- πολύ περισσότερα από όσα ήλπιζε η ελληνική κυβέρνηση. Μόνο τα δάνεια, και όχι οι επιχορηγήσεις, θα βαρύνουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Η αποπληρωμή των δανείων της Κομισιόν θα γίνει μέσω του κοινοτικού προϋπολογισμού, δηλαδή θα επιβαρύνει κυρίως τους καθαρούς χρηματοδότες της Ένωσης, με πρώτη τη Γερμανία. Επομένως το πακέτο της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αν δεν σπάει, τουλάχιστον διαβρώνει και ένα άλλο, μεγάλο ταμπού, εκείνο της Ένωσης μεταβίβασης πόρων (transfer union).

Είναι προφανές ότι οι κυρίαρχοι κύκλοι της ΕΕ και των μεγάλων δυνάμεων που την στηρίζουν συνειδητοποίησαν, έστω και καθυστερημένα, ότι η τραγικά ανεπαρκής απάντηση των πρώτων μηνών στην κρίση του Covid- 19, εγκυμονούσε άμεσους κινδύνους διάσπασης ή και διάλυσης της ΕΕ. Έχοντας ήδη ακρωτηριαστεί από το Brexit και απειλούμενη να περιθωριοποιηθεί από το ανταγωνιστικό δίπολο ΗΠΑ- Κίνας, η Ευρώπη των 27 ήταν αναγκασμένη να υιοθετήσει αντισυμβατικά μέτρα. Το πακέτο της Κομισιόν είναι πάνω απ’ όλα και πριν απ’ όλα σχέδιο διάσωσης της ίδιας της ΕΕ. Ανάγκα και θεοί πείθονται.

Ωστόσο οι ανακοινώσεις της Κομισιόν δεν δικαιολογούν καθόλου τις θριαμβολογίες της ελληνικής κυβέρνησης και των περισσότερων συστημικών ΜΜΕ. Πρώτα απ’όλα γιατί δεν είναι βέβαιο ότι το εν λόγω πακέτο θα εφαρμοστεί στην έκταση και τη μορφή που έχει αυτή τη στιγμή, ούτε είναι σαφές το πότε θα γίνουν διαθέσιμα τα κονδύλια.

Η διαδικασία έγκρισής του είναι χρονοβόρα και αμφίβολη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει το πακέτο της Κομισιόν στις 16 Ιουνίου, ενώ η περίφημη «ομάδα των τεσσάρων» (Ολλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Φινλανδία) έχει ήδη τοποθετηθεί αρνητικά και θα προσπαθήσει να το συρρικνώσει ή/και να επιβάλει Δρακόντειους όρους (βλέπε Μνημόνια) στις χώρες που θα επωφεληθούν. Μέρκελ και φον ντερ Λάιεν δήλωσαν, άλλωστε, ότι το σχέδιο που ανακοινώθηκε δεν είναι η τελική λύση, αλλά η βάση εκκίνησης της διαπραγμάτευσης. Στη συνέχεια, το σχέδιο στο οποίο θα καταλήξουν οι 27 πρέπει να εγκριθεί από όλα τα εθνικά κοινοβούλια, όπως και από το ευρωπαϊκό.

Στο πιο αισιόδοξο σενάριο, ο βασικός όγκος του προγράμματος θα αρχίσει να υλοποιείται από 1/1/2021 (μόνο 11 δισ θα είναι διαθέσιμα από τον Σεπτέμβριο), ενώ μέχρι τότε επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να κλείνουν και εργαζόμενοι να χάνουν τη δουλειά ή μεγάλο μέρος του μισθού τους. Η ίδια η Κομισιόν προβλέπει ότι η Ελλάδα θα είναι η χώρα που θα πληγεί σκληρότερα από όλες, λόγω του ειδικού βάρους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και του τουρισμού, ο οποίος αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 70% στο δεύτερο τρίμηνο του χρόνου.

Επιπλέον, το σχέδιο «Next Generation EU» έχει πολλές γκρίζες ζώνες- σοβαρά, αδιευκρίνιστα ζητήματα που θα αποτελέσουν πεδίο σκληρής διαπραγμάτευσης και αντιπαράθεσης. Όπως μας είχε προϊδεάσει η κοινή διακήρυξη Μακρόν- Μέρκελ, το σχέδιο της φον ντερ Λάιεν αναφέρει ότι οι επιδοτήσεις και τα δάνεια θα προορίζονται για «χώρες, περιφέρειες και τομείς της οικονομίας» που έχουν πληγεί κατ’ εξοχήν από την κρίση. Το πώς θα γίνει η διανομή των κονδυλίων δεν είναι καθόλου σαφές. Σε ότι αφορά τους τομείς, ευρωπαϊκά μέσα αναφέρουν ότι θα ενισχυθούν κυρίως η αεροπορική βιομηχανία, η αυτοκινητοβιομηχανία και ο τουρισμός, κάτι που σημαίνει ότι θα ευνοηθούν κατ’ εξοχήν οι «εθνικοί πρωταθλητές» Γερμανίας και Γαλλίας, αν και η Ελλάδα λόγω τουρισμού επίσης έχει να ελπίζει.

Σε κάθε περίπτωση, τόσο οι επιχορηγήσεις όσο και τα δάνεια δεν θα δίνονται στα εθνικά κράτη με την ελευθερία να τα χρησιμοποιήσουν όπως τα ίδια θα αποφασίσουν. Ο κύριος πυλώνας του προγράμματος είναι το Εργαλείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), το οποίο προβλέπεται να διαθέσει 310 δισ σε επιχορηγήσεις και 250 σε δάνεια. Για να ωφεληθεί ένα κράτος- μέλος από το RRF, θα πρέπει να καταθέσει «συγκεκριμένα σχέδια δημοσίων επενδύσεων και συνοδευτικών μεταρρυθμίσεων», οι οποίες θα εγγυώνται την «ανθεκτικότητα» της εθνικής οικονομίας. Αυτά τα προγράμματα και αυτές οι «μεταρρυθμίσεις» θα πρέπει να εγκριθούν ΚΑΙ από την Κομισιόν ΚΑΙ από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για να εκταμιευθούν τα αντίστοιχα ποσά. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς πολύ καχύποπτος για να υποθέσει ότι αυτή η διαδικασία θα χρησιμοποιηθεί για την επιβολή αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων μνημονιακής κοπής στα πιο ευάλωτα κράτη. Νέα φορολογικά βάρη απειλεί να φέρει και η άντληση νέων εσόδων του κοινοτικού προϋπολογισμού ώστε να αποπληρωθούν τα δάνεια της Κομισιόν. Οι ιδέες που έριξε στο τραπέζι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (φορολόγηση των μεγάλων επιχειρήσεων της ψηφιακής σφαίρας, διεύρυνση της εμπορίας άνθρακα, πράσινοι φόροι κλπ) είναι μια ακόμη, μεγάλη γκρίζα ζώνη του σχεδίου της.

Εν ολίγοις, το σχέδιο της Κομισιόν είναι μια φιλόδοξη, αλλά και αβέβαιη προσπάθεια διάσωσης της ίδιας της ΕΕ και των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων της. Το αν, πότε και πόσο θα ωφεληθούν οι εργαζόμενοι της Ελλάδας και των άλλων πληττόμενων χωρών, θα αποτελέσει αντικείμενο σκληρής κοινωνικής και πολιτικής αντιπαράθεσης. Ας μην ξεχνάμε ότι και το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα SURE για την αντιμετώπιση της ενδημικής, πλέον, ανεργίας ήδη χρησιμοποιείται ως εργαλείο για την προώθηση της μερικής απασχόλησης και του ακρωτηριασμού των μισθών.

Πηγή: ppapacon.blogspot.com

Οι χρήσιμοι ‘παλιάτσοι’ της Γερμανίας

/0 Comments/in /by

Πάνε πολλά χρόνια από τότε που σε μιαν άλλη εποχή, σε έναν ολότελα διαφορετικό κόσμο, ο φανατικός αντικομμουνιστής και επί χρόνια πρωθυπουργός της Βαυαρίας, Φραντς Γιόζεφ Στράους, δήλωνε στο ραδιόφωνο ότι “δεξιά της Χριστιανοδημοκρατίας δεν επιτρέπεται να υπάρχει άλλο δημοκρατικά νομιμοποιημένο κόμμα”. Ήταν καλοκαίρι του 1987 και τότε στη γερμανική πολιτική σκηνή προσπαθούσε να δημιουργήσει ερείσματα το κόμμα των Ρεπουμπλικάνων, συγκεντρώνοντας στις τάξεις των ψηφοφόρων του ακραία συντηρητικούς, ακροδεξιούς και νεοναζί.

Τη δεκαετία του 1980 στη Δυτική Γερμανία είχαν κάνει την εμφάνισή τους με ανησυχητικό τρόπο νεοναζί, με την χαρακτηριστική του εμφάνιση – ξυρισμένα κεφάλια, αρβύλες και στρατιωτικά αεροπορικά αμερικάνικα μπουφάν. Μάλιστα στις τοπικές εκλογές της Βαυαρίας εκείνης της χρονιάς οι Χριστιανοκοινωνιστές (CSU), η βαυαρική εκδοχή της Χριστιανοδημοκρατίας, είχαν χάσει την απόλυτη πλειοψηφία λόγω του διεμβολισμού τους  από τους  Ρεπουμπλικάνους και γινόταν έντονη συζήτηση για το αν πρέπει να υπάρξει μαζί τους κάποια συνεργασία ή αν αυτοί πρέπει να πολεμηθούν ανελέητα. Είναι στο συγκεκριμένο πλαίσιο, που ο Στράους διατύπωσε τη μνημειώδη εκείνη φράση, που αποτελεί κατά κάποιο τρόπο δόγμα για τον γερμανικό συντηρητικό χώρο.

Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν τα κατάφεραν να  αναδειχθούν σε σημαντικό κόμμα: έφτασαν το ζενίθ της επιρροής τους στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και στη συνέχεια πήραν την κατιούσα. Το δόγμα του Στράους διατηρείται μέχρι σήμερα και η εφαρμογή του έγκειται στη διαρκή προσπάθεια να δίνεται πολιτικός χώρος για υπερσυντηρητικούς και ακροδεξιούς μέσα στην ίδια τη Χριστιανοδημοκρατία, με τον όρο να μην εκφράζονται με τρόπο που να είναι ανοιχτά ναζιστικός. “Δεν θέλουμε παλιάτσους στις τάξεις μας”, είχε πει ο Στράους, εννοώντας τους νεοναζί με τις στολές και τις εμφανίσεις τους αλλά και όσους δεν μπορούσαν να διατηρήσουν έστω κάποια προσχήματα δημοκρατικότητας.

Αν υπάρχει τουλάχιστον ένα (γιατί υπάρχουν και άλλα) βαθύ τραύμα στον γερμανικό επεκτατισμό  -και άρα στην ακροδεξιά- αυτό έχει την πηγή του στην Ανατολή, στη Μόσχα και ονομάζεται Ρωσία. Δυο φορές στην ιστορία προσπάθησε η Γερμανία να αποσπάσει από τη Ρωσία, έστω την Ουκρανία. Στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και στον Δεύτερο. Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στόχευση ήταν όχι απλά η απόσπαση της Ουκρανίας, αλλά η καθυπόταξη ολόκληρης της Σοβιετικής Ένωσης. Η ήττα των Γερμανών υπήρξε ολοκληρωτική, όπως ολοκληρωτικός ήταν ο πόλεμος που διεξήγαγαν.

Η Γερμανία είχε, έχει και θα έχει συμφέροντα στην Ανατολή.
Ο ζωτικός χώρος που περιέγραφε η στρατηγική του Βερολίνου είτε επί Κάιζερ είτε επί Βαϊμάρης και που ήρθε να κατακτήσει πρόσκαιρα ο Χίτλερ δεν αλλάζει ως προς το εύρος του.

Ήταν σαν σήμερα, 30 Απρίλη του 1945 που η κόκκινη σημαία της ΕΣΣΔ κυμάτισε στην καρδιά του Βερολίνου, στο καμένο από τους Ναζί κτίριο του Ράιχσταγκ, ενώ ο Χίτλερ την ίδια μέρα έδινε τέλος στη ζωή του με μια σφαίρα στο κεφάλι.

“Οι Χίτλερ έρχονται και παρέρχονται, το γερμανικό έθνος και κράτος παραμένουν” είχε διαμηνύσει ο Στάλιν στη διαταγή No. 55 τον Φλεβάρη του 1942. Άλλο το νόημα στη φράση του ηγέτη της ΕΣΣΔ, που κοίταζε το πώς θα διαμορφωνόταν η κατάσταση μετά την ήττα του ναζισμού. Σήμερα, με την ιστορική απόσταση, μπορούμε να του δώσουμε και μια ακόμα ερμηνεία: τα μακροπρόθεσμα στρατηγικά συμφέροντα των εθνικών κρατών έχουν συνέχεια. Η Γερμανία είχε, έχει και θα έχει συμφέροντα στην Ανατολή.

Ο ζωτικός χώρος που περιέγραφε η στρατηγική του Βερολίνου είτε επί Κάιζερ είτε επί Βαϊμάρης και που ήρθε να κατακτήσει πρόσκαιρα ο Χίτλερ δεν αλλάζει ως προς το εύρος του. Η λεκάνη του Δούναβη, τα Βαλκάνια, η Τσεχία, η Πολωνία, οι Βαλτικές χώρες και, τέλος, ο κάμπος της Ουκρανίας με τα σιτηρά, τις ποτάμιες οδούς, το ευρύ μέτωπο στη Μαύρη Θάλασσα και τη βιομηχανία της, είναι ο απαραίτητος χώρος για να είναι η Γερμανία παγκόσμια μεγάλη δύναμη.

Ακριβώς αυτή η γεωστρατηγική αναγκαιότητα περιγράφει το τι συνέβη οικονομικά και πολιτικά μετά την κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού. Μεγάλο τμήμα της τσεχοσλοβάκικης βιομηχανίας πέρασε σε γερμανικά και γαλλικά χέρια, έτσι, όπως παλιά. Οι Πολωνοί επιστρατεύθηκαν για να δουλέψουν στη Γερμανία ως φτηνό εργατικό δυναμικό και οι Ρουμάνοι επίσης. Η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε με πόλεμο και ενώ οι Κροάτες στη Γερμανία απολαμβάνουν μια κάποιας εκτίμησης, η λέξη ‘Σέρβος’ είναι για πολλούς συνώνυμο κατωτερότητας, πονηριάς, ατιμίας. Η λέξη ‘Γιουγκοσλάβος’ είναι επίσης απαξιωμένη: ‘Jugo-Betrugo’, λέγεται συχνά από ανθρώπους άνω των 50 και σημαίνει ‘Γιουγκοσλάβος-απατεώνας’.

Η Ελλάδα, χώρα που εντάχθηκε στον ζωτικό χώρο της Γερμανίας τον χειμώνα του 1940, υποτάχθηκε κι αυτή στα γερμανικά συμφέροντα μετά την κρίση του 2008-9. Απέμενε, όμως, η Ουκρανία, όπως παλιά…

Το φθινόπωρο του 2013 σήμανε η ώρα της. Με την ενορχηστρωμένη εξέγερση του Μαϊντάν η Ουκρανία, μια εξαιρετικά περίπλοκη χώρα σε όλα τα επίπεδα, έχασε το καθεστώς της ουδετερότητάς της, διασπάστηκε, έζησε και ζει ακόμα έναν πόλεμο, έχασε εδάφη και λειτουργεί σε ένα ιδιαίτερο καθεστώς ναζιστικού τρόμου μέτριας έντασης. Συνδικαλιστές και αντιναζιστές δολοφονήθηκαν είτε μαζικά στην Οδησσό στις 4 Μαΐου 2014 είτε και μεμονωμένα, φυλακίστηκαν, διώχθηκαν, βασανίστηκαν. Μειονότητες τρομοκρατούνται και η χώρα μοιάζει παραδομένη σε μια αναβίωση του ναζισμού με την κλασική του μορφή, που μπορεί να μην έχει την εξουσία αυτή καθ’ αυτή, έχει όμως ερείσματα στον κρατικό μηχανισμό και κυρίως στις δυνάμεις καταστολής. Ναζιστές αστυνομικοί λοιπόν που κυνηγούν Ρώσους, κομμουνιστές, Εβραίους, Ρομά, ομοφυλόφιλους. Όπως παλιά…

Στην Ουκρανία τελετές λαμβάνουν χώρα όπου τιμάται η μνήμη των Ες Ες. Το ίδιο και στις Βαλτικές χώρες. Οι Εβραίοι φοβούνται και πάλι.

Η Γερμανία πρωτοστάτησε στην ανατροπή του καθεστώτος ουδετερότητας που ίσχυε για την Ουκρανία και ενεργά συμμετείχε στην προσπάθεια να θέσει την απέραντη αυτή χώρα στην άμεση επιρροή της Ε.Ε. Οι ‘παλιάτσοι’ στους οποίους αναφέρονταν ο μακαρίτης Στράους είχαν κάνει την εμφάνισή τους με τις στολές τους, τα σύμβολά τους, το ναζιστικό χαιρετισμό, αλλά αυτή τη φορά επίσης με αυτόματα όπλα, με τανκς, με κανόνια να προσπαθούν να κάμψουν την αντίσταση μέσα στο χώρο που ελέγχονταν από την φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση του Κίεβου αλλά και στα ανατολικά της πολύπαθης χώρας. Στην Ανατολή εμφανίστηκαν οι αντίπαλοί τους, οι αυτοανακηρυγμένες Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονμπάς. Εκεί επιστρατεύτηκαν τα σύμβολα των αντιπάλων του ναζισμού, οι κόκκινες σημαίες, το σφυροδρέπανο και η σύγκρουση συνεχίζεται ακόμη με χαμηλή ένταση μεν αλλά με φόρο αίματος.

Η Γερμανία στην προσπάθειά της να ελέγξει την Ανατολή οφείλει να αντιμετωπίσει τη Ρωσία. Την προσπάθειά της αυτή τη συνδυάζει με τις ενέργειες που πηγάζουν από τη στρατηγική των ΗΠΑ για περικύκλωση της Ρωσίας και χρησιμοποιεί για τους σκοπούς της κάθε μέσο που ενισχύει το αντιρωσικό στρατόπεδο. Παλιοί γνώριμοι επιστρατεύονται για να βοηθήσουν στην προσπάθεια. Παλιοί γνώριμοι, όχι ως φυσικά πρόσωπα, αλλά ως μηχανισμοί, ως θεσμοί, ως πολιτικές παρατάξεις. Η Γερμανία και η Ρωσία αλληλεξαρτώνται. Η Ρωσία εφοδιάζει τη Γερμανία με ενέργεια και η Γερμανία εξάγει στη Ρωσία προϊόντα. Αυτό συνέβαινε πάντα και θα συμβαίνει. Άρα η προσπάθεια για μεταβολή των ισορροπιών είναι επίπονη και περίπλοκη.

Οι παλιοί γνώριμοι δεν είναι άλλοι από τους διαδόχους των παλιών Ναζί. Στην Ουκρανία τελετές λαμβάνουν χώρα όπου τιμάται η μνήμη των Ες Ες. Το ίδιο και στις Βαλτικές χώρες. Οι Εβραίοι φοβούνται και πάλι. Η διαμάχη όμως με τη Ρωσία απαιτεί φροντίδα αυτών που όπως στην Ουκρανία θα βρεθούν αν παραστεί ανάγκη στην πρώτη γραμμή της μάχης. Και αυτούς οφείλει η Γερμανία να τους φροντίζει.

Έτσι όταν το Νοέμβριο του 2017 η Ρωσία έφερε στον ΟΗΕ σχέδιο ψηφίσματος για την καταδίκη της εξύμνησης του ναζισμού έχοντας το βλέμμα στραμμένο σε αυτά που συμβαίνουν στις βαλτικές χώρες και στην Ουκρανία, το Κίεβο και η Ουάσιγκτον καταψήφισαν, ενώ οι χώρες της Ε.Ε. απείχαν από την ψηφοφορία. Άλλες 121 χώρες, μαζί και το Ισραήλ, υπερψήφισαν. Στο ψήφισμα καταδικάζεται η εξύμνηση του ναζισμού και καλούνται τα κράτη να λάβουν κατασταλτικά μέτρα ενάντια στη διατύπωση ναζιστικού λόγου, ενάντια σε τελετές που εξυμνούν ναζί και τους συνεργάτες τους κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ενάντια σε οργανώσεις που διαδίδουν αυτού του είδους τη μνήμη.

Οι χώρες που καταψήφισαν ή που απείχαν, δικαιολόγησαν τη στάση τους με το επιχείρημα ότι η Ρωσία προσπαθεί με αυτό το πρόσχημα να ασκήσει πίεση στις Βαλτικές χώρες και την Ουκρανία. Η άρνηση όμως ειδικά της Γερμανίας να καταδικάσει τις τελετές αυτού του είδους φέρνει στο νου ότι οι ‘παλιάτσοι’ έστω εκτός της χώρας είναι ακόμα χρήσιμοι στον αγώνα για να τεθεί η Ουκρανία προνομιακά μέσω της Ε.Ε. υπό γερμανικό – σε τελική ανάλυση –  έλεγχο.

Πηγή: Κοσμοδρόμιο

Τα βασανιστήρια απέδωσαν, οι κρατούμενοι τα ξέρασαν όλα…

/0 Comments/in /by

Με εργαλεία βασανισμού επέβαλαν οι ισχυροί της Ε.Ε. την περασμένη δεκαετία τις διάφορες τρόικες στις καθημαγμένες από την οικονομική κρίση οικονομίες και κοινωνίες των PIGS και τους όρους των εκάστοτε συμφωνιών για νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις και προγράμματα εξοντωτικής λιτότητας. Αυτήν την απροκάλυπτη παραδοχή έκανε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, ο Σοσιαλδημοκράτης Χάικο Μάας, σε συνέντευξή του που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή στο γερμανικό περιοδικό Spiegel. Η έκπληξη δεν έγκειται στο χαρακτηρισμό αυτόν καθ’ αυτό.

Δεν προξενεί έκπληξη, γιατί από το 2010 μέχρι σήμερα δεν χρειάζεται να γνωρίζει κανείς οικονομία, κοινωνιολογία και πολιτική για να ξέρει τι σήμανε τρόικα και μνημόνιο – τα έχει βιώσει με σκληρό και ανυπόφορο τρόπο.

Έχουν γραφτεί άπειρα σχετικά με τη σκληρότητα των μέτρων, σχετικά με τις καταστροφικές συνέπειές τους για ευρύτατα τμήματα του πληθυσμού των χωρών που υποχρεώθηκαν να εφαρμόσουν μνημόνια. Ακόμα πιο πίσω, δεν ήταν έκπληξη το είδος των μέτρων και η κατεύθυνσή τους για όσους ήξεραν τι σημαίνει Μάαστριχτ, Λισαβώνα, τι σημαίνει ΟΝΕ. Ακόμα, πόσοι και πόσοι δεν ανατρίχιαζαν στο άκουσμα των αρχικών ΔΝΤ, αν είχαν μια μέτρια γνώση περί Λατινικής Αμερικής στις δεκαετίες του 1980 και 1990; Πόσοι δεν είχαν διαβάσει ή δεν είχαν ακούσει σχετικά με τη Ναόμι Κλάιν και το βιβλίο της ‘Δόγμα του Σοκ’; Τα μεταμοντέρνα νεοφιλελεύθερα βασανιστήρια, τους εικονικούς πνιγμούς τους έζησαν όλες οι κοινωνίες της Ανατολικής Ευρώπης μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού με την ανείπωτη φτώχεια, ανεργία, απώλεια αξιοπρέπειας. Με τη δραματική πτώση ακόμα και αυτού του προσδόκιμου ζωής. Η δε Γερμανία τα πρώτα τέτοιου είδους βασανιστήρια τα έκανε πάνω στον ίδιο της τον πληθυσμό που είχε την ατυχία να γεννηθεί στην πρώην Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας.

Τι ξέρασαν όμως οι βασανισμένες χώρες και κοινωνίες του Νότου; Δεν ξέρασαν πληροφορίες αλλά γιατρούς και νοσηλευτές, φτηνούς εργάτες, λιμάνια, τρένα και αεροδρόμια.

Έκπληξη προκαλεί το θράσος που έχει ο Γερμανός αξιωματούχος. Θράσος που τον οδηγεί να παραδέχεται ότι η χώρα του, μαζί με άλλες εύρωστες οικονομικά χώρες του Βορρά, τότε, στα 2010 και 2012 και 2015, έκαναν βασανιστήρια στις χώρες του Νότου για να τις κάνουν να “ξεράσουν”. Δεν εφάρμοσαν “μέτρα σωφρονισμού”, ώστε να συνετιστεί ο “παραβατικός” και να πάρει τον σωστό δρόμο. Έκαναν βασανιστήρια.

Τα βασανιστήρια γίνονται για δυο λόγους και έναν τρίτο, πιο βαθύ. Γίνονται για να αποσπάσει ο βασανιστής πληροφορίες και υλικά μέσα, για να εκμηδενίσει την ηθική ή σωματική ισχύ του θύματος και πιο βαθιά για να ικανοποιήσει τα σαδιστικά του ένστικτα. Τι ξέρασαν όμως οι βασανισμένες χώρες και κοινωνίες του Νότου; Δεν ξέρασαν πληροφορίες αλλά γιατρούς και νοσηλευτές, φτηνούς εργάτες, λιμάνια, τρένα και αεροδρόμια, ξέρασαν τις βουνοκορφές τους για ανεμογεννήτριες και τις πρώτες ύλες τους. Ξέρασαν τις παραλίες τους για να πίνουν μοχίτο οι Βόρειοι τα καλοκαίρια. Δεν απέσπασαν, λοιπόν, πληροφορίες οι βασανιστές. Απέσπασαν ανθρώπινο δυναμικό και πλούτο. Έδρασαν ως λήσταρχοι που βασάνισαν τα θύματά τους για να τους δώσουν την περιουσία τους.

Φυσικά, δεν θα ήταν εύκολο να λυγίσει το θύμα αν δεν είχαν οι λήσταρχοι τη συνεργασία ντόπιων χωροφυλάκων, που και αυτοί περίμεναν να πάρουν λεία από την περιουσία του θύματος. Ήταν φθινόπωρο του 2013 όταν ο Άδωνις Γεωργιάδης καυχιόταν ότι αυτός και όχι η τρόικα απολύει γιατρούς και νοσηλευτές. Ένα χρόνο μετά, η γερμανική κρατική Deutsche Welle περιχαρής δημοσίευε άρθρο για τους Έλληνες γιατρούς που φτάνουν στη Γερμανία, η οποία τους περίμενε με ανοιχτές αγκάλες. Μετά τους Ρουμάνους, είναι οι Έλληνες η δεύτερη πολυπληθέστερη ομάδα στις τάξεις των ξένων γιατρών στη Γερμανία: 2059 Έλληνες και Ελληνίδες γιατροί δούλευαν την 31η Δεκεμβρίου 2018 στα γερμανικά νοσοκομεία, 3556 Ρουμάνοι. Επίσης, σχεδόν 1000 Ιταλοί και Ιταλίδες, 1334 Βούλγαροι και 1231 Ούγγροι. Άραγε να μην παίζουν αυτοί οι Έλληνες, και οι Ρουμάνοι, κι οι Ιταλοί το ρόλο τους σήμερα στο ότι η Γερμανία, με τόσα πολλά κρούσματα κορονοϊού, παρουσιάζει πολύ χαμηλό ποσοστό θνητότητας; Και μήπως έλειψαν αυτοί οι γιατροί από την Ιταλία, μήπως έλειψαν από την Καστοριά και τις Κυκλάδες;

Έκπληξη προκαλεί η πνευματική και πολιτική φτώχεια του Μάας. Ήθελε να δείξει πόσο καλοί είναι πλέον οι Βόρειοι; Ότι δεν θέτουν όρους για να δώσουν τα 500 δισ.; Δεν το έδειξε, παρά έκανε σαφές ότι δεν σκαμπάζει από διπλωματία. Είναι δυνατόν ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας να παραδέχεται ότι η κυβέρνησή του, μαζί με τους Ολλανδούς, τους Αυστριακούς και τους Φιλανδούς, υπέβαλαν σε βασανιστήρια τον ευρωπαϊκό Νότο; Ναι, είναι δυνατόν. Διαχειριστής είναι ο άνθρωπος. Τα ‘αστεία’ των διαδρόμων του υπουργείου του και των γραφείων των Βρυξελλών αναπαράγει. Του ξέφυγε; Όχι, γιατί το ανάρτησε και στο Twitter του. Βασανιστές εθνών, λοιπόν.

Δεν ζούμε ωστόσο σε εποχή που βγάζει μεγάλους πολιτικούς. Ούτε καν μέτριους. Ζούμε σε εποχή κυνικών διαχειριστών.

Είπε και άλλα ο Μάας. Η Γερμανία επί μέρες δέσμευε υλικά που είχαν προορισμό τις χώρες του Νότου, πολύτιμα υλικά για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Έπρεπε να νιώσουν την καυτή ανάσα των Κινέζων στα αεροδρόμια της Ευρώπης με στολές και μάσκες για μοίρασμα ή πώληση και τις αποστολές γιατρών του ρωσικού στρατού, την παρουσία στην Ιταλία των κομμουνιστών μαύρων γιατρών από την Κούβα, για να καταλάβουν ότι χάνουν οποιαδήποτε συνοχή στο θάλαμο των βασανιστηρίων τους. Και να αποδεσμεύσουν όσα υλικά δεν τους ήταν απαραίτητα. Τον ρώτησαν για αυτό και απάντησε πως ήταν όπως όταν το αεροπλάνο αποσυμπιέζεται: πρώτα φοράς τη δική σου μάσκα και μετά δίνεις βοήθεια στους άλλους. Μόνο που η Γερμανία δέσμευε τον Μάρτη τις μάσκες των άλλων, δεν τις έδινε. Και αυτοί πέθαιναν.

Είναι η ίδια ποιότητα Ευρωπαίων πολιτικών που ερμηνεύουν τη στάση του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών Χέκστρα ως επίδειξη του τεντωμένου μεσαίου δάχτυλου της χώρας του στην Ιταλία, η οποία παλεύει με τον θάνατο και την οικονομική καταστροφή. Ο Χέκστρα είχε αρνηθεί στα τέλη του Μάρτη βοήθεια στην Ιταλία λέγοντας ότι η Ρώμη δεν έχει με δική της ευθύνη τη δυνατότητα να ανταπεξέλθει οικονομικά στην πρωτοφανή κρίση. Ο υπουργός Οικονομικών του τέταρτου μεγαλύτερου φορολογικού παραδείσου της υφηλίου…

Ο Μάας δεν μίλησε ως υπουργός Εξωτερικών μεγάλης παγκόσμιας δύναμης, δεν μίλησε με τη διπλωματική γλώσσα που απαιτεί ο ρόλος του. Και αυτό εκπλήσσει. Δεν ζούμε ωστόσο σε εποχή που βγάζει μεγάλους πολιτικούς. Ούτε καν μέτριους. Ζούμε σε εποχή κυνικών διαχειριστών, στην εποχή του Τραμπ, του Μάας, του Χέκστρα, του Άδωνι Γεωργιάδη. Η δήλωσή του λοιπόν αρμόζει σε ένα διαχειριστή.

Παιδί διάβαζα τον ‘Μικρό Ήρωα’. Για βασανιστήρια διάβαζα, για πείσμα και σφιγμένα δόντια που κράταγαν τα στόματα κλειστά. Για εντυπωσιακές απελευθερώσεις αγωνιστών από τα μπουντρούμια της Γκεστάπο. Πού ξέρουμε; Μπορεί κάπου στη νέα γενιά να υπάρχουν μικροί ήρωες και πάλι, κάποιος Γιώργος Θαλάσσης, που να ξέρει τι να κάνει τους βασανιστές.

Πηγή: Κοσμοδρόμιο

Το Eurogroup σπάει πλάκα

/0 Comments/in /by

Το 2018, το ΑΕΠ της Ε.Ε. των 28 την καθιστούσε τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, με μέγεθος περίπου 18,768 τρις. δολάρια. Εξαιτίας του Brexit, υπολογίζεται ότι η Ε.Ε. έχασε περίπου το 12% του ΑΕΠ της. Ωστόσο παραμένει μια γιγαντιαία οικονομία και η δεύτερη παγκοσμίως.

Την ώρα λοιπόν που οι ΗΠΑ, με περίπου 19 τρις. δολάρια ΑΕΠ υιοθέτησαν ήδη ένα πακέτο 2,5 τρισ. δολαρίων για τη στήριξη της οικονομίας τους, με τη FED να ακολουθεί μόλις δέκα μέρες μετά με ένα δεύτερο (ύψους 2 τρισ., ίσως και ελαφρώς μεγαλύτερο), στην Ευρώπη οι υπουργοί Οικονομικών συνεχάρησαν αλλήλους γιατί θα εισηγηθούν ένα οικονομικό πρόγραμμα αξίας 540 δισ. ευρώ…

Από αυτό, μάλιστα, τα μισά περίπου (240 δισ.) θα κατευθυνθούν μόνο στα συστήματα υγείας και επομένως όχι άμεσα στη στήριξη των οικονομιών εν γένει, για τις οποίες μένουν 300 δισ., εκ των οποίων τα 100 θα εκταμιευθούν σε βάθος 7ετίας!

Από τα 240 δισ. μάλιστα, θα προκύψουν δεσμεύσεις για πολλές γενιές Ευρωπαίων πολιτών κατά την (κατά τα λοιπά ανύπαρκτη και σε αυτήν την κρίση) Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά προς το παρόν αυτές οι δεσμεύσεις δε θα αποκληθούν μνημόνια από… τακτ. Τα υπόλοιπα θα συνοδεύονται από ‘κανονικές’ δεσμεύσεις προφανώς.

Για να γίνει το αστείο καλύτερο, συμφωνήθηκε ότι κάποιο ακόμα ταμείο αλληλεγγύης θα συζητηθεί, αλλά στο μέλλον, διότι προφανώς δεν υπάρχει κανένας λόγος βιασύνης.

Ειλικρινά αναρωτιέται κανείς τι να πρωτοσχολιάσει: την ανεπάρκεια των αποφάσεων που δεν αγγίζουν παρά στο ελάχιστο το ζήτημα της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης έως κατάρρευσης;

Ότι για την επανεκκίνηση των οικονομιών και για την επιβίωσή τους εν μέσω πανδημίας δεν υπάρχει καμία ουσιαστική πρόβλεψη;

Ότι η όποια βοήθεια θα συνοδεύεται από μνημονικού τύπου όρους, ρητά ή υπόρρητα, ακόμα και για λόγους που αφορούν άμεσα την πανδημία;

Ότι η Λαγκάρντ ξέκοψε κάθε συζήτηση για διαγραφή χρεών, όταν η υπερχρέωση είναι προφανές ότι καλπάζει;

Ότι η αμοιβαιοποίηση των χρεών πήγε περίπατο και ότι οι ‘Εννέα’ εξευτελίστηκαν;

Ότι η Γαλλία για άλλη μια φορά τα τελευταία χρόνια αποδείχτηκε κομπάρσος του Βερολίνου;

Οποιοδήποτε από αυτά από μόνο του θα αρκούσε για να μιλούμε για βαθιά κρίση. Όλα μαζί θα έκαναν οποινδήποτε σώφρονα αστό πολιτικό να τραβάει τα μαλλιά του.

Ωστόσο δεν είναι η πρώτη φορά που βρισκόμαστε σε παρόμοια θέση.

Το ζήτημα με την Ε.Ε. και με την Ευρωζώνη εντοπίζεται σε μια θεμελιακή ‘παρεξήγηση’: ούτε η μία, ούτε η άλλη είναι ‘μία’. Τόσο η Ε.Ε., όσο και η Ευρωζώνη συνιστούν ένα, λιγότερο ή περισσότερο, ανταγωνιστικό άθροισμα οικονομιών και κρατών, με κάποιους κανόνες συνεννόησης και με ηγεμονική εδώ και περίπου δύο δεκαετίες θέση της Γερμανίας και μόνο.

Όσο λοιπόν η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη παριστάνουν ότι είναι ‘μία’, δηλαδή ότι κατισχύει το ενοποιητικό στοιχείο στο εσωτερικό τους, ενώ αυτό δεν συμβαίνει, τα κράτη-μέλη διχάζονται σε κερδισμένους και χαμένους, οπότε αντικειμενικά οι φυγόκεντρες τάσεις εντείνονται και το άθροισμα συνολικά οδηγείται στην παρακμή.

Αποδεικνύεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολύ μεγάλη για να την προστατεύσει η Γερμανία.

Εν προκειμένω, σε ό,τι αφορά και τη συγκεκριμένη απόφαση (και εντός του προαναφερθέντος πλαισίου) πρυτάνευσαν δύο βασικές αντιλήψεις: πρώτον, ότι και αυτή η κρίση θα έχει κερδισμένους και χαμένους εν γένει, αλλά και εντός της Ε.Ε. Η Γερμανία θέλει να ανήκει στους πρώτους και ο καλύτερος τρόπος για να το πετύχει είναι η παροχή βοήθειας με το σταγονόμετρο και με ανταλλάγματα που αποδυναμώνουν κάθε δυνάμει Ευρωπαίο ανταγωνιστή της, καθιστώντας τον εξαρτημένο από τους όρους που η ίδια υπαγορεύει.

Δεύτερον, η Ε.Ε. είναι πολύ μεγάλη για να την προστατεύσει η Γερμανία. Η αμοιβαιοποίηση του χρέους μπορεί να συντελεστεί είτε όταν έχουν “αμοιβαιοποιηθεί” και οι κρατικές οντότητες, δηλαδή όταν έχουν συνθέσει ένα ομόσπονδο κράτος, είτε όταν το ισχυρότερο μέρος αφενός διαβλέπει όφελος από την όποια ανάληψη υποχρεώσεων και αφετέρου μπορεί να σηκώσει το βάρος μιας πιθανής αδυναμίας πληρωμής από πλευράς των λιγότερο ισχυρών κρατών. Ο πλούσιος Βορράς και ειδικότερα η Γερμανία, όχι μόνο δεν βλέπει τα οφέλη της αμοιβαιοποίησης αλλά επιπλέον ούτε εμπιστεύεται την Ιταλία και την Ισπανία (πιθανώς και τη Γαλλία) ούτε μπορεί να αναλάβει το κόστος του ρίσκου που ίσως πραγματωθεί. Επιπλέον, η υιοθέτηση ενός συστήματος ενδο-ευρωπαϊκών μεταβιβαστικών πληρωμών, χωρίς μνημόνια, θα μπορούσε να υλοποιηθεί μόνο εάν κυριαρχούσε μια ομοσπονδιακή, ‘φεντεραλιστική’ προσέγγιση. Αυτή, και αν ποτέ συζητούνταν, δεν υπάρχει πλέον, ούτε πάνω, ούτε κάτω από το τραπέζι.

Επομένως, σε μια εσωτερικά ανταγωνιστική και άνιση Ε.Ε., η Γερμανία και οι άμεσοι δορυφόροι της διευρύνουν το δικό τους πλεονέκτημα έναντι των εταίρων και πιθανών ανταγωνιστών τους, διατηρούν ένα βολικό νόμισμα, συντηρούν τον κύκλο δανεισμού και μνημονίων προς όφελός τους και την ίδια στιγμή αποφεύγουν την ανάληψη ρίσκων, τα οποία δεν μπορούν να καλύψουν αν τυχόν προκύψουν.

Από το 2007-2008 η πορεία άρχισε να εκτροχιάζεται. Τον εκτροχιασμό τον πληρώσαμε οι Νότιοι, αλλά σταδιακώς τον πληρώνει και η Γερμανία.

Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να συνεχίζεται επ’ άπειρον εάν δεν ήταν τόσο μοναδικά, ‘γερμανικά’, κοντόφθαλμη. Τα γερμανικά οφέλη από τη διατήρηση του ευρώ και από την ηγεμονία εντός Ε.Ε. απαιτούν ζωντανές και ικανές να καταναλώνουν οικονομίες, ακόμα και αν η ανταγωνιστική τους θέση έναντι της Γερμανίας και διεθνώς φθίνει. Προϋποθέτει ένα είδος ενδο-ευρωπαϊκού, διακρατικού, πιστωτικού κεϋνσιανισμού σε διαρκή κίνηση. Μια ισορροπία και αλληλοτροφοδότηση πλεονασμάτων και ελλειμμάτων.

Από το 2007-2008 αυτή η κυκλική πορεία άρχισε να εκτροχιάζεται. Τον εκτροχιασμό τον πληρώσαμε οι Νότιοι, και κυρίως οι Έλληνες, αλλά σταδιακώς τον πληρώνει και η Γερμανία. Πριν ακόμα από τον κορονοϊό, το γερμανικό ΑΕΠ βίωνε την εξασθένηση λόγω του υπέρ-εξαγωγικού προσανατολισμού εν μέσω εμπορικών ανταγωνισμών, εσωτερικών περιοριστικών πολιτικών και ελλιπούς ζήτησης από πλευράς ευρώ-περιφέρειας. Όλο το 2018, οι ρυθμοί μεγέθυνσης της Γερμανίας υποχωρούσαν, τείνοντας προς το μηδέν.

Το γερμανικό υπαρξιακό πρόβλημα εντός της Ε.Ε. είναι ότι η οικονομική της ευημερία προϋποθέτει περαιτέρω ευρωπαϊκή εμβάθυνση, την οποία όχι μόνο οι λαοί της Ε.Ε. αλλά ούτε και η γερμανική ελίτ θέλει. Η τελευταία επιδιώκει να είναι κυρίαρχη, χωρίς τις ευθύνες του ηγέτη.

Το υπαρξιακό πρόβλημα εν γένει της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης έγκειται στο ότι σταδιακά όλοι χάνουν το ενδιαφέρον του και την υπομονή τους. αλλά δεν τολμούν να κάνουν κάτι. Ο μεγάλος κίνδυνος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης δεν είναι μια απότομη διάσπαση αλλά η μακρόχρονη και αργόσυρτη παρακμή που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας.

Πηγή: Κοσμοδρόμιο