Ένα σύγχρονο πολιτικό πρόγραμμα είναι αναγκαίο απέναντι στο σύγχρονο κοινωνικό πρόβλημα
Το «τέλος» των μνημονίων εγκαθίδρυσε ένα καθεστώς που σε τίποτα δεν θυμίζει την κοινωνική και εργασιακή πραγματικότητα πριν από την κρίση. Όχι μόνο δεν επιστρέψαμε στα προ του 2008 τοπία αλλά σε συνδυασμό και με τον ακραίο πληθωρισμό που πυροδότησε η πανδημία οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα βυθίζονται όλο και περισσότερο στον πάτο. Σύμφωνα με τα γνωστά πλέον στοιχεία από την έρευνα της Eurostat, η Ελλάδα όχι μόνο δεν επανέρχεται στα προ- κρίσης επίπεδα αντίθετα κατρακυλάει στον πάτο τον χωρών της ΕΕ -3η από το τέλος- όσον αφορά την αγοραστική δύναμη που έχει ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης στην Ελλάδα.
Που οφείλεται όμως αυτή η κατάσταση αφού βγήκαμε από τα μνημόνια και η ανεργία έχει υποχωρήσει κάτω από το 10%; Γιατί δεν επιστρέφουμε σε μια προμνημονιακή κανονικότητα;
- Πολύ υψηλός πληθωρισμός στα τρόφιμα που καθιστά την επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ εφιάλτη εν απουσία και δικτύων προστασίας του καταναλωτή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι τιμές έχουν αυξηθεί 47% σε σχέση με το 2020. Η αύξηση αυτή πυροδοτήθηκε σε σημαντικό βαθμό από την κούρσα του δυτικού κόσμου ΗΠΑ και ΕΕ να βγουν μπροστά από τους υπόλοιπους την περίοδο της πανδημίας τυπώνοντας τεράστιες ποσότητες χρήματος από τις κεντρικές τους τράπεζες- «φωτοτυπίες δολαρίων και ευρώ» που θα στήριζαν αγορές εμβολίων, επάρκεια τροφίμων και εφοδιαστικών αλυσίδων και το σύμφωνο σταθερότητας στις καλένδες όταν απειλήθηκε ο σκληρός- πυρήνας την ΕΕ.
- Εκτίναξη του κόστους στέγης. Από το 2015 έως το 2023, οι τιμές πώλησης των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 48% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τη Eurostat. Στη χώρα μας οι τιμές πώλησης των κατοικιών αυξήθηκαν από το 2017 έως το 2024 κατά 88% στην Αττική και κατά 69,2% πανελλαδικά. Φυσικά στην Ελλάδα η αύξηση αυτή οδηγείται από τον κατακλυσμό της αγοράς νέων ιδιοκτητών κινέζων, ισραηλινών, λιβανέζων, κλππου τα τελευταία χρόνια συστηματικά τοποθετούν μεγάλες ποσότητες κεφαλαίων στην αγορά κατοικίας κυρίως στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας.
- Αύξηση των λογαριασμών ρεύματος. Σχεδόν διπλασιασμός των τιμών σε σχέση με το 2018. Εδώ τεράστιο ρόλο παίζει η εγκαθίδρυση του target model που νομοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ και καθορίζει τις τιμές πώλησης ρεύματος ανάλογα με το καύσιμο που έχει χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή τους και η εγκληματική πολιτική της βίαιης απολιγνιτοποίησης χωρίς κανένα μακροπρόθεσμο σχέδιο απλά και μόνο κατ’ επιταγή της ΕΕ και για να γίνει η χώρας μας για άλλη μια φορά καλός πελάτης των εταιριών κατασκευής φωτοβολταϊκών, ανεμογεννητριών και φυσικά ηλεκτρικών αυτοκινήτων κεντρικο- ευρωπαικής προέλευσης. Άλλη μια φορά αποδείχτηκε περίτρανα ότι η απελευθέρωση του μονοπωλίου στην παραγωγή και προμήθεια ρεύματος όχι μόνο δεν έριξε τις τιμές αλλά έγινε προκειμένου να στηριχθούν τα κέρδη των ιδιωτών παρόχων που «τυγχάνουν» και κατασκευαστές δημοσίων έργων, εργοστασιάρχες, πετρελαιάρχες και φυσικά εκδότες και καναλάρχες. Το γεγονός ότι η πλειοψηφία της ΔΕΗ παραμένει δημόσια- και δεν έχει πλήρως ιδιωτικοποιηθεί- φαίνεται να γίνεται προκειμένου με κρατικές πολιτικές να εξασφαλίζονται τα συμφέροντα των παρόχων μέχρι να ενηλικιωθεί το σύστημα απομύζησης του λαού και να μπορεί να περπατήσει μόνο του. Τότε θα μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί και η ΔΕΗ 100% τάχα για την αποπληρωμή μιας ακόμα δόσης χρέους.
- Υποβάθμιση της δημόσιας δωρεάν παιδείας. Από την βρεφική ηλικία μέχρι την ανώτατη εκπαίδευση, τα χιλιάδες κενά, οι ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή, οι κακοπληρωμένοι εκπαιδευτικοί, οδηγούν γονείς και παιδιά στην ιδιωτική εκπαίδευση. Αυτό δεν γίνεται πάντα στην αναζήτηση του «καλύτερου για τα παιδιά μου» αλλά προκειμένου να πληρείται ένα μίνιμουμ συνθηκών (πρόγραμμα, ωράριο, φύλαξη) που να επιτρέπει στους γονείς να δουλεύουν 9-5 για να ανταποκριθούν στα υπόλοιπα καθήκοντα τους. Ειδικά για την τριτοβάθμια εκπαίδευση όλο και λιγότερες οικογένειες μπορούν πλέον να ανταποκριθούν και να στείλουν τα παιδιά τους στην επαρχία και να πληρώνουν ένα ακόμα ενοίκιο για όσο διαρκούν οι σπουδές τους. Παράλληλα, ολοκληρώνεται σε μεγάλο βαθμό η αναδιάρθρωση -με την θεσμική πλέον κατοχύρωση των ιδιωτικών πανεπιστημίων στην πραγματικότητα ιδιωτικών ΙΕΚ που όμως θα προσφέρουν ισότιμα πτυχία με τα υποβαθμισμένα δημόσια- οδηγώντας σε μια κατάσταση συνολικής υποβάθμισης του «ντόπιου» εκπαιδευτικού συστήματος. Έτσι τα «μεσαία στρώματα(;)» δεν θα χάνουν χρόνο με πανελλήνιες, μηχανογραφικά κλπ. και θα στέλνουν κατευθείαν τα παιδιά τους στην και ελληνική τριτοβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση ενώ οι «πλούσιοι», γόνοι κλπ. ούτως ή άλλως σπουδάζουν στα πανεπιστήμια της Δύσης.
- Υποβάθμιση/ εμπορευματοποίηση της υγείας. Η διάλυση της δημόσιας υγείας που αναδείχτηκε με κραυγαλέο τρόπο την περίοδο της πανδημίας «χαρίζοντας» στην χώρα μας την μια αρνητική πρωτιά μετά την άλλη σε θανάτους ανά κατοίκους παρά την παροιμιώδη υπομονή και υπακοή του λαού στα περιοριστικά μέτρα την περίοδο του lock down, το κλείσιμο (λέγε με συνένωση) νοσοκομείων/ τμημάτων, η ιδιωτικοποίηση εντός των δημόσιων κλινικών, το «μεγάλο κόλπο» με τους επικουρικούς γιατρούς, οι τεράστιες ελλείψεις σε νοσηλευτικό προσωπικό, οι πολύ χαμηλοί μισθοί σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, τα εξαντλητικά ωράρια, το απαρχαιωμένο σύστημα διασύνδεσης και διοίκησης, η απουσία δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης αλλά και η φυγή προς τον «ιδιωτικό τομέα» μεγάλου μέρους του έμπειρου ιατρικού/ νοσηλευτικού προσωπικού- που σπούδασε και εκπαιδεύτηκε με δημόσιο χρήμα- σε αναζήτηση καλύτερων συνθηκών επιβαρύνουν και το κόστος διαβίωσης- επιβίωσης του λαού ακόμα περαιτέρω. Όλο και περισσότεροι στρέφονται στα ιδιωτικά πακέτα ασφάλισης τους οποίους τον πλασιέ κάνει με τεράστια επιτυχία ο Μητσοτάκης με τον Άδωνη τα τελευταία χρόνια.
- Χαμηλοί μισθοί παρά την πτώση του ποσοστού της ανεργίας. Στον καπιταλισμό, η αύξηση των ανέργων οδηγεί σχεδόν αυτόματα σε μείωση των μισθών και δικαιωμάτων όσων εργάζονται, η μείωση των ανέργων όμως δεν οδηγεί σε αύξηση των μισθών των εργαζομένων. Η αντίθεση είναι γνωστή από παλιά, όμως στην Ελλάδα υπάρχει και το επιβαρυμένο παρελθόν της παραγωγικής από- συγκρότησης της χώρας, ο μεταπρατικός χαρακτήρας της οικονομίας, η διάλυση της κτηνοτροφικής/ γεωργικής παραγωγής, της μεσαίας βιοτεχνίας και της βιομηχανίας κατ’ απαίτηση της ΕΕ είτε με το μοντέλο τον κρατικοποιήσεων, είτε των ιδιωτικοποιήσεων εσχάτως. Η μετατροπή της Ελλάδας σε χώρα υπηρεσιών και τουρισμού δημιουργούν μια αγορά εργασίας χαμηλής προστιθέμενης αξίας, μη ανταγωνιστικής λόγω και ενιαίου νομίσματος και ακριβή στην λειτουργία λόγω κόστους ενέργειας και καυσίμων. Ενώ οι συνθήκες εργασίας εντατικοποιούνται τα ουσιαστικά μέτρα ασφαλείας διαρκώς περιστέλλονται με αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση θανατηφόρων- και μη- εργατικών ατυχημάτων.
- Η Ελλάδα είναι αιχμάλωτη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Το βάθεμα της εξάρτησης από τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό που υλοποιείται συστηματικά τα τελευταία πολλά χρόνια αλλά που κατά καιρούς παρουσιάζει διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά έχει περάσει σήμερα σε μια νέα φάση. Ήδη από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με την συμφωνία των Πρεσπών, μέχρι την κυβέρνηση Μητσοτάκη με την πρόσδεση στο άρμα του ΝΑΤΟ σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, την αποστολή ελληνικών οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία, το άνοιγμα της βάσης στην Αλεξανδρούπολη σαν βασικό σημείου τροφοδότησης του πολέμου με αμερικάνικο υλικό, τη στάση σχετικά με την γενοκτονία στην Γάζα και τον Λίβανο, την αποστολή φρεγάτας στην Υεμένης όλα τα παραπάνω αποτελούν μια ποιοτική αναβάθμιση και φυσικά δεν είναι άσχετα με την στάση που παίρνει συνολικά και η ΕΕ. Επιπλέον, η κοινή γνώμη προετοιμάζεται εδώ και καιρό με δηλώσεις παραγόντων και «σοφών» για λύσεις στα ελληνοτουρκικά σε βάρος των συμφερόντων του ελληνικού λαού. Σε μια εποχή που ο κόσμος κινείται ταχύτερα προς την κατεύθυνση ενός πολυπολικού κόσμου που- χωρίς να αμφισβητείται η παγκοσμιοποίηση- και άλλες χώρες διεκδικούν χώρο στο διεθνή καταμερισμό, η εξωτερική πολιτική της χώρας μοιάζει πιο μονοδιάστατη και δεδομένη από ποτέ.
Αν περιγράφαμε συνοπτικά την παραπάνω κατάσταση σαν το σύγχρονο κοινωνικό πρόβλημα ποια θα μπορούσε να είναι μια πολιτική απάντηση σε αυτό και ποιες θα ήταν εκείνες οι δυνάμεις ταξικά και πολιτικά που θα μπορούσαν να το πραγματώσουν;
Μιλώντας πιο γενικά απαιτείται μια κεντρική γραμμή, ένα συνεκτικό νήμα, που να ενώσει πολιτικά και κοινωνικά τους εργαζόμενους και τον λαό πάνω σε ένα σύγχρονο πολιτικό πρόγραμμα ανατροπής του κοινωνικού προβλήματος. Αναζητείται εκείνη η κατεύθυνση που θα ενώσει τους μικρούς και μεγάλους αγώνες σε τροχιά αλλαγής του συσχετισμού δύναμής. Τα παραπάνω αποτελούν το εκρηκτικό μείγμα ξεσπασμάτων και ρωγμών. Μια συνολική πολιτική τοποθέτηση για το πώς προετοιμάζεσαι και τι μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις στο να υπάρξουν ξεσπάσματα επιταχύνοντας τον χρόνο είναι αναγκαία. Ποιο είναι εκείνο το ποιοτικό βήμα που όταν συντελεστεί θα τροποποιήσει γοργά τον συσχετισμό δύναμης προς όφελος των δυνάμεων της εργασίας; Ποιος είναι ο αποφασιστικός στόχος; Αλλά βασικά ποιος ή ποιοι είναι διατεθειμένοι να ανοίξουν τον δρόμο περπατώντας σε αυτήν την κατεύθυνση;
Απαιτείται μια βασική εκτίμηση για το πως θα κινηθεί ο αντίπαλος-η αστική τάξη, η κυβέρνηση, οι κοινωνικοί της σύμμαχοι, τα υπόλοιπα κόμματα και ο διεθνής παράγοντας την επόμενη περίοδο καθώς και η αναζήτηση του μηχανισμού με τον οποίο εξασφαλίζεται συναίνεση από τα φτωχά και υπό φτωχοποίηση λαϊκά στρώματα.
Μετά την- με πάταγο- εξαΰλωση του χώρου που κάλυψε επί σχεδόν μια 10ετία ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγούμαστε σε ένα ιδιότυπο πολιτικό σύστημα με χαρακτηριστικά διπολισμού χωρίς όμως την παλιά πυγμή και ποσοστά.
- Η ΝΔ φαίνεται να μπορεί να κινηθεί εκλογικά από 20-30% όντας ο βασικός πόλος του συστήματος και ο κύριος εκφραστής της αστικής τάξης της χώρας. Κοινωνικά έχει τριγμούς λόγω της εκτίναξης του κόστους διαβίωσης και πολιτικά έχει τριγμούς από τα δεξιάς της με τα πολλά ακροδεξιά κόμματα και κομματίδια που έχουν δημιουργηθεί, όμως ακόμα ελέγχει το παιχνίδι γιατί εν απουσία μιας «ισχυρής προσωπικότητας» ο χώρος της ακροδεξιάς ή «Νέας Δεξιάς» είναι διασπασμένος και ο κάθε σχηματισμός φιλοδοξεί να εκφράσει ένα μικρό κομμάτι της κοινωνίας παρά έναν «δεξιό ριζοσπαστικό αντι-συστημισμό». Όσο η ΝΔ και ο Μητσοτάκης συνομιλεί προνομιακά και εκφράζει εκλογικά αυτό που λέγεται «κέντρο» φαίνεται ότι μπορεί να κυριαρχήσει στο παιχνίδι εξουσίας μόνος- είτε με μικρότερους συμμάχους που όμως δεν θα επηρεάσουν καθόλου το «μίγμα πολιτικής». Αν η διαγραφή Σαμαρά αποτελέσει πυροκροτητή ευρύτερων ανασχηματισμών στα δεξιά της ΝΔ αυτό μένει να φανεί σε συνδυασμό και με την στροφή που συντελείται σε ευρωατλαντικό επίπεδο με την εκλογή Τραμπ και την άνοδο της νέας εκδοχής της δεξιάς σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία κλπ.
- Το ΠΑΣΟΚ ελλείψει αντιπάλου θα προσπαθήσει και αυτό να συνομιλήσει με το «κέντρο» και να επαναπατρίσει ψηφοφόρους που έχασε την τελευταία 10 ετία. Πιθανά θα ενσωματώσει βουλευτές που θα μείνουν ορφανοί από την διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ο χώρος τον οποίο το σύστημα Μητσοτάκη έχει επιλέξει να βάλει στο κάδρο σαν τον βασικό του αντίπαλο γιατί ξέρει ότι μπορεί να συμπορευθεί μαζί του σε όλες τις στραβές που μπορεί να τύχουν.
- Η Ακροδεξιά με τα διάφορα κόμματα της αθροίζει ένα διόλου αμελητέο ποσοστό κοντά στο 15%. Για πρώτη φορά το άθροισμα δεξιάς- ακροδεξιάς είναι περισσότερο από 50%. Αν θα καταφέρει να καβαλήσει το κύμα της νέας πραγματικότητας που δημιουργείται σε ευρωατλαντικό επίπεδο με την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ αλλά και την άνοδο της νέας δεξιάς σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ουγγαρία κλπ. και να εκφράσει τους «ριγμένους της παγκοσμιοποίησης» αλλά γκρέκα μένει να φανεί. Η άλλη εκδοχή της, η ναζιστική και εγκληματική άκρα δεξιά, φαίνεται να έχει ακόμα ερείσματα κυρίως στην νεολαία και ακόμα και μέσα από την φυλακή οι πρώην της αρχηγοί της Χρυσής Αυγής φαίνεται να επηρεάζουν ένα δυναμικό.
- Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την ξεφτίλα που ακολούθησε η εκλογή Κασελλάκη οδηγείται και στην τυπική διάλυση. Τρία κόμματα έχουν ήδη προκύψει σαν θραύσματα της διάλυσης τα οποία θα κινούνται στο όριο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης εκλιπαρώντας για μια ψήφο στις όποιες εκλογές. Ο κόσμος που εξέφρασε ο ΣΥΡΙΖΑ θα μετακινηθεί είτε προς το ΠΑΣΟΚ είτε το ΚΚΕ εκλογικά αλλά βασικά έχει ήδη αναδιπλωθεί καθώς οι συνθήκες που γέννησαν την εκρηκτική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ έχουν πλέον τροποποιηθεί.
- Το ΚΚΕ είναι το άγαλμα της πολιτικής ζωής- δεν απειλεί και δεν απειλείται. Αρκείται σε έναν γενικό αντικαπιταλιστικό λόγο με μπόλικες «αντεπιθέσεις» και «ξεσηκωμούς» που όμως δεν έρχονται, ενώ από τον λόγο του απουσιάζει οποιαδήποτε πολιτική αιχμή όταν ζητήματα που είναι τάχατης «ταυτοτικά» για το ΚΚΕ τέθηκαν στην ημερήσια διάταξη (ευρωμονόδρομος, πόλεμος, λιτότητα). Η εκλογική άνοδος του κόμματος, του ΠΑΜΕ, της ΠΚΣ και όλων των πλατιών σχημάτων που ελέγχει δεν έχουν οδηγήσει σε ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση των αγώνων, με αποκορύφωμα την νηνεμία στα ΑΕΙ σχετικά με την γενοκτονία στην Γάζα. Το ποιοτικό στοιχείο εδώ έχει να κάνει με την ολοκλήρωση της μετάλλαξης σε ένα «αντικαπιταλιστικό» κόμμα καθώς έχει εξαφανιστεί το καθήκον της πάλης με τον ιμπεριαλισμό από τον λόγο και την δράση του κόμματος αλλά και η ανάλυση για την θέση της Ελλάδας στο σύγχρονο κόσμο η οποία μάλλον είναι μια ιμπεριαλιστική χώρα. Το ΚΚΕ αναμένεται να κρατήσει ένα σταθερό ποσοστό το οποίο θα αυξάνεται τις ήρεμες μέρες και θα συρρικνώνεται όταν υπάρχει κοινωνική αναταραχή.
- Το ΜΕΡΑ25 και οι υπόλοιποι σχηματισμοί της ριζοσπαστικής αριστεράς αδυνατούν να απαντήσουν και να ανταποκριθούν στο καθήκον της οργάνωσης του λαού, της πολιτικής έκφρασης των διεκδικήσεων του και της αποτελεσματικής πάλης του. Ξαναζούμε την χρεοκοπία των «λύσεων» που προτάθηκαν στον κόσμο της αριστεράς και ζούμε την αρνητική πλευρά αυτής της χρεοκοπίας όπου περισσεύει η απαισιοδοξία, η απογοήτευση, η καχυποψία, η αποδιοργάνωση και τελικά η φθορά ενός αξιόλογου δυναμικού αγωνιστών. Δεν ιεραρχούν το καθήκον της ανασυγκρότησης ενός κομμουνιστικού φορέα με λαϊκά χαρακτηριστικά και την δημιουργία μια σύγχρονης αριστερής δύναμης σε σύνδεση με τις επικίνδυνες τάξεις ψηλά στο πολιτικό τους καθηκοντολόγιο. Παρά τις όποιες -διόλου ευκαταφρόνητες- προσπάθειες έγιναν τα τελευταία χρόνια να βρεθεί και να συμπορευτεί ένα δυναμικό πάνω στο καθήκον της οικοδόμησης κομμουνιστικής οργάνωσης λόγω των ουσιαστικών αποκλίσεων σε επίπεδο ιεραρχήσεων, γλώσσας, στυλ παρέμβασης και λειτουργίας δεν καρποφόρησαν. Οι σημερινές «συμπορεύσεις» περισσότερο αποτελούν αντανάκλαση της ανημπόριας και αμυντικές «στρατηγικές» παρά ελπιδοφόρα εγχειρήματα.
Στη χώρα μας, παρόλα αυτά, υπάρχουν πολλές δυνάμεις που αγωνίζονται στους κοινωνικούς χώρους, που οργανώνονται και επιμένουν, που αναμένουν παρακολουθώντας τις εξελίξεις και που οργίζονται και δεν ξεχνούν τον αντίπαλο. Δεν συναποτελούν ένα μέτωπο ούτε στρατεύονται στην ίδια συλλογικότητα είτε στο χτίσιμο μιας νέας κομμουνιστικής αριστεράς. Παραμένουμε στην θέση ότι είναι δυνατόν και απαραίτητο να ανασκοπήσουν δυνάμεις μέσα και έξω από αυτή την αριστερά, αλλά ότι νέο οικοδομηθεί θα κατασκευαστεί με νέα υλικά: με την νέα φουρνιά της εργατικής τάξης, με την νεολαία (όχι αποκλειστικά των πανεπιστημίων αλλά της γειτονίας, των γηπέδων, της σεζόν), με την γενιά του άρθρου 16 και της κρίσης αλλά και με την γενιά μια προηγούμενης πολιτικοποίησης.
Δεν παραβλέπουμε την οικοδόμηση ενός πολιτικού μετώπου με την μορφή μιας νέας αριστερής πολιτικής δύναμης που η προτεραιότητά της δεν θα είναι το κοινοβουλευτικό παιχνίδι –επιδιώκοντας όμως την κοινοβουλευτική συμμετοχή- αλλά η οργάνωση των κοινωνικών υποκειμένων . Μια νέα πολιτική δύναμη που θα προσπαθεί να ενώνει τις υποτελείς τάξεις και θα εκφράζει τις ανάγκες και τα συμφέροντα του κόσμου της εργασίας.
Ανάμεσα στην σύγκρουση εκμεταλλευτών- εκμεταλλευόμενων υπάρχει ένα κενό απουσιάζει η διέξοδος γιατί υπάρχει ένας μεγάλος απών, το κομμουνιστικό κόμμα. Χωρίς μια σύγχρονη κομμουνιστική δύναμη που θα θέτει το πεπερασμένο του καπιταλισμού σαν σύστημα κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων και θα πασχίζει να ενώσει αιτήματα, αγώνες αλλά και δράση σε μια κατεύθυνση αντικατάστασης του καπιταλισμού από τον σοσιαλισμό η κατάσταση θα παραμένει πάνω κάτω ίδια όσον αφορά την μεγάλη εικόνα.
Μια σύγχρονη κομμουνιστική δύναμη όμως πρέπει να έχει ορισμένα απαραίτητα χαρακτηριστικά, να είναι:
- λαϊκή να θέλει να «λερωθεί» και να ξεβολευτεί προσπαθώντας να ριζώσει μέσα στον λαό
- χρήσιμη για την κοινωνία και αποτελεσματική
- συμμετοχική που δεν επιδιώκει την ανάθεση
- να (προσπαθεί να) έχει σχέση με την εργατική τάξη
- να είναι σχολείο που θα παράγει ιδεολογία κόντρα στην ιδεολογία της αστικής τάξης και θα δημιουργεί ένα διαφορετικό πρότυπο ανθρώπου από τον σύγχρονο homo homini lupus που φτιάχνει ο νεοφιλελευθερισμός
- να είναι πολιτική με την έννοια του να απαντάει στα ζητήματα που θέτει η ζωή με συγκεκριμένες προτάσεις και όχι με ιδεολογικές αρχές
- να έχει εκτιμήσεις που πατάνε στην γη αλλά να προπαγανδίζει την «ουτοπία».
Προφανώς αυτά δεν γίνονται από την μια μέρα στην άλλη και η επανάσταση μοιάζει πιο μακρινή σήμερα, όμως αυτή η «κουλτούρα» δεν (πρέπει να) είναι χωρισμένη με σινικά τείχη με τα άμεσα πολιτικά καθήκοντα ενός μεταβατικού προγράμματος με στοιχεία εναλλακτικής προοπτικής. Απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει μια σύγχρονη αριστερή δύναμη είναι να έχει στο κέντρο της μια σύγχρονη κομμουνιστική οργάνωση. Αυτό είναι σήμερα το δίδυμο έλλειμα και το διπλό καθήκον το οποίο ζητά ανταπόκριση και μια νέα στράτευση.
Ο Μιχάλης Τριβιζάκης είναι μέλος της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ. Αρθρογραφεί στο antapocrisis.