Ζήτω ο θάνατος;

Τα διλήμματα είναι σαν τα εκκρεμή. Υφίστανται όσο δεν διαλέγουν σταθερή θέση και παύουν να είναι τέτοια όταν υποκύπτουν στην ακινησία. Δίλημμα, άρα και εκκρεμές, είναι και η ύπαρξη. Όσο μπορεί να στοχάζεται τον εαυτό της, αν το κάνει, ισορροπεί μηχανικά μεταξύ ζωής και θανάτου. Που αξίζει όμως να σταθεί η ύπαρξη; Στη ζωή ή στο θάνατο;

Η υπόθεση Κατσίφα μονοπώλησε τα ΜΜΕ στα τέλη του Οκτώβρη και το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου σε μια σειρά δηλώσεων και αντιδράσεων. Στις περισσότερες περιπτώσεις επιχειρήθηκε μια αποθέωση του θανάτου του, διαχέοντας έμμεσα έναν κάποιο ηρωισμό, μια αυτοθυσία ή κάποια ιδανικά για τα οποία ο Κατσίφας έπεσε νεκρός.

Ίσως η λιγότερο αναμενόμενη πράξη απέναντι στην υπόθεση ήταν η τήρηση ενός λεπτού σιγής από όλα τα κόμματα της Βουλής στις 9/11 κατόπιν «αρχικά» πρωτοβουλίας του Νικήτα Κακλαμάνη. Μόνο που η πραγματικά αρχική πρωτοβουλία περί τήρησης ενός λεπτού σιγής ανήκε στη Χρυσή Αυγή λίγες μέρες πριν, η οποία τότε είχε απορριφθεί (29 Οκτωβρίου).

Από το υπόλοιπο φάσμα του πολιτικού (και παραπολιτικού) βίου της χώρας οι αντιδράσεις ήταν αναμενόμενες. «Εθνικόφρονες» του διαμετρήματος Κρανιδιώτη ζήτησαν τον βομβαρδισμό και την εισβολή στην Αλβανία, η Χρυσή Αυγή κατάφερε μέσα στον αναβρασμό να στρέψει τα βλέμματα όχι στη δίκη της αλλά στους ‘αλύτρωτους Βορειοηπειρώτες’ ενώ μια σειρά ‘πεφωτισμένων’ ιεραρχών, όπως ο μητροπολίτης Κόνιτσας, μόλις χθες έβαλε μπροστάρη το Χριστό στον αγώνα της Ελλάδας να προσαρτήσει την βόρεια Ήπειρο και κάπως έτσι να εκδικηθεί τον προαιώνιο εχθρό Αλβανό.

Ο θάνατος του Κατσίφα φάνηκε να είναι εκείνο το απαραίτητο ελατήριο που χρειαζόταν σχεδόν απεγνωσμένα το ντόπιο εθνικιστικό κατεστημένο για να ρίξει το δηλητήριο του, σε μια εποχή που οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην περιοχή μας ΚΑΙ με τον ελιγμό περί αλλαγής συνόρων δεν είναι αστειάκια (δες Σερβία-Κόσοβο και Αλβανία-ΠΓΔΜ). Γιατί ακριβώς αυτό το ντόπιο εθνικιστικό κατεστημένο έχει αποδείξει ότι νομοτελειακά χειρίζεται τα εθνικά ζητήματα με  τέτοιο επικίνδυνο και ανόητο τρόπο, δείχνοντας άγνοια για το ποια συγκεκριμένα συμφέροντα εξυπηρετεί αυτή η ρητορική στην περιοχή μας και ποιοι πραγματικά μπορούν να ωφεληθούν από την επανάφλεξη της πυριτιδαποθήκης των Βαλκανίων. Η ίδια παράσταση παίχτηκε λ.χ. το 1897, το 1919-1922 και το 1974. Τα ίδια σπασμένα λίγο κόντεψε να πληρώσει και η ελληνική μειονότητα της Αλβανίας την τριετία 1949-1952, όπου σε ελληνικό και κυπριακό έδαφος εκπαιδεύτηκαν Αλβανοί αντιπολιτευόμενοι στο σοσιαλιστικό καθεστώς, για να στήσουν κατόπιν εντός Αλβανίας πυρήνες ένοπλης αντίστασης με τη χρηματοδότηση και τις ευλογίες ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και Μεγάλης Βρετανίας.

Και αναλογιστείτε και κάτι ακόμα. Όλη η προβολή του θέματος από τους πατριδοκάπηλους εθνικιστές και νεοναζί στηρίχτηκε σε άπειρα ρεπορτάζ που άλλοτε υπέθεταν γεγονότα, που δεν μπορούσαν να τεκμηριωθούν, κι άλλοτε συσκότιζαν γεγονότα τα οποία έδιναν πεντακάθαρα το προφίλ του νεκρού. Από τη μία οι υποθέσεις περί απαγόρευσης ύψωσης ελληνικής σημαίας στους Βουλιαράτες και δολοφονίας δίχως ίχνος ένοπλης πρόκλησης, εκ μέρους του Κατσίφα, έγιναν βεβαιότητες όλο το προηγούμενο διάστημα. Από την άλλη η βεβαιότητα της συμμετοχής του στο εθνικιστικό και αλυτρωτικό ΜΑΒΗ (Μέτωπο Απελευθέρωσης Βορείας Ηπείρου) και η κατοχή/χρήση ‘πειραγμένου’ καλάσνικοφ παρουσιάστηκαν ως κάτι μάλλον κανονικό, ή ίσως και δικαιολογημένο και σωστό. Εθνικόφρονες, νεοναζί, fake news, πολεμοκαπηλεία και διαστρέβλωση έβαλαν όλοι μαζί το λιθαράκι τους στο σκηνικό των τελευταίων ημερών σέρνοντας τον πολιτικό διάλογο, όχι τυχαία, προς τα ακροδεξιά.

Κι έτσι εν μέρει προωθήθηκε και ο αρνητικός επαναπροσδιορισμός της έννοιας «ήρωας» ως κάποιου που βολονταριστικά παίρνει το όπλο του και το παίζει Ράμπο, ανεξαρτήτως των επιπτώσεων, που μπορεί να έχει η δράση του απέναντι στους ομοεθνείς του και την ασφάλεια τους. Όπως ακριβώς έκαναν οι σχετικοί ‘ηρωισμοί’ στο μικρασιατικό πόλεμο (1919-1922) και στα άλλοθι της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.

Έχει όμως τεράστια αξία μια ιστορική επισήμανση. Κάθε φορά που η διεθνής οικονομική και πολιτική κατάσταση δείχνει σημάδια αδιεξόδου, μιας και ο καπιταλισμός/ιμπεριαλισμός είναι κατεξοχήν αδιέξοδο σύστημα, η ρητορική υπέρ του πολέμου και του θανάτου μονοπωλεί όλα τα πεδία διαλόγου. Κι αυτό γιατί κάθε αναδιάταξη του ιμπεριαλισμού λύνεται μόνο με πόλεμο. Το ίδιο έγινε τόσο πριν τον Α’ Π.Π. όσο και πριν τον Β’ Π.Π.

Μόνο που θετική θέαση πάνω στο θάνατο και την εκμετάλλευση του δεν σημαίνει καθόλου ότι το ρολόι του κόσμου προχωράει μπροστά.

Στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο λ.χ. (1936-1939) δεν μιλάμε απλά για δυο αντιμαχόμενα στρατόπεδα, Δημοκρατικούς και Φρανκιστές. Μιλάμε για δυο κυρίαρχες κοσμοαντιλήψεις, που συμπυκνώθηκαν στα κύρια συνθήματα κάθε πλευράς.

Από την πλευρά των Φρανκιστών (το κατεστημένο του στρατού, της καθολικής εκκλησίας, του συντηρητισμού και των μεγάλων ιδιοκτητών γης) ένα βασικό σύνθημα ήταν: “Viva la muerte” (μτφρ. Ζήτω ο θάνατος). Για την παράταξη αυτή οριακό σημείο της ύπαρξης και της πάλης ήταν η απώλεια της ζωής, η κοπή του νήματος, το τέλος.

Από την άλλη πλευρά, εκείνη των Δημοκρατικών (αστοί δημοκράτες, κομμουνιστές και αναρχικοί) το σύνθημα του πολέμου ήταν: “Viva la vida” (μτφρ. Ζήτω η ζωή). Κι έτσι γι΄αυτούς το οριακό σημείο της ύπαρξης δεν ήταν άλλο παρά η ίδια η ζωή και η πάλη για την καλύτερη εκδοχή της.

Ο ισπανικός εμφύλιος ήταν η πρώτη δοκιμή δυνάμεων, πιέσεων και δυναμικών για τον μετέπειτα Β’ Π.Π. Και μάλλον δεν ήταν μόνο αυτό. Η διάσταση ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, ως προς το ποιο από τα δυο αξίζει να είναι το επίκεντρο της ανθρώπινης ύπαρξης, διαρκεί μέχρι σήμερα.

Όπου λοιπόν βλέπετε την αποθέωση του θανάτου, μια προώθηση του ως οριακού σημείου της ύπαρξης, όχι ‘οριακού’ ως τέλους αλλά ‘οριακού’ ως μέγιστου, να είστε ψυλιασμένοι.

Ο θάνατος που σήμερα αποθεώνεται, αύριο θα ζητήσει περαιτέρω θυσίες σε έναν αδίστακτο και τρομερό κύκλο απωλειών.

Κι όποιος παίζει με τη φωτιά και θα κάψει αλλά και θα καεί.

Νόμος.

0 replies

Leave a Reply

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *