Οι καταστροφικοί σεισμοί που έπληξαν την νοτιοανατολική Τουρκία και τη βόρεια Συρία και προκάλεσαν αδιανόητες καταστροφές με ισοπεδωμένες πόλεις και χιλιάδες νεκρούς, προκαλούν δικαίως ισχυρό αίσθημα αλληλεγγύης, φιλίας και συνδρομής. Αυτό το αίσθημα οφείλει να μετασχηματιστεί σε συγκεκριμένη και υλική βοήθεια. 

Ωστόσο, οι εκκλήσεις για μια νέα “διπλωματία των σεισμών” που ανακαλούν μνήμες από το 1999 και την αμοιβαία παροχή βοήθειας ανάμεσα στις δύο χώρες, με αφορμή τους σεισμούς που έπληξαν Τουρκία και Ελλάδα, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, φαίνεται να αγνοούν, (δυστυχώς σκοπίμως), το πώς κινούνται και από πού διαμορφώνονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. 

Αν οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας ήταν αποκλειστικά και μόνο ζήτημα αισθημάτων των λαών της Ελλάδας και της Τουρκίας, τα πράγματα θα ήταν απλούστερα και καλύτερα. Δυστυχώς όμως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις διαμορφώνονται από το ρόλο και τα αιτήματα που διεκδικούν οι δύο χώρες και οι άρχουσες τάξεις τους, και κυρίως από το πώς διαμορφώνει το πλαίσιο αυτών των ρόλων ο ευρωατλαντικός ιμπεριαλισμός. Δυσάρεστη αλήθεια για τους θιασώτες της “διπλωματίας των σεισμών”, αλλά δεν παύει να είναι αλήθεια. 

Μια σύντομη αναδρομή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις 

Με την πτώση της ΕΣΣΔ και την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ, ο κόσμος παύει να καθορίζεται από τον ανταγωνισμό Δύσης – Ανατολής και σε αυτό το πλαίσιο, η τουρκική άρχουσα τάξη αντιλαμβάνεται ότι ο ρόλος της Τουρκίας είναι πολύ πιο διευρυμένος από αυτόν που της αντιστοιχούσε στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Δεν είναι απλώς το προκεχωρημένο φυλάκιο του ΝΑΤΟ στην Ανατολή, αλλά μια δύναμη με θρησκευτική και πολιτική επιρροή στην υπό διαρκή ανάφλεξη Μέση Ανατολή, με ερείσματα και δεσμούς στις πρώην σοβιετικές μουσουλμανικές δημοκρατίες του Καυκάσου οι οποίες ανεξαρτητοποιούνται αναζητώντας την εθνική τους ολοκλήρωση. Η τουρκική άρχουσα τάξη διαμορφώνει την περίοδο εκείνη ένα σχέδιο μετατροπής της Τουρκίας σε ισχυρή περιφερειακή δύναμη από ένα μέχρι πρότινος απλό μέλος ενός από τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα των άλλοτε δύο υπερδυνάμεων. 

Στο πλαίσιο αυτό, αυξάνονται οι διεκδικήσεις της Τουρκίας προς όλες τις κατευθύνσεις, και σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, αυτές οι διεκδικήσεις τυποποιούνται στο γκριζάρισμα του Αιγαίου που προκαλεί και την κρίση των Ιμίων, τον Ιανουάριο του 1996. Η τουρκική πλευρά εγείρει για πρώτη φορά θέμα κυριαρχίας βραχονησίδων, θεωρώντας ότι το Αιγαίο είναι γκρίζα ζώνη, το καθεστώς του οποίου δεν διευκρινίζεται από τις υπάρχουσες συνθήκες. Η ελληνική σημαία κατεβαίνει από τα Ίμια και ανεβαίνει η τουρκική. 

Η κυβέρνηση Σημίτη πρέπει να αντιμετωπίσει το σκληρό δίλημμα “πόλεμος ή ταπεινωτική υποχώρηση” και αποδέχεται με ευγνωμοσύνη την παρέμβαση των ΗΠΑ “no ships, no troops, no flags”, επιβεβαιώνοντας όμως έτσι ότι τα Ίμια και κατ’ επέκταση όλο το Αιγαίο πέραν των χωρικών υδάτων των 6 μιλίων, είναι αδιευκρίνιστης κυριαρχίας – γκρίζα ζώνη. Στη συλλογική μνήμη θα μείνει η προτροπή του Υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου προς τον τότε αρχηγό ΓΕΕΘΑ “να πούμε ότι τη σημαία την πήρε ο αέρας”, ενδεικτική της ποιότητας, του βάθους και της στρατηγικής που διέπνεε την άρχουσα τάξη της χώρας σε ό,τι αφορά τα εθνικά θέματα.

Η Τουρκία έχει προχωρήσει ένα βήμα, η Ελλάδα έχει υποχωρήσει ένα βήμα, ακολουθώντας έτσι τον διαχρονικό κανόνα της ελληνοτουρκικής διελκυστίνδας. Το ίδιο καλοκαίρι, τον Αύγουστο του 1996, ο Τάσος Ισαάκ και ο Σολωμός Σολωμού δολοφονούνται σε διαδηλώσεις στην Κύπρο και η ελληνοτουρκική κρίση οξύνεται. 

Ωστόσο, στον μετακομμουνιστικό κόσμο της δεκαετίας του ‘90 η Τουρκία είναι πολύ χρήσιμη για τη Δύση, και η τουρκική πλευρά έχει διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα. Το Κυπριακό πρέπει να κλείσει, η Ελλάδα πρέπει να συναινέσει, και η Τουρκία πρέπει να επιβεβαιωθεί ως συστατικός παίκτης στα αμερικανικά σχέδια για τη Μέση Ανατολή. Η διατεταγμένη εκ των άνω (ΗΠΑ) προσέγγιση των δύο πλευρών μπαίνει στο τραπέζι. 

Ένα χρόνο αργότερα, το καλοκαίρι του 1997, υπό την επίβλεψη της Μαντλίν Ολμπράιτ, Σημίτης και Ντεμιρέλ, στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, συμφωνούν σε κοινό ανακοινωθέν για «τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο». Το αμερικανικό πλαίσιο προβλέπει σεβασμό των νόμιμων και ζωτικών συμφερόντων κάθε χώρας στο Αιγαίο και στοχεύει στην προώθηση του αμερικανικού σχεδίου για το Κυπριακό, έχοντας όμως από πριν καταλαγιάσει την ένταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. 

Η Ελλάδα, μονίμως συμμορφούμενη στις επιταγές των ΗΠΑ, αποδέχεται στην πράξη τις γκρίζες ζώνες, δηλαδή συμφωνεί στη μη άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Η δε Τουρκία στηρίζεται στη συμφωνία που έγινε για τα Ίμια και στη Συμφωνία της Μαδρίτης για να αμφισβητήσει εφόλης της ύλης την ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου. Ο κανόνας “ένα βήμα πίσω για την Ελλάδα, ένα βήμα μπροστά για την Τουρκία”, συνεχίζει να εφαρμόζεται. 

Η Ελλάδα, ενάμιση χρόνο μετά, παραδίδει δεσμώτη τον Οτσαλάν, ηγέτη του Κούρδων, στις μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας. Το ίδιο καλοκαίρι, οι σεισμοί και η αμοιβαία βοήθεια ανάμεσα στις δύο χώρες, επισφραγίζουν τη βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας Τουρκίας. Η βελτίωση αυτή εκμεταλλεύεται τα γνήσια και αυθόρμητα αισθήματα αλληλεγγύης ανάμεσα στους δύο λαούς για να προωθήσει μια καλά σχεδιασμένη και υπό αμερικανική διεύθυνση ενοποίηση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. 

Η “διπλωματία των σεισμών”

Η “διπλωματία των σεισμών” αντανακλά το αίσθημα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς ανάμεσα σε δύο λαούς που δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν, αλλά συμπίπτει με την ανάγκη και των δύο κυβερνήσεων να ομονοήσουν ενώπιον της Ουάσινγκτον. Είναι η εποχή που η Ε.Ε. διατηρεί ανοιχτό το ενδεχόμενο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας και η Ελλάδα αποδέχεται την αποσύνδεση του Κυπριακού από την προσέγγιση Τουρκίας – ΕΕ.

 Η “διπλωματία των σεισμών” χειροκροτείται από την ΕΕ και τις ΗΠΑ που βλέπουν μια επιζήμια για τα συμφέροντά τους ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις να καταλαγιάζει. Ωστόσο το πλαίσιο που διαμορφώνει ο ευρωατλαντικός ιμπεριαλισμός στην περιοχή, δεν έχει καμία σχέση με τα γνήσια και ανόθευτα αισθήματα ειρηνικής συνύπαρξης και φιλίας που ξεπήδησαν το καλοκαίρι του 1999, και αυτό θα φανεί πολύ σύντομα.

Το σχέδιο Ανάν για την Κύπρο είναι προ των πυλών, ο Έλληνας ΥΠΕΞ Γ. Παπανδρέου χορεύει ζεϊμπέκικο με τον Τζεμ να βαράει παλαμάκια, ο Κ. Καραμανλής ως πρωθυπουργός γίνεται κουμπάρος με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ερντογάν, και όλα μοιάζουν να προμηνύουν μια ιστορική στροφή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. 

Ωστόσο, οι αμερικανονατοϊκοί σχεδιασμοί για την Ανατολική Μεσόγειο προχωρούν και τα πράγματα θα αλλάξουν. 

Η διπλωματία των παζαριών και της ελεημοσύνης

Την επόμενη δεκαετία η κατάσταση αλλάζει, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται σε δεινή οικονομική θέση με το ειδικό της βάρος στην Ευρωζώνη να φθίνει, ενώ η Τουρκία επιδιώκει ενεργό ρόλο στον πόλεμο της Συρίας. Οι ΗΠΑ επιδιώκουν τον διαμελισμό της Συρίας καθώς ο Άσαντ δεν τους είναι αρεστός, εξέλιξη που αντικειμενικά ενθαρρύνει τους Κούρδους της Συρίας να διεκδικήσουν αυτονομία. Αυτό είναι αιτία πολέμου για την Τουρκία η οποία αποστασιοποιείται σχετικά από τις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στα νοτιοανατολικά της σύνορα. 

Οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας δοκιμάζονται ακόμα περισσότερο με την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το καλοκαίρι του 2016, την οποία ο Ερντογάν χρεώνει στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Ο Τούρκος πρόεδρος είναι αναγκαίος αλλά όχι ο πλέον αρεστός στην Ουάσινγκτον, γεγονός που κάνει την ελληνική άρχουσα τάξη να νομίζει ότι θα κομίσει οφέλη και κέρδη στα εθνικά θέματα. Η συμφωνία των Πρεσπών από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, είναι απότοκο της δικομματικής πλέον πεποίθησης ότι η Ελλάδα πρέπει να είναι δεδομένα και ασυζητητί στο στρατόπεδο των ΗΠΑ χωρίς υποσημειώσεις, αστερίσκους και διεκδικήσεις. Η εξωτερική πολιτική της χώρας συμπυκνώνεται πλέον στην (αφελή) ελπίδα ότι η πειθήνια και πρόθυμη στάση της Ελλάδας θα εκτιμάται (και θα επιβραβεύεται) δεόντως από τους υπερατλαντικούς συμμάχους. 

Η Τουρκία αντίθετα παίζει σε πολλά ταμπλό και διεκδικεί για τον εαυτό της, παζαρεύοντας διαρκώς, απειλώντας, συναινώντας και ξανά παζαρεύοντας από την αρχή, επιχειρώντας να αναβαθμίσει το ρόλο και τη θέση της. Η ελληνοτουρκική ένταση επανέρχεται καθώς η Τουρκία ανεβάζει την κλίμακα των διεκδικήσεων σε κυριαρχικά δικαιώματα, αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, υποθαλάσσιες έρευνες κλπ, ενώ η Ελλάδα επικαλείται διαρκώς το διεθνές δίκαιο (χωρίς όμως να πηγαίνει για όλα στη Χάγη), ελπίζει στην ευμενή ουδετερότητα των ΗΠΑ και αυτοπροβάλλεται ως πάντα δεδομένος και διαθέσιμος σύμμαχος.

Μέσα σε μια δεκαετία η διπλωματία των σεισμών έδωσε τη θέση της στην διπλωματία των παζαριών και των εκβιασμών, από τη μεριά της γείτονος, και στη διπλωματία της ελεημοσύνης και του καλού παιδιού που θα επιβραβευθεί, από τη μεριά της Ελλάδας. 

Και οι δύο λαοί;

Τα αισθήματα φιλίας και αλληλεγγύης που γεννιούνται μέσα από τις ανθρωπιστικές και φυσικές καταστροφές διαστρέφονται και λοξοδρομούν, χρησιμοποιούνται όταν, και όσο βολεύει, μετασχηματίζονται από τα πάνω με μπόλικες δόσεις οξύτητας, πατριωτισμού και εθνικοφροσύνης, και ξανά ανασύρονται, όταν η Ουάσινγκτον το επιθυμήσει. 

Συγκυριαρχία και συνεκμετάλλευση ή φιλία και αλληλεγγύη;

Σήμερα, και με τον πόλεμο στην Ουκρανία να μη βαίνει καλώς για το δυτικό στρατόπεδο, η ελληνοτουρκική όξυνση δεν είναι παραγωγική για τα αμερικανικά συμφέροντα. Η Ελλάδα έχει δηλώσει ότι είναι δεδομένη για τις ΗΠΑ, βρέξει – χιονίσει, επομένως η αμερικανική στρατηγική εστιάζει αποκλειστικά στη ρυμούλκηση της Τουρκίας και στην πλήρη στοίχησή της στα ευρωατλαντικά σχέδια. 

Οι τουρκικές εκλογές την άνοιξη του 2023, είτε δώσουν νέα ηγεσία, είτε όχι, θα ανοίξουν -και δεν θα κλείσουν- ένα νέο γύρο τουρκικών διεκδικήσεων. Οι παρατηρητές της πολιτικής σκηνής της Τουρκίας θα έχουν προσέξει ότι η κεμαλική αντιπολίτευση είναι πιο διεκδικητική, αναθεωρητική και απαιτητική σε ό,τι αφορά το Αιγαίο, τα κυριαρχικά δικαιώματα και την κυριαρχία, ακόμα και από τον Ερντογάν. Το παζάρι και ο εκβιασμός, συστατικά στοιχεία της τουρκικής διπλωματίας, θα ενταθούν αν η κατάσταση στην Ουκρανία παγιωθεί εναντίον του ΝΑΤΟ και η Κίνα παραμείνει σε αδιατάρακτη τροχιά κατάκτησης της παγκόσμιας ηγεμονίας, σε οικονομικό τουλάχιστον επίπεδο. Στον πάγκο του κρεοπωλείου θα μπει η Ελλάδα. 

Δείγματα αυτής της πολιτικής έχουν ήδη δοθεί πολλαπλώς. Από τις δηλώσεις του γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, μέχρι τις πολλαπλές διαψεύσεις που έχει δεχτεί το ελληνικό αφήγημα από τον Λευκό Οίκο και τους εκπροσώπους του, το συμπέρασμα είναι ένα: Η Τουρκία είναι μεγάλο μέγεθος για τους Αμερικάνους και επ ουδενί δεν θα αφεθεί να γλιστρήσει προς την Ανατολή, ειδικά σήμερα που η κυριαρχία της Δύσης αμφισβητείται ανοιχτά.

Η επωδός των ΗΠΑ -και λιγότερο άγαρμπα της ΕΕ- είναι μία και μόνη: “Βρείτε τα”. Στη Χάγη ή μόνοι σας. Με συγκυριαρχία και συνεκμετάλλευση, με παράλληλα βεβαίως γιγαντιαία εξοπλιστικά προγράμματα (καθώς οι πολεμικές βιομηχανίες πρέπει να εισπράττουν), με εσαεί επικυρίαρχο και επιδιαιτητή την Ουάσινγκτον.  

Νέος γύρος προσέγγισης θα προκύψει, και οι διάφοροι συνήθεις ύποπτοι στην Ελλάδα τον έχουν προαναγγείλλει (πχ δηλώσεις Ντόρας Μπακογιάννη για Χάγη).

• Ένα ενδεχόμενο είναι να υπάρξει θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο (διόλου απίθανο ενδεχόμενο) και το δίλημμα “πόλεμος ή Χάγη” να αποκτήσει ευήκοα ώτα στην ελληνική κοινωνία, με δεδομένο βέβαια ότι η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου δεν θα είναι σε όλα θετική για τις ελληνικές διεκδικήσεις.
• Ένα δεύτερο ενδεχόμενο είναι η σταδιακή καλλιέργεια νέου κλίματος φιλίας που θα εκμεταλλεύεται τραγικά γεγονότα όπως αυτό των σεισμών για να οδηγήσει σε συμφωνίες συγκυριαρχίας και συνεκμετάλλευσης, υπό τις εντολές πάντα των ΗΠΑ.
• Και ένα τρίτο ενδεχόμενο είναι η γραμμή Μολυβιάτη – Καραμανλή, “άσε τα πράγματα να σαπίζουν, έτσι κι αλλιώς αν πάμε σε συμφωνία, αυτή δεν θα είναι θετική για την Ελλάδα”. Μόνο που η τρίτη γραμμή προϋποθέτει μια Τουρκία εξευμενισμένη, πράγμα δύσκολο χωρίς νέα βήματα οπισθοχώρησης από την ελληνική πλευρά. 

Αυτά τα ενδεχόμενα είναι (και τα τρία) ανταγωνιστικά και ξένα με τα πραγματικά αισθήματα φιλίας και αλληλεγγύης των δύο λαών, γιατί διαιωνίζουν το ίδιο πλαίσιο της ευρύτερης ευρωατλαντικής κυριαρχίας, του παζαριού, των εκβιασμών και των εκκλήσεων ελεημοσύνης και ευμένειας, εντός αυτής. 

Το ζήτημα δηλαδή δεν είναι να πάμε σε μια διατεταγμένη νέα “διπλωματία των σεισμών” που εξίσου εύκολα με το παρελθόν θα καταλήξει σε νέο γύρο εντάσεων, αμφισβητήσεων, αναθεωρητισμού, αλλά σε συνολική ρήξη και έξοδο από την αμερικανική – Νατοϊκή κυριαρχία και τα εθνικά “αιτήματα” Ελλάδας και Τουρκίας, που αναπτύσσονται στο πλαίσιό της, και με αποδέκτη και κριτή το μεγάλο αφεντικό, την Ουάσινγκτον.  

Αυτή η ρήξη με το πλαίσιο που επιβάλουν οι αμερικανικοί σχεδιασμοί, θα δημιουργούσε το έδαφος για μια πραγματική διπλωματία των λαών και όχι των αμερικανικών πρεσβειών, που θα εκμεταλλεύεται θετικά και όχι υποκριτικά τα αισθήματα αλληλεγγύης των δύο λαών, αισθήματα που εκδηλώνονται εντονότερα σε στιγμές ανείπωτης καταστροφής και πόνου όπως αυτές που βιώνουν οι Τούρκοι, οι Κούρδοι και οι Σύριοι στα ερείπια των πόλεων και των χωριών τους.

Και η διπλωματία των υποκριτών

Τα φαινόμενα είναι φυσικά, αλλά οι καταστροφές είναι ταξικές. Από τον σεισμό χτυπήθηκε όχι απλά η πιο φτωχή και υποβαθμισμένη περιοχή της Τουρκίας, αλλά η περιοχή που κατοικείται από Κούρδους, πολίτες δεύτερης κατηγορίας του τουρκικού κράτους. Είναι επιπλέον η περιοχή που ζουν σε καταυλισμούς εκατομμύρια πρόσφυγες από τον πόλεμο στη Συρία. 

Ο σεισμός χτύπησε όχι μόνο την Τουρκία αλλά και τη Συρία. Και αν η Τουρκία τυγχάνει της διεθνούς συμπάθειας και στήριξης γιατί είναι μέλος του ΝΑΤΟ, η Συρία είναι αποσυνάγωγος του δυτικού κόσμου γιατί η ηγεσία της είναι φιλορωσική και μη αρεστή σε ΗΠΑ και ΕΕ. 

Από το 2011, την αρχή του εμφυλίου στη Συρία, η ΕΕ αποφάσισε κυρώσεις εναντίον της συριακής κυβέρνησης, που ευνόησαν αντικειμενικά την ανάπτυξη του Ισλαμικού Κράτους. Οι κυρώσεις αυτές ανανεώνονται διαρκώς και ισχύουν μέχρι και το καλοκαίρι του 2023. 

Ανάμεσα στις κυρώσεις αυτές, σύμφωνα με την ίδια την Ε.Ε. είναι: Πετρελαϊκό εμπάργκο, περιορισμοί επενδύσεων, δέσμευση περιουσιακών στοιχείων που τηρεί στην ΕΕ η Κεντρική Τράπεζα της Συρίας, εξαγωγικοί περιορισμοί. Υποτίθεται ότι οι κυρώσεις αυτές είναι μέτρα ενάντια στην τρομοκρατία, αλλά στην πράξη είναι μέτρα ενάντια στην κυβέρνηση Άσαντ, που ήταν και ο βασικός αντίπαλος του Ισλαμικού Κράτους. 

Στην παρούσα φάση, και με χιλιάδες νεκρούς, δεκάδες χιλιάδες τραυματίες, εκατοντάδες χιλιάδες αστέγους, η προϋπάρχουσα ανθρωπιστική κρίση στα τουρκο-συριακά σύνορα επιδεινώνεται δραματικά. Ωστόσο, για την ΕΕ και κάθε κράτος μέλος της χωριστά, μεγαλύτερη σημασία έχει η συνεχιζόμενη τιμωρία του φιλοΡώσου και αντιΑμερικάνου Άσαντ, παρά η μερική έστω ανακούφιση του συριακού λαού. 

Το αμερικανικό σχέδιο διαμελισμού της Συρίας μπορεί να μην ευοδώθηκε, αλλά οι κυρώσεις και το εμπάργκο ενάντια στη Συρία καλά κρατούν. Στη δε Ελλάδα, από το 2012 απελάθηκε ο Σύρος πρέσβης και έκτοτε, πρεσβεία της Συρίας στη χώρα μας δεν υπάρχει. Άλλη μια ένδειξη υπαγωγής των ελληνικών εξωτερικών σχέσεων στα συμφέροντα της υπερδύναμης. 

Στη Συρία ακόμα και τώρα, τρεις μέρες μετά την πρωτόγνωρη καταστροφή, υπάρχει αεροπορικός αποκλεισμός από τις ΗΠΑ και η μόνη βοήθεια που έχει φτάσει είναι από τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν και μερικές ακόμα χώρες που δεν συντάσσονται με τον δυτικό ολοκληρωτισμό.

Πρόκειται για τη χείριστη υποκρισία στα συντρίμμια των ερειπίων. Επιλεκτικές ευαισθησίες, παλιανθρωπιά, φαρισαϊσμός και κούφια λόγια για ευρωπαϊκά κεκτημένα, ανθρωπισμό και αλληλεγγύη. 

Αυτή είναι η διπλωματία των υποκριτών. 

Σε συνέντευξη ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Νεντ Πράις αν και ρωτήθηκε 3 φορές για το ζήτημα της κυριαρχίας των ελληνικών νησιών που αμφισβητεί η Τουρκία, απάντηση δεν έδωσε. Αυτά για τα περί καθαρής θέσης των «συμμάχων» μας στο ΝΑΤΟ που ναι μεν διαλύουν χώρες, οργανώνουν πραξικοπήματα και προκαλούν πολέμους από πριν γεννηθώ, αλλά τουλάχιστον θα μας σώσουν από τις αναθεωρητικές ορέξεις της Τουρκίας.

Ολόκληρος ο διάλογος:

Δημοσιογράφος: Η Ελλάδα, πρόσφατα ανέπτυξε δεκάδες τεθωρακισμένα οχήματα και άρματα στα νησιά με αποστρατιωτικοποιημένο status, κοντά στην ηπειρωτική Τουρκία. Σας ανησυχεί ή όχι ότι οι εντάσεις που προκαλούνται από την Ελλάδα κλιμακώνονται;

Νεντ Πράις: Η βασική μας έγνοια είναι ότι την ώρα που η Ρωσία έχει και πάλι εισβάλει σε ένα ανεξάρτητο κράτος και η διατλαντική και παγκόσμια κοινότητα στέκεται στο πλευρό του λαού της Ουκρανίας, δεν είναι η ώρα για δηλώσεις ή πράξεις που θα δημιουργήσουν εντάσεις μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ. Συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τους ΝΑΤΟικούς συμμάχους μας να συνεργαστούν και να διατηρήσουν την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή και να επιλύσουν τις όποιες διαφορές, μπορεί να έχουν, διπλωματικά.

Δημοσιογράφος: Πάνω σε αυτό, μπορείτε να μας πείτε εάν αυτά τα νησιά είναι — εάν ανήκουν στην Ελλάδα ή στην Τουρκία;

Νεντ Πράις: Το ξαναλέω: Ενθαρρύνουμε τους ΝΑΤΟικούς μας συμμάχους να επιλύσουν οποιεσδήποτε διαφορές που μπορεί να έχουν διπλωματικά.

Δημοσιογράφος: Ποια είναι η θέση των ΗΠΑ σε αυτό το θέμα;

Νέντ Πράις: Θεωρούμε ότι πρέπει να μείνουμε επικεντρωμένοι σε αυτό που αποτελεί συλλογική απειλή για όλους μας και αυτή είναι η επίθεση της Ρωσίας.

Μήπως το «ανήκουμε στη Δύση», δίνοντας γη και ύδωρ στα διεθνή αρπακτικά, δεν είναι και τόσο ασφαλής ιδέα τελικά;

** Στα ελληνικά ΜΜΕ δεν είδαμε τον παραπάνω διάλογο παρά μόνο μια διορθωτική απάντηση που έστειλε κατόπιν εορτής το υπουργείο εξωτερικών των ΗΠΑ που αναφέρει πως η κυριαρχία στα νησιά δεν αμφισβητείται. Πανηγυρισμοί από τους έλληνες δημοσιογράφους και την πολιτική ελίτ για μια διόρθωση… Η ουσία όμως βρίσκεται στην παραπάνω συζήτηση.

Ανακοίνωση της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ για την ελληνογαλλική συμφωνία

Η ελληνογαλλική συμφωνία για την αγορά φρεγατών επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά την εξάρτηση, την υποτέλεια και τον ραγιαδισμό της άρχουσας τάξης και  όλου του πολιτικού προσωπικού της που την εκπροσωπεί με ακροδεξιό, κεντροδεξιό, ή κεντροαριστερό πρόσωπο. Έρχεται αμέσως μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη-Μπάιντεν καθ’ υπόδειξη του δεύτερου, για να εξευμενιστεί η ριγμένη από τη συμφωνία AUKUS γαλλική πλευρά, χωρίς κανένα απολύτως όφελος για την ελληνική.

Σε όλη την ιστορία των ελληνοτουρκικών σχέσεων η άρχουσα τάξη, η εκάστοτε κυβέρνηση και όλα τα κόμματα εξουσίας (ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ), επιζητούσαν τη σκέπη «προστάτιδων» δυνάμεων και υπηρετούσαν πρόθυμα τα σχέδιά τους, ελπίζοντας σε μια κάποια «εύνοια» και στήριξη των ελληνικών θέσεων. Ελπίδες που τσακίζονταν στα γρανάζια των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων και ανταγωνισμών, οδηγώντας σε υποχωρήσεις και απώλεια κυριαρχικών δικαιωμάτων: από τη μικρασιατική καταστροφή μέχρι το Κυπριακό, αλλά και τα Ίμια και τις γκρίζες ζώνες, την υφαλοκρηπίδα, τις ΑΟΖ. Η γεωπολιτική σημασία της Τουρκίας, η θέση και η διαχείρισή της στη διεθνή σκακιέρα, δεν μπορούν να αγνοηθούν για χάρη της σίγουρης και πάντα πρόθυμης Ελλάδας.

Σε όλη την ιστορία η αστική πολιτική είχε ένα και μοναδικό δόγμα και προσανατολισμό: Δεν μπορούμε να είμαστε ανεξάρτητοι γιατί είμαστε μια μικρή χώρα, «ανήκομεν στη δύση» και διεθνώς είμαστε πάντα πρόθυμοι επαίτες. Με αυτή την στρατηγική πορεύτηκε, με αυτή την στρατηγική αντιμετώπισε την πρόσφατη οικονομική κρίση, με αυτή την περήφανη (!) στρατηγική υποβάθμισε την Ελλάδα και το λαό της, φτωχοποιώντας τον και υποθηκεύοντας το μέλλον του για δεκαετίες. Θα μπορούσε, κάτω από διαφορετικούς πολιτικούς όρους, συσχετισμό και προσωπικό, να χτίζεται μια ανεξάρτητη στρατηγική και πολιτική που να θεμελιώνεται στις πραγματικές δυνατότητες της χώρας και του λαού της, και ταυτόχρονα να εκμεταλλεύεται ταχτικά σχέσεις και αντιθέσεις, τόσο με κράτη και λαούς της περιοχής (Ευρώπη, Βαλκάνια, Μ.Ανατολή, Αφρική), όσο και με τις λεγόμενες μεγάλες δυνάμεις.

Η ίδια η συμφωνία υπογράφτηκε χωρίς «παζάρια», χωρίς όρους, χωρίς την ελάχιστη διαπραγμάτευση του «πελάτη», χωρίς να επιδιωχθεί γαλλική δέσμευση στήριξης ελληνικών ζητημάτων (πχ Κυπριακό, ελάφρυνση χρέους, κατάργηση μνημονιακών όρων). Πέρα από το ότι παρακάμφθηκε από την κυβέρνηση η τυπική διαδικασία για τους εξοπλισμούς, δεν διασφαλίστηκε καν η από κοινού κατασκευή των φρεγατών (με παράλληλη ενεργοποίηση της αμυντικής βιομηχανίας και των ναυπηγείων), ούτε διασαφηνίζεται ποια θα είναι η στάση της Γαλλίας –για παράδειγμα– σε ενδεχόμενες τουρκικές έρευνες και εκμεταλλεύσεις στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, ή σε παραπέρα ντε φάκτο «γκριζάρισμα» στο Αιγαίο. Η συμφωνία με κόστος που υπερβαίνει τα 10 δις, στριμώχνει παραπέρα την οικονομία της Ελλάδας και αφαιρεί πόρους που θα μπορούσαν να διατεθούν για υγεία, παιδεία και δημόσιες επενδύσεις προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων.

Η τουρκική επιθετικότητα και ο επεκτατισμός δεν ανακόπτεται με τους εξοπλισμούς, με έωλες «συμμαχίες», με το βάθεμα της εξάρτησης της χώρας. Η ειρήνη στην περιοχή δεν διασφαλίζεται με υποχωρητικότητα και υποκλίσεις στις ιμπεριαλιστικές επιταγές. Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία έχει δείξει πως σε αυτά η Τουρκία απαντά με μεγαλύτερη επιθετικότητα, με ντε φάκτο κατοχύρωση των θέσεών της.

Η τουρκική επιθετικότητα θα μπορούσε να ανακοπεί με μια εξωτερική πολιτική –ακόμα και στα αστικά πλαίσια– προσανατολισμένη στη διαφύλαξη των κυριαρχικών δικαιωμάτων και των συμφερόντων της χώρας και στην οικοδόμηση ισότιμων σχέσεων με τις γειτονικές –και όχι μόνο– χώρες και λαούς. Με μια οικονομία με ενεργειακή αυτάρκεια, προσανατολισμένη στην παραγωγή αγαθών για την κάλυψη των βασικών λαϊκών αναγκών. Με ενέργεια και τηλεπικοινωνίες στο δημόσιο κι όχι υπό την ασυδοσία του ιδιωτικού κεφαλαίου. Με εγχώρια αμυντική βιομηχανία όπλων (άλλωστε, οι αγορές εξοπλισμού ανέκαθεν αποτελούσαν πεδίο ρεμούλας και σκανδάλων – ας θυμηθούμε τα αλήστου μνήμης υποβρύχια που γέρνουν). Με κρατική και πανεπιστημιακή έρευνα που να βοηθά την εθνική αμυντική βιομηχανία αλλά και τη βιομηχανία εν γένει, με μια οικονομία προσανατολισμένη κυρίως στη πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή… Τότε η ανεξαρτησία θα ήταν έννοια που δεν αγοράζεται, που δεν αναζητά προστάτες, είτε προσωρινούς είτε μόνιμους. Τότε η ανεξαρτησία δεν θα σήμαινε επαιτεία.

Η ειρήνη στην περιοχή είναι υπόθεση ενός αντιμπεριαλιστικού και φιλειρηνικού κινήματος και προγράμματος που θα παλεύει για εθνική ανεξαρτησία, θα υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας και θα οικοδομεί την αλληλεγγύη ανάμεσα στους δύο λαούς και όλους τους λαούς της περιοχής. Η ανάπτυξη ενός τέτοιου κινήματος είναι αναγκαιότητα – είναι υπόθεση κάθε αριστερής δύναμης, κάθε προοδευτικού ανθρώπου.

Ρίγη εθνικής συγκίνησης σκόρπισε ανά την Ελλάδα η υπερήφανη στάση του Υπουργού Εξωτερικών Δένδια έναντι του Τσαβούσογλου στην Κωνσταντινούπολη. Έτσι τουλάχιστον μας πληροφόρησαν τα ελληνικά ΜΜΕ. Ορισμένοι (και η αντιπολίτευση) υπαινίχθηκαν ότι η συγκεκριμένη στάση Δένδια είναι αποτέλεσμα εσωκομματικής σύγκρουσης στη ΝΔ, ανάμεσα στην πάντα υποχωρητική γραμμή Σημίτη και στην λιγότερο υποχωρητική γραμμή Καραμανλή.

Το να έκανε ωστόσο ο Ν Δένδιας εσωκομματικό παιχνίδι είναι η καλή εκδοχή. Όσο και αν η αντιμετώπιση σημαντικών θεμάτων εξωτερικής πολιτικής υπό το πρίσμα μικροπολιτικών επιδιώξεων είναι επικίνδυνη, η άλλη εκδοχή είναι ακόμα πιο επικίνδυνη.

Γιατί η άλλη εκδοχή είναι να εκτελεί για ακόμα μια φορά η Ελλάδα ρόλο λαγού των ΗΠΑ.

Η αλλαγή διακυβέρνησης στις ΗΠΑ έχει οδηγήσει σε όξυνση των σχέσεων ΗΠΑ – Ρωσίας. Απόδειξη η Ουκρανία. Στην περιοχή μας αυτό μεταφράζεται σε στρίμωγμα του Ερντογάν και απόπειρα να σπάσουν οι δίαυλοι Ρωσίας – Τουρκίας οι οποίοι παρά τις επιμέρους εντάσεις, διατηρούνται.

Η διακυβέρνηση Μπάιντεν απέναντι στον Ερντογάν είναι καταρχήν επιθετική και απειλητική: «Προσδεθείτε μόνιμα στον δυτικό άξονα και τα αμερικανικά συμφέροντα και σταματήστε να παίζετε σε διπλό ταμπλό». Αυτό σημαίνει ότι προς το παρόν οι ΗΠΑ θέλουν να στείλουν «αυστηρό μήνυμα». Ποιος καλύτερος γραμματοκομιστής από τη «δεδομένη» (κατά τη διατύπωση Μητσοτάκη) Ελλάδα;

Αυτή όμως είναι η πλέον επικίνδυνη εκδοχή. Μια Ελλάδα που κινείται όπως της παραγγέλνουν οι υπερατλαντικοί προστάτες.

Όταν της γνέφουν ότι δεν την καλύπτουν, βάζει την ουρά στα σκέλια και οδηγείται από τη μία υποχώρηση στην άλλη σαν υπάκουο κανίς. Όταν της αφήνουν να εννοηθεί ότι μπορεί να γαβγίσει, παριστάνει το μολοσσό.

Ποιος στα αλήθεια έχει ξεχάσει το ποντάρισμα που έκανε η ελληνική κυβέρνηση επί Τσίπρα – Κοτζιά στο αμερικανικό σχέδιο; Τότε που δήθεν τα συμφέροντα των ΗΠΑ στη Συρία ευνοούσαν τους Κούρδους και στρίμωχναν τους τουρκικούς σχεδιασμούς;

Τότε που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μας διαβεβαίωνε ότι η στενότερη, περίπου μονολιθική, πρόσδεση στον άξονα ΗΠΑ – Ισραήλ – Αίγυπτος θα προσφέρει τις ΑΟΖ και το σύνολο των εθνικών διεκδικήσεων στο πιάτο της Ελλάδας;

Και ποιος ξέχασε ότι το σχέδιο αυτό χρεοκόπησε όταν οι ΗΠΑ έκαναν σαφές ότι η Τουρκία είναι “too big to be lost” και δεν μπορεί επ’ ουδενί να χαριστεί στον Πούτιν;

Ποιος ξέχασε τη χρεοκοπημένη επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και την ψυχρολουσία από τον Τραμπ;

Ποιος ξέχασε τους πανηγυρισμούς για τον East Med ο οποίος, ένα χρόνο πριν, ήταν η φοβερή και τρομερή «αιχμή του δόρατος» της ελληνικής πολιτικής και σήμερα είναι στα αζήτητα;

Ποιος ξέχασε ότι η Ελλάδα κοιμόταν όσο σχεδιαζόταν το τουρκολιβυκό μνημόνιο που περνά την τουρκική ΑΟΖ πάνω από την Κρήτη; Ποιος ξέχασε ότι η «ευφυής» ελληνική απάντηση ήταν η περσινή εγκόλπωση του σήμερα ηττημένου στρατάρχη Χαφτάρ; Ποιος ξέχασε ότι ο λίβυος πρέσβης Μένφι που αποπέμφθηκε πέρυσι από την Αθήνα λόγω του τουρκολιβυκού μνημονίου, κατέληξε Επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης και υποδέχθηκε νικητής τον ταπεινωμένο Μητσοτάκη στη Λιβύη πριν δέκα ημέρες;

Ποιος ξέχασε ότι όταν οι ΗΠΑ κρέμασαν την Ελλάδα, το τουρκικό Ορούτς Ρέις έκοβε βόλτες σε ό,τι θεωρείται ελληνική υφαλοκρηπίδα;

Ποιος ξέχασε ότι η Ε.Ε. τάχα θα επέβαλε κυρώσεις στην Άγκυρα, οι οποίες συζητούνταν και συζητούνταν και συζητούνταν, και τελικά δεν ήρθαν ποτέ;

Ποιος ξέχασε ότι την εποχή που η Τουρκία ζητούσε υποχώρηση της Ελλάδας από τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ δήλωνε «κάντε διάλογο και βρείτε τα – εμάς μην μας ανακατεύετε»;

Στα αλήθεια λοιπόν, ο λαγός των ΗΠΑ μετατράπηκε σε λιοντάρι που βρυχάται;

Ή απλώς εκτελεί τις επιθυμίες των ισχυρών, επιχειρώντας μεν να αποκομίσει πρόσκαιρα επικοινωνιακά οφέλη, γνωρίζοντας όμως ότι ως «δεδομένος και πάντα πιστός σύμμαχος» θα αδειαστεί μεγαλοπρεπώς, την επόμενη φορά που η Δύση θα θελήσει να εξευμενίσει τον Ερντογάν;

Δυστυχώς αυτό ήταν η επίσκεψη Δένδια στην Κων/πολη. Ούτε ξέσπασμα εθνικής περηφάνειας, ούτε εσωκομματικός ανταγωνισμός με τον Μητσοτάκη, ούτε αλλαγή πλεύσης στην ελληνική εξωτερική πολιτική.

Αν κάπου υπάρχει αλλαγή πλεύσης είναι η αμερικανική στάση προς την Άγκυρα. Η οποία αποτελείται σήμερα από περισσότερο μαστίγιο και λιγότερο καρότο. Αλλά όταν αύριο, θελήσει να κλείσει τη συμφωνία με τον Ερντογάν, θα του χαρίσει πολλά καρότα, ανάμεσα στα οποία και τα «εθνικά δίκαια» της χώρας μας. Η οποία, ως εσαεί «δεδομένη» στους αμερικανικούς σχεδιασμούς, θα ξεχάσει τους λεονταρισμούς, και θα παραδεχθεί ως λαγός ότι «λέμε και καμιά μαλακία να περνά η ώρα» κατά το γνωστό ανέκδοτο.

Η εθνική αξιοπρέπεια δεν χτίζεται με σκληρές δηλώσεις εν μέσω χαριτωμένων αστεϊσμών. Χτίζεται με ανατροπή της εξωτερικής πολιτικής που έχει οικοδομήσει η ελληνική άρχουσα τάξη. Όσοι μάλιστα θεωρούν ότι η «γραμμή Καραμανλή» είναι ανταγωνιστική με τη «γραμμή Σημίτη» στα εξωτερικά θέματα, ας το ξανασκεφτούν. Στην πραγματικότητα η μία πολιτική είναι ευθέως υποχωρητική, επιδιώκοντας γρήγορη «λύση» σε όλα τα θέματα προς όφελος των ΗΠΑ και της ΕΕ, ενώ η άλλη, χωρίς να αλλάζει βασικό προσανατολισμό, επιλέγει τη «μη λύση», τη στασιμότητα, κρατώντας τα αδιέξοδα να χρονίζουν.

Η εθνική αξιοπρέπεια απαιτεί μια άλλη εξωτερική πολιτική. Με πολυδιάστατες και πολύμορφες διεθνείς σχέσεις που στηρίζονται στο σεβασμό, στην αναγνώριση, στο διεθνές δίκαιο και στην αμοιβαία εκτίμηση. Με εκμετάλλευση των αντιθέσεων και των ανταγωνισμών των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και όχι με τη μονοδιάστατη πρόσδεση σε στρατόπεδα. Με κριτήριο την ειρήνη, τη συνεργασία, τη φιλική συνύπαρξη με τους γείτονες, αλλά και την υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Αυτό όμως δεν μπορεί να είναι πολιτική της ελληνικής άρχουσας τάξης.

Σύσσωμος ο καθεστωτικός τύπος προετοίμαζε με τυμπανοκρουσίες τις επερχόμενες κυρώσεις για την Τουρκία. Κάθε μέρα μας έφερνε όλο και πιο κοντά στην ημέρα επιβολής των κυρώσεων, οι εκπρόσωποί μας σε όλους τους τόνους διεμήνυαν ότι θα πάνε να δώσουν την μάχη των μαχών, να δώσουν ένα μάθημα στην αυθάδη Τουρκία του Ερντογάν. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πέτσας δήλωσε μάλιστα ότι «Δεν θα φύγει από τη Σύνοδο Κορυφής ο Μητσοτάκης αν δεν πάρει κάτι».

Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει μονολεκτικά για το τι τελικά πήρε ο Μητσοτάκης στις Βρυξέλλες. Από το τελικό κείμενο συμπερασμάτων, που υιοθέτησε η ΕΕ για την Τουρκία, προκύπτει η απόλυτη διάψευση των προσδοκιών της ελληνικής κυβέρνησης καθώς και η τραγική επιβεβαίωση της μοίρας που επιφυλάσσεται στους δεδομένους υποτακτικούς. Δεν προβλέπονται νέες κυρώσεις για την Τουρκία, ενώ η τελική απόφαση επί ενός καταλόγου κυρώσεων μετατίθεται για… τον Μάρτιο. Γίνεται μονάχα αναφορά στις «μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις» κατά κρατών – μελών της ΕΕ και στις «προκλητικές δραστηριότητες» στην Ανατολική Μεσόγειο και την ΑΟΖ της Κύπρου.  Και έπειτα, αναγνωρίζεται το στρατηγικό ενδιαφέρον της ΕΕ για την ανάπτυξη της αμοιβαίας συνεργασίας με την Τουρκία, με ειδική αναφορά στο προσφυγικό. Τέλος, υπενθυμίζεται και η ανάγκη συντονισμού της ΕΕ με τις ΗΠΑ, για αυτά τα θέματα.

Απο αυτήν την πυκνή παράθεση, προκύπτουν τα εξής βασικά συμπεράσματα:

– Η ΕΕ δεν μπορεί και, κυρίως, δεν θέλει να διαρρήξει τις σχέσεις με τον Ερντογάν. Από οικονομική άποψη, πολύ βασικοί «παίκτες» της κούρσας των εξοπλισμών (Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία) έχουν συμφέρον, όχι μόνο από την προσέγγιση της Τουρκίας, αλλά και από την διαιώνιση μίας ορισμένης κατάστασης γεωπολιτικής ανασφάλειας, για τις αγορές τους. Σε πολιτικό επίπεδο, η συμφωνία της Τουρκίας με την ΕΕ αποτελεί βασικό εργαλείο στη διαχείριση του προσφυγικού, ενός προβλήματος που η ΕΕ συνέδραμε στην δημιουργία του: ο Ερντογάν κρατά τους πρόσφυγες μακρυά από τις ευρωπαϊκές μητροπόλεις. Σε διπλωματικό επίπεδο, μία ενδεχόμενη σκληρή στάση απέναντι στην Τουρκία ενδεχομένως να την σπρώξει συγκυριακά πιο κοντά προς έναν άλλον γεωπολιτικά ισχυρό παίκτη, όπως τη Ρωσία ή την Κίνα. Ενδεχόμενο που αποστρέφονται μετά βδελυγμίας, καταρχήν, οι Αμερικάνοι. Και επειδή, καλώς ή κακώς, οι σχέσεις πατρονίας και επικυριαρχίας των ΗΠΑ στην Ευρώπη ουδέποτε εξαφανιστήκαν, ο γεωπολιτικός νάνος της ΕΕ δεν υπήρχε περίπτωση να λάβει θέση στην «καυτή πατάτα», ακόμα και αν αυτό σημαίνει την εργαλειοποίηση από έναν Ερντογάν: καλύτερα, η ανάθεση στην Προεδρία Μπάϊντεν. Ας δώσουν οι Αμερικάνοι την τελική απάντηση στο ερώτημα..

– Η ελληνική πλευρά συνειδητά πορεύεται χωρίς διπλωματικά εργαλεία. Έχει περιοριστεί στον επικοινωνιακό χειρισμό της στάσης στα ελληνοτουρκικά, για να περισώσει τουλάχιστον το όποιο πολιτικό κύρος στο εσωτερικό της χώρας. Η γραμμή Μητσοτάκη στην Σύνοδο του Pacta Sunt Servanda, της τήρησης των συμφωνιών, σε ένα περιβάλλον που τα συμφωνημένα ξεσκίζονται από την ισχύ της επιβολής, αποτελεί γραμμή εθνικά αυτοκτονική. Πλην, ταιριάζει απόλυτα στις προσδοκίες της ΕΕ για έναν πειθαρχημένο κολίγο, που δεν θα «τινάξει την μπάνκα στον αέρα». Ουδέποτε έθεσε η Ελλάδα στην Σύνοδο θέμα εμπάργκου όπλων, ενώ παράλληλα ο ίδιος ο πρωθυπουργός προσέρχεται με μία τοποθέτηση ότι η απόσταση από τα 6 εως τα 12 ν.μ. αποτελούν διαφιλονικούμενη ζώνη: τα τελευταία στερούν την νομική βάση για κυρώσεις στην Τουρκία για τις κινήσεις της στο Αιγαίο. Η ελληνική πλευρά υιοθετεί πλέον το αφήγημα ότι, πάντως, θα υπάρξουν κυρώσεις σε «φυσικά πρόσωπα και εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ανατολική Μεσόγειο» και περιορίζεται στον αγώνα για σκληρές…. διατυπώσεις στο κείμενο των συμπερασμάτων.

– Η Τουρκία παίρνει καθαρό μήνυμα ότι μέχρι τον Μάρτιο, τουλάχιστον, παίζει, και επίσημα πλέον, χωρίς αντίπαλο. Άρα μπορεί να προχωρήσει σε νέο γύρο αμφισβήτησης κυριαρχικών δικαιωμάτων, έρευνες σε διαφιλονικούμενες θαλάσσιες ζώνες, κατοχύρωσης νέων τετελεσμένων. Η Γαλλία υποχωρεί, υπό τις πιέσεις Μέρκελ για διατήρηση καλού επιπέδου σχέσεων με την Τουρκία, και ενώ έχω ήδη υποστεί σειρά ηττών στην περιοχή. Η Ελλάδα και η Κύπρος μένουν μονάχα με φραστικές αναφορές, και αυτές πετσοκομμένες, χωρίς μέτρα και αποτρεπτικές κυρώσεις απέναντι σε έναν επεκτατικό γείτονα. Οι Γερμανία και οι ΗΠΑ καλούν σε διμερείς επαφές και διαπραγματεύσεις Ελλάδα και Τουρκία, καλούν σε «διαχείριση των διαφορών», βάζοντας στην ίδια μοίρα αυτόν που διαρκώς επεκτείνει τις βλέψεις του με αυτόν που διαρκώς περιορίζει τις δικές του. Καταγράφουν ως «θετικό βήμα» το ότι ελλιμενίστηκε το Όρουτς Ρεις. Η ίδια η Άγκυρα, άλλωστε, επιμένει μετά από κάθε «βόλτα» στο Αιγαίο, να καλεί την Ελλάδα σε διάλογο, «χωρίς προϋποθέσεις» και κυρίως, χωρίς κανέναν φραγμό και όριο. «Όλα στο τραπέζι» λοιπόν, και το «όλα» περιλαμβάνει τα πάντα. Κάθε φορά που τα τουρκικά ερευνητικά βολτάρουν σε εκατέρωθεν διεκδικούμενες θαλάσσιες ζώνες κερδίζουν ένα ακόμα θέμα προς διαπραγμάτευση. Σαν τον νταή στο σχολείο, οι προσκλήσεις για διάλογο περιορίζονται ενώπιον του αδιάφορου διευθυντή, ενώ έξω από την σχολική αίθουσα, περιμένει νέο μαρτύριο για τον καρπαζοεισπράκτορα.

Η ΕΕ αποτελεί ένα θνησιγενές σχήμα, με μηδενικό γεωπολιτικό εκτόπισμα, που ξέρει να δείχνει τα δόντια του μονάχα στους λαούς. Ιδιαίτερα ο ελληνικός λαός επωμίστηκε το βάρος της «συναδέλφωσης» για να πάρει πίσω ανεργία, φτώχεια και εξαθλίωση. Ένα απο τα διαχρονικά επιχειρήματα της αστικής τάξης της χώρας, ότι μία ρήξη με την ΕΕ μας αφήνει εκτεθειμένους στην Τουρκία, γκρεμίζεται για μια ακόμα φορά σαν πύργος με τραπουλόχαρτα. Η Ελλάδα εργαλειοποιείται, για να εξευμενιστεί ο Ερντογάν: αυτός είναι ο στρατηγικός στόχος της ΕΕ και σε αυτό συντείνει η στάση του Μητσοτάκη. Μία κυβέρνηση η οποία δεν μπορεί να σηκώσει τόνους και να βάλει εμπόδια στη Σύνοδο Κορυφής, και να περιορίζεται στην εσωτερική επικοινωνιακή διαχείριση, όσο αυτό είναι δυνατόν, της εθνικής ταπείνωσης.

Από τον Οκτώβρη μέχρι σήμερα βομβαρδιζόμασταν με διαβεβαιώσεις για τις σκληρές ευρωπαϊκές κυρώσεις απέναντι στην Τουρκία. Πλησιάζει η ώρα, από μέρα σε μέρα, έλεγαν.. Άραγε, θα μας λένε τα ίδια για τις επόμενες 100 περίπου μέρες μέχρι τον Μάρτιο και την επόμενη Σύνοδο Κορυφής;

Από την άλλη, τί είναι 100 μέρες μπροστά στην ατέλειωτη αιωνιότητα του παρόντος του προσκυνημένου;