Επιτελικό κράτος και νεοφιλελεύθερη πολιτική ευθύνονται για τη διάλυση

Ανακοίνωση της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ.

1. Υπάρχουν μέρες, στις οποίες μπορούν να χωρέσουν χρόνια. Μέσα σε δύο εβδομάδες, έχει εκδηλωθεί η υπερδεκαετής πολιτική διάλυσης μίας ολόκληρης χώρας. Οι πυρκαγιές και τα γεγονότα που ακολούθησαν αποτελούν συμπυκνωμένη έκφραση του κατατεμαχισμού, της εκποίησης, της ιδιωτικοποίησης, της υποβάθμισης κρίσιμων τομέων της δημόσιας ζωής. Είναι αποτέλεσμα της οικοδόμησης μίας χώρας – ξέφραγο αμπέλι, ταιριαστή στις επιταγές του νεοφιλελευθερισμού, της ΕΕ, του συστήματος.

2. Η συντελούμενη καταστροφή συνιστά κυβερνητική και κρατική κατάρρευση σε πολλαπλά επίπεδα. Οι καμένες εκτάσεις θα ξεπεράσουν τα 450.000 στρέμματα δάσους τον Ιούλιο και «βλέπουμε». Ανάμεσα σε αυτές τις εκτάσεις, περιοχές Natura, πανέμορφα τοπία φυσικού περιβάλλοντος, αιωνώβια δάση, έγιναν στάχτη. Επιχειρήσεις, σπίτια και οικισμοί παραδόθηκαν στις φλόγες, για να ακολουθήσουν οι σοκαριστικές εικόνες εκκενώσεων ολόκληρων περιοχών, χωριών, πόλεων. Στην Ρόδο, πολίτες και τουρίστες φορτώθηκαν σε καρότσες και βάρκες για να γλυτώσουν από την φωτιά. Στον Βόλο, δίπλα στην εθνική οδό, μέσα σε κάμπο, και ανάμεσα σε Βιομηχανική Περιοχή και στρατόπεδα εκκενώθηκε το δεύτερο μεγαλύτερο στρατιωτικό αεροδρόμιο της χώρας ενώ παραδόθηκε στις φλόγες η αποθήκη βλημάτων και εκρηκτικών υλών, από τις εκρήξεις των οποίων έσπαγαν τζαμαρίες μπροστά στα μάτια των έντρομων κατοίκων της Αγχιάλου, οι οποίοι φυγαδεύτηκαν με βάρκες. Στη Λαμία, οι πολίτες εκκένωσαν το βόρειο τμήμα της την τελευταία στιγμή. Στην Κάρυστο, μετρήσαμε δύο νεκρούς πιλότους, στην προσπάθεια να προσφέρουν σε μία μάχη χωρίς επιτελείο, συντονισμό, οργάνωση, μέσα.

Οι πυρκαγιές ξέφυγαν, όχι όμως λόγω της μανίας της φύσης. Ας πούμε τα πράγματά με το όνομα τους. Ξέφυγαν λόγω των κυβερνητικών επιλογών και της διαχρονικής κρατικής πολιτικής.

3. Η επικοινωνιακή διαχείριση από τους ίδιους τους κυβερνητικούς φορείς αποτελεί πλέον ένα μνημείο αναισθησίας και χυδαίου κυνισμού. Σε ακόμα μία κυβερνητική αποτυχία αποκαλύπτεται πως «ο ικανός στις κρίσεις πρωθυπουργός και το επιτελείο του», είναι μια μαγική εικόνα που έχουν κατασκευάσει τα ΜΜΕ. Και αυτό δεν αφορά μόνο τις τουριστικές αποδράσεις και τις ζεμπεκιές των, υποτίθεται άμεσα εμπλεκόμενων, πολιτικών της δεξιάς. Όταν η επικοινωνία αντικαθιστά την πολιτική και την σοβαρή διαχείριση, κάποια στιγμή έρχεται η κατάρρευση. Το δυστύχημα είναι ότι την πληρώνει ο λαός και η χώρα.

Όσο καίγονταν η Ρόδος, τα ελληνικά ΜΜΕ δεν ασχολήθηκαν. Η προσπάθεια να κουκουλωθεί το γεγονός, να υποβαθμιστεί το μέγεθος της φωτιάς, να ηρεμήσει το κλίμα μην τυχόν και διακυβευθεί το «ελληνικό τουριστικό καλοκαίρι» οδήγησε εργαζόμενους, ντόπιους και τουρίστες να παλεύουν την τελευταία στιγμή για να εξασφαλίσουν μία θέση στα πολυπόθητα λεωφορεία, ώστε να μεταφερθούν μακριά από το επίκεντρο της πυρκαγιάς. Αντίθετα, είχαμε διαρκή επικοινωνιακό βομβαρδισμό για τους «γενναίους αστυνομικούς» που μεταβαίνουν στις πληγείσες περιοχές, νέα επικοινωνιακή εκστρατεία και «μέτρημα σκορ» για το Μάτι, και διαρκής προβολή της εικόνας ότι «όλα είναι υπό έλεγχο».  Αν δεν υπήρχε η γενναία και μαζική κινητοποίηση του λαού, που πλέον συσσωρεύει εμπειρία στην κρατική ανεπάρκεια (από την πανδημία μέχρι τις φυσικές καταστροφές), για τα περισσότερα γεγονότα ούτε καν θα γνωρίζαμε ή θα τα μαθαίναμε μέσα από νεκρούς.

4. Χρειάζεται πολύ θράσος και αλαζονεία να μιλήσει κανείς για την «ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού», να ισχυρίζεται ότι τα πυροσβεστικά μέσα «είναι ήδη πολλά, ή για να ξεστομίζει ότι «η ζωή συνεχίζεται». Η νεοφιλελεύθερη αντιστροφή είναι πλήρης: Ένοχη η φύση, αθώος ο κρατικός μηχανισμός, η κυβέρνηση, το σύστημα και οι ιεραρχήσεις του. Η κλιματική αλλαγή είναι ξανά το βολικό άλλοθι που επιστρατεύεται για να αποσείσει ευθύνες. Αθωώνεται έτσι το παράλογο σύστημα παραγωγής και κατανάλωσης που στόχο έχει το κέρδος, όποιο κι αν είναι το κόστος σε πόρους, φύση, ανθρώπους, ένα σύστημα που δημιουργεί μη βιώσιμες συνθήκες στο περιβάλλον. Το γεγονός όμως ότι δεν έχουμε σύστημα πρόληψης των πυρκαγιών, με παραδοχή Σκυλακάκη, και ότι το σύστημα κατάσβεσης είναι παντελώς ανεπαρκές, δεν οφείλεται στην κλιματική αλλαγή, αλλά στις κυρίαρχες πολιτικές και ιδεολογικές επιλογές. Τα συστήματα πρόληψης και πυρόσβεσης θα έπρεπε να αναβαθμίζονται ώστε να αντιστοιχούν στις έκτακτες συνθήκες της υπερθέρμανσης και της κλιματικής ανισορροπίας. Αντίθετα, στην περίπτωσή μας υποβαθμίζονται, με το πρόσχημα ενός παγκόσμιου προβλήματος, που δεν μπορεί να λύσει μόνη της μία χώρα. Το να έχουμε μια εποικοδομητική και όχι καταστροφική σχέση της ανθρώπινης δραστηριότητας με τη φύση απαιτεί όντως συνολικές ανατροπές στο σύστημα παραγωγής και κατανάλωσης. Για τις οποίες η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι «στην λάθος πλευρά της ιστορίας» και παριστάνει την ευαίσθητη καταστρέφοντας δάση, για να βάζει άναρχα ανεμογεννήτριες όπου βολεύει το καρτέλ των εταιρειών ενέργειας, ή να παραδίδει περιοχές φιλέτα στην αδηφάγο τουριστική αξιοποίηση.

5. Η εξέλιξη δεν είναι μονάχα τοπικό φαινόμενο, αν και για άλλη μια φορά (βλ. πανδημία) η χώρα μας έχει τα πρωτεία σε καμένες εκτάσεις αλλά και εικόνες κατάρρευσης. Όλες, όμως, οι χώρες του Ευρωπαϊκού νότου, οι οποίες δίνουν μάχη με τον πύρινο Αρμαγεδδώνα, έχουν βιώσει την ίδια δημοσιονομική στενότητα, τον ίδιο νεοφιλελεύθερο κυνισμό, τους επιβλήθηκαν ανάλογοι μονόδρομοι από το επιτελείο της Ε.Ε. Ο τεμαχισμός και η σταδιακή ιδιωτικοποίηση τομέων του κρατικού και διακρατικού συντονισμού προς όφελος των ιδιωτικών εταιριών, βάζουν την σφραγίδα μίας κοινής, νεοφιλελεύθερης πολιτικής στην Ευρώπη. Μίας πολιτικής που στηρίζεται αποκλειστικά στην καταστολή των πυρκαγιών, αλλά με γενική μείωση προσωπικού, στις ελαστικές εργασιακές σχέσεις των εποχιακών πυροσβεστών, στην προσφυγή σε ιδιωτικές εταιρίες, την στιγμή της κρίσης, για την κάλυψη των αναγκών. Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη βασικά περιορίζεται στην συλλογική πειθάρχηση στις κυρώσεις της Ρωσίας (η οποία φέτος δεν κλήθηκε να στηρίξει το έργο της δασοπυρόσβεσης, αν και διαθέτει υπερσύγχρονα και ικανά μέσα και εμπειρία) και στην με κάθε τρόπο διευκόλυνση της εμπορικής εκμετάλλευσης των νέων εκτάσεων, που δημιουργούνται μέσα από την καταστροφή.

Ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός μπορεί να δώσει μονάχα μία διέξοδο στην οικολογική καταστροφή: Αποφυγή κόστους για την πολιτική προστασία, ευκαιρία για κέρδος όταν έρθει η καταστροφή. Απο εκεί και πέρα, αδιαφορία για τις αιτίες, παραίτηση από την πρόληψη και επικέντρωση στην καταστολή, η οποία και πάλι θα υλοποιηθεί μοιράζοντας όσο περισσότερο δημόσιο χρήμα σε ιδιώτες γίνεται, όπως έγινε και στην διαχείριση της πανδημίας, Ο λόγος είναι απλός: Κοστίζει λιγότερο (σε αποζημιώσεις) να σβήσεις την πυρκαγιά από το να την προλαμβάνεις. Ταυτόχρονα, οι κρατικοί πόροι ταΐζουν και γιγαντώνουν τους ιδιώτες και οδηγούν στον μεγαλύτερο μαρασμό του δημοσίου, ώστε να βαθαίνει ακόμα περισσότερο η εξαρτημένη σχέση με το ιδιωτικό κεφάλαιο.

6. Η κυβέρνηση, το σύστημα και οι εκφραστές του είναι επικίνδυνοι. Πρέπει να είμαστε βέβαιοι, ότι στην τσακισμένη μνημονιακή Ελλάδα, το μέγεθος καταστροφικών γεγονότων θα γιγαντώνεται στο φως της κρατικής ανικανότητας. Το κράτος και οι υπηρεσίες του κατασυκοφαντήθηκαν, ο ιδιωτικός τομέας αποθεώθηκε, οι προϋπολογισμοί λιτότητας αποτελούν πλέον ιερή αγελάδα οποιασδήποτε κυβερνητικής πολιτικής. Η πολιτική αυτή πριμοδοτήθηκε από όλες τις μνημονιακές κυβερνήσεις, στην βάση του «δεν μπορούν να γίνουν πολλά», καλλιεργήθηκε στον λαό, και σήμερα αποτελεί ισχυρή τάση στο πεδίο των αντιλήψεων. Μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας γαλουχήθηκε σε αυτές τις συνθήκες, αποδέχτηκε ότι δεν υπάρχουν λεφτά για ένα ισχυρότερο δημόσιο, μέσα από μία διαρκή επεξεργασία συνειδήσεων, στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ πρωτοστάτησε εξίσου, και σήμερα θεωρεί τις ιδιωτικοποιήσεις ως μία κάποια λύση.

7. Ο Κουτσούμπας κάλεσε τον Μητσοτάκη να πάρει μέτρα ενώ θα έπρεπε να καλέσει τον λαό σε όλες τις πόλεις να βγει στους δρόμους και να διαδηλώσει εναντία στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αυτού του τύπου  η αντιπολίτευση είναι ακίνδυνη, αθωώνει το σύστημα και την κυβέρνηση  του. Για να σώσει ο λαός τον λαό (σύνθημα γενικά σωστό), πρέπει να μην αφήσει περιθώριο και χρόνο στην κυβέρνηση και στα ΜΜΕ για επικοινωνιακά τερτίπια.  Ο λαός σώζει τον λαό όταν κάνει αντιπολίτευση στις γειτονιές, στις πόλεις, στα χωριά, όταν συνειδητοποιεί, μέσα από τους μικρούς και μεγάλους αγώνες του, τους ενόχους και τις πολιτικές τους και τις καθημερινές συνέπειες που έχουν στις ζωές των λαϊκών στρωμάτων και στη φύση.

Ο λαός στάθηκε ενεργός και αλληλέγγυος, αυτενεργώντας χωρίς συντονισμό, σχέδιο, μέσα. Πρέπει να κατακτηθούν σταθερές δομές λαϊκής οργάνωσης και προετοιμασίας. Συλλογικοί φορείς, σωματεία, συλλογικότητες, να αναλάβουν να συγκροτήσουν και να ενισχύσουν δίκτυα αλληλεγγύης και βοήθειας για τις οικογένειες που έχασαν σπίτια και υπάρχοντα. Αλλά και διαρκή δίκτυα οργάνωσης, προετοιμασίας, συλλογικής προστασίας. Η οργανωμένη πάλη της λαϊκής επιβίωσης στην νεοφιλελεύθερη λαίλαπα θα έπρεπε να αποτελεί βασικό πεδίο δράσης της όποιας αριστεράς και αποτελεί βασικό σταθμό για την ανάκτηση της πολιτικής αξιοπιστίας.

Υπάρχει μονάχα ένας δρόμος για να σωθεί η φύση και ανθρώπινες ζωές: να πάρουμε την χώρα μας πίσω. Να επιβληθεί μία συνολική αλλαγή πορείας. Η γενική πολιτική μάχη και η αμφισβήτηση των ευρωπαϊκών νεοφιλελεύθερων κελευσμάτων αποτελεί πλέον θέμα άμεσης επιβίωσης για τον λαό.

Ελλάδα 2.0: Κρατική ευθύνη μηδέν, για τις πυρκαγιές ευθύνεται η φύση

Μητσοτάκης 2023 «Βρισκόμαστε σε πόλεμο με το μέτωπο της φωτιάς.Απέναντι στη μανία της φύσης, κανένα μέτρο δεν θα είναι αρκετό».

Σε μια Ελλάδα που καίγεται ολόκληρη, που υφίσταται μια τεράστια οικολογική καταστροφή και καταστροφή των περιουσιών των ανθρώπων, ο πρωθυπουργός μας μιλάει για τη μανία της φύσης.

Δε μιλάει για την απουσία ολοκληρωμένου σχεδίου αντιπυρικής προστασίας με επίκεντρο την πρόληψη.

Δεν μιλάει για τις ελλείψεις σε πυροσβέστες. Μη ξεχνάμε πως όταν διαδήλωναν για αυτές τους έπνιγαν στα δακρυγόνα.

Δε μιλάει για τις ελλείψεις σε οχήματα ξηράς και εναέρια. Μάλιστα σύμφωνα με δηλώσεις του για τις εν ενεργεία φωτιές, τα εναέρια μέσα “είναι ήδη πολλά”

Μιλάει με θράσος για τον κρατικό μηχανισμό που λειτουργεί τέλεια.

Δεν μιλάει για την απίστευτη μάχη που δίνει ο λαός των περιοχών που καίγεται. Για να δώσει φαγητό και νερό στους πυροσβέστες που χωρίς ύπνο, χωρίς άδειες, χωρίς ρεπό, με ελάχιστα οχήματα παλεύουν να σβήσουν τις φωτιές. Για να σώσει ο ένας τον άλλον μαζεύοντας τρόφιμα και παίρνοντας άτομα που χάσανε το μέρος που έμεναν (τουρίστες και μη) στα σπίτια του γιατί το κράτος είναι παντελώς απόν.

Δεν μιλάει για την ειρωνεία της Ελλάδας 2.0 που δίπλα σε τεράστια πεντάστερα ξενοδοχεία, καρότσες φορτώναν τουρίστες για να σωθούν από τη φωτιά (αλλά ευτυχώς όπως έσπευσε να μας ενημερώσει η πολιτική προστασία με βάση της προτεραιότητες της μόνο το 10% των τουριστικών εγκαταστάσεων επλήγησαν).

Ρόδος, Κέρκυρα, Κάρυστος. Αίγιο, Λίμνη Υλίκη, Κουβαράς-Σαρωνίδα, Δερβερνοχώρια, Λουτράκι, Λακωνία. Αυτές οι πυρκαγιές, και όχι μόνο, είναι που ξέφυγαν.

Και δε ξέφυγαν λόγω της μανίας της φύσης. Ας το πούμε με το όνομα του.

Ξέφυγαν λόγω των κυβερνητικών επιλογών και της διαχρονικής κρατικής πολιτικής.

Ξέφυγαν γιατί το κράτος πρόνοιας, σε έναν κόσμο νεοφιλελευθερισμού, πεθαίνει.

Ξέφυγαν γιατί αντί για πυροσβέστες, οχήματα, προληπτική αντιπυρική προστασία, δασεργάτες, το κράτος αγοράζει φρεγάτες, ραφάλ, περιπολικά και ξεπουλάει κομμάτι κομμάτι τη χώρα μας στο ιδιωτικό κεφάλαιο.

Δεν τους νοιάζει η ανθρώπινη ζωή, η φύση, οι ζωές των ζώων, οι περιουσίες των ανθρώπων που χάνονται.

Δεν τους νοιάζει γιατί αν τους ένοιαζε θα έκαναν προσλήψεις (ας θυμηθούμε τη δήλωση του Μητσοτάκη το 2021 λίγες μέρες πριν την πυρκαγιά στη Βαρυμπόμπη “έχω κουραστεί σε αυτή τη χώρα να ακούω ότι η λύση σε κάθε πρόβλημα είναι παραπάνω προσλήψεις”).

Δεν τους νοιάζει γιατί αν τους ένοιαζε, θα έφτιαχναν αντιπυρικό σχέδιο με βάση την πρόληψη, αντί να δίνουν τα λεφτά του κράτους στους φίλους τους και να χαρίζουν τα κομμάτια καμένης γης σε επενδυτές (ας θυμηθούμε τη δήλωση του Μητσοτάκη το 2020 για τη φωτιά στην Κέρκυρα και τις επενδύσεις “Η εναλλακτική ποια θα είναι; Να μην κάνουμε τίποτα. Κάποια στιγμή θα καεί… και τότε…”).

Ας είμαστε σαφείς.

Στην Ελλάδα 2.0,

Την διαλυμένη από τα μνημόνια

Την παρατημένη στο έλεος μια πανδημίας, χωρίς ουσιαστική ενίσχυση του ΕΣΥ

Την γεμάτη αστυνομικούς

Την πνιγμένη από την ακρίβεια και το χρηματιστήριο ενέργειας

Την χτυπημένη από την τραγωδία των Τεμπών που άνθρωποι πέθαναν γιατί δεν λειτουργούσαν κάποια στοιχειώδη μέτρα προστασίας

Την εγκαταλελειμμένη στο έλεος της φωτιάς με 0 ενίσχυση της πυροσβεστικής

Την σημαδεμένη από τα τόσα εργατικά ατυχήματα (και δυστυχήματα),

Δεν υπάρχει μέριμνα για τη ζωή μας και τον τόπο μας.

Όπως φαίνεται τώρα και στις πυρκαγιές, σώζουμε ο ένας τον άλλον.

Αλλά αυτό δεν μπορεί να είναι μόνιμη λύση. Θέλει αλλαγή πορείας. Θέλει ένα κράτος πρόνοιας. Θέλει να σταματήσει η αηδία του τουριστικού θέρετρου και να αρχίσουμε να χτίζουμε πάλι τη χώρα μας, τη χώρα που διέλυσαν οι μνημονιακές δεσμεύσεις και η λιτότητα της ΕΕ.

Και στο σήμερα, με όλη την Ελλάδα στις φλόγες, αυτή η αλλαγή πορείας δεν είναι κάτι θεωρητικό.

Είναι πια θέμα επιβίωσης.

Το Χρονικό του Δημοψηφίσματος

Κώστας ΚωστόπουλοςΜέλος της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ, αρθρογραφεί στο antapocrisis.

Το σημαντικό δεν είναι τι έγινε χθες αλλά τι θα γίνει αύριο

Ανακοίνωση της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

1.

Το αποτέλεσμα ήταν λίγο ή πολύ προδιαγεγραμμένο. Η πολιτική κυριαρχία της ΝΔ ήταν δεδομένη, όπως δεδομένη ήταν και η γενικευμένη απαξίωση της Αριστεράς και η ενίσχυση κάθε λογής ακροδεξιάς. Αν στις πρώτες εκλογές το σοκαριστικό ήταν το εύρος της νίκης Μητσοτάκη και η κατάρρευση ΣΥΡΙΖΑ, στις εκλογές της 25ης Ιουνίου σοκάρει η άνοδος της ακροδεξιάς. Το πολιτικό βαρόμετρο εδώ και καιρό δείχνει προς τα δεξιά και τα ακροδεξιά, προς την πολιτική συντηρητικοποίηση, την ιδεολογική οπισθοδρόμηση και τον κοινωνικό αγριανθρωπισμό.
Αυτή η εκτίμηση οδηγούσε στην πολιτική στάση που επικέντρωνε όχι στην εκλογική μάχη, αλλά στην επόμενη μέρα. Η εκλογική “στιγμή” δεν θα μπορούσε να διευκολύνει, ούτε να λειτουργήσει καταλυτικά για την ανάκαμψη της Αριστεράς και του αγωνιστικού κινήματος.
Ωστόσο, ακόμα και στις στιγμές της πιο μεγάλης οπισθοδρόμησης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ίδια κοινωνία που χθες έδωσε αυτά τα αποτελέσματα, οκτώ χρόνια πριν, ενάντια στην αστική της τάξη, στη δικτατορία των αγορών και στους εκβιασμούς των Βρυξελλών, κατέγραφε ένα συντριπτικό 63%. Σήμερα, μία στάση είναι να θρηνείς για το τι απέγινε αυτό το ποσοστό. Η άλλη στάση είναι να αναρωτηθούμε τι πρέπει να κάνουν τα υποκείμενα για να ανασυγκροτηθεί το αγωνιστικό φρόνημα της κοινωνικής πλειοψηφίας, για να τεθούν ξανά τα υπαρξιακά ερωτήματα για τη χώρα και τον προσανατολισμό της, για να ανιχνευθούν νέοι δρόμοι σε όφελος του εργαζόμενου κόσμου.

2.

Η πολιτική κυριαρχία της ΝΔ θα αποτυπωθεί σε ένα νέο κύμα εφαρμογής επιθετικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών που δεν θα απαλύνονται πλέον από τις συνθήκες δημοσιονομικής χαλάρωσης λόγω πανδημίας και ενεργειακής κρίσης.
Την επόμενη μέρα κάθε πιθανή αντίδραση στην κυβερνητική πολιτική θα αγνοείται επιδεικτικά με την επίκληση των ποσοστών της ΝΔ, ποσοστά τα οποία θα απικαλούνται διαρκώς για να “σβήσουν” τις βαριές κυβερνητικές ευθύνες όχι μόνο για την ακρίβεια και το τσάκισμα των πραγματικών μισθών, αλλά και για τα Τέμπη, την Πύλο, τις υποκλοπές, την καταπάτηση του Συντάγματος και των δημοκρατικών δικαιωμάτων κοκ.
Το ποσοστό της ΝΔ, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν θα έχει επί της ουσίας κοινοβουλευτική αντιπολίτευση, ακόμα και στο ενιαίο πλαίσιο του παλιού δικομματισμού, θα επιτείνει φαινόμενα αυταρχισμού, εκτροπής, έπαρσης και βοναπαρτισμού, τα οποία ούτως ή άλλως χαρακτηρίζουν και την παράταξη και τον επικεφαλής της.
Το πρόγραμμα της ΝΔ για ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών αγαθών, ασυδοσία του κεφαλαίου και περαιτέρω χτύπημα της εργασίας θα ξεδιπλωθεί παράλληλα με την επαναφορά της δημοσιονομικής πειθαρχίας, την οποία οι Βρυξέλλες έχουν ήδη αποφασίσει. Ωστόσο, να θυμηθούμε ότι το πρόγραμμα της ΝΔ δεν θα αρχίσει να εφαρμόζεται σήμερα και δεν ξεκίνησε να εφαρμόζεται το 2019.
Οι γενικευμένες ιδιωτικοποιήσεις, το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και των υποδομών, οι αντεργατικές και αντι-ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις, το χτύπημα στο εισόδημα και στους μισθούς συνιστούν κοινή, διακομματική και αδιάλειπτη πολιτική, τουλάχιστον από το 2010 και μετά. Το ποσοστό Μητσοτάκη, αλλά και ο κατακερματισμός – διάλυση της αντιπολίτευσης, θα επιταχύνουν μια πορεία η οποία όμως ήδη μετρά πολλά χρόνια.
Αυτή η πορεία έχει μετατρέψει τη χώρα σε πεδίο προκλητικής κερδοφορίας για το μεγάλο κεφάλαιο, σε οικονομία που ζει και αναπνέει από τις φούσκες του τουρισμού και των ακινήτων, σε κοινωνία που συντηρητικοποιείται θεωρώντας ότι η βελτίωση της κατάστασής της περνά μέσα από τον ατομικό δρόμο και την ιδιωτική βολή και όχι από τη συλλογική διεκδίκηση ή την απαίτηση για κοινωνικό κράτος παιδεία, υγεία.

Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ είναι συνέπεια της ανεξίτηλης διπλής αναξιοπιστίας του. Αναξιοπιστία προς τα αριστερά αφού εφάρμοσε με ευλάβεια τα μνημόνια, τα προγράμματα λιτότητας και τις εντολές των ΗΠΑ και των Βρυξελλών. Αλλά και αναξιοπιστία προς τα δεξιά, καθώς η άρχουσα τάξη δεν μπορεί να του συγχωρέσει το πρώτο εξάμηνο του 2015, την ήπια έστω αμφισβήτηση των ορίων του ελληνικού αστισμού, το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015. Κυρίως δεν μπορεί να του συγχωρεθεί το γεγονός ότι επέτρεψε  με το δημοψήφισμα να τεθεί στην ελληνική κοινωνία για πρώτη φορά το ερώτημα που απειλούσε τον ευρωατλαντικό προσανατολισμό της χώρας.
Μόνο και μόνο για το γεγονός αυτό, ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να τιμωρηθούν παραδειγματικά, για να μην τολμήσει ξανά καμιά πολιτική δύναμη να αμφισβητήσει (έστω και χωρίς να το εννοεί) το απαραβίαστο πλαίσιο που θέτει για τη χώρα και την κοινωνία η αστική τάξη.
Η φαιδρή αντιπολίτευση που άσκησε ο ΣΥΡΙΖΑ τα χρόνια 2019 – 2023 λειτούργησε αθροιστικά αρνητικά στην κυβερνητική του θητεία του 2015 – 2019 και στις πολιτικές και ιδεολογικές ασχήμιες στις οποίες διέπρεψε, ενάντια στην κοινωνική πλειοψηφία, στον κόσμο της εργασίας, στην Αριστερά και στην ιστορία της.
Και στο παρελθόν το σύστημα πολέμησε την Αριστερά αλλά δεν κατάφερε να την ξεριζώσει από τις λαϊκές τάξεις. Εκείνη η Αριστερά, πριν δεκαετίες, είχε ταυτιστεί με την αυτοθυσία, την αντίσταση, την μετωπική αντίληψη, το πρόγραμμα και τις θέσεις για τα προβλήματα του λαού, την καθημερινή διεκδίκηση εκεί που ζει και δουλεύει ο λαός, την εθνική ανεξαρτησία, την κατάργηση των προνομίων.
Τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ εξαϋλώνεται σε λίγα χρόνια μέσα. Τι σχέση έχει όμως η Αριστερά που αναφέραμε, με αυτήν που έκανε κωλοτούμπα σε όλες τις βασικές θέσεις της (μνημόνια, ιδιωτικοποιήσεις, λιτότητα, ΝΑΤΟ κοκ) για την καρέκλα; Που αντέγραφε τις χειρότερες παραδόσεις του αυριανισμού και του πασοκισμού ως στάση και συμπεριφορά;
Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα δεν είναι Αριστερά, αλλά η ήττα του καταγράφεται ως ήττα της Αριστεράς και για αυτό είναι πολλαπλά υπεύθυνος για τον κοινωνικό χειμώνα που προδιαγράφεται. Η προσχώρησή του στο μνημονιακό στρατόπεδο το 2015 λειτουργεί και θα λειτουργεί για πολλά ακόμα χρόνια ως ζώσα υπενθύμιση ότι το πλαίσιο που ορίζει για την κοινωνία η άρχουσα τάξη δεν πρέπει να αμφισβητείται, και αν αμφισβητείται, οδηγεί σε ατιμωτικές μετάνοιες.
Με αυτή τη βαθιά ριζωμένη πλέον πεποίθηση στην ελληνική κοινωνία θα πρέπει να αναμετρηθεί η όποια προσπάθεια ανάταξης της Αριστεράς.
Επιπρόσθετα ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ έχουν το στρατηγικό αδιέξοδο που έχουν όλα τα μεταλλαγμένα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στην Ευρώπη, τα οποία έχουν καθηλωθεί σε ποσοστά κάτω του 20%-25%. Πολιτική αναδιανομής και στήριξης του κοινωνικού κράτους δεν μπορούν να εφαρμόσουν, γιατί κάτι τέτοιο δεν το επιτρέπει το κεφάλαιο. Όταν το επέτρεψε ιστορικά, το έκανε υπό το φόβο ενός θανάσιμου αντιπάλου, του κομμουνιστικού κινήματος. Από την άλλη, τη γνήσια εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου προγράμματος την διεκδικεί η δεξιά. Επομένως τα κόμματα αυτά βρίσκονται σε κρίση ταυτότητας και προσανατολισμού.

4.

Το πλήθος και τα ποσοστά των ακροδεξιών, εθνικιστικών, παραθρησκευτικών και μουσολινικών δυνάμεων που μπαίνουν στη Βουλή οφείλουν να προβληματίσουν για το βάθος και την ποιότητα της συντηρητικής αναδίπλωσης στην ελληνική κοινωνία.
Ελληνική Λύση και Νίκη αντλούν από την κλασική και διαχρονική δεξαμενή της ακροδεξιάς που ισχυροποιήθηκε τα τελευταία χρόνια από τη χρεοκοπία της υπαρκτής Αριστεράς και τον ηθικό πανικό που προκαλούν τα ζητήματα της μετανάστευσης, των δικαιωμάτων αλλά και των εθνικών.
Το αξιοσημείωτο όμως είναι ότι μία απλή δήλωση του φυλακισμένου νεοναζί Κασιδιάρη αρκούσε για να εκτοξευθεί μέσα σε τρεις μόλις εβδομάδες το μόρφωμα “Σπαρτιάτες” στο Κοινοβούλιο καταγράφοντας μάλιστα ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά, όχι απλώς στις παραδοσιακές δεξιές περιφέρειες της επαρχίας αλλά κυρίως στις λαϊκές και περιθωριοποιημένες περιοχές των αστικών κέντρων. Το φασιστικό φαινόμενο παραμένει ζωντανό στην ελληνική κοινωνία, τρέφεται από ένα μίγμα οργής, απόρριψης, αντιπολιτικής και υποκουλτούρας και γράφει ισχυρά στη νεολαία.
Η Πλεύση Ελευθερίας είναι ένα ακραία προσωποπαγές κόμμα που στηρίχθηκε από τα ΜΜΕ ως αντιΣΥΡΙΖΑ μαντρόσκυλο και έχει κλείσει οριστικά τους λογαριασμούς με την ριζοσπαστική αντιμνημονική περίοδο της επικεφαλής της. Οι προθέσεις και οι προσδοκίες των ψηφοφόρων της μπορεί να είναι διαφορετικές, αλλά το ύφος, ο ναρκισσισμός, ο αυταρχισμός και η προσαρμοστικότητα στις επιταγές του συστήματος που επιδεικνύει η επικεφαλής της, προσομοιάζουν στον Μουσολίνι.
Συνολικά το ακροδεξιό ρεύμα αποκτά σημαντική υπόσταση στην ελληνική κοινωνία, όχι μόνο γιατί πετυχαίνει υψηλά εκλογικά ποσοστά, αλλά γιατί έχει διαμορφώσει ισχυρή ακροδεξιά ατζέντα (μετανάστες, ομοφυλόφιλοι, οικογένεια, πατρίδα, δικαιώματα), σε ευαίσθητα κοινωνικά στρώματα. Στη νεολαία, στη φτωχή εργατική τάξη, στα περιθωριοποιημένα κοινωνικά στρώματα, αυτή η ατζέντα εξελίσσεται δυναμικά, επιθετικά και συγκροτημένα, ακόμα και αν τα πολιτικά σχήματα που την εκφράζουν, είναι εφήμερα.
Επιβεβαιώνεται και στην Ελλάδα άλλη μια τάση που εκφράζεται διεθνώς και αφορά την αντίθεση από τους «ριγμένους της παγκοσμιοποίησης» προς ένα σύστημα που υπόσχεται τέλος του έθνους κράτους, σε όφελος των πολυεθνικών, ένα σύστημα που προωθεί ένα παγκοσμιοποιημένο ομοιόμορφο εμπόρευμα υποκουλτούρας – υπερκαταναλωτισμού προς αντικατάσταση της παραδοσιακής κουλτούρας (οικογένεια, θρησκεία κλπ), ένα σύστημα που προπαγανδίζει την δικαιωματική πολιτική και τα ατομικά δικαιώματα – πολλά από τα οποία είναι ώριμα και πρέπει να ικανοποιηθούν – την ώρα που διαλύει τα κοινωνικά δικαιώματα.

5.

Το ΚΚΕ αντιμετωπίζει την εκλογική του επίδοση με ακατανόητη έπαρση και μικρές λαθροχειρίες. Χαρακτηρίζει ιστορικά τα αποτελέσματά του και πανηγυρίζει για αυτά, την ώρα που για παράδειγμα το 2009 κατέγραφε τα ίδια ποσοστά (7.54%) και τον Μάιο του 2012 ακόμα ψηλότερα (8,48%), ποσοστά που δεν χρησίμευσαν στο παραμικρό στις πολιτικές μάχες που δόθηκαν εκείνη την περίοδο και αργότερα. Το ΚΚΕ είναι απών από τον πολιτικό στίβο, δεν ενοχλεί και δεν ενοχλείται, καταγράφει δυνάμεις ανάλογα με την πίεση που υφίσταται, αλλά η εκλογική του επίδοση ούτε σήμερα, ούτε αύριο, δεν θα μετασχηματιστεί σε πολιτικό σχέδιο για αλλαγή του συσχετισμού, για να αποτραπούν αντιλαϊκές πολιτικές και για να αλλάξουν τα πράγματα. Πρόκειται για μια μαρκίζα με 100 χρόνια ιστορία, βολικό καταφύγιο ενός αριστερού δυναμικού για την απόσυρση από τον πολιτικό αγώνα, με εκλογικά ποσοστά που δεν μετασχηματίζονται σε πολιτικές.
Ακόμα και οι πανηγυρισμοί για την άνοδο του ΚΚΕ σε σωματεία, φοιτητές κλπ είναι αναντίστοιχοι αφού πουθενά σχεδόν δεν συνδυάζονται με άνοδο των αγώνων και του λαϊκού φρονήματος (γιατροί, φοιτητές, ΓΣΕΕ, μια σειρά εργατικά κέντρα). Η εκνευριστική αυτααναφορικότητα ενός κόμματος-μηχανισμού που πανηγυρίζει για τη δική του εκλογική αύξηση, ενώ ο συσχετισμός χειροτερεύει, δεν έχει καμία σχέση με την ιστορία ενός κόμματος που η μοίρα του ήταν συνδεδεμένη με την πορεία των λαϊκών αγώνων, πριν μισό και βάλε αιώνα.
Το ΜΕΡΑ 25 – Συμμαχία για τη Ρήξη απέτυχε να μπει στη Βουλή, κατέγραψε πτώση όχι μόνο από τα ποσοστά του 2019 αλλά και από τα ποσοστά του Μαΐου, αποδεικνύοντας ότι η ρεπλίκα ενός παλιού καλού ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να πείσει. Το δυναμικό και τα πρόσωπα που συνδέθηκαν με εκείνη την περίοδο δεν μπορούν να παίξουν θετικό ρόλο στην ανάταξη της αριστερής αξιοπιστίας και στη συγκρότηση μιας μαχητικής αντιπολίτευσης. Μικρότερα αριστερά σχήματα και ψηφοδέλτια βρίσκονται ακριβώς στην ίδια κατάσταση που βρίσκονταν δέκα χρόνια πριν και θα βρίσκονται και δέκα χρόνια μετά, χρήσιμα για τους συνδικαλιστικούς ή κοινωνικούς αγώνες, ανήμπορα και άχρηστα στα πολιτικά διακυβεύματα.
Συνολικά η Αριστερά και το εργατικό κίνημα, ανεξάρτητα από τους στρουθοκαμηλικούς πανηγυρισμούς του ΚΚΕ, βρίσκονται σε χειρότερη θέση. Η Δεξιά για πρώτη φορά από το 1974 είναι ισχυρότερη από την αντιδεξιά, ενώ επίσης για πρώτη φορά έχουμε κυβέρνηση που ασκεί εξουσία με την αντιπολίτευση τόσο πολύ κατακερματισμένη και την αξιωματική αντιπολίτευση κάτω από το 20%.
Επιπλέον στο χώρο το κέντρου κυριαρχεί ολοκληρωτικά η ΝΔ, αφήνοντας μηδαμινές εφεδρείες στην Κεντροαριστερά (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ). Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει και ένα αντιαριστερό μένος το οποίο καλλιεργήθηκε από τα ΜΜΕ, συγκροτήθηκε όμως ως κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά, και αυτό το αντιαριστερό μένος στρέφεται ενάντια στην Αριστερά και όχι μόνο ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ.
Όλα αυτά δεν μπορεί να μην αποτυπωθούν σε κοινωνικές διεργασίες, στην ποιότητα και στη μαζικότητα των αντιστάσεων της επόμενης μέρας, στην κοινωνική νομιμοποίηση των κυβερνητικών πολιτικών.

6.

Η ελληνική κοινωνία έχει αλλάξει. Πολιτικά, ιδεολογικά, οικονομικά. Ο αυθόρμητος ριζοσπαστισμός της μνημονιακής περιόδου που έφτασε μέχρι και το δημοψήφισμα έχει εξαϋλωθεί, αλλά πάντα θα λειτουργεί ως υπενθύμιση δυνατοτήτων και ευκαιριών για τον εργαζόμενο λαό – κινδύνων και απειλών για την αστική τάξη.
Η κοινωνική και οικονομική οπισθοχώρηση της προηγούμενης δεκαετίας έχει επιβάλει ως πλειοψηφική την ατζέντα της ακροδεξιάς, η οποία ενισχύθηκε αποφασιστικά από την κυβέρνηση της ΝΔ (αντιμεταναστευτική, πατριδοκάπηλη ρητορεία) και πλέον αναζητά ανεξάρτητη πολιτική έκφραση.
Ο κοινωνικός αγριανθρωπισμός, η οικονομική επιβίωση ως αλληλοεξόντωση, η ισχύς του δυνατού έναντι του αδύναμου, η αναδίπλωση στην οικογενειακή – ατομική επιτυχία, είναι οι κυρίαρχες τάσεις. Αυτά, παράγουν συγκεκριμένα πολιτικά αποτελέσματα.
Οικονομικά, μετά από μια δεκαετία ασφυξίας, η -λόγω πανδημίας και ενεργειακής κρίσης- δημοσιονομική χαλάρωση επέτρεψε στα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα να κοιτάζουν τη ΝΔ ως ευεργέτιδα δύναμη που μοίρασε χρήμα, σε αντίθεση με τους προηγούμενους που το μάζευαν. Επιπλέον, η μικρή ιδιοκτησία, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, η μικρή επιχειρηματικότητα, ταΐστηκαν καλύτερα συγκριτικά με το παρελθόν, είτε λόγω κρατικής πολιτικής (προγράμματα, επιδοτήσεις, ελαφρύνσεις), είτε λόγω τουριστικής φούσκας και έκρηξης στα ακίνητα. Αυτά, σε συνέργεια με τις πολιτικές και ιδεολογικές μετατοπίσεις, διαμόρφωσαν το βαθύ δεξιό χρώμα του πολιτικού χάρτη.

7.

Ο πολιτικός ζόφος που χαρακτηρίζει το νέο Κοινοβούλιο αλλά και η κοινωνική συναίνεση στο πολιτικό και οικονομικό σχέδιο της ΝΔ θα πολλαπλασιάσει αναπόφευκτα συμπεριφορές και ψυχολογίες αντιπολιτικής και απογοήτευσης. Ο εύκολος δρόμος θα είναι το ανάθεμα και οι κατάρες στο λαό που δεν καταλαβαίνει τι ψηφίζει. Ο δύσκολος δρόμος είναι η πορεία ανάταξης που προϋποθέτει όμως διαδικασίες επανίδρυσης.
Για όσους θέλουν να βρίσκονται στο έδαφος της θεωρίας και της πρακτικής της Αριστεράς και του κομμουνισμού, η κοινωνία δεν είναι εχθρός που πρέπει να αντιμετωπιστεί, αλλά τάξεις που διαμορφώνονται από τις πολιτικές και ιδεολογικές πρακτικές των υποκειμένων. Απόψεις που αντιμετωπίζουν τον λαό ως εχθρό και καθυστερημένο, ή που βλέπουν την κοινωνία ως μπετόν αρμέ ιδεών και συμπεριφορών, δεν έχουν την παραμικρή σχέση με την Αριστερά.
Όσοι το 2015, χαρακτηρίζαμε την ήττα ως στρατηγικής σημασίας με συνέπειες σε βάθος χρόνου που θα επηρεάσει για πολλά χρόνια τους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες και θα κηλιδώσει βαθιά την Αριστερά, χαρακτηριζόμασταν απαισιόδοξοι. Σήμερα, στη γενικευμένη (αλλά χρονοκαθυστερημένη) απαισιοδοξία της Αριστεράς και των αριστερών πρέπει να αντιτάξουμε την αισιοδοξία όχι απλά της βούλησης να αλλάξουν τα πράγματα, αλλά και της συνείδησης πλέον ότι απαιτούνται τομές, ανατροπές και “πατροκτονίες” για να έχει ελπίδα η ανάταξη και η επανίδρυση.
Χρειάζεται επίσης στην αναζήτηση της πολιτικής – εκλογικής ευκολίας και του γρήγορου και ανέξοδου δρόμου της επιτυχίας να αντιπαρατεθεί η δύσκολη και επίπονη ιεράρχηση της συγκρότησης και συγκέντρωσης δύναμης σε ένα προγραμματικό επίπεδο.
Η συγκρότηση κομμουνιστικής δύναμης και η αναζήτηση μιας νέας πολιτικής μετωπικής σύνθεσης, είναι ένα δίδυμο καθήκον με το οποίο κάθε αριστερός που προβληματίζεται από το εκλογικό αποτέλεσμα θα πρέπει να αναμετρηθεί. Αυτή είναι η αναγκαιότητα της επόμενης μέρας και είναι πολύ πιο σημαντική από το εκλογικό αποτέλεσμα και την πολιτική αποτύπωση της στιγμής.

Τρία υποκριτικά ψέματα για το ναυάγιο της Πύλου

Το πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου, που μετρά ίσως και μέχρι 600 νεκρές ψυχές, φτωχών προσφύγων, οικογενειών, ανθρώπων που επιζητούν μία καλύτερη ζωή, δεν θα μπορούσε να μείνει ακάλυπτο. Μπροστά στην διεθνή κατακραυγή από συστημικά μέσα ενημέρωσης, όπως το BBC, αλλά και τον ίδιο τον ΟΗΕ, έπρεπε να σκαρωθεί μία αφήγηση. Και η αφήγηση έπρεπε πάσει θυσία να κρύψει τις ευθύνες της Ελλάδας από το δυστύχημα.

Σχετικά με το τι πραγματικά συνέβη, που ακόμα δεν έχουμε πλήρη εικόνα, θα αφήσουμε τους πιο αρμόδιους να μιλήσουν. Έχει ενδιαφέρον, όμως, η “γραμμή”, που επέλεξε η κυβέρνηση, με πρόσωπα όπως ο Ν. Μηταράκης, τέως Υπουργός Μετανάστευσης, για να αφαιρέσει τις ευθύνες του λιμενικού, άρα και της Ελλάδας, από το τραγικό συμβάν. Και η βασική γραμμή αναφέρει:

“Υπάρχει η Διεθνής Σύμβαση των δικαιωμάτων της Θάλασσας, η UNCLOS η οποία είναι σε ισχύ από το 1994 και έχει υπογραφεί από 168 κράτη-μέλη. Αυτή ορίζει ότι το Λιμενικό Σώμα έχει δικαίωμα να σταματήσει ένα σκάφος, να το ελέγξει για παράνομη δράση εντός χωρικών υδάτων. Τα χωρικά ύδατα της Ελλάδος σε εκείνο το σημείο είναι 12 ναυτικά μίλια. Υπό προϋποθέσεις μπορεί να υπάρχει μία ζώνη επιπλέον 12 μιλίων, η συνορεύουσα ζώνη, η οποία δεν υπάρχει στο Ιόνιο και να φτάσει τη δικαιοδοσία του Λιμενικού στα 24 μίλια”
Ν. Μηταράκης, ΕΡΤ και
twitter.

Αποτελεί μία νέα προσθήκη στον πολυέλαιο των μαργαριταριών των κυβερνητικών στελεχών, και ίσως όχι η πιο αντι-μεταναστευτική ατάκα που έχει ακουστεί από στελέχη της Νέας Δημοκρατίας. Μαζί της, επιστρατεύτηκε, από το ίδιο το Λιμενικό Σώμα, η είδηση ότι οι πρόσφυγες “δεν ήθελαν να σωθούν”, και άρα πετάξαν τα σχοινιά που ρίχναμε (άρα ρίξαμε σχοινιά, αλλά μόνο για την μεταφορά φαγητού) κ.ο.κ.

Επειδή εύκολα κανείς που δεν γνωρίζει μπορεί να χαθεί από τις λεπτομέρειες, να επισημάνουμε τα εξής:

1. Η τοποθεσία του πλοίου σε διεθνή ύδατα – Ιδρύεται ευθύνη της χώρας

Το Δίκαιο της Θάλασσας προβλέπει ήδη, στο άρθρο 98, την υποχρέωση παροχής βοήθειας σε άνθρωπο ή πλοίο στην θάλασσα από το παράκτιο κράτος. Η σύμβαση αυτή (Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας), όμως, συμπληρώνεται και απο σειρά κανόνων, σχετικά με την διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα. Δύο βασικές συμβάσεις αποτελούν η Διεθνής Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα (SOLAS) και η Διεθνής Σύμβαση για την ναυτική Έρευνα και Διάσωση (SAR) .

Στην  Διεθνή Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα (SOLAS) τα διεθνή ύδατα χωρίζονται σε ζώνες διάσωσης. Ανάλογα με το πού βρίσκεται το πλοίο, είτε στα χωρικά είτε στα διεθνή ύδατα, αλλά εντός της ζώνης έρευνας και διάσωσης, το παράκτιο κράτος είτε το κράτος με την ευθύνη συντονισμού της έρευνας και διάσωσης, πρέπει να προβούν σε συγκεκριμένες ενέργειες.

Δεχόμενοι, λοιπόν, ότι το σκάφος βρίσκονταν όντως σε διεθνή και όχι χωρικά ύδατα της Ελλάδας, οφείλουμε να έχουμε υπόψιν μας τις αποφάσεις της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που σε αντίστοιχες υποθέσεις έκρινε ότι δικαιοδοσία και έλεγχος υφίσταται, όχι μόνο αν το σκάφος βρίσκεται εντός χωρικών υδάτων, αλλά και όταν βρίσκεται εκτός χωρικών υδάτων, αλλά εντός ζώνης διάσωσης.

Στην δική μας περίπτωση, υπεύθυνη συντονισμού της εν λόγω διάσωσης ήταν η Ελλάδα,  αν  το πλοίο βρίσκονταν στην ελληνική ζώνη διάσωσης. Έχει για αυτό το ζήτημα κάποιο σχόλιο ο κ. Μηταράκης;

Πάντως, το πρώτο επιχείρημα: καταρρίπτεται: η τοποθεσία του πλοίου εντός ή εκτός χωρικών υδάτων δεν αποτελεί μοναδικό γενεσιουργό παράγοντα της ευθύνης ενός κράτους, αλλά υπάρχουν ευθύνες και για ό,τι συμβαίνει στην ζώνη έρευνας και διάσωσης ενός κράτους, με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας.

2. Βρίσκονταν το πλοίο σε κίνδυνο;

Ο  Νίκος Σπανός,  τέως ναύαρχος εν αποστρατεία του Λιμενικού και διεθνής πραγματογνώμονας έδωσε πολλά στοιχεία γύρω από το ζήτημα. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι το σκάφος ήταν “αναξιόπλοο”, στερούμενου των αναγκαίων πιστοποιητικών, και επικίνδυνο, καθώς έπλεε ακυβέρνητο, με τους ανθρώπους κρεμασμένους “σαν σταφύλια”. Η πάγια θέση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, άλλωστε, είναι πως σκάφη σαν αυτά που μεταφέρουν πρόσφυγες σε τέτοιες συνθήκες, χωρίς βασικές προδιαγραφές ασφάλειας, είναι αναξιόπλοα και βρίσκονται σε φάση κινδύνου, με την ευθύνη των κρατών να τα διασώσουν.

Σε μία φάση κινδύνου, θεωρείται πλέον βέβαια, ότι άτομο ή πλοίο απειλείται από σοβαρό επικείμενο κίνδυνο και χρειάζεται άμεση αρωγή. Η ευθύνη του πλοιάρχου του κράτους με την ευθύνη συντονισμού της διάσωσης, αν ένα σκάφος κινδυνεύει, είναι αντικειμενική, άρα δεν εξαρτάται από την “βούληση” των επιβατών του για βοήθεια. Στις φαιδρές σχετικές δηλώσεις, ότι “οι μετανάστες δεν ήθελαν να σωθούν”, η απάντηση του κ. Σπανού τα λέει πιο απλά: “Είναι σαν να μου λέτε ότι μπορώ να σας βλέπω να πνίγεστε αλλά εγώ σας αφήνω να πνίγεστε. Είμαστε υποχρεωμένοι”.

Επομένως, το αν ήθελαν να σωθούν ή όχι, επιχείρημα αστείο και εγκληματικό από μόνο του πολιτικά, από άποψη διεθνούς δικαίου, αποτελεί μία κενού περιεχομένου δήλωση, καθώς το κράτος με ευθύνη διάσωσης έχει αντικειμενική ευθύνη ανάληψης του επιχειρηματικού σχεδιασμού.

3. Τι θα έπρεπε με βάσει τους διεθνείς κανόνες διάσωσης να κάνει η Ελλάδα;

Σύμφωνα με τις  Οδηγίες για την Μεταχείριση Διασωθέντων στην Θάλασσα, η κυβέρνηση της χώρας που φέρει την ευθύνη σε περιοχή έρευνας και διάσωσης (ήδη εν προκειμένω η Ελλάδα), οφείλει:

α) Να παράσχει ασφαλές σημείο για την αποβίβασή τους. Αυτό είναι το σημείο όπου: α) δεν απειλείται πλέον η ζωή των διασωθέντων, β) ικανοποιούνται οι βασικές τους ανάγκες (τροφή, ιατρικές ανάγκες) και γ) μπορεί να δρομολογηθεί η  μεταφορά τους στον επόμενο ή τελικό προορισμό τους. Μόνο με την αποβίβαση τους, η υλοποιείται και ολοκληρώνεται ο επιχειρησιακός σχεδιασμός.

β) Σαφές είναι, ότι άμεσες ενέργειες εξασφάλισης της ασφάλειας των ανθρώπων στο αναξιόπλοο πλοίο είναι δεδομένες, όταν υπάρχει άμεσος κίνδυνος βύθισης. Το στοιχειώδες για την ασφάλεια στην θάλασσα, για κράτη που πραγματικά ενδιαφέρονται: τα σωσίβια. Δόθηκαν; Γιατί όχι;

Κινήθηκε το λιμενικό με πλωτές λέμβους ως όφειλε, ή με κάποιο μεγάλο σκάφος, που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για το παρακείμενο αναξιόπλοο σκάφος; Το μόνο που προκύπτει, μέχρι στιγμής, είναι ότι οι ελληνικές αρχές φέρεται να παρείχαν στους επιβάτες τρόφιμα και νερό, ωστόσο δεν προέβησαν σε μεταφορά των επιβατών σε ασφαλές σημείο παρά μόνο αφού το σκάφος ανατράπηκε.

Επομένως, οι ελληνικές αρχές, από άποψη  επιχειρησιακού σχεδιασμού, δεν προέβησαν στις απαραίτητες ενέργειες άμεσης διασφάλισης της ζωής των ανθρώπων στην θάλασσα, στο πλοίο που βρίσκονταν στην δική τους ζώνη διάσωσης.

Συνοψίζοντας:

– Διεθνής ευθύνη της Ελλαδας υφίσταται και για πλοίο που δεν βρίσκεται μεν στα χωρικά ύδατα, αλλά στην ζώνη έρευνας και διάσωσης.

– Το πλοίο ήταν αναξιόπλοο και σε κίνδυνο, και σε αυτήν την περίπτωση, δεν έχουν καμία αξία οι υποτιθέμενες “αρνήσεις” των επιβατών για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της Ελλάδας.

– Υπήρχε σωρεία ενεργειών για την διευκόλυνση και την εξασφάλιση της υγείας των επιβατών, από αυτονόητα μέτρα (σωσσίβια) μέχρι πιο σύνθετα (μεταφορά σε ασφαλές σημείο), τα οποία δεν έγιναν, παρότι τα σκάφη του λιμενικού μπορούσαν να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες.

Σαφές είναι, τέλος, ότι υπάρχουν και δύο ακόμα μορφές υποκρισίας: από την μία, γίνεται πολύ κουβέντα για τους διακινητές, όμως η ενδεχόμενη υποψία του λιμενικού για ύπαρξη διακινητών και παράνομης μετανάστευσης ενεργοποιεί το Πρωτόκολλο της Λαθραίας Διακίνησης Μεταναστών δια Ξηράς Αέρος ή Θαλάσσης, σύμφωνα με το οποίο, πρέπει να εφαρμοστούν τα μέτρα της αρωγής και της προστασίας των θυμάτων, έρευνας του σκάφους κ.ο.κ. Επομένως, αν αξιοποιείται το θέμα της διακίνησης, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις ευθύνες των κρατών για την αποτροπή της και την προστασία των θυμάτων.

Τέλος, η ζωή των θυμάτων προστατεύεται και από το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων: πόσα παιδιά, ή άτομα με ευαλωτότητα βρίσκονταν σε αυτό το πλοίο; Αλλά η υποκρισία της Δύσης, σχετικά με την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων των χαροκαμένων του πλανήτη αποτελεί πλέον κοινοτυπία. Η υποκρισία αυτή, η οποία αποκαλύφθηκε στις δύσκολες στιγμές του συστήματος, δεν συνεισέφερε καθόλου στην ραγδαία συντηρητικοποίηση και τον μηδενισμό κάθε αξίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όταν αυτά ήταν φανερό ότι δεν ήταν πανανθρώπινα;

Αλλά αυτά είναι συζητήσεις υψηλού επιπέδου.

Ο κόσμος, όμως, όπου το “όπου φτωχός και μοιρά του” μεταφράζεται στον πάτο της θάλασσας δεν είναι, όπως θέλουν να πιστεύουν κάποιοι, ένας κόσμος “ασφάλειας” και σεβασμού.

Είναι ο κόσμος που νίκησε ο νεοφιλελευθερισμός, η απανθρωπιά, το μίσος απέναντι στον φτωχό και όχι απέναντι στον ισχυρό: μία σκοτεινή ζούγκλα, όπου οι ίδιοι οι φτωχοί δίνουν λευκό χαρτί για την εξόντωση τους.

Νομοθετικά Κείμενα

https://www.unhcr.org/gr/wp-content/uploads/sites/10/2017/05/unhcrrescueatsea.pdf

https://www.unhcr.org/sites/default/files/legacy-pdf/4ee1d32b9.pdf

https://www.un.org/depts/los/convention_agreements/texts/unclos/unclos_e.pdf

Δηλώσεις τέως Ναυάρχου

Μίμοι του Ανδρέα, κληρονόμοι της Αυριανής

“Καθε ψήφος που δεν πάει στον ΣΥΡΙΖΑ, ενισχύει το σχέδιο της ΝΔ”, ισχυριζόταν  ο Τσιπρας την προηγούμενη εβδομάδα. “Ο σχεδιασμός της ΝΔ είναι 7 κομματική ή 8 κομματική Βουλή, που θα απαξιωθεί πλήρως και η αντιπολίτευση θα κατακερματιστεί”, ισχυρίζεται ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αυτές τις μέρες. Βγαλμένα από τις χειρότερες σελίδες του Αυριανισμού, τα επιχειρήματα Τσίπρα, πέραν του ότι δεν αντέχουν στην κοινή λογική (πχ όσο περισσότερα κόμματα μπουν στη Βουλή, τόσο λιγότερους βουλευτές θα έχει η ΝΔ), συνιστούν ύβρη για την Αριστερά και την ιστορία της. 

Η Αριστερά μεταπολιτευτικά εκβιάστηκε, λεηλατήθηκε, σύρθηκε, υποτάχθηκε και οδηγήθηκε υποτελής στο ΠΑΣΟΚ, όχι χωρίς δικιά της ευθύνη. Η θεωρία της χαμένης ψήφου, το εφεύρημα των δύο και μόνο αποκλειστικά στρατοπέδων (φως και σκότος, δημοκρατικές δυνάμεις και Δεξιά), ήταν τα βασικά επιχειρήματα με τα οποία το ΠΑΣΟΚ περιθωριοποιούσε, πίεζε, λεηλατούσε εκλογικά και πολιτικά την Αριστερά και την έκανε εκούσα άκουσα συμπλήρωμα στην πολιτική του. 

Ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ συνολικότερα προέρχονται από ένα ρεύμα το οποίο πλήρωσε τους αυριανιστικούς εκβιασμούς. Δεν έχουν ωστόσο κανέναν ηθικό ή πολιτικό φραγμό στο να τους επαναλάβουν, μόνο και μόνο επειδή η συγκυρία της πολιτικής ρευστοποίησης του 2012 – 2015 τους έφερε σε θέση ισχύος, στην αρχή ως κυβέρνηση και στην πορεία ως αξιωματική αντιπολίτευση.

Σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ, αντιλαμβανόμενος τον κίνδυνο μιας ολοσχερούς απαξίωσης έως και κατάρρευσης, παπαγαλίζει όχι απλώς τα συνθήματα του Ανδρέα, αλλά το σύνολο των αυριανιστικών επιχειρημάτων και εκβιασμών. Ισχυρίζεται μάλιστα ότι δεν έχει σημασία αν ένα κόμμα από το 2,5% πάει στο 3,5% (εννοώντας προφανώς το ΜΕΡΑ25), διαστρεβλώνοντας μάλιστα ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε μικρότερη κοινοβουλευτική δύναμη του Μητσοτάκη αλλά και μια επιπλέον φωνή αντιπολίτευσης σε μια καταθλιπτική επόμενη Βουλή. Αλήθεια θα είναι πιο χρήσιμο αν ο ΣΥΡΙΖΑ πάρει 20% και όχι 19%, από το αν ένα μπει ένα κόμμα με αναφορά στην Αριστερά και στα κινήματα στην επόμενη Βουλή; Πραγματικά, ποια θα ήταν μια “πιο χρήσιμη” ψήφος;

Το πρόβλημα όμως δεν είναι κυρίως αυτό. Το πρόβλημα είναι ότι για πρώτη φορά στην μεταπολιτευτική ιστορία υπάρχει η σχεδόν βεβαιότητα του να βγούμε από τις κάλπες της Κυριακής, όχι μόνο με μια ισχυρή, δεξιά, νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση, αλλά έχοντας αέρα παντοδυναμίας και αίσθημα ασυδοσίας, καταγράφοντας μια τεράστια – τρομακτική διαφορά από το δεύτερο κόμμα και την αξιωματική αντιπολίτευση. 

Και αυτό, είτε αρέσει, είτε δεν αρέσει, είναι έργο με φαρδιά πλατιά την υπογραφή του Τσίπρα.

“Αποκαθήλωση”, Γαΐτης 1984

Αυτό το έργο μπορεί να το δεί κανείς από δυο πλευρές: την ορατή και τη συμβολική.

Μπλέκεται η μορφή και ο τίτλος, η φόρμα και το νόημα…

Μπορεί να δει κάποιος και τη βοήθεια σε κάποιον που “πέφτει” ή ακόμα και την προστασία για να μην πάθει μεγαλύτερη βλάβη.

Ή απλά, η αποκαθήλωση του ανθρωπάκου της σειράς…

Άλλες οπτικές, άλλοι συμβολισμοί…

Τί σχέση έχει αυτό το έργο με τη ρέουσα και όζουσα πραγματικότητα που ζούμε μετά την τραγωδία του ναυαγίου της Πύλου;

Υπάρχει ορατό το επιφαινόμενο:

Μια πολιτεία που προσεγγίζει ταχέως τη ρήση της λαομίσητης Θάτσερ: “Δεν υπάρχει κοινωνία αλλά μόνο άτομα και οι οικογένειές τους”.

Ένας μηχανισμός που ορίζεται σχεδόν απόλυτα από την οικονομική μαφία και τα παρακλάδια της στην πολιτική και στο δικαστικό σώμα

Ένας πολιτισμός που καθοδηγείται από σιχαμερές τηλεπερσόνες, εταίρες της ίδιας μαφίας που βλέπουμε στα γήπεδα και τα ξενυχτάδικα

Μια οντότητα που βαράει προσοχή στο κάθε νεύμα της πρεσβείας (μία είναι η πρεσβεία) και των ευρωπαίων υποτακτικών της

Υπάρχει, όμως και η υφέρπουσα αλληλεγγύη

Για παράδειγμα, οι ίδιοι άνθρωποι πριν από 8 χρόνια, αντιμετώπισαν σε μεγάλο βαθμό τους διερχόμενους πρόσφυγες με αλληλεγγύη και προσφορά: απλοί άνθρωποι, μαθητές δημοτικών, γιαγιάδες τίμησαν την αρχαιοελληνική λέξη Φιλοξενία (αγαπώ τον ξένο).

Το ίδιο αδιάφορο και υποκριτικό ήταν το κράτος και τότε.

Αυτό το ρεύμα της δοτικότητας, άλλαξε τη συμπεριφορά και των μηχανισμών και τα push backs έγιναν διασώσεις.

Αλλά η καλή μας πολιτεία, μερίμνησε και γι αυτό: αντί να παλέψει, κοντράροντας τα θέλω των εταίρων αποικιοκρατών που διαλύουν τις χώρες των προσφύγων, έκαναν συμφωνία με τη γείτονα και όρθωσαν φράχτες αντί να δημιουργήσουν ασφαλείς διόδους για τους ικέτες.

Και φτάσαμε εδώ: στο να αφεθούν να πνιγούν τόσες υπάρξεις και να τρέχουν επικοινωνιακά να συγκαλύψουν το έγκλημα οι κάθε ντογιάκοι, υπηρεσιακοί και τα γνωστά φερέφωνα των μαφιόζων ολιγαρχών.

Τα Τέμπη απείλησαν την εικόνα της τεχνητής ευμάρειας και έπρεπε να πνιγεί η μνήμη τους… είχαμε εκλογές το Μάη.

Η Πύλος απειλεί να ξεβράσει το βόθρο του συστήματος μαζί με τα πτώματα των πνιγμένων… έχουμε εκλογές τον Ιούνιο.

Το έργο του Γαΐτη μας καλεί να αποκαθηλώσουμε τον ανθρωπάκο της σειράς.

Να σηκώσουμε όρθιο τον Άνθρωπο που παλεύει συλλογικά για το δίκιο και μια κοινωνία που δε θα έχει άτομα να την απαρτίζουν αλλά ζωντανές συνειδήσεις.

Να μην πνίξουμε την ανθρωπιά μας, γιατί αν το κάνουμε, θα είμαστε ακόμα πιο αδύναμοι μπροστά στα δύσκολα που έρχονται.

Να τιμωρήσουμε τους υποκριτές και τους αφέντες τους…

Εχθροί μας είναι οι από πάνω κι όχι οι απανταχού από κάτω.

Μόνο έτσι θα ανατρέψουμε την εικόνα χώρου που λογίζουν τη χώρα μας οι επικυρίαρχοι.

Υπάρχει ελπίδα οι δεξιοί να ξαναγίνουν άνθρωποι;

Γελάνε κάτω από τα μουστάκια τους οι οπαδοί της Δεξιάς ή τουλάχιστον το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τους. Αποσοβήθηκε ο κίνδυνος να έρθουν στη χώρα 750 ακόμα παράνομοι μετανάστες. Το πλοίο βυθίστηκε. “Να σωθούν ή να πνιγούν”, ήταν η ερώτηση. Η απάντηση που δίνουν πολλοί, πάρα πολλοί συμπολίτες μας, ήταν και αυτή που έγινε πράξη. 

Γελά κάτω από τα μουστάκια του και ο Μητσοτάκης που βλέπει μία εβδομάδα πριν τις εκλογές τη συζήτηση να μετατοπίζεται στο εξαιρετικά ευνοϊκό για τον ίδιο πεδίο της παράνομης μετανάστευσης, της φύλαξης των συνόρων, του φράχτη του Έβρου και της “προδοτικής”, “αντεθνικής” και “φιλομεταναστευτικής” στάσης της Αριστεράς. 

Βούτυρο στο ψωμί του. 

Το εκφράζει για παράδειγμα με άριστο τρόπο ο Πετρουλάκης, που όπως και κάθε ανανήψαντας, είναι βασιλικότερος του βασιλέως. Η ανείπωτη τραγωδία του ναυαγίου λειτουργεί ως ένα ακόμα βέλος στη φαρέτρα της ακροδεξιάς κοινοτυπίας. Το ζήτημα δεν είναι οι εκατόμβες των πνιγμένων, αλλά η χλεύη στους “αλληλέγγυους”. Όποια κι αν είναι η ερώτηση, η απάντηση είναι μία και μοναδική: “Θάνατος στον ΣΥΡΙΖΑ”.

Μάταια θα ψάχνουμε αν η βύθιση 650 περίπου ψυχών στα μεγαλύτερα βάθη της Μεσογείου, ακουμπά κάποιες συναισθηματικές χορδές. Δεν υπάρχει χώρος για συναίσθημα. Το μίσος και η χολή δεν έχουν αφήσει ούτε μία σπιθαμή για κάποια ελάχιστη έκφραση οδύνης. Ο αγριανθρωπισμός εκκρίνεται από κάθε πόρο του δέρματος. Και αυτό δεν αφορά μόνο τις πολιτικές ελίτ ή τις δημοσιογραφικές πένες της Δεξιάς. Διαχέεται στην κοινωνία.

Επισήμως, ο Μητσοτάκης πενθεί. Πρέπει να δείχνει ένα κάποιο ανθρωπιστικό προσωπείο διεθνώς, αλλά και να μην απωθεί το ακραίο κέντρο που τάχα εμπνέεται από τις ευρωπαϊκές αξίες. (Τζάμπα κόπος: οι ευρωπαϊκές αξίες ήταν αυτές που εφαρμόστηκαν στο ναυάγιο του πλοίου, ενώ οι ακροκεντρώοι θα ψηφίζουν Μητσοτάκη ακόμα και αν αποδειχθεί ότι το πρωθυπουργικό γραφείο τους παρακολουθούσε έναν προς έναν, παραβιάζοντας κάθε λέξη του Συντάγματος).

Ανεπισήμως όμως, η Δεξιά πανηγυρίζει. Αυξάνει τα ποσοστά της. Στριμώχνει τη διαρροή ψήφων προς τα ακροδεξιά της. Αποδεικνύει στο κοινό της ότι η φύλαξη των θαλασσίων συνόρων, αποδίδει. Αυτό που ήθελε ο Πλεύρης (“φύλαξη σημαίνει να έχουμε νεκρούς”), το υλοποιεί ο Μητσοτάκης. 

Μεγάλο μέρος των οπαδών της Δεξιάς είναι ακόμα πιο κυνικοί από την πολιτική τους ηγεσία. Χειρότεροι από τον Πλεύρη, τον Κρικέτο, τον Κυρανάκη. Οι διαμαρτυρίες άλλωστε που εκδηλώθηκαν από τον χώρο της κοινωνικής Δεξιάς, δεν αφορούσαν το γεγονός του ναυαγίου καθαυτό, αλλά το “εθνικό πένθος” που κηρύχθηκε με αφορμή το ναυάγιο. Από πού κι ως πού εθνικό πένθος για 650 μετανάστες στον πάτο της θάλασσας; 

Οι πιο ήπιοι δεξιοί βρίσκουν καταφύγιο στη βολική λύση των “αδίστακτων διακινητών”. Αφού δεν έχουν τι να πουν, πετάνε τη μπάλα στην εξέδρα. Άλλοι, πιο έντιμοι, προτιμούν τη σιωπή.

Είτε όμως αρέσει, είτε όχι, όλοι πρέπει να απαντήσουν στο αμείλικτο ερώτημα: Ανεξαρτήτως των ευρωπαϊκών ευθυνών, ανεξαρτήτως των αδίστακτων διακινητών, ανεξαρτήτως δικαιολογιών και υπεκφυγών, όταν ένα πλοίο, έτοιμο να βουλιάξει, βρίσκεται μέσα στο χώρο ευθύνης σου, τι επιλέγεις;

Να το βουλιάξεις ή να το σώσεις;

Να το αφήσεις στο έλεος της θάλασσας ή να σώσεις 650 ανθρώπινες ζωές;

Ας αναλάβει ο καθένας το κόστος της γνώμης του. 

Όταν το ερώτημα τίθεται, όχι θεωρητικά, αλλά στην πραγματική ζωή, δεν μπορείς να κρυφτείς. Δεν μπορείς να μην το απαντήσεις. 

Το ερώτημα απευθύνεται στον Μητσοτάκη, στη Σακελλαροπούλου, στον Πλεύρη, στον Γεωργιάδη, στην Μπακογιάννη, στον Ευαγγελάτο, στον Χατζηνικολάου: τη στιγμή που το πλοίο είναι στο χώρο ευθύνης σου, έτοιμο να στείλει στον πάτο της θάλασσας εκατοντάδες ψυχές, τι κάνεις; Τι επιλέγεις; Τους σώζεις ή τους αφήνεις να βουλιάξουν;

Πείτε το. Βγάλτε το από μέσα σας. Μην σας το τραβάμε με το τσιγκέλι. 

Δεν υπάρχει τρίτη βολική απάντηση. Δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής από το δίλημμα. Δεν μπορείς να αποφύγεις το ερώτημα. 

Ή τους σώζεις, ή τους βλέπεις να βουλιάζουν. 

Απαντήστε επιτέλους. 

Κι αφού οι περισσότεροι από εσάς παραδεχτούν ότι “η φύλαξη των συνόρων περιλαμβάνει το να υπάρχουν απώλειες”, όλοι οι υπόλοιποι, οι “προδότες”, οι “εθνικές εξαιρέσεις”, θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν οι δεξιοί μπορούν να ξαναγίνουν άνθρωποι. 

Και παρά τον τόνο του παρόντος λιβελογραφήματος, οφείλουμε να δώσουμε καταφατική απάντηση. 

Ναι, οι δεξιοί μπορεί να ξαναγίνουν άνθρωποι. Ναι, η ιστορικά διαμορφωμένη φύση του ανθρώπου, που κάνει σήμερα ένα πλειοψηφικό κομμάτι της κοινωνίας να επιλέγει να βουλιάζει παρά να σώζει ανθρώπους, μπορεί να αλλάξει.

Ναι, οι κρετίνοι μπορεί να πάψουν να είναι κρετίνοι και οι κανίβαλοι να πάψουν να είναι κανίβαλοι. 

Αυτό όμως απαιτεί ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση. Και το πρώτο βήμα αυτής της αντιπαράθεσης είναι να μπει στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας η απάντηση στο δύσκολο ερώτημα: Όταν εκατοντάδες μετανάστες κινδυνεύουν να πνιγούν, ΝΑΙ, τους σώζουμε.

Το να λες ότι για τη μετανάστευση φταίνε τα “άθλια δίκτυα των διακινητών”, είναι σαν να λες ότι για τους πολέμους φταίει το εμπόριο όπλων

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: Δουλέμποροι υπήρξαν, επειδή υπήρχε δουλεία. Δεν υπήρξε δουλεία επειδή κάποιοι αποφάσισαν να γίνουν δουλέμποροι. Εμπόριο όπλων υπάρχει επειδή γίνονται πόλεμοι. Δεν γίνονται πόλεμοι επειδή υπάρχει εμπόριο όπλων. Διακινητές μεταναστών υπάρχουν επειδή υπάρχει παράνομη μετανάστευση. Δεν μεταναστεύουν παράνομα άνθρωποι επειδή υπάρχουν διακινητές. Και οι δουλέμποροι και οι έμποροι όπλων και οι διακινητές, αξίζουν της κατακραυγής και της οργής μας. Αλλά ας μην λοβοτομηθούμε οικειοθελώς. Όλοι οι παραπάνω, οι δουλέμποροι, οι έμποροι όπλων, οι διακινητές, είναι παράγωγα των αντίστοιχων φαινομένων και όχι η γενεσιουργός αιτία τους. 

Τούτων δοθέντων, οι ταυτόσημες και ομόηχες δηλώσεις Μητσοτάκη – Σαρμά – Ανδρουλάκη, οι οποίες δείχνουν τον αίτιο της τραγωδίας αποκλειστικά στα “άθλια δίκτυα διακινητών”, θα ήταν αφελείς και βλακώδεις, αν δεν ήταν πονηρές. 

Ακριβώς όπως στο έγκλημα των Τεμπών, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έσπευσε να δείξει προς την κατεύθυνση του ανθρώπινου λάθους και του σταθμάρχη, για να αποσείσει τις δικές της ευθύνες, έτσι και στο έγκλημα της Πύλου, η ΝΔ και τα ΜΜΕ που τη στηρίζουν έδειξαν τον ένοχο: Για τη μετανάστευση φταίνε οι διακινητές. Όπως ακριβώς για ένα έγκλημα ο κουτοπόνηρος δικολάβος θα κατηγορήσει το μαχαίρι ή το πιστόλι, για να βγάλει λάδι τον εγκληματία πελάτη του. 

Φοβερή ανακάλυψη! Θα έπρεπε να την επικοινωνήσουν σε όλο τον κόσμο, στα διεθνή φόρα που εδώ και χρόνια αναζητούν μεταναστευτικές πολιτικές, στις κυβερνήσεις όλου του κόσμου που προσπαθούν να βρουν λύση αλλά δεν τα καταφέρνουν. Να μάθουν όλοι, ότι εδώ στην Ελλάδα, ο Κυριάκος ο Μητσοτάκης, ο Σάκης ο Μουμτζής και ο Άρης ο Πορτοσάλτε, βρήκαν λύση στο πρόβλημα που ταλανίζει την ανθρωπότητα: Για τα τεράστια κύματα της παράνομης μετανάστευσης φταίνε οι διακινητές. Φταίνε δηλαδή αυτοί που καλύπτουν την ανάγκη της μετανάστευσης και όχι αυτοί που προκαλούν την ανάγκη της μετανάστευσης. Τι πιο εύκολο λοιπόν για ένα ΝΑΤΟ και μια ΕΕ που με χαρακτηριστική ευκολία βομβαρδίζει χώρες, διαλύει κράτη, ισοπεδώνει πόλεις, να τα βάλει με 3, 5 ή 10 χιλιάδες διακινητές;

Η πολιτική που θέλει την ενοχή να περιορίζεται στο όργανο και να μην ακουμπά την αιτία του φαινομένου, είναι η μοναδική διέξοδος για τον κοινωνικό και πολιτικό αγριανθρωπισμό. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε η αστική πολιτική τάξη να μιλήσει για την κόλαση στις χώρες προέλευσης. Κόλαση που δημιουργήθηκε από την πολιτισμένη Δύση, στην προσπάθειά της να κυριαρχήσει σε κάθε σπιθαμή εδάφους που δεν είναι υπό τον άμεσο έλεγχό της.

Αλλά όχι μόνο: Η ανακάλυψη των διακινητών ως την “αιτία” των σύγχρονων μεταναστευτικών τραγωδιών, είναι απαραίτητη για να υπεκφεύγει η ευρωπαϊκή δεξιά και η σοσιαλδημοκρατία του ακανθώδους διλήμματος: Τους σώζουμε ή τους πνίγουμε; 

Το δίλημμα είναι αμείλικτο. Τέθηκε και στην περίπτωση του ναυαγίου στα ανοικτά της Πύλου: Τους σώζουμε φέρνοντας εκατοντάδες μετανάστες σε ελληνικό έδαφος ή τους αφήνουμε (ή και σπρώχνουμε) να πνιγούν;

Την απάντηση σε ανύποπτο χρόνο το κόμμα της ΝΔ και η κυβέρνηση Μητσοτάκη την έχει δώσει. Τα push backs και ο ηθικός πανικός για τον φράχτη του Έβρου ή τα θαλάσσια σύνορα, σημαίνουν ότι οι προτεραιότητες έχουν τεθεί. Αλλά απαντήθηκε και πολύ πιο καθαρά, καθώς ήταν τα κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης Μητσοτάκη αυτά που καλούσαν “να έχουμε νεκρούς – να έχουμε απώλειες”, ώστε οι επόμενοι μετανάστες να αποθαρρυνθούν. 

Στο δίλημμα “τους σώζουμε ή τους πνίγουμε”, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν απαντά με παρρησία αυτό που πιστεύει. Κλείνει το μάτι στο απολύτως πλειοψηφικό ρεύμα του πολιτικού της χώρου που ζητά να τους πνίξουμε, αλλά την ίδια στιγμή παριστάνει την τεθλιμμένη χήρα για τις ζωές που χάθηκαν.

Και η μοναδική της διέξοδος είναι το επιχείρημα τύπου Μαρφίν: Ναι αλλά για τους διακινητές δεν λέτε τίποτα.

Το ψέμα περί συνόρων, το ναυάγιο και ο κρετινισμός

Πρέπει να είμαστε σαφείς στο εξής: ξενοφοβικοί εν γένει και ιδίως στη σημερινή δεξιά δεν υπάρχουν. Για παράδειγμα όταν έρχονται βαθύπλουτοι Άραβες, Αφρικανοί, Ασιάτες, Αμερικάνοι, Γερμανοί κλπ., πρώτη από όλους η ίδια η δεξιά τους κάνει τεμενάδες. Ενίοτε μπορεί να στήνουμε και χορούς στα λιμάνια, όπως στις ελληνικές ταινίες του ’60. Άλλωστε για την ελληνική δεξιά και τα ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης, ο εθνικός στόχος είναι να γίνουμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης. Και όχι μόνο γκαρσόνια: να σερβίρουμε ό,τι άλλο μπορεί να θέλει ένας πλούσιος τουρίστας. Αν οι ξένοι θέλουν να κάνουν οικόπεδο για τα στρατεύματά τους όλη την Ελλάδα (βλ. ΗΠΑ) θα τους τη δώσουμε. Οι ξένοι στην Ελλάδα είναι καλοδεχούμενοι λοιπόν. Αρκεί να διαθέτουν μια ιδιότητα: να έχουν λεφτά.

Δεν πρόκειται για καινούρια λογική. Η λογική της εθνικοφροσύνης αυτή ήταν πάντα και αυτή παραμένει: μαγκιές με τον αδύναμο, γονυκλισίες στον ισχυρό. «Πατριωτική» εναντίον των τότε ηττημένων αριστερών και λοιπών πολιτικών κρατουμένων, ξενόδουλη και προδοτική υπέρ των ΗΠΑ και της Τουρκίας. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι αυτός ήταν και παραμένει ο ιδεολογικός πυρήνας της ηγεσίας της ελληνικής δεξιάς, δηλαδή της ηγεσίας της δεξιάς μιας ημιεξαρτημένης χώρας. Η ιδεολογία της εθνικοφροσύνης απονομιμοποίηθηκε λόγω του Πολυτεχνείου και της προδοσίας της Κύπρου. Η προσπάθεια επανανομιμοποίησης της εθνικοφροσύνης ξεκίνησε με τον εκσυγχρονισμό το 1996 (με έναν πιο ραφιναρισμένο τρόπο) και με πιο μετωπικό, χάρη στη σύμφυση επίσημης δεξιάς και φασιστικής ακροδεξιάς, η οποία εντάθηκε επίσης από τη δεκαετία του ’90 και πλέον ηγεμονεύει τη ΝΔ, χάρη κυρίως στα στελέχη της trash tv, τα οποία μεταπήδησαν στο κόμμα εν μέσω μνημονίων.

Οι εθνικόφρονες και σήμερα έχουν έναν εντελώς απλοϊκό, πλην όμως μέχρι ενός σημείου πειστικό, πυρήνα σκέψης: ο ελληνικός λαός είναι ανήμπορος για τα μεγάλα. Η οικονομική, εξωτερική και αμυντική πολιτική του πρέπει να εκχωρείται σε ισχυρές ξένες δυνάμεις, οι οποίες θα πουλούν προστασία στην πατρίδα μας, έστω και με αντίτιμο τη λεηλασία της χώρας. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα θα μετατραπεί σε μία ιδεατή μορφή «Δύσης» (κάτι το οποίο δεν υπάρχει στην πραγματικότητα), έστω και ως υποδεέστερος εταίρος αυτής της (ανύπαρκτης) οικογένειας. Αυτή είναι η προπαγάνδα των συστημικών μέσων ενημέρωσης, της ΝΔ και ενός μεγάλου μέρους των ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ.

Πρόκειται περίπου για αντιγραφή της μετασοβιετικής φαντασίωσης των τότε Ρώσων ολιγαρχών. Οι μάζες των εργαζομένων και των μικρομεσαίων, προκειμένου να μην εξεγείρονται απέναντι σε αυτό το σχήμα διαρκούς μεταφοράς πλούτου προς τους «πάνω» και προς τους «έξω» θα πρέπει να καταστέλλονται και να ταΐζονται με φόβο: Από τη φορολόγηση της «μεσαίας τάξης» στην οποία δεν ανήκουν, έως την εργαλειοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης, αυτό είναι το σχέδιο. Οι Έλληνες ολιγάρχες και οι ξένες πλάτες τους, φυσικά μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα λεηλατούν ασταμάτητα. Αλλά αυτό, ο λαός δεν πρέπει να το βλέπει, εξ ου και πειθαναγκάζεται να κοιτάει μόνο δίπλα και κάτω, ποτέ πάνω. Και αν ακόμα κάποια στιγμή κοιτάξει πάνω, θα υπάρξει πλήθος μέσων ενημέρωσης να του πει ότι πάντα τα πράγματα έτσι ήταν.

Η διαχείριση του ναυαγίου της Πύλου υπακούει σε αυτούς ακριβώς τους κανόνες. Το ναυάγιο δεν έχει καμία σχέση με τη φύλαξη των συνόρων μας. Πρώτον, διότι η διάσωση ναυαγών ή εν δυνάμει ναυαγών αποτελεί βασική υποχρέωση κατά το διεθνές δίκαιο ασχέτως συνόρων, διότι οι ναυαγοί δεν είναι εισβολείς. Δεύτερον, διότι το περιστατικό έλαβε χώρα στην ελληνική περιοχή ευθύνης για έρευνα και διάσωση, όπου αν δεν εκτελούμε ορθώς τις υποχρεώσεις μας θα έρθει κάποια άλλη χώρα να διεκδικήσει de facto ή και de jure αργότερα, τη σχετική περιοχή ή τμήμα της.

Εν γένει όμως η υπόθεση του μεταναστευτικού δεν είναι υπόθεση συνόρων και εθνικής ασφάλειας. Τέτοια αποπειράται να την καταστήσει η εθνικόφρων δεξιά σε αγαστή σύμπνοια με τους δικαιωματικούς δήθεν αριστερούς και στην πραγματικότητα αφελείς φιλελεύθερους. Η μαζική μετακίνηση πληθυσμών είναι ζήτημα διεθνοπολιτικών, περιβαλλοντικών και οικονομικών κρίσεων. Κανείς μα κανείς ιστορικά δεν μετακινείται με αυτούς τους τρόπους και σε αυτό το πλαίσιο για να εισβάλλει ή να καταλάβει μια άλλη χώρα. Όποιος θέλει να καταλάβει χώρα κάνει ό,τι κάναμε και εμείς ως Ελλάδα, κατ’ εντολή των ΗΠΑ, στη Λιβύη και στη Συρία. Όταν λοιπόν η δεξιά μιλά για κλειστά σύνορα και οι δικαιωματικοί για ανοιχτά σύνορα λένε το ίδιο ακριβώς ψέμα: συνδέουν το ζήτημα της εθνικής ασφάλειας με ένα θέμα το οποίο δεν είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας. Επιπλέον λένε ένα ακόμα ψέμα και οι δύο πλευρές, διότι δεν υπάρχουν ούτε ερμητικώς κλειστά, ούτε ορθάνοιχτα σύνορα. Τα σύνορα ανοίγουν και κλείνουν με βάση τη νομοθεσία του κάθε κράτους σε κάθε προηγούμενο ανθρώπινης ιστορίας.

Το πρόβλημα με την ελληνική περίπτωση, το οποίο ελάχιστα αναφέρεται, δεν είναι ότι έχει ανοιχτά σύνορα (που δεν έχει) ούτε ότι δεν έχει ανοιχτά σύνορα (που δεν γίνεται να έχει διότι σε τέτοια περίπτωση δεν θα έχει σύνορα και επομένως ούτε επικράτεια), αλλά ότι δεν έχει ουσιαστικώς καμία νόμιμη μεταναστευτική πολιτική, παρότι ακόμα και αν δεν υπήρχε ζήτημα μαζικής μετακίνησης πληθυσμών θα χρειαζόμασταν τέτοια πολιτική, μεταξύ άλλων και για δημογραφικούς λόγους. Βεβαίως, ακόμα και να υπήρχε νόμιμη μεταναστευτική πολιτική επί της ουσίας, θα υπήρχαν παράνομες μετακινήσεις πληθυσμών. Αλλά αν υπήρχε νόμιμη μεταναστευτική πολιτική, δεν θα εγκλωβιζόταν τόσος κόσμος σε μια γκρίζα ζώνη ημινομιμότητας και παρανομίας μέσα στη χώρα μας, μετατρεπόμενος έτσι συχνά και σε κοινωνικό πρόβλημα.

Το επόμενο πρόβλημα είναι ότι αγνοούμε ποια είναι η φύση της μαζικής μετανάστευσης. Διαρκώς ζητούμε από την Ε.Ε. μια ορισμένη «αλληλεγγύη» υπό την έννοια του να δέχονται περισσότερους μετανάστες και πρόσφυγες οι πλουσιότερες χώρες. Στην πραγματικότητα οι αριθμοί που δέχονται η Γερμανία, η Γαλλία και άλλες πλούσιες χώρες δεν είναι μικρός. Αλλά αυτή η υποδοχή μεταναστών δεν λύνει το ζήτημα, όχι για λόγους ποσοτικούς αλλά ποιοτικούς. Η μαζική μετακίνηση που βιώνουμε πρέπει να κατανοήσουμε ότι αποτελεί τη συνέχεια της αποικιοκρατίας με άλλα μέσα. Αφού η «Δύση» και ειδικότερα οι αποικιακές δυνάμεις ρήμαξαν αυτές τις κοινωνίες με την αποικιοκρατία πρώτα και με τη νεοαποικιοκρατία κατόπιν, τώρα «ρουφάνε» το εργατικό τους δυναμικό, επειδή το έχουν ανάγκη λόγω της δημογραφικής κρίσης της «Δύσης». Ο λόγος δε, που μετακινούνται παρανόμως οι εν λόγω πληθυσμοί είναι κατά βάση το γεγονός ότι έτσι πέφτει το κόστος της εργατικής τους δύναμης. Η λύση του μεταναστευτικού-προσφυγικού είναι κατά βάση η εξής: επενδύσεις, καλές δουλειές, κράτος ευημερίας, σταθερότητα, εθνική κυριαρχία και οικονομική άνοδος στις χώρες προέλευσης. Ο κόσμος να ταξιδεύει για τουρισμό και για συγκεκριμένες δουλειές ή σπουδές. Όχι για να επιβιώσει. Η «Δύση» αρνείται κάθε τέτοια πολιτική όμως, γιατί έχει μάθει να κερδίζει κανιβαλίζοντας άλλες κοινωνίες. Εξ ου και η Κίνα γίνεται δημοφιλέστερη σε όλες αυτές τις κοινωνίες από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ. Αν θέλουμε την πιθανότητα περιορισμού του φαινομένου της μαζικής μετακίνησης πληθυσμών να ευχόμαστε το πέρασμα σε έναν πολυκεντρικό κόσμο να συντελεστεί το ταχύτερο δυνατό.

Η Ελλάδα, η οποία επίσης χρειάζεται σε ορισμένους κλάδους εργατικό δυναμικό, επειδή δεν έχει καμία εθνική πολιτική (η εθνικοφροσύνη που λέγαμε) έχει δεχτεί ευχαρίστως το ρόλο του μαντρόσκυλου ή, αν προτιμάτε, του πορτιέρη, της Ε.Ε.: πληρώνεται για να ελέγχει τα εξωτερικά σύνορα των πλουσίων της Ε.Ε. Επειδή δεν έχει νόμιμη εθνική μεταναστευτική πολιτική, δεν διοχετεύει τους μεταναστευτικούς πληθυσμούς σε περιοχές, σε κοινωνικές συνθήκες και σε εργασίες που θα βοηθούσαν και τη χώρα μας και τους ίδιους ως προς την ένταξή τους, αλλά τους εγκλωβίζει είτε σε κέντρα διαλογής για τους πλουσίους της Ε.Ε. (hotspot και κέντρα κράτησης), είτε σε περιοχές των μεγάλων πόλεων στις οποίες το real estate κεφάλαιο θέλει να ρίξει τις εμπορικές αξίες, για να τις αγοράσουν τα funds φτηνά. Αυτό συμβαίνει με περιοχές του κέντρου των Αθηνών.

Οι εθνικόφρονες λοιπόν, οι οποίοι θέλουν τη χώρα εξαρτημένη, οι οποίοι τη θέλουν να είναι ο υπηρέτης ξένων και όχι εθνικών συμφερόντων, στρέφουν το μεταναστευτικό στην κατεύθυνση των συνόρων και της υπεράσπισής τους. Οι ανόητοι δικαιωματικοί ακολουθούν πιστά. Και έτσι ο λαός μας εξαχρειώνεται, καθότι και η δεξιά και η «αριστερά» του λένε ότι το μεταναστευτικό είναι πρόβλημα συνόρων, ενώ στην πραγματικότητα το μεταναστευτικό είναι η συνέχιση της αποικιοκρατίας και πρόβλημα του καπιταλισμού και της εξάρτησης, σε ό,τι αφορά την πατρίδα μας. Και κάθε λαός θέλει τα σύνορά του ασφαλή (και δικαίως). Οι πνιγμένοι και σε αυτό το ναυάγιο μόνο για τους κρετίνους ήταν παρ’ ολίγον εισβολείς. Είναι θύματα της αποικιοκρατίας. Αν δε, κατορθωθεί να μας κάνουν τους περισσοτέρους κρετίνους, θα έρθει η ώρα που θα έχουμε κι εμείς παρόμοιο τέλος.

Πηγή: ΚΟΣΜΟΔΡΟΜΙΟ