Είμαστε στα πρόθυρα συμφωνίας Ρωσίας

Θέλω εδώ να σχολιάσω τις προοπτικές άμεσης συμφωνίας λήξης του πολέμου, επειδή πολύ συχνά εμφανίζονται δημοσιεύματα με αντιφατικές πληροφορίες.

Η πραγματικότητα είναι ότι η Ουκρανική ηγεσία έχει πολλά διαφορετικά κέντρα και οι συνομιλίες καρκινοβατούν λόγω διαφόρων υπαναχωρήσεων. Κάτω από την καθοδήγηση των Αμερικανών, φαίνεται ότι ερωτοτροπούν με την επιδίωξη να τραβήξουν τους Ρώσους σε έναν πόλεμο που θα αποτελματωθεί, ελπίζοντας αφενός ότι η Ρωσία θα συντριβεί από τον οικονομικό πόλεμο που έχει κηρυχθεί εναντίον της και αφετέρου ότι, συν τω χρόνω, θα πετύχουν να εμπλέξουν το ΝΑΤΟ στη σύγκρουση, όπως ήταν πάντα ο στρατηγικός στόχος της Ουκρανικής εξωτερικής πολιτικής.

Η αποτυχία του οικονομικού πολέμου όμως εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη στάση της Κίνας, αλλά και των υπόλοιπων χωρών που δεν ανήκουν στους δυτικούς «εταίρους» και για τον λόγο αυτό έχουν πέσει “λυτοί και δεμένοι” πάνω στους Κινέζους τις τελευταίες μέρες. Οι Κινέζοι, απ’ όσο φαίνεται όμως, επιλέγουν να αναπτύξουν τους οικονομικούς τους δεσμούς με τη Ρωσία, ακριβώς επειδή κατά την προεδρία Τραμπ αυτοί ήταν στο στόχαστρο και είναι βέβαιο ότι θα επανέλθουν ως ο κύριος στόχος των “εταίρων” μετά τη λήξη (αν καταφέρουμε να επιζήσουμε ως υφήλιος) του Ουκρανικού.

Άρα, η διαπραγματευτική τακτική των Ουκρανών είναι να καθυστερούν (ηλιθίως κατά τη γνώμη μου). Η Ουκρανική ελίτ είναι ένα απτό παράδειγμα της δυσκολίας των νεοσχηματισμένων αστικών τάξεων όλων των πρώην “ανατολικών” χωρών να αποκτήσουν εθνικά χαρακτηριστικά–το βλέπουμε καθαρά στις περιπτώσεις της Πολωνίας, των Βαλτικών χωρών και (ίσως σε μικρότερο βαθμό) των Βαλκανικών–πλην Σερβίας. Αυτό βολεύει και τους Αμερικανούς, επειδή μέσω αυτής της ιστορίας έχουν στριμώξει άσχημα τους δυτικοευρωπαίους εταίρους και όλη η αφήγηση περί “ανεξάρτητης ευρωπαϊκής υπερδύναμης” έχει πάει περίπατο.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα όσων γράφω αποτελεί η τελευταία διαπραγματευτική συμπεριφορά των δύο αντιπροσωπειών. Η Ουκρανική πλευρά προσπαθεί να ποντάρει στην προσωποποίηση του Πούτιν ως “Διαβόλου” και του Ζελένσκι ως “Αγγέλου”. Γι’ αυτό ζητά επίμονα συνάντηση των δύο, ουσιαστικά χωρίς ατζέντα. Επί της ουσίας όμως, τις τελευταίες μέρες έχει υποχωρήσει στα θέματα της αναγνώρισης της ανεξαρτησίας των δύο ΛΔ και της Κριμαίας, πράγμα που, κατά τη γνώμη μου, θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει στην εμφάνιση και άλλων αυτόνομων περιοχών στις ρωσόφωνες περιοχές της Ουκρανίας.

Στα άλλα ζητήματα που συζητούνται (π.χ. μη καταπίεση της χρήσης της ρωσικής γλώσσας από τους ρωσόφωνους ουκρανούς, αποστρατικοποίηση της Ουκρανίας) από όσο φαίνεται δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο. Το λεπτό θέμα της “αποναζιστικοποίησης” μπορεί ενδεχομένως να παρακαμφθεί τώρα, αλλά θα το βρουν όλοι μπροστά τους στο μέλλον.

Χαρακτηριστικό σημείο των τελευταίων νέων όσο αφορά τις συνομιλίες, είναι η προσπάθεια των Ρώσων να παρουσιαστούν σημεία προσέγγισης και οι τεχνικές καθυστερήσεις των Ουκρανών.

Έτσι, χθες 19/3) είχαμε από τη μια τις δηλώσεις του Συμβούλου στο Προεδρικό Γραφείο της Ουκρανίας Mikhail Podolyak προς την Bloomberg TV, όπου λέει κατά λέξη ότι: “Οι διαπραγματεύσεις μπορεί να κρατήσουν αρκετές βδομάδες ή και περισσότερο εξ αιτίας μερικών νομικών ζητημάτων που δεν είναι συμβατά μεταξύ τους.” Ο Podolyak επανήλθε στις εμφανιζόμενες ως αμετακίνητες θέσεις των Ουκρανών περί άμεσης αποχώρησης των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρανία και ανακωχή, με περαιτέρω συζητήσεις στη συνέχεια για το καθεστώς των αμφισβητούμενων περιοχών. Είναι φανερό ότι οι θέσεις αυτές δεν μπορούν να αποτελούν, επί της ουσίας, προϋποθέσεις για συμφωνία. Επίσης, χτες ο Podolyak επανέλαβε ότι είναι δυνατή άμεσα μια συνάντηση Πούτιν-Ζελένσκι, εντός του επόμενου δεκαπενθημέρου και αφού υπάρξει κάποιο προσχέδιο συμφωνίας.

Όμως, χθες (19/3) είχαμε από την άλλη τις δηλώσεις του επικεφαλής της Ρωσικής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις, Vladimir Medinsky, ο οποίος απάντησε στις επανειλημμένες Ουκρανικές προσκλήσεις για συνάντηση κορυφής Πούτιν-Ζελένσκι. Είπε ο Medinsky: “Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι προτού καν αναφερθούμε σε μία συνάντηση των δύο ηγετών, οι αντιπροσωπείες στις διαπραγματεύσεις πρέπει να προετοιμάσουν και να συμφωνήσουν στο κείμενο μιας συνθήκης. Μετά από αυτό, το κείμενο της Συνθήκης οφείλει να υπογραφεί από τους δύο υπουργούς εξωτερικών και να εγκριθεί από τις Κυβερνήσεις. Μετά από αυτά, τότε μπορεί να συζητηθεί η δυνατότητα μιας συνάντησης κορυφής.”

Ακολούθησαν για μια ακόμη φορά οι δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου (20/3), κατά τον οποίο βρισκόμαστε ένα κλικ από τη συμφωνία και τα εναπομένοντα ζητήματα μπορούν να λυθούν μόνο με …τριμερή συνάντηση των προέδρων Ρωσίας, Ουκρανίας και Τουρκίας.

Καταλήγω στο συμπέρασμα του “θυμόσοφου” Λουκασένκο, ο οποίος είπε ότι ο πόλεμος αυτός θα λήξει ή αν η Ουκρανία βρει το θάρρος να καταλήξει σε συμφωνία με τη Ρωσία ή αν οι ΗΠΑ θεωρήσουν ότι τις συμφέρει η συμφωνία και η λήξη του πολέμου.

Για το δεύτερο είμαι πολύ απαισιόδοξος και για το πρώτο δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος.