Ευρώπη Archives - Σελίδα 8 από 8

Σε αναμονή πολιτικών εξελίξεων η Ιταλία

3 Δεκεμβρίου 2016/0 Comments/in Ευρώπη /by Κώστας Χαιρόπουλος

Λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες και η Ιταλία προετοιμάζεται για το δημοψήφισμα που θα καθορίσει το μέλλον της αναθεώρησης του ιταλικού συντάγματος του 1947. Σωματεία και οργανώσεις προετοιμάζονται για την αυριανή ψηφοφορία στην οποία η κυβέρνηση Ρέντσι, το σύνολο των ΜΜΕ καθώς και τα ανώτερα στελέχη επιχειρήσεων όλων των κλάδων εχουν ταχθεί υπέρ του ναι. Αντίθετα, οργανώσεις της αριστεράς, σωματεία βάσης όπως το UBS και τα λαικά στρώματα θα εκφραστούν μέσω του ΟΧΙ.

italia savvato 1

Το δημοψήφισμα έχει μετατραπεί σε ψήφο αποδοκιμασίας του Ρέντσι, της πολιτικής της λιτότητας και της των πολιτικών της ΕΕ της οποίας η παρούσα κυβέρνηση είναι ο κύριος εκφραστής. Το ΟΧΙ σημειώνει ένα οριακό προβάδισμα μέχρι στιγμής αλλά καθοριστική θα είναι η ψήφος των αναποφάσιστων. Ο συντονισμός NO! SocialPlatform, στον οποίο συμμετέχουν το Δίκτυο Κομμουνιστών και το σωματείο USB διεξάγει καμπάνια υπερ του ΟΧΙ συνδέοντας τις προοδευτικές δυνάμεις που επιθυμούν την απομάκρυνση του Ρέντσι μέσω ενός βροντερού ΟΧΙ. Το μιντιακό κατεστημένο σύσσωμο στηρίζει το ναι και εδώ και εβδομάδες έχει εξαπολύσει εκστρατεία εκφοβισμού της κοινωνίας για τα δεινά που θα έρθουν σε περίπτωση ανάδειξης ενός ισχυρού ΟΧΙ. Μέχρι και ο Ρέντσι έχει δηλώσει πως σε ήττας του ναι θα αποχωρήσει από την κυβέρνηση. Μια μεγάλη διαφορά μεταξύ του ναι και του ΟΧΙ θα κάνει πιο σίγουρη την ανατροπή της κεντροαριστερής κυβέρνησης.

Εκτός της αριστεράς, η φασιστική δεξιά και η ακροδεξιά έχουν τοποθετηθεί υπερ του ΟΧΙ προβάλλοντας ταυτόχρονα αντι-μεταναστευτική ατζέντα και χρησιμοποιώντας την αντίθεση τους στην ΕΕ εργαλειακά σε μια προσπάθεια να προσεγγίσουν τα λαϊκά στρώματα τα οποία έχουν πληγεί από τις πολιτικές των τελευταίων κυβερνήσεων και ειδικότερα από τις μεταρρυθμίσεις στα εργασιακό, στην υγεία και την εκπαίδευση. Μάλιστα ο Ρέντσι χρησιμοποίησε σαν επιχείρημα υπερ του ναι και επιχείρησε να ταυτίσει την αριστερά με την ακροδεξιά λόγω της αντίθεσης τους στην αναθεώρηση του συντάγματος. Πάντως, σε πρόσφατη αντι-συγκέντρωση κατά των εγκαινίων φασιστικού παραρτήματος της CASAPOUND σε προάστιο της Ρώμης δεκάδες αντιφασίστες συνελήφθησαν από την αστυνομία και αντιμετωπίζουν βαριές κατηγορίας, αποδεικνύοντας ότι τα φασιστικά κόμματα αν και εμφανίζονται αντί-συστημικά παραμένουν τα «αγαπημένα» παιδιά του συστήματος.

italia savvato 2

Είναι αναγκαίο την Κυριακή να εκφραστεί ένα ισχυρό ΟΧΙ κατά της συνταγματικής αναθεώρησης η οποία οδηγεί σε ακόμα ένα πιο ισχυρό-συγκεντρωτικό κράτος με μόνο σκοπό να εφαρμόζει τις οδηγίες των τεχνοκρατών των Βρυξελλών πιο αποτελεσματικά και να πλήττει τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Είναι ακόμα πιο σημαντικό την νίκη αυτήν να μην την καρπωθούν οι φασίστες αλλά ένα προοδευτικό-αριστερό μέτωπο που θα ηγηθεί την επόμενη μέρα της ήττας του ευρωπαϊσμού και θα μπορέσει να οδηγήσει αυτό το ΟΧΙ σε ένα πραγματικό ΟΧΙ όλων των λαών ενάντια στην φτώχεια, την υποτέλεια και τον πόλεμο, ενάντια στην ΕΕ και στο ευρώ.

Για το antapocrisis.gr, Άλεξ Μπουμπουκιώτης και Κώστας Χαιρόπουλος.

Κώστας Χαιρόπουλος

Ο Κώστας Χαιρόπουλος είναι μέλος της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ και αρθρογραφεί στο antapocrisis.

Ιταλικό Δημοψήφισμα: επιστροφή στον 19ο αιώνα (;)

3 Δεκεμβρίου 2016/0 Comments/in Ευρώπη /by Πέτρος Ιωσήφ Στανγκανέλλης

Την Κυριακή 4 Δεκεμβρίου οι ιταλοί θα προσέλθουν στις κάλπες για να απαντήσουν, μονολεκτικά, αν θα αποδεχθούν ή όχι μια συνταγματική μεταρρύθμιση. Μια μεταρρύθμιση το περιεχόμενο της οποίας έχει συσκοτιστεί συστηματικά, όχι μόνο στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό της χώρας.

Η κυβέρνηση Ρέντζι, σε αγαστή συνεργασία με τον ιταλικό ΣΕΒ, την ΕΕ, τον Γιούνκερ και τον Σόιμπλε, τον αμερικανό πρέσβη κι άλλους δημοκρατικούς θεσμούς και ευαγή ιδρύματα, προσπάθησε να αλλάξει την συζήτηση. Η κυβέρνηση, καθόλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας μοίρασε λεφτά και υποσχέσεις (θα τα πάρει πίσω, στο πολλαπλάσιο, στις 5 του μήνα), κατηγόρησε τους αντιπάλους της ως φασίστες και αντιδημοκράτες (υπέρ του ΟΧΙ είναι η Εθνική Ένωση Παρτιζάνων και όλοι οι εν ζωή πρόεδροι και αντιπρόεδροι του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ιταλίας), ως εκπροσώπους του «κατεστημένου» (9 στους 10 διευθύνοντες σύμβουλοι επιχειρήσεων, σύμφωνα με δημοσκόπηση της εφημερίδας Il Sole 24 ore είναι με το ΝΑΙ). Με μια πρωτότυπη καμπάνια, η οποία περιείχε όλα όσα ακούσαμε στην χώρα μας, τις μέρες του δημοψηφίσματος του 2015, προσπάθησε να εκφοβίσει και να εκβιάσει τους ιταλούς πολίτες. Αν βγει το ΟΧΙ θα ανέβουν τα σπρεντ, θα χάσουμε κάθε αξιοπιστία στην Ευρώπη, όλοι θα μας λένε τεμπέληδες και προνομιούχους, θα πεθαίνουν οι καρκινοπαθείς στα νοσοκομεία, θα έρθει επιδημία ηπατίτιδας (ναι, είναι αλήθεια, ειπώθηκε κι αυτό….).

Μια τέτοιου είδους καμπάνια υπέρ του ΝΑΙ, οργανωμένη από έναν πρώην σύμβουλο του Ραχόι, του Κάμερον και του Ομπάμα, ήταν μάλλον αναμενόμενη, από τη στιγμή που καμία εκστρατεία που να προβάλλει τα θετικά της προτεινόμενης συνταγματικής μεταρρύθμισης δεν ήταν εφικτή. Κάτι πολύ λογικό, αν σκεφτεί κανείς ποιο είναι το επίδικο: η περιστολή της δημοκρατίας.

Ας πάμε ένα βήμα πίσω, κι ας κοιτάξουμε τί ήταν το ιταλικό σύνταγμα. Ήταν ο καρπός μιας συντακτικής εθνοσυνέλευσης του συνόλου των αντιφασιστικών δυνάμεων. Ήταν το προϊόν της συναίνεσης μεταξύ κομμουνιστών, σοσιαλιστών, φιλελεύθερων και χριστιανοδημοκρατών. Ήταν το κείμενο που γράφτηκε από τους σημαντικότερους ιταλούς πολιτικούς και νομικούς της δεκαετίας του 1940. Όχι μόνο γράφτηκε, αλλά και έγινε αντικείμενο επιμέλειας και φιλολογικής επεξεργασίας, διότι, κάποτε, κάποιοι άνθρωποι, ήθελαν κάποια θεμελιώδη κείμενα, όπως είναι οι συνταγματικές χάρτες, να είναι απλά, κατανοητά από όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, και ταυτόχρονα υφολογικά άψογα. Το τελευταίο δεν είναι μια λεπτομέρεια, αν σκεφτεί κανείς ότι τα 43 προς αναθεώρηση άρθρα είναι, τώρα, γραμμένα, σκοπίμως, κατά τρόπον ώστε να μην διαβάζονται. Κι αυτό, όχι μόνο γιατί είναι διατυπωμένα σαν να ήταν κανονικοί νόμοι, δηλαδή με εσωτερικές και εξωτερικές παραπομπές, αλλά δεν διαθέτουν καν συνοχή, ενώ κάποια συγκρούονται σκοπίμως και μεταξύ τους.

Τι σημαίνει, όμως, λιγότερη δημοκρατία; Σημαίνει, καταρχάς, λιγότερος έλεγχος της εκτελεστικής εξουσίας, αύξηση των αρμοδιοτήτων της κεντρικής κυβέρνησης, αφαίρεση αρμοδιοτήτων από την τοπική αυτοδιοίκηση, κατάργηση, όχι της Γερουσίας αλλά των γερουσιαστών.

Ας κοιτάξουμε λίγο αυτό το τελευταίο. Με την προτεινόμενη αναθεώρηση δεν καταργείται απλά το ένα από τα δύο νομοθετικά σώματα, η Γερουσία, αλλά αντικαθίστανται οι εκλεγμένοι γερουσιαστές από ένα (αριθμητικά μειωμένο) σώμα διορισμένων περιφερειαρχών και περιφερειακών συμβούλων, οι οποίοι έτσι μετατρέπονται σε «γερουσιαστές του σαββατοκύριακου», αφού μόνο τότε μπορούν να αφήνουν τα καθήκοντά τους στα αξιώματα για τα οποία εξελέγησαν από τους πολίτες. Η δικαιολογία είναι ότι, με αυτό τον τρόπο, γίνεται εξοικονόμηση πόρων και… χρόνου ως προς την νομοθέτηση. Παρόλα τα ψέματα που πουλάει η κυβέρνηση Ρέντζι, βέβαια, περί δήθεν εξοικονόμησης δισεκατομμυρίων από αυτή την κίνηση, το πραγματικό όφελος είναι της τάξης των 30 εκατομμυρίων (σε έναν προϋπολογισμό 800 δισεκατομμυρίων). Στην πραγματικότητα, η μετα-«δημοκρατία» του Ρέντζι ξεμπερδεύει με ένα «ενοχλητικό» νομοθετικό σώμα, το οποίο συχνά μπλόκαρε νομοθετήματα.

Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά, πίσω από αυτή και όλες τις υπόλοιπες αλλαγές, προβάλλει ένα συγκεκριμένο σχέδιο, το οποίο, βέβαια, δεν είναι καθόλου «νέο» ή «εκσυγχρονιστικό». Η πρόταση Ρέντζι ολοκληρώνει, επιτέλους, ό,τι τα ιταλικά πολιτικά κόμματα δεν κατόρθωσαν να κάνουν, τουλάχιστον από το 1982. Ο σκοπός δεν είναι άλλος από μια πολιτειακή αλλαγή. Για την θέσπιση ενός είδους προεδρικής δημοκρατίας, χωρίς όμως τα θεσμικά αντίβαρα που προβλέπονται στις υπόλοιπες προεδρικές δημοκρατίες, παγκοσμίως. Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο, βέβαια, για το ότι καμιά σοβαρή πολιτική δύναμη δεν θα επιθυμούσε να «χαρίσει» στον αντίπαλό της, εάν εκείνος κέρδιζε τις εκλογές, τόσο μεγάλη δύναμη, οι προηγούμενες προσπάθειες συνταγματικής μεταρρύθμισης εγκαταλείφθηκαν στο μέσον.

Από ποιον θα ελέγχεται, λοιπόν, η εκτελεστική εξουσία, σύμφωνα με την πρόταση Ρέντζι; Είπαμε προηγουμένως ότι δεν θα ελέγχεται από μια (δοτή) Γερουσία. Δεν θα ελέγχεται, ούτε από τις Ανεξάρτητες Αρχές, τις οποίες θα διορίζει η ίδια. Δεν θα ελέγχεται από το Συνταγματικό Δικαστήριο, παρά μόνο εκ των υστέρων, μετά από χρόνια, δηλαδή όταν πλέον δεν θα υπάρχει επίδικο.

Ας ανοίξουμε μια, διόλου ασήμαντη, παρένθεση, για να απαντήσουμε εδώ, από ποιον θα εκλέγεται η κυβέρνηση. Διότι, η πρόταση συνταγματικής αναθεώρησης συνδυάζεται, εμμέσως πλην σαφώς, και με έναν συγκεκριμένο εκλογικό νόμο, ο οποίος δίνει την απόλυτη πλειοψηφία σε ένα κόμμα το οποίο έχει λάβει στις εκλογές, υπολογίζοντας και τα ποσοστά της αποχής, την ψήφο 1 στους 7 ή 8 πολίτες. Δηλαδή, με ένα ποσοστό λίγο πάνω από το 20% εκλέγεις έναν παντοδύναμο και ανεξέλεγκτο πρόεδρο της κυβέρνησης, ο οποίος μόνο κατ’ όνομα θα ονομάζεται πρωθυπουργός. Πρωθυπουργός, βέβαια, ο οποίος εκλέγεται με δεύτερο γύρο, και άρα, ουσιαστικά, απευθείας από τον λαό, όπως προβλέπει ο σημερινός εκλογικός νόμος.

Δεν πρόκειται για ένα λεκτικό παιχνίδι, για ένα στενό ζήτημα ορισμών: Ως γνωστόν, στις τυπικές, φιλελεύθερες προεδρικές δημοκρατίες, ο πρόεδρος εκλέγεται ξεχωριστά από την νομοθετική εξουσία. Στην πιο γνωστή προεδρική δημοκρατία, μάλιστα, στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος συχνά δεν ελέγχει καν τα δυο νομοθετικά σώματα, εκ των οποίων, επιπροσθέτως, το ένα, η Γερουσία, εκλέγεται όχι όλη μαζί αλλά κατά 1/3 κάθε δυο χρόνια, ενδιαμέσως δηλαδή της προεδρικής θητείας. Στην περίπτωση της Ιταλίας του Ρέντζι, βέβαια, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, με το τέχνασμα ότι πρόκειται περί προεδρευόμενης, κι όχι προεδρικής δημοκρατίας.

Θα μπορούσε, κανείς, να σκεφτεί ότι στην γειτονική μας χώρα, εξαιτίας και ιστορικών λόγων, πολλές και σημαντικές αρμοδιότητες έχουν περιέλθει, εδώ και χρόνια, στην τοπική αυτοδιοίκηση. Πράγματι. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, η συνταγματική μεταρρύθμιση που προτείνεται τις μεταφέρει στην κεντρική κυβέρνηση. Αρμοδιότητες που σχετίζονται με υποδομές, μεταφορές, προστασία του περιβάλλοντος, εργασιακά, ίδρυση επιχειρήσεων, «προστασία της ανταγωνιστικότητας», οτιδήποτε αφορά ζητήματα «στρατηγικής σημασίας» περιέρχονται στην κεντρική κυβέρνηση. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά σε κάθε περίπτωση εναπομείνασας αρμοδιότητας, η κυβέρνηση έχει δικαίωμα να νομοθετήσει διαφορετικά ενώ, ταυτόχρονα, υπερισχύει η κοινοτική νομοθεσία του ιταλικού συντάγματος.

Μια τέτοιου είδους πολιτειακή αλλαγή, λοιπόν, προβάλλεται ως μεταρρύθμιση, εκσυγχρονισμός και εξοικονόμηση πόρων. Για ποιον εκσυγχρονισμό, βέβαια, μιλάμε, όταν, για παράδειγμα, η προτεινόμενη μορφή Γερουσίας υπήρξε, κάποτε, στην Ιταλία, το 1848, θεσπισμένη κατόπιν παραχώρησης στους υπηκόους του, από τον βασιλιά Κάρλο Αλμπέρτο; Οι ιταλοί συνταγματολόγοι το γνωρίζουν, γι’ αυτό άλλωστε ο Ρέντζι, στους καταλόγους με υπογραφές (πλούσιων και διάσημων….) υποστηρικτών του ΝΑΙ, δεν κατόρθωσε να βρει ούτε έναν σοβαρό νομικό.

Εκατό χρόνια μετά τον Κάρλο Αλμπέρτο, το 1948, γράφτηκε ένα άλλο σύνταγμα για να αντικαταστήσει το δικό του, το οποίο, κατά την ρήση που υπάρχει σε κάθε εγχειρίδιο ιταλικής συνταγματικής ιστορίας προέβλεπε τον ορισμό από τον βασιλιά ακόμα και του αλόγου του, στη θέση του πρωθυπουργού. Το ισχύον ιταλικό σύνταγμα, το τελευταίο θεσμικό κατάλοιπο της αντιφασιστικής νίκης, παρά τις 43 μικρότερες αναθεωρήσεις που έχει υποστεί, θεωρείται πλέον από την κυρίαρχη πολιτική τάξη, της Ιταλίας αλλά και της Ευρώπης, επικίνδυνο. Ίσως και να είναι, αν θυμηθεί κανείς τα λόγια ενός εκ των συντακτών του, του Πιέρο Καλαμαντρέι:

«Όταν σας έλεγα προηγουμένως ότι [το Σύνταγμα μας] είναι ένα άψυχο χαρτί, δεν έλεγα αλήθεια. Όχι, δεν είναι ένα άψυχο χαρτί, είναι μια διαθήκη, μια διαθήκη εκατό χιλιάδων νεκρών. Αν θέλετε να δείτε πού γεννήθηκε το Σύνταγμά μας, πηγαίνετε στα βουνά, εκεί όπου έπεσαν οι αντάρτες, στις φυλακές που κλείστηκαν, στα χωράφια που τους κρέμασαν. Οπουδήποτε σκοτώθηκε ένας ιταλός προασπίζοντας την ελευθερία και την αξιοπρέπεια, πηγαίνετε εκεί, νέοι μου, έχοντας κατά νου ότι εκεί γεννήθηκε το Σύνταγμά μας».

Αυτός ακριβώς είναι ο κόσμος που δεν θέλουν.

Πηγή: Red notebook

Διαδήλωση υπέρ του ΟΧΙ λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες στην Ιταλία

2 Δεκεμβρίου 2016/0 Comments/in Ευρώπη /by Κώστας Χαιρόπουλος

Μέτρια ήταν η συμμετοχή σήμερα στην πορεία κατά του ΟΧΙ στο ιταλικό δημοψήφισμα. Συμμετείχαν αρκετές οργανώσεις της αριστεράς και σωματεία που αντιτίθενται στην συνταγματική αναθεώρηση και στην πολιτική της κυβέρνησης Ρέντσι.

Το κάλεσμα ήταν για τις 5 το απόγευμα 200 μέτρα απο την Γερμανική Πρεσβεία με εντονο τον συμβολισμό της επέμβασης της Γερμανίας στην προεκλογική περίοδο της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος.

Η αστυνομία είχε δώσει οδηγίες να μην γίνει πορεία αλλά συγκέντρωση η οποία δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει τα 50 άτομα διαφορετικά υπήρχε ο κίνδυνος να διαλυθεί απο την αστυνομία. Παρ’ όλα αυτά πάνω από 150 άτομα συγκεωντρώθηκαν στην Ρώμη, ενω ταυτόχρονα διεξάγονταν αντίστοιχες συγκεντρώσεις σε άλλες 2 Ιταλικές πόλεις (Νάπολη και Μπολώνια). Τα συνθήματα που κυριαρχούσαν ήταν κατά της πολιτικής του Ρέντσι, κατά της εγχώριας και ευρωπαϊκής ελίτ η οποία υπερασπίζεται το ΝΑΙ στο δημοψήφισμα. Χαιρετισμό απηύθυναν συνδικαλιστές, μέλη οργανώσεων και νεολαίοι, ενώ έγινε και αναφορά στην Ελλάδα και στην δυσάρεστη εμπειρία του ελληνικού δημοψηφίσματος με την ευχή το ιταλικο δημοψήφισμα να αποτελέσει απαρχή εξελίξεων οι οποίες θα οδηγήσουν στην απαρχή της ανατροπής των ντόπιων και ξένων ελίτ που καταδυναστεύουν τις χώρες του νότου στο σύνολό τους και οδηγούν στην φτώχεια, την ανεργία, την υποαπασχόληση και την μετανάστευση νέων ανθρώπων.

Κώστας Χαιρόπουλος

Ο Κώστας Χαιρόπουλος είναι μέλος της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ και αρθρογραφεί στο antapocrisis.

Διεθνισμός και όχι παγκοσμιοποίηση! Νίκη στα ΟΧΙ των λαών!

1 Δεκεμβρίου 2016/0 Comments/in Ευρώπη /by antapocrisis

Σχόλιο του antapocrisis.

Το δημοψήφισμα της Ιταλίας έρχεται σε μια εποχή που το ζήτημα της αλλαγής τίθεται από τους λαούς όποτε αυτοί ρωτιούνται-και γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό για την Ευρώπη. Ένα ενδεχόμενο ΟΧΙ θα είναι ένα ακόμα χαστούκι στις δυνάμεις του συστήματος και της παγκοσμιοποίησης και την πιο προχωρημένη μορφή της στην Ευρώπη, την Ε.Ε. και ειδικά το σκληρό πυρήνα του ευρώ.

Στο Βρετανικό δημοψήφισμα, στις εκλογές στις ΗΠΑ, στον διαρκώς διευρυνόμενο ευρωσκεπτικισμό παρεμβαίνουν δυνάμεις που προσπαθούν να στρέψουν το δίκαιο φτάνει πια στην παγκοσμιοποίηση και το αίτημα για αλλαγή προς τον εθνικισμό και το ρατσισμό.Οι αριστερές και προοδευτικές δυνάμεις έχουν χάσει εδώ και δεκαετίες πολύτιμο έδαφος. Ενώ υπήρξε προφανές πρόβλημα συρρίκνωσης της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας και μεταφορά εξουσιών στους σκοτεινούς διαδρόμους των Βρυξελλών, ενώ ήταν προφανές ότι το ευρώ ήταν ένα μεταμφιεσμένο μάρκο, κατάλληλο για την οικονομία της Γερμανίας αλλά όχι για τις υπόλοιπες χώρες, ενώ η ακραία λιτότητα και οι νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις, που προβλέπει το σύμφωνο σταθερότητας της Ε.Ε. και πολύ περισσότερο τα μνημόνια στις χώρες του Νότου – και ειδικά στην Ελλάδα – είναι μια αντεπανάσταση του κεφαλαίου ενάντια στις δυνάμεις της εργασίας, η πλειοψηφία της αριστεράς στην Ευρώπη αντί για πολιτική υιοθέτησε ένα ευχολόγιο περί αλλαγής της Ε.Ε. και του ευρώ. Η αριστερά ζητούσε περισσότερη παγκοσμιοποίηση για το κεφάλαιο και ξέχασε το διεθνισμό για τους λαούς και τους εργαζόμενους. Όμως διεθνισμός με την ΕΚΤ, την ανισότητα που γεννάει το ευρώ στις διαφορετικές χώρες, τους θεσμούς της Ε.Ε. που είναι φτιαγμένοι για τις τράπεζες και τις πολυεθνικές δε μπορεί να υπάρξει.

Η έξοδος κάθε χώρας και η διάλυση της ευρωζώνης, η ρήξη με την Ε.Ε. και η αποδέσμευση χωρών από αυτήν δεν είναι εθνική περιχαράκωση και απομονωτισμός. Αρκεί σε αυτόν τον αγώνα να ηγηθούν οι δημοκρατικές δυνάμεις. Τα ΟΧΙ των λαών δείχνουν ότι τώρα είναι η ώρα για το μέγιστο συντονισμό μεταξύ των αριστερών, των δημοκρατών, των κινημάτων με άμεσο στόχο τη διάλυση καταρχήν του ευρώ και την αμφισβήτηση των κανόνων της Ε.Ε. όπως του συμφώνου σταθερότητας.

Ο λαός της Ελλάδας βλέπει με ενδιαφέρον το δημοψήφισμα στην Ιταλία για έναν ακόμα λόγο, γιατί το δικό του ΟΧΙ προδόθηκε, έγινε ΝΑΙ από το ΣΥΡΙΖΑ. Ελπίζει ένα πιθανό ιταλικό ΟΧΙ αν αποτελέσει ένα ακόμα ρήγμα στην Ε.Ε. και το ευρώ.

Νιώθουμε αλληλέγγυοι στους αδελφούς μας Ιταλούς ενάντια στον εθνικισμό και το διαχωρισμό των λαών που φέρνει η Ε.Ε.

Για τον πραγματικό διεθνισμό, ενάντια στο τέρας της Ε.Ε. και τις δυνάμεις που τη στηρίζουν, Νίκη στο ΟΧΙ της Ιταλίας!

Το διακύβευμα της 4ης Δεκεμβρίου

26 Νοεμβρίου 2016/0 Comments/in Ευρώπη, Μεταφράσεις /by Δίκτυο Κομμουνιστών Ιταλίας

Παρότι το 90% των ιταλικών μέσων μαζικής ενημέρωσης έχει τοποθετηθεί ξεκάθαρα υπέρ του Ναι, παρά τη μόνιμη κατάληψη των τηλεοπτικών δικτύων – δημοσίων και μη – από τον Matteo Renzi και τους δικούς του, παρά την ψυχολογική τρομοκρατία που διασπείρουν με γενναιοδωρία οι υποστηρικτές της αντιμεταρρύθμισης του συντάγματος – «εάν κερδίσει το Όχι επιστρέφει η αστάθεια» – οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, με όποια αξία θα μπορούσε να τους δώσει κανείς, συνεχίζουν να δίνουν έντονο προβάδισμα στο Όχι στην ψηφοφορία στις 4 Δεκεμβρίου.

Και όχι μόνο αυτές. Τις τελευταίες μέρες, εφημερίδες και πολιτικοί αντιπρόσωποι, ακόμα και αυτοί που ανήκουν στην πλειοψηφία, έχουν αρχίσει να θεωρούν δεδομένη την ήττα τους, έχοντας ήδη αρχίσει να συζητούν τα πιθανά σενάρια που θα ανοίξουν μετά την ήττα της προσπάθειας του Renzi να αλλάξει προς το χειρότερο ένα Σύνταγμα, τoοποίο στην πραγματικότητα δεν εφαρμόζεται.
Και το γεγονός ότι η χυδαία και φτηνή προπαγάνδα του Προέδρου του Συμβουλίου δεν είναι πλέον πειστική και ότι ένα μέρος της κοινής γνώμης αρχίζει να αντιλαμβάνεται το πραγματικό ζήτημα – η επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης τα τελευταία χρόνια είναι αδιαμφισβήτητη – τους οδηγεί σε αφηρημένα ιδεολογήματα, που τρέφονται με τσαρλατανισμούς της Φλωρεντίας. Η απόσταση μεταξύ των ιδεολογικών μηχανισμών του κράτους και την κοινωνία είναι πλέον σημαντική.

Επιπλέον, η κρίση ηγεμονίας και προοπτικής των Δυτικών αστικών τάξεων, που εκδηλώνεται αρχικά με τη νίκη του Brexit στο Λονδίνο και στη συνέχεια με τον Trump στις ΗΠΑ, δεν θα μπορούσε να σώσει τον Matteo Renzi που, σαν «παιδί του σωλήνα», είχε κυριολεκτικά εφευρεθεί από την Ιταλική και την Ευρωενωσιακή καθεστηκυία τάξη για να κρατήσει την κατάσταση υπό έλεγχο στη χώρα μας.

Αν, σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα, το 98% των κορυφαίων Ιταλών μάνατζερ, που εργάζονται για τις 100 μεγαλύτερες και σημαντικότερες εταιρείες θα ψηφίσουν Ναι στο δημοψήφισμα για το σύνταγμα, οι λαϊκές διαθέσεις είναι πολύ διαφορετικές, συχνά αντίθετες. Παρά τα λάθη και την αδράνεια των επίσημων επιτροπών για τo Όχι – που συνεχίζουν να συμμετέχουν σε μια τεχνοκρατική και πολιτικάντικη μάχη, συχνά επιδεικνύοντας έναν κομφορμισμό και έναν συντηρητισμό που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το αντίπαλο μέτωπο – και την επιλογή «επιφανών» μελών του λεγόμενου προοδευτικού μετώπου να στηρίξουν το χώρο του Renzi , από τον Cuperlo μέχρι τον Pisapia, στη χώρα έχουν πολλαπλασιαστεί οι πρωτοβουλίες του «κοινωνικού όχι». Η σοσιαλιστική πλατφόρμα Eurostop, ο ταξικός και ανεξάρτητος συνδικαλισμός, οι εδαφικές και πολιτικές πραγματικότητες που έχουν καλά κατανοήσει ότι αυτό που διακυβεύεται στις 4 Δεκεμβρίου δεν είναι μόνο μια σύγκρουση για τη Γερουσία ή «παιχνίδι της πολιτικής», αλλά ότι το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο και γενικό. Ένα διακύβευμα για το οποίο πρέπει να αγωνιστούμε ακολουθώντας το μονοπάτι που ξεκίνησε στις 21 και 22 Οκτωβρίου, με δύο ημέρες γενικής κινητοποίησης και απεργίας, στην οποία συμμετείχαν κοινωνικές, συνδικαλιστικές και πολιτικές δυνάμεις οι οποίες έχουν εντοπιστεί τον αντίπαλο που πρέπει να νικήσουν: την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις αυταρχικές και αντιλαϊκές υπαγορεύσεις της, τη διάλυση του συνταγματικού πλαισίου που οι ισχυρές δυνάμεις θεωρούν πλέον σαφές εμπόδιο στην επιδίωξη των δικών τους συμφερόντων.

Σε όποιον υποτιμά τη σημασία της μάχης για το Όχι, θεωρώντας την ένα ακόμη δώρο στις δεξιές δυνάμεις από το εναπομείναν φάντασμα της αριστεράς, η απάντηση είναι το δώρο αυτό το προσφέρει η ασάφεια και η ανοησία των λεγόμενων προοδευτικών δυνάμεων ν’ ανοίξουν ένα διαφορετικό δρόμο και έτσι αφήνουν τις ξενοφοβικές και ρατσιστικές δυνάμεις να εκμεταλλεύονται τον αγώνα ενάντια στην ΕΕ καθώς και το ότι οι δικές του καταστροφές, από τη διαχείριση του συστήματος, άφησαν χώρο ελεύθερο γι’ αυτές ν’ αναπτυχθούν.

Στις 4 Δεκεμβρίου, δεν πρέπει να νικηθεί μόνο το αυταρχικό πραξικόπημα του Matteo Renzi, των εργοδοτών και των ιταλικών και ευρωπαϊκών δυνάμεων, αλλά να ζυγιαστεί και μια προοπτική κοινωνικής και πολιτικής ρήξης με το «κλουβί», την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αν κερδίσει το Όχι θα έχουμε συμβάλλει στην αποδυνάμωση αυτού του κλουβιού.

Δίκτυο Κομμουνιστών Ιταλίας

Το Δίκτυο Κομμουνιστών είναι πολιτική κίνηση της Κομμουνιστικής Αριστεράς στην Ιταλία. Έχει έδρα την Μπολόνια.

Δημοψήφισμα στην Ιταλία: φωτοβολίδες λαϊκής εξέγερσης

23 Νοεμβρίου 2016/0 Comments/in Ευρώπη, Μεταφράσεις, Συνεντεύξεις /by Leonardo Mazzei

Συνέντευξη με τον Leonardo Mazzei, ηγέτη των αριστερών δυνάμεων No- Euro

Tου Wilhelm Langthaler.

O Leonardo Mazzei είναι ένας από τους εκπροσώπους της Programma 101 (P101), μιας νεοσύστατης πολιτικής οργάνωσης που έχει συσταθεί από την «Leftist Co-ordination against the Euro» (Αριστερός Συντονισμός Ενάντια στο Ευρώ). (Το όνομα αναφέρεται σε έναν επιτραπέζιο υπολογιστή που δημιουργήθηκε από τον Olivetti και κυκλοφόρησε ως ο πρώτος του είδους του, το 1965 αλλά δεν είχε εμπορική επιτυχία. Έτσι, η P101 ξεχωρίζει για τις γηγενείς δυνατότητες ανάπτυξης της Ιταλίας).

Τη δεκαετία του 1990, ο Mazzei ήταν ηγετικό στέλεχος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης. Σήμερα γράφει τακτικά για το sollevazione.blogspot.com και την ιστοσελίδα antimperialista.it.

Γιατί το επερχόμενο δημοψήφισμα είναι τόσο σημαντικό;

Λόγω του περιεχομένου του αλλά και της συμβολικής σημασίας που έχει λάβει. Τα κτυπήματα που επιφέρει αυτή η αντι-μεταρρύθμιση κατά του συντάγματος είναι πολύ σκληρά. Η Γερουσία που πρόσφατα συγκλήθηκε (Άνω Βουλή), για παράδειγμα, και διατηρεί σημαντικές εξουσίες (όπως στα συνταγματικά θέματα, στο πλαίσιο των σχέσεων με την ΕΕ, σχετικά με τις τοπικές αρχές, την εκλογή του προέδρου, κ.λπ.) δεν θα έπρεπε να είναι εκλεγμένη. Η Γερουσία, επομένως, δεν καταργήθηκε, όπως προσποιείται με την προπαγάνδα του ο Ρέντσι. Η δημοκρατία ήταν αυτή που καταργήθηκε. Αλλά το πιο σημαντικό σημείο της αντι-μεταρρύθμισης είναι ο εκλογικός νόμος ( «Italicum»), που επιτρέπει, μέσω των μηχανισμών ψηφοφορίας, να κατακτιέται το 55% των εδρών με μόλις το 40% των ψήφων. Είναι ένας νόμος που σχεδιάστηκε από και προς όφελος του Δημοκρατικού Κόμματος (PD). Αν περάσει, θα οδηγήσει σε μια de facto προεδρική κυριαρχία. Πέρα από τα ειδικά περιεχόμενά του όμως, το δημοψήφισμα έχει φορτισθεί με μια πιο γενική πολιτική έννοια: είναι μια ψηφοφορία για τον Ρέντσι και τον «Ρεντσισμό». Με αυτή την έννοια αντιπροσωπεύει ένα νέο γύρο εξέγερσης των «από κάτω» εναντίον των ελίτ με σαφή ταξικό περιεχόμενο. Και δεν είναι τυχαίο ότι οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν την επικράτηση του «Όχι» στο Κέντρο και στο Νότο (όπου η φτώχεια και η ανεργία είναι ευρέως διαδεδομένες), ενώ στη βορειοδυτική Ιταλία, το «Ναι» φαίνεται να έχει προβάδισμα.

Ποιες δυνάμεις οικοδομούν την καμπάνια του «Όχι»;

Μεταξύ των κομμάτων, το Κίνημα των Πέντε Αστέρων (M5S), οι δυνάμεις της δεξιάς Λίγκας του Βορρά, το Forza Italia (Φόρτσα Ιτάλια) και το Fratelli d’Italia και από την αριστερά, η Ιταλική Αριστερά και η Κομμουνιστική Επανίδρυση, όπως επίσης και σχεδόν όλες οι μικρότερες δυνάμεις που έχουν δηλώσει ότι είναι με το Όχι. Αν μπορούμε να υποθέσουμε ότι το εκλογικό σώμα της αριστεράς, του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της Λίγκας θα είναι μαζικά με το Όχι, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για το Φόρτσα Ιτάλια. Το εκλογικό του σώμα, που εκτιμάται περίπου στο 10%, είναι βαθιά διχασμένο. Τηλεοπτικά κανάλια του Μπερλουσκόνι συμπεριφέρονται υπό άσηπτες συνθήκες, ενώ ο ηγέτης τους δεν έχει εκφραστεί ακόμα. Στην κοινωνία, το μέτωπο του Όχι είναι ακόμη πιο ευρύ. Εκατοντάδες τοπικές επιτροπές ιδρύθηκαν, ως επί το πλείστον, ανεξάρτητα από τα πολιτικά κόμματα. Οι δραστηριότητές τους χαίρουν σημαντικής συμμετοχής και συντονισμού.

Πώς εξηγείτε την στροφή της Λίγκας του Βορρά, η οποία προπαγάνδισε την Padania[1] (στη Βόρεια Ιταλία), ως μέρος μιας περιοχής με τη Βαυαρία σε αντιδιαστολή με την Ιταλία, ενώ σήμερα τοποθετείται ενάντια στο ευρώ και υπέρ της ανεξαρτησίας της Ιταλίας;

Η νέα ηγεσία της Λίγκας του Βορρά, εκπροσωπούμενη από τον MatteoSalvini, μεγάλωσε μέσα στο κενό που δημιουργήθηκε από την κρίση του Μπερλουσκονισμού. Η ιδέα πίσω από αυτό ήταν, αφενός, να σπάσει τα στενά γεωγραφικά όρια που ορίζονται από την Padania, και, από την άλλη πλευρά, να σπάσει τα πολιτικά όρια που καθορίζονται από τη συμμαχία του Μπερλουσκόνι με τη δεξιά. Ο στόχος φαίνεται να είναι ένα κόμμα στα πρότυπα του Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν. Αυτό εξυπηρετεί δύο κύρια θέματα: Όχι στο ευρώ, αλλά πάνω από όλα Όχι στη μετανάστευση, με όλο και πιο τονισμένη την ξενοφοβία. Σύμφωνα με τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις, η Λίγκα θα μπορούσε να αυξήσει με αυτή τη γραμμή τη συμμετοχή ψήφου της, από 5-6% έως 12%. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών του Ιουνίου δεν ήταν καλά για τη Λίγκα του Σαλβίνι και η επέκταση προς το Νότο φαίνεται να είναι καταδικασμένη να αποτύχει.

Οι δυνάμεις ενάντια στον Ρέντσι, κατηγορούνται για την οικοδόμηση ενός μετώπου αριστεράς και δεξιάς απέναντί του, όπως συνέβη στην Αγγλία και όπως συμβαίνει συχνά σε άλλες χώρες;

Το στρατόπεδο του Ρέντσι προσπαθεί πρώτα απ ‘όλα να δυσφημίσει όλους τους αντιπάλους ως το «μέτωπο του παλιού». Η κατηγορία ενός «κόκκινου και καφέ μετώπου» δεν ισχύει για δύο λόγους: πρώτον, είναι φυσιολογικό σε ένα δημοψήφισμα ιδεολογικά πολύ διαφορετικές δυνάμεις να συγκλίνουν. Δεύτερον, στην περίπτωση αυτή, είναι η Δεξιά που έχει αναγκαστεί να υιοθετήσει τα νομικά και πολιτικά επιχειρήματα της Αριστεράς. Ως εκ τούτου, πρέπει να μιλήσουμε για ζητήματα όπως η δημοκρατία, η εκπροσώπηση, η ισορροπία των δυνάμεων, κ.λπ..

Πώς ερμηνεύετε το Όχι του Βersani (Μπερσάνι); Είναι απλώς μια τακτική προσπάθεια για την εξασφάλιση παραχωρήσεων τώρα που το κόμμα του εχθρού του είναι σε δύσκολη κατάσταση και εξαρτάται από την πολιτική βοήθεια; (Ο Μπερσάνι ήταν ο πρώην γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος και έχει αποδυναμωθεί από τον Ρέντσι)

Η θέση του Μπερσάνι σχετίζεται με τη μάχη στο εσωτερικό του Δημοκρατικού Κόμματος (DP). Ο Ρέντσι λειτουργεί ως οδοστρωτήρας και το σλόγκαν του «διαλύουμε το παλιό», γίνεται αντιληπτό από μια μειοψηφία του κόμματος ως μια πραγματική απειλή. Ακόμα κι αν αυτή η κατάσταση υπάρχει εδώ και τρία χρόνια, κανένα από τα μέλη του, με την εξαίρεση των βουλευτών StefanoFassina και AlfredoD’Attorre, δεν έφυγε από το κόμμα. Σε όχι λιγότερες από έξι κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες, υπέκυψαν στην κομματική πειθαρχία και έδωσαν τη συγκατάθεσή τους για τη συνταγματική μεταρρύθμιση. Τώρα απειλούν τον Ρέντσι με ένα όχι, επειδή δεν κατάφεραν να πετύχουν μια μικρή αλλαγή στον εκλογικό νόμο. Είναι σαφές ότι έχουν μια πολύ αδύναμη θέση. Δεν πιστεύω ότι με τη θέση τους θέλουν παραχωρήσεις τώρα. Αντίθετα, προετοιμάζονται για την κατάσταση μετά την 4η Δεκεμβρίου. Σε περίπτωση που νικήσει το Όχι, θα προσπαθήσουν να πάρουν το κόμμα πίσω υπό τον έλεγχό τους. Καθόλου εύκολο πράγμα, αλλά σε κάποιο βαθμό θα μπορούσε να λειτουργήσει. Αν το Ναι επικρατήσει, τότε ένα μέρος αυτών θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει το κόμμα. Αλλά για αυτό θα πρέπει να μιλήσουμε αργότερα.

Σε ό, τι αφορά τις οικονομικές ελίτ, εξακολουθούν να υποστηρίζουν συμπαγώς το ευρώ, όπως στην Ισπανία ή την Ελλάδα, ή μήπως το μπλοκ τους έχει υποστεί κάποιες ρωγμές;

Οι ελίτ εξακολουθούν να είναι συμπαγής, αλλά μπορούμε ήδη να παρατηρήσουμε κάποιες ρωγμές στη δομή. Είναι προφανές ότι η σημασία της Ιταλίας είναι μεγαλύτερη, όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και από την Ισπανία. Ως εκ τούτου, η ιδέα είναι ότι ορισμένες παραχωρήσεις μπορεί να χορηγηθούν από τις Βρυξέλλες. Αυτό ταιριάζει με την πολιτική της κυβέρνησης Ρέντσι, η οποία καλεί ξανά και ξανά για περισσότερη «ευελιξία». Από τη στιγμή που η γραμμή αυτή αποτύχει, θα υπάρχει επίσης μια ρωγμή στο κυβερνών μπλοκ. Το πιο καυτό θέμα, όμως, είναι η κρίση των τραπεζών. Θα μπορούσε να υπάρξει μια αποφασιστική σύγκρουση για τα μέτρα διάσωσης που πρέπει να ληφθούν.

Ποιος είναι ο ρόλος της τραπεζικής κρίσης και ποια λύση προσφέρει ο Ρέντσι;

Η κρίση στο ιταλικό τραπεζικό σύστημα είναι εντυπωσιακή. Είναι ένα άμεσο αποτέλεσμα των οκτώ ετών της ύφεσης. Ακόμα και σήμερα, το ΑΕΠ είναι 8% πιο κάτω από εκείνο του 2007. Υπάρχουν πάρα πολλές οικογένειες και επιχειρήσεις που δεν είναι πλέον σε θέση να αποπληρώσουν τα δάνειά τους. Οι τράπεζες χρειάζονται άμεσα ανακεφαλαιοποίηση για να καλύψουν τις απώλειές τους. Αλλά κανένας ιδιώτης επενδυτής δεν είναι διατεθειμένος να ρίξει τα χρήματά του σε ένα βαρέλι χωρίς πάτο. Ως εκ τούτου, η μόνη δυνατότητα που απομένει είναι μια διάσωση από το κράτος. Ωστόσο, ήδη από το 2012, η κυβέρνηση αρνήθηκε μια τέτοια παρέμβαση (όπως έγινε στην Ισπανία), αναφερόμενη στο ήδη πολύ υψηλό χρέος του δημόσιου τομέα. Τώρα, όμως, όλα έρχονται στο φως: η ανάπτυξη που υπόσχονταν δεν έχει έρθει. Η οικονομική ανάπτυξη παραμένει κάτω από 1%. Και οι κανόνες της Τραπεζικής Ένωσης, ειδικά στην υποχρέωση των πιστωτών να φέρουν ένα μέρος του βάρους (bail-in), έθεσαν τις τράπεζες σε μια απαράδεκτη κατάσταση. Μέχρι τώρα, η κυβέρνηση Ρέντσι προσπαθούσε να διορθώσει αυτά τα προβλήματα από περίπτωση σε περίπτωση. Είτε διεκπεραιώνοντας ένα μέρος του χρεωστικού βάρους όπως στην περίπτωση των τεσσάρων τραπεζών στην κεντρική Ιταλία, όπου πολλοί αποταμιευτές έχουν ήδη αναγκαστεί να πληρώσουν (συχνά απλοί άνθρωποι, χάνοντας όλες τις αποταμιεύσεις τους). Είτε ανακεφαλαιοποιώντας μέσω ιδιωτικών κεφαλαίων, όπου το δημόσιο παρείχε μια βοήθεια στο παρασκήνιο, όπως συνέβη με δύο Βενετικές τράπεζες. (Εκεί, οι μέτοχοι αφανίστηκαν). Τώρα υπάρχει η ακόμα μεγαλύτερη υπόθεση της Montedei Paschi di Siena. Εδώ, η κυβέρνηση αποφάσισε να εγκρίνει μια συμφωνία που ευνοεί την JP Morgan και αποκάλυψε έτσι τη σύνδεσή της με τον οικονομικό κόσμο των ΗΠΑ. Ακόμη και η Corriere della Sera, συνήθως πολύ φιλική προς την κυβέρνηση, της επιτέθηκε σκληρά. Εν τω μεταξύ ο Ρέντσι επαναλαμβάνει επίμονα ότι οι αγορές τελικά θα λύσουν αυτά τα προβλήματα. Στην πραγματικότητα, η κατάσταση είναι εκρηκτική. Σύμφωνα με πολλούς οικονομολόγους, μια νέα κρίση στις χρηματαγορές θα μπορούσε να έχει δραματικές επιπτώσεις για το ιταλικό τραπεζικό σύστημα. Είτε θα υπάρξει μια σειρά από bail-ins[2], όπως απαιτεί ο Lars Feld[3], ή η τραπεζική ένωση θα καταρρεύσει. Σε αυτήν την περίπτωση, πιθανότατα θα υπάρξει ένα ρήγμα και στο εσωτερικό του κυβερνώντος μπλοκ.

Με ποιο τρόπο υπερασπίζεται τον εαυτό του ο Ρέντσι; Έχει καμία πιθανότητα να κερδίσει στις 4 Δεκέμβρη;

Μόλις πριν από ένα χρόνο, o Ρέντσι θεωρούσε ότι θα κερδίσει με συντριπτική πλειοψηφία. Στη συνέχεια, έγινε σαφέστερο ότι είχε να αντιμετωπίσει όλο και περισσότερες δυσκολίες. Σήμερα οι ερευνητές γνώμης πιστοποιούν ότι το Όχι είναι ελαφρώς μπροστά, αλλά όχι περισσότερο από μερικές ποσοστιαίες μονάδες. Δεν αρκεί αυτό για να είμαστε σίγουροι για το αποτέλεσμα. Κατά τη γνώμη μου, το Όχι είναι ισχυρότερο από ό, τι παρουσιάζεται. Την ίδια στιγμή η πιθανότητα να κερδίσει ο Ρέντσι δεν μπορεί να αποκλειστεί. Θα παίξουν το χαρτί του φόβου και του ευρωσκεπτισκισμού, που είναι κάπως πιο ύπουλο. Ορισμένοι πιστεύουν επίσης σε μια έκπληξη, δηλαδή μια ανοιχτή υποστήριξη υπέρ του Ναι από τον Μπερλουσκόνι. Ο Ρέντσι μπορεί ούτως ή άλλως να υπολογίζει στη μονομέρεια των μέσων μαζικής ενημέρωσης, καθώς και στο πλεονέκτημα που έχει σε όλους τους διαθέσιμους μοχλούς της κυβερνητικής εξουσίας, ξεκινώντας με κάποιες υποσχέσεις που δόθηκαν σε σχέση με την επόμενη δημοσιονομική νομοθεσία. Εν ολίγοις: ο Ρέντσι είναι σε μειονεκτική θέση, αλλά διατηρεί τη δυνατότητα να καλύψει τη διαφορά. Οι δυνάμεις του Όχι θα πρέπει, συνεπώς, να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους στις επόμενες εβδομάδες.

Ο Ρέντσι κάλεσε τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο σε έναν μετριασμό της λιτότητας, και έλαβε κάποια υποστήριξη από τη Γαλλία και την Αυστρία. Είναι μια για ελαφριά έκδοση του Τσίπρα εκεί;

Μου φαίνεται ότι η γραμμή Ρέντσι έχει φθάσει στα όριά της. Σε μια χώρα όπως η Ιταλία, μια πολιτική που βασίζεται σε μερικά δεκαδικά ψηφία, δεν μπορεί να παράγει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Ένας ήπιος μετριασμός της λιτότητας δεν μπορεί να σταματήσει την τάση στασιμότητας. Την ίδια στιγμή, μια τέτοια πολιτική συγκρούεται με τους κανόνες της ΕΕ, και ιδίως με το Δημοσιονομικό Σύμφωνο. Είναι δύσκολο να προβλεφθεί πόσο καιρό μπορεί να παραταθεί αυτή η κατάσταση. Αν ο Ρέντσι παραμείνει στην εξουσία, θα προσπαθήσει να λάβει παραχωρήσεις από κάθε κρίσιμο σημείο στην ευρωπαϊκή πολιτική ζωή, όπως τις γαλλικές προεδρικές εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, νομίζω ότι είναι πιο πιθανό το τραπεζικό ζήτημα να οδηγήσει σε μια ανοιχτή σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με το Βερολίνο παρά σε μια σύγκρουση για τη λιτότητα.

Τι θα μπορούσε να συμβεί στην περίπτωση νίκης του Όχι;

Είναι σαφές για μένα ότι Ρέντσι δεν μπορεί να παραμείνει πρωθυπουργός. Αυτό θα έφθειρε πολύ την εικόνα του ως πρωτοπόρος. Είναι πάρα πολύ έξυπνος για να κάνει ένα τέτοιο λάθος. Ωστόσο, ο ίδιος θα μπορούσε να παραμείνει ως πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος, αλλά αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε εσωτερικές διαμάχες στο κόμμα. Το Σχέδιο Β του κυβερνώντος συνασπισμού είναι σίγουρα ένας μεγάλος συνασπισμός, που θα δημιουργηθεί είτε με προσωρινή θεσμική κυβέρνηση ή και από νέες εκλογές. Αυτό θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί υπό την ηγεσία του προέδρου του κράτους μέσω μιας μεταβατικής κυβέρνησης που θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο και θα διενεργήσει πρόωρες εκλογές το 2018. Είναι δύσκολο να πούμε ποιος θα μπορούσε να οδηγήσει αυτή η κυβέρνηση (πολλοί σκέφτονται τον EnricoLetta). Σε κάθε περίπτωση, το Φόρτσα Ιτάλια θα ήθελε να είναι μέρος του παιχνιδιού. Σε γενικές γραμμές, αυτή η κατάσταση θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια περίοδο κρίσης του κυβερνώντος συνασπισμού και στην αναβίωση των δυνάμεων της αντιπολίτευσης. Για να κατανοήσουμε τη δύσκολη κατάσταση της ελίτ, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι ο Ρέντσι έχει επιλεγεί με ακρίβεια και βοηθήθηκε από τα σημαντικότερα κέντρα της οικονομικής εξουσίας για να ανέβει στην κυβέρνηση. Από τη σκοπιά τους, ο Ρέντσι αντιπροσωπεύει το σωστό μίγμα του φιλελευθερισμού και του λαϊκισμού, της πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων και της ρητορικής κατά της λιτότητας. Ένα αναμάσημα με το σωστό πρόσωπο δεν θα είναι εύκολο. Όσον αφορά τις δυνάμεις που ξεχωρίζουν για μια ρήξη με το ευρώ και την ΕΕ – σε μια δημοκρατική προοπτική και στην υπεράσπιση των συμφερόντων του ευρύτερου πληθυσμού – η στιγμή αυτή ίσως είναι κοντά για να κάνουν ένα ποιοτικό βήμα προς τα εμπρός. Δεν θα είναι εύκολο, αλλά σίγουρα πιο εύκολο από ό, τι μετά από μια νίκη του Ναι. Από αυτή την άποψη, η ανάπτυξη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, είναι ζωτικής σημασίας.

Ποια είναι τα σενάρια; Είναι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων (Κ5Α) σε θέση να ηγηθεί; Εάν πάρουμε τη Ρώμη ως παράδειγμα, όπου έχουν πρόσφατα καταφέρει να κατακτήσουν τη θέση του δημάρχου, δεν φαίνεται κάτι τέτοιο.

Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων (Κ5Α) δεν μπορεί να αναμένει μόνο το πότε θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση. Έχει εξαιρετικά σαφείς θέσεις για το «όχι» στο δημοψήφισμα, καθώς και για τον εκλογικό νόμο Ρέντσι, αν και μερικοί από τους κορυφαίους εκπροσώπους τους, πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από έναν μηχανισμό ψηφοφορίας. Δεν πιστεύω ότι ο DiMaio(το Κ5Α τον εξέλεξε αναπληρωτή στη Βουλή των Αντιπροσώπων, την πιο υψηλή θέση του κόμματός του στο Κοινοβούλιο) έχει κάποια πιθανότητα να γίνει πρωθυπουργός. Για έναν απλό λόγο: λαμβάνοντας υπόψη τη συστηματική απόρριψη κάθε συμμαχίας, το Κ5Α θα μπορούσε να κερδίσει μόνο με το «Italicum» (τον εκλογικό νόμο που χορηγεί επιπλέον έδρες στο πιο ισχυρό κόμμα εξαιρουμένων των συνασπισμών). Αλλά αν το Όχι κερδίζει, το «Italicum» θα απορριφθεί. Αντιθέτως, εάν η πλειοψηφία ψηφίσει Ναι, ο Ρέντσι θα καλέσει πιθανώς νέες εκλογές την άνοιξη του 2017, ελπίζοντας να χρησιμοποιήσει το θετικό κύμα της νίκης από το δημοψήφισμα και για τις γενικές εκλογές. Επιπλέον, η κοινωνική βάση του Κ5Α δεν αρκεί για να του επιτρέψει να κυβερνήσει μόνο του, καθώς οι ρίζες του στην κοινωνία είναι πολύ ασθενέστερες από την εκλογική του επιτυχία. Δείτε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στη Ρώμη. Ταυτόχρονα, θα ήταν λάθος να πιστεύουμε ότι η Ρώμη και μόνο θα μπορούσε να οδηγήσει στην πτώση του Κ5Α με ένα μηχανικό και άμεσο τρόπο. Μια νίκη του Όχι θα σήμαινε ένα σημείο καμπής για το Κ5Α και την εκλογική στρατηγική του. Υπάρχουν δύο βασικά προβλήματα γι ‘αυτούς: θα πρέπει να ξεπεράσουν το μύθο του διαδικτύου και να εμβαθύνουν με σοβαρό τρόπο στην κοινωνία και να σφυρηλατήσουν την ευρύτερη δυνατή συμμαχία των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων. Φυσικά, ένα τέτοιο άνοιγμα θα επιφέρει επίσης μια άλλη αλλαγή, μια αναδιάρθρωση του κινήματος, το οποίο δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς νομιμότητα, περιφερειακές οργανώσεις και εσωτερική δημοκρατική λειτουργία.

Τι κάνουν οι δυνάμεις της Αριστεράς;

Στο υπάρχον Κοινοβούλιο υπάρχει μόνο ένας σχηματισμός που συνδέεται με την Αριστερά: η SinistraItaliana (Ιταλική Αριστερά). Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της διεύρυνσης της SinistraEcologiaeLibertà (SΕL/ Aριστερά, Οικολογία και Ελευθερία) με κάποιους αποχωρήσαντες βουλευτές από το Δημοκρατικό Κόμμα. Ωστόσο, υπήρχε επίσης και η αντίθετη κίνηση. Μερικοί βουλευτές αποχώρησαν από την SELκαι εντάχθηκαν στο Δημοκρατικό Κόμμα (DP). Σε κάθε περίπτωση, τίποτα νέο δεν αναμένεται από αυτή την πλευρά. Λόγω των εσωτερικών τραυματισμών, δεν μπορούν ακόμη να πραγματοποιήσουν το συνέδριο του κόμματος τους. Από τη μία πλευρά, υπάρχουν οι Fassina και D’Attorre, που προέρχονται από το Δημοκρατικό Κόμμα, οι οποίοι έχουν μια πολύ κριτική θέση για το ευρώ και, από την άλλη πλευρά, όσοι επιθυμούν να προχωρήσουν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Για να μην αναφέρουμε, επίσης, σε ένα είδος αταβιστικού μετασχηματισμού αυτών των αριστερών, που έφεραν το μεγαλύτερο μέρος του SEL στο PD, και θα το χειριστούν έτσι ώστε να απαλλαγούν από τον Ρέντσι. Η δεύτερη σημαντική δύναμη της Αριστεράς είναι η Κομμουνιστική Επανίδρυση. Έχει ακόμα μεγάλο αριθμό ακτιβιστών, αλλά είναι εντελώς ανίκανος να ανανεωθεί. Στη θέση τους προς την ΕΕ, έκαναν ακόμη ένα βήμα προς τα πίσω: δεδομένου ότι η αποχώρηση από το ευρώ είναι αίτημα και από τις δυνάμεις της δεξιάς, εκλαμβάνουν τη θέση αυτή ως δεξιά καθ΄εαυτή, από μόνη της. Αυτό δείχνει την αδυναμία τους να κατανοήσουν τη σημερινή πραγματικότητα, για να μην αναφέρουμε την παθητικότητα τους στο θέμα αυτό. Ευτυχώς, υπάρχει και μια άλλη αριστερά η οποία έχει αποκτήσει υπόσταση κατά τα τελευταία έτη. Σκέφτομαι τις ομάδες που έχουν ενταχθεί στην πλατφόρμα του Eurostop: Unione Sindacale di Base, Programma 101, Partito Comunista Italiano (πρώην PDCI), Rete dei Comunisti (Δίκτυο των Κομμουνιστών) και μια μειοψηφία αντι- ευρωπαϊστών εντός της Επανίδρυσης, καθώς και ένα σημαντικός αριθμός διανοουμένων. Αν και υπάρχουν διαφορές μεταξύ τους, συγκλίνουν στην τοποθέτηση στο κεντρικό ζήτημα της πάλης κατά του ευρώ και της ΕΕ και προσπαθούν να συνδέσουν το κοινωνικό με το εθνικό ζήτημα, ακριβώς όπως οι κομμουνιστές έχουν κάνει σε διαφορετικά πλαίσια.

Ποιες είναι οι προοπτικές του συνασπισμού του Eurostop και της δικής σας οργάνωσης P101;

Η Πρόγραμμα 101 (P101) εξακολουθεί να είναι ένα πρότζεκτ που δημιουργήθηκε ως εξέλιξη της CoordinamentodellaSinistracontrol’euro (Αριστερά Συντονισμού ενάντια στο ευρώ). Δουλεύουμε επίσης για έναν ευρύτερο συνασπισμό σε ομοσπονδιακή βάση, ο οποίος με τη σειρά του, θέλει να αποτελέσει μέρος ενός ευρύτερου κοινωνικού και πολιτικού μετώπου, το οποίο θα δουλέψει για την ηγεσία της χώρας. Ο συνασπισμός Eurostop αποτελείται από διάφορες συνιστώσες που έχουν συνδεθεί στη διεξαγωγή κοινών πρωτοβουλιών, όπως η «Ημέρα Όχι στον Ρέντσι» με μια διαδήλωση στη Ρώμη στις 22 Οκτωβρίου. Η σημασία της P101 έγκειται στην ικανότητά της να ενεργεί ως κινητήρια δύναμη λόγω των αναλύσεων και των προτάσεων της. Βλέπω τη δύναμή της στην ικανότητά μας να σκεφτόμαστε μεγαλόπνοα και ανοιχτά, έχοντας επίγνωση των ιστορικών αλλαγών που μας περιμένουν. Αυτό είναι ίσως ό, τι μας κάνει να ξεχωρίζουμε από την παραδοσιακή αριστερά. Ενώ έχουν κολλήσει σε μια αποστειρωμένη, σχεδόν κοσμική απαισιοδοξία, εμείς πιστεύουμε ότι η κοινωνία μας απαιτεί μια νέα πολιτική, η οποία τώρα εξυπηρετείται από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων – και αύριο ποιος ξέρει από ποιον. Ενώ δεν κατανοούν πόσο τραυματικές ήταν οι συνέπειες της κρίσης για τις κατώτερες τάξεις, εμείς είμαστε πεπεισμένοι ότι θα υπάρξουν τεράστιες αλλαγές. Νέα χώροι δράσεις ανοίγονται μπροστά μας. Θα υπάρξουν βίαιοι αγώνες, το αποτέλεσμα των οποίων δεν είναι καθόλου προκαθορισμένο, και θα πρέπει να τους μπολιάσουμε με τις ιδέες μας.

Μετάφραση: Ξένια Πηρούνια

[1] Η Padania είναι ένα εναλλακτικό όνομα για την κοιλάδα του Πάδου, μια μεγάλη πεδιάδα στο βόρειο τμήμα της Ιταλίας. Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε με φειδώ, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν η Λίγκα του Βορρά, φεντεραλιστικό (φεντεραλισμός σημαίνει την πολιτική θεωρία που υποστηρίζει το ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης του κράτους) και, κατά καιρούς, αυτονομιστικό κόμμα στην Ιταλία, πρότεινε την ονομασία «Padania» ως πιθανό όνομα για ένα ανεξάρτητο κράτος στη βόρεια Ιταλία. Από τότε, έχει φέρει ισχυρή πολιτική χροιά.

[2] Bail-in είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται στην οικονομία ως μία επιχείρηση διάσωσης μιας χώρας που κινδυνεύει να καταρρεύσει οικονομικά, χρησιμοποιώντας εσωτερικούς πόρους. (για παράδειγμα, κούρεμα καταθέσεων)

[3] Ένας εκ των «Πέντε Σοφών» της Γερμανικής οικονομίας

Leonardo Mazzei

O Leonardo Mazzei είναι ένας από τους εκπροσώπους της Programma 101 (P101), μιας νεοσύστατης πολιτικής οργάνωσης που έχει συσταθεί από την «Leftist Co-ordination against the Euro» (Αριστερός Συντονισμός Ενάντια στο Ευρώ). Τη δεκαετία του 1990, ο Mazzei ήταν ηγετικό στέλεχος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης. Σήμερα γράφει τακτικά για το sollevazione.blogspot.com και την ιστοσελίδα antimperialista.it.

No Euro International Forum: Συνεντεύξεις για την Ευρωζώνη και την κρίση

11 Νοεμβρίου 2016/0 Comments/in Ευρώπη, Μεταφράσεις, Συνεντεύξεις /by antapocrisis

To No Euro International Forum πραγματοποιήθηκε από τις 16 έως τις 19 Σεπτεμβρίου 2016, στο Chianciano Terme της Ιταλίας. Πραγματοποιήθηκαν ομιλίες σχετικά με ζητήματα που αφορούν το οικοδόμημα της Ευρωζώνης και της Ε.Ε.

Αναλυτικότερα, την διεθνή συνάντηση απασχόλησαν ζητήματα όπως:

Ευρωπαική Ένωση: γιατί δεν μπορεί να αναθεωρηθεί και πρέπει να διαλυθεί, Γερμανία: Οι πολλαπλές αντίθετες θέσεις στο εννιαίο νόμισμα, Η ισπανική αριστερά μπρος στην ΕΕ και το ευρώ, Ελλάδα: η δολοφονία ενός Έθνους-Κράτους, Αγγλία: Brexit, Γαλλία: Συμμαχίες για την αποπαγκοσμιοποίηση, Πώς να αντιδράσουμε στην απειλή μιας νέας χρηματοπιστωτικής κρίσης, Ουκρανία και στάση της Ε.Ε. στον εμφύλιο, Ιταλία: ποιός θα καθοδηγήσει την έξοδο από το ευρώ, Βόρρεια και Ανατολική Ευρώπη: αντιστάσεις στην ευρω-γερμανική κυριαρχία, Λαϊκισμός, κατάρα ή ευχή για την δημοκρατική αλλαγή;, Ευρω-ολιγαρχία, εθνική κυριαρχία και δημοκρατία, Μεταναστευτικό και τέλος της Schengen.

Τέλος, την τελική ολομέλεια της συνάντησης την απασχόλησε το ζήτημα των “Στρατηγικών και συμμαχιών για την απελευθέρωση των λαών”

Το antapocrisis.gr βρέθηκε στο No Euro Interational Forum και συζήτησε με διάφορους συμμετέχοντες.

Παρακάτω θα δείτε 4 μικρές συνεντεύξεις από τον Marco Zanni (Ιταλός ευρωβουλευτής), τον Alexey Albu (Ουκρανός, στέλεχος του Borotva), τον Pedro Montes (γνωστός Ισπανός οικονομολόγος) και την Inge Höger (Γερμανίδα βουλεύτρια, μέλος του Die Linke).

Συζητάμε με τον Marco Zanni.

Ο Marco Zanni γεννήθηκε το 1986 και σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων με ειδίκευση στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Εργάστηκε σε τράπεζα και σήμερα ειναι ευρωβουλευτής της Ιταλίας, εκλεγμένος με το κίνημα των 5 αστέρων. Ανήκει σε εκείνη την πλευρά του κινήματος των 5 αστέρων που θεωρεί πως η Ε.Ε. δεν μεταρρυθμίζεται. Δεν τάσσεται δηλαδή μόνο υπέρ της εξόδου από την ευρωζώνη. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρακολουθεί τα ζητήματα των οικονομικών και νομισματικών θεμάτων.

antapocrisis.gr: Ποιο θα μπορούσε να είναι το εναλλακτικό σχέδιο για την Ευρωπαϊκή Ένωση για χώρες όπως η Ελλάδα ή η Ιταλία;

Marco Zanni: Μετά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο, μετά το Brexit, είναι σαφές ότι το τέλος του σχεδίου της ΕΕ έχει αρχίσει. Έτσι, τώρα πρέπει να σκεφτούμε μια εναλλακτική λύση για την Ευρώπη, που είναι μια διαφορετική έννοια από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Λοιπόν, ποιο θα μπορούσε να είναι το μέλλον για να είναι κυρίαρχα κράτη, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και ούτω καθεξής στην Ευρώπη;

Νομίζω ότι το μόνο σχέδιο που είναι βιώσιμο, είναι να αποκατασταθεί η εθνική κυριαρχία των κρατών- μελών. Βασικά, η κυριαρχία σε δύο τομείς που είναι πολύ σημαντικοί για να διαχειριστούν μια κατάσταση κρίσης που υπάρχει μετά το 2008. Το πρώτο σημείο είναι να αποκατασταθεί η νομισματική κυριαρχία. Είναι πλέον σαφές ότι αυτό το φάρμακο, το φάρμακο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν είναι βιώσιμο για όλα τα μέλη της Ευρωζώνης. Χρειαζόμαστε μια νομισματική πολιτική προσαρμοσμένη στις ειδικές ανάγκες των κρατών-μελών. Επειδή είμαστε διαφορετικά κράτη-μέλη, έχουμε διαφορετικούς μακροοικονομικούς δείκτες, διαφορετικό επίπεδο τιμών, πληθωρισμού, διαφορετικά επίπεδα του ΑΕΠ, διαφορετικά επίπεδα της ανεργίας, οπότε χρειαζόμαστε 19 διαφορετικές πολιτικές μέσα στην Ευρωζώνη. Έτσι, το πρώτο βήμα, για να δημιουργηθεί ένα εναλλακτικό σχέδιο για την Ευρώπη και για το εκάστοτε κράτος-μέλος, είναι να αποκατασταθεί η εθνική νομισματική πολιτική. Μετά, θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μια εκ νέου ανάληψη της κυριαρχίας στις οικονομικές πολιτικές. Η λιτότητα στην Ευρώπη, όχι μόνο δεν λειτουργεί και δεν αποδίδει καλά αποτελέσματα, και η Ελλάδα είναι ένα πολύ σημαντικό παράδειγμα αυτού, αλλά επιδεινώνεται όλο και περισσότερο η κατάσταση κρίσης των ευρωπαϊκών χωρών. Έτσι, αποκαθιστώντας την οικονομική κυριαρχία θα μπορούμε να επιτρέψουμε στις χώρες και τις κυβερνήσεις να δαπανήσουν χρήματα για την αποκατάσταση της ανάπτυξης. Ο μόνος τρόπος που έχουμε για να αποκατασταθεί ένα μέρος της ανάπτυξης στο εσωτερικό των κρατών-μελών είναι ένα ευρύ πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Επειδή είναι πολύ υφεσιακό το οικονομικό περιβάλλον που ζούμε τώρα στην ΕΕ, ο ιδιωτικός τομέας, οι Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ)[1] και οι εταιρείες δεν είναι πρόθυμες να επενδύσουν χρήματα γιατί εάν υπάρχει ρευστότητα και αν έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν τα χρήματα σε νέα σχέδια, σε νέα προϊόντα, δεν θα τα επενδύσουν, διότι οι προοπτικές για το μέλλον είναι πολύ κακές. Δεν επενδύει κάποιος χρήματα αν ξέρει ότι στο μέλλον η εσωτερική ζήτηση θα είναι ακόμη πιο υφεσιακή σε σχέση με το σημερινό επίπεδο. Ο μόνος τρόπος για την αποκατάσταση της ανάπτυξης, για την τόνωση επίσης του ιδιωτικού τομέα, για να επενδύσουμε χρήματα σε έναν νέο παραγωγικό τομέα, σε νέα προϊόντα, σε νέα σχέδια είναι ένα τεράστιο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, στις υποδομές, στην έρευνα και ανάπτυξη, σε τολμηρά έργα. Διότι συνήθως οι ιδιώτες επενδυτές είναι συντηρητικοί και δεν θα επένδυαν σε τολμηρά έργα.

Έτσι θα πρέπει να μπορούμε να ξεπεράσουμε τα παράλογα κριτήρια του Μάαστριχτ σχετικά με το έλλειμα, τις απαγορεύσεις μεταξύ ελλείμματος και ΑΕΠ και την αντίληψη ότι το δημόσιο χρέος είναι κάτι επιβλαβές, ακριβώς επειδή πιστεύουμε πως είναι αναγκαίο το δημόσιο χρέος ώστε να μπορούν να γίνουν επενδύσεις να αποκατασταθεί η ανάπτυξη και η ευημερία των ανθρώπων, των πολιτών. Όχι μόνο είναι αναγκαίο το δημόσιο χρέος αλλά θα πρέπει να επανακτήσουμε και να κρατήσουμε μακριά από τις δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς τον καθορισμό των επιτοκίων επί του δημοσίου χρέους. Διαφορετικά η Ευρώπη και ειδικότερα η ΕΕ θα καταρρεύσει άτακτα.

Έτσι, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να ξεπεράσουμε τους παράλογους κανόνες του Μάαστριχτ όσον αφορά το έλλειμμα, τις απαγορεύσεις μεταξύ ελλείμματος και αύξησης του ΑΕΠ, την ιδέα ότι το δημόσιο χρέος είναι κάτι είναι κακό. Πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε το δημόσιο χρέος, προκειμένου να πραγματοποιήσουν επενδύσεις , προκειμένου να οδηγήσουμε τις χώρες στην αποκατάσταση της ανάπτυξης και βελτίωσης της ζωής για τους πολίτες.

Χρειαζόμαστε το δημόσιο χρέος, χρειάζεται να το αποκαταστήσουμε και να κρατήσουμε μακριά από τα χέρια των αγορών τον καθορισμό του επιτοκίου του δημόσιου χρέους. Εάν δεν το κάνουμε, η Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταρρεύσει με έναν μη ελεγχόμενο τρόπο. Έτσι, το εναλλακτικό σχέδιο για την Ευρώπη είναι να αποκαταστήσουμε την κυριαρχία στον οικονομικό τομέα, στην πραγματική οικονομία και πρωτίστως και ειδικά στον νομισματικό τομέα. Αν δεν το καταφέρουμε, θα είναι μια καταστροφή για τους ευρωπαίους πολίτες και για την έννοια της ευρωπαϊκής συνεργασίας που είναι κάτι διαφορετικό από το έργο και τους στόχους που έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

antapocrisis.gr: Τι θα αλλάξει στην Ιταλία, ανάλογα με τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος για την αναθεώρηση του Συντάγματος;

Marco Zanni: Aυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ορόσημο για το μέλλον, όχι μόνο της Ιταλίας αλλά και της ΕΕ και της παγκόσμιας συνθήκης, γιατί όπως ίσως γνωρίζετε, οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται πολύ για το τι θα συμβεί στην Ιταλία μετά το δημοψήφισμα για τη συνταγματική μεταρρύθμιση. Αν επικρατήσει το «όχι», εάν οι Ιταλοί πολίτες αρνηθούν τη συνταγματική πρόταση μεταρρύθμισης από τον Ρέντσι και το Δημοκρατικό Κόμμα, θα υπάρξει πραγματική και μεγάλη πρόκληση για το ευρωπαϊκό σχέδιο, για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ΕΕ καταρρέει και το «όχι» στο ιταλικό δημοψήφισμα θα είναι το τελικό χτύπημα στο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Αν λοιπόν υπερισχύσει το «όχι», θα υπάρξει κυβερνητική κρίση στην Ιταλία, ίσως ο πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντσι αποσυρθεί και τότε υπάρχουν δύο πιθανά σενάρια.

Το πρώτο είναι ένα διακρατικό κόμμα που θα οδηγήσει τη χώρα μέχρι την προγραμματισμένη ημερομηνία για τις εθνικές εκλογές το 2018 και, δεν ξέρω ποια θα μπορούσαν να είναι τα αποτελέσματα, αλλά μάλλον σε αυτά τα χρόνια, μεταξύ 2017-2018, αυτή η κυβέρνηση, θα εργαστεί πάνω σε έναν εκλογικό νόμο για να πάμε σε εκλογές το 2018. Το άλλο σενάριο θα μπορούσε να είναι νέες εκλογές, πρόωρες εκλογές το 2017 και πιθανόν, μη κατεστημένα κόμματα στην Ιταλία να ανέβουν στην εξουσία. Εάν συμβεί αυτό στην τρίτη οικονομία της Ευρωζώνης και τώρα τρίτη και στην ΕΕ, θα είναι μια πολύ πολύ σημαντική και ισχυρή πρόκληση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Και νομίζω ότι μετά από κάτι τέτοιο, στα επόμενα δύο χρόνια το σχέδιο της ΕΕ θα καταρρεύσει. Και δεν ξέρω αν θα γίνει με ένα ελεγχόμενο, συντεταγμένο τρόπο, αλλά αυτό θα είναι το τέλος του σχεδίου της ΕΕ. Έτσι, αν είμαστε σε θέση, όπως είπα στην ομιλία μου στο συνέδριο, να δημιουργήσουμε ένα διακρατικό μέτωπο, για να οικοδομήσουμε το πλαίσιο για ένα νέο ευρωπαϊκό σχέδιο που βασίζεται σε κυρίαρχα και εθνικά κράτη, σε πραγματική και ισότιμη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών, θα είναι ένας καλύτερος τρόπος για να διαχειριστούμε την κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ένα πολύ καλός τρόπος για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ευρώπη, της ανάπτυξης και της θετικής πορείας για τις Ευρωπαϊκές χώρες και τους Ευρωπαίους πολίτες.

antapocrisis.gr: Η Ιταλία και η Ελλάδα βρίσκονται στο επίκεντρο προσφυγικής κρίσης. Τι πιστεύετε για τη συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας;

Marco Zanni: Διαφώνησα ως μέλος και συντονιστής της ομάδας μου στην επιτροπή προϋπολογισμού, εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επισκέφτηκα την Τουρκία τον Φεβρουάριο του 2016 και πιστεύω ότι, καταρχάς, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει καμία πρόθεση να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των προσφύγων, επειδή η μετανάστευση είναι λειτουργική στο σχέδιο της ΕΕ και του ευρώ.

Εάν έχουμε πολλούς ανθρώπους χωρίς δουλειά, χωρίς χρήματα που κατευθύνονται μαζικά στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, τότε υπάρχει μια τεράστια πίεση στους μισθούς των χωρών αυτών και αυτό είναι απολύτως λειτουργικό για το ευρωπαϊκό σχέδιο. Δεν υπάρχει πρόθεση για την Ευρωπαϊκή Ένωση να αμφισβητήσει πραγματικά το πρόβλημα της μετανάστευσης. Σχετικά με τη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και Τουρκίας, όσον αφορά τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, τα πράγματα είναι πολύ άσχημα. Διότι, όταν δίνεις χρήματα σε έναν δικτάτορα, όπως είναι ο Ερντογάν, προκειμένου να κρατήσει τους ανθρώπους έξω από τα σύνορά σου, αυτό είναι κάτι πραγματικά ανήθικο. Αν θέλουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε την προσφυγική κρίση, θα πρέπει να αποκαταστήσουμε τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες στις χώρες από όπου έρχονται αυτοί οι άνθρωποι. Γιατί αν ζεις καλά στην πατρίδα σου, δεν χρειάζεται να μεταναστεύσεις για κάτι καλύτερο στην Ευρώπη ή σε άλλες χώρες. Έτσι, αν μπορούμε να επανεξετάσουμε την εξωτερική πολιτική, όχι μόνο της ΕΕ, αλλά και του ΝΑΤΟ, της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, σε τρίτες χώρες, θα είναι μια καλή αρχή, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τη μετανάστευση.

Ένα άλλο πρόβλημα που πρέπει να λύσουμε είναι οι εμπορικές ροές των όπλων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Μέσης Ανατολής, Βόρεια και Κεντρική Αφρική και ούτω καθεξής. Η Ιταλία είναι ένας από τους κύριους εξαγωγείς όπλων στις χώρες αυτές. Είναι σαφές ότι από τη στιγμή που χρηματοδοτείς τους πολέμους, οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να φεύγουν συνεχώς προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ή προς ένα ασφαλές λιμάνι, όπως φαίνεται η Ευρώπη σε αυτές τις χώρες.

Αυτά είναι δυο μόνο από τα βήματα που θα μπορούσαν πραγματικά να βάλουν ένα τέλος στην μεταναστευτική κρίση. Η οικονομική βοήθεια προς την Τουρκία είναι 3 δις ευρώ σε ένα μόνο χρόνο, προκειμένου να κρατήσει τους πρόσφυγες εντός της επικράτειάς της. Δεν νομίζω ότι αυτή η συμφωνία θα λειτουργήσει επειδή υπάρχουν εντάσεις μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με το τέλος θεώρησης διαβατηρίου και ούτω καθεξής, και νομίζω ότι είναι ενδεικτικό αυτό που δήλωσε ο Ερντογάν στην αντιπροσωπεία μας στην Τουρκία, ότι «εμείς απλά χρειαζόμαστε τα χρήματα, μην ανησυχείτε στην ΕΕ σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η τουρκική κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει τα χρήματά αυτά. Αν θέλετε να δώσετε τα χρήματα μόνο στις ΜΚΟ και όχι στην τουρκική κυβέρνηση, στη συνέχεια, θα βάλουμε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες σε βάρκες και θα στείλουμε αυτούς τους ανθρώπους στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Ιταλία και ούτω καθεξής. Ο Ερντογάν και η Τουρκία εκβιάζουν την ΕΕ. Οι ευρωπαϊκές χώρες και η καγκελάριος της Γερμανίας, κυρία Μέρκελ, αποφάσισε να διαπραγματευτεί με έναν δικτάτορα, χωρίς καμία δημοκρατική εντολή στο όνομα των ευρωπαίων πολιτών και τα κακά αποτελέσματα της συμφωνίας αυτής, οι αρνητικές επιπτώσεις αυτής της συμφωνίας θα επηρεάσουν όχι μόνο τις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και χώρες όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Βουλγαρία, χώρες στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κρίση των προσφύγων, δεν υπάρχει καμία πραγματική πρόθεση να θέσει ένα τέλος σε αυτή την κρίση, επειδή είναι λειτουργική για το έργο που έχουν αναλάβει και εκτελούν.

[1] Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αντιπροσωπεύουν το 99% του συνόλου των επιχειρήσεων στην ΕΕ. Ο ορισμός των ΜΜΕ είναι σημαντικός για την πρόσβαση σε προγράμματα χρηματοδότησης και στήριξης της ΕΕ που στοχεύουν ειδικά σε αυτές τις επιχειρήσεις.

Συζητάμε με τον Alexey Albu.

Ο Alexey Albu είναι ηγετικό στέλεχος του Borotva. Πρώην μελος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ουκρανίας, ήταν παρών στην μεγάλη σφαγή που διοργάνωσαν οι νεοναζί στο δημαρχείο της Οδησσού, στις 2 Μαΐου 2014, που είχε σαν αποτέλεσμα δεκάδες πολίτες να σφαγιαστούν και να απανθρακωθούν από την πυρπόληση του δημαρχείου. Αρκετοί από τους καλύτερούς του φίλους σκοτώθηκαν εκείνη την ημέρα.

antapocrisis.gr: Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστήριξε και υποστηρίζει ανοιχτά μια ακροδεξιά, ναζιστική κυβέρνηση στην Ουκρανία. Πώς εξηγείς αυτή τη στήριξη;

Alexey Albu: Η κυβέρνηση της Ουκρανίας είναι μια ακροδεξιά και νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση που χρησιμοποιεί το πεδίο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό είναι μόνο ένα μέρος μιας ευρύτερης πολιτικής διαδικασίας, επειδή η Ουκρανία αποτελούσε μακροχρόνια ένα μέρος του οικονομικού συστήματος της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Μέχρι το 2014, η Ουκρανία είχε μια πολύ ισχυρή οικονομική σχέση με την Ρωσική Ομοσπονδία. Είναι εξαιρετικά κρίσιμο για το καπιταλιστικό σύστημα, για τις ΗΠΑ ή την Ευρωπαϊκή Ένωση, να σπάσει αυτή τη συμμαχία μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Είναι αποτέλεσμα της καπιταλιστικής κρίσης, διότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, ως οικονομικό σύστημα δεν μπορεί να υπάρξει πια αν υπάρχει και ένα ισχυρό οικονομικό κέντρο από την πλευρά της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Αυτή η υποστήριξη των αντι-Ρώσων και της εθνικιστικής κυβέρνησης της Ουκρανίας είναι ένα μέρος του αγώνα εναντίον της Ρωσίας. Αυτό δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα. Το κύριο πρόβλημα είναι το καπιταλιστικό σύστημα και ο τρόπος άσκησης της οικονομικής πολιτικής. Η Ρωσική Ομοσπονδία λειτουργεί βέβαια επίσης μέσα σε ένα καπιταλιστικό σύστημα και γι’ αυτό υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να λυθούν τα οικονομικά μας προβλήματα στη Ρωσική Ομοσπονδία και στην Ουκρανία. Μόνο αλλάζοντας το καπιταλιστικό σύστημα με ένα σοσιαλιστικό, μόνο αν επιστρέψουμε στον σχεδιασμό της οικονομίας.

Εάν η Ουκρανία και η Ρωσική Ομοσπονδία εθνικοποιήσουν τον παραγωγικό τομέα τους, νομίζω ότι μπορούν να λύσουν κάποια οικονομικά προβλήματα χωρίς να «βλάψουν» την Ευρωπαϊκή Ένωση ή άλλους γείτονες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει την ακροδεξιά κυβέρνηση της Ουκρανίας για να αποτραβήξει την Ουκρανία από τη Ρωσική Ομοσπονδία.

antapocrisis.gr: Σήμερα ποία είναι η κατάσταση για το Κομμουνιστικό κόμμα, τις αριστερές οργανώσεις, τους ακτιβιστές και όσους αντιτίθενται στην κυβέρνηση της Ουκρανίας;

Alexey Albu: Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη, επειδή δεν υπάρχει πολιτικό υποκείμενο που να μπορεί να αγωνιστεί εναντίον της κυβέρνησης. Όλες οι αριστερές οργανώσεις διαλύθηκαν το 2014 και 2015, όλοι οι ακτιβιστές των οργανώσεων αυτών συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν ή άφησαν την Ουκρανία για να αποφύγουν τη φυλακή. Αν κάποιος προσπαθήσει να δημιουργήσει μια τέτοια οργάνωση σήμερα, η κυβέρνηση δεν κάνει τα πάντα για να εμποδίσει την ανάπτυξή της. Για παράδειγμα, αν κάποιος προσπαθήσει να οργανώσει μια διαδήλωση, ακόμη και αν αυτό είναι τυπικά νόμιμο, η ουκρανική κυβέρνηση χρησιμοποιεί παρακρατικές ομάδες ακροδεξιών για να σταματήσει αυτές τις ενέργειες. Τυπικά είναι νόμιμη η δημιουργία μιας οργάνωσης, αλλά δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λέξεις όπως «κομμουνισμός», «δικτατορία» ή τα σύμβολα του κομμουνισμού αφού υπάρχει μια ειδική νομοθεσία ενάντια στην «κομμουνιστική προπαγάνδα».

Για παράδειγμα, αν πουλάς ένα βιβλίο του Μαρξ ή του Λένιν, η κυβέρνηση θα σε φυλακίσει. Είναι πολύ δύσκολο να δημιουργηθεί κάποια οργάνωση ή κόμμα με τέτοιες αναφορές. Στην Ουκρανία η πιο ισχυρή αριστερή οργάνωση ήταν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας. Ήταν ένα κόμμα του κοινοβουλίου με χιλιάδες κόσμο οργανωμένο και πολλές οργανώσεις σε όλη τη χώρα. Υπήρχαν πολλοί κομμουνιστές που συμμετείχαν στις διαμαρτυρίες και στο κίνημα «Αντι-Μαϊντάν». Όταν η νέα εξουσία δήλωσε πως το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι αυτονομιστές και παράνομοι, η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας προσπάθησε να έρθει σε συμφωνία με τη νέα εξουσία. Διακίνησαν ένα εσωτερικό έγγραφο στο Κόμμα κατά των αποσχιστικών τάσεων στο εσωτερικό του κομμουνισμού κόμματος της Ουκρανίας και σε αυτό το έγγραφο, δήλωναν ότι όλοι όσοι υποστήριζαν το κίνημα αντι-Μαϊντάν, θα πρέπει να αποχωρίσουν από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας. Πολλοί ακτιβιστές, για παράδειγμα, ο Μπόρις Λιτβίνοφ που ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας και μέλος του Κοινοβουλίου, ήταν ένας από τους πρωτεργάτες στη δημιουργία της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ.

Ήταν, επίσης, ένας από τους γραμματείς της Επιτροπής του του Ντόνετσκ του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας που η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας διέγραψε για να δείξει ότι όλα είναι εντάξει στο εσωτερικό του κόμματος, ότι δεν υπάρχουν αποσχιστικές τάσεις, ότι δεν είναι ενάντια στη νέα εξουσία και ότι θα συνεχίσουν να είναι ένα νόμιμο κόμμα που δρα μέσα στο νομικό πλαίσιο.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα μαζί με όσους υποστήριζαν το Μαϊντάν, ψήφισε να οριστεί ως υπηρεσιακός πρόεδρος ο Τουρτσίνοφ, ένας δεξιός νεοφιλελεύθερος πολιτικός, μετά την αποπομπή του εκλεγμένου Γιανουκόβιτς και μέχρι τις επόμενες εκλογές. Ουσιαστικά το Κομμουνιστικό Κόμμα νομιμοποίησε ότι συνέβη τον Φεβρουάριο του 2014, νομιμοποίησε το πραξικόπημα. Θα έπρεπε να δηλώσουν πως «αυτό είναι παράνομο, πως δεν συμμετέχουν σε ένα ακροδεξιό και φασιστικό κοινοβούλιο, αλλά δεν το έκαναν. Νόμιζαν ότι μπορούν να κάνουν κάποια συμφωνία με τη νέα εξουσία και ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας θα μετέχει με το 3% στο κοινοβούλιο. Οι φασίστες χρησιμοποίησαν τους ηγέτες του κομμουνιστικού κόμματος, αφού ψήφισαν για τον Τουρτσίνοφ, δεν υποστήριξαν την εξέγερση στην Νοτιοανατολική Ουκρανία, διέγραψαν εκατοντάδες μέλη τους και δεν υποστήριξαν την Λαϊκή Δημοκρατία. Επιπλέον, όταν οι ηγέτες του Κομμουνιστικού Κόμματος θέλησαν και πάλι να είναι βουλευτές, η νέα εξουσία έκανε τα πάντα για να το απαγορεύσει.

antapocrisis.gr: Σήμερα ζεις στο Ντονμπάς;

Alexey Albu: Zούσα στην Οδησσό από τη γέννησή μου. Στις 2 Μαΐου του 2014 ήμουν μέσα στο Κτίριο Των Συνδικάτων στην Οδησσό όπου οι φασίστες του Δεξιού Τομέα έκαψαν ζωντανούς δεκάδες ανθρώπους αλλά ήμουν τυχερός γι’ αυτό είμαι ζωντανός. Πολλοί από τους φίλους μου και τους συντρόφους σκοτώθηκαν εκεί και λίγες μέρες αργότερα, μετά από αυτή τη σφαγή, πήγα στην Κριμαία και στη συνέχεια πήγα στο Ντονμπάς. Έζησα στην Κριμαία περίπου δέκα μήνες, στη συνέχεια πήγα στο Ντονμπάς και σήμερα ζω στη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ.[1]

antapocrisis.gr: Ποια είναι η σημερινή κατάσταση εκεί;

Alexey Albu: Η κατάσταση είναι καλύτερη από τον Φεβρουάριο του 2014 ή από το 2015. Τώρα υπάρχει εξουσία, δεν είναι άναρχη η κατάσταση, ενώ προηγουμένως υπήρχαν πολλές διαφορετικές ομάδες οι οποίες δεν πάλευαν μόνο ενάντια στους φασίστες αλλά και μεταξύ τους. Τώρα έχουν δημιουργηθεί κρατικά ιδρύματα, πολλοί άνθρωποι έχουν μισθούς, οι ηλικιωμένοι έχουν σύνταξη. Άρχισαν να λειτουργούν πολλοί κρατικοί οργανισμοί.

Το κράτος έχει έναν προϋπολογισμό από την οικονομική βοήθεια, από τη βιομηχανία, τα εργοστάσια, συνδρομές απλών ανθρώπων αλλά και τη Ρωσική Ομοσπονδία που βοηθάει πολύ. Τώρα, μέσα στη Δημοκρατία δεν υπάρχει πόλεμος, ο πόλεμος είναι στην συνοριακή γραμμή και τα σύνορα όπου όλη την ώρα βομβαρδίζονται από την ουκρανική πλευρά με κάποιες περιόδους ανακωχής. Ο υπολογισμός του πληθυσμού είναι δύσκολος, επειδή πολλοί άνθρωποι έφυγαν και άλλοι ήρθαν, αλλά τώρα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ ζουν περίπου 500.000 άνθρωποι ή λίγο περισσότεροι. Στο Ντονέτσκ, ο πληθυσμός είναι 1.000.000 άτομα. Αλλά ίσως τώρα να είναι 500.000 λόγω των μετακινήσεων. Το κράτος μας δεν αναγνωρίζεται από τους άλλους, εκτός από τη Βόρεια Οσσετία, αλλά οι άνθρωποι του Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ θέλουν να αναγνωριστεί επίσημα ως κράτος από άλλες χώρες.

[1] Η Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ είναι κράτος, που κήρυξε την ανεξαρτησία του από την Ουκρανία στις 27 Απριλίου 2014 και αποτελεί ομόσπονδο τμήμα της αυτοαποκαλούμενης Ομοσπονδιακής Πολιτείας της Νέας Ρωσίας. Η ανακήρυξη πραγματοποιήθηκε στις 27 Απριλίου 2014 και επισημοποιήθηκε με το δημοψήφισμα που έγινε στις 11 Μαίου 2014. Το 89,07% ψήφισε υπέρ της αυτοδιάθεσης, το 10,19% ψήφισε κατά και το 0.74% λευκό.

Συζητάμε με τον Pedro Montes.

Ο Pedro Montes είναι Ισπανός οικονομολόγος. Εργαζόταν στο Κέντρο Ερευνών της Τράπεζας της Ισπανίας. Συμμετέχει στους Podemos και είναι υπέρμαχος της εξόδου της Ισπανίας από την ευρωζώνη. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της κίνησης Socialismo 21.

antapocrisis.gr: Θεωρείτε ότι υπήρχε εναλλακτική πορεία σχετικά με το δημοψήφισμα της 5 Ιουλίου στην Ελλάδα; Ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορούσε να έχει ακολουθήσει εναλλακτικό σχέδιο;

Pedro Montes: Η απάντηση που έχω σε αυτό είναι ότι οι ηγέτες τoυ ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν συνεπείς, εφ’ όσον από την αρχή που αντιμετώπισαν την Τρόικα, την ΕΕ και την κομισιόν δεν είχαν προετοιμάσει εναλλακτικό σχέδιο. Όταν κάποιος θεωρεί ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τόσο ισχυρές δυνάμεις όπως την Τρόικα, και η διαπραγμάτευση αυτή σκληραίνει, πρέπει να έχει εναλλακτική πρόταση. Και η βασική κατηγορία που μπορώ να απευθύνω στο ΣΥΡΙΖΑ και τις ευθύνες που του αναλογούσαν είναι η μη προετοιμασία εναλλακτικής πρότασης. Ακόμα χειρότερα, όταν στο δημοψήφισμα τέθηκε το ζήτημα του νομίσματος και φάνηκε ο δισταγμός των ηγετών που τελικά οδήγησε σε νέες σχέσεις με την ΕΕ, αυτό αποτέλεσε μεγάλη απογοήτευση για τις αριστερές δυνάμεις της Ευρώπης οι οποίες αντιμετώπιζαν με συμπάθεια το ΣΥΡΙΖΑ και τον Τσίπρα, και ταυτόχρονα ήταν κοντά στην θέσεις ρήξης με την ευρωζώνη και την ΕΕ. Και αυτό μου φαίνεται το μεγαλύτερο λάθος που πραγματοποίησαν οι ηγέτες. Ποια ήταν η εναλλακτική; Είναι προφανές ότι αν στόχος είναι η ευθεία αντιμετώπιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η προετοιμασία ενός σχεδίου με εξέλιξη την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ είναι απαραίτητη, αλλά μια έξοδος της Ελλάδας από το Ευρώ σημαίνει, ταυτόχρονα, την πρόβλεψη για δικό της νόμισμα. Με ξεκίνημα ένα νέο νόμισμα θα μπορούσε η Ελλάδα ν’ ασκήσει πολιτική πολύ διαφορετική από αυτή στην οποία έπρεπε να υποταχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, και το νόμισμα είναι απαραίτητη συνθήκη για άλλου τύπου πολιτική. Αυτή είναι η πιο αυστηρή μου κριτική προς αυτά που συνέβησαν με το ΣΥΡΙΖΑ . Στην πραγματικότητα, υπήρχε τόση υποστήριξη και συμπάθεια από κόσμο προς τον ΣΥΡΙΖΑ, όπου όταν συνέβησαν τα γεγονότα αυτά προσπάθησε να τα κατανοήσει και να τα εξηγήσει. Μπορούμε όμως να πούμε σε κάθε περίπτωση ότι ο πολιτικός ρόλος που έπαιξε δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικός· ήταν μάλιστα και κάπως λυπηρός, διότι οδήγησε τις υπόλοιπες χώρες στο να σκέφτονται ότι αυτό το οποίο συνέβη στο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να συμβεί και σ εμάς.

antapocrisis.gr: Νομίζετε ότι αν οι Podemos ήταν κυβέρνηση της Ισπανίας θα είχαν ακολουθήσει ή θα ακολουθούσαν την ίδια πολιτική με το ΣΥΡΙΖΑ;

Pedro Montes: Άκου, το να πούμε ότι οι Podemos θα ακολουθούσαν την ίδια πολιτική με το ΣΥΡΙΖΑ, θα ήταν σαν να τους καταδικάζουμε χωρίς να έχουν ακόμα εγκληματήσει, διότι δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε με τι δυνάμεις ή με ποιά συμμαχία θα οδηγούνταν οι Podemos στην κυβέρνηση, και συνεπώς θα κάναμε μια εκτίμηση κάπως αβάσιμη αν λέγαμε ότι θα έκαναν το ίδιο με το ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περίπτωση, η ιδεολογική αδυναμία του Podemos σχετικά με το ευρωπαϊκό θέμα είναι πολύ κοντά σε αυτή του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοί θέλουν, και προφανώς ο κόσμος της Αριστεράς θέλει άλλου τύπου πολιτική, καλύτερο σύστημα υγείας, καλύτερα παιδεία, μεγαλύτερη φροντίδα στις μειονότητες, όλα αυτά τα οποία διαχρονικά αποζητά μια αριστερή δύναμη. Δεν φτάνει όμως απλά να τα θέλουν, αλλά είναι απαραίτητη η πάλη ενάντια στις πολιτικές οι οποίες τα εμποδίζουν και η ύπαρξη εναλλακτικού σχεδίου. Δεν μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε εξ’ αρχής ότι οι Podemos θα ακολουθήσουν την ίδια πολιτική με το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά υπάρχει ο φόβος ότι δεν θα κάνουν κάτι ιδιαίτερα διαφορετικό, διότι οι Podemos δεν έχουν ξεκάθαρη θέση για τα ευρωπαϊκά θέματα. Ξέρουν αυτή τους την αδυναμία, αλλά επιπλέον θα ήταν απαραίτητο να έχουν κάποια συμφωνία μεταξύ τους πριν αποφασίσουν για κάποιο ποιο ριζοσπαστικό σχέδιο. Δεν θεωρώ ότι οι Podemos είναι ενιαίοι και προετοιμασμένοι για ένα τέτοιο πεδίο, όπως άλλωστε συνέβη και στο ΣΥΡΙΖΑ. Διότι όταν μπαίνεις στο πεδίο της μάχης πρέπει να έχεις σχέδιο, να ξέρεις ότι μπορεί να σου επιτεθούν, να οδηγηθείς σε μονοπάτια που δεν έχεις ακριβώς προβλέψει, αλλά χρειάζεσαι σίγουρα εκ των προτέρων μια στρατηγική την οποία θα ακολουθήσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν το έκανε και ούτε οι Podemos φαίνεται να το κάνουν. Τα προηγούμενα χρόνια οι Podemos είχαν καλύτερα ποσοστά και μεγαλύτερες πιθανότητες εκλογής, αλλά σήμερα η πολιτική κατάσταση στην Ισπανία είναι αρκετά δύσκολη. Συνεπώς αν οι Podemos συμμετείχαν σήμερα σε κάποια κυβέρνηση θα ήταν με μικρότερη δύναμη και συνεπώς μικρότερη δυνατότητα αντιπαράθεσης (με τις κυρίαρχες δυνάμεις).

Συζητάμε με την Inge Höger.

Inge Η Inge Höger είναι Γερμανίδα βουλεύτρια από το 2006, μέλος του Die Linke. Τάσσεται εναντίον της ευρωζώνης ασκώντας έντονη κριτική στην στάση της Γερμανικής κυβέρνησης απέναντι στο ελληνικό ζήτημα.

antapocrisis.gr: Πως εξηγείτε την άνοδο της ακροδεξιάς στη Γερμανία το τελευταίο διάστημα;

Inge Höger: Ο Γερμανικός λαός αισθάνεται όλο και λιγότερο ικανοποιημένος τόσο λόγω της πολιτικής των κυρίαρχων κομμάτων όσο και της ΕΕ, με τις συνθήκες απελευθέρωσης του εμπορίου, TTIP και CETA, με τα προβλήματα του γερμανικού λαού όπως η αυξημένη ανεργία, η φτώχεια. ‘Ισως όχι σε τέτοιο βαθμό όσο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως στις χώρες του νότου για παράδειγμα, υπάρχει όμως ένας μεγάλο κομμάτι που αμείβεται με κατώτατο μισθό, 20% του πληθυσμού της Γερμανίας βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας, υπάρχει παιδική φτώχεια. Η Εναλλακτική για τη Γερμανία καταφέρνει να εκμεταλλευτεί αυτό το αίσθημα μη ικανοποίησης προς όφελός της, να παρουσιασθεί ως κόμμα διαμαρτυρίας και να πείσει με το σύνθημα «Ψηφίστε μας και εμείς θα διαμαρτυρηθούμε για σας στην κυβέρνησης».

antapocrisis.gr: Γιατί όμως το κομμάτι αυτό του κόσμου δεν κινήθηκε αριστερά;

Inge Höger: Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι η Αριστερά (το κόμμα die Linke) δεν κατάφερε μέχρι σήμερα να κεφαλαιοποιήσει τις αντιδράσεις. Δεν είναι όλος ο κόσμος ακροδεξιοί, φυσικά και υπάρχουν εθνικιστικού τύπου αντιδράσεις και αυτούς τους ανθρώπους δεν πρόκειται να τους κερδίσουμε. Αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε καταφέρει να πούμε ότι εμείς είμαστε η απάντηση στα κοινωνικά ερωτήματα, ότι παλεύουμε για κοινωνική δικαιοσύνη, για την υπεράσπιση του λαού. Εν μέρει γινόμαστε αντιληπτοί ως κομμάτι τους συστήματος, ως κομμάτι των καθεστωτικών κομμάτων. Είναι όμως δική μας δουλειά το να πείσουμε ότι εμείς είμαστε η αριστερά που παλεύει για κοινωνική δικαιοσύνη.

Στην αριστερά και στο κόμμα Die Linke υπάρχουν διαφορετικές τάσεις και ένα κομμάτι της, κυρίως αυτό που βρίσκεται στα ανατολικογερμανικά κρατίδια, πιστεύει ιδιαίτερα ότι η όποια αλλαγή θα έρθει μέσα από τη συμμετοχή σε τοπικές κυβερνήσεις. Θέλουν εκ πρώτης να συγκυβερνήσουν και δεν βάζουν μπροστά τα κοινωνικά ερωτήματα. Σ’ αυτά ακριβώς τα κρατίδια, ενώ λάβαν μέρος στις κυβερνήσεις, δεν φέραν καμία αλλαγή για το λαό αλλά αντίθετα συμμετείχαν στην κοινωνική αποδόμηση, στο Βερολίνο για παράδειγμα και στο Μεκλεμβούργο- Δυτική Πομερανία. Εκεί χάθηκαν μαζικά ψηφοφόροι.

antapocrisis.gr: Σχολιάζοντας τη γενικότερη πολιτική κατάσταση, ποια τακτική πιστεύετε ότι θα πρέπει να ακολουθήσει η Αριστερά (το κόμμα), εν όψει και των βουλευτικών εκλογών το υεπόμενου έτους;

Inge Höger: H τακτική της Αριστεράς για το επόμενο διάστημα βρίσκεται ακόμα υπό διαμόρφωση όμως πιστεύω ότι ακριβώς εξ’ αιτίας αυτής της εμπειρίας, το ότι χάσαμε μαζικά κόσμο, όχι ότι δεν έχουμε κερδίσει κανένα σε άλλα κρατίδια αλλά παρ’ όλα αυτά, κοιτώντας το πρόβλημα στη βάση, αυτό που πρέπει να αλλάξουμε είναι να σταματήσουμε να γινόμαστε αντιληπτοί ως κομμάτι του συστήματος αλλά να τοποθετήσουμε αρχικά ξεκάθαρα τον εαυτό μας στην αντιπολίτευση. Η αλλαγή ξεκινάει με το να αντιπολιτευτείς και αν θέλουμε να πετύχουμε θα πρέπει να σταθούμε απέναντι στους Χριστιανοδημοκράτες, τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους, που είναι όλοι τους υπαίτιοι για την κοινωνική αποδόμηση των τελευταίων. Είναι πολύ σημαντικό να το κάνουμε ξεκάθαρο στον κόσμο ότι είμαστε το μοναδικό κόμμα που παλεύει για την κοινωνική δικαιοσύνη και ότι δεν μας ενδιαφέρει μόνο το να βρισκόμαστε στην εξουσία.

Ως Αριστερά χρειαζόμαστε μια ξεκάθαρη στρατηγική κατά την οποία θα παρουσιαστούμε στον κόσμο ως κόμμα της αντιπολίτευσης, ως αντικαπιταλιστικό κόμμα, υπέρ της αλλαγής για τον λαό, ανεξάρτητο και χωρίς δεσμούς με το σύστημα, υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Μεταφράσεις: Ξένια Πηρούνια, Μαλβίνα Ανδρώνη, Νάσια Πλιακογιάννη

Λετονία: 18ο μέλος της Ευρωζώνης. Φτώχεια, ανεργία, μετανάστευση ως το σύγχρονο ευρωπαϊκό παράδειγμα

6 Ιανουαρίου 2014/0 Comments/in Ευρώπη /by Αριάδνη Αλαβάνου

Από την 1/1/2014, η Λετονία είναι η 18η χώρα-μέλος της Ευρωζώνης. Οι πανηγυρισμοί του ευρωπαϊκού και του εγχώριου κατεστημένου κατανοητοί: σε μια εποχή που η Ευρωζώνη κλυδωνίζεται νομίζουν ότι μπορούν να επιδείξουν την επέκτασή της ως επιτυχία. Τους συνέδραμαν και οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης με αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της Λετονίας εν μέσω των διαβεβαιώσεων των “αγορών” ότι εφόσον εντάχθηκε στην Ευρωζώνη δεν ανησυχούν μήπως γνωρίσει υπαναχώρηση η δολοφονική λιτότητα που έχει επιβληθεί στον πληθυσμό. Παρόλο που ο αρχιτέκτονας της λιτότητας , πρωθυπουργός Β. Ντομπρόβνικς, αναγκάστηκε να παραιτηθεί ύστερα από κατάρρευση στέγης σούπερμαρκετ που σκότωσε 54 ανθρώπους στη Ρίγα, μια απώλεια εμπιστοσύνης δεν φαίνεται πιθανή, αναφέρει το BBC(2/1/2014). “Η Ευρωζώνη αποτελεί εγγύηση για την οικονομική πολιτική που θα ακολουθηθεί”. Ο Ντομπρόβνικς, που υπηρετεί ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός, δήλωσε επ’ ευκαιρία ότι “η χώρα δεν πρέπει να χαλαρώσει τη δημοσιονομική της πολιτική” (France 24). Το μήνυμα ήταν σαφές. “Η λιτότητα θα συνεχιστεί”.

Οι Ευρωπαίοι και Λετονοί ιθύνοντες μπορεί να πανηγυρίζουν που η λετονική οικονομία σημειώνει θετικούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης της τάξης του 4% περίπου τα τελευταία δύο χρόνια, προκειμένου να υποστηρίξουν ότι “η λιτότητα –η εσωτερική υποτίμηση– είναι αποτελεσματική”, αλλά την πραγματική αποτελεσματικότητα (και σκοπιμότητα) της εσωτερικής υποτίμησης τη δείχνει η κοινωνική κατάσταση : η επίσημη (για την ανεπίσημη ούτε λόγος) ανεργία κυμαίνεται στο 12% και είναι μόνο τόση διότι σε μια χώρα 1,8 εκατ. έχουν μεταναστεύσει 300.000 εργαζόμενοι, ενώ μόνο στη Ρίγα μοιράζονται 760.000 γεύματα σε συσσίτια. Ταυτόχρονα, σχεδόν αποσιωπάται ότι το 58% του πληθυσμού, που ως συνήθως τον έγραψαν στα παλιά τους τα παπούτσια, δεν εγκρίνει την υιοθέτηση του ευρώ. Μόνο ένας αναλυτής, ο Τιμ Ας, επικεφαλής του τμήματος αναδυόμενων αγορών της StandardBankτου Λονδίνου επισήμανε: “Ούτως ή άλλως, το ευρώ είναι σχέδιο των ελίτ”. Και η αμερικανική τριμηνιαία επιθεώρηση “TheNationalInterest” έδωσε το πραγματικό στίγμα, σημειώνοντας ότι η ένταξη της Λετονίας στην Ευρωζώνη “θα δώσει τη δυνατότητα στον εντυπωσιακό χρηματοπιστωτικό της τομέα να έχει εύκολη και απρόσκοπτη πρόσβαση στην υπόλοιπη ήπειρο”.

Τα μετασοβιετικά πειραματόζωα

Ο οικονομολόγος Μάικλ Χάντσον, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας και μελετητής των μετασοβιετικών οικονομιών, αφηγείται την ιστορία της Λετονίας, σε άρθρο του τον Φεβρουάριο του 2010 και ενώ η κρίση ακόμη μαινόταν (πηγή: GlobalResearch):

Η μελλοντική ένταξη στην Ευρωζώνη ήταν το βασικό πρόσχημα της Κεντρικής Τράπεζας της Λετονίας για τα επώδυνα μέτρα λιτότητας προκειμένου να διατηρηθεί η σύνδεση με το ευρώ. Η διατήρηση της σύνδεσης αυτής ανάλωσε τεράστια νομισματικά αποθεματικά που θα μπορούσαν να επενδυθούν στην εγχώρια οικονομία. [Αξίζει να σημειωθεί η τερατώδης ισοτιμία του λατς προς το ευρώ: 1 λατς = με 1,3 ευρώ, δηλαδή περίπου ίδια ισοτιμία της αγγλικής στερλίνας προς το ευρώ.]

Στη Δύση ουδείς θέτει το ερώτημα γιατί η Λετονία είχε αυτή τη μοίρα που είναι τυπική για όλες τις Βαλτικές χώρες και άλλες μετασοβιετικές οικονομίες … Σχεδόν είκοσι χρόνια μετά από το 1991, το σοβιετικό σύστημα δεν μπορεί να κατηγορηθεί ως η μοναδική αιτία των προβλημάτων τους. Ούτε μπορεί να εξηγηθεί η κατάστασή τους με τη διαφθορά – μια κληρονομιά διάλυσης που επικράτησε την τελευταία σοβιετική περίοδο, η οποία μεγιστοποιήθηκε, εντάθηκε και ενθαρρύνθηκε σε βαθμό που να σχηματιστεί μια κλεπτοκρατία η οποία εξασφάλιζε μεγάλα οφέλη στους δυτικούς τραπεζίτες και επενδυτές. Οι δυτικοί νεοφιλελεύθεροι, η Ουάσιγκτον, οι Βρυξέλλες, χρηματιστικοποίησαν αυτές τις οικονομίες με τις “φιλικές προς τους επιχειρηματίες μεταρρυθμίσεις”.

Η κεντρική ιδέα των Δυτικών που κατέφθασαν στη Λετονία μετά το 1991 ήταν να δοθεί στις δυτικές τράπεζες, στους χρηματοπιστωτικούς επενδυτές και στους οικονομολόγους της “ελεύθερης αγοράς” η πλήρης δυνατότητα να σχεδιάσουν ολόκληρες οικονομίες του πρώην σοβιετικού μπλοκ. Δημόσιες επιχειρήσεις μοιράστηκαν αφειδώς σε έμπιστους που τις πούλησαν στα γρήγορα σε δυτικούς επενδυτές και τοπικούς ολιγάρχες οι οποίοι μετέφεραν ασφαλώς χρήματα σε υπεράκτιες εταιρείες δυτικών “παραδείσων”. Εφαρμόστηκαν φορολογικά συστήματα τα οποία απάλλασσαν σχεδόν από τους φόρους τους πελάτες των δυτικών τραπεζών –τις εταιρείες ακινήτων και τα μονοπώλια φυσικών υποδομών—ώστε να πληρώνονται οι πρόσόδοί τους ως τόκος στις ξένες τράπεζες, αντί να φορολογούνται για να ανοικοδομηθεί η εγχώρια οικονομία.

Η Δυτική Ευρώπη έδωσε κίνητρα στις τράπεζές της να δημιουργήσουν πίστωση και να φορτώσουν αυτές τις οικονομίες με τόκους – σε ευρώ και άλλα σκληρά νομίσματα για την προστασία των τραπεζών– και υποσχέθηκε να τις βοηθήσει να ενταχθούν στο ευρώ με τις “κατάλληλες πολιτικές”. Οι γνωστές μεταρρυθμίσεις συνίσταντο στο πώς θα ρίξουν το φορολογικό βάρος από τις επιχειρήσεις και τις εταιρείες ακινήτων στους εργαζόμενους, όχι μόνο με τη μορφή του ενιαίου φόρου [κάτι που προτείνεται τώρα και στην Ελλάδα] , αλλά και με ένα είδος ενιαίου φόρου για τις “κοινωνικές υπηρεσίες” που σήμαινε ότι πλήρωναν οι εργαζόμενοι την περίθαλψη π.χ. ως χρήστες αντί να χρηματοδοτούνται η υγεία ή η παιδεία από τον κρατικό προϋπολογισμό με τη φορολόγηση των ανώτερων εισοδημάτων. [Πρβλ. τα 25 ευρώ για επίσκεψη στα νοσοκομεία που επέβαλε το ελληνικό υπουργείο Υγείας από 1/1/14.]

Στη Λετονία, όπου δεν υπήρχε μεγάλη ιδιοκτησία δεν υπήρχε και φόρος μεγάλης ιδιοκτησίας. Ούτε και εφαρμόστηκε ποτέ. Αντιθέτως εφαρμόστηκε ο ενιαίος φόρος που τον πληρώνουν ως επί το πλείστον οι εργαζόμενοι και φτάνει σε πολλές περιπτώσεις το 59%. Όταν μια χώρα δεν φορολογεί τις εταιρείες ακινήτων, την άλλη μεγάλη ιδιοκτησία και τους πλούσιους, το φορολογικό βάρος πέφτει στους εργαζόμενους και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να έχουν τεράστιο κόστος και να μην μπορούν να σταθούν στο περιβάλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην πραγματικότητα οι χώρες αυτές έγιναν ζώνες εξαγωγών για τα βιομηχανικά προϊόντα και τις τραπεζικές υπηρεσίες των ισχυρών χωρών της ΕΕ.

Ακόμη, οι χώρες αυτές που δεν είχαν καθόλου δημόσιο ή ιδιωτικό χρέος το 1991 φορτώθηκαν με χρέη σε σκληρό νόμισμα, και το μεγαλύτερο μέρος των δανείων δόθηκε με εγγυήσεις περιουσιακών στοιχείων που υπήρχαν από τη σοβιετική περίοδο και για να τροφοδοτήσει τη φούσκα ακινήτων. Έτσι, όταν ξέσπασε η κρίση, οι δυτικές τράπεζες απαίτησαν να πληρωθούν. Το λετονικό κράτος, προκειμένου να διατηρήσει τη σύνδεση του νομίσματός του, του λατς, με το ευρώ και να μη υποστούν απώλειες οι ξένες τράπεζες, εφάρμοσε όλο το πακέτο των μέτρων που επέβαλε η ΕΕ. Μόνο η διάσωση της τράπεζας Parex * κόστισε το 20% του προϋπολογισμού. Συνεπώς, h Λετονία βρέθηκε σε ανάγκη για δανεικά και η Κομισιόν έσπευσε να τη “βοηθήσει” με δάνειο 7,5 δισ. ευρώ και μέτοχο το ΔΝΤ, καθώς και με τη γνωστή στην Ελλάδα διαδικασία της εποπτείας και των αξιολογήσεων. Η πολιτική αυτή οδήγησε σε πτώση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά 25%, σε ανεργία 22%, σε μείωση μισθών και συντάξεων κατά 30% και σε απόλυση των μισών δημόσιων υπαλλήλων της χώρας, στο κλείσιμο νοσοκομείων, σχολείων και άλλων κοινωνικών υπηρεσιών, όσων είχαν απομείνει δηλαδή ύστερα από το ξήλωμα του εκτεταμένου συστήματος κοινωνικής αγαθών επί σοβιετικής εποχής.

Αυτό ήταν το πρότυπο που στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες του Νότου. Τέτοιες πολιτικές δεν θα μπορούσαν να εφαρμοστούν χωρίς μεγάλες ανατροπές, αν δεν υπήρχαν οι καταναγκαστικοί μηχανισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ευρωζώνης και του ΔΝΤ. Γι’ αυτό εξάλλου και οι εγχώριες άρχουσες τάξεις εναπόθεσαν τμήμα της κυριαρχίας τους σ’ αυτούς τους υπερεθνικούς οργανισμούς.

Δεν υπάρχουν άνθρωποι, δεν υπάρχει πρόβλημα

Σήμερα, το ερώτημα που έθετε ο Χάντσον σε εκείνο το άρθρο του, αν δηλαδή αυτό που συνέβη στη Λετονία και σε άλλες μετασοβιετικές κοινωνίες ήταν μια πρόβα για τις υπόλοιπες χώρες, έχει ήδη απαντηθεί.

Όμως έθετε και άλλο ένα ερώτημα: γιατί δεν υπήρξε λαϊκή αντίδραση;

Ο ίδιος σε ένα άλλο άρθρο του, το 2013, απαντά:

‘No People, No Problem’: the Great Latvian Exodus”. (Δεν υπάρχουν άνθρωποι, δεν υπάρχει πρόβλημα: η μεγάλη έξοδος των Λετονών.)

Η Λετονία το 1991 είχε πληθυσμό 2,7 εκατ. και ρυθμό γεννήσεων που αναπλήρωναν τη φυσική μείωση λόγω θανάτων. Το 2010 είχε 1,8 εκατ. και ο αριθμός αυτός αμφισβητείται από πολλούς, εφόσον η κυβέρνηση καταγράφει ως μόνιμους κατοίκους ακόμη και όσους επισκέπτονται τη χώρα για να δουν συγγενείς, ενώ οι γεννήσεις έχουν μειωθεί κατακόρυφα. Από το 2004 που εντάχθηκε στην ΕΕ, η Λετονία έχασε το 10% του πληθυσμού της. Η μετανάστευση εντάθηκε στα χρόνια της κρίσης 2008-2010, όταν έφυγε το πιο μορφωμένο και παραγωγικό τμήμα του πληθυσμού. Ύστερα από κάποιες λαϊκές αντιδράσεις στα μέτρα λιτότητας, οι Λετονοί πήραν των οματιών τους και έφυγαν, καθώς η οικονομία συντριβόταν και η κυβέρνηση εφάρμοζε όλο και πιο σκληρά μέτρα λιτότητας.

Οι οπαδοί της λιτότητας θριαμβολογούν ότι στη Λετονία έχουν πραγματοποιηθεί δύο εκλογικές αναμετρήσεις και θα μπορούσαν να έχουν αλλάξει την οικονομική της πολιτική. Όμως, εκτός του ότι στις χώρες που διοικούνται ουσιαστικά από διεθνείς οργανισμούς του κεφαλαίου, όπως η Ευρωζώνη/ΕΕ, εφαρμόζεται κατά βάση η ίδια πολιτική, ανεξαρτήτως της εναλλαγής των κομμάτων και των κυβερνήσεων, κάτι που επιβεβαίωσε και η περίπτωση της Κύπρου, αποκρύπτουν βασικά στοιχεία που εξηγούν γιατί η πολιτική ελίτ της Λετονίας κατάφερε να παραμείνει σταθερή τα τελευταία 20 χρόνια. Ο πληθυσμός της Λετονίας έγινε έρμαιο μιας εθνοτικής αντιπαράθεσης μεταξύ γηγενών και Ρώσων που εν μέρει έχει πραγματική βάση, αλλά κυρίως αποτέλεσε μέσο χειραγώγησης. Έτσι οι δύο εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις, πριν και μετά από την κρίση του 2008-2010, περιστράφηκαν γύρω από εθνοτικά ζητήματα. Η πολιτική της λιτότητας συνδέθηκε κυρίως με τα εθνοτικά λετονικά κόμματα, ενώ οι πιο χαλαρές δημοσιονομικές πολιτικές με τα εθνοτικά ρωσικά κόμματα. Οι δύο εθνοτικές ομάδες έχουν εσωτερικές διαιρέσεις όσον αφορά την οικονομική πολιτική, αλλά το γενικό πλαίσιο της εθνοτικής αντιπαράθεσης διασφάλισε ότι τα υπέρ της της λιτότητας κόμματα θα επικρατούσαν σε μια χώρα όπου ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού νιώθει αντιπάθεια για τους Ρώσους. Με την κατάλληλη ώθηση βεβαίως εκ μέρους της ΕΕ, όπως είδαμε πρόσφατα και στην Ουκρανία.

Από μια άποψη λοιπόν, η Λετονία είναι όντως μια ιδανική χώρα της ευρωζωνικής περιφέρειας, το παράδειγμα προς μίμηση που προβάλλουν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι: Οι τράπεζες, οι κερδοσκόποι και τα πλυντήρια χρήματος αλωνίζουν, τα μερίσματα και οι εταιρείες ακινήτων δεν φορολογούνται, οι πρώτες ύλες μεταφέρονται στις πλούσιες σκανδιναβικές χώρες, στελέχη του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος διευθύνουν βασικά τραπεζικά ιδρύματα, το χρήμα μπαινοβγαίνει ανενόχλητο, ο πληθυσμός ζει με ελάχιστα ευρώ και τρέφεται σε συσσίτια , το μορφωμένο και ειδικευμένο εργατικό δυναμικό μεταναστεύει, τα συνδικάτα είναι αποδυναμωμένα, η εργασιακή και κοινωνική προστασία ανύπαρκτη, η κοινωνία σπαράσσεται από εθνοτικές διαφορές. Ο καλύτερος από όλους τους δυνατούς κόσμους για τους ισχυρούς της ΕΕ.

Το ευρωπαϊκό Mezzogiorno

Αν, όμως, η Λετονία διαφημίζεται από τους ιθύνοντες της Ευρωζώνης ως η χώρα-υπόδειγμα που επιβραβεύεται με την πανηγυρική της είσοδο σ’ αυτήν, τι είδους ανάπτυξη και τι είδους πρότυπο συνεργασίας χωρών προωθούν; Η απάντηση έχει μεγάλη σημασία γιατί δεν αφορά μόνο τους χειρισμούς σε περίοδο κρίσης, αλλά και τις μακροπρόθεσμες επιδιώξεις, ακόμη κι αν δεχθεί κανείς ότι στις χώρες της κρίσης κάποια στιγμή θα παρατηρηθούν ρυθμοί ανάκαμψης, όπως συνέβη στη Λετονία.**

Την απάντηση τη δίνει ο Μάρκο Τζιούλι, ερευνητής στο Madariaga – College of Europe Foundation που προωθεί την έρευνα για το ρόλο της ΕΕ, ένας καθ’ όλα ευρωπαϊστής, σε άρθρο του στο SocialEuropeJournal (2/10/2013), όπου πραγματεύεται την είσοδο της Λετονίας στην Ευρωζώνη.

“Το γεγονός ότι η Λετονία εντάσσεται στην Ευρωζώνη ως “ζωντανή διαφήμιση της λιτότητας” “, γράφει, “δείχνει … ότι η Οικονομική και Νομισματική Ένωση σκόπιμα δρομολογεί το μετασχηματισμό της σε ένα μπλοκ πλεονασματικών χωρών με τη συντριβή της εσωτερικής ζήτησης . Το λετονικό μοντέλο λιτότητας αντιπροσωπεύει μια οικονομία εξαγωγική, χαμηλής ειδίκευσης και χαμηλών μισθών, δομικά επηρεασμένη από τη δημογραφική μείωση και τη χαμηλή παραγωγικότητα. Τόσο η Λετονία όσο και οι χώρες της περιφέρειας της Ευρωζώνης μετατρέπονται σε εφεδρικό εργατικό δυναμικό που θα επιτρέπει στο βιομηχανικό πυρήνα της Ευρωζώνης να διατηρεί περιορισμένους τους μισθούς και να συγκρατεί μια οικονομική μεγέθυνση με πλεονάσματα, δημιουργούν, με άλλα λόγια, ένα ευρωπαϊκό Mezzogiorno (περιοχή οικονομικής, κοινωνικής καθυστέρησης και φτώχειας όπου αλωνίζουν οι μαφίες)”.

Σημειώσεις

* Η τελετή ένταξης στο ευρώ έγινε στην τοποθεσία που άρχισε η κρίση της Λετονίας το 2008, στην πρώην έδρα της τράπεζας Parexπου κατέρρευσε και τώρα είναι η έδρα της τράπεζας Citatele, η οποία πήρε το τμήμα της Parex για το οποίο εγγυήθηκε το λετονικό κράτος, την ανακεφαλαιοποίησε και της παρέσχε ρευστότητα με την ευλογία της Κομισιόν (ανακοίνωση Τύπου: “State aid: Commission clears restructuring of Latvian bank Parex” 15/9/2010). Σ’ όλη αυτή τη συναλλαγή ενεπλάκη και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) που υποτίθεται ότι αγόρασε το 25% των μετοχών. Η Parex είναι μια μεγάλη αμαρτία όπως και όλο το τραπεζικό σύστημα της Λετονίας, το οποίο συγκρότησαν οι Δυτικοί μετά το 1991. Η υπόθεση της τράπεζας Parex αξίζει μια πιο εκτενή αναφορά γιατί αποκαλύπτει το ρόλο της ΕΤΑΑ και των αρχών των Βρυξελλών, καθώς και πολλών άλλων επιτροπών κεφαλαιαγοράς, όπως π.χ. της βρετανικής, αλλά και το ρόλο διεθνών ΜΜΕ στη συγκάλυψη τραπεζικών απατών, όταν εμπλέκονται “μεγάλοι” όπως η ΕΤΑΑ. Το μπλογκ Lawless Latviaσημειώνει: “Η εγκληματική επίθεση της ΕΤΑΑ εναντίον των λαών της Ανατ. Ευρώπης διεξάγεται εδώ και δύο δεκαετίες χωρίς ορατό τέλος. Στη δεκαετία του 1990, η ΕΤΑΑ χρηματοδότησε πολλές εγκληματικές τράπεζες στη Ρωσία με χρήματα των φορολογουμένων. Το 2009, η ΕΤΑΑ συγκάλυψε την απάτη στην τράπεζα Parexμε απατηλή αγορά μετοχών και τώρα με τη βοήθεια της [βρετανικής] εταιρείας συμβούλων Deloitte εξαπολύει εγκληματική επίθεση στο λαό της Λιθουανίας… Η ΕΤΑΑ αγόρασε μετοχές της Parex με μια μυστική συμφωνία να πουλήσει αυτά τα σκουπίδια στη λετονική κυβέρνηση, ο σκοπός ήταν να εξαπατήσει….”.

Την 1/3/2013, η εφημερίδα “The Lithuanian Tribune” δημοσίευσε ένα άρθρο στο οποίο αναφέρονταν τα εξής σχετικά με μια έρευνα για το ρόλο της ΕΤΑΑ: “οι εκδότες δύο μεγάλων διεθνών ειδησεογραφικών ομίλων ανέθεσαν σε δημοσιογράφους να γράψουν σχετικά ρεπορτάζ. Είχε νόημα να ασχοληθούν τα ΜΜΕ, επειδή η ΕΤΑΑ χρηματοδοτείται από φορολογούμενους 61 χωρών και η Parexείχε προκαλέσει την οικονομική κατάρρευση μιας χώρας-μέλους της ΕΕ. Και οι δύο δημοσιογράφοι συγκέντρωσαν καινούργια στοιχεία που στήριζαν τα παλιότερα. Όμως, οι εκδότες αρνήθηκαν να τα δημοσιεύσουν”.

Το άρθρο αναφέρει ότι τα στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί περιλάμβαναν μια έκθεση της εταιρείας Nomuraπου είχε διαρρεύσει και ύστερα από πιέσεις της λετονικής κυβέρνησης και της ΕΤΑΑ ο ιστότοπος [http://www.kargins.com/] που την είχε ανεβάσει έκλεισε. Το ότι η ΕΤΑΑ είχε δαπανήσει εκατ. ευρώ αγοράζοντας μετοχές-σκουπίδια. Και το ότι η ΕΤΑΑ πήρε μετοχές της Citadele, ενώ οι άλλοι μέτοχοι της μειοψηφίας της Parexδεν πήραν. Η εφημερίδα σημειώνει ότι όλα αυτά δείχνουν ότι πιθανώς όλες οι συναλλαγές της ΕΤΑΑ στην Ανατ. Ευρώπη και στην Κεντρική Ασία περιλάμβαναν δικαιώματα προαίρεσης μετοχών προς μελλοντική πώληση και άρα ήταν ένα είδος απάτης. Και αναρωτιέται ο συντάκτης: μήπως γι΄ αυτό η ΕΤΑΑ χρηματοδοτεί επανειλημμένα σκανδαλώδη προγράμματα με διαβόητους εταίρους σε όλη την περιοχή;

Το μπλογκ Lawless Latvia σημειώνει επίσης: “η βρετανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς γνώριζε για τις απάτες και το ξέπλυμα χρήματος της Parex επί πολλά χρόνια και επέλεξε να μην κάνει τίποτε παρόλο που η Parex δανειζόταν εκατοντάδες εκατ. ευρώ στο Λονδίνο. Αυτά τα χρήματα εξαφανίστηκαν και τα δάνεια αποπληρώθηκαν από τη λετονική κυβέρνηση με δανεικά χρήματα”.

Οι όροι γι’ αυτά τα δάνεια που πήρε η κυβέρνηση της Λετονίας επέφεραν την ύφεση, την ανεργία και την κοινωνική κατάρρευση.

**Αξίζει τον κόπο να γίνει μια σύντομη αναφορά στην αποκαλούμενη ανάκαμψη της Λετονίας. Αυτή προήλθε κυρίως από τον τραπεζικό (υπεράκτιο) τομέα που προσελκύει και διοχετεύει τη φυγή κεφαλαίων και εμπλέκεται σε πλήθος κερδοσκοπικών απατών. (Στη Λετονία το 48,9% των καταθέσεων ανήκει σε μη κατοίκους της χώρας, σε σύγκριση με το 43% της Ελβετίας –του διαχρονικού παραδείσου φορολογικής απάτης– και με το 37% της Κύπρου). Η λετονική κυβέρνηση, με τη στήριξη της Κομισιόν, υπερασπίστηκε τον υπεράκτιο τραπεζικό τομέα με κάθε τίμημα, επιβάλλοντας μεταξύ άλλων σκληρή λιτότητα στον πληθυσμό. Επίσης, η άμεση αντίδραση της Λετονίας στην κρίση ήταν η μαζική κοπή δασών που είχε κληρονομήσει από τη σοβιετική περίοδο, όταν έγινε εκτεταμένη αναδάσωση αγροτικών γαιών. Η αύξηση των εξαγωγών σ’ αυτό τον τομέα απεικονίζει την απογύμνωση της χώρας από περιουσιακά στοιχεία, όπως ακριβώς έγινε στη μετασοβιετική περίοδο, προκαλώντας μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή (παίρνοντας υπόψη το βόρειο πλάτος της Λετονίας, χρειάζονται 50-100 χρόνια για να αναπληρωθούν τα κομμένα δέντρα) και στερώντας τη χώρα από ένα σημαντικό πόρο. Ταυτόχρονα, το ότι η Λετονία αποβιομηχανίστηκε τα τελευταία 20 χρόνια σημαίνει ότι σχεδόν κάθε αμελητέα αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής εκφράζεται ποσοστιαία πολύ μεγάλη. Είναι όπως το παλιό ανέκδοτο με την κατά 100% αύξηση παραγωγής αλβανικών υποβρυχίων, που από 1 έγιναν 2….

(τα στοιχεία από M. Hudson, “Latvia’s Economic Disaster as a Neoliberal Success Story: A Model for Europe and the US?”, 3/1/2013, και από το “The National Interest”).

Αριάδνη Αλαβάνου

Μεταφράστρια, στέλεχος της Αριστεράς.

Τα μετασοβιετικά πειραματόζωα

Δεν υπάρχουν άνθρωποι, δεν υπάρχει πρόβλημα

Το ευρωπαϊκό Mezzogiorno

Ετικέτες

Εγγραφή στο newsletter