Ανόητη, πορωμένη ή άριστη;

Η δήλωση της υφυπουργού Μιχαηλίδου για «οπλισμό που χρησιμοποιούν οι Σύριοι» και βρέθηκε στην ΑΣΟΕΕ ξεπέρασε κάθε ορατό όριο φαιδρότητας. Τόσο που ακόμα και ομοϊδεάτες της δεν μπόρεσαν να την ακολουθήσουν στα δυσθεώρητα ύψη ασυναρτησίας στα οποία επιμένει να διαβιεί.

Η πρώτη εκδοχή για την κ. Μιχαηλίδου, είναι αυτή που παρουσίασε ο Μπογδάνος. Να μην μπορεί δηλαδή να ξεχωρίσει πυραύλους, αντιαρματικές ρουκέτες ή οπλοπολυβόλα, από άδεια μπουκάλια, στειλιάρια, κουκούλες και ένα χαλασμένο καλοριφέρ. Επειδή είναι κυρία. Η διαφορά όμως είναι τόσο μεγάλη που δεν δικαιολογείται λόγω φύλου. Δικαιολογείται λόγω περιορισμένης αντιληπτικής ικανότητας.

Η δεύτερη εκδοχή για την υφυπουργό, είναι να έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό φανατισμού και παράκρουσης που να έχει πείσει τον εαυτό της ότι τα κράνη, τα 13 άδεια μπουκάλια, τα στειλιάρια και το χαλασμένο καλοριφέρ είναι ίδιας βαρύτητας οπλισμός με τα καλάσνικοφ και τις ρουκέτες.

Στη γραμμή αυτή βρίσκεται σίγουρα ο προαναφερθείς κ. Μπογδάνος που ζήτησε να μην κάνουμε «διακρίσεις ανάμεσα σε οπλισμό». Ερωτώμενος δε αν βρέθηκαν καλάσνικοφ στο υπόγειο της ΑΣΟΕΕ αναρωτήθηκε: «εκεί θα κολλήσετε;».

Ελπίζουμε, για το καλό της εθνικής κυριαρχίας,  ο κ. Μπογδάνος ή η κ. Μιχαηλίδου να μην αναλάβουν πόστο στο Υπουργείο Άμυνας. Γιατί θα ήταν ικανοί να εκδώσουν διαταγή με την οποία να αντικαθιστούν τα G3 του ελληνικού στρατού με σπρέι, ξύλα, άδεια μπουκάλια και χαλασμένα καλοριφέρ.

Δεν πρόκειται για αστείο. Η ιδεολογική παράκρουση μπορεί να προκαλέσει απώλεια επαφής με την πραγματικότητα. Ένα σημαντικό κομμάτι των σημερινών ενοίκων του Λευκού Οίκου για παράδειγμα, βάζει το χέρι του στη φωτιά για το ότι ο Θεός μιλά απευθείας στον Τραμπ. Δεν είναι χειρότεροι από όσους δίνουν τη μάχη ενάντια στη «σοβιετική Ελλάδα», την ώρα που έχουν ιδιωτικοποιηθεί μέχρι και οι πέτρες.

Η τρίτη εκδοχή είναι και η σοβαρότερη. Συνειδητά, μεθοδικά και ψύχραιμα, πολιτικοί σαν την εν λόγω κυρία, εκστομίζουν τα πιο τερατώδη ψέματα χωρίς την παραμικρή αιδώ. Και να διαψευστούν, δεν τρέχει τίποτα. Δεν θα ανασκευάσουν.

Δεν νιώθουν υπόλογοι απέναντι στην αλήθεια, αλλά απέναντι στην τάξη τους και στις πολιτικές και οικονομικές της σκοπιμότητες. Αν αυτές εξυπηρετούνται από έναν καταιγισμό fake news που λέγονται και αναπαράγονται με τον πιο φυσιολογικό τρόπο, τόσο το χειρότερο για την αλήθεια.

Η έκρηξη της τερατολογίας δεν είναι μια εγχώρια εκδοχή αφιονισμένων νεοφιλελεύθερων του Κυριάκου.

Ο Rune Møller Stahl έγραφε στο Jacobin:

Η επικράτηση του Brexit και η νίκη του Τραμπ χτύπησε σαν κεραυνός ηλιθιότητας τα φιλελεύθερα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Πώς είναι δυνατόν οι ψηφοφόροι να αγνοούν τα γεγονότα; Σχεδόν ομόφωνα, απάντησαν: Ζούμε σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από τη μετα-αλήθεια. Η λέξη καθιερώθηκε από έντυπα όπως το Forbes ή οι New York Times. Η συνοπτική περιγραφή της παραπάνω έννοιας έγινε από ένα άρθρο στη Huffington Post: «Το μεγαλύτερο πρόβλημα του μέλλοντος δεν είναι πολιτικό, δεν είναι οικονομικό, δεν είναι καν ζήτημα επιχειρημάτων. Είναι η μάχη ανάμεσα στα γεγονότα και στη μυθοπλασία».

Παρόλες τις μεμψιμοιρίες των φιλελεύθερων, η προσφυγή στα fake news είναι μια καλά μελετημένη στρατηγική. Στηρίζεται στην παραδοχή ότι όλο και περισσότεροι αρνούνται τα γεγονότα και τα προφανή, καταφεύγουν στις παραδοξολογίες, προτιμούν το συναίσθημα από τη λογική, ενημερώνονται από click-baits άρθρα και όχι από συγκροτημένη ειδησεογραφία, ακόμη κι αν αυτή είναι – που είναι – μεροληπτική.

Τέτοια παραδείγματα δεν αφορούν μόνο την ανορθογραφία του Ντόναλντ Τραμπ, παρά το γεγονός ότι η νίκη του στηρίχτηκε εν πολλοίς σε μια καλά οργανωμένη εκστρατεία παραγωγής ψευδών ειδήσεων. Κλασικό δείγμα της απήχησης που έχει η στρατηγική των τερατολογιών ήταν η νίκη Μπολσονάρου στη Βραζιλία, αλλά και η παγκόσμια και με κοινή συναίνεση ακροδεξιών και φιλελεύθερων εκστρατεία fake news ενάντια στις φιλολαϊκές κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής.

Οι ακατάπαυστες τερατολογίες για παράδειγμα, αναπαράγουν ότι ο Μαδούρο είναι δικτάτορας, ενώ έχει εκλεγεί δύο φορές πρόεδρος σε -σύμφωνα με τους παρατηρητές του ΟΗΕ, ανάμεσά τους τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Κάρτερ- άψογες εκλογικές διαδικασίες. Το ίδιο συνέβη με τον Μοράλες στη Βολιβία, ή τον Λούλα στη Βραζιλία. Μια καλά οργανωμένη και αδρά χρηματοδοτούμενη εκστρατεία παράγει τα πιο ακραία ψέματα, αναπαράγονται με σχέδιο και συντονισμό, αγνοούν κάθε επίκληση στην αλήθεια και στη κοινή λογική και τελικά κατορθώνουν να διαμορφώνουν καθοριστικά την πραγματικότητα.

Ίσως η κ. Μιχαηλίδου να αδυνατεί να συντάξει λογικές προτάσεις με ειρμό και συνοχή, μπορεί όμως να ακολουθήσει κάποιες αποδεδειγμένα αποτελεσματικές πολιτικές. Στον καιρό του κατακερματισμού, της πραγματικότητας παραστάσεων, της στιγμιαίας εικόνας, της ήττας της λογικής, της επικράτησης του παράδοξου, το να ισχυρίζεσαι ότι στην ΑΣΟΕΕ υπάρχουν «όπλα στα οποία έχει πρόσβαση ο στρατός της Συρίας», μπορεί να μη συνιστά ανοησία ή ιδεολογική παράκρουση. Μπορεί να είναι ένα μικρό μα σημαντικό βήμα που εγκαινιάζει τον τρόπο με τον οποίο θα ασκεί πολιτική η αριστεία: Τερατολογίες, φαιδρότητες, απίστευτες παραδοξότητες, θρασύτατα ψέματα, απίθανοι ισχυρισμοί. Σε εμάς προκαλούν το γέλιο, αλλά μια ήδη διαλυμένη, τσακισμένη και φοβισμένη κοινωνία, τη μετατοπίζουν ακόμα αντιδραστικότερα.

0 replies

Leave a Reply

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *